Bab 4: Agama, Kepercayaan Dan Keunikan Warisan Masyarakat Kerajaan Alam Melayu PDF

BAB 4 Agama, Kepercayaan Dan Keunikan Warisan Masyarakat Kerajaan Alam Melayu 4.1 Agama dan Kepercayaan Agama Sistem merupakan suatu sistem berkaitan anutan 信念 , keimanan 信仰 dan penyembahan 祭拜 terhadap tuhan. Kepercayaan Pegangan yang diyakini 相信 dapat menjadi panduan 指 引...

BAB 4 Agama, Kepercayaan Dan Keunikan Warisan Masyarakat Kerajaan Alam Melayu 4.1 Agama dan Kepercayaan Agama Sistem merupakan suatu sistem berkaitan anutan 信念 , keimanan 信仰 dan penyembahan 祭拜 terhadap tuhan. Kepercayaan Pegangan yang diyakini 相信 dapat menjadi panduan 指 引 dalam kehidupan. Tujuan Pemerintah Berperanan Penting Pemerintah 君主 kerajaan Alam Melayu berperanan penting 扮演重要角色 untuk memastikan pengukuhan 增强 dan kelangsungan agama 宗教连续性 dalam kerajaannya. Kepercayaan awal Animisme 泛灵论 1. Kepercayaan terhadap makhluk halus 幽灵 2. Setiap makhluk mempunyai roh/semangat 每个生物都有灵魂 3. Penyembahan roh nenek moyang yang panggil hyang untuk memastikan keluarga mendapat kebaikan 获益 & menghindar kesusahan 避难  Dinamisme 相信宗教有力量 berkait rapat dengan kepercayaan terhadap kekuatan 力量 yang juga dikenali sebagai mana atau semangat. Setiap benda dan makhluk dianggap mempunyai mana yang boleh mempengaruhi kehidupan seseorang. Contohnya, upacara pemujaan semangat tanaman 崇拜农 作物精神的仪式 dilakukan agar mendapat hasil tanaman yang subur dan banyak. Pawang 巫师 masyarakat Iban 伊班族 menyiapkan makanan korban 祭拜食物 (miring) semasa sambutan perayaan Hari Gawai 丰收节庆. Penyebaran Agama Hindu, Buddha dan Islam Sebelum Abad Ke-15 Agama Hindu dan Buddha tersebar sebelum Masihi lalu mempengaruhi kehidupan masyarakat Alam Melayu manakalah agama Islam pula tiba di Alam Melayu mulai abad ketujuh. Agama Islam seterusnya tersebar 传播 dan diamalkan 奉行 dalam kerajaan Melayu seperti Champa, Majapahit, Kedah dan Pasai. Namun begitu, beberapa aspek kehidupan masyarakat Melayu seperti sistem pemerintahan, bahasa, persuratan dan seni bina yang mendapat pengaruh budaya Hindu dan Buddha masih diamalkan dan disesuaikan 适应 dengan agama Islam. Agama Hindu, Buddha dan Islam tersebar ke Alam Melayu lazimnya berkait rapat dengan peranan mubaligh 传教士 , pemerintah dan perkembangan perdagangan antarabangsa. Perkembangan Agama Kerajaan Funan 扶南 1. Sejak ahad pertama, agama Hindu dan Buddha tersebar 传播佛教 2. Fan Shih-man 范师曼 mengambil peranan besar （重要角色） terhadap perkembangan Buddha 3. Go Cay Thi Kerajaan Angkor 吴哥 1.Agama Hindu menjadi anutan utama dalam pemenrintahan Suryavarman II. 2.Angkor Wat 吳哥窟 3.Agama utama tukar ke Buddha dalam pemenrintahan Jayavarman VII 阇 耶跋摩七世 pada abad ke-12. Angkor Wat  Kerajaan Champa 占城 1. Agama Hindu tersebar sejak abad 4 dalam pemerintahan Bhadravarman 巴德拉哇曼. 2. Mendirikan candi Hindu di Lembah Mi Son dikenali sebagai Siva-Bhadresvara. Candi Hindu turut dibina di Po Nagar 3. Pembinaan Candi Dong Duong (Buddha) 4. Penemuan batu bersurat 铭文 bertarikh 1035 5. batu nisan 墓碑 bertarikh 1039 di Panduranga membuktikan penyebaran Islam. 6. Islam tersebar luas sejak pemenrintahan Sultan Zainal Abidin. Kerajaaan Srivijaya 室利佛逝 1. Pusat kegiatan agama Buddha sejak abad tujuh. 