Kopya ng Aralin 1-6 KPWKP 1st Q PDF

ARALIN 1 - Artikulo XIV, Seksiyon 3 ng Saligang Batas ng 1935 “Ang kongreso ay gagawa ng mga hakbang tungo sa Ang Wika pagkaka...

ARALIN 1 - Artikulo XIV, Seksiyon 3 ng Saligang Batas ng 1935 “Ang kongreso ay gagawa ng mga hakbang tungo sa Ang Wika pagkakaroon ng isang wikang pambansang ibabatay sa -Ito ay isang napakahalagang instrumento ng isang wikang umiiral na katutubong wika. Hangga’t hindi komunikasyon itinatakda ng batas, ang wikang Ingles at Kastila ang siyang -Ito ay mula sa pinagsama-samang makabuluhang tunog, mananatiling opisyal na wika.” simbolo, tuntunin ay nabubuo ang mga salitang - Batas Komonwelt Blg 184 nakapagpapahayag ng kahulugan o kaisipan (ni Norberto Romualdez ng Leyte) - Ito ay behikulong ginagamit sa pakikipag-usap at - Pangunahing tungkulin nito ang “pag-aaral ng diyalekto sa pagpaparating ng mensahe sa isa’t isa pangkalahatan para sa layuning magpaunlad at magpatibay - “lingua” ay salitang Latin na nangangahulugang “dila” at ng isang pambansang wikang ibabatay sa mga umiiral na “wika” wika ayon sa balangkas, mekanismo, at panitikan na - “langue” ay salitang Pranses na nangangahulugan ding tinatanggap at sinasalita ng nakararaming Pilipino.” “dila” at “wika” Mga inatasan ng Surian na magsagawa ng pag-aaral: Ayon naman kina: * Jaime C. Veyra – Namumuno (Samar, Leyte) *Paz, Hernandez at Peneyra (2003:1) * Cecilio Lopez – Kalihim (Tagalog) - ang wika ay tulay na ginagamit para maipahayag at * Santiago A. Fonacier (Ilokano) mangyari ang anumang minimithi o pangangailangan * Filemon Sotto (Cebuano) natin * Casimiro F. Perfecto (Bikolano) - ito ay behikulo 1nstrume ekspresyon at komnikasyon na * Felix S. Salas Rodriguez (Hiligaynon) epektibong nagagamit * Hadji Butu (Muslim) - ginagamit ng tao ang wika sa kanyang pag-iisip sa kanyang - Batay sa pag-aaral na isinagawa, napili nila ang pakikipag-ugnayan at pakikipag-usap sa ibang tao at maging tagalog bilang batayan ng wikang pambansa dahil ang sa pakikipag-usap sa sarili naturang wika ay tumugma sa mga pamantayang binuo *Henry Allan Gleason, Jr. tulad ng: - isang lingguwista at propesor sa University of Toronto * wika ng sentro ng pamahalaan - ang wika ay masistemang balangkas ng mga tunog na pinili * wika ng sentro ng edukasyon at isinaayos sa pamaraang arbitraryo upang magamit ng mga * wika ng sentro ng kalakalan taong nabibilang sa isang kultura * wika ng pinakamarami at pinakadakilang nasusulat *Cambridge Dictionary na panitikan - ito ay isang sistema ng komunikasyong nagtataglay ng Disyembre 30, 1937 mga tunog, salita at gramatika na ginagamit sa - iprinoklama ni Pangulong Quezon na wikang Tagalog ang pakikipagtalastasan ng mga mamamayan sa isang bayan o magiging batayan ng Wikang Pambansa sa bisa ng sa iba’t ibang uri ng gawain Kautusang Tagapagpaganap Blg. 134. *Charles Darwin Hunyo 19, 1940 - siya ay isang siyentipiko na naniniwalang ang wika ay isang - Ang wikang pambansa ay magiging regular na asignaturang sining tulad ng paggawa ng serbesa o pagbe- bake ng keyk o ituturo ng 40 minuto araw-araw. ng pagsusulat Hulyo 4, 1946 - para sa kanya, hindi rin ito tunay na likas sapagkat bawat - ipinahayag din na ang mga wikang opisyal sa bansa ay wika ay kailangan munang pag-aralan bago matutunan Tagalog at Ingles sa bisa ng Batas Komonwelt Bilang 570. Ang Pambansang Wika Agosto 13, 1959 - Ang Pilipinas ay isang kapuluang binubuo ng iba’t ibang - pinalitan ang tawag sa wikang pambansa. - mula Tagalog ay tinawag itong Pilipino sa bisa ng kautusang pangkat ng mga Pilipinong gumagamit ng iba’t ibang wika at Pangkagawaran Blg. 7 na ipinalabas ni Jose E. Romero, ang diyalekto. kalihim ng Edukasyon sa panahong iyon. - Ang kalagayang ito ang naging pangunahing dahilan kung bakit kinakailangang magkaroon tayo ng isang wikang Saligang Batas ng 1973, Artikulo XV, Sek. 3 mauunawaan at masasalita ng karamihan sa mga Pilipino. “Ang Batasang Pambansa ay dapat magsagawa ng mga - Ang wikang ito ang magbubuklod sa atin bilang hakbang na magpapaunlad at pormal na magpapatibay sa mamamayan ng bansang Pilipinas at tatawaging wikang isang panlahat na wikang pambansang kikilalaning Filipino”. pambansa. Saligang Batas ng 1987 - Marami sa mga delegado ang sumang-ayon sa panukalang - pinagtibay ang Komisyong Konstitusyonal na binuo ni isa sa mga umiiral na wika sa bansa ang dapat maging dating Pang. Cory Aquino ang implementasyon sa paggamit wikang pambansa. ng wikang Filipino. - Sinalungat ito ng mga maka-Ingles na naniniwalang higit na Artikulo XIV, Seksiyon 6 makabubuti sa mga Pilipino ang pagiging mahusay sa wikang - “Ang wikang pambansa ng Pilipinas ay Filipino. Ingles Samantalang nalilinang ito ay dapat payabungin at pagyamin pa salig sa umiiral na mga wika sa Pilipinas at sa iba pang mga wika.” 1 Atas Tagapagpaganap Blg. 335, serye ng 1988 sa tao at hindi sa iba png nilalang. - Ito ay “nag-aatas sa lahat ng kagawaran, kawanihan, opisina, ahensiya at instrumentaliti ng pamahalaan na Unang Wika, Pangalawang Wika, at Iba Pa magsagawa ng mga hakbang na kailangan para sa layuning Unang Wika magamit ang Filipino sa opisyal na transaksiyon, *Ang tawag sa wikang kinagisnan mula sa pagsilang at unang komunikasyon at korespondensiya. itinuro sa isang tao. Wikang Opisyal at Wikang Panturo *Tinawag din itong katutubong wika, mother tongue, - Ayon kay Virgilio S. Almario, ang wikang opisyal ay ang arterial na wika, o simbolong L1. itinadhana ng batas na maging wika sa opisyal na talastasan Pangalawang Wika ng pamahalaan. *Mula sa mga salitang paulit-ulit niyang naririnig ay unti-unti - ang wikang panturo naman ang wikang opisyal na niyang natutuhan ang wikang ito hanggang sa magkaroon ginagamit sa pormal na edukasyon. siya ng sapat na kasanayan at husay rito at magamit niya na *Saligang Batas ng 1987, Artikulo XIV, Sek. 7 rin sa pagpapahayag at sa pakikipag-usap sa ibang tao. Ito na “Ukol sa layunin ng komunikasyon at pagtuturo, ang mga ngayon ang kanyang pangalawang wika o L2. wikang opisyal ng Pilipinas ay Filipino at, hangga’t walang Ikatlong Wika ibang itinataddhana ang batas, Ingles. Ang mga wikang *Kapag ang bata ay may ibang bagong wika pa uli siyang panrehiyon ay pantulong na mga wikang opisyal sa mga naririrnig o nakikilala na kalauna'y matutuhan niya at rehiyon at magsisilbing pantulong na mga wikang panturo nagagamit na sa pakikipagtalastasan sa mga tao sa paligid roon. Dapat itaguyod nang kusa at opsiyonal ang Kastila at niyang nagsasalita rin ng wikang