BAB 5 PEMBINAAN PERADABAN MAJMUK DI MALAYSIA PDF
Document Details
Uploaded by TerrificGarnet2622
Universiti Utara Malaysia
Tags
Summary
This document is about the formation of the multi-ethnic society in Malaysia. It delves into the history of early kingdoms, the formation of a multi-ethnic society, and the independence struggle, focusing on the different societies and cultures of Malaysia.
Full Transcript
Kepelbagaian Bangsa Dalam Islam | 837 plays | Quizizz BAB 5 PEMBINAAN PERADABAN MAJMUK DI MALAYSIA Hasil Pembelajaran Kursus Pada akhir kursus, pelajar akan dapat Menghuraikan kewujudan kerajaan awal di Tanah Melayu dan Kesultanan Melayu Melaka...
Kepelbagaian Bangsa Dalam Islam | 837 plays | Quizizz BAB 5 PEMBINAAN PERADABAN MAJMUK DI MALAYSIA Hasil Pembelajaran Kursus Pada akhir kursus, pelajar akan dapat Menghuraikan kewujudan kerajaan awal di Tanah Melayu dan Kesultanan Melayu Melaka sebagai sebuah kerajaan Islam yang terkemuka di Tanah Melayu pada abad ke-15 Masihi. Menjelaskan proses pembentukan peradaban majmuk di Malaysia yang bermula sejak sebelum kedatangan penjajah lagi. Menjelaskan proses menuntut kemerdekaan Tanah Melayu daripada British yang melibatkan semua rakyat daripada pelbagai etnik. Menganalisis usaha kerajaan untuk membentuk negara bangsa Malaysia serta pelbagai cabaran yang perlu dihadapi dan ditangani dengan melaksanakan strategi yang efektif. PENGENALAN Malaysia merupakan sebuah negara masyarakat majmuk Wujud beberapa Kerajaan awal di Tanah Melayu pada zaman awal (Tan-tan, Gangga Negara dan Kedah Tua). Kemudian, muncul Kesultanan Melayu Melaka sebagai sebuah kerajaan Islam yang unggul di Nusantara. Proses pembentukan masyarakat majmuk telah berlaku sebelum kedatangan penjajah dan semakin jelas selepas kedatangan penjajah British. KERAJAAN AWAL DI TANAH MELAYU Tan-tan Kebanyakan pengkaji cenderung untuk mengaitkan kerajaan ini dengan Kelantan. Nama raja bagi Tan-tan ialah Shih-ling-chia. Beliau mempunyai lapan orang pegawai tinggi yang bergelar Pa-Tso, yang menganut agama Hindu. Pada tahun 530 Masihi, raja Tan-tan telah mengirim utusan kepada Maharaja China, Chung-Ta Tung. Utusan ini membawa hadiah berupa dua arca gading, dua pagoda, kipas dan minyak wangi. Gangga Negara Kerajaan Gangga Negara merupakan kerajaan tua yang terletak di Perak berdasarkan penemuan arkeologi. Nama kerajaan Gangga Negara mungkin mempunyai kaitan dengan nama Sungai Gangga (Ganges) di India. Kerajaan ini dipercayai diasaskan oleh bangsa Siam Kemboja. Fakta yang lebih tepat mengatakan bahawa kerajaan ini telah dibuka oleh putera Raja Merong Mahawangsa yang Bernama Ganji Serjuna Kerajaan Kedah Tua Nama Kedah dikenali dengan pelbagai sebutan. Menurut catatan I-Ching dari China, Kedah dikenali sebagai Chieh-cha. Menurut sumber dari India pula, Kedah dikenali dalam bahasa Sanskrit sebagai Kataha, atau dalam bahasa Tamil sebagai Kadaram atau Kalagam. Daripada catatan Arab pula, Kedah disebut Qalha atau Qaddah. Bukti arkeologi di Lembah Bujang menjelaskan Kedah adalah pelabuhan transit. Kapal- kapal yang belayar dari Arab, Parsi, India, Ceylon akan singgah di Lembah Bujang terlebih dahulu sebelum masuk ke Selat Melaka. Kedah juga adalah pusat perdagangan entreport. Kedah bukan sekadar menerima kemasukan barangan luar, tetapi juga menawarkan barangannya sendiri. Antara hasil tempatan termasuklah emas, bijih , lada hitam, damar, rotan, tanduk dan gading. Bijih timah dikesan telah wujud sejak abad pertama lagi namun penggunaannya adalah terhad Kesultanan Melayu Melaka Sebagai Kemuncak Peradaban Melayu Selat Melaka pada suatu ketika dahulu telah menjadi tempat pertemuan pedagang dari seluruh dunia sehingga digelar sebagai The