Perküsyon 2023 Haliç Üniversitesi

PERKÜSYON Uz. Dr. Işık Gönenç Haliç Üniversitesi Sınıf 1-4.Dönem Aile Hekimliği-Fizik Muayeneye Giriş  Önce dinleyelim. https://www.google.com/search?q=body+avlaia &oq=body+avlaia&aqs=chrome..69i57.10949j0j7 &sourceid=chrome&ie=UTF-8 https:/...

PERKÜSYON Uz. Dr. Işık Gönenç Haliç Üniversitesi Sınıf 1-4.Dönem Aile Hekimliği-Fizik Muayeneye Giriş  Önce dinleyelim. https://www.google.com/search?q=body+avlaia &oq=body+avlaia&aqs=chrome..69i57.10949j0j7 &sourceid=chrome&ie=UTF-8 https://www.youtube.com/watch?v=wgcMG4EijS o https://youtu.be/99N5ceqyirY Hangileri timpan ses? Hangileri mat ses?  Perküsyon Perküsyon, hastanın vücuduna hafifçe vurarak ses çıkararak değerlendirmeler yapan bir fizik muayene tekniğidir. Perküsyon, vücudun duvarlarında ve altındaki organlarda ve dokularda hareket oluşturarak duyulabilir sesler ve hissedilir titreşimler üretir. Altta yatan dokuların hava mı sıvı mı dolu olduğunu, yoksa katı mı olduğunu belirlememizi sağlar.  Perküsyon İç organların sınırlarını ve organlarda gelişen patolojileri saptamaya yarar. Perküsyonda üç türlü ses duyulur. 1- Mat ses: Kas ya da karaciğer gibi içinde hava olmayan dokulardan alınan seslerdir. Ancak normalde matite alınmayan organlarda solid tümörler veya eksuda biriktiğinde patolojik olarak duyulabilir. Akciğerlerde havasız bölgeler (atelektazi) olursa perküsyonda tok bir ses (matite) alınır. (kalın bir kitabı veya tahtayı perküte ediniz.) Üzeri hava dolu organlarla örtülü olan solid organlarda, örneğin akciğerlerin karaciğer ya da kalbi örttüğü bölgelerde matite daha hafiftir. Buna submat ses (submatite) denir. 2 - Sonor ses: Normal akciğerlerde duyulur. Akciğerlerin tümünde ya da bir kısmında normalden fazla hava bulunduğunda titreşimler daha yüksek amplitütlü ve daha yüksek frekanslı, daha berrak ve tınlayıcı olarak kulağa gelir. Buna hipersonor ses (hipersonorite) denir. 3- Timpan ses: içi hava ile dolu organlarda örneğin en iyi, bağırsaklar üzerinde duyulur. Hipersonoriteden daha yüksek amplitüdlü seslerdir. (timpani davulunu, boş bir bidonu veya boş tenekeyi perküte ederseniz bu sesi anlayabilirsiniz.) https://www.fiyatgrafik.com/urun/hlby-2-paket-bas-davul-cekic-kafa-hissettim-perkusyon-mallets-timpani-sopa-ile-paslanmaz-celik-saplar-bej-beyaz.html  Perküsyon https://pressbooks.library.ryerson.ca/ippa/chapter/percussion/  Parmaklarımızla çeşitli kaplara vurduğumuzda duyduğumuz sesler gibi göğüs duvarına vurduğumuzda da hava miktarı ve dokuların yoğunluğuna göre farklı sesler duyarız. https://www.rnceus.com/resp/respperc.html#:~:text=Percussion&text=Percussion%20is%20an%20assessment%20technique,of%20air%20in%20the%20lungs.  Hekim, sol el orta parmağını, perküsyon yapılacak bölgeye koyar. Sağ el orta parmak ile sol el orta parmak falanksı üzerine vurur. Vuruşlar el bileğini hareketiyle yapılır, dirsek sabittir. http://genderi.org/insanda-gogus-kafesi-ve-solunum-sistemi-muayenesi.html  Batın perküsyonu Hastaya batının dokunarak ve dinlenerek muayene edileceği söylenir. Pasif elin 3. parmağı batın cildine konur Diğer elin 3. parmak ucu 90 derece fleksiyona getirilip dirsek sabit tutularak, el bileğinin hareketi ile, cilde yerleştirilen parmağın tırnak dibi ile birinci falanksının eklemi arasına kısa darbeler vurulur. Batın 4 kadran ayrı ayrı değerlendirilecek şekilde, epigastrik bölgeden başlayacak şekilde, ışınsal tarzda perküte edilir. Normalde tüm batından timpanik ses alınır.  Batın perküsyonu ile içi dolu (katı) ve içi boş organların pozisyonu ve boyutları değerlendirilir (Karaciğer sınırlarının belirlenmesi, bağırsakların değerlendirilmesi gibi).  