Қазақ әдебиетінің көрнекті тұлғалары: Абай, Шәкәрім, Мұқағали PDF

Document Details

AmpleDryad4619

Uploaded by AmpleDryad4619

Abai Kazakh National Pedagogical University

Tags

Қазақ әдебиеті Абай Құнанбайұлы Шәкәрім Құдайбердіұлы Мұқағали Мақатаев

Summary

Бұл мақалада Қазақ әдебиетінің көрнекті тұлғалары Абай Құнанбайұлы, Шәкәрім Құдайбердіұлы және Мұқағали Мақатаев өмірі мен шығармашылығы туралы жазылған. Үш ақынның да өз дәуірінде қазақ әдебиетіне елеулі үлес қосқандығы мен тақырыптық түрлілігі айтылған.

Full Transcript

**Қазақ әдебиетінің көрнекті тұлғалары: Абай, Шәкәрім, Мұқағали** Қазақ әдебиетінің даму тарихында Абай Құнанбайұлы, Шәкәрім Құдайбердіұлы, Мұқағали Мақатаев сияқты ұлы тұлғалар ерекше орын алады. Олардың әрқайсысы өз дәуірінің рухани жетекшісі болып, қазақ әдебиетінің бағыт-бағдарын анықтауға, ұлт...

**Қазақ әдебиетінің көрнекті тұлғалары: Абай, Шәкәрім, Мұқағали** Қазақ әдебиетінің даму тарихында Абай Құнанбайұлы, Шәкәрім Құдайбердіұлы, Мұқағали Мақатаев сияқты ұлы тұлғалар ерекше орын алады. Олардың әрқайсысы өз дәуірінің рухани жетекшісі болып, қазақ әдебиетінің бағыт-бағдарын анықтауға, ұлттық сана мен мәдениетті қалыптастыруға зор үлес қосты. Абай Құнанбайұлы (1845-1904) -- қазақ халқының ұлы ақыны, ойшыл, ағартушы, қазақ әдебиетінің негізін салушылардың бірі. Абай қазақ әдебиетіне жаңаша леп әкеліп, шығармалары арқылы халықтың санасын жаңғыртуды көздеді. Ол \"Қара сөздерінде\" өз заманының әлеуметтік және моральдық мәселелерін көтеріп, адамгершілік пен білімге ұмтылуды насихаттады. Абайдың поэзиясы терең философиялық мазмұнға ие, оның «Өлең -- сөздің патшасы, сөз сарасы», «Күз», «Қараша, желтоқсан мен сол бір-екі ай» сияқты өлеңдері қазақ әдебиетінің алтын қазынасына енген. Абай өз заманындағы қоғамның міндерін сынап, қазақ халқын білімге, еңбекке шақырды. Оның философиялық ойлары бүгінгі күнде де өзектілігін жоғалтқан жоқ. Шәкәрім Құдайбердіұлы (1858-1931) -- Абайдың немере інісі, әрі шәкірті, қазақтың көрнекті ақыны, философы және ойшылы. Шәкәрім де Абайдың ағартушылық және гуманистік дәстүрлерін жалғастырып, өз шығармаларында адамның ішкі рухани дүниесін ашуға тырысты. Оның \"Үш анық\" еңбегінде өмірдің мәні, дін және философия туралы ойлары баяндалған. Шәкәрім шығармашылығының басты ерекшелігі -- адамның рухани тазалығына, адамгершілік қасиеттерін дамытуға үлкен мән беруі. Ол қазақ халқын адалдыққа, ізгілікке және әділдікке шақырды. Шәкәрім поэзиясы мен прозасында ой тереңдігі мен идеяның жаңашылдығы айқын көрінеді. Оның \"Жастарға\", \"Адасқан өмір\", \"Шын бақ\" атты шығармалары адам өмірінің мағынасын іздеуге бағытталған. Мұқағали Мақатаев (1931-1976) -- қазақ поэзиясының қайталанбас тұлғасы, XX ғасырдың орта шенінде қазақ әдебиетіне жаңа леп әкелген ақын. Мұқағалидың өлеңдері мен поэмалары адам жанының нәзіктігін, табиғат пен махаббатты ерекше сипаттайды. Оның \"Менің анкетам\", \"Бүгін менің туған күнім\" атты өлеңдері қазақ оқырмандары арасында кең таралған. Мұқағали шығармашылығында махаббат, өмір, өлім, жалғыздық сынды тақырыптар терең талданып, лирикалық және психологиялық тұрғыдан зерттелген. Мұқағали қазақ поэзиясына жаңа стильдік ерекшеліктер енгізіп, қазақ тілінің көркемдік әлеуетін жаңа деңгейге көтерді. Оның шығармалары арқылы оқырмандар адам болмысын, өмірдің өткіншілігі мен мәнін түсінуге талпынады. Бұл үш тұлға қазақ әдебиетінде өшпес із қалдырды. Абайдың ойшылдығы, Шәкәрімнің рухани тереңдігі, Мұқағалидың лирикалық нәзіктігі қазақ халқының ұлттық болмысын, мәдениеті мен руханиятын тереңінен ашады. Олардың шығармалары қазақ оқырманына ғана емес, бүкіл әлем әдебиетіне ортақ құндылықтарды ұсынады. Абай, Шәкәрім, Мұқағали өз замандарында қазақ халқының рухани дамуы мен мәдениетіне әсер етіп қана қоймай, бүгінгі ұрпаққа да терең мағыналы өсиет қалдырды.

Use Quizgecko on...
Browser
Browser