Sistem Endokrin PDF

HAA ILKKMKch UNIT 6 SISTEM ENDOKRIN 6.1 Komponen Sistem Endokrin HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch LEARNING OUTCOMES ▪ Menerangkan komponen sistem endokrin ▪ Menerangkan fungsi pelbagai kelen...

HAA ILKKMKch UNIT 6 SISTEM ENDOKRIN 6.1 Komponen Sistem Endokrin HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch LEARNING OUTCOMES ▪ Menerangkan komponen sistem endokrin ▪ Menerangkan fungsi pelbagai kelenjar endokrin ▪ Menerangkan peranan hormon dalam pengekalan homeostasis HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch 1 PENGENALAN HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch SISTEM ENDOKRIN ▪ Terdiri daripada kelenjar yang menghasilkan hormon ▪ Hormon dirembeskan ke dalam saluran darah → Dibawa ke organ sasaran ▪ Hormon mengawal fungsi badan seperti: □ pertumbuhan □ pembiakan □ metabolisme HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch 2 KOMPONEN HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch KOMPONEN SISTEM ENDOKRIN 1 Hipotalamus 2 Kelenjar endokrin 3 Hormon 4 Sel sasaran 5 Reseptor hormon HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch HIPOTALAMUS HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch HIPOTALAMUS ▪ Kawasan kecil dalam otak di bawah talamus ▪ BUKAN kelenjar tulen ▪ Menghasilkan ≥ 9 hormon ▪ Mengawal aktiviti kelenjar pituitari HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch Thalamus Anterior Posterior Hypothalamus Pituitary gland HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch HORMON HIPOTALAMUS 1. Growth hormone releasing hormone (GHRH)/ Somatocrinin 2. Growth hormone inhibiting hormone (GHIH)/ Somatostatin 3. Thyrotropin releasing hormone (TRH) Regulate anterior 4. Prolactin releasing hormone (PRH) pituitary gland 5. Prolactin inhibiting hormone (PIH) 6. Corticotropin releasing hormone (CRH) 7. Gonadotropin releasing hormone (GnRH) 8. Antidiuretic hormone (ADH) Store in posterior pituitary gland 9. Oxytocin HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch KELENJAR ENDOKRIN HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch Hypothalamus 1 Pituitary gland Pineal gland 2 Thyroid gland 3 Parathyroid 4 gland Thymus 5 Adrenal gland 6 Kidney Pancreas 7 Female: Ovary 8 Male: 9 Testis HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch KELENJAR ENDOKRIN UTAMA Pituitari Pineal Tiroid Paratiroid Timus Adrenal Pankreas Ovari Testis HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch Anterior Posterior HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch /Infundibulum KELENJAR PITUITARI HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch HORMON HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch HORMON ▪ Utusan kimia yang dirembeskan oleh kelenjar endokrin → Perjalanan melalui saluran darah ke sel sasaran ▪ Fungsi: Mengawal pelbagai fungsi badan perjalanan melalui _________ ke Kelenjar menghasilkan _______ Sel sasaran endokrin HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch Receptor Hormone of endocrine gland HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch JENIS HORMON LARUT AIR LARUT LEMAK 1. Epinephrine hormone 1. Steroid hormone 2. Norepinephrine hormone 2. Thyroid hormone 3. Peptide hormone 3. Nitric oxide a. Antidiuretic hormone (ADH) b. Oxytocin 4. Protein hormone a. Insulin b. Human growth hormone HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch SEL SASARAN HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch SEL SASARAN ▪ Mempunyai reseptor khusus untuk hormon ▪ Hormon mengikat kepada reseptor tertentu → Kesan khusus pada sel sasaran ▪ Sel-sel lain yang tidak mempunyai reseptor khusus untuk hormon tidak akan terjejas HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch Effect✅ of endocrine gland Effect❌ HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch RESEPTOR HORMON HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch