11th Standard History Past Paper PDF

 ¹ãÆãÞããè¶ã ½ãÖãÀãÓ›È : Join Telegram @mpscexpected ‡ãŠãõãä›Ê¾ããÞ¾ãã ‚ã©ãÃÍããԨ㠾ãã ØãÆâ©ãã½ã£¾ãñ ‚ãͽã‡ãŠ Ìã ‚ã¹ãÀãâ¦ã ¾ãñ©ããèÊã ¹ããÌãÔããÞ¾ãã ¹ãƽãã¥ããÞãã „ÊÊãñŒã ‚ããÖñû ƒû Ôãû ¹ãîû ãä¦ãÔã-¾ãã Íã¦ã‡ãŠã¦ã Ôã½ãÆã› ‚ãÍããñ‡ãŠãÞ¾ãã ‡ãŠãß...

 ¹ãÆãÞããè¶ã ½ãÖãÀãÓ›È : Join Telegram @mpscexpected ‡ãŠãõãä›Ê¾ããÞ¾ãã ‚ã©ãÃÍããԨ㠾ãã ØãÆâ©ãã½ã£¾ãñ ‚ãͽã‡ãŠ Ìã ‚ã¹ãÀãâ¦ã ¾ãñ©ããèÊã ¹ããÌãÔããÞ¾ãã ¹ãƽãã¥ããÞãã „ÊÊãñŒã ‚ããÖñû ƒû Ôãû ¹ãîû ãä¦ãÔã-¾ãã Íã¦ã‡ãŠã¦ã Ôã½ãÆã› ‚ãÍããñ‡ãŠãÞ¾ãã ‡ãŠãßã¦ã ½ãÖãÀŸŸ ¹ãƪñÍãã¦ã £ã½ããñùãªñÍã‡ãŠãâ¶ãã ºããõ£ª £ã½ããÃÞãã ¹ãÆÔããÀ ‡ãŠÀ¥¾ããÔããŸãè ¹ããŸÌãʾããÞãã „ÊÊãñŒã ãäÍãÊããÊãñŒãã¦ãî¶ã ¹ãÆ㹦ã Öãñ¦ããñû ƒûÔãû¹ãîû ªìÔã-¾ãã Íã¦ã‡ãŠã¦ããèÊã Ôãã¦ãÌããÖ¶ããâÞ¾ãã ¶ãã¥ãñÜãã›ã¦ããèÊã ÊãñŒãã¦ã ½ãÖãÀŸŸ ‚ãÔãã „ÊÊãñŒã ‚ãã¤ß¦ããñû ƒû Ôãû ¹ãîû 365 Þ¾ã㠽㣾㠹ãƪñÍãã¦ããèÊã ¹ãŠñÀ¥ã Ô¦ãâ¼ãÊãñŒãã¦ã Àã ãã Ñããè£ãÀÌã½ããÃÞãã Ôãñ¶ãã¹ã¦ããè Ô㦾ã¶ããØã Öã ÔÌã¦ã:Êãã ½ãÖãÀãÓ›ÈÌããªãè ½Ö¥ãÌã¦ããñû ÞããÊãì‡ã‹¾ã Àã ãã ªìÔãÀã ¹ãìÊã‡ãŠñÍããè ¾ããÞ¾ãã †õÖãñß ¹ãÆÍãÔ¦ããè½ã£¾ãñ ÀãäÌããä‡ãŠ¦ããèà ¾ãã¶ãñ ½ãÖãÀãÓ›ÈãÞãã „ÊÊãñŒã ‡ãŠñʾããÞãñ ‚ãã¤ß¦ãñû Ôãã¦ãÌããֶ㠇ãŠãÊãŒãâ¡ ( ƒû Ôãû ¹ãîû 230 ¦ãñ ƒû Ôãû 230 ) Ôãã¦ãÌããÖ¶ããâÞ¾ãã 30 Àã ããâ¶ããè †‡ãŠî¥ã 460 ÌãÓãñà ½ãÖãÀãÓ›ÈãÌãÀ À㠾㠇ãŠñÊãñû ããØããä¦ã‡ãŠ ¶ã‡ãŠãÍããÌãÀ ½ãÖãÀãÓ›ÈãÊãã ÔãÌãùãÆ©ã½ã ªÍãÃÌã¥ããÀñ Ìã ½ãÖ¦¦Ìã ¹ãÆ㹦㠇ãŠÀŠ¶ã ªñ¥ããÀñ Ôãã¦ãÌããÖ¶ã ÖñÞã ¹ããäÖÊãñ ½ãÖãÀãÓ›Èã¦ããèÊã Àã ãÜãÀã¥ãñ Öãñ¾ãû „¹ãÊ㺣㠆ñãä¦ãÖããäÔã‡ãŠ Ôãã£ã¶ããâÌãÀŠ¶ã Ôãã¦ãÌããÖ¶ããâÞãñ ½ãîß Ô©ãã¶ã ½ãÖãÀãÓ›È ‚ãÔãî¶ã ¹ãõŸ¥ã (¹ãÆãä¦ãÓŸã¥ã) Öãè ¦¾ããâÞããè Àã ã£ãã¶ããè Öãñ¾ãû ‡ãŠãñÊÖã¹ãîÀ, ¹ãõŸ¥ã, ‡ãŠ-Öã¡, ¶ãããäÍã‡ãŠ, ¼ããñ‡ãŠÀª¶ã ¾ãñ©ããèÊã ¹ãìÀã¦ã¦Ìããè¾ã „¦Œã¶ããâÌãÀŠ¶ã Ôãã¦ãÌããÖ¶ããâÞãã ƒãä¦ãÖãÔã „ÊãØ㡦ããñû ‡ãŠãÊãñÃ, ¼ãã ãñ, ºãñ¡Ôãñ, ãä¹ã¦ãߌããñÀñ, ‚ã ãâŸã, ‡ãŠã¶ÖñÀãè ¾ãñ©ããèÊã Êãñ¥ããè, Þãõ¦¾ã, ãäÌãÖãÀ Ìã ãäÍãÊããÊãñŒã , Øãì¥ã㤾ããÞããè ºãðÖ¦‡ãŠ©ãã, Àã ãã ÖãÊã ¾ããÞãã Øãã©ãã Ô㹦ãÍã¦ããè ƒû ÔãããäÖ¦¾ãã¦ãî¶ã Ìã ¹ãÀ‡ãŠãè¾ã ¹ãÆÌããÍããâÞ¾ãã ¹ãÆÌããÔãÌã¥ãöããÌãÀŠ¶ã Ôãã¦ãÌããÖ¶ããâÞããè ½ãããäÖ¦ããè ãä½ãߦãñû Nagesh Gaikwad Ôãã¦ãÌããÖ¶ã Àã ãÌãâÍãã¦ããèÊã ¹ãƽãìŒã Àã ãñ : ãäÔã½ãì‡ãŠ : Ôãã¦ãÌããÖ¶ã Àã ãÌãâÍããÞãã ÔãâÔ©ãã¹ã‡ãŠû ªãäàã¥ã¹ã©ã¹ã¦ããè ‚ãÔãñ ãäºãÀŠªû ãäÔã½ãì‡ãŠ ¶ãâ¦ãÀ ¦¾ããÞãã ¼ãã„Š ‡ãŠðÓ¥ã ØããªãèÌãÀü 18 ÌãÓãñà û Ôãã¦ã‡ãŠ¥ããèà ¹ãÆ©ã½ã : ãäÔã½ãì‡ãŠÞãã ½ãìÊãØããû Àã ãã ÖãÊã : Øãã©ãã Ô㹦ãÍã¦ããè Öã ‡ãŠã̾ã ÔãâØãÆÖû Øããõ¦ã½ããè¹ãì¨ã Ôãã¦ã‡ãŠ¥ããèà : ãä¨ãÔã½ãìªÆ¦ããñ¾ã ãä¹ã¦ãÌããÖ¶ãû ¶ããÌãã¹ãì¤ñ ‚ããƒÃÞãã „ÊÊãñŒãû ¾ã—ãÑããè Ôãã¦ã‡ãŠ¥ããèà : ÍãñÌã›Þãã Àã ããû Íã‡ãŠãâÞããè ‚ãã‡ã‹ÆŠ½ã¥ãñ, Ôã¦ã¦ãÞããè ¾ã죪ñ, ªìºãÃÊã ÌããÀÔãªãÀ, ãäÌãÍããÊã Ôãã½ãÆ㠾㠾ãã½ãìßñ Ôãã¦ãÌããÖ¶ã Ô㦦ãñÞãã ¶ããÍãû Ôãã¦ãÌããÖ¶ã Àã ãñ Ìãõã䪇㊠£ã½ããÃÞãñ ‚ã¶ãì¾ãã¾ããè ‚ãããä¥ã ¹ãìÀԇ㊦ãñà Öãñ¦ãñû Ô¦ãî¹ããÞããè ãä¶ããä½ãæããèû ‚ã ãâŸã, ‡ãŠãÊãñÃ, ¼ãã ãñ, ¶ãããäÍã‡ãŠ Êãñ¥ããèû ãä¼ã¦¦ããèãäÞã¨ãñ : ‚ã ãâŸã, ÌãñÀŠß, ‡ãŠãÊãñÃ, ã춸ãÀ, ãä¹ã¦ãߌããñÀã Ìãã‡ãŠã›‡ãŠ ÜãÀã¥ãñ : Ôãã¦ãÌããÖ¶ã Ôãã½ãÆã ¾ããÞ¾ãã ‚ãÔ¦ãã¶ãâ¦ãÀ Ìãã‡ãŠã›‡ãŠ Þãã „ª¾ãû Àã ã‡ãŠãè¾ã ¹ããäÀãäÔ©ã¦ããè : ãäÌã⣾ãÍã‡ã‹¦ããè Ìãã‡ãŠã›‡ãŠ ÜãÀ㥾ããÞãã ÔãâÔ©ãã¹ã‡ãŠû ãäÌ㣾ãÍã‡ã‹¦ããè Þãã ¹ãì¨ã ¹ãÆÌãÀÔãñ¶ã : ÔãÌããæ㠺ãÊãÍããÊããè Àã ããû ¹ãÆÌãÀÔãñ¶ã Þ¾ãã ½ãð¦¾ãî¶ãâ¦ãÀ ¦¾ããÞ¾ãã Ôãã½ãÆã ¾ããÞããè ãäÌã¼ããØã¥ããè Øããõ¦ã½ããè¹ãì¨ã Ìã ÔãÌãÃÔãñ¶ã ¾ãã ¹ãì¨ããâ½ã£¾ãñ ¢ããÊããèû ¾ãñÓŸ ÍããŒãã ‚ãããä¥ã Ìã¦ÔãØãìʽã ÍããŒãã ‡ãŠÌããè ‡ãŠãÊããèªãÔããÞãñ ‚ã¶ãñ‡ãŠ ÌãÓãñà Ìãã‡ãŠã›‡ãŠã‡ãŠ¡ñ ÌããÔ¦ã̾ãû ¾ãñ©ãñÞã ‡ãŠãÊããèªãÔãã¶ãñ ½ãñÜãªî¦ã ÀÞãÊãñû Nagesh Gaikwad  ºãªã½ããèÞãñ ÞããÊãì‡ã‹¾ã : Ìãã‡ãŠã›‡ãŠã¶ãâ¦ãÀ ÞããÊãì‡ã‹¾ã