2. I-Tsing 义净 mempelajari Bahasa Sankrit 梵语 dan menterjemahkan kitab-kitab Buddha 翻译佛经 3. Candi Muara Jambi 、 Candi Bahal 、 Candi Muara Takus  Kerajaan Majapahit 满者伯夷 1. Agama Hindu dan Buddha berkembang serentak 同时发展 2. Hayam Wuruk menyatukan aliran Hindu dan Buddha 将印度教及佛教 集合成 kepada Tripaksa. 3. Candi Jabong 、 Candi Sukuh dan Candi Brahu. 4. Islam tersebar sejak abad ke-14. 5. Wu Ping 吴宾 (pegawai kerajaan Ming beragama Islam dilantik 被委任 sebagai wakil tetap 固定代表 ). 、 Gan Eng Chou （ pegawai yang beragama Islam juga pernah dilantik sebagai ketua kaum Cina. ） 6. Setelah runtuh, kerajaan Demak muncul dan menjadi pusat pengajian Islam terbesar di Jawa pada abad ke-16. Kerajaaan Kedah Tua 1. Mengamalkan agama Buddha sejak abad ke-5 (menjadi anutan utama) 2. Agama Hindu tersebar kemudiannya. 3. Mula menerima pengaruh Islam pada abad ke-12. (Maharaja Derbar Raja II memeluk agama Islam) Kerajaan Gangga Negara 刚迦王国 1. Menganut agama Buddha （ penemuan arca-arca 雕像 di Lembah Kinta) 2. Patung Buddha (Avalokitesvara 观音 ) ditemui di Bidor, Perak. 3. Arca-arca bertarikh abad 6-9. 4.2 Keunikan Warisan 独特遗产 Masyarakat Kerajaan Alam Melayu Keunikan warisan bermaksud legasi 遗产 kebijaksanaan 智慧 dan keunggulan 辉煌 yang ditinggalkan oleh pemerintah terdahulu untuk diwarisi oleh generasi seterusnya. Kerajaan Alam Melayu memiliki keunikan warisan seperti sistem pemerintahan beraja, kebijaksanaan pemerintah, perkembangan kegiatan ekonomi, perkembangan sosiobudaya dan amalan beragama. Keunikan warisan inilah yang menjadikan tamadun Melayu gemilang seperti tamadun-tamadun dunia yang lain. Sistem Pemerintahan Beraja 1. Pemilihan Raja Berasaskan keturunan 后代继承 dan pembesar mengesahkan. Keturunan dianggap suci dan berdaulat. Juga boleh dipilih oleh golongan tentera. (Funan dan Champa) Suhita 苏希达 Wanita keturunan diraja boleh dilantik menjadi pemenrintah. (Majapahit) 2. Kedudukan Raja Semasa pengraruh Hindu dan Buddha, raja dianggap titisan dewa 神的化身 dan mesti dihormati. Kedatangan Islam memperkenalkan konsep khalifah 先知继承人 Mesti ditaati. (menginkari 忤逆 raja dianggap menginkari tuhan dan menderhaka 背叛 ) 3. Gelaran Pemerintah Hindu 、 Buddha – Raja dan Maharaja Islam – Sultan Bagi menggambarkan kebesaran kuasa 称号反映其权利： Raja di Gunung dan Maharaja di Pulau Beri gelaran mengikuti identiti dan keunikan kerajaan (varman) Kebijaksanaan Pemerintah 1. Memilih dan membangunkan pusat pemerintahan. Memilih lokasi yang strategik (pusat pemerintahan, petempatan dan pelabuhan seperti di pesisir pantai dan lembah sungai 河谷 ) Contoh: memperkembangkan kegiatan pertanian di Kawasan subur 发展农业 (Angkor dan Majapahit) Juga berfungsi sebagai 作为 laluan pengangkutan utama 主要运输路线. Memilih tempat menjadi laluan antarabangsa 国际通道 (Oc Eo di Funan dan Palembang/ Palembang di Srivijaya) Mengambil kira pentunjuk arah 指示 memudahkan pendagang singgah. (bukit/gunung/teluk 海湾） 方便商人停留休息 (Gunung Jerai menjadi mercu tanda 地標 kerajaan Kedah) /turut membantu dalam aspek pertahanan  Kebijaksanaan pemerintah 君主的智 慧 merupakan ciri unik 独特的特点 yang membolehkan 允许 kerajaan Alam Melayu berkembang dengan cepat dan bertahan lama 长 久. Hal ini juga menyebabkan 使得 kerajaan luar 外国王 国 tertarik 被吸引 untuk menguasai 控制 kerajaan Alam Melayu. 