3-Hafta Telesağlık Teknolojileri & Kullanım Alanları SKY489

SKY489 Telesağlık Teknolojileri & Kullanım Alanları Ahmet Genç, PhD Geleceğin sağlık yöneticileri … teknoloji yönetimi “Önümüzdeki yıllar içerisinde … hastanede yatış oranları ve süreleri daha da azalacak, evde bakım ve izlem hizmetleri ön plana çıkacak...

SKY489 Telesağlık Teknolojileri & Kullanım Alanları Ahmet Genç, PhD Geleceğin sağlık yöneticileri … teknoloji yönetimi “Önümüzdeki yıllar içerisinde … hastanede yatış oranları ve süreleri daha da azalacak, evde bakım ve izlem hizmetleri ön plana çıkacak  Sağlık yöneticileri, kuruluşları yönetmenin yanı sıra ve belki de bundan daha çok, teknoloji yönetimi, evde bakım, uzaktan izlem ile hasta ve yakınlarının eğitimi işlerinin düzenlenmesine ağırlık vereceklerdir”. Prof. Dr. Osman Hayran Kaynak: https://www.sdplatform.com/Dergi/99/Saglik-hizmetlerinde-gelismeler-yonetim-anlayisinda-degismeler.aspx  Telesağlık … tanımı “Telesağlık, doktoru hastanın evine geri getirir.”  Sağlık Hizmetleri her geçen gün daha teknolojik hizmetlerle birlikte veriliyor ve giderek  kişinin hastane dışında bir ortamda (trafik, park vb. zorluklarla karşılaşmadan) sağlık hizmeti alması mümkün hale geliyor. Kaynak: Kruse, C. S., Krowski, N., Rodriguez, B., Tran, L., Vela, J., & Brooks, M. (2017). Telehealth and patient satisfaction: a systematic review and narrative analysis. BMJ open, 7(8), e016242.  Telesağlık … tanımı Telesağlık, mesafenin (hasta ve sağlık kurumu arasındaki) kritik derecede önemli olduğu durumlarda, fert ve toplum sağlığını geliştirme amacıyla,  hastalık ve yaralanmaların teşhis, tedavi ve önlenmesi, araştırma ve değerlendirmesinde «geçerli bilgi» alışverişi ve  sağlık hizmeti verenlerin sürekli eğitimine yönelik olarak sağlık hizmetlerinin bilgi ve iletişim teknolojileri yardımıyla sağlık çalışanları tarafından sunumunu içine alır. DSÖ Kaynak: Kruse, C. S., Krowski, N., Rodriguez, B., Tran, L., Vela, J., & Brooks, M. (2017). Telehealth and patient satisfaction: a systematic review and narrative analysis. BMJ open, 7(8), e016242.  Telesağlık … önemi, dalları.. Bir diğer tanımda, bir bireyin sağlıkla ilgili gereksinimini bilgi ve iletişim teknolojileri aracılığıyla sağlamaya yardımcı olan yöntemlerin bütününe denir. Sağlık hizmetlerinde teknolojinin artan kullanımıyla birlikte telesağlığa büyük önem verilmiştir.  Bu sayede sağlık hizmetlerinin uzak yerlere genişletilebilmesi ve alanında uzman sağlık profesyonellerden toplumun çok daha büyük kesimlerinin faydalanması sağlanabilir  Telesağlık aracılığıyla “yakınlık engeli” aşılabilir. Kaynak: Kruse, C. S., Krowski, N., Rodriguez, B., Tran, L., Vela, J., & Brooks, M. (2017). Telehealth and patient satisfaction: a systematic review and narrative analysis. BMJ open, 7(8), e016242.  Telesağlık … önemi, dalları..  Telesağlık terimi tele tıbbı içine alan bir terimdir.  video konferans, internet, asenkron iletişim, kablosuz iletişim, mobil uygulamalar ve güvenli mesajlaşma gibi çeşitli uygulama alanlarını kapsar. Örn. Sağlıklı yaşam davranışları / sağlık eğitimi, epidemiyoloji, çevre sağlığı, sağlık yönetimi gibi bileşenlere ihtiyaç duyar, koruyucu yaklaşımlara yönelik uygulamaları içine alır. Kaynak: Kruse, C. S., Krowski, N., Rodriguez, B., Tran, L., Vela, J., & Brooks, M. (2017). Telehealth and patient satisfaction: a systematic review and narrative analysis. BMJ open, 7(8), e016242.  