ÜãÀ㥾ããÞããè Ô㦦ãã ½ãÖãÀãÓ›Èã¦ãû ¹ããäÖÊãã Àã ãã ã¾ããäÔãâÖû ¦¾ãã¶ãâ¦ãÀ ¹ããäÖÊãã ¹ãìÊã‡ãŠñÍããè, ‡ãŠãè¦ããèÃÌã½ãöã, ½ãâØãÊãñÍã, ªìÔãÀã ¹ãìÊã‡ãŠñÍããè ªìÔãÀã ¹ãìÊã‡ãŠñÍããè Öã ÔãÌããæ㠹ãÀã‡ã‹ÆŠ½ããè Àã ããû ÖÓãÃÌã£ãö㠾ããÞãã ¹ãÀã¼ãÌãû ¹ãÊÊãÌã Àã ãã ¶ãÀñâªÆãäÔãâÖ Ìã½ãö㠾ãã¶ãñ ¹ãìÊã‡ãŠñÍããèÊãã ŸãÀ ‡ãŠñÊãñû ¦¾ãã¶ãâ¦ãÀ ¹ããäÖÊãã ãäÌã‡ã‹ÆŠ½ããã䪦¾ã, ãäÌã¶ã¾ããã䪦¾ã, ãäÌã ã¾ããã䪦¾ã ªìÔãÀã Ìã ‡ãŠãè¦ããèÃÌã½ãö㠪ìÔãÀã Öñ Àã ãñû ‡ãŠãè¦ããèÃÌã½ãö㠪ìÔãÀã Öã ÍãñÌã›Þãã Àã ããû ÀãӛȇãŠî› Àã ãã ‡ãŠðӥ㠹ãÆ©ã½ã ¾ãã¶ãñ ¾ããÞãã ¹ãÀã¼ãÌã ‡ãŠÀŠ¶ã Öãè Ô㦦ãã Ôãâ¹ãìÓ›ã¦ã ‚ãã¥ãÊããèû ÞããÊãì‡ã‹¾ããâÞãñ ¾ããñØãªã¶ã : ‡ãŠÌããè ãäºãÊÖ¶ã Þãñ ãäÌã‡ã‹ÆŠ½ããâ‡ãŠªñÌãÞããäÀ¦ã, ãäÌã—ãã¶ãñÍÌãÀãÞãñ, ãä½ã¦ããàãÀã, ¹ãâ¹ããÞãñ ¹ãâ¹ãÀã½ãã¾ã¥ã, Ôããñ½ãñÍÌãÀãÞãñ ½ãã¶ãÔããñÊÊããÔã ‚ãÍãã ØãÆâ©ããâÞããè ãä¶ããä½ãæããèû ºãªã½ããè, Öâ¹ããè, †ñÖãñß, ¹ã››ª‡ãŠÊÊã, ÑãÌã¥ãºãñßØããñß ¾ãñ©ããèÊã ½ãâªãèÀñ ¾ããâÞ¾ãã Ô©ãã¹ã¦¾ããÞããè ¹ãÆØã¦ããè ªÍãÃÌã¦ãã¦ãû Öãè ÔãÌãà ½ãâªãèÀñ ªãäÌã¡ ÍãõÊããèÞããè ‚ããÖñ¦ãû ÞããÊãì‡ã‹¾ã Öñ ÌãõÓ¥ãÌã ¹ãâ©ããè Öãñ¦ãñû ÀãӛȇãŠî› ÜãÀã¥ãñ : ÞããÊãì‡ã‹¾ããâÞ¾ãã ¹ã¦ã¶ãã¶ãâ¦ãÀ ƒû Ôãû 753 Þ¾ãã Ôãì½ããÀãÔã ÀãӛȇãŠî› Àã ãñ ½ãÖãÀãÓ›ÈãÌãÀ Ô㦦ããÀŠ¤ü ¹ãÆãÀâ¼ããè Öñ ÞããÊãì‡ã‹¾ããâÞãñ Ôãã½ãâ¦ã Öãñ¦ãñû ÀãӛȇãŠì›ãâÞããè ¶ãâãäªÌã£ãöã (‚ãÞãÊã¹ãîÀ), Ôãã¦ããÀã ãä ãÊÖ¾ãã¦ããèÊã ½ãã¥ã, Ìã ½ãÀãŸÌã㡾ãã¦ããèÊã Êãã¦ãîÀ ¾ãñ©ãñ Ô㦦ãã‡ãŠñâªÆ ãä¶ã½ããå㠢ããÊããèû ªâ¦ããèªìØãà Öã ¾ãã ÜãÀ㥾ããÞãã ÔãâÔ©ãã¹ã‡ãŠ Àã ããû ¦¾ãã¶ãâ¦ãÀ ¦¾ããÞãã ÞãìÊã¦ãã ‡ãŠðӥ㠹ãÆ©ã½ã Öã ØããªãèÌãÀü Nagesh Gaikwad  ‡ãŠðӥ㠹ãÆ©ã½ã ¾ãã Àã ãã¶ãñ ãØã¹ãÆãäÔ㣪 ÌãñÀŠß ¾ãñ©ããèÊã ‡ãŠõÊããÔã ½ãâãäªÀ ºããâ£ãÊãñû ÀãӛȇãŠì› Àã ãñ ãõ¶ã £ã½ããÃÞãñ ‚ã¶ãì¾ãã¾ããèû ãäÍãÊããÖãÀ ÜãÀã¥ãñ : ƒû Ôãû 765 ½ã£¾ãñ ÀãӛȇãŠì› Àã ãã ‡ãŠðӥ㠹ãÆ©ã½ã ¾ãã¶ãñ ÞããâªãñÀ(ÞãâªÆ¹ãîÀ) Þãã ¼ããØã ãä ãâ‡ãŠî¶ã ¾ãã ã䟇ãŠã¥ããè ãäÍãÊããÖãÀãâ¶ãã Ôãã½ãâ¦ã ½Ö¥ãî¶ã ¶ãñ½ãÊãñû ãäÍãÊããÖãÀãâ¶ããè Øããñ½ãâ¦ã‡ãŠ ¾ãñ©ããèÊã ÌãÊããè¹ã››¥ã½ã ¾ãñ©ãñ ‚ãã¹ãÊããè Àã ã£ãã¶ããè ÌãÔãÌãÊããèû ãäÍãÊããÖãÀãâÞããè ½ãÖãÀãÓ›Èã¦ã ªãäàã¥ã ‡ãŠãñ‡ãŠ¥ã, „¦¦ãÀ ‡ãŠãñ‡ãŠ¥ã ‚ãããä¥ã ‡ãŠãñÊÖã¹ãîÀ ¾ãã ¦ããè¶ã ã䟇ãŠã¥ããè Ô㦦ãã ‡ãŠñâªÆñ ãä¶ã½ããå㠢ããÊããèû ªãäàã¥ã ‡ãŠãñ‡ãŠ¥ãÞãñ ãäÍãÊããÖãÀ : ¾ãã ÜãÀ㥾ããÞãã ½ãîß ÔãâÔ©ãã¹ã‡ãŠ ãäÌ㪾ãã£ãÀ ããè½ãì¦ãÌããÖ¶ãû „Ô½ãã¶ããºã㪠ãä ãÊÖ¾ãã¦ããèÊã ¦ãØãÀ Öñ ¾ããÞãñ ½ãîß Ô©ãã¶ãû Ôããñ¶ãñÀãè ØãÀŠ¡ ¹ãà¾ããÞãñ ãäÞã¶Ö „¦¦ãÀ ‡ãŠãñ‡ãŠ¥ãÞãñ ãäÍãÊããÖãÀ : ‡ãŠ¹ãªãèà Öã ¾ãã ÜãÀ㥾ããÞãã ½ãîß ¹ãìÀŠÓãû ‡ãŠãñÊÖã¹ãîÀ Þãñ ãäÍãÊããÖãÀ : ã¦ããèØã Öã ¾ãã ÜãÀ㥾ããÞãã ½ãîß ¹ãìÀŠÓãû ªìÔãÀã ¼ããñ ã Öã ¹ãÆãäÔ㣪 Àã ããû ¾ãã¶ãñÞã ‡ãŠãñÊÖã¹ãîÀ ¹ããäÀÔãÀã¦ããèÊã 15 ãä‡ãŠÊÊãñ ºããâ£ãÊãñ ‚ãÔãʾããÞãã „ÊÊãñŒã ‚ãâºããºããƒÃ ½ãâªãèÀã¦ããèÊã ãäÍãÊããÊãñŒããÌãÀŠ¶ã Ôã½ã ã¦ãñû ãäÍãÊããÖãÀ Àã ãñ ãõ¶ã £ã½ããÃÞãñ ‚ã¶ãì¾ãã¾ããèû Øããñâ¡ ÜãÀã¥ãñ : ¹ãÆãÞããè¶ã ½ãÖãÀãÓ›Èã¦ã ÍãñÌã›Þ¾ãã ‡ãŠãßã¦ã Öî¥ã Ìã ½ãìÔÊããè½ã ‚ãã‡ã‹ÆŠ½ã¥ããâ½ãìßñ ½ãÖãÀãÓ›Èã½ã£¾ãñ Àã ã‡ãŠãè¾ã ‚ããäÔ©ãÀ¦ãã ãä¶ã½ããå㠢ããÊããèû ¾ããÌãñßãè ½ãÖãÀãÓ›Èã¦ã ¾ããªÌããâ¶ããè ªñÌããäØãÀãè ¾ãñ©ãñ ‚ãã¹ãÊããè Ô㦦ãã ¹ãÆÔ©ãããä¹ã¦ã ‡ãŠñÊããèû ¾ããÞã ‡ãŠãßã¦ã ÞãâªÆ¹ãîÀ ¾ãñ©ãñ Øããñâ¡ ÜãÀ㥾ãã¶ãñ ‚ãã¹ãÊããè Ô㦦ãã ¹ãÆÔ©ãããä¹ã¦ã ‡ãŠñÊããèû ‡ãŠãñÊã ¼ããèÊã Öã ¾ãã ÜãÀ㥾ããÞãã ÔãâÔ©ãã¹ã‡ãŠû Nagesh Gaikwad  ½ã£¾ã¾ãìØããè¶ã ½ãÖãÀãÓ›È ¾ããªÌã ‡ãŠãÊãŒãâ¡ : ½ãÖãÀãÓ›ÈãÞ¾ãã ƒãä¦ãÖãÔãã¦ã ¾ããªÌã ‡ãŠãßãÊãã ‚ã¶ã¶¾ãÔãã£ããÀ¥ã ½ãÖ¦Ìãû ‡ãŠÊ¾ãã¥ããèÞ¾ãã ÞããÊãì‡ã‹¾ããÞ¾ãã ¹ãã¡ãÌãã¶ãâ¦ãÀ ªãäàã¥ãñ¦ã ¦ããè¶ã ¹ãƺãß Ô㦦ããâÞãã „ª¾ãû ‡ãŠ¶ããÛ‡ãŠã¦ã Öãñ¾ãÔãß Ô㦦ãã, ‚ããâ£ãÆã¦ã ‡ãŠã‡ãŠ¦ããè¾ã Ô㦦ãã ‚ãããä¥ã ½ãÖãÀãÓ›Èã¦ã ¾ããªÌã Ô㦦ããû ÔãìºããÖî Þãã ¹ãì¨ã ªð¤¹ãÆÖÀ Öã ¾ããªÌããâÞ¾ãã ªñÌããäØãÀãèÞ¾ãã Àã ããâÞ¾ãã ÌãâÍããÌãßãè¦ããèÊã ½ãîß ¹ãìÀŠÓã Öãñ¾ãû ãäÔãâÜã¥ã ãä´¦ããè¾ã Öã ¹ãÀã‡ã‹ÆŠ½ããè Àã ããû ¦¾ãã¶ãñ ½ãã¾ã¥ããè ¾ãñ©ãñ ÔãâØã½ãñÍÌãÀãÞãñ Ìã ãäÍãŒãÀ ãäÍãâØã¥ãã¹ãîÀ ¾ãñ©ãñ ½ãÖãªñÌããÞãñ ½ãâªãèÀ ºããâ£ãÊãñû ãäÔãâÜã¥ãã¶ãâ¦ãÀ ‡ãŠðÓ¥ãªñÌã ¾ãã¶ãñ ‚ãã¹ãʾãã Àã ¾ããÞãã ãäÌãÔ¦ããÀ ‡ãŠÀ¥¾ããÔããŸãè ½ããß̾ããÞ¾ãã ¹ãÀ½ããÀãÞãã ¹ãÀã¼ãÌã ‡ãŠñÊããû ¦¾ãã¶ãâ¦ãÀ Ô㦦ãñÌãÀ ‚ããÊãã ½ãÖãªñÌã ¾ããªÌãû ¦¾ãã¶ãâ¦ãÀ Àã½ãÞãâªÆ ¾ããªÌã ØããªãèÌãÀ ‚ããÊãã û ¦¾ãã¶ãñ ªñÌããäØãÀãèÊãã Ìãõ¼ãÌããÞ¾ãã ãäÍãŒãÀãÌãÀ ¶ãñÊãñû ªñÌããäØãÀãèÞãñ Ìãõ¼ãÌã †ñ‡ãŠî¶ã ‚ãÊÊãㄪªãè¶ã ãäŒãÊã ããè ¾ãã¶ãñ 1296 ½ã£¾ãñ ªñÌããäØãÀãèÌãÀ ÔÌããÀãè ‡ãŠñÊããèû ªñÌããäØãÀãèÌãÀ ƒÔÊãã½ãÞããè Ô㦦ãã ¹ãÆÔ©ãããä¹ã¦ãû Ôãâ¹ã¦¦ããè Ìã Œãâ¡¥ããè Üãñ„Š¶ã ãäŒãÊã ããè ½ããÜããÀãè ãä¹ãŠÀÊããû Àã½ãÞãâªÆ ¾ããªÌãã¶ãñ Œãâ¡¥ããè ªñ¥¾ããÞãñ ºã⪠‡ãŠñʾãã¶ãâ¦ãÀ ½ããäÊã‡ãŠ ‡ãŠã¹ãŠìÀ ¶ãñ ªñÌããäØãÀãèÌãÀ ‚ãã‡ã‹ÆŠ½ã¥ã ‡ãŠñÊãñû Àã½ãÞãâªÆ ‡ãŠñõªû Íãâ‡ãŠÀªñÌã „Š¹ãŠÃ ãäÔãâÜã¥ã ¦ãð¦ããè¾ã Öã ¾ããªÌã ÜãÀ㥾ãã¦ããèÊã ÍãñÌã›Þãã Ôã½ãÆã›û ½ããäÊã‡ãŠ ‡ãŠã¹ãŠîÀ ¶ãñ 1312 ½ã£¾ãñ Íãâ‡ãŠÀªñÌããÞãã ¹ãÀã¼ãÌã ‡ãŠñÊããû Ìã ªñÌããäØãÀãè Öñ ªãäàã¥ãñ‡ãŠ¡ãèÊã ½ãìÔÊããè½ã Ô㦦ãñÞãñ ¹ããäÖÊãñ ‡ãŠñâªÆ ºã¶ãÌãÊãñû ãäŒãÊã ããè ÜãÀ㥾ãã¶ãâ¦ãÀ ªñÌããäØãÀãèÌãÀ ¦ãìÜãÊã‡ãŠ ÜãÀ㥾ããÞããè Ô㦦ããû ½ãÖâ½ãª ãäºã¶ã ¦ãìÜãÊã‡ãŠã¶ãñ 1327 ½ã£¾ãñ ‚ãã¹ãÊããè Àã ã£ãã¶ããè ãäªÊÊããèÌãÀŠ¶ã ªñÌããäØãÀãèÔã ‚ãã¥ãÊããèû ªñÌããäØãÀãèÔã ªãõÊã¦ããºã㪠‚ãÔãñ ¶ããÌãû ºãÖã½ã¥ããè Àã ¾ã : ( 1347 ¦ãñ 1494) ½ãÖãÀãÓ›ÈãÌãÀ ¦ãñÀã̾ãã Íã¦ã‡ãŠãÞ¾ãã ‚ãŒãñÀ¹ããÔãî¶ã ÔãìÀŠ ¢ããÊãñÊããè ãäªÊÊããèÞ¾ãã ÔãìÊã¦ãã¶ããâÞããè ‚ãã‡ã‹ÆŠ½ã¥ãñ Ìã ¦¾ãã¶ãâ¦ãÀ ¢ããÊãñÊããè ºãÖã½ã¥ããè Àã ¾ããÞããè Ô©ãã¹ã¶ãã ¾ãã ½ãÖ¦ÌããÞ¾ãã Ü㛶ãã ‚ããÖñ¦ãû Nagesh Gaikwad ½ãÖãÀãÓ›Èã¦ã ºãÖã½ã¥ããè Àã ¾ããÞããè Ô©ãã¹ã¶ãã ÖÔã¶ã ØãâØãî ºãÖã½ã¥ããè ¾ãã¶ãñ ‡ãŠñÊããèû ¦ããñ ¾ãã Àã ¾ããÞãã ½ãîß ÔãâÔ©ãã¹ã‡ãŠû ½ãÖâ½ãª ØãÌãã¥ã Öã ½ãì¦Ô㪪ãè ÔãÀªãÀü ¦¾ããÞ¾ãã ½ãð¦¾ãî¶ãâ¦ãÀ ºãÖã½ã¥ããè Àã ¾ããÞãñ ¹ããÞã ¦ãì‡ãŠ¡ñ : 1) Ìã-Öã¡ : ƒ½ããªÍããÖãè 2) ‚ãֽ㪶ãØãÀ : ãä¶ã ãã½ãÍããÖãèû 3) ãäºãªÀ : ºããÀãèªÍããÖãè 4) ØããñÌã߇ãŠãñâ¡ã : ‡ãŠì¦ãîºãÍããÖãè 5) ãäÌã ãã¹ãîÀ : ‚ãããäªÊãÍããÖãèû ½ãìÜãÊã ‡ãŠãÊãŒãâ¡ : ªãäàã¥ã ¼ããÀ¦ãã¦ããèÊã ãäÌãÍãñÓã¦ã: ½ãÖãÀãÓ›Èã¦ããèÊã Œãã¶ãªñÍã Ìã ‚ãֽ㪶ãØãÀ Öãè ÔÌã¦ãâ¨ã Àã ¾ãñ ‚ãã¹ãʾãã ‚ããä£ã¹ã¦¾ããŒããÊããè ‚ãã¥ã¥¾ããÞããè ‚ã‡ãŠºãÀãÞããè ½ãÖ¦Ìãã‡ãŠãâàããû Œãã¶ãªñÍã¶ãñ ‚ã‡ãŠºãÀãÞãñ ÔããÌãüããõ½ã¦Ìã ÔÌããè‡ãŠãÀÊãñû ½ãã¨ã Þããâªãäºãºããè¶ãñ ‚ã‡ãŠºãÀãÞãã ‚ããªñÍã £ã졇ãŠãÌãÊããû ÍãñÌã›ãè ¦ãÖû ãÖãâØããèÀ Ìã ÍãÖã ãÖã¶ã ¾ããâ¶ããèÖãè ‚ãֽ㪶ãØãÀÌãÀ ÔÌããÀãè ‡ãŠñÊããèû ½ããäÊã‡ãŠ ‚ãâºãÀ Öã ãä¶ã ãã½ãÍããÖãèÞãã ‡ãŠãÀ¼ããÀ ¹ããÖ¦ã Öãñ¦ããû ¦¾ãã¶ãñ ½ãìÜãÊããâºãÀãñºãÀ ¦ãÖ ‡ãŠñÊããû ¹ãì¤ñ ÍãÖã ããè Àã ãñ ¼ããñÔãÊãñ ¾ãâã¶ããè ÍãÖã ãÖã¶ã ãäÌãÀŠ£ª ¾ã죪 ¹ãì‡ãŠãÀÊãñû ½ãã¨ã 1636 ½ã£¾ãñ ÍãÖã ããèÀã ããâÞãã ¹ãÀã¼ãÌãû ãä¶ã ãã½ãÍããÖãèÞãã ÍãñÌã›û ¦¾ãã¶ãâ¦ãÀ ‚ããõÀØã ãñºãã¶ãñ œ¨ã¹ã¦ããè ãäÍãÌãã ããè½ãÖãÀã ã ¾ããâÞ¾ãã ‡ãŠãßã¦ã ªŒŒã¶ã ãäÌã ã¾ããÞãñ ÔÌ㹶㠹ãããäÖÊãñû ½ãã¨ã ¦¾ãã¦ã ¦¾ããÊãã ¾ãÍã ‚ããÊãñ ¶ããÖãèû Nagesh Gaikwad  ½ãÀãŸã ‡ãŠãÊãŒãâ¡ ( 1630 ¦ãñ 1818) œ¨ã¹ã¦ããè ãäÍãÌãã ããè ½ãÖãÀã ã (1630-80) Ôãâ¼ãã ããè ½ãÖãÀã ã (1680-87) Àã ããÀã½ã ½ãÖãÀã ã (1687-1700) ÍããÖî ½ãÖãÀã ã (¾ãñÔãîºããƒÃ) ªìÔãÀã ãäÍãÌãã ããè (¦ããÀãºããƒÃ) Àã ã£ãã¶ããè Ôãã¦ããÀã Àã ã£ãã¶ããè ‡ãŠãñÊÖã¹ãîÀ ºããßã ããè ãäÌãÍÌã¶ãã©ã (1710-20) ¹ããäÖÊãã ºãã ããèÀãÌã (1720-40) ãäÞã½ãã ããè ‚ã¹¹ãã ¶ãã¶ããÔããÖñºã (1740-61) ÀÜãì¶ãã©ãÀãÌã ÔãªããäÍãÌãÀãÌã¼ãã„Š (¹ãããä¶ã¹ã¦ã) ½ãã£ãÌãÀãÌã ¶ããÀã¾ã¥ãÀãÌã ãäÌãÍÌããÔãÀãÌã ªìÔãÀã ºãã ããèÀãÌã (1761-72) (1772-73) (¹ãããä¶ã¹ã¦ã) (1795-1818) ÔãÌããƒÃ ½ãã£ãÌãÀãÌã £ããñâ¡ãñ¹ãâ¦ã „¹ãŠÃ ¶ãã¶ããÔããÖñºã (1773-95) (1857 