马来王国世界 Kebijaksanaan pemerintah 君主的智慧 dalam memilih 选择 lokasi yang strategic 战略的位 置 diwarisi 被继承 hingga hari ini. 2. Menjalinkan Hubungan Diplomatik 加强国际关系 Menjamin kemakmuran kerajaan. 确保国家繁荣 Contoh: Menjalinkan hubungan persahabatan – hubungan Srivijaya-China （ mengirimkan utusan persahabatan 使者） pada abad ketujuh dan Majapahit-China abad ke-14. Mendapatkan bantuan ketenteraan atau senjata – Maharaja Chola 朱罗 dari India membantu kerajaan Srivijaya menghapuskan pemberontakan pada abad ke-11. Melalui perkahwinan – Pemerintah Majapahit, Raden Wijaya mengahwini puteri kerajaan Singhasari 信河沙里 pada abad ke-13. Mendapatkan perlindungi Meluaskan jaringan perdagangan 扩大贸易网络 Memperkukuh agama dan budaya 巩固宗教和文化 Kegiatan Ekonomi Kegiatan ekonomi masyarakat kerajaan Alam Melayu bergantung pada 依 靠 lokasi petempatan 住区地点 mereka. Petempatan berkembang sama ada di lembah sungai 河谷 mahupun pesisiran pantai 海岸 , lalu mencorakkan jenis kegiatan ekonomi 经济活动种类 yang boleh dilakukan untuk menyara hidup 维持生活 dan menjalankan perdagangan 进行贸易. 1. Memanfaatkan kesuburan tanah Untuk menjalankan kegiatan pertanian Kawasan Lembah - Lembah Sungai Musi 穆西河 , Sungai Mekong 湄公河 , Sungai Brantas 布兰塔斯河 2. Mencipta sistem Pengairan Baray （人造水库？ / 蓄水箱） Fungsi sistem pengairan: (i) menjamin bekalan air mencukupi di Kawasan pertanian. (ii) membolehkan tanaman padi 、 rempah-ratus 香料 dan tanaman sampingan 间作作物 diusahakan sepanjang tahun. 3. Membina Pelabuhan Membina pelabuhan di lokasi yang strategik dan mudah dikunjungi oleh pedagang Bentuk pelabuhan terdiri daripada pembekal 、 pelabuhan kerajaan dan pelabuhan entrepot. Pelabuhan dilengkapi dengan pelbagai kemudahan untuk menarik kedatangan pedagang. Pelabuhan pembekal 供应港口 – Pelabuhan persinggahan untuk membekalkan bahan dagangan dan makanan kepada pedagang. Pelabuhan kerajaan - Pelabuhan pembekal yang berkembang dengan kewujudan kerajaan di pelabuhan tersebut. Pelabuhan entrepot 转口港口– Pelabuhan berfungsi megumpul, mengendali 管理 , dan mengedarkan 分发 barang dagangan daripada pedagang serantau 地区 dan antarabangsa.  Kegiatan perdagangan 贸易活动 membolehkan berlaku interaksi 交流 antara kerajaan serantau 区域政 府 dengan kerajaan antarabangsa 国际政府. Masyarakat kerajaan Alam Melayu memiliki kemahiran yang tinggi 高技能 dalam ilmu pelayaran 航海知识 , mahir selok-belok laluan laut dan sungai 熟练海洋和河流路线的 复杂性 serta boleh menyelam 潜水 dalam tempoh yang lama. Keunikan kegiatan pertanian dan perdagangan ini merupakan warisan yang diteruskan oleh kerajaan-kerajaan Melayu seterusnya. Perkembangan Sosiobudaya 1. Sistem Tulisan dan Bahasa Menerima pengaruh luar untuk perkembangkan sistem tulisan dan Bahasa. Tulisan Palava 帕拉瓦文 dan Kawi 卡维 berasal dari India Meluas 广泛使用 sebagai medium tulisan 书写媒介 Bahasa tempatan dan Sanskrit. Huruf Arab disesuaikan terbentuknya tulisan Jawi 2. Persuratan 文学 Mempamerkan keintektualan 展示知识 melalui kegiatan persuratan Berkembang dalam bentuk batu bersurat sehingga lahir karya dalam bentuk manuskrip 手稿. Keunikan intelektual ini diwarisi 继承 dan diteruskan 持续 oleh kerajaan-kerajaan Melayu. 