Telesağlık … hasta memnuniyeti merkezde olmalı  Telesağlık türleri de birer araçtırlar! Hastalar sağlık hizmetlerinin uzaktan verilmesinden memnun değilse, hizmet gereksiz ve pahalı hale gelebilir!  Telesağlık uygulamaları için de, iletim (sağlık verisi alışverişi) tarzından bağımsız olarak hasta memnuniyeti temel kalite göstergesidir!  Telesağlık barındırdığı teknolojiden kaynaklı olarak, hizmet verme şekillerini önemli ölçüde değiştirme potansiyeline sahiptir.  Kullanılan teknoloji yönteminden bağımsız olarak güçlü bir hasta-hizmet sağlayıcı (hastane, doktor, vb.) ilişkisi sürdürülmelidir. Kaynak: Kruse, C. S., Krowski, N., Rodriguez, B., Tran, L., Vela, J., & Brooks, M. (2017). Telehealth and patient satisfaction: a systematic review and narrative analysis. BMJ open, 7(8), e016242.  Telesağlık … hasta ve hizmet sağlayıcılar neden kullanmalı? Hizmet sağlayıcılar ve hastaların,  kullanım kolaylığı, sonuçları ve iletişimi iyileştirme eğilimi ve  düşük maliyeti nedeniyle telesağlık unsurlarını benimsemeliler. + hastalar bakımından  Ulaşım süresini azaltabilir ve hizmet sağlayıcılarla iletişimi artırabilir.  Yüksek kaliteli bir hizmet sağlayabilir,  bakıma erişimi artırabilir,  öz farkındalığı artırabilir ve  hastaların kronik durumlarını yönetmeleri için elini güçlendirebilir. Kaynak: Kruse, C. S., Krowski, N., Rodriguez, B., Tran, L., Vela, J., & Brooks, M. (2017). Telehealth and patient satisfaction: a systematic review and narrative analysis. BMJ open, 7(8), e016242.  Telesağlık … hizmet sağlayıcılar ve politikacılar açısından + Sağlık kuruluşları,  kaçırılan randevu sayılarını azalttığı,  eğitim için iyi bir araç olduğu,  bekleme sürelerini azalttığı,  yeniden başvuruları azalttığı ve  ilaç uyumunu iyileştirdiği için telesağlığı benimsemelidir. Ancak en önemlisi, politika yapıcıların  telesağlık için ek geri ödeme araçları sağlayarak mevzuatta olası boşlukların önüne geçerek sağlık hizmetlerinin teknolojiye uyumlaştırılmasına yardımcı olmaları gerekir.  Böylece sağlık hizmetleri çıktıları (sonuçları) iyileştirilebilir  bu da halk sağlığını iyileştirir. Kaynak: Kruse, C. S., Krowski, N., Rodriguez, B., Tran, L., Vela, J., & Brooks, M. (2017). Telehealth and patient satisfaction: a systematic review and narrative analysis. BMJ open, 7(8), e016242. SKY489 Teletıp E-sağlık, Telesağlık, Teletıp … tanımı Sağlık hizmetlerinde bilgi teknolojilerinin kullanımı, kapsamlarına göre e-Sağlık, telesağlık ve teletıp şeklinde sınıflandırılmaktadır.  E-Sağlık; veri işleme ve internet de dâhil olmak üzere bilgisayar ağı uygulamalarının tamamının sağlık hizmeti sunumunda kullanılmasıdır. E-sağlık, Telesağlık, Teletıp … tanımı  Telesağlık; bilgi-iletişim teknolojilerinin (BIT) sağlık hizmeti sunumunun yanında, sağlık çalışanları ve toplumun eğitimi, araştırma, önleyici sağlık hizmetleri vb. faaliyetler için kullanımını içerir. Video  Teletıp ise telekomünikasyon sistemleriyle iletilmiş olan hasta verilerini, belgeleri ve diğer bilgileri temel alan; müdahaleler, tanılar, tedaviye ilişkin kararlar ve tedaviyle ilgili daha sonraki tavsiyeleri içeren belirli bir mesafeden tıp uygulamasıdır. Video Teletıp … tarihçesi  Teletıp uygulamalarına tarihten ilk örnek olarak Alexander Graham Bell’in keşfettiği telefonla üzerine dökülen asidi haber vermesi için yardımcısını araması verilir.  