Üst Ekstremite Kemikleri (Turkish) PDF

ÜST TARAF KEMİKLERİ (Ossa Membri Superiores) Skeleton Axiale (Aksiyal İskelet) Kafatası ve Yüz Kemikleri: 22 Kulak kemikçikleri: 6 Os hyoideum: 1 Comumna vertebralis (omurga):...

ÜST TARAF KEMİKLERİ (Ossa Membri Superiores) Skeleton Axiale (Aksiyal İskelet) Kafatası ve Yüz Kemikleri: 22 Kulak kemikçikleri: 6 Os hyoideum: 1 Comumna vertebralis (omurga): 26 Costaler (kaburga): 24 Sternum: 1 Skeleton Appendiculare (Apendiküler İskelet) Üst Ekstremite kemikleri ve Omuz Kavşağı: 64 Alt Ekstremite kemikleri ve Leğen Kavşağı: 62 TOPLAM KEMİK SAYISI: 206  Üst ekstremite 32 kemikten oluşur. İki tanesi omuz kuşağı (cingulum pectorale; cingulum membri superioris) Bir tanesi kol (brachium) İki tanesi önkol (antebrachium) 27 tanesi el bölgesinde (manus) bulunur. CLAVİCULA (Köprücük Kemiği) 16 - 18 cm uzunluğunda, 2-4 cm eninde ve yayvan S şeklinde uzun bir kemiktir. 1. kostanın hemen üzerinde sternum ile acromion arasında yer alır. İki ucu (extremitas), iki kenarı (margo) ve iki yüzü (facies) vardır. Vücut kemikleri arasında en yüzeyel yerleşimli ve en kolay kırılabilenidir. Extremitas sternalis Facies articularis sternalis İmpressio ligamenti costoclavicularis Corpus claviculae Facies superior Facies inferior Sulcus musculi subclavii Margo anterior Margo posterior Extremitas acromialis Facies articularis acromialis Tuberculum conoideum Linea trapezoidea Tuberositas ligamenti coracoclavicularis Klinik Bilgi - Clavicula insanda ilk kemikleşmeye başlayan (i.u. 5. hafta) ve gelişimini en son olarak tamamlayan kemiktir. - Ayrıca clavicula’nın altından a. subclavia geçer. Gerektiğinde clavicula ve 1. kosta arasında sıkıştırılarak bu arterin kan akımı durdurulabilir. - Üst extremiteye uygulanan kuvvetin aksiyel iskelete iletilmesini sağlar. - Kemiğin kırığı genelde omuz üzerine düşme, kol abduksiyonda iken extansiyon durumundaki el üzerine düşme veya omuz – clavicula üzerine gelen direk darbelerde görülür. Kemiğin kırığı genelde en zayıf yeri olan 2/3 iç ve 1/3 dış kısmın birleşme yerinden olur. Ciddi bir klavikula kırığı Plak ile vidalandıktan hemen sonraki X-ray görüntüsü Cerrahi müdaheleden 10 hafta sonraki X-ray görüntüsü (oklar yeni kemik formasyonunu gösteriyor) SCAPULA (Kürek Kemiği) Sırt bölgesinde, 2-7. kostalar arasında bulunan üçgenimsi, yassı bir kemiktir. İki yüzü ve üç kenarı vardır. Facies costalis (anterior) Linea musculares Fossa subscapularis Facies posterior (dorsalis) Spina scapulae Acromion Facies articularis clavicularis Fossa infraspinata Fossa supraspinata Trigonum spinae Margo medialis Trigonum spinae Linea interspinalis*** (T4) Margo superior İncisura scapulae (Lig. transversum scapulae superius) Processus coracoideus Margo lateralis Angulus lateralis Cavitas glenoidalis Tuberculum supraglenoidale Tuberculum infraglenoidale Collum scapulae Angulus superior Angulus inferior Klinik Bilgi - Linea interspinalis 4. torakal vertebra hizasındadır. - İncusura scapulae lig. transversum scapulae superiorus aracılığı ile bir delik haline dönüşür. Bu deliğin içinden n. suprascapularis; üstünden ise a. suprascapularis geçer - Tuberculum supraglenoidale’ye m. biceps brachii’nin, tuberculum infraglenoidale’ye ise m. triceps brachii’nin uzun başları tutunur. - Kolun 900 ’lik abduksiyonundan sonra scapula alt ucunun dışarıya dönerek kolun abduksiyonuna yardım etmesine scapulohumeral ritim adı verilir. Bu hareketi özellikle m. serratus anterior yaptırır. HUMERUS Üst ekstremitenin en uzun kemiği olup iki ucu ve bir korpusu bulunur. Extremitas proximalis Caput humeri Collum anatomicum Tuberculum majus Tuberculum minus Crista