İşletme Kavrami PDF

İŞLETME KAVRAMI: İşletme kavramında kullanırken FAYDA kavramı ön plana çıkar.Fayda işletmelerin faaliyetleriyle insanların ihtiyaçlarından doğmuştur.O halde fayda mal ve hizmetlerin insanların ihtiyaçlarını giderme özelliğine denir. İşletmeler faydayı; şekil, zaman, yer ve mülkiyet değişikliği olara...

İŞLETME KAVRAMI: İşletme kavramında kullanırken FAYDA kavramı ön plana çıkar.Fayda işletmelerin faaliyetleriyle insanların ihtiyaçlarından doğmuştur.O halde fayda mal ve hizmetlerin insanların ihtiyaçlarını giderme özelliğine denir. İşletmeler faydayı; şekil, zaman, yer ve mülkiyet değişikliği olarak müşterilere sunar. 1-ŞEKİL DEĞİŞİKLİĞİ: -İşletmelerin yaptığı üretimlerde olur. -Girdiler işletmede üretim sırasında şekil değişikliğine uğrayarak faydalı ürün haline gelirler. 2-ZAMAN FAYDASI: -Mevsimsel tarım ürünleri yada diğer endüstriyel ürünler saklanarak, korunarak ve depolanarak üretilmedikleri zamanda piyasaya çıkarılmasıyla yaratılır. 3-YER FAYDASI: -Bir yerde üretilmiş mal ve üretimin olmadığı yerde piyasaya sunulursa yer faydası yaratılmış olur. 4-MÜLKİYET FAYDASI: -Üretilen ürünlerin sahiplerinin değişmesinden dolayı gerçekleşen olaya mülkiyet faydası denir. İHTİYAÇ: İnsanların davranışlarının temelinde ihtiyaç bulunmaktadır.İşletmeler için iki anlama gelmektedir. 1-İşletmeler tüketicilerin ihtiyaç duyduğu ürünleri üretip satarlar. 2-İşletmedeki insan kaynaklarıyla ilgilidir. İŞLETMENİN FONKSİYONLARI: Çok sayıda faaliyeti az sayıda gruplarda sınıflandırarak;yönetim, pazarlama , üretim, finansman, muhasebe, insan kaynakları, halkla ilişkiler ve araştırma geliştirme halinde gösterilir. PAZARLAMA: Günümüzde hangi ürün veya hizmet üretilmelidir? sorusunun cevabının verilmesiyle önemli rol oynamaktadır. ÜRETİM: İnsan ihtiyaçları ve isteklerinin karşılanması amacıyla üretim faktörlerini bir araya getirerek, üretim için gereken üretim teknolojisisin yardımı ile bir süreçten geçirerek ürün yada hizmet elde etmek üretim fonksiyonunun getirdiği iştir. İNSAN KAYNAKLARI: İşletmeler amaçlarına ulaşablmek için sürekli olarak nitelikli iş gücüne ihtiyaç duyarlar. FİNANSMAN: İşletmenin üretimde kullanılacak üretim faktörlerini satın almak için ihtiyaç duyacağı kaynakların temin edilmesi finansman fonksiyonunun görevidir. MUHASEBE: İşletmedeki paranın, mal ve hizmetlerin, borçların, alacakların, gelirlerin, giderlerin kaydını tutarak veri ve bilgi üretir. HALKLA İLİŞKİLER: Reklam nasıl işletmenin mal ve hizmetlerinin tanıtımında fayda sağlarsa halkla ilişkilerde işletmenin kurum olarak tanıtımını yapar ve itibar kazandırır. AR-GE: Rekabet üstünlüğü sağlayabilmek için yaratıcı-yenilikçi ve inovatif olmak gerekmektedir. İŞLETMELERİN SINIFLANDIRILMASI: İşletmeleri daha iiy anlayabilmek için sınıflara ayırmak gerekir. İşletmelerin büyüklüklerini belirlemede birçok ölçek bulunur. Bunlar da iki grup altında toplanabilir. 