1900lü yılların başlarında, uzun süreler boyunca açık denizde kalmak zorunda olan denizcilere, sonrasında uzaya giden astronotlara uzaktan sağlık hizmeti verilen örnekler vardır.  2000’li yıllarda dünyada aşırı artan sağlık harcamalarını kontrol etmek için en önemli araç olarak gösterilen ilgi artmıştır. Teletıp … araç ve türleri  Teletıp, işitsel ve görsel araçlara ihtiyaç duyar.  Teletıp hizmetlerinde hekim ve hasta arasında iki yönlü bir iletişim vardır. İletişim senkronize ya da asenkronize olabilir Örn. uzaktan doktor muayenesi, kronik hastalıkların takibi, yüksek riskli gebelik takibi vb. hasta sağlık merkezine gelmeden bu sayede sağlanabilmektedir. Teletıp uygulamaları klinik ağırlıklıdır  Teleradyoloji, telerehabilitasyon, teleeczane, teleinme, telediyaliz, teleacil, teleonkoloji, teledermatoloji, teleoftalmoloji, vb. uygulamaları vardır. Teletıp … boyutları Teletıbbın boyutları  İşlev (fonksiyon), uygulama ve teknolojidir.  İşlev boyutu; koruma, teşhis, tedavi, izleme ve rehabilitasyonla ilgili tıbbi bakım yönlerini içerir. Bu yönlerin konsültasyon, teşhis, izleme ve danışmanlık olarak tanımlanan dört bileşeni vardır.  Uygulama; tıbbi uzmanlık (ihtisas alanları), hastalık süreçleri, bakım aşamaları ve tedavi yöntemleriyle ilgili uygulamalardır. Herhangi bir konudaki uygulama alanlarında uzmanlık ve alt uzmanlık dalları arasında çakışmalar olabilir. Örn. İç hastalıkları ve endokrinoloji  Teknoloji bileşeni ise eşzamanlılık (senkronizasyon), ağ tasarımı ve bağlantılı olmak üzere üç bileşene sahiptir Teletıp … yararları  Hastanın bir sağlık kuruluşuna gitme zorunluluğu yok  kırsal bölgelerde yaşayanlara sağlık hizmeti sunma  Hasta-hekim ilişkisinde bekleme yükünü hafifletmesi,  sunulan hizmetten memnuniyete, hastanın yaşam kalitesinin iyileşmesine ve genel olarak sağlık bakım hizmetlerinin iyileştirilmesine katkı sağlaması Teletıp … endişeler  Teletıp uygulamalarının etkililiğinin donanım (bilgisayar, hoparlör, ekran kartı, vb.) ve yazılıma bağlı olması  Erişimle ilgili eşitsizlikler olması  yaşlı bireylerin erişimle ilgili zorluk yaşamaları  Fayda-maliyet çalışmalarına olan ihtiyaç  Teletıp uygulamalarının yüz yüze hekim-hasta / başvuran iletişiminin yerini tutamaması  her hasta/başvuranın tercih etmeyebileceği Teletıp … endişeler  İletişim (beden dili, vb.), fizik muayene, vb. adımların kesintiye uğraması  Teknolojik aksaklıkların hizmete ulaşımda engel oluşturması  Uygulamalar için doğru kişi/hasta seçiminin önemi  Vücut kompozisyonlarına bağlı dozaj ayarlamalarında teletıp uygulamaları sırasında aksaklık veya hata olma ihtimali (ilaç dozu belirleme vb.) Teletıp … endişeler  Klinik durumların tamamı için uygun ve uygulanabilir olmaması  Hasta mahremiyeti, verilerin korunması, vb. konularda sorunlar yaşanabilmesi  Mevzuat boşluğu (hukuki kaygılar)  Tıbbi etik açısından kaygılar  Hekimlik önyargıları  Teletıp hizmetinin, sunucunun hak edişi olarak ücretlendirilmemesi (“tele-angarya”)  Teletıp … koruyucu sağlık uygulamaları  Teletıbbın kullanılabileceği koruyucu uygulamalar arasında  özellikle sağlıklı yaşam davranışlarının kazanılmasına yönelik (örn. Sigara içmeyi bırakma vb.)  