ОШ_СОР_Физика_ОГН_10 класс_каз 2.pdf

«Физика» пәнінен жиынтық бағалауға арналған әдістемелік ұсыныстар 10-сынып (қоғамдық-гуманитарлық бағыт) Нұр-Сұлтан, 2019  Әдістемелік ұсыныстар мұғалімге қоғамдық-гуманитарлық бағытындағы 10-сынып білім алушыларына «Физика» пәні бо...

«Физика» пәнінен жиынтық бағалауға арналған әдістемелік ұсыныстар 10-сынып (қоғамдық-гуманитарлық бағыт) Нұр-Сұлтан, 2019  Әдістемелік ұсыныстар мұғалімге қоғамдық-гуманитарлық бағытындағы 10-сынып білім алушыларына «Физика» пәні бойынша жиынтық бағалауды жоспарлау, ұйымдастыру және өткізуге көмек құралы ретінде құрастырылған. Әдістемелік ұсыныстар 10-сынып «Физика» пәні бойынша ұзақ мерзімді оқу бағдарламасы негізінде дайындалған. Бөлім/ ортақ тақырып бойынша жиынтық бағалаудың тапсырмалары мұғалімге білім алушылардың тоқсан бойынша жоспарланған оқу мақсаттарына жету деңгейін анықтауға мүмкіндік береді. Әдістемелік ұсыныстарда бөлім / ортақ тақырып бойынша жиынтық бағалауды өткізуге арналған бағалау критерийлері мен дескрипторлары бар тапсырмалар ұсынылған. Сондай-ақ, жинақта білім алушылардың оқу жетістіктерінің мүмкін деңгейлері (рубрикалар) сипатталған. Дескрипторлары мен балдары бар тапсырмалар ұсыныс түрінде берілген. Әдістемелік ұсыныс негізгі орта білім беру мектебі мұғалімдеріне, мектеп әкімшілігіне, білім беру бөлімінің әдіскерлеріне, критериалды бағалау бойынша мектеп, өңірлік үйлестірушілеріне және басқа да мүдделі тұлғаларға арналған. Әдістемелік ұсыныстарды дайындау барысында ресми интернет-сайттағы қолжетімді ресурстар (суреттер, фотосуреттер, мәтіндер, аудио және бейнематериалдар) қолданылды. 2  МАЗМҰНЫ 1-ТОҚСАН БОЙЫНША ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУ ТАПСЫРМАЛАРЫ................................. 4 «Кинематика» бөлімі бойынша жиынтық бағалау................................................................ 4 «Динамика» бөлімі бойынша жиынтық бағалау................................................................... 8 «Статика және гидростатика», «Сақталу заңдары» және «Гидродинамика» бөлімдері бойынша жиынтық бағалау................................................................................................... 12 2-ТОҚСАН БОЙЫНША ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУ ТАПСЫРМАЛАРЫ............................... 16 «Молекулалық кинетикалық теорияның негіздері» бөлімі бойынша жиынтық бағалау 16 «Газ заңдары» және «Термодинамика негіздері» бөлімдері бойынша жиынтық бағалау20 «Сұйық және қатты денелер» бөлімі бойынша жиынтық бағалау.................................... 24 3-ТОҚСАН БОЙЫНША ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУ ТАПСЫРМАЛАРЫ............................... 27 «Электростатика» бөлімі бойынша жиынтық бағалау....................................................... 27 «Тұрақты ток» бөлімі бойынша жиынтық бағалау............................................................. 31 «Әртүрлі ортадағы электр тогы» бөлімі бойынша жиынтық бағалау............................... 35 4-ТОҚСАН БОЙЫНША ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУ ТАПСЫРМАЛАРЫ............................... 39 «Магнит өрісі» бөлімі бойынша жиынтық бағалау............................................................ 39 «Электромагниттік индукция» бөлімі бойынша жиынтық бағалау.................................. 44 3  1-ТОҚСАН БОЙЫНША ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУ ТАПСЫРМАЛАРЫ «Кинематика» бөлімі бойынша жиынтық бағалау Оқу мақсаттары 10.1.1.1 - кинематика теңдеулерін қолдану және орын ауыстыру, жылдамдық, үдеудің графиктерін талдай білу 10.1.1.2 - жылдамдықтар мен орын ауыстыруды қосудың классикалық заңына күнделікті өмірден мысалдар келтіру 10.1.1.3 - қисықсызықты қозғалысты сипаттайтын шамаларды анықтау Бағалау критерийі Білім алушы  Кинематика теңдеулерін қолданады және графиктерді талдайды  Орын ауыстыру векторын қосу ережесін сипаттайды  Қисықсызықты қозғалысты сипаттайды Ойлау дағдыларының Қолдану деңгейлері Орындау уақыты 25 минут Тапсырмалар 1. (а) Оқушы үдемелі қозғалған автомобильдің әртүрлі орын ауыстыруы кезіндегі соңғы жылдамдығын өлшеді. Алынған нәтижелерді төмендегі кестеге жазды. 𝜗 2 бағанын толтырыңыз. Соңғы жылдамдық 𝜗2 Орын ауыстыру (м/с) (м2/с2) (м) 5,9 2,0 6,5 4,0 7,2 6,0 7,9 8,0 8,4 10,0 9,0 12,0 (b) Автомобильдің соңғы жылдамдығының квадратының 𝜗 2 орын ауыстыруға d тәуелділік графигін тұрғызыңыз. 4  (c) График градиенті арқылы қандай физикалық шама анықталады? Сол шаманы анықтаңыз. (d) Алынған графикті пайдаланып, автомобильдің бастапқы жылдамдығын анықтаңыз. 2. График бойынша дененің теңүдемелі қозғалу уақытын көрсетіңіз. 3. Келесі тапсырмаларды орындаңыз: (a) Берілген екі векторды сызыңыз: 𝑎⃗ = 5,5 см ; 𝑏⃗⃗ = 1,8 см. (b) 𝑎⃗ және 𝑏⃗⃗ векторларының х және y осьтеріндегі құраушыларын анықтаңыз. (c) Екі векторды қосыңыз және қорытқы вектордың мәні мен бағытын анықтаңыз. 4. Кір жуғыш машинаның барабаны 1 минутта 1200 айналым жасайды. Барабанның диаметрі 30 см. (a) Радианға анықтама беріңіз. (b) Есептеңіз: (i) Барабанның айналу периодын; (ii) Жиілігін; (iii) Бұрыштық жылдамдығын; (iv) Сызықтық жылдамдығын. 