ito upang makaangkop siya Arabic.” sa lumalawak na mundong kanyang ginagalawan. Ang mga *Sa pangkalahatan nga ay Filipino at Ingles ang mga opisyal wikang ito ang kanyang magigigng ikatlong wika o L3. na wika at wikang panturo sa mga paaralan. Monolingguwalismo, Bilingguwalismo at * Sa pagpasok ng K-12 Kurikulum, ang Mother Toungue o Multilingguwalismo unang wika ng mga mag-aaral ay naging opisyal na wikang Monolingguwalismo panturo mula Kindergarten hanggang Grade 3 sa mga *Ito ang tawag sa pagpapatupad ng iisang wika sa isang bansa paaralang pampubliko at pribado man. Tinawag itong tulad ng isinasagawa sa mga bansang England, Pransya, South Mother Toungue-Based Multi-Lingual Korea, Hapon at iba pa kung saan iisang wika ang ginagamit Education (MTB-MLE). na wikang panturo sa lahat ng larangan o asignatura. *Ayon kay DepEd Secretary Brother Armin Luistro, FSC, Bilingguwalismo “ang paggamit ng wikang ginagamit din sa tahanan sa mga *Bloomfield (1935) unang baitang ng pag-aaral ay makatutulong mapaunlad ang -Binigyang pagpapakahulugan niya ang bilingguwalismo wika at kaisipan ng mga mag-aaral at makapagpapatibay rin bilang paggamit o pagkontrol ng tao sa dalawang wika na sa kanilang kamalayang sosyo-kultural.” tila ba ang dalawang ito ay kanyang katutubong wika. *Taong 2013 ay nadagdagan ng pito kaya’t sa kasalukuyan *Macnamara (1967) ay labinsiyam (19) na wika at diyalekto na ang ginagamit sa -nagsasabing ang bilingguwal ay isang taong may sapat na MTB-MLE. kakayahan sa isa sa apat na makrong kasanayang (Tagalog, Kapampangan, Pangasinense, Iloko, Bikol, Cebuano, pangwikang kinabibilangan ng pakikinig, pagsasalita, Hiligaynon, Waray, Tausug, Maguindanaoan, Meranao, pagbasa at pagsulat sa isa pang wika maliban sa kanyang Chavacano, Ybanag, Ivatan, Sambal, Aklanon, Kinaray-a, unang wika. Yakan at Surigaonon) Weinreich (1953) *Ang mga wika at diyalektong ito ay ginagamit sa dalawang - nagsasabing ang paggamit ng dalawang wika nang paraan: magkasalitan ay matatawag na bilingguwalismo at ang taong (1) bilang hiwalay na asignatura at (2) bilang wikang gagamit ng mga wikang ito ay bilingguwal. panturo. *May mga tanong sa ganitong pagpapakahulugan ni ARALIN 2 Weinreich dahil hindi nabanggit kung gaano ba dapat Monolingguwalismo, Bilinggualismo at kadalas o kung gaano ba dapat kahusay ang isang tao sa Multilingguwaslismo ikalawang wika upang maituring siyang bilingguwal (Cook at Singleton: 2014)* Alam Mo Ba? *Ang paggamit ng wika o pakikipag-usap sa kapwa ay isang Balanced Bilingual katangiang unique o natatangi lamang sa isang tao. Sa pananaw na ito, dapat magamit ng mga bilingguwal ang *Ayon kay Chomsky (1965), ang pagkamalikhain ng wika ay dalawang wika nang halos hindi na matutukoy kung alin sa makikita sa kakayahan ng tao lamang at wala sa ibang dalawa ang una at pangalawang wika. Balanced bilingual ang nilalang tulad ng mga hayop. tawag sa mga taong nakakagawa ng ganito at sila'y mahirap mahanap dahil karaniwang nagagamit ng mga bilingguwal *Nagagamit ng tao ang wika upang makapagpahayag ng ang wikang mas naaangkop sa sitwasyon at sa taong kausap. kanyang mga karanasan, kaisipan, damdamin at iba pa batay (Cook at Singleton: 2014) sa pangangailangan at sa angkop na sitwasyon at pagkakataon kaya naman masasabing ang wika ay natatangi 2  Bilingguwalismo sa Wikang Panturo pag-aaral. Ayon sa kanila, mahalaga ang unang wika sa panimulang pagtuturo ng pagbasa, sa pag-unawa ng *Artikulo 15, Seksiyon 2 at 3 ng Saligang Batas ng 1973 paksang aralin, at bilang matibay na pundasyon sa “Ang Batasang Pambansa ay magsasagawa ng mga hakbang pagkatuto ng pangalawang wika. tungo sa pagpapaunlad at pormal na paggamit ng *Walong pangunahing wika o lingua franca at apat na iba pambansang wikang Filipino. Hangga't hindi binabago ang pang wikain na ipinatupad ng DepEd sa pagsisimula ng batas, ang Ingles at Filipino ang mananatiling mga wikang pagpapatupad ng MTB - MLE: opisyal ng Pilipinas.” 1. Tagalog 5. Bikol 9. Tausug *Ponciano B. Pineda 2. Kapampangan 6. Cebuano 10. Maguindanaoan -Ayon sa kanya, ang probisyong ito sa saligang batas ang 3. Pangasinense 7. Hiligaynon 11. Meranao naging basehan ng Surian ng Wikang Pambansa sa pagharap 4. Ilokano 8. Waray 12. Chavacano sa Kalihim ng Edukasyon at Kultura ng kahilingang ipatupad *Taông 2013 ay nadagdagan ng pitong wikain kaya't naging ang patakarang bilingual instruction na pinagtibay ng Board labinsiyam na ang wikang ginagamit sa MTB - MLE. Ito ay of National Education (BNE) bago pa umiral ang Martial Law. ang sumusunod: Ang patakarang ito ay alinsunod sa Executive Order #202 na - Ybanag (Tuguegarao City, Cagayan at Isabela) bubuo ng Presidential Commission to Survey Philippine - Sambal (Zambales) Education (PCSPE) tungkol sa dapat katayuan ng Pilipino at - Ivatan (Batanes) - Aklanon ( Aklan) Ingles bilang mga wikang panturo sa paaralan. - Kinaray-a ( Antique) - Yakan (ARMM) - Surigaonon (Surigao City) *Dahil sa pagsusumikap ng Surian ng Wikang Pambansa ay nilagdaan ang isang makasaysayang patakaran tungkol sa ARALIN 3 bilingual education sa bisa ng Resolusyon Bilang 73-7 na Alam mo ba? nagsasaad na “ang Ingles at Pilipino ay magiging midyum ng *Ayon sa maraming pag-aaral, ang mga mag-aaral na pagtuturo at ituturo bilang asignatura sa kurikulum mula naturuan sa wikang hindi nila unang wika ay nakararanas Grade 1 hanggang antas unibersidad sa lahat ng paaralan, nang mas maraming bilang ng drop-out o paghinto sa publiko o pribado man.” pag-aaral o kaya'y pag-uulit sa antas (Benson,2005; Hovens, *Hunyo 19, 1974 2003; Klaus, 2003; Lewis & Lockhead, 2006; Patrinos & Ang Department of Education ay Ang guidelines o mga Psacharopoulos, 1997; Pinnock, 2009; Steinberg, Blinde & panuntunan sa pagpapatupad ng edukasyong bilingguwal sa Chan, 1984). bansa sa bisa ng Department Order No. 25, s.1974. Ang ilan *Sa taya ng World Bank (2005), may limampung bahagdan sa mahahalagang probisyon sa nasabing kautusanay ay ang ng mga batang nahinto na sa pag-aaral o mga tinatawag na sumusunod: out-of-school-youth ang nakatira sa mga pamayanang ang -Makalinang ng mga mamamayang Pilipinong matatas wikang panturo ay hindi ang wikang ginagamit nila sa sa pagpapahayag sa mga wikang Pilipino at Ingles. tahanan. -Ang pariralang bilingual education ay binigyang katuturan sa magkahiwalay na paggamit ng Pilipino at *Si Pinnock (2009) naman ay naglabas ng isang nakakagulat Ingles bilang mga wikang panturo mula Grade 1 pataas sa na puntos; 72% daw ng mga out-of-school-youth sa buong mga tiyak na asignatura. Ang mga asignautra o ang mga mundo ay nagmula sa mga bansang maituturing na “highly araling dapat ituro sa Pilipino ay Social Studies/Social linguistically fractionalised” o may mataas na Science, Work, Character, Health at Physial Education. pagkakahati-hating panglingguwistika. -Ingles naman ang magiging wikang panturo sa Science *Benigno Aquino III at Mathematics. - Ayon sa kanya, “We should become tri-lingual as a country. Multilingguwalismo Learn English well and connect to the world. Learn Filipino *Ang Pilipinas ay isang bansang multilingguwal. well and connect to our country. Retain your dialect and *Mayroon tayong mahigit 180 wika o wikain (Lewis et. al., connect to your heritage.” 