Sağlıklı beslenme alışkanlıkları kazanma  Diyabetin önlenmesi ve korunma ile ilgili uygulamalar Kaynak: https://geriatri.org.tr/pdf/TELETIP-KİTABI%202021.pdf Teletıp Ağı Teletıp, Telesağlık ve E-danışma teknolojisi youtube linki: https://www.youtube.com/watch?v=V5l4aKwL-dw Kaynak: Sağlık Yönetim Bilişim Sistemleri, Yusuf Yalçın İleri, Çizgi Kitabevi Telecerrahi Kaynak: Sağlık Yönetim Bilişim Sistemleri, Yusuf Yalçın İleri, Çizgi Kitabevi  Teletıp ve hukuksal boyut … koşullar  Bilgi teknolojileri kullanılarak uzaktan verilecek sağlık hizmetleri (Teletıp) yönünden –hukuk bakış açısıyla- aranacak koşullar,  sağlık hizmetine gereksinim duyan insan bakımından en az yüz yüze verilen sağlık hizmeti kadar yararlı olacağının bilimsel olarak kanıtlarıyla gösterilmesi,  hastaların, bir insan olarak, sahip olduğu özel hayatın gizliliği hakkı başta olmak üzere diğer haklarının güvence altına alınması,  yüz yüze hizmete göre bu hakların ihlali riskini arttırmayan, insanın onurunu ve menfaatini önceleyen bir uygulama olduğunun ortaya konulması Kaynak: https://geriatri.org.tr/pdf/TELETIP-KİTABI%202021.pdf  Teletıp ve hukuksal boyut … mevcut hukuki düzenlemeler ışığında  Kişilerin gereksinim duydukları sağlık hizmetlerine erişme hakkı, yaşam hakkı ile bütünleşik temel insan haklarındandır.  Bu kapsamda Anayasanın 90. maddesi gereğince  «Biyoloji ve Tıbbın Uygulanması Bakımından İnsan Hakları ve İnsan Haysiyetinin Korunması Sözleşmesi (Biyo-Tıp Sözleşmesi)»  Kanun hükmünde olan bu Sözleşmenin ‘İnsanın Önceliği’ başlıklı 2.maddesinde,  biyoloji ve tıbbın uygulanmasında insanın menfaatleri ve refahı, bilim veya toplumun menfaatlerinin üstünde tutulmaktadır. Kaynak: https://geriatri.org.tr/pdf/TELETIP-KİTABI%202021.pdf  Teletıp ile ilgili düzenlemeler … mesleki yükümlülüklere uygunluk Ayrıca ‘Biyo-Tıp Sözleşmesi’nin 4. Maddesinde “sağlık alanında herhangi bir müdahalenin, ilgili meslekî yükümlülükler ve standartlara uygun olarak yapılması gerektiği” ifade edilmiştir.  bütün sağlık meslek mensupları açısından  mesleki yükümlülükler gözden geçirilerek –Teletıp uygulamaları açısından- meslek etiği kurallarının yenilenmesinden sorumlu olan Ulusal ve Uluslararası mesleki kuruluşlardır Kaynak: https://geriatri.org.tr/pdf/TELETIP-KİTABI%202021.pdf  Teletıp ile ilgili düzenlemeler … mesleki yükümlülüklere uygunluk Örn. Hekimlik Meslek örgütleri  Yüzyüze hizmete oranla teletıp hizmetlerinde güven ilişkisini oluşturacak etkin bir iletişimin kurulmasının zorluğu,  bunun sağlık hakkına erişimi engelleme,  tıbbi uygulama hatalarına ve karşılıklı yabancılaşmaya neden olma riskini arttırması,  bilgi sızıntısı riskinin ve  bilişim teknolojilerinin güvenliği sorununun büyümesine dikkat çekilmiştir. Kaynak: https://geriatri.org.tr/pdf/TELETIP-KİTABI%202021.pdf  Teletıp ile ilgili düzenlemeler … tıbbi standartlara uygunluk Hekimden beklenen standart uygulamalar:  anamnez alma, muayene yapma, tanı metotlarını kullanma, bilgilendirme, aydınlatılmış onam alma, komplikasyonları bilme, bakım yapma, takip/kontrol yapma şeklindedir. Tıbbi standartlara uygunluk kurallarının gereği olarak  Tedavi hizmetlerinin, uzaktan sunulduğunda yüzyüze sağlık hizmetlerine göre  daha etkisiz olmayacağı,  daha olumsuz sonuçlar üretmeyeceğine dair bilimsel çalışma sonuçlarına ihtiyaç