5  Тапсы Дескриптор Бағалау критерийі Балл рма № Білім алушы Кинематика теңдеулерін 1 жылдамдықтың квадраттық мәнін 1 қолданады және толтырады; графиктерді талдайды графикті тұрғызу үшін масштабты 1 белгілейді; екі шама арасындағы тәуелділіктің түзуін 1 жүргізеді; график градиенті арқылы анықталатын 1 шаманы көрсетеді; градиентті есептейді; 1 автомобильдің бастапқы жылдамдығын 1 анықтайды; 2 дененің теңүдемелі қозғалу уақытын 1 көрсетеді; Орын ауыстыру векторын 3 екі векторды сызады; 1 қосу ережесін сипаттайды векторлардың осьтердегі құраушыларын 1 анықтайды; векторларды қосу ережесін пайдаланады, 1 қорытқы вектордың бағыты мен модулін табады; Қисықсызықты 4 радианға анықтама береді; 1 қозғалысты сипаттайды барабанның периодын есептейді; 1 айналу жиілігін анықтайды; 1 бұрыштық жылдамдықты есептейді; 1 сызықтық жылдамдықты анықтайды. 1 Жалпы балл 15 6  «Кинематика» бөлімі бойынша жиынтық бағалаудың нәтижесіне қатысты ата-аналарға ақпарат ұсынуға арналған рубрика Білім алушының аты-жөні _________________________________________ Оқу жетістігінің деңгейі Бағалау критерийі Төмен Орташа Жоғары Кинематика теңдеулерін Кинематика теңдеулерін Кинематика теңдеулерін қолданады, Кинематика теңдеулерін қолданады, қолданады және қолданады, бірақ берілгендер берілгендер арқылы графиктер берілгендер арқылы графиктер графиктерді талдайды арқылы графиктер тұрғызу мен тұрғызуда/ график градиентін тұрғызады, график градиентін дұрыс график градиентін анықтау анықтауда/ үдемелі қозғалған жол анықтайды, үдемелі қозғалған жол қиындық туғызады. бөлігін анықтауда қателеседі. бөлігін дұрыс анықтайды. Орын ауыстыру Векторды сызады, олардың Векторды сызады, олардың координата Векторды сызады, олардың координата векторын қосу ережесін координата осьтеріндегі осьтеріндегі құраушыларын анықтайды, осьтеріндегі құраушыларын анықтайды, сипаттайды құраушыларын анықтайды, бірақ қорытқы векторды табуда/ бағытын қорытқы векторды табады және қорытқы векторды және оның көрсетуде қателеседі. бағытын дұрыс көрсетеді. бағытын анықтау қиындық тудырады. Қисықсызықты Радианның түсінігін сипаттауда, Қисықсызықты қозғалысты Радианның түсінігін сипаттайды, қозғалысты сипаттайды қисықсызықты қозғалысты сипаттайтын шамаларды анықтайды, қисықсызықты қозғалысты сипаттайтын сипаттайтын шамаларды бірақ радианға анықтама бергенде шамаларды дұрыс анықтайды. анықтауда қиналады. қателеседі. 7  «Динамика» бөлімі бойынша жиынтық бағалау Оқу мақсаттары 10.1.2.1 - Ньютон заңдарын түсіну және теңәрекетті күшті табу 10.1.2.2 - бүкіл әлемдік тартылыс заңын түсіну және ғарыш аппаратының қозғалысын сипаттау 10.1.2.3 - көкжиекке бұрыш жасай және вертикаль лақтырылған дененің қозғалысы кезіндегі физикалық шамалардың өзгерісін сипаттау Бағалау критерийі Білім алушы  Ньютонның заңдарын қолданады  Бүкіләлемдік тартылыс заңын сипаттайды және күштерді салыстырады  Көкжиекке бұрыш жасай лақытырылған дене қозғалысын сипаттайды Ойлау дағдыларының Қолдану деңгейлері Орындау уақыты 25 минут Тапсырмалар 1. Суретте массасы 3,5 кг денеге әрекет ететін күштер берілген. Егер 𝐹 2 күштің модулі 21 Н тең болса, дене қандай үдеумен қозғалады. 2. Массасы 12 кг болатын арбашаның жылдамдығы тұрақты болып қалатындай өте аз биіктіктен төмен қарай қозғалып келе жатыр. (a) Көлбеу жазықтық бойымен қозғалып келе жатса да, арбаша неліктен үдеу алмайтынын түсіндіріңіз. (b) Одан кейін жазықтықтың көлбеулігін үлкейтеді және арбаша үдемелі қозғалады. Үдемелі қозғалыстың себебін түсіндіріңіз. 3. Суреттегі ақпаратты пайдаланып, Мх белгісіз массалы және m массалы денелер арасындағы тартылу күші мен Мх белгісіз массалы және 2m массалы денелер арасындағы тартылу күші арасындағы айырмашылықты анықтаңыз. 8 4. Массасы 2,5 кг болатын снаряд суретте көрсетілгендей қабырғаға қарай атылды. (a) Қанша уақыттан соң снаряд қабырғаға тиеді? (b) Снаряд қабырғаға қандай жылдамдықпен соғылады? 9  Тапсырм Дескриптор Бағалау критерийі Балл а№ Білім алушы Ньютонның заңдарын 1 Ньютонның екінші заңын жазады; 1 қолданады бірінші күштің шамасын анықтайды; 1 теңәрекет күшін анықтайды; 1 дененің алатын үдеуін есептейді; 1 2 арбашаның тұрақты жылдамдықпен 1 қозғалуын түсіндіреді; арбашаның үдемелі қозғалуын 1 түсіндіреді; Бүкіләлемдік тартылыс 3 бүкіләлемдік тартылыс заңының 1 заңын сипаттайды және формуласын қолданады; күштерді салыстырады белгісіз массалы денеге әрекет ететін 1 күштерді анықтайды; күштерді салыстырады; 1 Көкжиекке бұрыш 4 көкжиекке бұрыш жасай лақтырылған 1 жасай лақытырылған дененің қозғалысын сипаттау теңдеуін дене қозғалысын жазады; сипаттайды қабырғаға соғылу уақытын 1 анықтайды; дененің соғылу жылдамдығын 1 есептейді. Жалпы балл 12 10  «Динамика» бөлімі бойынша жиынтық бағалаудың нәтижесіне қатысты ата-аналарға ақпарат ұсынуға арналған рубрика Білім алушының аты-жөні _________________________________________ Оқу жетістігінің деңгейі Бағалау критерийі Төмен Орташа Жоғары Ньютонның заңдарын Ньютон заңдарын қолданады, Ньютон заңдарын қолданады, Ньютон заңдарын қолданады, қолданады бірақ теңәрекет күшін, дененің теңәрекет күшін анықтайды, бірақ теңәрекет күшін, дененің үдеуін дұрыс үдеуін анықтау, тұрақты дененің үдеуін анықтауда/ тұрақты анықтайды, тұрақты жылдамдықпен жылдамдықпен және үдемелі жылдамдықпен қозғалыстың пайда және үдемелі қозғалыстың пайда қозғалыстың пайда болуын болуын түсіндіруде/ үдемелі болуын түсіндіреді. түсіндіру қиындық тудырады. қозғалыстың пайда болуын түсіндіруде қателеседі. Бүкіләлемдік тартылыс Бүкіләлемдік тартылыс заңын Бүкіләлемдік тартылыс заңын Бүкіләлемдік тартылыс заңын заңын сипаттайды және қолданады, бірақ оның биіктікке қолданады, оның биіктікке тәуелділігін қолданады, оның биіктікке тәуелділігін күштерді салыстырады тәуелділігін түсіндіру, денеге түсіндіреді, бірақ денеге әрекет ететін түсіндіреді, денеге әрекет ететін әрекет ететін күштерді салыстыру күштерді салыстыруда қателеседі. күштерді дұрыс салыстырады. қиындық тудырады. Көкжиекке бұрыш Гравитациялық өрістегі дене Гравитациялық өрістегі дене Гравитациялық өрістегі дене жасай лақытырылған қозғалысын сипаттайды, бірақ қозғалысын сипаттайды, бірақ қозғалысын сипаттайды, уақытты және дене қозғалысын теңдеулерді қолдану, уақытты уақытты/ жылдамдықты анықтауда жылдамдықты дұрыс анықтайды. сипаттайды және жылдамдықты анықтау қателеседі. қиындық тудырады. 