Фатима есеп 2.docx

**«Ш.ЕСЕНОВ АТЫНДАҒЫ КАСПИЙ ТЕХНОЛОГИЯЛАР ЖӘНЕ ИНЖИНИРИНГ УНИВЕРСИТЕТІ» КЕ АҚ** "Ғылым және технология" **ФАКУЛЬТЕТІ** "Компьютерлік ғылымдар" **КАФЕДРАСЫ** 6В06102 "Computer engineering" **([Бакалавриат], магистратура, докторантура) бойынша білім алушылардың** **II оқу курсы** өндірістік **тә...

**«Ш.ЕСЕНОВ АТЫНДАҒЫ КАСПИЙ ТЕХНОЛОГИЯЛАР ЖӘНЕ ИНЖИНИРИНГ УНИВЕРСИТЕТІ» КЕ АҚ** "Ғылым және технология" **ФАКУЛЬТЕТІ** "Компьютерлік ғылымдар" **КАФЕДРАСЫ** 6В06102 "Computer engineering" **([Бакалавриат], магистратура, докторантура) бойынша білім алушылардың** **II оқу курсы** өндірістік **тәжірибе бойынша** Жылқайдар Фатима Бердібекқызының **ЕСЕБІ** **ТЕКСЕРГЕН:** Кәсіпорныннан тағайындалған Университеттен тағайындалған тәжірибе жетекшісі: тәжірибе жетекшісі: \_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_ \_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_ *(лауазым, Т.А.Ә. кәсіпорын жетекшісі)* (лауазым, Т.А.Ә. университет жетекшісі) \_\_\_\_\_\_\_ \_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_ \_\_\_\_\_\_\_ \_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_ ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------- *(баға) (қолы) (баға) (қолы)* ----------------------------- \_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_ \_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_ ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------- *(күні) (күні)* --------------- **АҚТАУ 2024 ж.** **МАЗМҰНЫ** МАЗМҰНЫ\...\...\...\...\...\...\...\...\...\...\...\...\...\...\...\...\...\...\...\...\...\...\...\...\...\...\...\...\...\...\...\...\...\.....2 кіріспе 3 негізгі бөлім 4 1.caspi bitum туралы негізгі мәлімет\...\...\...\...\...\...\...\...\...\...\...\...\...\...\...\...\...\...\...\.....4 2.өндіріс процесімен танысу 5 2.1Мұнайды алғашқы өңдеу цехы 5 2.2Вакуумдық айдау цехы\...\...\...\...\...\...\...\...\...\...\...\...\...\...\...\...\...\...\...\...\...\...\...\...\...\.....5 2.3Тотығу(оксидация) қондырғысы 5 3.Сапаны бақылау 5 3.1 Пенетрация 5 3.2Жұмсару температурасы\...\...\...\...\...\...\...\...\...\...\...\...\...\...\...\...\...\...\...\...\...\...\...\...\.....5 3.3 Созылмалылық 5 4\. Қауіпсіздік және экология 5 4.1Қоршаған ортаны қорғау шаралары\...\...\...\...\...\...\...\...\...\...\...\...\...\...\...\...\...\...\.....5 4.2 Қауіпсіздік талаптары 6 5.қоспалармен байыту 6 6\. ПРАКТИКА НӘТИЖЕЛЕРІ 6 **ЕСЕПТЕМЕ МӘТІНІ\...\...\...\...\...\...\...\...\...\...\...\...\...\...\...\...\...\...\...\...\...\...\...\...\...\...\...\...\...7** Жеке тапсырма 7 қорытынды 8 **ПАЙДАЛАНҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ\...\...\...\...\...\...\...\...\...\...\...\...\...\...\...\...\....9** **ҚОСЫМШАЛАР\...\...\...\...\...\...\...\...\...\...\...\...\...\...\...\...\...\...\...\...\...\...\...\...\...\...\...\...\...