KOMPAN REVIEWER PDF
Document Details
Uploaded by IntegratedElectricOrgan
St. John Academy of Visual and Performing Arts
Tags
Summary
This Tagalog document discusses different aspects of the Filipino language including types of language used in different contexts (formal, informal), and their societal context. The document also outlines different categories and purposes of language.
Full Transcript
KOMPAN REVIEWER ❖ Pampanitikan- ay tumutukoy sa mga salitang ginagamit sa aklat, babasahin at sirkulasyong pangmadla. ❖ 1987 – ang taon pinagtibay ng komisyong Konstitusyunal na binuo ni dating pangulo Cory Aquino ang implementasyon sa paggamit ng wikang Filipino na nakasaad sa arti...
KOMPAN REVIEWER ❖ Pampanitikan- ay tumutukoy sa mga salitang ginagamit sa aklat, babasahin at sirkulasyong pangmadla. ❖ 1987 – ang taon pinagtibay ng komisyong Konstitusyunal na binuo ni dating pangulo Cory Aquino ang implementasyon sa paggamit ng wikang Filipino na nakasaad sa artikulo XIV, seksiyon 6. ❖ Disyembre 30, 1987 - iprinoklama ni Pangulong Manuel L. Quezon ang wikang Tagalog upang maging batayan ng Wikang Pambansa batay sa rekomendasyon ng Surian sa bisa ng kautusang Tagapagpaganap Blg 134. ❖ Ayon kay Henry Gleason, ang wika ay pinipili at isinasaayos upang maging mabisa ang paggamit nito. ❖ Upang manatiling buhay ang wika, kinakailangan na ito ay ginagamit ❖ Ang mga salitang pambansa ay kinikilala, tinatanggap at ginagamit ng higit na nakararami. ❖ Homogenous – ito ang tumutukoy sa isang sitwasyon kung saan mayroong iba’t ibang anyo, diyalekto, o barayti ng wika na ginagamit sa isang grupo ng tao o komunidad. ❖ Heterogenous - ang tumutukoy sa isang sitwasyon kung saan mayroong iba’t ibang anyo, diyalekto, o barayti ng wika na ginagamit sa isang grupo ng tao o komunidad. ❖ Impormal- Ito ay tumutukoy sa mga salitang karaniwang palasak (bihira) at madalas gamitin sa pang-araw-araw na pakikipagusap. ❖ Dayalek – ang barayti ng wika ang nabuo bunga ng dimensyong heograpiko ❖ Ang pagkawala ng ilang salita o bokabularyo at pagdaragdag ng mga bagong salita sa isang wika ay patunay na ang wika ay nagbabago at dinamiko ❖ Chavacano – ang wika ang pinakamahusay na halimbawa ng creole. ❖ Ang pagkakaiba-iba ng katangian ng mga wika ay bunga ng pagkakaiba-iba ng kultura ng bansa at pangkat. ❖ Bawat indibidwal ay may kanya-kanya at iba’t ibang katangian, kakayahan at kaalaman sa paggamit ng wika dahil ang wika ay nagbabago ❖ Lumalawak ang kahulugan ng mga bokabularyo ng isang wika kapag ang mga lumang salita ay nagkakaroon ng mga bagong paraan ng pagbigkas ❖ Kolokyal – ang antas ng wika ang tumutukoy sa mga salitang karaniwan, palasak, pang-araw-araw na madalas nating ginagamit sa pakikipag-usap at pakikipagtalastasan. Ito ay nagmumula sa pagpapaikli, pagsasama-sama ng mga salita, o paggamit ng mas simpleng termino upang ipahayag ang isang ideya. Bastos – pinakamababang antas ng wika. ❖ Sosyolek - Barayting nabubuo batay sa dimensyong sosyal. Tinatawag din itong sosyal na barayti ng wika dahil nakabatay ito sa mga pangkat panlipunan. ❖ Register – ito ang barayti ng wika ang episyalisadong ginagamit ng isang partikular na domeyn SITUATIONAL TYPE (SITWASYONAL) Kategorya ng wika Pambansa - mga salitang ginagamit sa aklat, babasahin at sirkulasyong pangmadla. ito rin ang ginagamit sa mga paaralan at sa pamahalaan. Hal. Igalang natin ang mga Karapatan ng bawat tao. Pampanitikan o panretorika - mga salitang ginagamit sa mga akdang pampanitikan, karaniwang matatayog, malalalim, makulay, at masining. Hal. Nakakakiliti ang bulong ng hangin Lalawiganin – ang mga bokabularyong diyalektal. Gamitin ito sa mga partikular na pook o lalawigan lamang. May kakaibang bigkas at tono Hal. Magiingat ikaw jane Kolokyal - Ang kolokyal na salita ay mga salitang ginagamit sa pang-araw-araw na pakikipag-usap na mas impormal kumpara sa pormal na wika. Hal. Ewan ko, hindi ko alam ang gingawa mo. Balbal - mga salitang nahango lamang sa pagbabago o pag-usod ng panahon, mga salitang nabuklat sa lansangan. Hal. Pre ang dami niyang datung ngayon SITUATIONAL TYPE (SITWASYONAL) KOMUNIKATIBONG GAMIT NG WIKA SA LIPUNAN Interaksyonal - Tungkulin nito ay nakikita sa paraan ng pakikipag-ugnayan ng tao sa kanyang kapuwa. Pakikipagbiruan, Pakikipagpalitan ng kuro-kuro tungkol sa partikular na isyu; pagkukuwentuhan sa kaibigan o kapalagayang loob. Instrumental - Tungkulin ng wikang tumugon sa mga pangangailangan ng tao gaya ng pakikipag-ugnayan sa iba. Regulatori - Tungkulin ng wikang tumutukoy sa pagkontrol sa ugali o asal ng ibang tao. Ang pagbibigay ng direksiyon gaya ng pagtuturo ng lokasyon sa isang partikular na lugar; direksiyon sa paggawa ng anumang bagay. Personal - Saklaw ng tungkuling ito ang pagpapahayag ng sariling opinyon o kuro-kuro sa paksang pinag-uusapan. Imahinatibo - Kabaliktaran ng heuristiko. Kung ang heuristiko ay pagkuha o paghanap ng impormasyon. Ito naman ay may kinalaman sa pagbibigay ng impormasyon sa paraang pasulat at pasalita. Heuristik - Ang tungkuling ito ay ginamit sa pagkuha o paghahanap ng impormasyong may kinalaman sa paksang pinag-aaralan. Impormatib - Kabaliktaran ng heuristiko. Kung ang heuristiko ay pagkuha o paghanap ng impormasyon. Ito naman ay may kinalaman sa pagbibigay ng impormasyon sa paraang pasulat at pasalita.