var Kaynak: https://geriatri.org.tr/pdf/TELETIP-KİTABI%202021.pdf  Teletıp ile ilgili düzenlemeler … tıbbi standartlara uygunluk  Avrupa Hekimler Daimi Komitesi’nin (CPME) «Teletıp Politikası belgesi»nde teletıp hizmetlerinin  acil durumlarda kullanılmasının  Ancak hastaya müdahalede bulunma süresinin kritik bir önem taşıdığı ve  hastanın da bu süre içerisinde bir sağlık kuruluşuna başvurmasının mümkün olmadığı hallerde uygulanmasına vurgu yapmıştır. Kaynak: https://geriatri.org.tr/pdf/TELETIP-KİTABI%202021.pdf  Etik açıdan Teletıp … ‘ahlaki iyi’ «Yaygınlaşan teknoloji,  ilgili uygulama alanı üzerinde önemli derecede evrime neden olmakta,  yarattığı etkilerle o alanı geri dönüşsüz biçimde değiştirmektedir»  Tıp Etiği açısından yönümüzü bulmamızı kolaylaştıracak olan soru:,  “Yapılabilecek her şeyi yapmalı mıyız?” Kaynak: https://geriatri.org.tr/pdf/TELETIP-KİTABI%202021.pdf  Etik açıdan Teletıp … ‘ahlaki iyi’ Teletıp uygulamaları özelinde ‘ahlaki iyi’yi bulmak için  hangi uygulamanın  hangi gerekçeyle sahada uygulanması haklı çıkarılabilir?’ sorusunun yanıtı bize rehberlik edecektir. Bunu yaparken kategorik olarak bir şeye karşı çıkmak ya da pragmatik açıdan hareket etmekten uzak durmak önemli! Kaynak: https://geriatri.org.tr/pdf/TELETIP-KİTABI%202021.pdf  Etik açıdan Teletıp … primum non nocere – önce zarar verme  Asimetrik hasta-hekim ilişkisinde dezavantajlı kim?  Etkililik ve güvenlilik?  Teknoloji kaynaklı hata ve zarar olasılığının tıbba karşı var olan güvensizliği artırma ihtimali?  Sağlık hizmetlerinin ticaretin nesnesi haline dönüştürülme riski!?  Hasta yararı öncelik iken, önceliğin kârlılık olduğu piyasa koşullarında bu tür teknolojilerin neden olabileceği ve oluştuktan sonra önünün alınması zor bir yöne doğru süreçlerin evrilme riski!? Kaynak: https://geriatri.org.tr/pdf/TELETIP-KİTABI%202021.pdf  Etik açıdan Teletıp … primum non nocere – önce zarar verme  Hasta-hekim ilişkisi düzlemindeki aydınlatılmış onam, mesleki gizliliğin korunması, bilimsel bilgi kullanma yükümlülüğü vb. konular  Makul yarar sağlama ve zarar ihtimali  «Sağlık hizmetlerini bütüncül sunmak ve koruyucu sağlık hizmetlerini öncelemeye götüren rehber soru ‘Hangi koşullarda, hangi uygulama’ Kaynak: https://geriatri.org.tr/pdf/TELETIP-KİTABI%202021.pdf SKY489 Teleradyoloji Tıbbi Görüntüleme … DICOM  Tıbbi görüntüleme disiplini, bilişim teknolojilerinin kullanılması konusunda diğer tıp disiplinlerine çoğunlukla öncü konumdadır.  Tıbbi görüntülemenin tıp bilişimi alanında diğer disiplinlere göre bazı avantajları vardır.  1990’lı yılların başında geliştirilen ve DICOM (Digital Imaging Communication in Medicine-Tıpta Dijital Görüntülemede İletişim) olarak adlandırılan, «metadata (üst veri)» halinde olan standartların uzun bir süre dünyada her yerde, her cihazda yaygın olarak kullanılmaya başlanması tıpta çok etkili bir alan olan tıbbi görüntüleme ile bilişim devrimini bir araya getirerek etkisini daha güçlü kılmıştır. Tıbbi Görüntüleme … DICOM  Böylece önce teletıp alanında, son zamanlarda ise yapay zeka ve büyük veri işleme konusunda tıbbi görüntüleme oldukça etkili bir değişim göstermiş ve diğer tıp disiplinlerine öncü olmuştur.  DICOM nedir? Teleradyoloji … tanım  Teleradyoloji; medikal görüntülerin ve ilişkili bilgilerin bir coğrafi ortamdan başka coğrafi ortama elektronik olarak iletilmesidir.  