2013) kaya naman bibihirang Pilipino ang monolingguwal. MGA BARAYTI NG WIKA *Sa pagpapatupad ng DepEd K to 12 Kurikulum, kasabay na *Maliban sa mga salita, marami na ring wikain o diyalekto sa ipinatupad ang probisyon para sa magiging wikang panturo iba't ibang panig ng bansa ang unti-unti nang nawawala o partikular sa Kindergarten hanggang Grade 3. Tinawag itong namamatay dahil halos wala nang gumagamit sa mga ito. MTB-MLE. *Ang mga pamantayan sa pagpapatupad nito ay nakasaad sa *Ayon sa mga pag-aaral, umaabot sa 35 sa mga katutubong DO 16, s. 2012 na kilala rin bilang Guidelines on the wikain o diyalekto sa bansa ang nanganganib nang Implementation of the Mother Toungue - Based Multilingual makalimutan ng kasulukuyang henerasyon dahil hindi na nila Education (MTB - MLE) ito nagagamit. *Naaayon ito sa maraming pag-aaral na nagsasabing mas *Ayon kina Paz, Peneyra at Hernandez epektibo ang pagkatuto ng mga bata kung unang wika ang -Hindi mamamatay ang isang wika hangga't may mga gagamitin sa kanilang pag-aaral. gumagamit pa rin ng mga ito bilang kanilang unang wika, habang ginagamit pa sa pamilya, sa pang-araw-araw na *Ducher at Tucker (1977) gawain at sa pakikihalubilo sa kapwa. Kapag ganito ang - Ayon sa kanilang pananaliksik, napatunayan nila ang bisa sitwasyon, mananatiling buhay na buhay ang wika. ng unang wika bilang wikang panturo sa mga unang taon ng 3 *Homogeneous at Heterogeneous na Wika kapag may dalawang taong nagtatangkang mag-usap subalit -Walang buháy na wika ang maituturing na homogeneous pareho silang may magkaibang unang wika kaya't 'di dahil ang bawat wika ay binubuo ng mahigit sa isang barayti. magkaintindihan dahil hindi nila alam ang wika ng isa't isa. Masasabi lang kasing homogenous ang wika kung Ang creole ay ang wikang nagmula sa isang pidgin at naging pare-parehong magsalita ang lahat ng gumagamit ng isang unang wika sa isang lugar. wika. (Paz, et. al. 2003) ARALIN 4 -Subalit hindi ganito ang wika sapagkat nagkakaroon ito ng pagkakaiba-iba sanhi ng iba't ibang salik panlipunan tulad ng Gamit ng Wika sa Lipunan edad, hanapbuhay o trabaho, antas ng pinag-aralan, Alam Mo Ba? kasarian, kalagayang panlipunan, rehiyon o lugar, pangkat -Tinatawag na lingua franca ang wikang ginagamit ng mas etniko o tinatawag ding etnolingguwistikong komunidad nakararami sa isang lipunan. kung saan tayo'y nabibilang at iba pa. Ipinapakita ng iba't -Dito sa Pilipinas, itinuturing ang Filipino na lingua franca. ibang salik panlipunang ito ang pagiging heterogeneous ng Batay sa pag-aaral na isinagawa ng Ateneno sa Manila wika. noong 1989, napatunayan na ang Filipino ay isang ganap na lingua franca. *Barayti ng Wika -Sa Pilipinas, 92% ang nakauunawa ng Filipino, 51% ang nakauunawa ng Ingles, 41% ang nakauunawa ng Cebuano Hindi maiiwasan ang pagkakaroon ng barayti ng wika - Ayon sa Komisyon sa Wikang Filipino, dahil sa pakikipag-ugnayan ng tao sa kapwa tao mula sa “Ang Wikang Filipino ay ang katutubong wika na ginagamit ibang lugar na may naiibang kaugalian at wika. (Tore ng sa Metro Manila, Pambansang Punong Rehiyon, at sentrong Babel: mula sa Genesis 11: 1-9) urban sa arkipelago, na ginagamit bilang wika ng Sa kasalukuyang panahon ay pinag-aaralan ang isang wika sa komunikasyon ng mga etnikong grupo.” loob ng kapaligiran at karanasan ng mga nagsasalita nito. Ito ang nagbubunga ng sitwasyon at mga pangyayaring Ang Wika at Ang Lipunan nagreresulta sa tinatawag na divergence, ang dahilan kung *Ito ay mahalagang instrumentong nag-uugnay sa bawat isa bakit nagkakaroon ng iba't ibang uri o barayti ng wika. (Paz, sa lipunan. et. al. 2003) *Ayon kay Durkheim (1985) na isang sociologist, nabubuo 1. Dayalek. Ito ang barayting ginagamit ng partikular na ang lipunan ng mga taong naninirahan sa isang pook. Ang pangkat ng mga tao mula sa isang partikular na lugar tulad mga taong nasa isang lipunan ay may kanya-kanyang ng lalawigan, rehiyon o bayan. papel na ginagampananan. 2. Idyolek. Ang pansariling paraan ng pagsasalita ng bawat *W.P Robinson (Aklat:Language and Social Behavior (1972), isa kahit iisang dayalek ang sinasalita ng pangkat ng mga tao. -Tungkulin ng Wika: Sa barayting ito, lumulutang ang katangian at kakanyahang 1. pagkilala sa estado ng damdamin at pagkatao, panlipunang pagkakakilanlan at ugnayan; at 2. pagtukoy sa antas ng búhay sa lipunan natatangi ng taong nagsasalita. Gamit ng Wika Sa Lipunan Tungkulin ng Wika Ayon Kay 3. Sosyolek. Ito ang barayti ng wikang nakabatay sa Michael Alexander Kirckwood Halliday katayuan o antas panlipunan o dimensiyong sosyal ng mga taong gumagamit ng wika. 1. Instrumental. Ito ang tungkulin ng wikang tumutugon sa Ayon kay Rubrico (2009), ang sosyolek ay isang mga pangangailangan ng tao gaya ng pakipag-ugnayan sa iba. mahusay na palatandan ng istratipikasyon ng isang lipunan, (Hal.: Liham pangangalakal, liham sa patnugot at pagpapakita ng mga patalastas tungkol sa isang produkto.) na siyang nagsasaad ng pagkakaiba ng paggamit ng wika ng mga tao na nakapaloob dito batay sa kanilang katayuan sa 2. Regulatoryo. Ito ang tungkulin ng wikang tumutukoy sa lipunan at sa mga grupo na kanilang kinabibilangan. (Gay pagkontrol sa ugali o asal ng isang tao. Ang pagbibigay ng Lingo, “Coño”/“Coñotic”/“Coñospeak”,“Jeje, mon” / direksiyon gaya ng pagtuturo ng lokasyon ng isang partikular “Jejespeak”, Jargon) na lugar; direksiyon sa pagluluto ng isang ulam; direksiyon sa 4. Etnolek. Ito ay barayti ng wika mula sa pagsagot sa pagsusulit; at direksiyon sa paggawa ng etnolingguwistikong grupo. Ang salitang etnolek ay nagmula anumang bagay. sa pinagsamang etniko at dialek. Taglay nito ang mga 3. Interaksiyonal. Ang tungkuling ito ay nakikita sa paraan salitang nagiging bahagi na ng pagkakakilanlan ng isang ng pakikipag-ugnayan ng tao sa kanyang kapwa; pangkat-etniko. pakikipagbiruan; pakikipagpalitan ng kuro-kuro tungkol sa partikular na isyu, pagkukwento ng malungkot o 5. Register. Ito ang barayti ng wika kung saan naiaangkop ng isang nagsasalita ang uri ng wikang ginagamit niya sa masasayang pangyayari at iba pa. sitwasyon at sa kausap. 