tuberculi majoris Crista tuberculi minoris Sulcus intertubercularis Collum chirurgicum Corpus humeri Margo lateralis Margo medialis Margo anterior Facies posterior Facies anteromedialis Facies anterolateralis Tuberositas deltoidea Sulcus n. radialis Extremitas distalis Trochlea humeri Capitulum humeri Fossa coronoidea Fossa radialis Fossa olecrani Epicondylus medialis Epicondylus lateralis Sulcus n. ulnaris - Caput humeri ile corpus humeri arasında 1300’lik bir açı vardır. - Humerus ekseni ile ön kol kemikleri ekseni arasında da yaklaşık 163 derecelik bir açı vardır (taşıma açısı).Kadınlarda daha dardır. - Tuberculum majus (m. supraspinatus, m.infraspinatus ve m. teres minor insertiosu) - Tuberculum minus (m. subscapularis insertiosu) - Sulcus intertubercularis (içinden m. biceps brachii’nin uzun başı geçer) - Tuberositas deltoidea (m. deltoideus insertiosu) - Sulcus n. radialis (içinden n. radialis ve a. profunda brachii geçer) - Medial epikondile ön kolun fleksör; lateral epikondile ise ön kolun ekstensör kasları tutunur.  ULNA Ön kolun medialinde bulunan uzun bir kemiktir. İki ucu ve bir korpus vardır. Radius’un tersine ulna’nın proksimal ucu kalın, distal ucu incedir. Dolayısı ile dirsek eklemine Radius’a oranla daha fazla katılır. Extremitas proximalis İncisura trochlearis Olecranon Processus coronoideus Tuberositas ulnae İncisura radialis Crista m. supinatorius  Olecranon ulna’nın en üst kısmını oluşturur ve cilt altında kolayca hissedilir. Üst kısmına m. triceps brachii’nin kirişi tutunur. Üç nokta dengesi’nin (Humerus epikondilleri ve olecranon) bozulması klinik teşhis açısından önemlidir. Tuberositas ulnae adlı yapısına m. brachialis’in kirişi tutunur. İnc. radialis, radius’un circumferencia radialis’i ile eklem yapar. İnc. trochlearis’e is humerus’un trochlea humeri’si oturur. Corpus ulnae Margo anterior Margo posterior Margo interosseus Facies anterior Facies posterior Facies medialis Extremitas distalis Caput ulnae Processus styloideus Circumferentia articularis  Corpus ulna, yukarıdan aşağı doğru incelir. Margo anterior, posterior ve interosseus olmak üzere üç kenarı, facies anterior, posterior ve medialis olmak üzrere üç yüzü vardır. Margo interosseus en belirgin kenarıdır ve lateral’e bakar ve yukarıda crista musculi supinatoris denilen daha az belirgin bir kenar ile birleşir Margo interosseus radius’un aynı isimli kenarı ile yüz yüze bakar ve aralarında uzanan membrana interosseus sayesinde iki kemik birbirine bağlanır. Facies anteror’da for. nutricium bulunur. Klinik Bilgiler Olecranon (m. triceps brachii insertiosu) Tuberositas ulnae (m. brachialis insertiosu)  Extremitas distalis’de caput ulna bulunur. Bu yapının çevresindeki eklem yüzüne circumferentia articularis denilir ve radius’un inc. ulnaris’i ile eklem yapar. Alt taraftaki eklem yüzüne ise discus articularis oturur Alt uç’tan aşağı doğru uzanan yapıya proc. styloideus denilir. Eklem yaptığı kemikler: Humerus, radius ve bir discus aracılığı ile carpal kemikler ile eklem yapar. RADİUS Önkolun lateralinde bulunan uzun bir kemiktir. İki ucu ve bir korpusu vardır Extremitas proximalis Caput radii Fovea capitis radii Circumferentia articularis Collum radii Tuberositas radii Corpus radii Margo anterior Margo posterior Margo interosseus Facies anterior Facies posterior Facies lateralis Tuberositas pronatoria Extremitas distalis İncisura ulnaris Processus styloideus Facies articularis carpea Tuberculum dorsale Klinik Bilgi - Tuberositas radii (m. biceps brachii insertiosu) - Margo interosseus ulna’ya bakan medial kenardır. Distal ¾ kısmına membrana interossei antebrachii yapışarak ulna ile