Þãã „ŸãÌã) ¹ãñÍãÌããƒÃÞãã ÍãñÌã› Nagesh Gaikwad  19 ̾ãã Íã¦ã‡ãŠã¦ããèÊã ¹ãƺããñ£ã¶ã : ½ãÖãÀãÓ›Èã¦ããèÊã £ãããä½ãÇ㊠ããèÌã¶ã : 19 ̾ãã Íã¦ã‡ãŠã¦ã ½ãÖãÀãÓ›Èã¦ããèÊã Ôã½ãã ã ããèÌã¶ãã¦ã £ã½ããÃÊãã ¹ãŠãÀ ½ãÖ¦ÌããÞãñ Ô©ãã¶ãû Ôã½ãã ã ããèÌã¶ããÌãÀ £ã½ãÃÔãâÔ©ãñÞãã ¹ãØã¡ãü ãäÖâªî £ã½ããæ㠇㊽ãÇãŠãâ¡, ÌãƦãÌãõ‡ãŠÊ¾ãñ, ªã¶ãª½ãÃ, ‚ã¶ãìÓŸã¶ãñ ƒû Þãñ ½ãÖ¦Ìãû ‚ããßÍããè ¹ãìÀãñãäÖ¦ã ÌãØãà ‚ãâ£ãÑ㣪ã Ìã ÀŠ¤ãè ¹ãÀâ¹ãÀãâ¶ãã ããԦ㠽ãÖ¦Ìãû £ã½ããæ㠺ãñºãâªÍããÖãèÞããè ãä¶ããä½ãæããèû ½ãÖãÀãÓ›Èã¦ããèÊã Ôã½ãã ã ããèÌã¶ã : Ìã¥ãÃ̾ãÌãÔ©ãã, ãããä¦ã̾ãÌãÔ©ãã, ÑãÆñÓŸ-‡ãŠãä¶ãÓŸ, Ô¹ãð;ã-‚ãÔ¹ãð;㠃û ºããºã¦ããè¦ã ‡ãŠ¡‡ãŠ ãä¶ãºãÃâ£ãû Ôã½ãã ã ‚ã¶ãñ‡ãŠ ãã¦ããè-„¹ã ãã¦ããèâ½ã£¾ãñ ãäÌã¼ããØãÊãã ØãñÊãñÊããû ¹ãìÀŠÓã¹ãÆ£ãã¶ã Ôã½ãã ã̾ãÌãÔ©ããû ãäÔ¨ã¾ããâÞããè ãäÔ©ã¦ããè ÖãÊããŒããèÞããèû ãäÔ¨ã¾ããâ¶ãã ãäÍãàã¥ããÞãã ‚ããä£ã‡ãŠãÀ ¶ãÌÖ¦ããû Ôã¦ããè,ºããÊããäÌãÌããÖ, ãäÌã£ãÌãããäÌãÌããÖ ºãâªãè, ‡ãŠñÍãÌã¹ã¶ã, ºãÖì¹ã¦¶ããè‡ãŠ¦Ìã, ªñÌãªãÔããè ¾ãã ¹ãÆ©ããû 19 ̾ãã Íã¦ã‡ãŠãÞ¾ãã ¹ãÆãÀâ¼ããè ½ãÖãÀãÓ›Èã¦ã ãäºãÆ›ãèÍãâãÞããè Ô㦦ãã Ô©ãã¹ã¶ã ¢ããÊããèû ƒâØãÆ ããâÞ¾ãã Àã ãÌã›ãè½ãìßñ ½ãÖãÀãÓ›Èã¦ã ÔãÌãÃÞã àãñ¨ãã¦ã ¹ãƺããñ£ã¶ããÞããè ÞãßÌãß ÔãìÀŠû ¹ãƺããñ£ã¶ã : Ôã½ãã ãã¦ã ¹ãÆÞããäÊã¦ã ‚ãÔãÊãñʾãã ‚ããÞããÀ-ãäÌãÞããÀ Ìã ̾ãÌãÖãÀã¦ã ãñÌÖã ãñÌÖã ªãñÓã „¦¹ã¶¶ã Öãñ¦ãã¦ã, ¦ãñÌÖã Ôã½ãã ããÊãã ¹ãì¶Öã ºãìã䣪ãä¶ãÓŸ Ìã ãäÌã—ãã¶ããä¶ãÓŸ ¹ã£ª¦ããè¶ãñ ããØãð¦ã ‡ãŠÀ¥¾ããÞ¾ãã ¹ãÆãä‡ã‹ÆŠ¾ãñÊãã ¹ãƺããñ£ã¶ã ½Ö¥ã¦ãã¦ãû Nagesh Gaikwad ½ãÖãÀãÓ›Èã¦ããèÊã ¹ãƺããñ£ã¶ã ÞãßÌãßãèÞããè ‡ãŠãÀ¥ãñ : 1)¹ããÍÞã㦦¾ã ÔãâÔ‡ãŠð¦ããèÞãã ¹ãƼããÌã : ºã죪ãè¹ãÆã½ã㥾ãÌããª, ÀãÓ›ÈÌããª, ‚ããõª¾ããñãäØã‡ãŠãè‡ãŠÀ¥ã, „ªãÀ½ã¦ãÌããª, ̾ã‡ã‹¦ããè ÔÌãã¦ãâ¨ã¾ã Ìã Ôã½ã¦ãã ¾ãã Ôãâ‡ãŠÊ¹ã¶ããâÞããè ½ãÖãÀãÓ›Èãè¾ã ã¶ã¦ãñÔã ‚ããñߌãû ¶ãÌããäÍããäàã¦ããâ½ã£¾ãñ ãã¥ããèÌã ããØãð¦ããèû 2) ¹ããÍÞã㦦¾ã ãäÍãàã¥ããÞãã ¹ãƼããÌã : ãäŒãÔ¦ããè £ã½ããÃÞãã ¹ãÆÔããÀ ‡ãŠÀ¥¾ããÔããŸãè ‚ãããä¥ã ‡ãŠãÀ‡ãŠî¶ã ¦ã¾ããÀ ‡ãŠÀ¥¾ããÔããŸãè ƒâØãÆ ããè ãäÍãàã¥ã ÔãìÀŠû ãäÍãàã¥ã ÔãÌãà ãã¦ããè£ã½ããÃâ¶ãã, ãäÔ¨ã¾ããâ¶ãã ŒãìÊãñ ‡ãŠñÊãñû ‚ãã¹ãʾãã Ôã½ãã ãã¦ããèÊã ŒãìßÞã› ‡ãŠÊ¹ã¶ãã, ÞããÊããèÀãè¦ããè, ÀŠ¤ãè Ìã ¹ãÀâ¹ãÀã ƒû ‚ãã¹ãʾãã ‚ã£ããñØã¦ããèÞããè ‡ãŠãÀ¥ãñ ‚ããÖñ¦ã Öñ Ôã½ã ãÊãñû ¾ãã¦ãî¶ã ½ãÖãÀãÓ›Èã¦ã £ãããä½ãÇ㊠Ìã Ôãã½ãããä ã‡ãŠ Ôãì£ããÀ¥ãã ÞãßÌãßãè ÔãìÀŠû 3) ãäŒãÆÔ¦ããè ãä½ãÍã¶ãÀãèâÞãñ ‡ãŠã¾ãà : Ôã½ãã ã̾ãÌãÔ©ãã Ìã ¹ãÀâ¹ãÀãØã¦ã £ã½ãà ¾ããâ¦ããèÊã ªãñÓã ªãŒããäÌ㥾ããÞãñ ‡ãŠã½ãû Ôã½ãã ãã¦ããèÊã ‚ããä¶ãÓ› ÞããÊããèÀãè¦ããè, ÀŠ¤ãè Ìã ¹ãÀâ¹ãÀã ¾ããÌãÀ ‡ãŠ¡ã¡î¶ã ›ãè‡ãŠãû ½ãÖãÀãÓ›Èã¦ããèÊã £ã½ãÃÔãì£ããÀ¥ãã ÞãßÌãßãèÔã Ìã ¹ãƺããñ£ã¶ããÔã ÞããÊã¶ããû 4) Ìãõ—ãããä¶ã‡ãŠ Ìã ¼ããõãä¦ã‡ãŠ Ôãì£ããÀ¥ãã : ƒâØãÆ ããâ¶ããè Ìãõ—ãããä¶ã‡ãŠ ªðÓ›ãè‡ãŠãñ¶ã Ìã ¼ããõãä¦ã‡ãŠ Ôãì£ããÀ¥ãã ¾ããâÞãã ‚ãÌãÊãâºã ‡ãŠñÊããû ‚ãã¹ãʾãã ½ããØããÔãÊãñ¹ã¥ããÞããè ãã¥ããèÌã ¾ãñ©ããèÊã ¦ãÀŠ¥ãâã¶ããû 5) £ã½ãà Ìã ãäÌãÞããÀ¹ãÆÔããÀãÞããè Ôãã£ã¶ãñ : ½ãìªÆ¥ã ‡ãŠÊãñÞãã Íããñ£ãû ¼ããÀ¦ããè¾ã ¼ããÓããâ½ã£¾ãñ ºãã¾ãºãÊãÞãñ ¼ããÓããâ¦ãÀü œã¹ããèÊã ØãÆâ©ãû Ìãð¦¦ã¹ã¨ãããâ½ã£ãî¶ã ããâ¼ãñ‡ãŠÀ, ¦ãŒãá‡ãŠÀ ºãâ£ãî, Êããñ‡ãŠãäÖ¦ãÌããªãè ¾ããâÞãñ ¹ãƺããñ£ã¶ã㦽ã‡ãŠ ÊãñŒã¶ãû 6) £ãããä½ãÇ㊠Ìã Ôã½ãã ãÔãì£ããÀ¥ãã ÞãßÌãßãè : Ôã ãã ãÔãì£ããÀ‡ãŠãâ‡ãŠ¡î¶ã Ôãì£ããÀ¥ãã ÞãßÌãßãèû Nagesh Gaikwad ½ãÖãÀãÓ›Èã¦ããèÊã Ôã½ãã ãÔãì£ããÀ‡ãŠ : Join Telegram @mpscexpected 1) Ö÷Ö®ÖÖ£Ö ¿ÖӍú¸ü¿Öêšü (1803-1865) :- 10 ±êú²ÖÎã. 1803 ¸üÖê Öß Ö−´Ö. šüÖÖê × Ö»ÊÖŸÖᯙ ´Öã¸ü²ÖÖ›ü Æêü ´Öæôû÷ÖÖ¾Ö. ´Öã¸üãú™êü Æêü ŸµÖÖÓ“Öê ˆ¯Ö−ÖÖ´Ö. »ÖÆüÖ−Ö¯ÖÖß ¾Ö×›ü»ÖÖÓ“ÖÖ ´Ö韵Öæ. ÃÖÓ¯Ö¢Öß“ÖÖ ˆ¯ÖµÖÖê÷Ö Ö−ÖŸÖꓵÖÖ ú»µÖÖÖÖÃÖÖšüß êú»ÖÖ. ¿ÖîÖ×֍ú úÖµÖÔ :-
×¾ÖªÖ¤üÖ−Ö֏Öê¸üß Ö †Ö´Ö“ÖÖ ˆ¨üÖ¸ü ÆüÖêÖÖ¸ü −ÖÖÆüß †ÃÖê ‹Û»±ú−Ùü−Ö»ÖÖ Ã¯Ö™ü¯ÖÖê ÃÖÖÓ×÷ÖŸÖ»Öê.
