GENEL3 - Tagalog Grammar Notes PDF

Table of Contents 01 02 03 04 05 06 GENEL3 07 RENEE ROSE...

Table of Contents 01 02 03 04 05 06 GENEL3 07 RENEE ROSE P RELATOR Instructor 08 Table of Contents 01 Talaan ng mga nilalaman 02 03 0 1 Wastong Gamit ng Salita 0 Pagpapayaman ng Salitaan 04 2 0 3 Mga Bantas 05 0 4 Section title 04 0 5 Section title 05 06 0 6 Section title 06 0 07 7 Section title 07 0 8 Section title 08 08 Table of Contents 01 02 03 Wastong Gamit ng 04 Salita 05 06 07 01 08  Table of Contents 01 Paggamit ng Salita 02 Wastong gamit ng salita: May mga salita tayong sa tingin ay maaaring 03 magkapalitan ng gamit. Gayunman, kapag sinuring mabuti ay mauunawaang may pagkakaiba ng gamit ang mga ito at hindi dapat na pagpalitin ng gamit sa 04 pangungusap. Dahil dito, pag-aral natin ang ilang salita sa kanilang wastong gamit. 05 06 07 08  Table of Contents 01 Pinto, pintuan 02 Ang pinto ay bahagi ng daanan na isinasara at ibinubukas. Ginagawa ito upang ilagay sa pintuan. Ang pintuan ay ang kinalalagyan ng pinto. Ito 03 rin ang bahaging daraanan kapag bukas na ang pinto. Halimbawa: 04 Ibinukas niya ang pinto upang makapasok ang mga bagong dating na bisita. 05 Hindi pa naikabit ang pinto sa pintuan. 06 07 08  Table of Contents 01 Hagdan, hagdanan 02 Ang hagdan ay may mga baitang at inaakyatan at binababaan sa bahay. Ang hagdanan ay bahagi ng bahay na kinalalagyan ng hagdan. 03 Halimbawa: Mabilis niyang inakyat ang hagdan upang 04 marating ang naghihintay na aso. Naiwan ang hagdanan pagkatapos niyang 05 alisin ang hagdan. 06 07 08  Table of Contents 01 Pahirin, pahiran 02 Ang pahirin ay nangangahulugang alisin sa pamamagitan ng pamunas. Pahiran, nangangahulugang lagyan sa pamamagitan ng pamunas. 03 Halimbawa: Pinahid niya ng panyo ang pawis na gumiti sa 04 kanyang noo. Inutusan siya ng nanay niya na pahiran ng 05 floor wax ang sahig bago iyon bunutin. 06 07 08  Table of Contents 01 Subukin, subukan 02 Ang subukin ay nangangahulugang tingnan ang bisa o husay. Samantalang, ang subukan naman ay nangangahulugang espiyahan ang tao o ginagawa ng 03 tao. Halimbawa: 04 Sinubok ng amo ang husay sa pagmamakinilya ng kanilang bagong kalihim. 05 Inutusan nila ang bata na subukan ang ginagawa ni Alexis sa likod-bahay. 06 07 08  Table of Contents 01 Iwan, iwanan 02 Ang iwan ay nangangahulugang huwag isama ngunit ang iwanan ay nangangahulugang bibigyan. 03 Halimbawa: Iwan na natin siya sa bukid at saka na lamang siya sumunod bukas ng umaga. 04 Iiwanan ko siya ng perang magagamit niya sa pagbili ng tinapay na kakainin niya sa bukas. 05 06 07 08  Table of Contents 01 Sundan, sundin 02 Ang sundin ay nangangahulugan sumusunod sa payo o pangaral ngunit ang sundan ay nangngahulugang gayahin ang ginagawa ng iba o 03 pumunta sa pinuntahan. Halimbawa: 04 Hindi niya sinunod ang payo ng kanyang mga magulang kaya siya napahamak. 05 Susundan ko sa ilog si Rijie. Sinundan niya ang pagiging doktor ng kanyang ama 06 07 08  Table of Contents 01 Hatiin, hatian Ang hatiin ay partihin o bahagihin ngunit bigyan ng kaparte ang hatian. 