11  «Статика және гидростатика», «Сақталу заңдары» және «Гидродинамика» бөлімдері бойынша жиынтық бағалау Оқу мақсаттары 10.1.3.1 - абсолют қатты дененің массалар центрін анықтау және әртүрлі тепе-теңдікті түсіндіру 10.1.3.2 - Паскаль заңын сипаттау және оның қолданылуы 10.1.3.3 - гидростатикалық қысым терминін түсіндіру 10.1.4.1 - сақталу заңдарын түсіндіру 10.1.5.1 - сұйықтар мен газдардың ағыстарын сипаттау Бағалау критерийі Білім алушы  Денелердің тепе-теңдігін сипаттайды  Гидростатикалық қысымды анықтайды  Импульс пен энергияның сақталу заңдарын сипаттайды  Гидродинамика заңдарын қолданады Ойлау дағдыларының Қолдану деңгейлері Орындау уақыты 30 минут Тапсырма 1. Жеңіл PQR үшбұрышы қатты пластиктен жасалған. P бұрышы арқылы айналу осі өтеді. а) 1-суретте көрсетілгендей Q нүктесіне 5 Н горизонталь күш әсер етеді. Күш әсерінің нәтижесінде қандай процесс болатынын тұжырымдаңыз. b) Басқа екінші жағдайда пластик бөлігіне 2-суретте көрсетілгендей екі горизонталь 5 Н күштер әсер етеді. i. Күштер әсерінің нәтижесінде пластик бөлігімен қандай процесс болатынын сипаттаңыз. ii. Егер дене тепе-теңдікте тұрса, онда айналу осі тарапынан пластик бөлігіне әсер ететін күштің бағытын 2-суретке стрелкамен сызып көрсетіңіз және бұл күштің сан мәнін жазыңыз. 12 2. Табанының өлшемдері 1,5 м × 1,2 м тіктөртбұрыш болатын ыдыста 1440 кг су бар. Төмендегі шамаларды есептеңіз: (a) Судың салмағын; (b) Судың ыдыс табанына түсіретін қысымын. 3. Төмендегі суретте әртүрлі пішінге ие екі P және Q суы бар ыдыс көрсетілген. Жоғарыдан қарағанда екі ыдыста дөңгелек пішінді. Екі ыдыстағы судың көлемі бірдей. Ыдыстардағы су 1,4 метр бірдей деңгейлерге ие. (a) Судың тығыздығы 1000 кг/м3. Судың ыдыс түбіне түсіретін қысымы екі ыдыстада бірдей. Қысымды есептеңіз. (b)Әрбір ыдыстан бірдей кіші көлемде су алынды. Қай ыдыстағы (P немесе Q) судың ыдыс түбіне түсіретін қысымы үлкен болады. Жауабыңызды түсіндіріңіз. 4. Келесі тапсырманы орындаңыз: (a) Импульстің сақталу заңын тұжырымдаңыз. (b)Серпімді және серпімсіз соқтығысу арасындағы айырмашылықты тұжырымдаңыз. 5. Массасы 4,2 кг және горизонталь жылдамдығы 3,6 м/с болатын А объект В объектіге қарай суретте көрсетілгендей қозғалады. Массасы 1,5 кг болатын В объекті 1,2 м/с жылдамдықпен А объектіне қарай қозғалады. Екі объект соқтығысады содан кейін екеуіде келесі суретте көрсетілгендей оңға қарай қозғалады. Соқтығысқаннан кейін А объектінің жылдамдығы 𝜗 және В объектінің жылдамдығы 3,0 м/с- қа тең болды. (a) Соқтығысудан кейінгі А объетінің 𝜗 жылдамдығын есептеңіз. (b) Серпімді немесе серпімсіз соқтығысу болатынын анықтаңыз. 6. Шприц поршенінің ауданы S1 = 2 см2, ал саңылау ауданы S2 = 1 мм2. Егер поршеньге 5 Н күшпен әсер етсе, онда шприц ішіндегі су қанша уақыт ағады? Поршень қадамы l = 5 см. 13  Тапсырма Дескриптор Бағалау критерийі Балл № Білім алушы Денелердің тепе- 1a денеге түсірілген күш әсерін сипаттайды; 1 теңдігін сипаттайды 1b екінші жағдайдағы денеге түсірілген күш 1 әсерін сипаттайды; күш моменті ұғымын сипаттайды; 1 дененің тепе-теңдігін сипаттайды; 1 күш векторы мен модулін анықтайды; 1 Гидростатикалық 3 судың салмағын анықтайды; 1 қысымды ыдыс табанына түсірілетін қысым 1 анықтайды формуласын қолданады; қысымды анықтайды; 1 4 гидростатикалық қысымды есептеу 1 формуласын қолданады; гидростатикалық қысымды анықтайды; 1 су деңгейінің өзгерісіне байланысты 1 қысымның өзгеруін сипаттайды; Импульс пен 5 импульстің сақталу заңын тұжырымдайды; 1 энергияның сақталу серпімді және серпімсіз соқтығысу түрлерін 1 заңдарын ажыратады; сипаттайды 6 импульстың сақталу заңын векторлық және 1 скалярлық түрде жазады; А денесінің жылдамдығын анықтайды; 1 соқтығысу түрін анықтайды; 1 Гидродинамика 7 Бернулли теңдеуін қолданады; 1 заңдарын жылдамдықтың көлденең қимасынын 1 қолданады ауданына тәуелділігін сипаттайды; судың ағу уақытын есептейтін формуланы 1 қорытып шығарады; уақытты анықтайды. 