Notatki o Pieniądzach PDF
Document Details
Uploaded by Deleted User
Tags
Summary
These notes cover various aspects of money, including its characteristics, functions, modern forms, and instruments. They also discuss inflation and its types, along with methods of combating it.
Full Transcript
**Pieniądz** -- powszechnie stosowany i akceptowany ekwiwalent( towar w którym jest wyrażona wartość innego towaru) towarów i usług trwale wyrażający ich wartość oraz bezpośrednio na nie wymienialny **Cechy pieniądza** - Stabilność - Poręczność - Trwałość - Jednolitość - Podzielność...
**Pieniądz** -- powszechnie stosowany i akceptowany ekwiwalent( towar w którym jest wyrażona wartość innego towaru) towarów i usług trwale wyrażający ich wartość oraz bezpośrednio na nie wymienialny **Cechy pieniądza** - Stabilność - Poręczność - Trwałość - Jednolitość - Podzielność - Rozpoznawalność **Funkcje pieniądza** - Miernik wartości - Środek wymiany - Środek tezauryzacji - Środek płatniczy **Współczesne formy pieniądza** - Pieniądz gotówkowy - **Banknot** - pieniądz papierowy emitowany w poszczególnych krajach przez banki centralne - **Monety** -- pieniądz w formie tłoczonego z metali bilonu o określonych nominałach których emitentem jest bank centralny - Pieniądz bezgotówkowy **Instrumenty obrotu bezgotówkowego** - Karty płatnicze - Polecenia przelewu - Polecenia zapłaty - Czek rozrachunkowy - Instrumenty płatności mobilnych - Instrumenty pieniądza elektronicznego jeżeli transakcje dokonane przy jego użyciu nie skutkują pojawieniem się gotówki - Pieniądz elektroniczny Kryptowaluty - Cyfrowe środki płatnicze o umownej wartości przyjętej przez grupę osób która się nimi posługuje - Nie są emitowane ani gwarantowane przez żaden bank centralny i nie występują w fizycznej postaci - Do tworzenia nowych jednostek walutowych oraz wykopywania i zabezpieczania transakcji używa się specjalnego oprogramowania komputerowego i kryptografii - Inny sposób pozyskania kryptowalut to zakup za pieniądze na giełdach internetowych Inflacja - proces trwałego wzrostu ogólnego poziomu cen w gospodarce. Skutkiem tego procesu jest spadek siły nabywczej pieniądza krajowego. Typy inflacji Inflacja pełzająca Inflacja krocząca Inflacja galopująca Hiperinflacja Rodzaje inflacji (przyczyna) Popytowa -- w obiegu znajduje się zbyt duża ilość pieniędzy Kosztowa -- wzrosty koszty produkcji Skutki inflacji - Spadek siły nabywczej pieniądza - „ucieczka" od pieniądza - Osłabienie aktywności gospodarczej Sposoby przeciwdziałania inflacji - Odpowiednia polityka państwa w zakresie kształtowania dochodów społeczeństwa - Ograniczenie deficytu budżetowego - Kontrola emisji pieniądza przez bank centralny Instytucje rynku finansowego To podmioty gospodarcze których głównym celem jest świadczenie różnego rodzaju usług finansowych Instytucje bankowe Instytucje pozabankowe -Bank centralny -zakłady ubezpieczeń -Banki komercyjne -ubezpieczeniowy fundusz gwarancyjny (UFG) -Banki spółdzielcze -giełda papierów wartościowych (GPW) -Bankowy fundusz Gwarancyjny (BFG) -towarzystwa funduszy inwestycyjnych (TFI) Międzysektorowe instytucje rynku finansowego - KNF Komisja Nadzoru Finansowego - Rzecznik Finansowy - SKOK-i Spółdzielcza kasa oszczędnościowo kredytowa Podmioty sektora bankowego - Nadrzędną rolę pełni Narodowy Bank Polski ( NBP) - Pozostałe banki dzielimy na - Komercyjne (maksymalizacja zysków) - Spółdzielcze (zaspokojenie potrzeb członków spółdzielni) BFG -- bankowy fundusz gwarancyjny BGK -- bank gospodarstwa krajowego BANK -- instytucja finansowa działająca na podstawie zezwoleń do wykonywania określonych czynności bankowych (przyjmowanie wkładów pieniężnych, zakładanie i prowadzenia rachunków bankowych, udzielanie kredytów) GPW -- Giełda papierów wartościowych. Jest to rodzaj giełdy, na której przedmiotem obrotu są papiery wartościowe m.in.: - akcje, - obligacje, emitowane przez uprawnione podmioty, które nazywa się emitentami. Rodzaje rachunków Konto osobiste Konto firmowe - standardowe - studenckie - młodzieżowe - oszczędnościowe - vip Rodzaje usług oferowanych przez banki i SKOK-i - zakładanie i prowadzenie rachunków - przyjmowanie depozytów - wydawanie i obsługa kart płatniczych Lokaty terminowe - terminowe - rentierskie - progresywne - strukturyzowane - lokata nocna Rodzaje kart płatniczych (po raz drugi) - debetowe - kredytowe - obciążeniowe - przedpłacone Internet banking - trudne hasła - chroń dane - zabezpieczaj urządzenia - unikaj publicznych komputerów i sieci - bezpieczne strony **[Kredyt]** to rodzaj umowy pomiędzy bankiem na kredytobiorcą, na podstawie której bank udostępnia środki na określony cel i czas oraz za określony procent. Kryteria podziału kredytu - okres kredytowania - waluta - oprocentowanie - przeznaczenie kredytu Podział kredytów ze względu na okres kredytowania - krótkoterminowe -- do roku - średnioterminowe -- 1 do 3 lat - długoterminowe -- powyżej 3 lat Podział kredytów ze względu na walutę - złotowe -- w polskiej walucie wypłacane i zwracane - dewizowe -- udzielane w innej walucie spłata w złotych po kursie w dniu spłaty Podział kredytów ze względu na oprocentowanie - o stałym oprocentowaniu - o zmiennym oprocentowaniu Podział kredytu ze względu na przeznaczenie Dla ludności - Konsumpcyjny - Odnawialny - Studencki - Konsolidacyjny Gospodarcze - Obrotowy - Inwestycyjny - Faktoring Kredyt konsumencki -- jest nim każdy kredyt zaciągnięty na cele niezwiązane bezpośrednio z działalnością gospodarczą, kwota mniej niż 225 550zł, trwa minimum 3 miesiące, umowa kredytowa Koszty kredytu lub pożyczki Aby podjąć decyzję o wzięciu kredytu lub pożyczki należy zwrócić uwagę na - Odsetki - Opłaty - Prowizje Zabezpieczenie kredytu - Ekonomiczne -- dobra sytuacja finansowa odbiorcy - Psychologiczne -- kredytobiorca jest znany bankowi z dotychczasowej współpracy jako wiarygodny i dobry płatnik lub nie - Prawne -- zabezpieczenie osobiste i rzeczowe Określenia związane z kredytem i pożyczką RRSO -- rzeczywista roczna stopa oprocentowania (całkowite koszty kredytu lub pożyczki) Spread walutowy -- różnica między kosztem kupna na kursem sprzedaży danej waluty BIK -- biuro informacji kredytowej, gromadzi informacje o przeszłości kredytowej osób które starają się o kredyt Pożyczka bez BIK -- pożyczki udzielane bez sprawdzania historii kredytowej pożyczkobiorcy, zazwyczaj krótkoterminowe, udzielana na niewielką kwotę, całkowite koszty jej spłaty są bardzo wysokie Zdolność kredytowa - maksymalna wysokość miesięcznej raty, którą dana osoba jest w stanie spłacać. Przy wyliczaniu brane są pod uwagę m.in.: - dochody kredytobiorcy - liczba osób pozostających na jego utrzymaniu - stałe miesięczne opłaty - inne zobowiązania Zasadniczo przyjmuje się, że wszystkie obciążenia kredytowe kredytobiorcy nie powinny przekraczać połowy jego dochodów. Ważna jest również historia spłaty wcześniejszych kredytów - jest to wyznacznik wiarygodności. Giełda Papierów wartościowych -- jest to miejsce gdzie dokonuje się transakcji kupna-sprzedaży papierów wartościowych które zostały dopuszczone do obrotu publicznego Rodzaje giełd wg. zasięgu geograficznego - regionalne - krajowe - międzynarodowe wg. zakresu rzeczowego transakcji - towarów - usług - papierów wartościowych Rynki na GPW - podstawowy - równoległy - new connect - catalyst - bondspot spółka akcyjna prowadząca polski rynek pozagiełdowy - tge (towarowa giełda energii SA) jedyna licencjonowana giełda w Polsce Mechanizm funkcjonowania GPW - Głównym zadaniem jest organizacja obrotu instrumentami finansowymi. - Jest on przeprowadzany podczas sesji giełdowych. - Kursy, po których zawierane są transakcje ustala się na podstawie złożonych przez inwestorów zleceń kupna i sprzedaży. - Po zakończeniu sesji giełdowej publikowana jest ceduła giełdowa Harmonogram sesji giełdowej ![](media/image6.png) Indeksy giełdowe Barter -- wymiana towaru lub usługi na inny towar lub usługę Płacidła -- przedmiot pełniący funkcje pieniądza dodatkowo służący innym potrzebom użytkowania Rodzaje polityki pieniężnej - Ekspansywna - Restrykcyjna