02 Halimbawa: Hinati niya sa dalawang bahagi ang inani 03 niyang kamatis sa bakod. Hinatian mo ba ng pinitas mong mangga ang 04 kapatid mo? Walisin, walisan 05 Ang walisin ay tumutukoy sa bagay samantalang tumutukoy sa lugar ang walisan. Halimbawa: 06 Winalis niya ang mga tuyong dahong nalaglag sa lupa. 07 Nakalimutan niyang walisan ang likod-bahay nila. 08  Table of Contents 01 Ang wastong gamit ng NANG Ang “nang” ay ginagamit na pantukoy sa 02 paraan at sukat, pang-angkop sa pandiwang inuulit at pamalit sa pinagsamang mga salitang “na” at “ng”, “na” at “ang” at “na” at “na.” 03 Wastong Paggamit ng Nang 1. Una, ang nang ay inilalagay sa gitna ng salitang- 04 ugat, mga pawatas, o mga pandiwang inuulit ng dalawahan. 05 Halimbawa: Sayaw nang sayaw. (salitang-ugat) Matipid nang matipid. (pawatas) Lumangoy nang lumangoy. (pandiwa) 06 07 08  Table of Contents The blind texts. 01 2. Pangawala, ginagamit ang nang kapag nagsasaad ng paraan, dahilan at oras ng kilos. Ito ay sumusunod din sa mga pandiwa o 02 mga pang-abay. Sumasagot rin ito sa mga tanong na paano, kailan at bakit. 03 Halimbawa: Naligo nang mabilisan ang bata. (sumasagot sa tanong na paano) 04 Paalis na ng bahay si Cyrille nang biglang dumating ang nanay niya. (sumasagot sa tanong na 05 kailan) Mag-aral ka na, nang makapasa ka sa pagsusulit bukas. (sumasagot sa tanong na bakit) 06 07 08  Table of Contents The blind texts. 01 3. Pangatlo, ang nang ay ginagamit bilang kapalit ng pinagsamang “na at ang”, “na at ng”, o “na at na.“ 02 Halimbawa: Sukdulan nang kahirapan ito. (Sukdulan na ang kahirapang ito.) 03 Isinarado nang may-ari ang kanyang tindahan. (Isinarado na ng may-ari ang kanyang 04 tindahan.) Aralin mo nang hindi nagrereklamo. (Aralin 05 mo na na hindi nagrereklamo.) 06 07 08  Table of Contents The blind texts. 01 4. Pang-apat, ginagamit ang nang bilang kasingkahulugan ng mga salitang “noong” at “upang” o “para.” 02 Halimbawa: Nakatulog ako nang (noong) siya ay 03 dumating. Mag-aral kang mabuti 04 nang (upang) makamit mo ang tagumpay. 05 06 07 08  Table of Contents 01 Wastong gamit ng NG Ginagamit ang “ng” kapag ang sinusundang 02 salita nito ay isang pangngalan o panghalip. Ginagamit din ang “ng” kapag sinusundan ito ng pang-uri o pang-uring pamilang, sa paglalahad 03 ng pagmamay-ari at pananda sa gumagawa ng aksyon. Wastong Paggamit ng Ng 04 1. Una, ginanagamit ang ng kapag sinusundan ito ng isang pangngalan o panghalip. 05 Nagsuot ng sapatos si Abby. Sinunod niya ang utos ng Diyos. Nahagip ng aking kamay ang bola. 06 07 08  Table of Contents 01 2. Pangalawa, ginagamit din ang ng kapag ang sumusunod na salita ay isang pang-uri. 02 Halimbawa: Binigyan ko ng mapupulang rosas ang nanay. 03 Nakakuha ng malaking papaya ang bata. 3. Pangatlo, ang ng ay ginagamit din kapag ang 04 sumusunod na salita ay pang-uring pamilang. Halimbawa: 05 Ang lola ay bumili ng limang pandesal. Kumuha si Gina ng sampung plato para sa mga bisita. 06 07 08  Table of Contents 01 4. Pang-apat, ginanagamit ang ng upang magsaad ng pagmamay-ari ng isang bagay o katangian. 02 Halimbawa: 03 Iningatan ni Marj ang suot niyang sapatos dahil sapatos ito ng kanyang ina. Ang palad ng mga mahihirap ay karaniwang 04 magaspang. 