1 Жалпы балл 20 14  «Статика және гидростатика», «Сақталу заңдары» және «Гидродинамика» бөлімдері бойынша жиынтық бағалаудың нәтижесіне қатысты ата-аналарға ақпарат ұсынуға арналған рубрика Білім алушының аты-жөні _________________________________________ Оқу жетістігінің деңгейі Бағалау критерийі Төмен Орташа Жоғары Денелердің тепе- Денелердің тепе-теңдігін және күш Денелердің тепе-теңдігін және күш Денелердің тепе-теңдігін және күш теңдігін сипаттайды әсерін сипаттайды, бірақ дененің тепе- әсерін сипаттайды, бірақ дененің тепе- әсерін сипаттайды, дененің тепе-теңдік теңдік шартын векторлық түрде теңдік шартын векторлық түрде шартын векторлық түрде дұрыс көрсету қиындық тудырады. көрсетуде қателеседі. көрсетеді. Гидростатикалық Судың салмағын, оның ыдыс түбіне Судың салмағын, оның ыдыс түбіне Судың салмағын, оның ыдыс түбіне қысымды түсіретін қысымын анықтайды, бірақ түсіретін қысымын анықтайды, түсіретін қысымын анықтайды, анықтайды гидростатикалық қысымды есептеу гидростатикалық қысымды есептеу гидростатикалық қысымды есептеу формуласын қолдану қиындық формуласын қолдануда/ шамаларға формуласын қолданады, тудырады. тәуелділігін сипаттауда қателеседі. гидростатикалық қысымның қандай шамаларға тәуелді екенін дұрыс көрсетеді. Импульс пен Импульстің сақталу заңын қолданады, Импульстің сақталу заңын қолданады, Импульстің сақталу заңын қолданады, энергияның сақталу бірақ соқтығысу түрлерін ажырату, соқтығысу түрлерін ажыратады, бірақ соқтығысу түрлерін ажыратады, оны заңдарын оны энергиялық түрде түсіндіру оны энергиялық түрде түсіндіруде/ энергиялық түрде түсіндіреді, сипаттайды қиындық тудырады. жылдамдықты анықтауда қателеседі. жылдамдықты дұрыс анықтайды. Гидродинамика Бернулли теңдеуін қолданады, бірақ Бернулли теңдеуін, жылдамдықтың Бернулли теңдеуін қолданады, заңдарын жылдамдықтың ауданға тәуелділік ауданға тәуелділік теңдеуін жылдамдықтың ауданға тәуелділік қолданады теңдеуін қолдану, судың ағыс қолданады, бірақ судың ағыс теңдеуін қолданады, судың ағыс жылдамдығы мен ағып шығу уақытын жылдамдығын/ ағып шығу уақытын жылдамдығы мен ағып шығу уақытын есептеу қиындық тудырады. есептеуде қателеседі. дұрыс есептейді. 15  2-ТОҚСАН БОЙЫНША ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУ ТАПСЫРМАЛАРЫ «Молекулалық кинетикалық теорияның негіздері» бөлімі бойынша жиынтық бағалау Оқу мақсаттары 10.2.1.1 - молекулалық кинетикалық теорияның негізгі қағидалары мен идеал газды сипаттау 10.2.1.2 - қатты дененің, сұйықтың, газдың модельдерін молекулалық кинетикалық теорияның негізінде сипаттау 10.2.1.3 - кристалл және кристалл емес қатты заттардың құрылысын ажырату Бағалау критерийі Білім алушы  МКТ негізгі қағидаларын түсіндіреді және физикалық шамалардың тәуелділігін сипаттайды  Зат күйлерін МКТ негізінде сипаттайды  Заттардың құрылысын ажыратады Ойлау дағдыларының Білу және түсіну деңгейлері Орындау уақыты 20 минут Тапсырмалар 1. Жабық газ баллоны ыстық, шуақты күні далада қалдырылған. Газ температурасы көтерілетіндіктен, газ қысымы мен газ молекулаларының орташа квадраттық жылдамдығы өзгереді. (a) Газ молекулаларының орташа квадраттық жылдамдығы қалай өзгереді? (b) Баллондағы газ қысымы қалай өзгереді? 2. Өте ұсақ бидай тозаңының бөлшектері стакандағы суда ериді. Стаканға жарық түсіп тұр. Микроскоп көмегімен судағы анық нүктелерді көруге болады. Нүктелер өте тез, хаосты, кез-келген бағытта қозғалады. (a) Бұл нүктелер туралы тұжырымдардың қайсысы дұрыс? A) Өзара әсерлесетін тозаң бөлшектері B) Өзара әсерлесетін су молекулалары C) Су молекулаларымен әрекеттесетін тозаң бөлшектері D) Тозаң бөлшектерімен әрекеттесетін су молекулалары. (b) Броундық қозғалыс пен диффузияның айырмашылығын атаңыз. (c) Идеал газ дегеніміз не? 16 3. Төменде заттың молекулаларының сипаттамаларының тізімі берілген. (a) Сипаттамаларға іргелес тұрған бағаналарға қанат белгісін (v) қойыңыз: Сипаттамалары Қатты дене Газ Бір орыннан екінші орынға еркін қозғалады Белгілі нүкте маңайында ғана тербелуі мүмкін Тығыз орналасқан Салыстырмалы алыс орналасқан Молекулалар арасында әлсіз әсерлесу болады Молекулалар арасында күшті әсерлесу болады (b) Қатты дене, сұйық және газ молекулаларының орналасу тәртібін сызып көрсетіңіз. 4. Қатарлардың қайсысы (аморфты, кристалды және полимерлі) материалдардағы атомдардың орналасуының дұрыс сипатын береді? Атомдар өте ірі тізбектелген молекулалар түзеді:.............................. Атомдардың барлығы белгілі ретпен орналасқан:............................... 5. Қандай да бір заттың молекулалары бір-біріне жақын орналасқан және заттың ішінде еркін қозғала алмайды. Молекулалар орналасуының белгілі бір реті жоқ. Бұл заттың қай түрі? 17 Бағалау Тапсырма Дескриптор Балл критерийі № Білім алушы МКТ негізгі 1 газ молекулаларының орташа квадраттық 1 қағидаларын жылдамдығының өзгерісін сипаттайды; түсіндіреді және баллондағы газ қысымының өзгерісін 1 физикалық сипаттайды; шамалардың тәуелділігін 2 Броундық қозғалысты сипаттайды; 1 сипаттайды Броундық қозғалыс пен диффузияны 1 салыстырады; идеал газға анықтама береді; 1 Зат күйлерін МКТ 3 қатты денеге сипаттамалар береді; 1 негізінде газға сипаттамалар береді; 1 сипаттайды зат күйлеріндегі молекулалардың орналасу 1 тәртібін сызады; Заттардың 4 атомдар өте ірі тізбектелген молекулалар 1 құрылысын түзетін материалды анықтайды; ажыратады атомдардың барлығы белгілі ретпен 1 орналасқан материалды анықтайды; 5 берілген сипаттама бойынша зат түрін 1 анықтайды. Жалпы балл 11 18  «Молекулалық кинетикалық теорияның негіздері» бөлімі бойынша жиынтық бағалаудың нәтижесіне қатысты ата-аналарға ақпарат ұсынуға арналған рубрика Білім алушының аты-жөні _________________________________________ Оқу жетістігінің деңгейі Бағалау критерийі Төмен Орташа Жоғары МКТ негізгі қағидаларын Температура өзгерісі бойынша Температура өзгерісі бойынша орташа Температура өзгерісі бойынша түсіндіреді және орташа квадраттық жылдамдық пен квадраттық жылдамдық пен орташа квадраттық жылдамдық пен физикалық шамалардың қысымның өзгерісін сипаттайды, қысымның өзгерісін сипаттайды, қысымның өзгерісін сипаттайды, тәуелділігін сипаттайды бірақ идеал газ анықтамасын