1822 ÃÖÖ»Öß ²ÖÖò´²Öê −Öê×™ü¾Æü ‹ µÖãêú¿Ö−Ö ÃÖÖêÃÖÖµÖ™üß Æüß ÃÖÓãÖÖ Ã£ÖÖ¯Ö−Ö. µÖÖ ¤êü¿ÖÖŸÖ ×¿ÖÖÖÖ“ÖÖ ¯ÖÏÃÖÖ¸ü ¾ÆüÖ¾ÖÖ µÖÖÃÖÖšüß Ã£ÖÖ¯Ö−Ö —ÖÖ»Öê»Öß Æüß ¯Ö×Æü»Öß“Ö ÃÖÓãÖÖ. ´ÖÓã²Ö‡Ô ¾Ö ´ÖãÓ²Ö‡Ô²ÖÖÆêü¸ü †−Öêú ¿ÖÖôûÖ ÃÖã¹ý êú»µÖÖ. ²ÖÖôû¿ÖÖáÖß ÖÖÓ³Öêú¸ü, ÃÖ¤üÖ׿־ָüÖ¾Ö ”û¡Öê µÖÖÓ“Öê ±úÖ¸ü ´ÖÖêšêü ÃÖÆüúÖµÖÔ.
‹Û»±ú−Ùü−Ö “µÖÖ Ã´ÖÖ¸üúÖÃÖÖšüß Ö´Ö¾Ö»Ö껵ÖÖ ±Óú›üÖŸÖæ−Ö ‹Û»±ú−Ùü−Ö úÖò»Öê Ö ÃÖã¹ý êú»Öê.
ÃÖ¸üúÖ¸üú›ãü−Ö ²ÖÖê›Ôü †Öò±ú ‹ µÖãêú¿Ö−Ö ¾Ö¸ü −ÖÖ−ÖÖÓ“Öß ×−ÖµÖ㌟Öß. µÖÖ“Ö ²ÖÖê›üÖÔ“Öê 1856 ÃÖÖ»Öß ×¾ÖªÖÖÖŸµÖÖŸÖ ¹ý¯ÖÖÓŸÖ¸ü.
1845 ÃÖÖ»Öß ¤üÖ¤üÖ³ÖÖ‡Ô −ÖÖî¸üÖê Öß, ›üÖò. ³ÖÖ‰ú ¤üÖ Öß »ÖÖ›ü µÖÖÓ−Öß Ã£ÖÖ¯Ö−Ö êú»Ö껵ÖÖ Ã™ãü›Óü™ü ×»Ö™ü¸ü¸üß †ò›ü ÃÖÖµÖÓ×™ü×±úú ÃÖÖêÃÖÖµÖ™üß “Öß ´ÖÓã²Ö‡ÔŸÖ ãÖÖ¯Ö−ÖÖ êú»Öß. ŸµÖÖÃÖ −ÖÖ−ÖÖÓ−Öß ÃÖ¾ÖÔŸÖÖê¯Ö¸üß ÃÖÆüúÖµÖÔ êú»Öê.
þ֟Ö:“µÖÖ ÖÖ÷ÖêŸÖ Ö÷Ö®ÖÖ£Ö ¿ÖӍú¸ü¿Öêšü ´Öã»Öà“Öß ¿ÖÖôûÖ úÖœü»Öß.
÷ÖÏÑ™ü ´Öê×›üú»Ö úÖò»Öê Ö“Öß Ã£ÖÖ¯Ö−ÖÖ ú¸üµÖÖŸÖ ÃÖÆü³ÖÖ÷Ö.
´ÖãÓ²Ö‡Ô ×¾ÖªÖ¯ÖßšüÖ“Öê ¯Ö×Æü»Öê ±êú»ÖÖê.
Öê Öê Íæú»Ö †Öò±ú †Ö™Ôü “µÖÖ Ã£ÖÖ¯Ö−Öê´ÖÖ÷Öê −ÖÖ−ÖÖÓ“Öê ¯Öϵ֟−Ö. Nagesh Gaikwad ÃÖÖ´ÖÖ× Öú úÖµÖÔ :-
1846 ÃÖÖ»Öß ´µÖã×−Ö×ÃÖ¯Ö»Ö †òŒ™ü ÃÖÓ´ÖŸÖ ÆüÖêµÖÖ´ÖÖ÷Öê −ÖÖ−ÖÖÓ“Öê ¯Öϵ֟−Ö.
†ò÷ÖÏß ÆòüÖÙ™üú»“Ö¸ü ÃÖÖêÃÖÖµÖ™üß ¾Ö × Ö†Öò÷ÖÏÖ×±úú»Ö ÃÖÖêÃÖÖµÖ™üß“µÖÖ Ã£ÖÖ¯Ö−ÖêŸÖ −ÖÖ−ÖÖÓ“ÖÖ ØÃÖÆüÖ“ÖÖ ¾ÖÖ™üÖ.
´ÖãÓ²Ö‡Ô ŸÖê šüÖÖê Æüß ¸îü»¾Öê ÃÖã¹ý ÆüÖêµÖÖ´ÖÖ÷Öê −ÖÖ−ÖÖÓ“Öê ¯Öϵ֟−Ö. ¸üÖ ÖúßµÖ úÖµÖÔ :-
1852 ÃÖÖ»Öß ¤üÖ¤üÖ³ÖÖ‡Ô −ÖÖî¸üÖê Öß µÖÖÓ“µÖÖÃÖÆü ²ÖÖò´²Öê †ÃÖÖê׿֋¿Ö−Ö Æüß ÃÖÓãÖÖ ´ÖãÓ²Ö‡ÔŸÖ Ã£ÖÖ¯Ö−Ö êú»Öß.
1835 ´Ö¬µÖê ÖÙüßÃÖ †Öò±ú ¯ÖßÃÖ µÖÖ ¯Ö¤üÖ¾Ö¸ü ×−ÖµÖ㌟Öß. µÖÖê÷µÖŸÖÖ : †Ö“ÖÖµÖÔ ÖÖ¾Ö›êüú¸ü : »ÖÖêúÖÓ“µÖÖ ¾ÖŸÖß−Öê ÃÖ¸üúÖ¸ü¿Öß ²ÖÖê»ÖÖÖ¸êü ¾Ö ´Ö¬µÖãÖß ú¸üÖÖ¸êü ´ÖãÓ²Ö‡ÔŸÖᯙ ¯Ö×Æü»Öê ¯ÖãœüÖ¸üß †Ö“ÖÖµÖÔ †¡Öê : ´ÖãÓ²Ö‡Ô“ÖÖ †−Ö׳Ö×ÂÖŒŸÖ ÃÖ´ÖÏÖ™ü. 2) †Ö“ÖÖµÖÔ ²ÖÖôû¿ÖÖáÖß ÖÖÓ³Öêú¸ü (1812-1846) :- Join Telegram @mpscexpected
†Ö¬Öã×−֍ú ´ÖÆüÖ¸üÖ™ÒüÖŸÖᯙ ¯Ö×Æü»Öê ÃÖ´ÖÖ ÖÃÖã¬ÖÖ¸üú, ´Ö¸üÖšüß ¾Öé¢Ö¯Ö¡ÖÖ“Öê Ö−֍ú, ‡×ŸÖÆüÖÃÖ ÃÖÓ¿ÖÖê¬Öú †Ö×Ö ×¾Ö“ÖÖ¸ü¾ÖÓŸÖ.
Ö−´Ö: ¯ÖÖë²Öã»Öì µÖÖ Öê›üµÖÖŸÖ ¸üŸ−ÖÖ×÷Ö¸üß × Ö»ÊÖŸÖ 6 1812 ÃÖÖ»Öß. ¿ÖÖôêûŸÖ ×¾ÖªÖ£Öá ´ÆüÖæ−Ö ×¿ÖúŸÖ †ÃÖŸÖÖ−ÖÖ“Ö ÷Ö×ÖŸÖÖ“Öê ׿ց֍ú —ÖÖ»Öê. ÃÖÓÍéúŸÖ, ‡Ó÷ÖÏ Öß, ´Ö¸üÖšüß, ÷Ö×ÖŸÖ, ³Öæ÷ÖÖê»Ö, ÷Öã Ö¸üÖŸÖß, ²ÖÓ÷ÖÖ»Öß, ±úÖ¸ü¿Öß µÖÖ ³ÖÖÂÖÖÓ“Öê –ÖÖ−Ö. ¿ÖîÖ×֍ú úÖµÖÔ :-
²ÖÖò´²Öê −Öê×™ü¾Æü ‹ µÖãêú¿Ö−Ö ÃÖÖêÃÖÖµÖ™üß“Öê ›êü¯µÖã™üß ÃÖêÎêú™ü¸üß. Nagesh Gaikwad 
‹Û»±ú−Ùü−Ö úÖò»Öê ÖÖŸÖ ¯ÖÏÖ¬µÖ֯֍ú ¾Ö ÃÖ¸üúÖ¸ü“µÖÖ ×¿ÖÖÖ ÖÖŸµÖÖŸÖ úÖ´Ö êú»Öê.