05 06 07 08  Table of Contents 01 5. Panghuli, ginagamit ang ng bilang pananda sa tagaganap ng pandiwa sa tinig balintiyak. Ang ibig sabihin ng balintiyak ay kapag ang salitang tagaganap 02 ng kilos o galaw ng pandiwa ay hindi ginanagamit sa simuno at ang nasabing tagaganap ay nasa hulihan ng pandiwa. 03 Halimbawa: 04 Tinulungan ng binata ang taong may kapansanan upang makatawid sa kalsada. 05 Binigay ng guro ang mga libro sa kayang mga estudyante. 06 Sanggunian: 07 TUMANGAN, A.,L. DE DIOS, et al. 2012. Retorika sa Kolehiyo FILIPINO.NET.PH. 2024 Built with GeneratePress 08 Table of Contents 01 02 03 Pagpapayaman ng 04 Salitaan 05 06 07 02 08  Table of Contents 01 Pagpapayaman ng Talasalitaan Pagpapayaman ng Talasalitaan 02 Sapagkat kailangan sa isang manunulat ang kaalaman sa pananalita, isang pangangailangan sa kanya ang magpayaman ng talasalitaan. 03 Nangangailangan ng tiyaga, sipag at panahon ito ngunit kapaki-pakinabang ito sa huli. 04 Narito ang ilang paraang magagamit sa pagpapayaman ng talasalitaan. 05 1. Pagbuo ng salita Sa paggamit ng mga panlapi gaya ng unlapi, gitlapi, hulapi, kabilaang panlapi at laguhang 06 panlapi. 07 Unlapi = magsalita masalita pasalita 08  Table of Contents 01 Gitlapi = sinalita 02 Hulapi = salitain salitaan 03 Kabilaan = pagsalitain pagsalitaan magsalitaan Laguhang panlapi = magsinampalukan 04 ipagsumigawan Pag-uulit ng parsyal o ganap na salita 05 Halimbawa: salitang-ugat na lakad Parsyal na pag-uulit = lalakad 06 Malalakad Lalakarin 07 Maglalakad 08  Table of Contents 01 Ganap na pag-uulit = lalakad- lakad Lumakad-lakad 02 Maglakad-lakad Pagtatambal ng mga salita 03 Halimbawa: lakad-takbo lumubog-lumitaw silid- tulugan 04 Tambalang Di-ganap – ang taglay na kahulugan ng dalawang salitang pinagtambal ay hindi nawawala. 05 Halimbawa: asal-hayop bahay-ampunan Tambalang Ganap – ang dalawang salitang 06 pinagtambal ay nakabubuo ng ikatlong kahulugang iba kaysa isinasaad ng mga salitang pinagsama. 07 Halimbawa: hampaslupa dalagambukid 08  Table of Contents 01 2. Pagsisingkahulugan 02 Halimbawa: salitang pangit Di-maganda kasuklam-suklam 03 Salitang kagandahan maalindog 04 kaibig-ibig kahanga-hanga 3. Paggugrupo ng mga salita 05 Halimbawa: Mga uri ng hangin - hihip ng hangin - simoy 06 - amihan - buhawi - ipuipu 07 08  Table of Contents 01 4. Pagsasalungatan ng kahulugan 02 matanda - bata puno - dulo mayaman - mahirap mahinhin - haliparot 03 matibay - marupok mabilis – mabagal 04 Pagpapayaman ng Idyomatikong Pahayag/Pasawikaing Pagpapahayag Narito ang ilang halimbawa ng idyomatikong pahayag 05 sa Filipino. Alog na ang baba = matanda na Babaha ng dugo = magkakapatayan 06 Balat-kalabaw = di-marunong mahiya Ibayong-dagat = ibang lupain Di-madapuang langaw = malinis; makintab 07 Mahaba ang dila = madaldal 08  Table of Contents 01 Ang mga salawikain ay mga butil ng karunungang 02 hango sa karanasan ng mga matatanda. 1. Ang sakit ng kalingkingan damdam ng buong katawan. 03 2. Ang walang pagod magtipon walang hinayang magtapon. 04 Ang kawikaan naman ay laging nagtataglay ng mga pangaral sa buhay. Kapag may isinuksok 05 may madudukot. Habang maikli ang kumot magtiis kang mamaluktot. 