беру, бірақ идеал газ анықтамасын беруде/ идеал газ анықтамасын келтіреді, броундық бөлшек пен диффузияны броундық бөлшек пен диффузияны броундық бөлшек пен диффузияны ажырату қиындық тудырады. ажыратуда қателеседі. дұрыс ажыратады. Зат күйлерін МКТ Зат күйлерін ажыратады, бірақ зат Зат күйлерін ажыратады, зат Зат күйлерін ажыратады, зат негізінде сипаттайды күйлерінің модельдерін МКТ күйлерінің модельдерін МКТ негізінде күйлерінің модельдерін МКТ негізінде сипаттау, бір күйден сипаттауда/ бір күйден екіншісіне өту негізінде сипаттайды, бір күйден екіншісіне өту процесін түсіндіру процесін түсіндіруде қателеседі. екіншісіне өту процесін дұрыс қиындық тудырады. түсіндіреді. Заттардың құрылысын Заттардың құрылысын ажырату Атомдар өте ірі тізбектелген Заттардың құрылысын дұрыс ажыратады қиындықтар тудырады. молекулалар түзетін материалды ажыратады. анықтауда/ атомдардың барлығы белгілі ретпен орналасқан материалды анықтауда/ берілген сипаттама бойынша зат түрін анықтауда қателеседі. 19  «Газ заңдары» және «Термодинамика негіздері» бөлімдері бойынша жиынтық бағалау Оқу мақсаттары 10.2.2.1 - идеал газ күйінің негізгі теңдеуін қолдану және изопроцестер графиктерін ажырату 10.2.3.1 - термодинамиканың бірінші және екінші заңының мағынасын түсіндіру 10.2.3.2 - жылу қозғалтқышының жұмыс істеу принципі мен қолданылуын сипаттау Бағалау критерийі Білім алушы  Изопроцестерді сипаттайды және графикті тұрғызады  Идеал газ күйінің теңдеуін қолданады  Термодинамика заңдарын түсіндіреді  Жылу қозғалтқыштың жұмыс істеу принципін сипаттайды Ойлау дағдыларының Қолдану деңгейлері Орындау уақыты 25 минут Тапсырмалар 1. Суретте газ күйінің өзгеру графигі берілген. (a) Графикке сүйене отырып, кестедегі бос ұяшықтарды толтырыңыз. Изопроцестің атауы Заңнын атауы Формула изобара Шарль 𝑃1 𝑉1 = 𝑃2 𝑉2 (b) Суретте берілген газ күйінің өзгерісін 𝑝(𝑇) графигінде тұрғызыңыз. 2. Идеал газдың қысымы p және көлемі V. Осы газ үшін төмендегі өрнек берілген. 1 𝑝𝑉 = 𝑁𝑚𝜗̅ 2 3 (a) Келесі шамаларға анықтама беріңіз: i. N - ……………………………………………………… ii. 𝜗̅ - ……………………………………………………… (b) Ішінде гелий газы бар көлемі 2,4 ∙ 104 см3 цилиндр ішіндегі қысым 6,2 ∙ 105 Па- ға тең. Ал температурасы 150 С. Гелийді идеал газ ретінде қарастырамыз. Гелийдің мөлшерін анықтаңыз. 3. Суретте температуралары әртүрлі бір-біріне жанастырыла орналасқан денелердің жылу алмасу бағыттары көрсетілген. Алайда, бағытшалардың біреуі қате. Сол бағытшаны белгілеп көрсетіңіз және жауабыңызды дәлелдеңіз. 20 4. Суретте жылу қозғалтқышының жұмыс істеу принципі кескінделген. (a) X, Y, Z-ке сәйкес келетін шамаларды жазыңыз. X - ………………………………. Y - ………………………………. Z - ……………………………….. (b) Жылу қозғалтқышының жұмыс атқару температуралары 580 0 С және 380 0 С. Максималды ПӘК-ін есептеңіз. 21  Тапсырма Дескриптор Бағалау критерийі Балл № Білім алушы Изопроцестерді 1 изопроцестің атауларын кестеге 1 сипаттайды және толтырады; графикті тұрғызады заңнын атауларын кестеге толтырады; 1 формулаларды кестеге толтырады; 1 1-бөліктің өзгерісін 𝑝(𝑇) графигінде 1 тұрғызады; 2-бөліктің өзгерісін 𝑝(𝑇) графигінде 1 тұрғызады; 3-бөліктің өзгерісін 𝑝(𝑇) графигінде 1 тұрғызады; Идеал газ күйінің 2 өрнектегі N физикалық шамасын 1 теңдеуін қолданады анықтайды; өрнектегі 𝜗̅ физикалық шамасын 1 анықтайды; идеал газ күйінің теңдеуін қолданады; 1 гелийдің мөлшерін анықтайды; 1 Термодинамика 3 бағытшаны белгілеп көрсетеді; 1 заңдарын түсіндіреді дәлелдемені келтіреді; 1 Жылу қозғалтқыштың 4 X-ке сәйкес келетін шаманы жазады; 1 жұмыс істеу принципін Y-ке сәйкес келетін шаманы жазады; 1 сипаттайды Z-ке сәйкес келетін шаманы жазады; 1 ПӘК-ті есептеу формуласын қолданады; 1 ПӘК-ті анықтайды. 1 Жалпы балл 17 22  «Газ заңдары» және «Термодинамика негіздері» бөлімдері бойынша жиынтық бағалаудың нәтижесіне қатысты ата-аналарға ақпарат ұсынуға арналған рубрика Білім алушының аты-жөні _________________________________________ Оқу жетістігінің деңгейі Бағалау критерийі Төмен Орташа Жоғары Изопроцестерді Изопроцестерді, газ заңдарын Изопроцестерді, газ заңдарын Изопроцестерді, газ заңдарын сипаттайды және сипаттайды, бірақ графиктегі сипаттайды, графиктегі сипаттайды, графиктегі графикті тұрғызады изопроцестерді ажырату, изопроцестерді оқиды, бірақ изопроцестерді оқиды, макропараметрлердің тәуелділік макропараметрлердің тәуелділік макропараметрлердің тәуелділік графиктерін тұрғызу қиындық графиктерін тұрғызуда қателеседі. графиктерін дұрыс тұрғызады. тудырады. Идеал газ күйінің Идеал газ күйінің теңдеуін қолдану Идеал газ күйінің теңдеуін қолданады, Идеал газ күйінің теңдеуін теңдеуін қолданады және зат мөлшерін анықтау бірақ зат мөлшерін анықтауда қолданады және зат мөлшерін дұрыс қиындық тудырады. қателеседі. анықтайды. Термодинамика Термодинамика заңдарын Термодинамика заңдарын түсіндіреді, Термодинамика заңдарын заңдарын түсіндіреді түсіндіреді, бірақ жылу берілуді жылу берілуді сипаттауда/ жауабына түсіндіреді, жылу берілуді сипаттау және дәлелдемелер жасау дәлелдеме келтіруде қателеседі. сипаттайды және жауабын қиындық тудырады. дәлелдемелер арқылы нақтылайды. Жылу қозғалтқыштың Жылу қозғалтқыштарының жұмыс Жылу қозғалтқыштарының жұмыс Жылу қозғалтқыштарының жұмыс жұмыс істеу принципін істеу принципін сипаттау, ПӘК-ті істеу принципін сипаттауда/ ПӘК-ті істеу принципін сипаттайды, ПӘК-ті сипаттайды анықтау формуласын қолдану анықтау формуласын қолдануда/ анықтау формуласын қолданады қиындық тудырады. дұрыс жауап алуда қателеседі. және дұрыс жауап алады. 