1990’lı yılların sonunda internet teknolojisinin gelişmesi,  DICOM standartlarının yerleşmesi ve  PACS (Picture Archiving and Communication System) sistemlerinin yaygınlaşması ile teleradyoloji çok aktif ve etkin olarak kullanılmaya başlanmıştır. Teleradyoloji … + lar ve - ler  Teleradyoloji iş akışında önemli avantajlar sağlamıştır.  Diğer tarafından bu alandaki çok hızlı değişiklikler beraberinde yeni soruları da doğurmuştur.  Ayrıca ülkelere göre uygulama farklılıkları bulunmaktadır.  Medikolegal, teknik ve etik konular halen çözülmeyi beklemektedir. Bu amaçla yasal düzenlemeler henüz tam olarak yerleşmemiştir.  Örn. 2000’li yıllardan itibaren ulusal ve uluslararası meslek kuruluşları kılavuzlar yayınlamaya başlamıştır. Türkiye’de teleradyoloji konusunda ilk kapsamlı standart 2010 yılında Türk Radyoloji Derneği tarafından hazırlanarak ilan edilmiştir Teleradyoloji … avantajlar Artan radyoloji hizmetleri ve artan iş yükü önemli bir sorun olmuştur.  Teleradyolojinin en önemli avantajı iş akışında kolaylık sağlamak olmuştur.  Mekandan bağımsız çalışabilme olanağı en önemli avantajlarındandır.  Daha hızlı rapor sunabilme, acil hizmetlerde ya da yan dal uzmanlığı gerektiren durumlarda görüş alma gibi diğer avantajlar vardır. Teleradyoloji … dikkat edilmesi gerekenler  Teleradyoloji  kurum içi, kurumlararası, belirli bir bölge, ulusal düzeyde hatta uluslararası yapılmaktadır.  Ülkeden ülkeye uygulama alanları farklılık gösterebilir.  Kaynak radyolog olarak da adlandırılan sorumlu radyoloğun bulunmadığı merkezde sadece teleradyoloji ile hizmet verilmesi uygun değildir.  Afet durumları ya da mamografi tarama protokollerinin yerleşmiş olduğu incelemeler gibi durumlarda kaynak radyologsuz teleradyoloji uygulanabilir.  Radyoloji tetkikleri çok sayıda alanda alt uzmanlık gerektirir. Merkezde bulunmayan yan dal uzmanlara danışma önemli ve yararlı bir teleradyoloji uygulama alanıdır.. Teleradyoloji … çözüm bekleyenler  Etik konular: Teleradyoloji hizmet süreci hasta onamı ile olmalı ve radyolojik hizmetlerin sağladığı yararlılık, zararsızlık, «özerklik» gibi ilkelerden taviz verilmemelidir.  herhangi bir müdahalenin, ilgili kişinin özgürce ve bilgilendirilmiş olarak onam vermesi ile yapılması esastır.  aydınlatılmış onamın tüm ögelerinin (bilgilendirme, anlama, gönüllülük, yeterlilik ve onam) nitelikli bir şekilde gerçekleştirilemeyecek olması özerkliğin korunamamasına neden olabilir! Teleradyoloji … çözüm bekleyenler  Teleradyoloji uygulama alanları birden fazla ve karmaşık olduğu için tüm uygulama alanlarında  hasta onamı  hizmetlerin sağladığı yararlılık, zararsızlık, özerklik gibi ilkeleri sağlanmalıdır. Teleradyoloji … çözüm bekleyenler  Gizlilik: Kurum içi veya kurumlar arası uygulamalarda hasta verilerinin gizliliği için tüm önlemler alınmalı; ulusal ve uluslararası mevzuat karşılanmalıdır.  Teknik konular: Yüksek hacimli görüntülüme verilerine giderek artan yüksek çözünürlük de eklenince, görüntülerin kayıpsız ve hızlı iletilmesiyle beraber güvenlik sorunlarına neden olmadan kurumlar arası teleradyolojik hizmetler uygulanmalıdır.  