06 07 08  Table of Contents 01 Paggamit ng Tayutay: Nakatutulong sa magandang pahayag ang 02 paggamit ng tayutay. Ang tayutay ay ang sadyang paglalayo sa karaniwang paraan ng paggamit ng mga salita sa layuning gawing makulay, kaakit-akit, at lalong mabisa ang pahayag. 03 1. Pagtutulad - payak itong paghahambing ng dalawang bagay na magkaiba at sa paghahambing ay gumagamit 04 ng mga salita at pariralang gaya ng mga sumusunod: tulad ng (katulad ng), gaya ng (kagaya ng), para ng, animo'y, kawangis ng, at iba pa.. 05 Halimbawa: Ang buhay ay katulad ng gulong na minsa'y nasa ibabaw at minsa'y nasa ilalim. 06 07 08  Table of Contents 01 2. Pagwawangis - tiyakan itong naghahambing ng dalawang bagay na magkaiba at hindi na gumagamit ng mga pariralang katulad ng parang, animo'y, at iba pa. 02 Halimbawa: Halamang nakukuha sa dilig ang pag-ibig. 03 3. Pagbibigay-katauhan - pahayag ito na ang katangian, gawi, at talino ng tao ay isinasalin sa karaniwang mga bagay. Nagagawa ang pagsasalin sa paggamit ng pandiwa o isang pangngalan. 04 Halimbawa: Sumasayaw-sayaw ang mga talahib sa 05 pagdapyo ng hanging amihan. 06 07 08  Table of Contents 01 4. Pagtawag - sa pahayag na ito, ang karaniwang bagay ay kinakausap na parang tao o kinakausap ang isang tao na parang naroon at kaharap gayong wala naman doon. 02 Halimbawa: Tukso, layuan mo ako. 03 5. Paglilipat-wika - sa pahayag na ito, ang mga pang-uri na sadyang pantao lamang ay ginagamit sa mga karaniwang bagay. 04 Halimbawa: Ang ulilang puntod ay muli niyang dinalaw. 05 06 07 08  Table of Contents 6. Pagmamalabis - sa pahayag na ito, sadyang pinaliliit o 01 pinalalaki ang kalagayan o katayuan ng tao, bagay, o pangyayari. 02 Halimbawa: Pasan niya ang mundo sa dinaranas na kahirapan. 03 7. Pagpapalit-saklaw - nagpapalit din ito ng tawag o ngalan sa bagay o taong tinutukoy, ngunit sa iba namang mga paraan. a. Bahagi sa halip ng kabuuan 04 Halimbawa: Maraming balikat ang nagtulong-tulong para maitayo ang gusaling iyon. 05 b. Nag-iisang tao na kumakatawan sa isang pangkat ng mga tao. Ang taong ito ay maaaring mula sa mito, Biblia, panitikan, o kasaysayan. 06 Halimbawa: Isa siyang alagad ni Balagtas. (Ito ay sagisag ng mga makata.) 07 08  Table of Contents 01 8. Pag-uyam - pahayag ito na nangungutya ngunit ginagamitan ng pananalita na tila kapuri-puri. 02 Halimbawa: Kaygandang lumakad ng kasintahan mo, nag- uumpugan ang mga tuhod. 03 9. Parabula - ito'y maikling salaysay na nagbibigay ng aral sa buhay. Karamihan ng mga parabula ay 04 matatagpuan sa Biblia. Nagturo si Jesus sa pamamagitan ng mga parabula. 05 Halimbawa: Ang parabula ng alibughang anak na nangaral ng pagsisisi sa nagawang kasalanan at naglalarawan ng 06 mapagpatawad na pag-ibig ng Diyos. 07 08 Table of Contents 01 02 03 Mga Bantas 04 05 06 07 Section subtitle. 08  Table of Contents 01 TULDOK. Karaniwang gamit ng tuldók (period) ang pananda para sa pagwawakas ng pangungusap 02 na paturol o pautos. Halimbawa: 03 Maganda si Minda Limbo. Dumito ka. May kulang. 