Venice of the East. Berada di tengah-tengah jalan perdagangan antara Asia Timur dan Asia Barat serta tiupan angin monsun. Pusat pengumpulan, pertukaran serta penjualan barang-barang dagangan Sistem pemerintahan terbuka dan pentadbiran pelabuhan yang cekap. Hukum Kanun Melaka dan Undang-undang Laut Melaka Masyarakat Tanah Melayu Sebelum Kedatangan Penjajah Tanah Melayu sebelum kedatangan penjajah diduduki oleh etnik Melayu yang merupakan penduduk asal. Etnik Melayu terdiri daripada dua kumpulan iaitu masyarakat perlautan dan masyarakat darat. Tanah Melayu juga diduduki oleh etnik-etnik lain yang menyumbang kepada pembentukan masyarakat majmuk. Kepelbagaian masyarakat jelas terbentuk lebih-lebih lagi pada zaman Kesultanan Melayu Melaka apabila proses penghijrahan berlaku secara semula jadi tanpa pemaksaan mana-mana pihak. para pedagang dari Arab, India, China dan Nusantara berdagang secara bebas dan berinteraksi dengan penduduk tempatan. kewujudan masyarakat baharu, iaitu masyarakat Baba Nyonya, Melayu berketurunan Arab dan Melayu berketurunan India Masyarakat Tanah Melayu Selepas Kedatangan British British telah menggalakkan kemasukan buruh asing ke Tanah Melayu khususnya rakyat dari negara China dan India demi kepentingan untuk meningkatkan ekonomi mereka. Etnik Cina diletakkan sebagai buruh dalam mengusahakan kegiatan bijih timah dan perniagaan. Manakala etnik India dijadikan sebagai buruh di estet-estet getah, pembinaan infrastruktur bangunan dan jalan. Kepelbagaian etnik di Tanah Melayu tidak disertai oleh usaha yang komprehensif oleh pihak British untuk menyatukan mereka. Dasar pecah dan perintah yang dilaksanakan oleh British. Namun rakyat Tanah Melayu yang terdiri daripada pelbagai etnik telah bersatu demi mendapatkan kemerdekaan daripada penjajah. PROSES MENUNTUT KEMERDEKAAN TANAH MELAYU Pilihanraya Majlis Tempatan 1951 sehingga 1952 British mengadakan Pilihanraya Majlis Tempatan bertujuan untuk memberikan kemerdekaan kepada Tanah Melayu. Hal ini merupakan permulaan menuju demokrasi. Pilihanraya Majlis Tempatan diadakan di Pulau Pinang pada tahun 1951 Masihi dan di Kuala Lumpur pada tahun 1952 Masihi. Dalam pilihanraya Majlis Tempatan di Kuala Lumpur, UMNO dan MCA secara tidak rasminya telah bekerjasama untuk menghadapi Parti Kemerdekaan (IMP) yang dipimpin oleh Dato’Onn. gabungan UMNO-MCA telah memenangi 9 daripada 12 kerusi yang dipertandingkan. PILIHANRAYA UMUM 1955 Pilihanraya umum yang pertama bagi Tanah Melayu telah diadakan pada bulan Julai 1955. Strategi yang digunakan oleh Perikatan untuk berjaya dalam pilihanraya umum 1955 ialah melalui sikap tolak ansur antara kaum. UMNO sanggup berkorban dengan menyerahkan 15 dan 2 kerusi yang dipertandingkan kepada MCA dan MIC. Tunku Abdul Rahman ~ Malaysia RUNDINGAN KEMERDEKAAN Pada 1956, Tunku Abdul Rahman mengetuai rombongan yang terdiri daripada 4 wakil raja-raja Melayu dan 4 wakil Parti Perikatan ke London untuk memulakan rundingan menuntut kemerdekaan. British bersetuju memberi kemerdekaan kepada Tanah Melayu pada 31 Ogos 1957. Raja-raja Melayu bersama wakil kerajaan British telah menandatangani Perjanjian Persekutuan Tanah Melayu pada 5 Ogos 1957. Sambutan kemerdekaan dimulai upacara menurunkan bendera Union Jack dan digantikan dengan bendera Persekutuan Tanah Melayu. Pada sebelah pagi 31 Ogos 1957, Tunku Abdul Rahman telah mengisytiharkan kemerdekaan Tanah Melayu di Stadium Merdeka. Tunku Abdul Rahman telah dilantik sebagai Perdana Menteri pertama. Tuanku Abdul Rahman ibni Almarhum Yamtuan Muhammad telah ditabalkan sebagai Yang Di-Pertuan Agong pertama. DASAR EKONOMI BARU (DEB) Dalam usaha membentuk ekonomi yang seimbang antara etnik DEB diperkenalkan oleh