÷Ö×ÖŸÖ ¾Ö ×¾Ö–ÖÖ−ÖÖ¾Ö¸ü †Ö¬ÖÖ׸üŸÖ ¿Öæ−µÖ»Ö²¬Öß Æêü ¯Öãß֍ú ´Ö¸üÖšüßŸÖ ×»Ö×Æü»Öê. ¾Öé¢Ö¯Ö¡Öê ¾Ö ¾ÖÖ›ü.Ë´ÖµÖß−Ö Öê¡ÖÖŸÖᯙ úÖµÖÔ :-
1832 ÃÖÖ»Öß ¤ü¯ÖÔÖ Æêü ´Ö¸üÖšüß ³ÖÖÂÖêŸÖᯙ ¯Ö×Æü»Öê ÃÖÖ¯ŸÖÖ×Æüú ÃÖã¹ý êú»Öê. ‡Ó÷ÖÏ Öß ¾Ö ´Ö¸üÖšüß ³ÖÖÂÖêŸÖ ŸÖê ×−Ö‘ÖŸÖ †ÃÖê.
1840 ´Ö¬µÖê פü÷¤ü¿ÖÔ−Ö −ÖÖ¾ÖÖ“Öê ´Ö¸üÖšüß ´ÖÖ×Ã֍ú ÃÖã¹ý. ×¾Ö–ÖÖ−ÖÖ“ÖÖ ¯ÖÏÃÖÖ¸ü ú¸üÖê ÆüÖ ˆ¤Ëü¤êü¿Ö.
³ÖÖ¸üŸÖßµÖ ŸÖÖ´Öϯ֙ü ¾Ö ׿ֻÖÖ»ÖêÖ µÖÖÓ“Öê ÃÖÓ¿ÖÖê¬Ö−Ö ¾Ö ¾ÖÖ“Ö−Ö ú¹ý−Ö †−Öêú ×−Ö²ÖÓ¬Ö ×»Ö×Æü»Öê. ŸµÖÖ´Öãôêû ŸµÖÖÓ−ÖÖ †Öª ‡×ŸÖÆüÖÃ֍úÖ¸ü †ÃÖê ÃÖÓ²ÖÖÓê¬Ö»Öê ÖÖŸÖê.
²ÖÖ»Ö ¾µÖ֍ú¸üÖ, −Ößן֍ú£ÖÖ, ÃÖÖ¸ü ÃÖÓ÷ÖÏÆü, ØÆü¤ãüãÖÖ−Ö“ÖÖ ‡×ŸÖÆüÖÃÖ, ÃÖÓ¬µÖê“Öê ³ÖÖÂÖÓÖŸÖ¸ü, ‡Ó÷»ÖÓ›ü“ÖÖ ‡×ŸÖÆüÖÃÖ, ØÆü¤ãüãÖÖ−ÖÖŸÖᯙ ‡Ó÷ÖÏ Öß ¸üÖ µÖÖ“ÖÖ ‡×ŸÖÆüÖÃÖ, ØÆü¤ãüãÖÖ−Ö“ÖÖ ¯ÖÏÖ“Öß−Ö ‡×ŸÖÆüÖÃÖ ‡. ÷ÖÏÓ£Ö ÃÖÖ´ÖÖ× Öú úÖµÖÔ :-
ØÆü¤æü ¬Ö´ÖÖÔŸÖæ−Ö ¯Ö¸ü¬Ö´ÖÖÔŸÖ ÷Öê»Ö껵ÖÖÓ−ÖÖ ¯Ö¸üŸÖ ¿Öã¨ü ú¹ý−Ö Ã¾Ö¬Ö´ÖÖÔŸÖ ‘µÖÖ¾Öê †ÃÖê ïÖ™ü ×¾Ö“ÖÖ¸ü. ŸµÖÖŸÖæ−Ö“Ö ¿ÖêÂÖÖ¦üß ¯Öύú¸üÖ ‘Ö›ü»Öê. µÖÖê÷µÖŸÖÖ :- †ÖªÃÖã¬ÖÖ¸üú, ´Ö¸üÖšüß ¾Öé¢Ö¯Ö¡ÖÖ“Öê Ö−֍ú, †Öª ‡×ŸÖÆüÖÃÖ ÃÖÓ¿ÖÖê¬Öú, ÃÖã¬ÖÖ¸üÖÖ¾ÖÖªÖÓ“Öê ¯ÖϾ֟Öԍú, ¾µÖÖÃÖÓ÷Öß ¯ÖÓ×›üŸÖ Æü›üáú¸ü : ×−Ö¸ü¯ÖêÖ¯ÖÖê ÃÖÓ¯ÖæÖÔ †ÖµÖãµֳָü ÃÖ¾ÖÔ ¯ÖύúÖ¸ü“Öß —Öß Ö ÃÖÖêÃÖæ−Ö »ÖÖêú׿ցÖÖ, ¾ÖÖ›Ëü.´ÖµÖ ¾Ö ‡×ŸÖÆüÖÃÖ µÖÖÓ“Öß ‹ú×−Öšêü−Öê ÃÖê¾ÖÖ ú¸üÖÖ¸üÖ †ÃÖÖ ŸµÖÖ÷Öß úÖµÖԍúŸÖÖÔ ±úÖ¸ü ×¾Ö¸üôûÖ. 3) ¤üÖ¤üÖê²ÖÖ ¯ÖÖÓ›æü¸Óü÷Ö ŸÖÖÔ›üú¸ü (1814-1882) :-
´ÖÆüÖ¸üÖ™ÒüÖ“Öê ¯Ö×Æü»Öê ¬Ö´ÖÔÃÖã¬ÖÖ¸üú, ¾µÖ֍ú¸üÖ ¾Ö ³ÖÖµ֍úÖ¸ü, þ֟ÖÓ¡Ö ¯ÖÏ–Öê“Öê ¯Ö×Æü»Öê ÷ÖÏӣ֍úÖ¸ü.
´Ö¸üÖšüß ³ÖÖÂÖê“Öê ¯ÖÖ×Ö−Öß. Nagesh Gaikwad 
Ö−´Ö : ´ÖãÓ²Ö‡Ô µÖê£Öê 1814 ´Ö¬µÖê. ´Öæô ‘Ö¸üÖÖê ¾ÖÃÖ‡Ô Ö¾Öôûᯙ ŸÖÖÔ›ü µÖê£Öß»Ö. ²ÖÖò´²Öê −Öê×™ü¾Æü ‹ µÖã.ÃÖÖêÃÖÖ. ´Ö¬µÖê ׿ցÖÖ. úÖÆüß úÖôû ÖÖ¾Ö¸üÖ ÃÖÓãÖÖ−Ö“µÖÖ −Ö¾ÖÖ²ÖÖ“Öê ׿ց֍ú. 1840 »ÖÖ ‹Û»±ú−Ùü−Ö ‡Û−Ùü. ´Ö¬µÖê †×ÃÖÙÓü™ü ×™ü“Ö¸ü ´ÆüÖæ−Ö ¤ü֏ֻÖ.
1852 ´Ö¬µÖê †Æü´Ö¤ü−Ö÷Ö¸ü»ÖÖ ›êü¯µÖã™üß ú»Öꌙü¸ü ¯Ö¤üÖ¾Ö¸ü −Öê´ÖÖæú. ׳ֻ»ÖÖÓ“µÖÖ ²ÖÓ›üÖ“ÖÖ µÖ¿ÖþÖ߯ÖÖê ÃÖÖ´Ö−ÖÖ êú»µÖÖ´Öãôêû ŸµÖÖÓ−ÖÖ ¸üÖ¾Ö²ÖÆüÖ¤æü¸ü Æüß ¯Ö¤ü¾Öß ×¤ü»Öß. 1862 ´Ö¬µÖê ×−Ö¾Öé¢Ö. ÃÖÖ´ÖÖ× Öú ¾Ö ¬ÖÖٴ֍ú ÃÖã¬ÖÖ¸üÖÖ :- ´ÖÖ−Ö¾Ö¬Ö´ÖÔÃÖ³ÖÖ : ÃÖã¸üŸÖ µÖê£Öê ¤ãü÷ÖÖÔ¸üÖ´Ö ´ÖÓ”ûÖ¸üÖ´Ö, פü−Ö´ÖÖß ¿ÖӍú¸ü ¤ü»Ö¯ÖŸÖ¸üÖµÖ µÖÖÓ“µÖÖ ÃÖÆü 1844 ÃÖÖ»Öß ´ÖÖ−Ö¾Ö¬Ö´ÖÔÃÖ³ÖÖ Ã£ÖÖ¯Ö−Ö. ´ÖæŸÖá¯Öæ ÖÖ †´ÖÖ−µÖ. ÖÖŸÖßÃÖÓãÖê»ÖÖ ×¾Ö¸üÖê¬Ö. ØÆü¤æü ¬Ö´ÖÖÔ»ÖÖ ¿Öã¨ü ¹ý¯Ö †ÖÖµÖÖÃÖÖšüß ¯Öϵ֟−Ö. µÖÖ ÃÖ³ÖꓵÖÖ ¯ÖÏ“ÖÖ¸üÖÃÖÖšüß“Ö ŸµÖÓÖ−Öß ¬Ö´ÖÔ×¾Ö¾Öê“Ö−Ö ÆüÖ ÷ÖÏÓ£Ö ×»Ö×Æü»ÖÖ. ¯Ö¸ü´ÖÆüÓÃÖÃÖ³ÖÖ :- 1849 ÃÖÖ»Öß ´ÖãÓ²Ö‡Ô µÖê£Öê ´ÖÖ−Ö¾Ö¬Ö´ÖÔÃÖ³ÖêŸÖᯙ úÖÆüß †−ÖãµÖÖµÖÖÓÃÖÆü ¯Ö¸ü´ÖÆÓüÃÖ ÃÖ³ÖÖ Ã£ÖÖ¯Ö−Ö. ´ÖÖ−Ö¾Ö¬Ö´ÖÔÃÖ³ÖêÃÖÖ¸üÖß“Ö ŸÖ¢¾Öê. †ÖŸ´ÖÖ¸Ö´Ö ¯ÖÖÓ›æü¸Óü÷Ö, ³ÖÖ‰ú ´ÖÆüÖ Ö−Ö µÖÖÃÖÖ¸üÖß ´ÖÓ›üôûß ÃÖ³Öê´Ö¬µÖê. ÖÖןֳÖê¤ü ´ÖÖê›æü−Ö úÖœüµÖÖ“ÖÖ ×−Ö¬ÖÖÔ¸ü. ‹êúÀ¾Ö¸ü¾ÖÖ¤üÖ“ÖÖ ¯Öã¸üÍúÖ¸ü. ÃÖ¾ÖÔ ÃÖ³ÖÖÃÖ¤üÖÓ−ÖÖ ‹ú×¡ÖŸÖ ³ÖÖê Ö−Ö ‘µÖÖ¾Öê »ÖÖ÷Öê. µÖÖ ÃÖ³ÖꓵÖÖ ´ÖÖ÷ÖÔ¤ü¿ÖÔ−ÖÖÃÖÖšüß ¤üÖ¤üÖê²ÖÖ ¯ÖÓÖ›æü¸Óü÷Ö µÖÖÓ−Öß ¯ÖÖ¸ü´ÖÆÓü×Ã֍ú ²ÖÎÖɬִÖÔ ÆüÖ úÖ¾µÖ÷ÖÏÓ£Ö ×»Ö×Æü»ÖÖ. 1860 ¯ÖµÖÕŸÖ ÃÖ³Öê“Öê úִ֍úÖ Ö ÃÖã¹ý. ŸµÖÖ−ÖÓŸÖ¸ü ÃÖ¤üõÖÖÓ“Öß µÖÖ¤üß “ÖÖê¸üß»ÖÖ ÷Ö껵ÖÖ´Öãôêû ÃÖ³ÖÖ ±ãú™ü»Öß. ¿ÖêîÖ×֍ú úÖµÖÔ :-