4. Personal. Saklaw ng tungkuling ito ang pagpapahayag ng 6. Pidgin at Creole. Ang pidgin ay umuusbong na bagong sariling opinyon o kuro-kuro sa paksang pinag-uusapan. wika o tinatawag sa Ingles na 'nobody's native language' o Kasama rin dito ang pagsulat ng talaarawan o journal, at ang katutubong wikang 'di pag-aari ninuman. Nangyayari ito pagpapahalaga ng anumang anyo ng panitikan. 4 5. Heuristiko. Ang tungkuling ito ay ginagamit sa pagkuha o ni Jean-Jacques Rosseau, ang pagkalikha ng wika paghahahanap ng impormasyong may kinalaman sa paksang ay hindi nagmula sa pangangailangan nito ngunit pinag-aaralan. nanggaling sa silakbo ng damdamin. 6. Impormatibo. Ito ang kabaliktaran ng heuristiko. Kung Panahon ng mga Katutubo ang heuristiko ay pagkuha o paghanap ng impormasyon, ito naman ay may kinalaman sa pagbibigay ng impormasyon sa A. Teorya ng Pandarayuhan paraang pasulat o pasalita. *Dr. Henry Otley Beyer. Amerikanong antropologo noong 7. Imahinatibo. Ito ang tungkulin ng wika kung saan 1916 na nagpasikat ng teorya ng pandarayuhan o wave naipapahayag ang pagiging malikhain ng ating kaisipan sa migration theory. May tatlong pangkat ng taong dumating pagpapahalaga ng iba't ibang anyo ng panitikan. sa Pilipinas na nagpasimula ng lahing Pilipino: Negrito, Indones at Malay. ARALIN 5 *Dr. Robert Bradfrod Fox. Isang antropologo. Nasira ang Kasaysayan ng Wikang Pambansa teorya ni Beyer nang matagpuan ng pangkat ng mga Unang Bahagi arkeologo ng Pambansasang Museo ng Pilipinas sa Ang Pinagmulan ng Wika pangunguna ni Fox ang harap ng bungo at isang buto ng *Ayon sa Propesor sa Komunikasyon na sina Emmert at panga sa yungib ng Tabon sa Palawan noong 1962. Patunay Donaghy (1981), kung ang wika ay pasalita, ito ay sistema ng na mas unang dumating sa Pilipinas ang tao kaysa sa mga sagisag na binubuo ng mga tunog; kung ito ay pasulat Malaysia na sinasabing pinanggalingan ng mga Pilipino. ito ay iniuugnay sa kahulugang nais natin iparating sa ibang *Taong Tabon. Nanirahan sa yungib ng Tabon 50,000 taon tao. na ang nakaraan. Nahukay ang labi kasama ng ilang *Ang mga lingguwistang nag-aral at nagsuri ng wika ay kagamitang bato tulad ng chertz, isang uri ng quartz, mga nakakalap ng iba’t-ibang teorya na maaaring magbigay linaw buto ng ibon at paniki, at bakas ng uling. sa pinagmulan ng wika, bagama’t ang mga ito ay hindi *Felipe Landa Jocano. Pinatunayan ng grupo ni Jocano sa makakapagpatunay sa pinanggalingan ng wika. Ang ilan sa kanilang pag-aaral ukol sa kasaysayan ng Pilipinas sa UP mga ito ay ang sumusunod: Center for Advanced Studies noong 1975 at ng mga 1. Paniniwala sa Banal na Pagkilos ng Panginoon. Ang mananaliksik ng National Museum na ang bungong pinagmulan ng wika ay matatagpuan sa banal na aklat. natagpuan ay kumakatawan sa unang lahing Pilipino sa Genesis 2:20 “At pinangalanan ng lalaki ang lahat ng mga Pilipinas. Ayon din sa kanilang ginawang pagsusuri ang taong hayop, at ang mga ibon sa himpapawid, at ang bawat ganid Tabon ay nagmula sa specie ng taong Peking na kabilang sa sa parang.” sinasabi na kasabay ng pagkalalang sa tao ay ang Homo Sapiens o modern man at ang taong Java na kabilang pagsilang din ng wika na ginagamit sa pakikipagtalastasan. sa Homo Erectus Genesis 11: 1-9 ay ipinapakita ang pinagmulan ng *Dr. Armand Mijares. Nakatagpo sa isang buto ng paa sa pagkakaiba-iba ng wika. kuweba ng Callao, Cagayan. Sinasabing ito ay mas matanda 2. Ebolusyon. Sa pagdaan ng panahon ang mga tao ay pa sa taong Tabon na nabuhay ng 67,000 taon na ang nagkakaroon ng mas sopistikadong pag-iisip. Sila ay nakalipas. nakadiskubre ng mga wikang kanilang ginamit sa pakikipagtalastasan. B. Teorya ng Padarayuhan mula sa Rehiyong a. Teoryang Ding- Dong. Nagmula ang wika sa Austronesyano panggagaya ng mga sinaunang tao sa mga tunog * Wilheim Solheim II. Ama ng arkeolohiya sa Timog ng kalikasan. Silangang Asya. Ayon sa kanya ang mga Austronesyano ay Halimbawa: Boom – pagsabog nagmula sa Sulu at Celebes na tinawag na Nusantao. Sa Splash – paghampas ng tubig pamamagitan ng kalakalan, migrasyon at pag-aasawa ay Whoosh – pag-ihip ng hangin kumalat ang Austronesyano sa iba’t ibang rehiyon. b. Teoryang Bow-Wow. Panggagaya ng mga sinaunang *Peter Bellwood. Nagsabing ang Austronesian ay nagmula tao sa mga tunog na nililikha ng mga hayop. sa Timog Tsina at Taiwan na nagtungo sa Pilipinas noong Halimbawa: Bow-wow – aso Ngiyaw – pusa 5,000 B.C. Umalis ang Austronesian sa Pilipinas upang Kwak-kwak – pato Moo – baka maghanap ng bagong teritoryo na maaaring c. Teoryang Pooh-Pooh. Nagmula ang wika sa mga magpalaganapan ng kaalaman nila tungkol sa Agrikultura at salitang namutawi sa mga bibig ng sinaunang tao Hortikultura. nang makaramdamn sila ng masisidhing damdamin. *Austronesian. Kumalat sa Timog-Silangang Asya, Australia, Tulad ng: tuwa, galit, sakit, sarap, kalungkutan, New Zealand, Timog Africa at Timog Amerika. Kinilalang pagkabigla nagpaunlad ng pagtatanim ng palay at rice terracing tulad ng d. Teoryang Ta-Ta. May koneksiyon ang kumpas o galaw hagdan-hagdang Palayan sa Banawe. Naniniwala sila sa ng kamay ng tao sa paggalaw ng dila. Ang salita anito na naglalakbay sa kabilang buhay at paglilibing sa raw ay mula sa mga galaw at kumpas na banga tulad ng Manunggul Cave sa Palawan. humantong sa pagkilala ng wika. e. Teoryang Yo-he-ho. Ang tunog o himig na nagmula sa bibig ng tao kapag sila ay nagtatrabaho nang sama-sama ang pinagmulan ng wika. Sa sanaysay 5 Panahon Ng Espanyol *Nang panahong iyon sumibol sa mga maghihimagsik na *Layunin: Ikintal sa isip at puso ng mga katutubo ang Pilipino ang kaisipang “isang bansa, isang diwa” laban sa Kristiyanismo. (3g’s: GOD, GOLD, GLORY) mga Kastila. *Ayon sa mga Espanyol nasa kalagayang “barbariko, di *Pinili nilang gamitin ang Tagalog sa pagsulat ng mga sibilisado at pagano,” ang mga katutubo. Naniniwala ang sanaysay, tula, kwento, liham at mga talumpatina mga Espanyol noong mga panahon na iyon na mas mabisa punong-puno sa damdaming bayan. ang paggamit ng katutubong wika sa pagpapatahimik sa mga *Taong 1899. Masasabing unang kongkretong pagkilos ng mamamayan kaysa sa libong sundalong