Yasal konular: Bir radyolojik hizmet bütünlüğünü koruyacak, görüntü elde eden, gönderen ve alan tarafların sorumluluklarını SKY489 Telerehabilitasyon Telerehabilitasyon … tanım  Telerehabilitasyon, rehabilitasyon hizmetinin interaktif araçlarla -İnternet üzerinden- uygulanan modern bir şeklidir.  Telerehabilitasyonun önemi,  engeli durumu bulunan,  kronik,  bağışıklık sistemi baskılanmış hastalarda veya  mental sağlık sorunları olanlarda erişim sağlayabilmesidir.  Telerehabilitasyon ile görevli fizyoterapist veya doktor,  arada uzak bir mesafe olsa da,  iletişimde olabilir,  hastaya tam bir tedavi seansı sunabilir veya  kontrol edilebilir Telerehabilitasyon … tanım  Yakın gelecekte kas ve iskelet sistemi ağrılarının bir bölümünün telerehabilitasyon ile tedavisinin devam edilmesi mümkün olabilecektir  BIT gelişmeler, yaygın ve düşük maliyetli internet, akıllı gereçler (tablet, akıllı telefon gibi) ve ilgili uygulamalar yardımıyla Telerehabilitasyon … yararları ve düşündürdükleri Yararları Düşündürdükleri 1. Hastanede tedavi oranının  Muayene ve değerlendirmede azalması, eksiklik 2. Rehabilitasyon ünitelerinden  Teknolojide kısıtlılık erken taburcu olma,  Ekipman maliyeti yüksek 3. Hastane dışında rehabilitasyon olabilir hizmetine hemen erişim,  Hastanın intibakında zorluk 4. maliyet ve zamandan tasarruf,  Yaygınlaşması için standartlar 5. İyileşme, yaşam kalitesinde gerekli artma ve işe daha erken dönme 6. Etkinlikte geleneksel yöntemlere eşdeğer 7. Güvenlik (hekim ve hasta)  Telerehabilitasyon Ekipmanları … bilgisayar + bir sensör + iletişim ağı  Sensör: Ses; 3D (3 boyutlu), hareket (motion) algılayan; Webcam (kamera bulunan) sistemi bulunabilir. HR (yüksek rezolüsyonlu) monitör bulunabilir.  İletişim ağı: Skype®, Doxy®, WhatsApp®, GoogleForms® vb.  Egzersiz uygulamaları: Youtube videoları, özel oluşturulmuş web site uygulamaları  Uygulama şekli:  Senkronize veya  asenkronize Kaynak: https://geriatri.org.tr/pdf/TELETIP-KİTABI%202021.pdf  Telerehabilitasyon Klinik Uygulamaları … klinik değerlendirme ve tedavi 1. Klinik değerlendirme: Hastanın nörolojik değerlendirmenin dışındaki fonksiyonlarının uzaktan kısmi olarak değerlendirilmesidir.  Örn. eklem hareket açıklığı veya hareketin izlenmesi gibi.  Takip sırasında fonksiyonel gelişme değerlendirilebilir. 2. Klinik tedavi: Odiyo – video veya diğer modern dijital iletişim yöntemleri yolu ile eşzamanlı veya olmayan şekilde gerçekleştirilebilir. Kaynak: https://geriatri.org.tr/pdf/TELETIP-KİTABI%202021.pdf  Telerehabilitasyon Klinik Uygulamaları … bilgisayar + bir sensör + iletişim ağı  Senkronize olmayan (asenkron) e-vizitlerde  kayıt yapılan videolardan veya  görüntülerden yararlanarak  hastanın değerlendirilmesi ve tedavisi,  yönlendirme, egzersiz planlama, egzersiz uygulama vb. yapılabilir.  Kişisel olarak düzenlenen egzersiz programında, ihtiyaca bağlı olarak, kısıtlı da olsa fizik tedavi uygulamaları (soğuk uygulama, pozisyonlama vb.) yapılabilmektedir. Kaynak: https://geriatri.org.tr/pdf/TELETIP-KİTABI%202021.pdf  Telerehabilitasyon Ekipmanları … bilgisayar + bir sensör + iletişim ağı Senkronize  Eşzamanlı (gerçek zamanlı),  iki yönlü,  iletişimin doğrudan gerçekleştiği,  hasta ile hekim veya fizyoterapistin karşılıklı görüştüğü veya çalıştığı uygulamadır. Kaynak: https://geriatri.org.tr/pdf/TELETIP-KİTABI%202021.pdf  Telerehabilitasyon … eşzamanlı örn. Kaynak: https://geriatri.org.tr/pdf/TELETIP-KİTABI%202021.pdf