1-NİCELİKSEL ÖLÇEK: İşletmede çalışan insan sayısı, kullanılan sermaye miktarı, kapalı alan, teknolojik güç, harcanan enerji, satış gibi sayısal olarak ölçülebilen kriterlerdir. -MİKRO İŞLETME: 10 kişiden az yıllık gelir 1 milyonu aşmayan -KÜÇÜK İŞLETME: 50 kişiden az yıllık gelir 8 milyonu aşmayan -ORTA BÜYÜK İŞLETME: 250 kişiden az yıllık gelir 40 milyonu aşmayan -BÜYÜK İŞLETME: 250 kişiden fazla yıllık gelir 40 milyonu aşan 2-NİTELİKSEL ÖLÇÜLER: İşletme büyüklüklerin belirlenmesinde niteliksel ölçütlerin yanında işletmelerin yönetim, ilişkiler, sermaye, sağlama, pazarlık gücü, hukuki statüsü gibi niteliksel ölçülerine de bakabiliriz. TİCARET İŞLETMELERİ: Ürün üreten işletmelerle tüketiciler arasındaki fonksiyonları yaparlar. Bu fonksiyonlar; taşıma, depolama, dağıtım, tutundurma ve satıştır. -İşletmeler yerli ve yabancı işletmeler olarak ikiye ayrılır. -YERLİ İŞLETMELER: Bir ülkedeki işletmelerin mülkiyeti o ülkedeki girişimci kişi yada kurumların (devlet, sivil kuruluşlar, yerel yönetimler)ise bunlar tarafından yönetiliyorsa bunlara yerli işletmeler denir. -ÖZEL İŞLETMELER: Kamu işletmeleri gibi özel işletmeler bir üretim faktörü olan girişimci yada girişimcilerin genellikle kar getirisi için sahip oldukları sermayeyle kurdukları işletmelere özel işletme denir. VERİMLİLİK: Girdi ile çıktı arasındaki bir ilişkidir. KARLILIK: Bilindiği gibi kar belirli bir dönemdeki olumlu fark. İŞLETMENİN ÇEVRESİ: İç içe geçmiş çeşitli düzeylerdeki çevresel sistemlerden oluşmaktadır. İşletme çevresinin işletme sınırları içinde kalan kısmına işletmenin iç çevresi yada iç çevre denir. İÇ ÇEVRE: İşletmenin vizyonunu, misyonunu, temel yeteneğini, örgüt yapısını, kültürünü içinde barındıran bir çeşit alt sistemler bütünüdür. Bunun aksine dış çevre işletmenin sınırları dışında yer alan ve işletmeyi doğrudan veya dolaylı olarak etkileyebilen çeşitli bileşenleri içeren üst sistemdir. İŞLETMENİN GENEL ÇEVRESİ: Temel olarak 5 bileşenden oluşmaktadır. Siyasal-Yasal Çevre, Ekonomik Çevre, Sosyokültürel Çevre, Teknolojik Çevre ve Doğal Çevredir. SİYASAL-YASAL ÇEVRE: En güçlü aktörü DEVLETTİR. Devlet, yasal düzenlemeler yapabilme gücünün yanında bilgiye erişimin sağlanması ve paylaşması gibi şeylerde de vardır. Fiyat kontrolleri, bölgesel veya işlevsel teşvik rejimleri, kuruluş yerlerinin belirlenmesi, ,i sağlığı güvenliği gibi hukuki düzenlemeler yapar. EKONOMİK ÇEVRE: İşletmelerin var olan kıt kaynakları kullanarak, sonsuz insan ihtiyaçlarını karşılayabilmek için üretim yaptıkları ortam, işletmenin ekonomik çevresidir. Ekonomik çevre işletme faaliyetlerini oldukça derinden etkileyebilir. SOSYOKÜLTÜREL ÇEVRE: Sosyokültürel