04 05 Ginagamit ang tuldok sa pagdadaglat ng mga salita. Halimbawa: 06 Nanguna sa pangangasiwa ng Ambagan 2013 ang Filipinas Institute of Translation, Inc. (Ang “Inc.” 07 ay daglat ng Incorporated.) 08  Table of Contents 01 Sa mga liham, madalas dinadaglat ang mga titulo sa patunguhan. 02 Halimbawa: 03 Kgg. Purificacion G. Delima, PhD. Full-time Komisyoner Komisyon sa Wikang Filipino 04 2/F Gusaling Watson, 1610 J. P. Laurel Street, San Miguel, Maynila 05 06 07 08  Table of Contents 01 Sa mga pangalan, ginagamit ang tuldok kapag 02 inisyals lámang ng gitnang pangalan (at minsan, maging ang unang pangalan) ang isinusulat. Madalas makita ang mga pangalan ng kalyeng nakasulat sa inisyals ang una at gitnang pangalan. 03 Halimbawa: Sandor B. Abad 04 M.H. del Pilar Avenue 05 06 07 08  Table of Contents 01 KUWIT. Ginagamit ang kuwít (comma) upang 02 matukoy ang pinakamaikling pagputol ng idea o pinakamaliit na paghinto sa daloy ng isang pangungusap. Tanda ito ng pansamantalang 03 pagtigil sa daloy ng ideya (at pagbása). Halimbawa: Bago ang lahat, naisip niya, nais niyang 04 maghanapbuhay. Nang maging guro siyá, inakala niyang habambuhay siyáng magiging tagapagmulat ng murang isipan sa isang nayon. 05 06 07 08  Table of Contents 01 Ginagamit ang kuwit sa serye ng tatlo o mahigit na mga idea sa isang pangungusap na pinagsasáma ng isang pang-ugnay. Kailangang tandaan na naglalagay din ng 02 kuwit bago ang pang-ugnay. Halimbawa: Uunahin ba niya ang magtayô ng manukan, magtanim 03 ng gulay, o magbukás ng isang tindahan? Isang tao akong masayá, mahilig kumain, ngunit kuripot. 04 Ginagamit ang kuwit sa pagbubukod ng mga titulo/ posisyon ng isang tao, pagbubukod sa mga elemento sa 05 tirahan, at sa petsa (kung ang sinusundang format ay buwan-petsa-taón) 06 07 08  Table of Contents 01 Halimbawa: Nagbigay ng pahayag si Dr. Alison Medina, ang 02 pangulo ng Philippine Doctor’s Association, hinggil sa pagtaas ng presyo ng mga gamot. #18 Kalye Pinalagad, Malinta, Lungsod Valenzuela Enero 4, 03 2014 04 TANDANG PANANONG. Pangkalahatang gamit ng tandang pananong ang pagpapahayag ng tanong, usisa, o alinlangan (sa datos na nakalap). 05 Halimbawa: Saan ka tutungo? Sigurado ka na ba sa iyong desisyon? 06 Si Mother Ignacia (1663? – 1748) ay tunay na mapagkalinga. 07 08  Table of Contents 01 TANDANG PADAMDAM. Ginagamit ang tandang padamdam sa mga pahayag na dulot ng 02 bugso ng damdamin, sigaw, o pahayag na mapang- uyam. 03 Halimbawa: Magsitigil kayo! Tunay siyáng mapag-aruga. Aba’y paglakarin ba naman ang matanda sa init ng 04 araw! 05 06 07 08  Table of Contents 01 TULDOK-KUWIT. Ginagamit ang tuldók-kuwít o semikolon (semicolon) tuwing paghihiwalayin ang mga sugnay na nakapag-iisa na walâng pang- ugnay. Bagaman maaaring gawing magkahiwalay 02 na pangungusap ang mga sugnay na nakapag-iisa sa pamamagitan ng paggamit ng tuldok , mas naipakikita ang mas malapit na relasyon ng mga 03 sugnay sa isa’t isa kapag pinagsáma ang mga ito sa tambalang pangungusap at ginamitan ng tuldok- kuwit. 