Ne tespit edebiliriz? Karnın her yerinden beklenildiği gibi timpan ses (içi boş organlardan gelen) geliyor mu? Matite var mı?(İçi dolu organlarda büyüme, kitle ya da karında asit varlığını belirleyebiliriz). Derin palpasyon, perküsyon bulguları ile birleştirilerek karın içi organların durumu ve varsa kitleler saptanmaya çalışılır.  Karaciğerin üst ve alt sınırının perküsyon ile belirlenmesi Sağ midklaviküler hat boyunca 4. interkostal aralıktan başlanarak pasif elin 3. parmağı sırasıyla daha aşağıdaki interkostal aralıklara yerleştirilir. Sonoritenin kaybolup matitenin başladığı aralık karaciğerin üst sınırını belirler. Aynı hat boyunca perküsyon aşağıya doğru devam ettirilip barsak timpanizmi duyuluncaya dek perküsyon yapılması hem toplam vertikal karaciğer uzunluğunu hem de karaciğer alt sınırını belirlememizi sağlar. Bu şekilde hepatomegali ve pitoz ayrımı da yapılır. http://azkurs.org/anamnez-anamnez-fizik-muayene-v2.html https://obgynacademy.com/wp-content/uploads/2019/01/Abdo-exam.pdf  Traube alanının perküsyonu Traube alanı mide fundusunun (içi hava dolu organ) bulunduğu alandır. Ksifoidden geçen yatay çizgi, ön aksiller çizgi ile kosta alt sınırı arasındaki alanın perküsyonu edilmesidir. Normalde timpanik ses alınan bu bölgede derin nefes alınması ile matite alınması splenomegaliyi gösterir, dalak en az 2 kat büyümüştür). Perküsyon medialden laterale doğru uygulanır. Bazen dalak yalnız yukarıya doğru büyüyebilir. Traube üçgeni dikkatli şekilde perküte edilmelidir. http://azkurs.org/anamnez-anamnez-fizik-muayene-v2.html Korkut E , Özden A. Traube Aralığı. Güncel Gastroenteroloji 2013;17(1):75-6  Mesane, overler ve uterusun perküsyonu Normalde bu organların palpasyonu ve perküsyonu bize bulgu vermez. Glob vezikale (mesanenin idrar yapamamaya bağlı aşırı dolu olması) veya bu organlardaki tümörler perküsyonla fark edilebilir. Bu durumlarda perküsyonda matitenin yönü aşağı bakar. Meltem UĞRAŞ.PEDİATRİDE ABDOMİNAL MUAYENE. https://slideplayer.biz.tr/slide/3248002/  Asit muayenesi (perküsyon) Ksifoidden başlayarak karın alt bölgelerine doğru ışınsal tarzda perküsyon yapılır (asitte açıklığı yukarı bakan matite çizgisi elde edilir). Matite duyulan yerler işaretlenir. Asit olduğundan emin olmak için yer değiştiren matite ve dalgalanma hissi de bakılarak asit konusunda detaylı bulgu ediniriz. Meltem UĞRAŞ.PEDİATRİDE ABDOMİNAL MUAYENE. https://slideplayer.biz.tr/slide/3248002/  Asit muayenesi (perküsyon) Az miktarda asit olduğunda diz-dirsek pozisyonunda göbek bölgesi perküte edilir. Ayrıca dalgalanma hissi (sensation de flots) da aranabilir. http://gunceltipdernegi.org/pdf/7/yasar-colak.pdf /  "Çalkantı hissi" (sensation de flot) Sırtüstü yatan hastada muayene eden doktora yardımcı bir kişi elinin hipotenar kısmını hastanın karnının ortasına dikey olarak yerleştirerek deriden gelen iletimi engeller. Doktorun bir elinin avucunu algılayıcı olarak karnın bir yanına koyar, diğer eliyle de karnın karşı tarafından uyguladığı fiskelerin oluşturduğu dalga hareketini hissetmeye çalışır. Bu hisse “sensation de flot” denir.  Asit muayenesi (perküsyon) https://docplayer.biz.tr/5857607-Asit-ve-asitli- hastaya-yaklasim.html Prof.Dr.Enver Dolar Yer değiştiren matite: hastanın pozisyonunu değiştirdiğimizde asit sıvısı da yer değiştirir ve matitenin http://gunceltipdernegi.org/pdf/7/yasar-colak.pdf sınırları ve şekli değişir.  