1848 ÃÖÖ»Öß –ÖÖ−Ö ¯ÖÏÃÖÖ¸üú ÃÖ³ÖÖ Ã£ÖÖ¯Ö−Ö. –ÖÖ−Ö ¯ÖÏÃÖÖ¸ü ¾Ö ÃÖÖ´ÖÖ× Öú ÖÖ÷ÖéŸÖß. ¾ÖÖ’Ëû´ÖµÖß−Ö Öê¡ÖÖŸÖᯙ úÖµÖÔ :-
´Ö¸üÖšüß ³ÖÖÂÖê“Öê ¾µÖ֍ú¸üÖ, ´Ö¸üÖšüß −֍úÖ¿ÖÖ“Öê ¯Öãß֍ú, ׾֪ꓵÖÖ »ÖÖ³ÖÖ×¾ÖÂÖµÖß, ×¾Ö¬Ö¾ÖÖÁÖã´ÖÖ ÖÔ−Ö, µÖ¿ÖêÖ¤üÖ ¯ÖÖÓ›æü¸Óü÷Öß, ¯ÖÖ¸ü´ÖÆÓü×Ã֍ú ²ÖÎÖɬִÖÔ, †ÖŸ´Ö“Ö׸ü¡Ö, ׿ֿÖã²ÖÖê¬Ö ‡. ÷ÖÏÓ£Ö. µÖ´Öã−ÖÖ ¯ÖµÖÔ™ü−Ö µÖÖ ²ÖÖ²ÖÖ ¯Ö©−Ö Öß µÖÖÓ“µÖÖ ÷ÖÏÓ£ÖÖŸÖ ¤üÖ¤üÖê²ÖÖ ¯ÖÓÖ›ãü¸Óü÷Ö µÖÖÓ“ÖÖ ¯Öã−ÖÙ¾Ö¾ÖÖÆü×¾ÖÂֵ֍ú »ÖêÖ. µÖÖê÷µÖŸÖÖ :- ´Ö¸üÖšüß ³ÖÖÂÖê“Öê ¯ÖÖ×Ö−Öß. Nagesh Gaikwad −µÖÖ. ¸üÖ−Ö›êü : ¬Ö´ÖÔ × Ö–ÖÖÃÖÖ ú¸üÖÖ·µÖÖ ŸÖŸ¾Öؓ֟֍úÖÓ“µÖÖ ÁÖêÖßŸÖ ¤üÖ¤üÖê²ÖÖ ¯ÖÓÖ›æü¸Óü÷Ö µÖÖÓ−ÖÖ †ŸµÖã““Ö Ã£ÖÖ−Ö ¤êüµÖÖŸÖ µÖÖ¾Öê †¿Öß“Ö ŸµÖÖÓ“Öß µÖÖê÷µÖŸÖÖ †ÖÆêü. 4) ÷ÖÖê¯ÖÖôû Æü¸üß ¤êü¿Ö´ÖãÖ ‰ú±Ôú »ÖÖêú×ÆüŸÖ¾ÖÖ¤üß (1823-1892) :-
´ÖÆüÖ¸üÖ™ÒüÖŸÖᯙ ¸üÖ™Òü¾ÖÖ¤üß ×¾Ö“ÖÖ¸üÖÓ“Öê ¯ÖϾ֟Öԍú.
Ö−´Ö : ¯ÖãÖê µÖê£Öê 18 ±êú²ÖãË 1823. ˆ¯Ö−ÖÖ´Ö ×ÃÖ¬ÖµÖê. ׿ցÖÖÖ−ÖÓŸÖ¸ü 1844 ´Ö¬µÖê ³ÖÖÂÖÖÓŸÖ¸üúÖ¸ü ´ÆüÖæ−Ö −ÖÖêú¸üß. 1846 ´Ö¬µÖê ´Öã−ÃÖ±ú. 1852 ´Ö¬µÖê †×ÃÖÙÓü™ü ú×´Ö¿Ö−Ö¸ü. 1862 ´Ö¬µÖê †Æü´Ö¤üÖ²ÖÖ¤ü µÖê£Öê †×ÃÖ. Ö Ö.
ÖÙüßÃÖ †Öò±ú ¯ÖßÃÖ ¾Ö ¸üÖ¾Ö²ÖÆüÖ¤æü¸ü µÖÖ ¯Ö¤ü¾µÖÖ.
1880 ´Ö¬µÖê ´ÖãÓ²Ö‡Ô ‡»Ö֏µÖÖ“µÖÖ ×¾Ö׬ִÖÓ›üôûÖ“Öê ÃÖ¤üõÖ.
×−Ö¾Öé¢Ö —ÖÖ»µÖÖ¾Ö¸ü »ÖÖêú×ÆüŸÖ¾ÖÖ¤üß Æêü ´ÖÖ×Ã֍ú ÃÖã¹ý êú»Öê. ¾ÖÖ’Ëû´ÖµÖß−Ö ¾Ö ¾Öé¢Ö¯Ö¡Ö Öê¡ÖÖŸÖᯙ úÖµÖÔ :-
1848 ´Ö¬µÖê ³ÖÖ‰ú ´ÖÆüÖ Ö−Ö µÖÖÓ“µÖÖ ¯ÖϳÖ֍ú¸ü µÖÖ ÃÖÖ¯ŸÖÖ×ÆüúÖŸÖ ŸµÖÖÓ−Öß »ÖÖêú×ÆüŸÖ¾ÖÖ¤üß µÖÖ −ÖÖ¾ÖÖ−Öê ×»ÖÆüÖµÖ»ÖÖ ÃÖã¹ý¾ÖÖŸÖ êú»Öß. ŸµÖÖÓ−Öß ¿ÖŸÖ¯Ö¡Öê ×»Ö×Æü»Öß. ÃÖ´ÖÖ ÖÖ»ÖÖ ˆ§êü¿Öæ−Ö ¯Ö¡Öê.
¾Öê÷Ö¾Öê÷ÖôûµÖÖ ×¾ÖÂÖµÖÖÓ¾Ö¸ü 36 ÷ÖÏÓ£Ö.
»Ö´Öß–ÖÖ−Ö, ØÆü¤ãüãÖÖ−ÖÖÃÖ ¤üÖ׸ü¦ü¶ µÖêµÖÖ“Öß úÖ¸üÖê, ãÖÖ×−֍ú þָüÖ µÖ ¾µÖ¾ÖãÖÖ, ÷ÖÏÖ´Ö¸ü“Ö−ÖÖ ‡. ´ÖÆüŸ¾ÖÖ“Öê ÷ÖÏÓ£Ö.
ØÆü¤ãüãÖÖ−Ö“ÖÖ ‡×ŸÖÆüÖÃÖ, ÷Öã Ö¸üÖŸÖ, »ÖӍúÖ, ¸üÖ ÖãÖÖ−Ö, ¯ÖÖ×−Ö¯ÖŸÖ, ‡. ×¾ÖÂÖµÖÖÓ¾Ö¸ü »ÖêÖ−Ö.
¯Ö飾Ö߸üÖ Ö “ÖÖîÆüÖ−Ö, þÖÖ´Öß ¤üµÖÖ−ÖÓ¤ü ÃÖ¸üþ֟Öß µÖÖÓ“Öß “Ö׸ü¡Öê. µÖÖê÷µÖŸÖÖ :- −ÖÖ.ØÃÖ.‡−ÖÖ´Ö¤üÖ¸ü : ¯Öê¿Ö¾ÖÖ‡Ô“µÖÖ †ÃŸÖÖ−ÖÓŸÖ¸ü ÃÖÓ׬֍úÖôûÖŸÖ ¾Ö ÃÖӍÎú´ÖÖÖ¾ÖãÖêŸÖ Öß ¾Öî“ÖÖ׸üú ÎúÖÓŸÖß µÖÖ ³ÖÖ÷ÖÖŸÖ — ÖÖ»Öß, ן֓Öê −ÖêŸÖê¯Ö¤ü »ÖÖêú×ÆüŸÖ¾ÖÖ¤üà−ÖÖ ²ÖÆüÖ»Ö ú¸üµÖÖÃÖ ¯ÖÏŸµÖ¾ÖÖµÖ −ÖÖÆüß. ‡Ó÷ÖÏ Öß úÖôûÖŸÖᯙ ²Öãרü¾ÖÖ¤üß −ÖêŸÖÖ †ÃÖê“Ö ŸµÖÖÓ“Öê ¾ÖÖÔ−Ö ú¸üÖ¾Öê »ÖÖ÷Öê»Ö. Nagesh Gaikwad 5) ›üÖò. ³ÖÖ‰ú ¤üÖ Öß »ÖÖ›ü ( 1824-1874) :-
´Öæôû ÷ÖÖê¾µÖÖŸÖᯙ ¯Öê›üÖê ŸÖÖ»Ö㌵ÖÖŸÖᯙ ¯ÖÖÃÖì µÖÖ ÷ÖÖ¾Ö“Öê ¸ü×Æü¾ÖÖÃÖß. ´Öæôû −ÖÖ¾Ö ¸üÖ´Ö“ÖÓ¦ü ×¾Ö÷ü»Ö »ÖÖ›ü. Ö−´Ö : ´ÖÖÓ Ö¸üß µÖê£Öê 1824 ÃÖÖ»Öß.