\.....10** **КІРІСПЕ** Мен 3 маусымнан бастап 28 маусымға дейін Caspi Bitum кәсіпорнында өндірістік практикадан өттім. Бұл практика маған өз білімімді іс жүзінде қолдануға және өндірістік ортада тәжірибе жинауға мүмкіндік берді. Практика барысында мен ақпараттық жүйелердің рөлі мен олардың кәсіпорынның тиімді жұмыс істеуін қамтамасыз етудегі маңыздылығын түсіндім. Caspi Bitum компаниясы Ақтау қаласында орналасқан және битум өндірісімен айналысатын ірі кәсіпорындардың бірі болып табылады. Компания заманауи технологияларды қолдана отырып, жоғары сапалы өнімдер өндіреді және өз саласында көшбасшы болып табылады. Caspi Bitum компаниясында өндірістік практикадан өту мен үшін үлкен тәжірибе болды. Бұл маған теориялық білімімді іс жүзінде қолдануға, ақпараттық жүйелерді тереңірек түсінуге және өз кәсіби дағдыларымды дамытуға мүмкіндік берді. Сонымен қатар, өндірістік тәжірибе барысында техникалық қауіпсіздіктерге байланысты практиканттарға жеке ұялы телефондарды жұмыс, тәжірибе уақытында пайдалануға рұқсат етілмеді. Caspi Bitum компаниясы өзінің өндірістік және басқару процестерін автоматтандыру және тиімділігін арттыру үшін ақпараттық жүйелерді кеңінен қолданады. Ақпараттық жүйелердің көмегімен компания өз өндірістік және логистикалық процестерін оңтайландырып, шығындарды азайтып, өнім сапасын арттыруда. Бұл тәжірибе барысында мен компанияның ақпараттық жүйелерін зерттеп, оларды басқару және қолдау бойынша тәжірибе жинадым. Мен үшін бұл тәжірибе болашақ кәсіби дамуым үшін өте маңызды болды, себебі мен өз білімімді іс жүзінде қолдануды үйрендім және өндірістік ортада жұмыс істеу дағдыларын меңгердім. **НЕГІЗГІ БӨЛІМ** 1. **Caspi Bitum компаниясы туралы жалпы мәлімет** Caspi Bitum -- Ақтау қаласында орналасқан және битум өндірісімен айналысатын ірі кәсіпорындардың бірі. Компанияның негізгі қызметі -- жол құрылысы және басқа да құрылыс жұмыстарында қолданылатын битумды өндіру. Caspi Bitum компаниясы өз өндірісінде заманауи технологияларды қолданады және жоғары білікті мамандар жұмыс істейді. Компанияның өндірістік қуаты жылына \_\_ мың тонна битум өндіруге мүмкіндік береді. Caspi Bitum компаниясының өндірістік процестері жоғары технологиялық жабдықтармен жабдықталған және халықаралық стандарттарға сай келеді. Компания өз қызметінде экологиялық қауіпсіздік пен өндірістік қауіпсіздікті қамтамасыз етуге үлкен көңіл бөледі. Caspi Bitum компаниясының ақпараттық жүйелері өндірістік процестердің тиімділігін және өнім сапасын қамтамасыз ету үшін маңызды рөл атқарады. \"CASPI BITUM\" ЖШС негізгі қызметі -- жол құрылысы мен басқа да инфрақұрылымдық жобалар үшін битум өндіру. Компания өндірісінде озық технологияларды пайдаланады және өнімдерінің жоғары сапасын қамтамасыз етеді. \"CASPI BITUM\" ЖШС өндірісінің негізгі кезеңдері: \- Мұнай шикізатын қабылдау және сақтау. \- Шикізатты өңдеу және битум өндірісі. \- Өнімдерді сақтау және тасымалдау. Компанияның ақпараттық жүйелері өндірістік процестердің әр кезеңінде қолданылады. Мысалы, шикізатты сатып алудан бастап дайын өнімді жеткізуге дейінгі барлық кезеңдерде ақпараттық жүйелер қолданылады. Бұл жүйелер өндірістік процестердің тиімділігін арттырып, шығындарды азайтуға көмектеседі. 2. **Өндіріс процесімен танысу** Практика басталған кезде мені алдымен өндірістік нысандарға экскурсияға алып барды. Бұл экскурсия барысында өндірістің әртүрлі бөлімдерімен, олардың қызметтерімен және процестердің өзара байланысымен таныстым. Негізгі бөлімдер: \- \*Мұнайды алғашқы өңдеу цехы\*: Мұнда мұнай атмосфералық айдау процесі арқылы өңделіп, жеңіл және ауыр фракцияларға бөлінеді. \- \*Вакуумдық айдау цехы\*: Ауыр фракциялар вакуумдық айдау арқылы өңделіп, битум өндіруге қажетті қалдықтар алынады. \- \*Тотығу (оксидация) қондырғысы\*: Бұл негізгі өндіріс кезеңі, мұнда вакуумдық қалдықтар ауа ағынымен қыздырылып, қажетті қасиеттерге ие битум өндіріледі. 