RESEPTOR HORMON ▪ Pada sel sasaran ▪ Mempunyai tapak pengikat khusus untuk hormon ▪ Contoh: Thyroid stimulating hormone (TSH) mengikat reseptor pada sel kelenjar tiroid, tetapi ia tidak mengikat sel ovari kerana sel ovari tidak mempunyai reseptor TSH HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch 3 KELENJAR ENDOKRIN & FUNGSI HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch KELENJAR ENDOKRIN UTAMA Pituitari Pineal Tiroid Paratiroid Timus Adrenal Pankreas Ovari Testis HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch PITUITARY GLANDS HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch Anterior Posterior HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch /Infundibulum HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch KELENJAR PITUITARI ▪ 2 cuping: (HYPOPHYSIS) □ Anterior (Adenohypophysis) □ Posterior (Neurohypophysis) Pangkal otak (anterior) Lokasi Dilekatkan pada hipotalamus oleh tangkai/infundibulum Saiz Kira-kira 1 cm Bentuk Kacang pis HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch KELENJAR PITUITARI (HYPOPHYSIS) ▪ Dikawal oleh hipotalamus ▪ AKA kelenjar endokrin induk: Merembeskan hormon yang mengawal kelenjar endokrin lain HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch Hipotalamus Kelenjar pituitari Kelenjar endokrin lain HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch PITUITARI ANTERIOR /Infundibulum HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch PITUITARI ANTERIOR ▪ Terdiri daripada tisu epitelium ▪ Saiz > Pituitari posterior ▪ Menghasilkan & merembeskan 7 hormon: □ Human growth hormone (hGH)/Somatotropin □ Prolactin hormone (PRL) □ Adrenocorticotropic hormone (ACTH) □ Thyroid stimulating hormone (TSH) □ Gonadotropic hormones: -Follicle stimulating hormone (FSH) -Luteinizing hormone (LH) □ Melanocyte stimulating hormone (MSH) HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch HORMON PITUITARI ANTERIOR HORMON FUNGSI hGH ↑ pertumbuhan badan Mengawal metabolisme PRL Laktasi: Penghasilan susu ACTH ↑ rembesan kelenjar adrenal (Cth: Kortisol & androgen TSH ↑ rembesan kelenjar tiroid (Cth: T3, T4) HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch HORMON PITUITARI ANTERIOR HORMON FUNGSI Gonadotropic hormones: Lelaki Perempuan Merangsang kematangan awal folikel ↑ penghasilan FSH ovari sperma Mengawal ↑ rembesan estrogen kitaran Ovulasi pembiakan ↑ rembesan Merangsang kematangan akhir folikel LH wanita testosteron ovari ↑ rembesan estrogen & progesteron MSH ↑ penghasilan melanin oleh melanosit HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch PITUITARI POSTERIOR /Infundibulum HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch PITUITARI POSTERIOR ▪ Terdiri daripada tisu saraf ▪ ❌ menghasilkan hormon, HANYA menyimpan & merembeskan hormon yang dihasilkan oleh hipotalamus ▪ Hormon hipotalamus dirembeskan: □ Antidiuretic hormone(ADH)/Vasopressin □ Oxytocin HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch HORMON PITUITARI POSTERIOR HORMON FUNGSI ADH ↓ penghasilan air kencing: Buah pinggang mengembalikan lebih banyak air ke dalam darah → ↓ isipadu air kencing ↑ tekanan darah: ↓ kehilangan air melalui peluh & air kencing + Vasoconstriction Oxytocin ↑ pengecutan rahim semasa bersalin ↑ laktasi sebagai tindak balas kepada penyusuan oleh bayi 'Hormon cinta' HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch KELENJAR PINEAL HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch KELENJAR PINEAL Lokas Jauh di bahagian tengah otak belakang (Bahagian epithalamus) Saiz 0.1 - 0.2 gram Bentuk Pinecone HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch Anterior Posterior HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch KELENJAR PINEAL ▪ Menghasilkan melatonin ▪ Melatonin: □ Mengawal jam biologi badan/irama sirkadian □ Menggalakkan rasa mengantuk □ Pengeluaran ↑ apabila ↓ ringan HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch KELENJAR TIROID HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch KELENJAR TIROID 2 cuping bercantum oleh isthmus: isthmus ▪ Right lobe ▪ Left lobe HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch KELENJAR TIROID Anterior kepada trakea Lokasi Lebih rendah daripada laring Saiz 30 gram Bentuk Rama-rama ▪ 2 jenis sel & hormon yang dihasilkan: □ Follicular cells: Thyroxine (T4) & triiodothyronine (T3) □ Parafollicular cells: Calcitonin HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch Follicular cell VS❔ Parafollicular Trachea cell HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch HORMON KELENJAR TIROID HORMON FUNGSI T4 Mengawal metabolisme: T3 ○ ↑ basal metabolic rate (BMR) ○ ↑ penghasilan haba ○ ↑ penggunaan oksigen oleh sel Mengawal tekanan darah ↑ pertumbuhan badan Calcitonin ↓ paras kalsium darah HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch APA YANG BERLAKU BILA TERDAPAT MASALAH PADA KELENJAR TIROID? HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch Graves disease HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch Goiter HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch KELENJAR PARATIROID HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch Posterior HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch KELENJAR PARATIROID Separa tertanam di permukaan Lokasi belakang kelenjar tiroid Saiz Each: 0.04 g Bentuk Bulat HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch KELENJAR PARATIROID ▪ Orang normal biasanya mempunyai 4 kelenjar paratiroid ▪ 2 jenis sel & hormon yang dihasilkan: □ Chief cells (Principal cells): Parathyroid hormone (PTH)/Parathormone □ Oxyphil cells HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch HORMON PARATIROID HORMON FUNGSI PTH ↑ paras kalsium darah Usus: ↑ penyerapan kalsium Buah pinggang: ↑ penyerapan semula kalsium & ↑ penghasilan kalsitriol Tulang: ↑ aktiviti osteoklas → ↑ penyerapan tulang HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch TIMUS HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch TIMUS ▪ 2 cuping ▪ Menghasilkan timosin: □ Pematangan limfosit T Lokasi Antara paru-paru, di belakang sternum Saiz Lebih besar pada bayi, mengecut dengan usia Bentuk Piramid HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch KELENJAR ADRENAL HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch KELENJAR ADRENAL ▪ 2 kawasan: □ Outer: Adrenal cortex (3 subregions) □ Inner: Adrenal medulla Lokasi Superior kepada buah pinggang Saiz Ketinggian: 5 cm, Berat: 5 g Bentuk Piramid rata HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch HORMON ADRENAL 3 sub kawasan dan hormon ▪ Epinephrine/ ▪ Glomerulosa: Mineralocorticoids - Adrenaline Aldosterone ▪ Norepinephrine/ ▪ Fasciculata: Noradrenaline Glucocorticoids - Cortisol ▪ Reticularis: Deeper Androgens HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch Kawasan Hormon Fungsi Adrenal cortex: Glomerulosa Aldosterone Mengawal elektrolit (natrium & kalium) & air ↑ penyerapan semula ion natrium & air ↑ perkumuhan ion kalium Fasciculata Cortisol ↑ metabolisme ↑ semasa tekanan: Pengatur tekanan ↓ keradangan & tindak balas imun Reticularis Androgens ↑ libido pada perempuan ↑ pertumbuhan bulu kemaluan Epinephrine/ ↑ sistem saraf autonomi simpatetik(ANS): Adrenal medulla Adrenaline Fight or flight response(↑ kadar denyutan (Chromaffin cells) Norepinephrine/ jantung , ↑ cardiac output, ↑ tekanan darah, ↑ Noradrenaline pernafasan, ↓ penghadaman) HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch PANKREAS HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch PANKREAS ▪ Endokrin + Eksokrin ▪ 3 bahagian: Kepala, badan & ekor ▪ Pulau kecil pankreas/ Pulau Langerhans: Kelompok sel yang merembeskan hormon Rongga perut Lokasi Dalam lengkung duodenum Saiz Panjang: 12.5 - 15 cm Bentuk Leper, berbentuk