kerajaan. Menghapuskan pengenalan ekonomi berasaskan etnik. Hal ini merupakan asas kepada penyusunan semula sosioekonomi negara selepas tragedi 13 Mei 1969. Antara agensi kerajaan yang ditubuhkan Lembaga Kemajuan Tanah Persekutuan (FELDA), Majlis Amanah Rakyat (MARA), Lembaga Pemasaran Pertanian Persekutuan (FAMA) dan Institut Pembangunan dan Penyelidikan Pertanian Malaysia (MARDI) diperuntukkan dana yang besar untuk melaksanakan projek pembangunan di luar Bandar. Agensi yang baharu seperti Pihak Berkuasa Kemajuan Pekebun Kecil Perusahaan Getah (RISDA), MAJUIKAN dan MAJUTERNAK ditubuhkan untuk meningkatkan pendapatan dan produktiviti golongan bumiputera Sambungan.. Pelaksanaan DEB adalah berpandukan falsafah pembangunan “pertumbuhan dengan agihan”. Pertumbuhan tidak dijadikan sebagai matlamat utama, tetapi dijadikan sebagai alat untuk mencapat matlamat akhir dasar pembangunan negara iaitu perpaduan nasional. Falsafah “pertumbuhan dengan agihan” memberi tumpuan untuk mengagihkan kekayaan negara antara kumpulan etnik Cabaran Globalisasi Konsep Negara Bangsa Konsep Negara Negara: sekumpulan manusia yang menduduki sesebuah wilayah yang tetap berada di bawah penyelenggaraan kerajaan dan tidak tertakluk kepada kuasa luar. Menurut undang-undang antarabangsa: haruslah mempunyai penduduk, wilayah (sempadan), kerajaan dan kedaulatan. Konsep Bangsa Bangsa: suatu kumpulan besar yang ahli-ahlinya mempunyai kepercayaan bahawa mereka semua terikat atas asas perkongsian identiti sebagai suatu kumpulan manusia atau masyarakat. Masyarakat terikat oleh persamaan hubungan sejarah, kebudayaan dan nenek moyang yang sama. Bangsa juga mempunyai beberapa objektif kumpulan iaitu pemilikan wilayah leluhur, bahasa, agama dan bermatlamatkan pemerintahan sendiri oleh mereka. Kumpulan ini bersifat eksklusif dan menganggap mereka yang di luar Kumpulan sebagai orang asing. Konsep Negara Bangsa Abdul Rahman (2001): negara bangsa sebagai nation atau komuniti politik yang terbentuk dalam sejarah yang mempunyai ciri-ciri kesinambungan dan juga perubahan. Khader (2012): satu proses membina atau membentuk identiti nasional dengan menggunakan kuasa kerajaan atau politik. Rumusan: konsep negara bangsa merujuk kepada sebuah negara yang rakyatnya disatukan oleh ikatan tertentu tanpa dipisahkan oleh sentimen perkauman, keturunan, agama, bahasa, budaya, wilayah dan sebagainya yang boleh membawa kepada perpecahan dan permusuhan. Konsep Dan Pembentukan Negara Bangsa Dalam Acuan Malaysia Konsep ini mula berkembang selepas tertubuhnya Malaysia pada tahun 1963. Ini kerana sebelum tahun 1963, kaum Cina dan India yang berada di Tanah Melayu masih menanam cita-cita untuk kembali semula ke tanah air mereka dan menganggap Tanah Melayu sebagai tempat untuk mencari rezeki. Tujuan utama pembinaan negara bangsa Malaysia adalah untuk melahirkan perasaan taat setia dan perpaduan dalam kalangan rakyat Malaysia yang berbilang kaum dengan mengekalkan identiti kaum masing-masing. Tun Dr. Mahathir Mohamed ketika memberi ucapan semasa pelancaran Rancangan Pemasyarakatan Perpaduan di Kuala Lumpur. Beliau menyatakan seperti berikut: “….matlamat kita ialah satu bangsa Malaysia yang mudah dikenali sebagai unik bagi warganegara Malaysia tanpa menghapuskan unsur-unsur budaya kaum-kaum yang berlainan keturunan” Tun Mahathir Mohamad telah menyebut tiga syarat kepada semua rakyat Malaysia dalam usaha membentuk negara bangsa Malaysia iaitu: 1) Rakyat berbilang kaum di negara ini hendaklah mengidentifikasikan diri mereka dengan negara ini. 2) Rakyat Malaysia hendaklah bertutur dalam bahasa kebangsaan kerana Dasar Bahasa Kebangsaan bersifat ‘neutral etnik’, iaitu tidak dilahirkan untuk menjaga kepentingan mana-mana kumpulan etnik, tetapi untuk kepentingan negara. 