23  «Сұйық және қатты денелер» бөлімі бойынша жиынтық бағалау Оқу мақсаттары 10.2.4.1 - ауаның салыстырмалы ылғалдылығын анықтау 10.2.4.2 - сұйықтың беттiк керiлу құбылысының табиғатын түсіну және қылтүтіктік құбылыстардың өмірдегі маңызы Бағалау критерийі Білім алушы  Ауаның салыстырмалы ылғалдылығын анықтайды  Сұйықтың беттік керілуін және қылтүтіктік құбылысын түсіндіреді Ойлау дағдыларының Қолдану деңгейлері Орындау уақыты 20 минут Тапсырмалар 1. Келесі сұрақтарға жауап беріңіз: (a) Салыстырмалы ылғалдылық деген не? (b)Бу тығыздығы температура мен атмосфералық қысымға қалай тәуелді? (c) Метеорологияда салыстырмалы ылғалдылықты қалай анықтайды? 2. Психрометрдің құрғақ термометрі 20ºС-ты көрсетіп тұр, бөлмедегі салыстырмалы ылғалдылық 58 %. a) Абсолюттік ылғалдылықты анықтаңыз. b) Психрометрдің дымқыл термометрі нені көрсетеді? c) Шық түсу үшін максималды температура қандай болуы керек? 3. Қандай энергия есебінен сұйық қылтүтікте көтеріледі? Сұйықтың қылтүтікте көтерілу биіктігі оның диаметріне қалай тәуелді? 4. Еденге төгілген суды қандай шүберекпен сүрткен дұрыс – құрғақ па, әлде дымқыл ма? Жауабыңызды дәлелдеңіз. 24  Тапсырма Дескриптор Бағалау критерийі Балл № Білім алушы Ауаның 1 салыстырмалы ылғалдылыққа анықтама 1 салыстырмалы береді; ылғалдылығын бу тығыздығының температура мен 1 анықтайды атмосфералық қысымға тәуелділігін түсіндіреді; салыстырмалы ылғалдылықтың қалай 1 анықталатынын түсіндіреді; 2 абсолюттік ылғалдылықты анықтайды; 1 дымқыл термометрдің көрсетуін табады; 1 шықтың түсу температурасын анықтайды; 1 Сұйықтың беттік 3 сұйықтың көтерілуі себебін түсіндіреді; 1 керілуін және сұйықтың көтерілу биіктігінің диаметрге 1 қылтүтіктік тәуелділігін түсіндіреді; құбылысын түсіндіреді 4 сұраққа жауап береді; 1 өз жауабын дәлелдейді. 1 Жалпы балл 10 25  «Сұйық және қатты денелер» бөлімі бойынша жиынтық бағалаудың нәтижесіне қатысты ата-аналарға ақпарат ұсынуға арналған рубрика Білім алушының аты-жөні _________________________________________ Оқу жетістігінің деңгейі Бағалау критерийі Төмен Орташа Жоғары Ауаның Ауаның салыстырмалы ылғалдылығын Абсолюттік және салыстырмалы Ауаның салыстырмалы ылғалдылығын салыстырмалы анықтау қиындық тудырады. ылғалдылықтарды сипаттауда/ дұрыс анықтайды. ылғалдылығын анықтауда/ шықтың түсу нүктесін анықтайды есептеуде қателеседі. Сұйықтың беттік Қылтүтіктік құбылысты түсіндіреді, Қылтүтіктік құбылысты түсіндіреді, Қылтүтіктік құбылысты түсіндіреді, керілуін және бірақ көтерілу биіктігінің қандай көтерілу биіктігінің қандай шамаларға көтерілу биіктігінің қандай шамаларға қылтүтіктік шамаларға тәуелді екенін түсіндіру, тәуелді екенін/ өмірде кездесетін тәуелді екенін және өмірде кездесетін құбылысын өмірде кездесетін құбылыстарды құбылыстарды түсіндіруде қателеседі. құбылыстарды тұжырымды түрде түсіндіреді түсіндіру қиындық тудырады. түсіндіреді. 26  3-ТОҚСАН БОЙЫНША ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУ ТАПСЫРМАЛАРЫ «Электростатика» бөлімі бойынша жиынтық бағалау Оқу мақсаттары 10.3.1.1 - электр өрісінің қасиетін талқылау және оның күштік сипаттамасын анықтау 10.3.1.2 - электр өрісінің қозғалыстағы зарядтарға әсерін сипаттау 10.3.1.4 - қарапайым электр тізбегіндегі конденсатордың ролі Бағалау критерийі Білім алушы  Электр өрісінің қасиеттерін сипаттайды және күштік сипаттамасын анықтайды  Зарядтарға әрекет ететін күштік әрекетті анықтайды  Конденсатордың сыйымдылығын және оның параметрлерге тәуелділігін анықтайды Ойлау дағдыларының Қолдану деңгейлері Орындау уақыты 25 минут Тапсырмалар 1. Төмендегі суретте қандай зарядтар берілгенін көрсетіңіз. 2. Суретте қозғалмайтын екі нүктелік электр зарядтарының −𝑞 және +𝑞 (𝑞 > 0) орналасуы көрсетілген. Осы зарядтардың электр өрістері кернеулік векторының А нүктесіндегі бағытын көрсетіңіз. 3. Суретте бір-бірінен 3,0 см қашықтықта орналасқан горизонталь екі параллель пластина көрсетілген. Пластиналар арасындағы потенциалдар айырымы 600 В. 27  (a) Пластиналар арасындағы электр өрісі кернеулігінің шамасы мен бағытын анықтаңыз. (b) Пластиналар арасындағы электр өрісін сызып көрсетіңіз. 4. 3-ші есептегі май тамшысының салмағы 6,4 ∙ 10−15 Н, ол пластиналар арасында тепе- теңдікте тұр. (a) Май тамшысы зарядының таңбасын анықтаңыз. (b) Тамшы зарядын есептеңіз. 5. Екі металл пластиналар суретте көрсетілгендей бір-бірінен 1,2 см қашықтықта орналасқан. Пластиналар арасындағы өріс кернеулігі 3,0 ∙ 104 Н ∙ Кл−1. (a) Суретте потенциалы жоғары болатын пластинаны «+» таңбасы арқылы белгілеңіз. (b) Пластиналар арасындағы потенциалдар айырымын есептеңіз. 6. Суретте өлшемдері, астарларының арасындағы қашықтықпен салыстырғанда өте үлкен жазық конденсатор берілген. Астарларының арақашықтығы d=0,5 мм. (𝜀0 = 8,85 ∙ 10−12 Ф/м) (a) Жазық ауа конденсаторы сыйымдылығы 1 пФ болуы үшін, астарларының ауданы қандай болу керек? (b) Егер конденсатордың астарларының арасын диэлектрлік өтімділігі ε = 7 слюдамен толтырса, нәтиже қалай өзгереді? 