Espanyol. mga Pilipino ay nang pagtibayin ang Konstitusyon ng *Ang pananakop ng Espanyol ay naging katumbas na ng biak-na-bato. Ginawang opisyal na wika ang Tagalog pagpapalaganap ng Kristyanismo. Ang mga prayleng bagamat walang isinasaad na ito ang magiging wikang Espanyol ang naging institusyon ng mga Pilipino. Inuna nila pambansa ng Republika. ang paghahati ng mga Isla. *Nang itatag ang unang Republika sa pamumuno ni Emilio *Ang mga prayleng Kastila ang siyang naging institusyon ng Aguinaldo, isinasaad sa konstitusyon na ang paggamit ng mga Pilipino. Upang maisakatuparan ang layunin ng Kastila, wikang Tagalog ay opsiyonal. Doon lamang sa gawaing inuna nila ang paghahati ng mga isla ng pamayanan. Nakita nangangailangan ng paggamit wikang Tagalog gagamitin ito. ng mga Kastila na mahirap palaganapin ang relihiyon, *Nakakalungkot isipin na naging biktima ng politika ang patahimikin at gawing masunurin ang mga Plipino kung iilan wikang Tagalog. Nag-uumpisa pa lamang sana itong lumago lamang ang mga prayleng mangangasiwa. Ang pamayanan ay napailalim na naman ito sa dayuhang wika. ay pinaghati-hati sa apat na orden ng misyonerong Kastila, pagkaraa’y naging lima: Agustino, Pransiskano, Dominiko, Heswita at Rekoleto. ARALIN 6 *Upang mas maging epektibo ang pagpapalaganap ng Kasaysayan ng Wikang Pambansa Kristiyanismo, ang mga misyonerong Kastila mismo ang Ikalawang Bahagi nag-aral ng wikang katutubo. “Marami ang pinagdaanan, ang mahalaga'y *Nagsulat ang mga prayle ng diksyunaryo, aklat naisakatuparan ang pagtalaga sa isang wikang pambansa panggramatika, katekismo at mga kumposiyonal para sa mas na nagpapakita na tayo'y mamamayang may mabilis na pagkatuto nila ng katutubong wika. Naging usapin iisang diwa” ang wikang panturo na nasa ilalim ng pamamahala ng Alam niyo ba? simbahan. Nagsimula ang pagdiriwang ng Linggo ng Wika nang *Inutos ng Hari ang wikang katutubo ang maging panturo na lagdaan ni Pangulong Sergio Osmeña ang isang gagamitin ngunit hindi ito sinunod. proklamasyong nakasulat sa Ingles noong ika-26 Marso, *Gobernador Tello. Iminungkahi niya na turuan ang mga 1946 na may pamagat na “Designating the Period from Indio ng wikang Espanyol. March 27 to April 2 of Each Year 'National Language Week.'” *Carlos I at Felipe II naman ay naniniwalang kailangan Isinasaad ng naturang Proklamasyon Blg. 25 na ang maging bilingguwal ng mga Pilipino. panahon mula Marso 27 hanggang Abril 2, taon-taon, ay magiging “Linggo ng Wika” bilang pagsunod sa Batas *Marso 2, 1634. Muling inulit ni Haring Felipe II ang utos Komonwelt Blg. 570 na nagsasaad na kailangang gumawa tungkol sa pagtuturo ng wiakng Kastila sa lahat ng katutubo. ang gobyerno ng mga nararapat na hakbang tungo sa Nabigo ang nabanggit na kautusan kaya si Carlos II ay pagsulong ng Wikang Pambansa. lumagda ng isang dekrito na inuulit ang probisyon ng nabanggit na kautusan. Saklaw ng petsa ng Linggo ng Wika ang pagdirirwang ng kaarawan ni Francisco “Balagtas” Baltazar, isang haligi ng *Disyembre 29, 1972. Si Carlos IV ay lumagda sa isa pang panitikang Pilipino. Nang panahong iyon, hinihiling na ang dekrito na nag-uutos na gamitin ang wikang Kastila sa lahat lahat ng paaralan, pribado man o publiko, hanggang mga ng paaralang itatatag sa pamayanan ng mga Indio. kolehiyo at unibersidad, na magsasagawa ng kaukulang Panahon ng Rebolusyong Plipino palatuntunan sa buong linggo upang maipamalas ang kanilang pagmamahal sa wikang pambansa. *Matapos ang mahigit na tatlong daang taong pananahimik dahil sa pananakop ng mga Kastila, namulat ang mga Noong ika-26 ng Marso,1954 naglabas ng mamamayan sa kaapihang kanilang dinaranas. Proklamasyon Blg. 12 ang Pangulong Ramon Magsaysay *Sa panahong ito, maraming mga Pilipino ang naging na may pamagat na “Nagpapahayag na Linggo ng Wikang matindi ang damdaming nasyonalismo. Nagtungo sila sa Pambansa ang Panahong Sapul sa ika-29 ng Marso ibang bansa upang kumuhan ng mga karunungan. Hanggang ika 4 ng Abril Bawat Taon.” Nakasulat ang proklamasyon sa wikang Pilipino. *Taong 1872. Nagkaroon ng kilusan ang propagandista na siyang naging simula ng kamalayan upang maghimagsik. Inilipat muli ng Pangulong Magsaysay ang panahon ng Linggo ng Wika sa bisa ng Proklamasyon Blg. 186 noong *Itinatag din nina Andres Bonifacio ang Katipunan. Ang ika-23 ng Setyembre, 1955 at may pamagat na “Na wikang Tagalog ang ginamit sa kanilang mga kautusan at Nagsususog sa Proklamasyon Blg. 12 na may Petsang Marso pahayagan. Ito ang sinasabing unang hakbang tungo sa 26, 1954, sa Pamamagitan ng Paglilipat ng Pagdiriwang ng pagtataguyod ng wikang Tagalog. 6 Linggo ng Wikang Pambansa buhat sa Marso 29- Abril 4 sa ang pamamalakad at patakaran. Ipinahayag ng bagong Agosto 13-19 Bawat Taon.” direktor na wikang Ingles lamang ang gagamiting wikang Sinasabing ang dahilan daw nito ay upang hindi panturo at ipinagbawal ang bernakular. lumabas sa taong pagtuturo ang pagdiriwang. Saklaw rin ng Ang sumusunod ay nakasaad sa service manual ng Linggo ng Wika ang kaarawan ni Pangulong Manuel L. Kawanihan ng Edukasyon: Inaasahang ang bawat kagawad Quezon na siyang Ama ng Wikang Pambansa. ng kawanihan ay magdaragdag ng kanyang impluwensiya sa Naging kontribusyon naman ni Pangulong Fidel V. paggamit ng opisyal na sistema sa Ingles at maipaunawa ang Ramos ang pagtatalaga ng “Buwan ng Wikang Pambansa” kadahilanan ng pagsasakatuparan nito. Tanging Ingles tuwing Agosto 1-31 sa pamamagitan ng Proklamasyon Blg. lamang ang dapat gamitin sa pag-aaral, sa bakuran ng 1041 noong 15 Hulyo, 1997. paaralan, at sa gusali ng paaralan. Ang paggamit ng Ingles sa paaralan ay nararapat bigyang-sigla. Panahon ng mga Amerikano Naniwala ang mga kawal na Amerikano na mahalagang maipalaganap agad sa kapuluan ang wikang Ingles upang Pagkatapos ng mga kolonyalistang Espanyol, dumating madaling magkaunawaan ang mga Pilipino at Amerikano. naman ang mga Amerikano sa pamumuno ni Almirante Mga sundalo ang unang nagsipagturo ng Ingles at Dewey. sumunod ang grupong kinilala sa tawag na Thomasites. Nagsimula na naman ang pakikibaka ng mga Pilipino. Noong taong 1931, ang Bise Gobernador Heneral Lalong nabago ang sitwasyong pangwika ng Pilipinas dahil George Butte na siyang Kalihim ng Pambayang Pagtuturo, ay nadagdag ang wikang Ingles na nagkaroon ng malaking nagpahayag ng kanyang panayam ukol sa paggamit ng kaugnayan sa buhay ng mga Pilipino. bernakular sa pagtuturo sa unang apat na taong pag-aaral. Ginamit ang wikang Ingles bilang wikang panturo nang Sinabi rin niyang