3) Rakyat Malaysia hendaklah mendukung Perlembagaan iaitu undang-undang tertinggi negara yang mengandungi ‘kontrak sosial’ yang perlu dipatuhi dalam usaha menyatupadukan rakyat Malaysia. Kepelbagaian Idea “Bangsa Idaman” dan Perbahasan Menurut Shamsul Amri (2019), konsep bangsa idaman ini boleh dibahagikan kepada tiga bahagian seperti berikut: Sebelum merdeka: Muncul pergerakan nasionalisme yang berjuang dalam kerangka bangsa idaman yang bersesuaian dengan agenda dan kepentingan ekonomi, politik, sosial dan budaya yang turut berpaksikan kepada ideologi politik sama ada secara demokratik mahupun secara bersenjata. Selepas merdeka: Timbul keinginan untuk mewujudkan persamaan identiti nasional. Contohnya konsep bangsa idaman ‘Malaysian Malaysia’ dan masyarakat majmuk pimpinan Melayu. Bangsa idaman selepas Dasar Ekonomi Baru (DEB), bangsa Malaysia dan Gagasan 1 Malaysia. Etos Bangsa Etos bangsa merupakan peringkat kefahaman dan keyakinan terhadap nilai-nilai yang secara dasarnya sangat mempengaruhi kehidupan, menjadi prinsip- prinsip dan cara berinteraksi yang khusus bagi sekelompok manusia dan budayanya. Dalam konteks Malaysia, Tun Dr. Mahathir Mohamad melihat bahawa pemupukan etos bangsa dalam kalangan masyarakat adalah kaedah yang boleh digunakan untuk membentuk bangsa Malaysia. Etos bangsa rakyat Malaysia perlu mengambil kira bentuk hubungan etnik yang terjalin dalam masyarakat multietnik selama ini. Bentuk hubungan inilah yang menjadi penentu kepada proses pembinaan negara bangsa. Etos Nasional Etos nasional seseorang ialah perasaan yang terbentuk daripada nilai dan tradisi bersama iaitu bagaimana negara memandang masa lalu, masa kini dan masa depannya; elemen penyatuan yang menentukan identiti negara dan mengikatnya menjadi kumpulan sosial yang koheren. Etos nasional juga merupakan ciri-ciri unik masyarakat setempat yang mengikat seseorang individu dengan individu yang lain dan mengikat rakyat dengan negara melalui perkongsian nilai, perasaan dan semangat, kepercayaan dan identiti bersama. Dalam konteks negara Malaysia, Tun Dr. Mahathir Mohamad telah mengemukakan etos nasional dalam ucapan beliau: “Membangun negara daripada pelbagai bangsa dengan latar belakang sejarah, etnik, linguistik, agama, budaya dan geografi yang berbeza adalah lebih daripada sekadar memupuk persetujuan mengenai watak dasar sebuah negara atau bangsa. Ia melibatkan pemupukan: pengalaman sejarah bersama, nilai bersama, perasaan identiti bersama, takdir bersama yang melampaui batas etnik tanpa merosakkan identiti etnik, kesetiaan, komitmen serta keterikatan emosional terhadap bangsa dan pengukuhan etos kebangsaan yang jelas…. Cabaran Pembentukan Negara Bangsa Malaysia 1) Kesepaduan Sosial Menguruskan kesepaduan sosial merupakan kunci penting dalam mewujudkan keharmonian di antara rakyat pelbagai kaum di negara ini. Justeru, ia menjadi elemen penting dalam pembinaan negara bangsa. 2) Kepelbagaian Kepelbagaian merupakan cabaran yang paling sukar dalam pembinaan negara bangsa. Rakyat yang terdiri daripada pelbagai latar belakang, agama, bahasa dan pengalaman yang berbeza perlu disatukan di bawah satu payung iaitu Malaysia. 3) Kontrak Sosial Kontrak sosial merupakan persetujuan yang tidak direkodkan ketika menggubal perlembagaan melibatkan kaum Melayu dan bukan Melayu. Ia menyentuh hal-hal berkaitan taraf kewarganegaraan, kedudukan agama Islam, Bahasa Melayu, keistimewaan orang Melayu dan institusi beraja. Hal-hal ini sering kali diungkit khususnya apabila menjelang pilihan raya yang boleh membawa kepada konflik dalam kalangan rakyat 4) Pergeseran Agama Isu agama seperti penukaran agama, status negara Islam, pemindahan rumah ibadat, kumpulan fanatik agama dan sebagainya sering kali timbul dalam perbincangan rakyat. Isu-isu ini dibincangkan secara terbuka dalam media sosial tanpa menghiraukan keharmonian agama dalam masyarakat. 