28  Тапсырма Дескриптор Бағалау критерийі Балл № Білім алушы Электр өрісінің 1 зарядтардың таңбасын анықтайды; 1 қасиеттерін сипаттайды 2 А нүктесіндегі электр өрісінің 1 және күштік кернеулігінің бағытын көрсетеді; сипаттамасын анықтайды Зарядтарға әрекет 3 кернеуліктің шамасын есептейді; 1 ететін күштік әрекетті кернеуліктің бағытын анықтайды; 1 анықтайды электр өрісінің күш сызықтарын 1 көрсетеді; 4 зарядтың таңбасын анықтайды; 1 зарядтың шамасын есептейді; 1 Конденсатордың 5 потенциалы жоғары пластинаны 1 сыйымдылығын және белгілейді; оның параметрлерге потенциалдар айырымын есептейді; 1 тәуелділігін анықтайды 6 пластина астарларының ауданын 1 анықтайды; диэлектриктің электр сыйымдылығына 1 әсерін сипаттайды. Жалпы балл 11 29  «Электростатика» бөлімі бойынша жиынтық бағалаудың нәтижесіне қатысты ата-аналарға ақпарат ұсынуға арналған рубрика Білім алушының аты-жөні _________________________________________ Оқу жетістігінің деңгейі Бағалау критерийі Төмен Орташа Жоғары Электр өрісінің Электр өрісінің қасиеттерін Электр өрісінің қасиеттерін Электр өрісінің қасиеттерін қасиеттерін сипаттайды сипаттайды, бірақ электр өрісінің сипаттайды, бірақ электр өрісінің сипаттайды, электр өрісінің зарядқа және күштік зарядқа күштік әрекетін сипаттау зарядқа күштік әрекетін сипаттауда/ күштік әрекетін сипаттайды және сипаттамасын және оның күш сызықтарынын оның күш сызықтарының бағытын оның күш сызықтарынын бағытын анықтайды бағытын анықтау қиындық анықтауда қателеседі. дұрыс анықтайды. тудырады. Зарядтарға әрекет ететін Электр өрісінің кернеулігін және Электр өрісінің кернеулігін және оның Электр өрісінің кернеулігін және күштік әрекетті оның бағытын анықтайды, бірақ бағытын анықтайды, бірақ электр оның бағытын дұрыс анықтайды, анықтайды электр өрісінің күш сызықтарын өрісінің күш сызықтарын сызып электр өрісінің күш сызықтарын сызып көрсету, кернеуліктің көрсетуде/ кернеуліктің формуласын сызып көрсетеді, кернеуліктің формуласын қолданып, зарядтың қолданып, зарядтың шамасын формуласын қолданып, зарядтың шамасын анықтау қиындық анықтауда қателеседі. шамасын дұрыс анықтайды. тудырады. Конденсатордың Конденсатордың потенциалын Конденсатордың потенциалын және Конденсатордың потенциалын және сыйымдылығын және анықтайды, бірақ электр электр сыйымдылығын анықтайды, электр сыйымдылығын дұрыс оның параметрлерге сыйымдылығын анықтау және бірақ электр сыйымдылығының анықтайды, электр тәуелділігін анықтайды электр сыйымдылығының параметрлерге тәуелділігін сипаттауда сыйымдылығының параметрлерге параметрлерге тәуелділігін сипаттау қателеседі. тәуелділігін сипаттайды. қиындықтар тудырады. 30  «Тұрақты ток» бөлімі бойынша жиынтық бағалау Оқу мақсаттары 10.3.2.1 - ток көзінің электр қозғаушы күші мен ішкі кедергі ұғымын түсіну 10.3.2.2 - сыртқы тізбектегі электр қозғаушы күші мен кернеу түсуінің айырмашылығын түсіну 10.3.2.3 - толық тізбек үшін Ом заңын қолдану және қысқа тұйықталудың салдарын түсіну 10.3.2.4 - тұрмыстағы электр құралдарының жұмыс құны мен қуатына практикалық есептеулер жүргізу Бағалау критерийі Білім алушы  Ток көзінің электр қозғаушы күші мен ішкі кедергі ұғымын түсіндіреді  Сыртқы тізбектегі электр қозғаушы күші мен кернеу түсуінің айырмашылығын сипаттайды  Толық тізбек үшін Ом заңын қолданады  Электр құралдарының энергиясын, қуатын есептейді Ойлау дағдыларының Қолдану деңгейлері Орындау уақыты 30 минут Тапсырмалар 1. Тізбекке бірнеше ток көзі қосылған. Әрқайсысының ЭҚК-і 1,5 В-қа тең. Әрбір жағдай үшін тізбектегі қорытқы ЭҚК-інің мәнін анықтаңыз. (a) (b) (c) 2. Кернеу дегеніміз... A) Гальваний элементінде жинақталған заряд мөлшері. B) Зарядталған объектке берілетін энергия. C) Белгілі уақыт аралығында тізбек бөлігі арқылы өткен заряд мөлшері. D) Зарядталған бөлшектер ағынына жасалатын кедергі. 3. Төменде берілген тізбектегі ток күші 0,2 А-ге тең болса, онда ток көзінің ішкі кедергісі неге тең? 31 4. Шам суретте көрсетілгендей 12 В батареяға қосылғанда барынша жарқырап жанады. (a) Кедергіні потенциалдар айырымы мен ток күшімен байланыстыратын теңдеуді жазыңыз: (b) Суретті пайдаланып, шамның кедергісін есептеңіз. 5. 4-ші есептегі резистор суретте көрсетілгендей шамға тізбектей жалғанды. (a) Ойланып жауап беріңіз, резистор қосылған соң, шамдағы ток күші қалай өзгереді? (b) Шамда қандай өзгерістер байқалатынын жазыңыз: 6. Электромашина батареясы қозғағыш моторды 96 А және 120 В болатын токпен қамтамасыз етеді. (a) Батареяда қандай энергия түрленулері болады? Түсіндіріңіз. (b) Мотордың 10 минут уақыт ішінде тұтынатын энергиясын анықтаңыз. (c) Қозғалтқыштың ПӘК-і 80%. Қозғалтқыштың пайдалы қуатын анықтаңыз. 32  Тапсырма Дескриптор Бағалау критерийі Балл № Білім алушы Ток көзінің электр 1 (а) жағдайы үшін тізбектегі қорытқы ЭҚК- 1 қозғаушы күші мен інің мәнін анықтайды; ішкі кедергі ұғымын (b) жағдайы үшін тізбектегі қорытқы ЭҚК- 1 түсіндіреді інің мәнін анықтайды; (c) жағдайы үшін тізбектегі қорытқы ЭҚК- 1 інің мәнін анықтайды; 2 кернеудің анықтамасын табады; 1 Сыртқы тізбектегі 3 толық тізбек үшін Ом заңын қолданады; 1 электр қозғаушы күші ішкі кедергіні есептейді; 1 мен кернеу түсуінің айырмашылығын сипаттайды Толық тізбек үшін Ом 4 кедергіні ток күшімен және кернеумен 1 заңын қолданады байланыстыратын формуланы жазады; шамның кедергісін есептейді; 1 5 ток күшінің қалай өзгеретінін анықтайды; 1 шамдағы өзгерісті сипаттайды; 1 Электр құралдарының 6 батареяда болатын энергия түрленулерін 1 энергиясын, қуатын сипаттайды; есептейді Джоуль-Ленц формуласын қолданады; 1 энергияның шамасын анықтайды; 1 ПӘК-тің формуласын қолданады; 1 тұтынатын қуатты есептейді. 