hindi kailanman magiging wikang panahong iyon. Sa dinami-rami ng wika at wikain sa Pilipinas pambansa ng mga Pilipino ang Ingles sapagkat hindi ito ang ay isang wikang dayuhan ang naging wikang panturo at siya wika ng tahanan. Sumang-ayon sa kanya sina Jorge Bocobo ring gagawing wikang pantalastasan. Buhat sa antas at Maximo Kalaw. Ngunit matibay ang pananalig ng primarya hanggang kolehiyo, ang Ingles ang naging wikang Kawanihan ng Pambayang Paaralan na nararapat lamang na panturo. Ingles ang ituro sa pambayang paaralan. Dahil sa pagnanais na maisakatuparan ang mga plano Ang sumusunod ay ilan sa mga dahilang nagtataguyod alinsunod sa mabuting pakikipag-ugnayan, nagkaroon ng ng paggamit ng Ingles: pambansang sistema ng edukasyon sa kapuluan. Inaasahang 1. Ang pagtuturo ng bernakular sa mga paaralan ay sa pamamagitan ng sistema nila ng edukasyon,magiging magreresulta sa suliraning administratibo. Ang tama ang edukasyon ng mamamayan, masaklaw, at mga mag-aaral ay mahihirapang lumipat sa ibang magtuturo sa mga Pilipino ng pamamahala sa sariling bayan, pook ng kapuluan sa kadahilanang iba-iba ang at higit sa lahat ay mabibigyan din sila ng isang wikang itinurong wika sa iba-ibang rehiyon. Kung Inles nauunawaan ng lahat para sa mabisang pakikipagtalastasan lamang ang ituturo sa lahat, walang magiging sa buong kapuluan. suliranin dito. 2. Ang paggamit ng iba't ibang bernakular sa Ang komisyong pinangungunahan ni Jacob Schurman pagtuturo ay magdudulot lamang ng ay naniwalang kailangan ng Ingles sa edukasyong primarya. rehiyonalismo sa halip na nasyonalismo. Nagtakda ang komisyon ng Batas Blg. 74 noong ika-21 ng 3. Hindi magandang pakinggan ang magkahalong Marso 1901 na nagtatag ng mga paaralang pambayan at wikang Ingles at bernakular. nagpahayag na Ingles ang gagawing wikang panturo. Hindi 4. Malaki na ang nagasta ng pamahalaan para sa naging madali para sa mga nagsisipagturo ang paggamit edukasyong pambaya at paglinang ng wikang agad ng Ingles sa mga mag-aaral sa ikauunawa nila ng Ingles upang maging wikang pambansa. tinatawag na tatlong 'R' (Reading, Writing, Arithmetic). 5. Ingles ang nakikitang pag-asa upang magkaroon Hindi maiwasan ng mga guro ang paggamit ng ng pambansang pagkakaisa. bernakular sa kanilang pagpapaliwanag sa mga mag-aaral. 6. Ingles ang wika ng pandaigdigang pangangalakal. Naging dahilan ito upang ang superintende heneral ng mga Ang paggamit ng wika ay makatutulong sa paaralan ay nagbigay ng rekomendasyon sa Gobernador katayuan ng Pilipinas sa daigdig ng Militar na ipagamit ang bernakular bilang wikang pantulong. pangangalakal. Pinagtibay naman ng Lupon ng Superyor na Tagapayo ang 7. Ang Ingles ay mayaman sa katawagang resolusyon sa pagpapalimbag ng mga librong pamprimarya pansining at pang- agham. Kailangang malaman na Ingles-Ilokano, Ingles-Tagalog, Ingles-Bisaya, at ng mamamayan ang mga katawagang ito Ingles-Bikol. upang umunlad ang kalinangan sa Pilipinas. Noong 1906, pinagtibay ang isang kurso sa wikang 8. Yamang nandito na ang Ingles ay kailangang Tagalog para sa mga gurong Amerikano at Pilipino sa hasain ang paggamit nito. panahon ng bakasyon ng mga mag-aaral. Nang sumunod na taon, may ipinakilala ang bill sa Asembleya na nagmumungkahi ng paggamit ng mga diyalekto sa pambayang paaralan ngunit ito ay hindi napagtibay. Nang maiba ang direktor ng Kawanihan ng Edukasyon, naiba rin 7  Kung ang mga tagapagtaguyod ng paggamit ng wikang mapalitan nito ang Espanyol at mga dayalek sa mga Ingles ay maraming dahilan, ang nagtataguyod naman ng ordinaryong usapan, at ang Ingles na sinasalita ay kay hirap paggamit ng bernakular ay may katwiran din. Ito ang makilala na Ingles na nga.” Ganito rin ang obserbasyon nina sumusunod: Propesor Nelson at Dean Fansler (1923) na maging ang mga 1. Walumpung porsiyento ng mag-aaral ang kumukuha ng mataas na edukasyon ay nahihirapan sa nakaaabot ng hanggang ikalimang grado lang kaya paggamit ng wikang Ingles. pagsasayang lamang ng panahon at pera ang Sa sarbey na ginawa nina Najeeb Mitri Saleeby at ng pagtuturo sa kanila ng Ingles na walang kinalaman Educational Survey Commission na pinamunuan ni Dr. Paul sa kanilang sosyal at praktikal na pamumuhay. Monroe, natuklasan nila na ang kakayahang makaintindi ng 2. Kung bernakular ang gagamiting panturo, magiging mga kabataang Pilipino ay napakahirap tayahin kung ito ba epektibo ang pagtuturo sa primarya. ay hindi nila malilimutan paglabas nila ng paaralan. Sa 3. Kung kailangan talagang linangin ang wikang madaling salita, kahit na napakahusay ng maaaring komon sa Pilipinas, nararapat lamang na Tagalog pagtuturo sa wikang Ingles ay hindi pa rin ito magiging ito sapagkat isang porsiyento lamang ng wikang panlahat dahil ang mga Pilipino ay may tahanang Pilipino ang gumagamit ng Ingles. kani-kaniyang wikang bernakular na nananatiling ginagamit Limampung porsiyento ng mamamayan ang hindi sa kanilang mga tahanan at iba pang pang-araw-araw na nakauunawa ng Ingles, apatnapung porsiyento ng gawain. mga bata ang hindi natatanggap sa paaralang Makikita ang mga duda ni Saleeby hinggil sa gamit ng pambayan taon-taon. Ingles sa pagtuturo sa ulat ng 1925 Monroe Survey 4. Hindi magiging maunlad ang pamamaraang Commission. Sa kadahilanang maraming bata ang humihinto panturo kung Ingles ang gagamitin dahil hindi ng pag-aaral sa loob ng limang taon, nasasayang lamang ang naman natututo ang mga mag-aaral kung paano malaking gastos upang makapagpadala ng mga nila malulutas ang mga problemang kahaharapin Amerikanong guro upang magturo ng Ingles dahil hindi nila sa kanilang pang-araw-araw na pamumuhay. mapapantayan ng isang Pilipinong sinanay na magturo ng 5. Ang paglinang ng wikang Ingles bilang wikang wika ang kakayahang magturo ng Ingles ng isang Amerikano. pambansa ay hindi nagpapakita ng nasyonalismo. Suportado ni Joseph Ralston Hayden, Bise Gobernador Bagama't hindi pa nakakamtan ng Pilipinas ang ng Pilipinas noong 1933-1935, ang sistemang Amerikano ng kasarinlan, naniniwala silang ang kalayaan ay edukasyon, ngunit tinanggap din niyang wikang katutubo kailangan sa paglinang ng isang nasyonal na ang ginagamit ng karaniwang Pilipino kapag hindi kailangang personalidad. mag-Ingles. Iginiit din ni Saleeby na makabubuti ang 6. Nararapat lamang na magsagawa ng mga bagay magkaroon ng isang pambansang wika na hango sa para sa ikabubuti ng lahat katulad ng paggamit ng katutubong wika nang sa gayon ay maging malaya at mas bernakular. epektibo ang paraan ng edukasyon sa buong bansa. 