04 Halimbawa: Napakalaking tulong sa kabuhayan ang padaláng salapi ng mga OFW; ngunit higit na tatatag ang 05 kabuhayan kung magkakaroon ng sariling industriya ang mga tao. 06 07 08  Table of Contents 01 Ginagamit din ang tuldok-kuwit sa isang serye na lubhang komplikado at kinapapalooban ng 02 maraming bantas. Halimbawa: 03 Noong 2008, naitalâ sa Rehiyon IV-A ang pinakamaraming bílang ng mga namatay sa panganganak sa 232; sumunod ang Rehiyon VII, 04 181; NCR, 176; at Rehiyon III, 166. 05 06 07 08  Table of Contents 01 TUTULDOK. Ipinakikilála ng tutuldók (colon) ang listahan ng mga parirala, o pangungusap. 02 Halimbawa: Maraming maaaring mangyari kung mahúli kang nangongopya: (1) Dalawang oras kang magwawalis 03 ng kalsada; (2) Magsusulat ka ng limang kopya ng “Hindi na ako mangongopya”; at (3) Sanlinggo kang masususpinde. 04 05 06 07 08  Table of Contents 01 Sa Oras at sa Kabanata ng Bibliya. Ginagamit ang tutuldok sa pagsulat ng oras at ng kabanata sa Bibliya. Juan 3:16 02 Kawikaan 7:18 7:30 nu 5:00 nh 03 Sa pagsulat ng sanggunian, ginagamit ang tutuldok sa pagitan ng pook na pinaglathalaan at ng pangalan ng naglathala ng aklat. 04 Almario, Virgilio S. Filipino ng mga Filipino. Lungsod Pasig: Anvil, 2009. 05 06 07 08  Table of Contents 01 PANIPI. Sa pangkalahatan, ginagamit ang panipi sa pagsipi o tuwirang pagpapasok sa isang 02 pangungusap ng isa o mahigit na pahayag o pangungusap mula sa ibang nagsasalita o sanggunian. 03 Halimbawa: 04 Ipinahayag niya sa madla na “Ang balakid sa aking daan ay ipatatanggal ko.” 05 o kayâ: “Ang balakid sa aking daan ay ipatatanggal ko,” pahayag niya. 06 07 08  Table of Contents 01 Ang gitlíng (hyphen) ay tanda upang paghiwalayin ang mga inuulit na salita o mga inuulit na pantig sa 02 salita. Ginagamit din ito upang ihiwalay sa panlapi ang mga hiram na salitang nása orihinal na baybay at ang mga pangngalang pantangi. 03 Halimbawa: ano-ano 04 karapat-dapat hali-halili 05 pare-pareho mag-shake nag-makeup 06 07 08  Table of Contents 01 GATLANG EN. May dalawang uri ng gatláng (dash): ang gatlang en at gatlang em. Noong walâ pang computer, karaniwang ginagamit ang gitling sa gamit na para sa gatlang en. Ngunit ang gatlang 02 en ay iba sa gitling at may mga tiyak na gamit. Ginagamit ang gatlang en upang katawanin sa simbolo ang salitang “hanggang.” Madalas itong 03 ginagamit upang ipakita ang sinaklaw na ng oras, petsa, o datos pansanggunian. 04 Halimbawa: 1971–1986 (petsa) 9:00–11:00 (oras) Taón II–IV (mga tomo ng jornal) 05 78–89 (mga pahina ng aklat) 06 07 08  Table of Contents 01 GATLANG EM. Samantalang ang primaryang gamit ng gatlang en ay upang kumatawan sa sagisag na “hanggang,” ang gatlang em naman ay ginagamit upang magsaad ng pansamantalang 02 pagtigil—sa pagbása o sa daloy ng idea—at sa pagdidiin sa paliwanag. 03 Halimbawa: Huwag mong masamain ngunit— Patawad sa aming inasal da— 04 Hindi ko alam kung magagawa—ngunit ako’y umaasa— na mapagbigyan ang ating hiling. 05 06 07 08  Table of Contents 01 PANAKLONG. Ginagamit ang panaklong o parentesis (parenthesis) upang ibukod sa iba pang bahagi ng pangungusap o talata ang isang idea, salita, pahayag, o pangungusap. 02 Halimbawa: Sapagkat marami nang hinahamak sa lipunan 03 (lalò’t hindi maláy ang karamihan), kailangan pa ng maraming intelektuwal na tutulong sa kawawang bayan. 