1 Жалпы балл 15 33  «Тұрақты ток» бөлімі бойынша жиынтық бағалаудың нәтижесіне қатысты ата-аналарға ақпарат ұсынуға арналған рубрика Білім алушының аты-жөні _________________________________________ Оқу жетістігінің деңгейі Бағалау критерийі Төмен Орташа Жоғары Ток көзінің электр Ток көзінің электр қозғаушы ЭҚК/ кернеу терминдерін сипаттауда Ток көзінің электр қозғаушы күші мен қозғаушы күші мен ішкі күші мен ішкі кедергі ұғымын қателеседі. ішкі кедергі ұғымын дұрыс түсіндіреді. кедергі ұғымын түсіндіру қиындық тудырады. түсіндіреді Сыртқы тізбектегі электр Сыртқы тізбектегі электр Толық тізбек үшін Ом заңын Сыртқы тізбектегі электр қозғаушы қозғаушы күші мен қозғаушы күші мен кернеу қолдануда/ ішкі кедергіні есептеуде күші мен кернеу түсуінің кернеу түсуінің түсуінің айырмашылығын қателеседі. айырмашылығын дұрыс сипаттайды айырмашылығын сипаттау қиындық тудырады. сипаттайды Толық тізбек үшін Ом Толық тізбек үшін Ом заңын Толық тізбек үшін Ом заңын Толық тізбек үшін Ом заңын дұрыс заңын қолданады қолдану қиындық тудырады. қолданады, бірақ тізбектегі кедергінің қолданады. өзгерісіне байланысты болатын өзгерістерді сипаттауда/ жауаптарын дәлелдеуде қателеседі. Электр құралдарының Тұрақты ток заңдарын Тұрақты ток заңдарын қолданады Тұрақты ток заңдарын қолданады және энергиясын, қуатын қолданады, энергияның және энергияның түрленуін энергияның түрленуін сипаттайды, есептейді түрленуін сипаттайды, бірақ сипаттайды, бірақ электр энергиясын/ электр энергиясын және қуатты дұрыс электр энергиясын есептеу және қуатты анықтауда қателеседі. анықтайды. қуатты анықтау қиындық тудырады. 34  «Әртүрлі ортадағы электр тогы» бөлімі бойынша жиынтық бағалау Оқу мақсаттары 10.3.3.1 - әртүрлі ортадағы электр тогының пайда болуын салыстыру 10.3.3.3 - жартылай өткізгішті құралдардың қолданылуына мысалдар келтіру 10.3.3.4 - асқын өткiзгiштiк құбылысы мен практикалық қолданылуын сипаттау Бағалау критерийі Білім алушы  Әртүрлі ортадағы электр тогын сипаттайды  Жартылай өткізгіштердің қолданылуын түсіндіреді  Асқын өткізгіштік құбылысын сипаттайды Ойлау дағдыларының Білу және түсіну деңгейлері Орындау уақыты 20 минут Тапсырмалар 1. Графиктерде төрт мүмкін болатын вольт-амперлік сипаттама (I-V) берілген. Жартылай өткізгішті диод үшін қай график дұрыс? 2. Заттардағы электр тогын тасымалдаушы бөлшектерді ата: Металдарда...................................................................... Электролиттерде............................................................. Жартылай өткізгіштерде................................................ Газдарда........................................................................... Вакуумда.......................................................................... 3. Термистор сезгіш амперметрмен және ток көзі батареясымен тізбектей жалғанған. Амперметрдің көрсетуінің арту себебі неде болуы мүмкін? A) Тағы бір термистордың тізбектей жалғануы B) Термистор температурасының төмендеуі C) Термистор температурасының артуы D) Батареядағы ток көзі санының азаюы 35 4. Суретте 6,0 В батареяға тізбектей жалғанған 1,2 кОм резистор және термистор көрсетілген. (a) Белгілі бір температурада термистордың кедергісі 2,4 кОм болады. Вольтметрдің көрсетуін есептеңіз. (b) Суреттегі тізбекке қосылған батарея өзгермейді. Тізбектегі вольтметрдің көрсеткішінің төмендеуіне әкелетін өзгерісті анықтаңыз. 5. Қандай заттар асқын өткізгіштерге жатады? Асқын өткізгіштердің металл өткізгіштерден бір артықшылығын атаңыз? 36  Тапсырма Дескриптор Бағалау критерийі Балл № Білім алушы Әртүрлі ортадағы 1 диодтың вольт-амперлік сипаттамасын 1 электр тогын анықтайды; сипаттайды 2 металдағы электр тогын тасымалдаушы 1 бөлшектерді жазады; электролиттегі электр тогын 1 тасымалдаушы бөлшектерді жазады; жартылай өткізгіштердегі электр тогын 1 тасымалдаушы бөлшектерді жазады; газдардадағы электр тогын 1 тасымалдаушы бөлшектерді жазады; вакуумдегі электр тогын тасымалдаушы 1 бөлшектерді жазады; Жартылай 3 термистордағы ток күшінің артуын 1 өткізгіштердің сипаттайды; қолданылуын 4 вольтметрдің көрсетуін анықтайды; 1 түсіндіреді кернеудің өзгерісін анықтайды; 1 Асқын өткізгіштік 5 асқын өткізгіштерге мысал келтіреді; 1 құбылысын асқын өткізгіштердің металдан бір 1 сипаттайды айырмашылығын жазады. Жалпы балл 11 37  «Әртүрлі ортадағы электр тогы» бөлімі бойынша жиынтық бағалаудың нәтижесіне қатысты ата-аналарға ақпарат ұсынуға арналған рубрика Білім алушының аты-жөні _________________________________________ Оқу жетістігінің деңгейі Бағалау критерийі Төмен Орташа Жоғары Әртүрлі ортадағы Әртүрлі ортадағы электр тогын Әртүрлі ортадағы электр тогын Әртүрлі ортадағы электр тогын тогын сипаттайды, бірақ электр тогын сипаттайды, бірақ электр тогын сипаттайды, электр тогын электр тасымалдаушы бөлшектерді атау және тасымалдаушы бөлшектерді тасымалдаушы бөлшектерді атайды, сипаттайды термоэлектрондық эммисия атауда/термоэлектрондық эммисия термоэлектрондық эммисия құбылысын ажырату қиындық құбылысын түсіндіруде қателеседі. құбылысын дұрыс сипаттайды. тудырады. Жартылай Жартылай өткізгіштерді біледі және Жартылай өткізгіштерді біледі және Жартылай өткізгіштерді біледі және өткізгіштердің олардың қандай мақсатта олардың қандай мақсатта олардың қандай мақсатта қолданылуын қолданылатынын сипаттайды, бірақ қолданылатынын сипаттайды, бірақ қолданылатынын сипаттайды, түсіндіреді олардың қандай факторларға тәуелді олардың қандай факторларға тәуелді олард