5) Cabaran Globalisasi Globalisasi seperti yang dibincangkan sebelum ini merujuk kepada dunia tanpa sempadan seperti ledakan teknologi maklumat, budaya kuning, ideologi asing dan sebagainya. Jika ledakan ini tidak dibendung, ia boleh menjejaskan pembinaan negara bangsa dengan terhakisnya budaya dan identiti negara. 6) Gejala Sosial Peningkatan gejala sosial seperti lepak, penagihan dadah, merempit, hedonisme, individualistik dan sebagainya boleh melemahkan identiti rakyat Malaysia khususnya generasi muda. Jika tidak dikawal, ia boleh merencatkan pembinaan negara bangsa. Strategi Pembinaan Negara Bangsa Malaysia 1) Integrasi Suatu proses mewujudkan suatu identiti nasional dalam kalangan kumpulan yang sudah terpisah daripada segi kebudayaan, sosial dan lokasi dalam sesebuah unit politik. Melibatkan integrasi wilayah, ekonomi, kebudayaan dan sosial juga integrasi pendidikan dan politik. 2) Nasionaliti Nasionaliti atau kewarganegaraan merupakan elemen penting sebagai pemangkin kepada terbentuknya sesebuah negara bangsa. Elemen ini mewujudkan satu bentuk identiti kepada semua warganegara. Contohnya, pengenalan identiti seperti kad pengenalan yang sama pada semua warganegara dan ‘pasport’ sebagai pengenalan yang sama bagi keperluan antarabangsa bagi penduduk negara tersebut Sambungan.. 3) Nasionalisme Nasionalisme bermaksud perasaan cinta kepada tanah air. Boleh dilahirkan menerusi tindakan seperti penentangan terhadap penjajah atau dengan sentimen kebangsaan seperti menyanyikan lagu kebangsaan atau menaikkan bendera negara. Elemen penting sebagai pemangkin kepada pembentukan sesebuah negara bangsa. 4) Patriotisme Lanjutan (selepas) daripada wujud perasaan cintakan tanah air iaitu nasionalisme. Secara umumnya, ia adalah elemen penting berkenaan kasih serta kesedaran kecintaan seseorang terhadap tanah airnya. 5) Demokrasi Sebagai alat mewujudkan keutuhan pentadbiran yang direstui oleh rakyat secara keseluruhan. Kekuatan demokrasi dalam membantu pembentukan negara bangsa ialah daripada sudut pemberian hak kepada semua warganegara berkongsi ideologi yang satu dalam memilih pemerintahan negara. Demokrasi juga membantu rakyat bersatu hati dalam menerima pentadbiran yang memenangi pilihanraya yang dijalankan secara adil dan saksama. KESIMPULAN Peradaban majmuk di Malaysia berjaya dibentuk setelah menjalani proses yang panjang. Sebelum kedatangan Islam, telah wujud kerajaan awal telah mencapai peradaban yang tinggi. Setelah kedatangan Islam, Kesultanan Melayu Melaka muncul sebagai sebuah kerajaan yang memiliki peradaban yang gemilang di Nusantara. Selain itu, Islam telah mencorakkan budaya dan cara hidup masyarakat di Tanah Melayu. Dengan kedatangan British ke Tanah Melayu, masyarakat majmuk terbentuk dengan jelas sekali. Hal ini kerana British telah membawa masuk imigran Cina dan India secara besar-besaran untuk membangunkan ekonomi. Masyarakat majmuk di Malaysia merangkumi tiga etnik utama iaitu Melayu, Cina dan India. Mereka telah bersatu demi untuk menuntut kemerdekaan daripada British. Setelah merdeka, tumpuan kerajaan adalah untuk membentuk sebuah negara bangsa Malaysia. Dalam mencapai hasrat tersebut, pelbagai cabaran terpaksa dihadapi. Namun, kerajaan telah melaksanakan beraneka strategi dalam mendepani cabaran tersebut. Justeru, rakyat Malaysia perlu memberi sokongan dan kerjasama kepada pihak kerajaan dalam merealisasikan hasrat untuk membentuk sebuah bangsa idaman.