7. Walang kakayahang makasulat ng klasiko sa Noong nagkaroon ng Kumbensiyong Konstitusyonal, wikang Ingles ang mga Pilipino. Nakakalungkot naging paksa ang pagpili sa wikang pambansa. Iminungkahi isiping ang magiging kontribusyon ng Pilipino sa ni Lope K. Santos na isa sa mga wikang ginagamit ang pandaigdigang panitikan ay nakasulat sa nararapat na maging wikang pambansa. Ang panukala ay wikang Inlges. sinusugan naman ni Pangulong Manuel L. Quezon na siyang 8. Hindi na nangangailangan ng mga kagamitang pangulo ng Pamahalaang Komonwelt ng Pilipinas. panturo upang magamit ang bernakular, Nakasaad ang probisyong pangwika sa Artikulo XIV, kailangan lamang na ito ay pasiglahin. Seksiyon 3 ng Saligang Batas ng 1935. Nilikha ng Batasang Pambansa ang Batas Komonwelt Blg. 184 ng nagsasaad ng Alinsunod sa layuning maitaguyod ang wikang Ingles, opisyal na paglikha sa Surian ng Wikang Pambansa noong nagsagawa ang Kawanihan ng Pambayang Pagtuturo ng ika-13 ng Nobyembre, 1936. Ang tungkulin nito ay mga alituntuning dapat sundin. Ito ay ang sumusunod: magsagawa ng pananaliksik, gabay, at alituntunin na *paghahanap ng guro na Amerikano lamang magiging batayan sa pagpili ng wikang pambansa ng *pagsasanay sa mga Pilipinong maaaring magturo ng Ingles Pilipinas. Napili nila ang Tagalog bilang batayan ng wikang at iba pang aralin tatawaging Wikang Pambansa. Ipinalabas noong 1937 ni *pagbibigay ng malaking tuon o diin sa asignaturang Ingles Pangulong Quezon ang Kautusang Tagapagpaganap Blg. 134 sa mga kurikulum sa lahat ng antas ng edukasyon na nag-aatas na Tagalog ang batayan ng wikang gagamitin sa *pagbabawal ng paggamit ng bernakular sa loob ng paaralan pagbuo ng wikang pambansa. *pagsasalin ng teksbuk sa wikang Ingles *paglalathala ng mga pahayagang lokal para magamit sa Panahon ng mga Hapones paaralan Noong panahon ng mga Hapones nagkaroon ng *pag-alis at pagbabawal ng wikang Espanyol sa Paaralan pagsulong ang wikang pambansa. Sa pagnanais na burahin Nagsagawa ang mga Amerikano ng mga pag-aaral, ang anumang impluwensya mga Amerikano, ipinagbawal eksperimento, at sarbey upang malaman kung epektibo ang ang paggamit ng wikang Ingles sa anumang aspekto ng pagtuturo gamit ang wikang Ingles. Ang unang pagsisiyasat pamumuhay ng mga Pilipino. ay ginawa ni Henry Jones Ford. Iniulat nito na “gaya ng Maging ang paggamit ng lahat ng mga aklat at makikita, ang gobyerno ay gumastos ng milyon-milyon para peryodiko tungkol sa Amerika ay ipinagbawal din. Ipinagamit maisulong ang paggamit ng Ingles upang mabisang nila ang katutubong wika, partikular ang wikang Tagalog, sa 8 pagsulat ng mga akdang pampanitikan. Masasabing ito ang kanyang mga mag-aaral ay gumawa siya ng kanyang tinawag panahong namayagpag ang panitikang Tagalog. na “A Shortcut to the National Language”. Iba't ibang Sa panahong ito ipinatupad nila ang Ordinansa Militar pormularyo ang kanyang ginawa upang lubos na matutuhan Blg. 13 na nag-uutos na gawing opisyal wika ang Tagalog at ang wika. ang wikang Hapones (Nihonggo). Upang maitaguyod din ang Hindi maikakailang sa panahon ng mga Hapones patakarang militar ng mga Hapones pati na rin ang nagkaroon ng masiglang talakayan tungkol sa wika. Marahil propagandang pangkultura, itinatag ang tinatawag na Philippine Executive Commision na pinamu- ay dahil na rin sa pagbabawal ng mga Hapones na tangkilikin nuan ni Jorge Vargas. Nagpatupad ang komisyong ito ng mga ang wikang Ingles. Noong mga panahong ito napilitan ang pangkalahatang kautusan buhat sa tinatawag na Japanese mga bihasa sa wikang Ingles na matuto ng Tagalog at Imperial Forces sa Pilipinas. sumulat gamit ang wikang ito. Pagkaraan lamang ng ilang buwang pananakop ng mga Hapones ay binuksan muli ang mga paaralang-bayan sa lahat Panahon ng Pagsasarili Hanggang sa Kasalukuyan ng antas. Itinuro ang wikang Nihonggo sa lahat, ngunit binigyang diin ang paggamit ng wikang Tagalog upang maalis Ito ang panahon ng liberasyon hanggang sa tayo ay na ang paggamit ng wikang Ingles. Ang gobyerno-militar ay magsarili simula noong Hulyo 4, 1946. Pinagtibay din na ang nagturo ng Nihonggo sa mga guro ng paaralang-bayan. wikang opisyal sa bansa ay Tagalog at Ingles sa Bisa ng Batas Sinusuri ang kakayahan ng guro sa wikang Nihonggo Komonwelt Bilang 570. Ito ang panahon ng pagbangon sa upang kapag silá ay naging bihasa na ay silá naman ang mga nasalanta ng digmaan. Dahil bumabangon pa lamang magtuturo. Ang mga nagsipagtapos ay binigyan ng katibayan ang Pilipinas nang mga panahong iyon, sumentro sa mga upang maipakita ang kanilang kakayahan sa wikang Nihonggo. Ang katibayan ay may tatlong uri: Junior, gawaing pang-ekonomiya ang mga Pilipino. Naramdaman pa Intermediate, at Senior. rin ang impluwensiyang pang-ekonomiko at panlipunan ng Sa panahong ito ay isinilang ang KALIBAPI o mga Amerikano. Maraming mga banayagang kapitalista, na Kapisanan sa Paglilingkod sa Bagong Pilipinas. karamiha'y Amerikano, ang dumagsa sa ating bansa. Ang pagpapabuti ng edukasyon at moral na rehenerasyon, Nakaapekto ito sa sistema ng ating edukasyon na pagpapalakas at pagpapaunlad ng kabuhayan sa tumutugon sa pangangailangan ng korporasyon at pamamatnubay ng Imperyong Hapones ang mga layunin ng kompanya. Ito ang naging sanhi ng pagkabantulot sa kapisanang ito. Si Benigno Aquino ang nahirang na direktor nito. Pangunahing proyekto ng kapisanan ang pagsulong, pag-unlad at paggamit ng wikang pambansa. pagpapalaganap ng wikang Pilipino sa buong kapuluan. Bagama't ang pelikulang Pilipino at komiks ay gumagamit ng Katulong nila sa proyektong ito ang Surian ng Wikang wikang Pilipino, naging paboritong midyum pa rin ang Ingles. Pambansa. Noong mga panahong iyon, maraming debate tungkol Noong Agosto 13, 1959 ay pinalitan ang tawag sa sa wika ang nagsulputan. Nagkaroon ng usapin sa pagitan ng wikang pambansa. Mula Tagalog, ito ay naging Pilipino sa mga tagapagtaguyod ng wikang pambansa at liberal na aral bisa ng kautusang Pangkagawaran Blg. 7 na ipinalabas ni sa tradisyon ng mga Amerikano. Hindi naman ito lantarang Jose B. Romero, ang dating kalihim ng Edukasyon. Nilagdaan ipinakikita dahil ang bayan ay nasa ilalim ng Batas Militar. naman ni Kalihim Alejandro Roces at nag-utos na simulan sa Mayroon ding mga debate sa pagitan ng mga Tagalista laban sa mga kapwa Tagalista na ang pinagtatalunan ay tungkol taong 1963-1964 na ang sertipiko at diploma sa pagtatapos lamang sa maliliit na bagay, katulad ng kung saan gagamitin ay ipalimbag na sa wikang Pilipino. Noong 