3. **Сапалы бақылау** Сапаны бақылау бөлімінде жұмыс істей отырып, мен битумның сапасын анықтайтын негізгі көрсеткіштерді меңгердім. Битумның сапасын тексеру үшін алынатын сынамалар зертханада келесі әдістер арқылы тексерілді: \- Пенетрация: Битумның қаттылығын анықтайтын сынама. Бұл сынама битумның белгілі бір салмақтағы иненің тереңдігіне енуін анықтайды. \- Жұмсару температурасы: Битумның жұмсару температурасын анықтайтын сынама. Бұл сынама битумның қандай температурада жұмсарып, аға бастайтынын көрсетеді. \- Созылмалылық: Битумның созылмалылығын анықтайтын сынама. Бұл сынама битумның белгілі бір ұзындыққа дейін созылып, үзілмей тұру қабілетін анықтайды. 4. **Қауіпсіздік және технология** Қауіпсіздік және экология бөлімінде мен өндіріс процесінде қоршаған ортаны қорғау және қауіпсіздік талаптарының сақталуын бақыладым. Бұл бөлімде мен келесі аспектілермен таныстым: \- Қоршаған ортаны қорғау шаралары: Өндірісте ауаға зиянды заттардың шығарындыларын төмендету, су ресурстарын қорғау және қалдықтарды дұрыс өңдеу маңызды. \- Қауіпсіздік талаптары: Өндірістік процестерде жұмысшылардың қауіпсіздігін қамтамасыз ету үшін арнайы ережелер мен нұсқаулықтар бар. Әрбір жұмысшының жеке қорғаныс құралдарын қолдануы, қауіпсіздік ережелерін сақтау міндетті. 5. **Өндіріс процестерін басқару және ұйымдастыру** Өндірістік процестерді тиімді басқару және ұйымдастыру маңызды аспектілердің бірі болып табылады. Бұл бөлімде мен өндіріс процестерінің автоматтандыру жүйелерімен, құрал-жабдықтардың жұмыс істеу принциптерімен және олардың тиімділігін арттыру әдістерімен таныстым. Автоматтандыру жүйелері өндіріс процесін бақылау және басқару мүмкіндігін арттырады, бұл өз кезегінде өндіріс тиімділігін жоғарылатады. 6. **Қоспалармен байыту** Өндіріс процесінің соңғы кезеңдерінде битумның сапасын жақсарту мақсатында арнайы қоспалар қосылады. Бұл қоспалар битумның аязға төзімділігін, эластикалығын, суға қарсы тұрақтылығын арттыруға мүмкіндік береді. Мен бұл қоспалардың құрамы мен олардың битумның қасиеттеріне әсерін зерттедім. **ЖЕКЕ ТАПСЫРМА** Каспи битум өндірісінің технологиясына тоқталсақ, бірнеше негізгі кезеңдерді атап өтуге болады. Битум өндіру процесі мұнай өңдеу зауытында жүзеге асырылады және мынадай негізгі кезеңдерден тұрады: **1. Мұнайды алғашқы өңдеу** Мұнай алдымен атмосфералық айдау процесі арқылы өңделеді. Бұл кезеңде мұнайдың жеңіл және ауыр фракциялары бөлінеді. Ауыр қалдықтар битум өндіруге қажетті шикізат болып табылады. **2. Вакуумдық айдау** Ауыр фракциялар вакуумдық айдау қондырғысына түседі, мұнда вакуумдық дистилляттар мен қалдықтар бөлінеді. Вакуумдық қалдықтар битум өндірудің негізгі шикізаты болып табылады. **3. Тотығу (оксидация) процесі** Битумды өндірудің маңызды кезеңі - тотығу процесі. Бұл кезеңде вакуумдық қалдықтар арнайы реакторда ауа ағынымен қыздырылады. Ауа ағынының әсерінен көмірсутектер тотығып, битумның физикалық және химиялық қасиеттері өзгереді. Бұл процесс битумның қажетті қасиеттерін қамтамасыз етеді, мысалы, оның жабысқақтылығы, қаттылығы және эластикалығы. **4. Сапаны бақылау** Өндіріс процесінде битумның сапасы тұрақты түрде бақыланып отырады. Лабораториялық сынамалар алынып, оның физикалық-химиялық көрсеткіштері тексеріледі: пенетрация, жұмсару температурасы, созылмалылығы және т.