3. Seni Bina Keunikan yang menjadi warisan kerajaan Alam Melayu. Memudahkan kehidupan dalam kegiatan pertanian, pelayaran, perdagangan dan keagamaan. Kehidupan di Kawasan persisiran pantai dan lembah sungai melahirkan petukang-petukang 工 匠 kapal yang hebat.  Amalan Beragama Agama memainkan peranan penting 重要角色 dalam membina 建造 corak kehidupan 生活模式 dan memperkaya kebudayaan tempatan 丰富当地文化 masyarakat kerajaan Alam Melayu. Hal ini dibuktikan melalui keunikan warisan dalam amalan beragama 宗 教. ❖ Sifat Terbuka Masyarakat kerajaan Alam Melayu mengamalkan 实践 sifat terbuka 开放的思 想 dalam amalan beragama. Kepercayaan awal 早期信仰 disesuaikan dengan penyebaran 传播 agama Hindu dan Buddha. Islam juga tersebar secara aman 和平. Keunikan warisan masyarakat kerajaan Alam Melayu tergambar 反映出 melalui anutan 信仰 pelbagai agama 各种宗教. Contohnya, sebahagian masyarakat kerajaan Champa dan Angkor menganut agama Hindu dan sebahagian yang lain menganut agama Buddha pada masa yang sama.  Sifat toleransi juga merupakan keunikan 独特 性 dalam amalan beragama masyarakat kerajaan Alam Melayu. Penganut 信徒 agama Hindu membina Candi Prambanan berdekatan dengan Candi Borobudur tempat ibadat 宗教场所 penganut agama Buddha di Jawa Tengah. ❖ Simbol penyatuan Agama menjadi simbol penyatuan 团结的符号 raja dan rakyat. Raja memerlukan golongan agama untuk mengukuhkan kedudukannya di atas takhta kerajaan. Misalnya, golongan Brahmin 婆罗门 mempunyai peranan yang besar 大的角色 semasa pertabalan raja 王的登基. Jayavarman II diisytiharkan kedudukan 地位 baginda sebagai Dewaraja oleh seorang Brahmin bernama Hiranyadama.  Golongan agama juga diberi tempat dan status 地位 yang istimewa dalam kerajaan. Mereka dilantik 被委任 sebagai pentadbir 管理者 dan penasihat 顾问 pemerintah. Kerajaan Funan, Srivijaya dan Angkor Warisan ini diteruskan 被继 续 oleh kerajaan lain di Alam Melayu. ❖ Candi Besar Candi besar 大庙宇 dibina 被建造 sebagai lambang keagungan 伟大的象征 sesebuah kerajaan dan dikagumi 被赞叹 hingga hari ini 直到今天. Buktinya dengan binaan Candi Borobudur, Angkor Wat, Candi Prambanan dan Candi Muara Jambi. Candi ini menjadi institusi agama 宗教机构 yang berperanan sebagai pusat ibadat 宗教中心 , tempat pemujaan roh nenek moyang 崇拜祖灵的地方 dan pusat perhimpunan para pendeta 宗教师集会中心.  Apabila agama Islam tersebar, masjid pula dibina sebagai pusat ibadat 宗教中心 , pendidikan 教育 dan kebajikan 福利. Keunikan sistem pendidikan Islam 伊斯兰教教育系统 melalui institusi pondok 亭子 机构 atau madrasah 伊斯兰 学校 merupakan warisan yang diteruskan 被继续 hingga hari ini 直到今天.  Kepelbagaian agama dan kepercayaan 各种宗教和信仰 melahirkan masyarakat yang harmoni 和谐的社会 dan saling menghormati 互相尊 敬. Sifat ini diwarisi oleh masyarakat Alam Melayu hingga hari ini. Sistem pemerintahan beraja 君主制 , kebijaksanaan pemerintah 君主的 智慧 , kegiatan ekonomi 经济活动 , perkembangan sosiobudaya 社会文 化的发展 dan amalan beragama 宗教习俗 merupakan keunikan 独特 性 masyarakat kerajaan Alam Melayu. Keunikan 独特性 ini diwarisi oleh kerajaan-kerajaan Melayu yang lahir kemudiannya. Oleh sebab itu, generasi kini 现今的一代 haruslah menghargai 珍惜 setiap keunikan 每一个独特性 tersebut dan menghayati 重视 warisannya 有关遗产.