Ang Kabutihan o Kasamaan ng Kilos (Values Education 10 PDF)

VALUES EDUCATION 10 ANG KABUTIHAN O KASAMAAN NG KILOS AYON SA paninindigan, gi nto ng aral, at pagpapa h a la ga MODYUL 7  Mga inaasahan Naipapaliwanag na angbawat yugto ng makataongkilos ay kakikitaan ngkahalagahan ng deliberasyon ng isip at...

VALUES EDUCATION 10 ANG KABUTIHAN O KASAMAAN NG KILOS AYON SA paninindigan, gi nto ng aral, at pagpapa h a la ga MODYUL 7  Mga inaasahan Naipapaliwanag na angbawat yugto ng makataongkilos ay kakikitaan ngkahalagahan ng deliberasyon ng isip atkilos-loob sa paggawa ngmoral na pasya at kilos.  Mga inaasahan Naunawaan sa modyul 5 at 6 na itinuturing na mabuti ang isang makataong kilos kung ginamitan ng isip upang makabuo ng mabuting layunin at ang kilos-loob upang isagawa ito sa mabuting pamamaraan. ITINUTURING NA MABUTI ANG ISANG MAKATAONG KILOS KUNG GINAMIT ANG ISIP UPANG MAKABUO NG MABUTING LAYUNIN AT ANG KILOS- LOOB UPANG ISAGAWA ITO SA MABUTING PAMAMARAAN LIKAS SA TAO NA NAISIN AT GAWIN ANG ISANG BAGAY NA NAGBIBIGAY NG KALIGAYAHAN SA KANIYA Ngunit naitanong mo na ba sa iyong sarili kung tama bang gamitin ang kaligayahan bilang layunin sa pagsasagawa ng kilos? Sa iyong palagay tama bang gamitin ang KALIGAYAHAN bilang layunin sa pagsasagawa ng kilos?  Ang bunga ay maaaring hindi rin agarang makita lalo na kung mas mahaba oras at proseso ng paggawa ng isang kilos Ang Ang kautusang kautusang walang walang pasubali pasubali (Categorical (Categorical Imperative) Imperative) “Gawin mo “Gawin mo ang ang iyong iyong tungkulin tungkulin alang -alang alang -alang sa sa tungkulin” tungkulin” Itinaguyod ni Immanuel Kant, isang Alemanyang Pilosopo na naglayong ipakita ang tunay na batayan ng mabuting kilos  Ang kautusang walang pasubali (Categorical Imperative) ay ang pagkilos sa ngalan ng tungkulin. Ginagawa ng isang tao ang mabuti dahil ito ang nararapat at hindi dahil sa kasiyahan na gawin ito.  May mga kilos ang tao na dahil sa kaniyang hilig (inclination) at hindi dahil ito ay isang tungkulin (duty). Bagamat sa paghinga, tinutupad natin ang tungkuling mabuhay, wala naman itong katangiang moral dahil hilig o likas sa tao ang huminga PANININDIGAN Dalawang Paraan ng Pagtataya ng Kilos  Ito ang naging batayan ng karapatang pantao (Human Rights). Ang paggalang sa dignidad ng tao ay pagbibigay halaga sa kanya bilang rasyonal na indibidwal.  Mga aral na maaaring matutuhan: Ayon kay Kant, ang moral ang moralidad ng isang kilos ay hindi nakabatay sa resulta o benepisyo kundi sa intensyon o layunin sa likod nito. Ibig sabihin, ang isang tao ay dapat kumilos ayon sa kung ano ang tama dahil ito ay tama, hindi dahil sa pansariling interes o gantimpala. 1. Paggalang sa moralidad 2. Pagiging Makatarungang at may integridad Ang Ang Gintong Gintong Aral Aral (The (The Golden Golden Rule) Rule) “Huwag “Huwag mongmong gawin gawin sa sa iba ang iba ang ayaw mong gawin ayaw mong gawin nila sa nila sa iyo” iyo” Ang Ang Gintong Gintong Aral(The Aral(The Golden Golden Rule) Rule) Ayon kay Confucius, Ayon kay Confucius, Mahalagang Mahalagang isalang-alang isalang-alang angang mabuting pakikisama at mabuting pakikisama at kapakanan kapakanan ng ng kapwa kapwa sa sa bawat bawat kilos ng kilos ng tao. tao. Itinuturing Itinuturing niya niya na na matibay matibay nana batayan batayan ng ng moral na moral na kilos kilos ang ang reciprocity reciprocity or or reversibilility. reversibilility. Kinakailangan pag-isipan Kinakailangan pag-isipan ay ay malalim malalim ang ang bawat bawat kilos kilos bago isagawa bago isagawa atat ang ang magiging magiging epekto epekto nito nito sa sa iba. iba. Dito higit Dito higit na na napapatunayan napapatunayan kungkung mabuti mabuti oo masama masama ang partikular ang partikular na na kilos. kilos.  Mga aral na maaaring matutuhan: 1. Paggalang sa iba 2. Pagkapantay-pantay 3. Pag-iisip bago kumilos 4. Pagpapatawad at pag-unawa 5. Pagkakaroon ng mabuting pag-uugali  Ang Pagpapahalaga Bilang Batayan sa Paghusga ng Kabutihan o Kasamaan ng Kilos Ayon kay Max Scheler, Ang tao ay may kakayahang humusga kung mabuti o masama ang isang gawi o kilos ayon pagpapahalaga.  Ang Pagpapahalaga Bilang Batayan sa Paghusga ng Kabutihan o Kasamaan ng Kilos Ang Pagpapahalaga ay obheto ng ating intensyonal na damdamin. Obheto ito ng puso at hindi ng isip, kayat nauunawaan natin na ang pagpapahalaga sa pamamagitan ng pagdama rito.Hindi iniisip ang pagpapahalaga dahil bulag ang ating isip dito. Ngunit hindi to nangangahulugan na hindi na natin mapag-iisipan ang mga bagay, gawi at kilos na mahalaga sa atin. Ang mga pagpapahalaga ang nagbibigay ng kabuluhan o kalidad sa buhay ng tao.  Ang Pagpapahalaga Bilang Batayan sa Paghusga ng Kabutihan o Kasamaan ng Kilos Ayon kay Scheler, Nakasalalay sa pagpili ng pahahalagahan ang paghuhusga sa pagiging mabuti o masama ng kilos ng tao. Maituturing na mabuti ang isang gawain kung mas piniling gawin ang mas mataas na pagpapahalaga kaysa sa mababang pagpapahalaga o positibong pagapapahalaga kaysa sa negatibong pagpapahalaga Limang katangian ng mataas na pagpapahalaga ayon kay Max Scheler Kakayahang tumagal at manatili (timelessness and ability to endure) Mahirap o hindi mabawasan ang kalidad ng pagpapahalaga ( indivisibility) Lumilikha ng iba pang pagpapahalaga Nagdudulot ng higit na malalim na kasiyahan o kaganapan (depth of satisfaction) Malaya ang organismosng dumaranas nito.  Mga aral na maaaring matutuhan: 1. Pagpapahalaga sa mga gawi 2. Subhetinong pagpapahalaga 3. Pagkakaiba 4. Pagpapahalaga sa mga relasyon 5. Pagpapahalaga sa mga prinsipyo Tandaan Mahalagang malinaw sa iyo ang mga batayan sa paghuhusga ng kabutihan o kasamaan ng isang kilos. Ang malalim na pag-unawa sa Kautusang Walang Pasubali, Gintong Aral at pagpapahalaga at nagbibigay sa iyo ng matatag na kakayahan na gawin ang mabuti at iwasan ang masama.