б. **5. Қоспалармен байыту** Кейбір жағдайларда битумның қасиеттерін жақсарту үшін оған арнайы қоспалар қосылады. Бұл қоспалар битумның аязға төзімділігін, эластикалығын, суға қарсы тұрақтылығын арттыруға мүмкіндік береді. **6. Қаптау және тасымалдау** Дайын битум арнайы ыдыстарға құйылып, қапталады. Содан кейін ол тұтынушыларға тасымалданады. Тасымалдау кезінде битумның сапасы мен қасиеттері сақталуы үшін арнайы шарттар орындалуы тиіс. **Экологиялық аспектілері:** Битум өндірісі кезінде қоршаған ортаны қорғау шаралары қатаң түрде сақталады. Өндірістік қалдықтарды азайту, ауаға зиянды заттардың шығарындыларын төмендету және су ресурстарын қорғау маңызды экологиялық аспектілердің бірі болып табылады. Бұл өндіріс технологиясының жалпы сипаттамасы. Әрбір зауыттың өзіне тән ерекшеліктері болуы мүмкін. Каспи битум өндірісінде қолданылатын нақты технологиялар мен процестер туралы толық ақпаратты алу үшін ресми құжаттар мен компанияның жарияланымдарына жүгінген жөн. **ҚОРЫТЫНДЫ** Бұл практика мен үшін үлкен тәжірибе болды. Caspi Bitum компаниясында алған білім мен дағдылар менің болашақ кәсіби дамуым үшін маңызды рөл атқарады. Мен ақпараттық жүйелер дің рөлі мен маңызын жақсырақ түсіндім, өндірістік құжаттармен жұмыс істеу дағдыларын меңгердім және командада жұмыс істеу тәжірибесін алдым. Практика маған болашақта кәсіби деңгейімді көтеруге көмектеседі деп сенемін. Практика кезеңінде мен Caspi Bitum компаниясында битум өндірісінің барлық аспектілерін терең түсіндім. Өндіріс технологиясы, сапаны бақылау, экологиялық талаптар және өндірістің тиімді ұйымдастырылуы туралы білім алдым. Бұл тәжірибе менің болашақ кәсіби қызметім үшін өте маңызды және пайдалы болды. Caspi Bitum компаниясына көрсеткен қолдау мен білімдері үшін алғысымды білдіремін. **ҚОЛДАНЫЛЫНҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ** 1\. Caspi Bitum компаниясының ішкі құжаттары. https://www.caspibitum.kz/ru 2\. Өндірістік қауіпсіздік ережелері. [[https://ru.sputnik.kz/20230811/v-poltora-raza-uvelichit-proizvodstvo-zavod-caspi-bitum-]](https://ru.sputnik.kz/20230811/v-poltora-raza-uvelichit-proizvodstvo-zavod-caspi-bitum-) v-aktau-budet-iskat-podryadchika-37607362.html 3.А.Курушин, www.inethelp.ru 4.Семикопенко А.А., www.webremeslo.ru 5.https://jamboard.google.com/d/1tGznZC1wuTP1m\_n3ySaR\_IHPTg33Hqcwd5a5vPz4NI/viewer?f=0 6.W3schools - https://www.w3schools.com/html/default.asp 7.SublimeText 8.Сулейменова Б.Б. «НTML тіліндe WEB-бeтін құpу» атты oқу құpалы-Ақтау,2020.-104б.Страуструп Б. Программалау. С++ тілін пайдалану қағидалары мен тәжірибесі. --Алматы, 2014. -688 б. 9.Д. Силен, А. Мейсман, М. Али. Python и наука о данных. /- СПб.:Питер,2020. - 336 c. 10\. Самаликова, А. М. Инновациялық әлеуетті зерттеудің теориялық негіздері / А. М. Самаликова, С. Ж. Баймуратов. ---// Молодой ученый. -2016.- № 8.9 (112.9). --- С. 19-22. --- URL: https://moluch.ru/archive/112/292261.