birleşir. Burası kuvvet naklinde önemli bir oluşumdur. - Facies articularis carpea yalnız os scaphoideum ve os lunatum ile eklem yapar. - Olecranon (m. triceps brachii insertiosu) - Tuberositas ulnae (m. brachialis insertiosu) OSSA CARPI El bileğini oluşturan kısa kemiklerdir. Dört tanesi proksimal, dört tanesi ise distal de bulunur. Proksimalde bulunanlar dıştan içe doğru a) os scaphoideum b) os lunatum c) os triquetrum d) os psiforme Distalde bulunanlar ise a) os trapezium b) os trapezoideum c) os capitatum d) os hamatum Klinik Bilgiler - Karpal kemikler arasında os capitatum en büyük ve ilk gelişen; os pisiforme ise en küçük en son kemikleşen kemiklerdir. - Os hamatum’da hamulus ossis hamati denilen bir çentik bulunur. - Sadece os scaphoideum ve os lunatum radius ile direkt eklem yapar. - Ulna ile os triquetrum ise aradaki discus articularis aracılığı ile eklem yapar. - Os scaphoideum proximal sıranın en büyük kemiğidir ve sandala benzer. Palmar yüzünde tuberculum ossis scaphoidei denilen çıkıntısı bulunur. El bilek kemiklerinden en çok kırığı görülendir.  Os lunatum; proximal sıranın ortasında bulunan yarımay şeklinde bir kemiktir. Os triquetrum; proximal sıranın ulnar tarafında bulunur. Tanınması güçtür. Os pisiforme için bir eklem eklem yüzü bulunur. Os pisiforme; karpal kemiklerin en küçüğüdür. Bezelye’ye benzer. Diğer kemiklere göre ön tarafta bulunur Os trapezium; distal yüzü eğer şeklindedir. Palmar yüzündeki çıkıntıya tuberculum ossis trapezii denilir Os trapezoideum; distal sıranın en küçük kemiğidir Os hamatum; hamulus ossis hamati denilen çengel şeklindeki çıkıntısı ile kolayca tanınır Karpal kemiklerden proximal sırada bulunan os scapoideum, os lunatum ve os triquetrum’un proximal yüzleri birleşerek uzunlamasına konveks bir eklem yüzü oluştururlar. Bu eklem yüzü el bileği ekleminin konveks eklem yüzünü oluşturur. Proksimalde ve normal pozisyonda sadece os scaphoideum ve os lunatum radius ile direk temas eder. Os triquetrum, ulna ile araya bir discus articularis alarak dolaylı olarak temas eder. OSSA METACARPI Beş adet uzun kemikten oluşur. Dıştan içeriye doğru I, II, III, IV ve V olarak isimlendirilir. Os metacarpale I en kısa ve kalın; os metacarpale II ise en uzun olan metakarpal kemiklerdir. Basis metacarpalis Corpus metacarpalis Caput metacarpalis OSSA DIGITORUM El parmak kemiklerini oluşturan uzun kemiklerdir. Baş parmakta iki (phalanx proximalis ve distalis), Diğer parmaklarda üçer adet (phalanx proximalis, media ve distalis) bulunur. Basis phalangis Corpus phalangis Caput phalangis Tuberositas phalangis distalis  KLİNİK BİLGİLER - Clavicula kırkları: En sık genç ve çocuklarda, 1/3 dış kısım da görülür. - Humerus üst ucu kırıkları: Genellikle cerrahi boyunda görülür. N. axillaris zedelenme riski vardır. - Humerus gövde kırıkları: N. radialis zedelenmesi ile birlikte olabilir. - Humerus alt ucu kırıkları: A. brachialis, n. ulnaris ve n. medianus zedelenme riski vardır. - Radius korpus kırıkları: - Radius alt ucu kırığı (Colles Kırığı): Sıklıkla dirsek ve bilek ekstensiyonda iken el üzerine düşmelerde görülür. Çatal sırtı deformitesi tipiktir. - Karpal kemiklerden en sık kırılanı os scaphoideum’dur. Os lunatum dislokasyonları ise Karpal Tünel Sendromuna yol açabilir. - Linea interspinalis klinikte pek çok yer için referanstır. Bunlar: a) Th4 vertebra ve angulus manubrosternalis (Luis Açısı) köşesinden geçer, b) Mediastinumu alt ve üst kısımlar olacak şekilde ikiye ayırır, c) Oskültasyonda akciğer üst ve alt lobları arasındaki sınırı oluşturur, d) Bifurcatio trachea’nın bulunduğu sınırdır ve e) Arcus aorta’nın başlangıç ve bitiş sınırıdır.