04 05 06 07 08  Table of Contents 01 KUDLÍT. Ginagamit ang kudlít tuwing mayroong tinatanggal o ibinabawas na titik sa isang salita o numero. 02 Halimbawa: “Sa ’yo halimbawa.” ’Pinasundo na n’ya ang 03 doktor. ELIPSIS. Ang elípsis (ellipsis) ay kinatawan ng 04 mga nakaltas na salita, parirala, linya, o pahayag sa isang sinisiping teksto nang hindi nagbabago o nawawala ang kahulugan nitó. Kinakatawan ito ng tatlong tuldok na may patlang bago at 05 pagkaraan ng bawat isa (... ), at maaaring pangunahan o sundan ng ibang bantas. Halimbawa, ang mga pahayag na ito: 06 07 08  Table of Contents 01 Personal ang aking pagsasalin, noon pa at hanggang ngayon, sa dahilan at sa proseso. Anuman ang sabihin ng iba, kung gusto ko ang isang akda, kanino mang akda, isinasalin ko, at sa paraang 02 gusto ko. ay maaaring paikliin sa ganitong paraan at 03 ipakatawan sa mga elipsis ang kinaltas na mga bahagi ng pangungusap: 04 Personal ang aking pagsasalin... sa dahilan at proseso. Anuman ang sabihin ng iba, kung gusto ko ang isang akda... isinasalin ko, at sa paraang gusto ko. 05 06 07 08 Table of Contents 01 02 03 04 Pagsasaling-Wika 05 06 07 Section subtitle. 08  Table of Contents 01 Pagsasalin (pagsasaling-wika) ay ang gawain ng 02 pagpapaunawa ng mga kahulugan ng panitik (teksto) at kinalabasang paglikha ng katumbas na teksto — na tinatawag na salinwika — na naghahatid ng kaparehong kahulugan. 03 Katangiang dapat na maangkin ng isang tagapagsaling- wika ni Dr. Mario Pei: 04 a. kasanayan sa dalawang wika; b. ganap na pag-unawa sa diwa o kahulugang isinasaad ng akdang isinasalin; at c. ganap na kaalaman sa paksang tinatalakay. 05 06 07 08  Table of Contents 01 Pagsasalin ng Salita. Dito ang pinakamabuting 02 halimbawa ay ang mga diksyunaryong dalawahang-wika gaya ng English-Filipino Dictionary o Filipino-English Dictionary. Literal ang saling ibinibigay. 03 Pagsasalin ng mga Parirala. Sa Filipino, ang Ingles na “back and forth” ay hindi isinasalin ng parito’t paroon kundi paroo’t parito. 04 give thanks – magpasalamat to give birth to – manganak give him a hand – tulungan mo sya 05 06 07 08 Table of Contents 01 02 03 04 05 06 07 08 Table of Contents 01 02 03 04 05 06 07 08  Table of Contents 01 Tatlong Katangian ng Isang Mahusay na Salin 02 Ayon sa Summer Institute of Linguistics, may tatlong katangiang dapat taglayin ang isang mahusay na salin. Mabubuod ito sa akronim na CAN , na 03 nangangahulugang: C - clear (malinaw) A – accurate (wasto) 04 N – natural (natural ang daloy) 05 06 07 08 Table of Contents 01 02 03 Section 04 Title 05 05 06 07 Section subtitle. 08 Table of Contents 01 02 03 04 05 06 07 08 Table of Contents 01 02 03 04 05 06 07 08 Table of Contents 01 02 03 Section 04 Title 06 05 06 07 Section subtitle. 08 Table of Contents 01 02 03 04 05 06 07 08 Table of Contents 01 02 03 04 05 06 07 08 Table of Contents 01 02 03 Section 04 Title 07 05 06 07 Section subtitle. 08 Table of Contents 01 02 03 04 05 06 07 08 Table of Contents 01 02 03 04 05 06 07 08 Table of Contents 01 02 03 Section 04 Title 08 05 06 07 Section subtitle. 08 Table of Contents 01 02 03 04 05 06 07 08 Table of Contents 01 02 03 04 05 06 07 08