Solunum Sistemi Perküsyonu Solunum sistemi muayenesinde hasta oturur pozisyonda iken toraksın arka kısmı, yatarken de ön kısmının perküsyonu yapılabilir. Solunum sistemi perküsyonunun inspeksiyon, palpasyondan sonra, oskültasyondan önce yapılması uygundur. Göğüs kafesinin perküsyonu ile dokulardaki hava, sıvı ve solid cisimler ayırt edilebilir. Perküsyon yapılacak parmak dışında elin diğer yapılarının göğüs kafesi ile temas etmediğinden emin olunarak sol elin orta parmağının proksimal ve interfalangeal eklem arasındaki alanın üst tarafına, sağ elin orta parmağının ucu ile vurulur. Perküsyon sırasında elin hareketi bilekten olmalıdır.  https://www.youtube.com/watch?v=1JKXf5os CHE http://genderi.org/insanda-gogus-kafesi-ve-solunum-sistemi-muayenesi.html  Toraks perküsyonu Toraks perküsyonu, supraskapular ve subskapular alanda interkostal aralıklara paralel, interskapular alanda interkostal aralıklara dik ve simetrik olarak yapılır. Kosta – diyafragmatik sinüsler inspiriumda ve ekspiryumda ayrı ayrı perküte edilerek sinüslerin açık veya kapalı olup olmadığı anlamaya çalışılır. Önde sağda orta klavikula çizgisi üzerinde 4. veya 5. interkostal aralıkta sonorite azalır buna KC’in submatitesi denir. Perküsyona aşağı doğru devam edildiğinde 5. ve 6. aralıkta sonorite kaybolur. Buna da KC’in mutlak matitesi denir. Solda önde kalp matitesi alınır. http://genderi.org/insanda-gogus-kafesi-ve-solunum-sistemi-muayenesi.html  Akciğerlerden perküsyonla alınan sesler Sonor (akciğerlerden alınan normal ses) Hipersonör (astım,amfizem,pnömotorax)-bu hasalıklarda akciğerlerde hava hapsolur. Timpanik ses (mide fundusu, traube alanında alınır) Matite/submatite (skapula üzerinde, diafragma, dalak, karaciğer ve kalp bölgesinde) Mat ses (matite) : Sonor sese tamamen zıt özellikte bir sestir Akciğerde hiç hava kalmadığında duyulan sestir Submatite (sonoritede azalma), ileri şekline mutlak matite denir Akciğerlerde dokunun çökmesi yaygın enfeksiyon, akciğer ve plevra tümörleri, plörezi ve plevra kalınlaşmasında matite alınır  KALP PERKÜSYONU Kalp büyüklüğünün ve şeklinin belirlenmesinde perküsyonun kullanılması deneyim gerektirir. Sağ tarafta dıştan içe, sol tarafta sol omuzdan kalbe doğru ışınsal, apekste dıştan içe yapılacak perküsyonla kalbin sınırları ve büyüklüğü anlaşılabilir. https://ppt-online.org/180036 Kostovertebral açı perküsyonu-böbrek hassasiyeti-Indirekt and direkt perküsyon metodları.  https://www.youtube.com/watch?v=obIdJsgi_ gs  Kafanın perküsyonu olur mu? – Macewen bulgusu, süt çocuklarında pariyetal, temporal ve frontal kemik bileşkesinde yapılan perküsyonla “çatlak testi” sesi alınmasıdır. Beyin apsesi veya hidrosefalinin varlığının tespitinde kullanılabilir. Sütürlerin birbirlerinden ayrıldığına işaret eder. Tiroidin perküsyonu olur mu? – Normalde rezone ses alınan bu bölgede mediastene uzanan tiroid dokusu varsa sternal çentikten aşağı doğru perküsyon ile matite alınır. https://www.noroloji.org.tr/TNDData/Uploads/files/tnd-s-c-icler.pdf  Tiroid perküsyonu olur mu? Örneğin tiroid dokusu mediastene doğru uzanıyorsa normalde sonor ses almamız gerekirken sternal çentik üzerinde tiroid dokusuna ait mat ses alınır. (Plonjan Guatr) Plonjan Guatr  Perküsyon eğlencelidir. https://www.youtube.com/watch?v=73jJLspL8 o8 https://www.youtube.com/watch?v=B4PSvN3 VSyI  Kaynaklar http://tip.kocaeli.edu.tr/docs/karin_muayenesi_rehber i.pdf http://tip.akdeniz.edu.tr/wp- content/uploads/2016/07/Mesleksel-Beceri-Klinik- Uyg.Soru-Yanit-.pdf https://slideplayer.biz.tr/slide/13373874/ http://azkurs.org/anamnez-anamnez-fizik-muayene- v2.html Korkut E , Özden A. Traube Aralığı. Güncel Gastroenteroloji 2013;17(1):75-6 https://www.noroloji.org.tr/TNDData/Uploads/files/tn d-s-c-icler.pdf