1963, ipinag-utos ang gitling. Nagkaroon din ng argumento ang mga Tagalog sa na awitin na ang Pambansang Awit sa titik nitong Pilipino. di Tagalog. Ito ay batay sa Kautusang Tagapagpaganap Blg. 60 s.1963 na Isa pa rin ang usapin sa pagitan ng mga Tagalista laban nilagdaan ni Pangulong Diosdado Macapagal. sa mga may kaalamang panlingguwistika na kapwa naman para sa wikang pambansa ngunit nagnanais lamang na Nang umupo naman si Ferdinand E. Marcos bilang matalakay ang wika batay sa pagiging agham nito. Hindi pangulo ng Pilipinas, iniutos niya, sa bisa na Kautusang sumang-ayon ang mga tagalista sa labis na pagiging Tagapagpaganap Blg. 96 s. 1967, na ang lahat ng edipisyo, tradisyonal ng mga may kaalamang panlingguwistika dahil sa kanilang palagay ay hindi na ito makatwiran. gusali at tanggapan ay pangalanan sa Pilipino. Nilagdaan din Noong panahon ng mga Hapones naging masigla ang ni Kalihim Tagapagpaganap Rafael Salas ang Memorandum talakayan tungkol sa wika. May tatlong pangkat na Sirkular Blg. 172 (1968) na nag-uutos na ang mga namayagpag sa usaping pangwika. Ito ay ang sumusunod: ulong-liham ng mga tanggapan ng pamahalaan ay isulat sa Pangkat ni Carlos Ronquillo, Pangkat ni Lope K. Santos at Pilipino. Kalakip ang kaukulang teksto sa Ingles, ipinag-utos Pangkat nina N. Sevilla at G.E.Tolentino. Sa pagnanais ng din na ang pormularyo sa panunumpa sa tungkulin ng mga mga Hapones na itaguyod ang Wikang Pambansa ay binuhay pinuno at mga kawani ng pamahalaan ay sa Pilipino ang Surian ng Wikang Pambansa noong panahong iyon. gagawin. Si Jose Villa Panganiban ang nagturo ng Tagalog sa mga Hapones at di Tagalog. Para sa madaling ikatututo ng 9  Ang Memorandum Sirkular Blg. 199 (1968) ay Tinupad ito ni Pangulong Corazon C. Aquino sa nagtagubilin sa lahat ng kawani ng pamahalaan na dumalo pamamagitan ng Executive Order No. 335, ito ay “Nag-aatas sa mga seminar sa Pilipino na pangungunahan ng Surian ng sa lahat ng mga kagawaran, kawanihan, opisina, ahensiya at Wikang Pambansa sa iba’t ibang purok lingguwistika ng instrumentaliti ng pamahalaan na magsagawa ng mga kapuluan. Noong 1969 naman nilagdaan ni Pangulong hakbang na kailangan para sa layuning magamit ang Filipino Marcos ang Kautusang Tagapagpaganap Blg. 187 na sa opisyal na transaksiyon, komunikasyon, at nag-uutos sa lahat ng kagawaran, kawanihan, tanggapan, at korespondensiya.” Isang atas na matabang na itinuloy ng iba pang sangay ng pamahalaan na gamitin ang wikang ibang administrasyon at hindi pinansin ng kongreso. Pilipino hangga’t maaari sa Linggo ng Wikang Pambansa at Nang umupo naman si Pangulong Gloria pagkaraan naman ay sa lahat ng opisyal na komunikasyon at Macapagal-Arroyo ay naglabas siya ng Executive Order No. transaksiyon. 210 noong Mayo 2003 na nag-aatas ng pagbabalik sa isang Noong Hunyo 19, 1974 ang Kagawaran ng Edukasyon at monolingguwal na wikang panturo – ang Ingles, sa halip na Kultura sa pamumuno ni Kalihim Juan L. Manuel ay ang Filipino. Nalungkot ang maraming tagapagtaguyod ng nagpalabas ng Kautusang Pangkagawaran Blg. 25 s. 1974 ng wikang Filipino sa atas na ito. mga panuntunan sa pagpapatupad ng Patakarang Sa kasalukuyan, masasabi pa ring marami pa ring Edukasyong Bilingguwal. Nang umupo si Corazon Aquino sagabal sa pagsulong ng wikang Filipino. Ngunit kung ang bilang unang babaeng pangulo ng Pilipinas ay bumuo ng pagbabatayan natin ay ang paglaganap at paggamit ng bagong batas, ang Constitutional Commission. wikang Filipino, masasabi nating mabilis nga ang pagsulong Sa Saligang Batas 1987 ay nilinaw ang mga kailangang gawin nito. Bunga ito ng epektibong pagtuturo ng wikang Filipino upang maitaguyod ang wikang Filipino. Sinasabing sa sa mga paaralan. Resulta rin ito ng patuloy at dumaraming termino ni Pang. Aquino isinulong ang paggamit ng wikang paglabas ng mga babasahin na nakasulat sa wikang Filipino, Filipino. Ang Seksiyon 6 ng Artikulo XIV ng saligang Batas ng lalo na ang komiks. Ilan pang dahilan ay ang patuloy na 1987 ay nagsasaad ng sumusunod: pambansang pagtangkilik sa mga telenobela at pelikulang Seksiyon 6. Ang wikang pambansa ng Pilipinas ay Filipino. Pilipino, at ang paggamit ng wikang Filipino sa radio at Samantalang nililinang, ito ay dapat payabungin at telebisyon. pagyamin pa salig sa umiiral na mga wika ng Pilipinas Noong ika-5 Agosto 2013, sa pamamagitan ng at sa iba pang mga wika. Kapasiyahan Blg. 13-39 ay nagkasundo ang Kaluponan ng Alinsunod sa mga tadhana ng batas at sang-ayon sa KWF sa sumusunod na depenisyon ng Filipino: Ang Filipino nararapat na maaaring ipasya ng Kongreso, dapat ay ang katutubong wika na ginagamit sa buong Pilipinas magsagawa ng mga hakbangin ang pamahalaan upang bilang wika n komunikasyon, sa pagbigkas at sa pasulat na ibunsod at puspusang itaguyod ang paggamit ng paraan, ng mga pangkating katutubo sa buong kapuluan. Filipino bilang midyum ng opisyal na komunikasyon Sapagkat ang isang wikang buháy, mabilis itong pinauunlad at bilang wika ng pagtuturo sa sistemang ng araw-araw at iba’t ibang uri ng paggamit sa iba’t ibang pang-edukasyon. pook at sitawasyon at nalilinang sa iba’t ibang antas ng Seksiyon 7. Ukol sa mga layunin ng komunikasyon at saliksik at talakayang akademiko ngunit sa paraang pagtuturo, ang mga wikang opisyal ng Pilipinas ay maugnayin at mapagtampok sa mga lahok na nagtataglay Filipino at, hangga’t walang ibang itinatadhana ang ng mga malikhaing katangian at kailangang karunungan batas, Ingles. Ang mga wikang panrehiyon ay mula sa mga katutubong wika ng bansa. (http://kwf.gov.ph/wp-content/uploads/FAQ_2.4.15.pdf) pantulong na mga wikang opisyal sa mga rehiyon at Katulad ng sinabi ng Komisyon ng Wikang Filipino, magsisilbi na pantulong na mga wikang panturo doon. napakarami pang dapat gawin upang sumulong at Dapat itaguyod nang kusa at opsiyonal ang Kastila at magtagumpay ang wikang Filipino. Patuloy itong yayaman sa Arabic. pamamagitan ng araw-araw na paggamit ng mga Seksiyon 8. Ang Konstitusyong ito ay dapat ipahayag sa mamamayan. Samá-samá nating abutin ang wagas na hangaring maging wika ng karunungan ang wikang Filipino at Ingles at dapat isalin sa mga pangunahing pambansa. wikang panrehiyon, Arabic, at Kastila. Seksiyon 9. Dapat magtatag ang Kongreso ng isang komisyon ng wikang pambansa na binubuo ng mga kinatawan ng iba’t ibang mga rehiyon at mga disiplina na magsasagawa, mag- uugnay at magtataguyod ng mga pananaliksik sa Filipino at iba pang mga wika para a kanilang pagpapaunlad, pagpapalaganap, at pagpapanatili. 10