çevrenin sosyal boyutu bağlamında özellikle durulması gereken konulardan birisi toplumun demografik özellikleridir. Gelir durumu, eğitim seviyesi, nüfusun coğrafi dağılımı, nüfus yoğunluğu, nüfusun kadın-erkek oranı gibi düşünülebilir. TEKNOLOJİK ÇEVRE: Teknoloji, genel olarak girdileri çıktılara dönüştürmek için gerekli olan uzmanlık, bilgi, araç ve yetenek şeklinde tanımlanabilir. DOĞAL ÇEVRE: İşletmelerin girdi olarak kullandığı doğal kaynaklar ile iklimsel, coğrafi ve jeolojik etkenler işletmelerin doğal çevresini oluşturmaktadır. KÜRESEL ÇEVRE: İşletme faaliyetlerinin uluslararasılaşması işletmenin küresel çevreyle olan etkileşiminin yoğunluğu üzerinde etkili olmaktadır. İşletmelerin hiçbir uluslararası faaliyeti olmasa da küresel çevrenin etki alanında oldukları gerçeğidir. İŞLETMENİN SEKTÖREL ÇEVRESİ: İşletme dış çevresinin bir alt sistemidir. İşletmenin sektörel çevresi ile olan etkileşimi, başarısı ve başarısızlığı üzerinde oldukça önemli bir etkiye sahiptir. 5 maddeye ayrılır bunlar; Rakipler ve rekabet, müşteriler, tedarikçiler, yasal düzenleyiciler, iş gücü piyasası olarak adlandırılır. RAKİPLER VE REKABET: Aynı veya benzer ürünleri üreterek piyasaya sunan herhangi bir işletme, aynı sektörde faaliyet gösteren bir başka işletmenin rakibi olarak tanımlanmaktadır. MÜŞTERİLER: İşletmelerin sundukları ürünleri kendi bireysel ihtiyaçlarını karşılamak için talep edebilecekleri gibi yeniden satmak veya kendi üretim süreçlerinde kullanmak üzere de talep edebilirler. TEDARİKÇİLER VE STRATEJİK ORTAKLAR: Tedarikçiler işletmelerin üretim süreçleriyle ihtiyaç duyacağı girdileri sağlayan kişi veya kuruluşlar şeklinde tanımlamaktadır. İŞ GÜCÜ PİYASASI: İşletmeler faaliyetlerini sürdürmek için gerek duydukları iş gücünü genelde işletme sınırları dışından temin etmek zorundadırlar. DÜZENLEYİCİ KURUMLAR VE ÇIKAR GRUPLARI: İşletmelerin sektörel çevresinde yer ala düzenleyici kurumların ve çıkar gruplarının işletmelerin faaliyetleri üzerinde önemli bir yaptırım gücü vardır. Düzenleyici kurumlar; devlet tarafından kamu yararını korumak amacıyla kurulmuş, belli uzmanlık alanlarında faaliyet gösteren, bu alanlardaki uygulama kalıplarını belirleyen veya çeşitli düzenlemeler yapan resmi kuruluşlardır. İŞLETMENİN İÇ ÇEVRESİ: İç çevre, işletme sisteminin en derinde yer alan alt sistemi olarak düşünebilir. Bu bölümde işletme iç çevresi misyon, vizyon ve temel yetenekler, örgüt yapısı ve örgüt kültürü şeklindedir. MİSYON, VİZYON VE TEMEL YETENEKLER: Bu kavram işletmelerin dış çevre etkileşimlerinde önemli bir yol göstericidir. ÖRGÜT YAPISI: Bir işletmede kimin neyi hangi yetkiyle gerçekleştireceğinin ortaya konması sürecidir. ÖRGÜT KÜLTÜRÜ: İşletmelerin beşeri boyutuyla ve toplum işletme etkileşimiyle ilgili bir kavramdır.