daun HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch HORMON PANCREAS HORMON FUNGSI Glucagon (Alpha) ↑ paras glukosa darah: Glikogen(dalam hati)→ Glukosa Insulin (Beta) ↓ paras glukosa darah: ↑ pengambilan glukosa darah oleh sel Glukosa → Glikogen Somatostatin ↓ rembesan glukagon & insulin (Delta) ↓ penyerapan nutrien dalam GIT ↓ rembesan hormon pertumbuhan Pancreatic ↓ rembesan somatostatin polypeptide (F) ↓ pengecutan pundi hempedu ↓ rembesan enzim pencernaan pankreas HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch OVARI HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch OVARI ▪ Gonad + Endokrin Sepasang dalam rongga pelvis Lokasi wanita Lateral kepada rahim Saiz Saiz kacang badam, 2-3 cm(panjang) Bentuk Rata Bujur/Badam HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch 2 kawasan: ▪ Ovarian cortex ▪ Ovarian medulla HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch HORMON OVARI HORMON FUNGSI Estrogen Bekerjasama dengan FSH & LH ○ Mengawal kitaran pembiakan wanita ○ Mengekalkan kehamilan Progesterone ○ Menyediakan kelenjar susu untuk laktasi ↑ & mengekalkan ciri seks sekunder wanita HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch HORMON OVARI HORMON FUNGSI Inhibin ↓ rembesan FSH oleh ______ Relaxin ↑ fleksibiliti simfisis pubis semasa kehamilan Mengembangkan serviks semasa bersalin HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch TESTIS HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch TESTIS ▪ AKA buah zakar ▪ Gonad + Endokrin ▪ Sel Leydig: Kelompok sel yang menghasilkan testosteron Lokasi Di dalam skrotum Saiz 5 cm(panjang), 2.5 cm(lebar) Bentuk Sepasang, bujur HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch HORMON TESTIS HORMON FUNGSI Testosterone ↑ pengeluaran sperma ↑ & mengekalkan ciri jantina sekunder lelaki ↑ metabolisme & pertumbuhan ↑ penurunan testis sebelum lahir Inhibin ↓ rembesan FSH HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch Penurunan testis HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch 4 HUBUNGAN ANTARA HIPOTALAMUS & KELENJAR PITUITARI HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch HIPOTALAMUS ↔ KELENJAR PITUITARI HIPOTALAMUS KELENJAR PITUITARI KELENJAR ENDOKRIN LAIN HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch HIPOTALAMUS PITUITARI ANTERIOR PITUITARI POSTERIOR Sistem portal Saluran hipofisis: hipotalamo - Sistem vaskular hipofisis: Sistem saraf HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch HIPOTALAMUS ↔ PITUITARI ANTERIOR Sistem portal hipofisis ▪ Sistem vaskular ▪ Menghubungkan hipotalamus → pituitari anterior ▪ Mengangkut hormon hipotalamus ke pituitari anterior HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch HIPOTALAMUS ↔ PITUITARI POSTERIOR Saluran hypothalamo - hypophyseal ▪ Sistem saraf ▪ Menghubungkan hipotalamus → pituitari posterior ▪ Berasal daripada sel neurosecretory yang terletak dalam nukleus paraventrikular & supraoptik hipotalamus ▪ Mengangkut ADH & oksitosin ke pituitari posterior HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch HAA ILKKMKch REFERENCES ▪ Martini, F. H., Nath, J. L., & Bartholomew, E. F. (2015). Fundamentals of Anatomy & Physiology (10th edition). Pearson Benjamin Cummings. ▪ Tortora, G. J., & Derrickson, B. (2014). Principles of Anatomy & Physiology (14th edition). Wiley. ▪ Shier, D., Butler, J., & Lewis, R. (2016). Hole's Human Anatomy & Physiology (14th edition). McGraw-Hill Education. ▪ Peate, I. (2017). Fundamentals of Anatomy and Physiology Workbook: A Study Guide for Nursing and healthcare students (2nd Edition). John Wiley & Sons Ltd. ▪ Rizzo, D. C. (2016). Fundamentals of Anatomy and Physiology. Cengage Learning. ▪ Betts, J. G., Desaix, P., Johnson, E., Johnson, J. E., Korol, O., Kruse, D., Poe, B., Wise, J., Womble, M. D., & Young, K. A. (2017). Anatomy & Physiology. OpenStax College, Rice University. HAA ILKKMKch