1845 ÃÖÖ»Öß ´ÖãÓ²Ö‡Ô µÖê£Öê ÷ÖÏò™ü ´Öê×›üú»Ö úÖò»Öê Ö ÃÖã¹ý —ÖÖ»Öê. ³ÖÖ‰Óú−Öß µÖÖ úÖò»Öê ÖÖŸÖ ¯ÖϾÖê¿Ö ‘ÖêŸÖ»ÖÖ. 1851 ´Ö¬µÖê ¾ÖúßµÖ ¯Ö¤ü¾Öß. ´ÖãÓ²Ö‡ÔŸÖᯙ ¬Ö−Ö¾ÖÖ−ÖÖÓ“µÖÖ ´Ö¤üŸÖß−Öê ÷Ö׸ü²ÖÖÓÃÖÖšüß ¤ü¾Ö֏ÖÖ−ÖÖ úÖœü»ÖÖ. ãúšü¸üÖê÷ÖÖ¾Ö¸ü ‹ú ˆŸéú™ü †ÖîÂÖ¬Ö ¿ÖêÖ¬Öæã−Ö úÖœü»µÖÖ´Öãôêû ŸÖê ¬Ö−¾ÖÓŸÖ¸üß ´ÆüÖæ−Ö †ÖêôûÖ»Öê ÖÖ‰ú »ÖÖ÷Ö»Öê. ¤êü¾Öß“Öß »ÖÃÖ »ÖÖêúׯÖ쵅 ú¸üµÖÖÃÖÖšüßÆüß ŸµÖÖÓ−Öß Öæ¯Ö ¯Ö׸üÁÖ´Ö ‘ÖêŸÖ»Öê. ¸üÖ ÖúßµÖ úÖµÖÔ :-
ײÖΙüß¿Ö †Ö´Ö¤üÖ−ÖßŸÖ ³ÖÖ¸üŸÖßµÖÖÓ−ÖÖ ÃÖ´ÖÖ−ÖŸÖê“Öß ¾ÖÖ÷ÖÖæú ×´Öôû¾ÖµÖÖÃÖÖšüß ÃÖÓ‘ÖÂÖÔ.
1852 ÃÖÖ»Öß ÃÖã¹ý —ÖÖ»Ö껵ÖÖ ²ÖÖò´²Öê †ÃÖÖê׿֋¿Ö−Ö“Öê ¯Ö×Æü»Öê ד֙üÖßÃÖ.
1845 ÃÖÖ»Öß Ã™ãü›Óü™ü ×»Ö™ü¸ü¸üß †ò›ü ÃÖÖµÖÓ×™ü×±úú ÃÖÖêÃÖÖµÖ™üß“Öß Ã£ÖÖ¯Ö−ÖÖ. ¾ÖÖ’Ëû´ÖµÖß−Ö ¾Ö ‹êןÖÆüÖ×Ã֍ú úÖµÖÔ :-
Öî−Ö¬Ö´ÖÖÔ“Öß ¯Ö¸Óü¯Ö¸üÖ, Öî−Ö ¯Ö¼üÖ¾ÖŸÖß“ÖÖ úÖ»ÖÖ−ÖãÎú´Ö, Æêü´ÖÖ¦üß“ÖÖ úÖ»Ö ‡.²ÖÖ²ÖŸÖ ÃÖÓ¿ÖÖê¬Ö−Ö¯Ö¸ü ÷ÖÏÓ£Ö.
ŸµÖÖÓ“Öê ¾ÖÖ’Ëû´ÖµÖ פü ×»Ö™ü¸ü¸üß ×¸ü´Öê−ÃÖ †Öò±ú ³ÖÖ‰ú ¤üÖ Öß µÖÖ −ÖÖ¾Ö−Öê ¯ÖύúÖ×¿ÖŸÖ —ÖÖ»Öê»Öê †ÖÆêü. µÖÖê÷µÖŸÖÖ :- ÷Ö.¡µÖÓ.´ÖÖ›üÖÖê»Öú¸ü : ›üÖò.³ÖÖ‰ú ¤üÖ Öß Æêü −ÖãÃÖŸÖê ÃÖ−Ö¤ü¿Ö߸ü ¸üÖ ÖúßµÖ “Öôû¾Öôûß“Öê ¯ÖϾ֟Öԍú †Ö×Ö ¯ÖϾ֌ŸÖê −Ö¾ÆüŸÖê ŸÖ¸ü ³ÖÖ¸üŸÖßµÖ Ã¾ÖÖŸÖÓ¡µÖÖ“Öê †Öª ¦ü™êü †Ö×ÖÖ ˆ¤Ëü‘ÖÖêÂ֍úÆüß ÆüÖêŸÖê. −µÖÖ.¸üÖ−Ö›êü : ŸµÖÖÓ“µÖÖ ´Ö−ÖÖ“Öß ÃÖÖ¾ÖÔ Ö×−֍ú “Öôû¾Öôûߍú›êü ¯ÖϾÖé¢Öß ÆüÖêµÖÖÃÖ ›üÖò. »ÖÖ›ü, ¤üÖ¤üÖ³ÖÖ‡Ô ¾Ö÷Öî¸êü £ÖÖê¸ü ÃÖ´ÖÖ ÖÃÖã¬ÖÖ¸üúÖÓ“Öß ¯ÖÏŸµÖÖ ˆ¤üÖÆü¸üÖê“Ö úÖ¸üÖß³ÖæŸÖ šü¸ü»Öß. ›üÖò. »ÖÖ›ü µÖÖÓ−Öß ‡Ó÷ÖÏ Öß ¸üÖ Ö¾Ö™üß“µÖÖ úÖôûÖŸÖ ÷ÖןÖÆüß−Ö ÃÖ´ÖÖ ÖÖ»ÖÖ ÖÖ÷ÖéŸÖ ú¸üµÖÖ“Öê ´ÖÆüŸ¾ÖÖ“Öê úÖµÖÔ êú»Öê. 6) ×¾ÖÂ@Öã¿ÖÖáÖß ¯ÖÓ×›üŸÖ ( 1827-76) :-
´Öæôû ÷ÖÖ¾Ö ÃÖÖŸÖÖ¸üÖ × Ö»ÊÖŸÖᯙ ²ÖÖ¾Ö¬Ö−Ö. ׿ցÖÖÖ−ÖÓŸÖ¸ü ŸµÖÖÓ−Öß −ÖÖêú¸üß ú¸üŸÖÖ ú¸üŸÖÖ ×¾Ö¬Ö¾ÖÖ ×¾Ö¾ÖÖÆüÖ“Öê úÖµÖÔ ÆüÖŸÖß ‘ÖêŸÖ»Öê. Nagesh Gaikwad ¾Öé¢Ö¯Ö¡Ö ¾ÖÖ’Ëû´ÖµÖß−Ö Öê¡ÖÖŸÖᯙ úÖµÖÔ :-
‡Ó¤ãü¯ÖύúÖ¿Ö µÖÖ ¾Öé¢Ö¯Ö¡ÖÖŸÖ 1864 ÃÖÖ»Öß ˆ¯ÖÃÖÓ¯ÖÖ¤üú ´ÆüÖæ−Ö úÖ´Ö ¯ÖÖÆüµÖÖÃÖ ¯ÖÏÖ¸Óü³Ö. Æêü ¾Öé¢Ö¯Ö¡Ö 1862 ÃÖÖ»Öß ÃÖã¹ý —ÖÖ»Öê ÆüÖêŸÖê.
−ÖÖ−ÖÖ ±ú›üÖ¾ÖßÃÖ µÖÖÓ“Öß ²ÖÖ¸ü, ²ÖÎÖÉ֍ú−µÖÖ ×¾Ö¾ÖÖÆü, ‡Ó÷ÖÏ Öß-´Ö¸üÖšüß úÖê¿Ö, ×¾Ö¬Ö¾ÖÖ ×¾Ö¾ÖÖÆü, ÃÖÓÍéúŸÖ †Ö×Ö ´ÖÆüÖ¸üÖ™Òü ¬ÖÖŸÖæ úÖê¿Ö, ¿Öæ¦ü¬Ö´ÖÔ, ôÖéŸÖß¿ÖÖÃ¡Ö ‡. ¯Öãß֍êú. ÃÖã¬ÖÖ¸üÖÖ×¾ÖÂֵ֍ú ×¾Ö“ÖÖ¸ü ¾Ö úÖµÖÔ :-
ÛáֵÖÖÓ“µÖÖ ÃÖã¬ÖÖ¸üÖê“ÖÖ ´Öã§üÖ ÆüÖŸÖß ‘ÖêŸÖ»ÖÖ.
1865 ÃÖÖ»Öß ×¾Ö¬Ö¾ÖÖ ¯Öã−ÖÙ¾Ö¾ÖÖÆüÖê¢Öê ֍ú ´ÖÓ›üôû “Öß Ã£ÖÖ¯Ö−ÖÖ. 1874 ´Ö¬µÖê ¯Ö×Æü»Öß ¯ÖŸ−Öß ¾ÖÖ¸ü»µÖÖ−ÖÓŸÖ¸ü ŸµÖÖÓ−Öß ãúÃÖÖ²ÖÖ‡Ô µÖÖ ×¾Ö¬Ö¾Öê¿Öß ×¾Ö¾ÖÖÆü. ¼ãã„Š ½ãÖã ã¶ã ( ƒû Ôãû 1815 ¦ãñ 1890) : ¼ãã„Š ½ãÖã ã¶ã ‡ãŠâì›ñû 㶽ã : ‡ãŠìÊããºãã ãä ãÊÖ¾ãã¦ã ¹ãñ¥ã ¾ãñ©ãñ 1815 ½ã£¾ãñû ºããßÍããÔ¨ããè ããâ¼ãñ‡ãŠÀãâÞãñ ÌãØãÃãä½ã¨ãû ª¹ãÃ¥ã Ìã ãäªØªÍãö㠽㣾ãñ ÊãñŒã¶ãû ¹ãƼãã‡ãŠÀ ¶ããÌããÞãñ Ôã㹦ãããäև㊠ÔãìÀŠû £ãî½ã‡ãŠñ¦ãî Ìã —ãã¶ãªÍãö㠽ã£ãî¶ã Ôãã½ãããä ã‡ãŠ ãäÌãÓã¾ããâÌãÀ ÊãñŒã¶ãû ¦¾ãâãÞ¾ãã ¹ãƼãã‡ãŠÀ ¾ãã Ìãð¦¦ã¹ã¨ãã½ã£ãî¶ã Êããñ‡ãŠãäÖ¦ãÌããªãè ¾ããâ¶ããè Íã¦ã¹ã¨ãñ ãäÊããäÖÊããèû 1890 ½ã£¾ãñ ½ãð¦¾ãîû ãäÌãÓ¥ãìºãìÌãã ºãƽÖÞããÀãè ( ƒû Ôãû 1825 ¦ãñ 1871) : 㶽ã : ‡ãŠìÊããºãã (Àã¾ãØã¡) ãä ãÊÖƾãã¦ã ãäÍãÀÌãÊããè ¾ãñ©ãñû ¶ããÌã : ãäÌãÓ¥ãî ãä¼ã‡ãŠã ããè ØããñŒãÊãñû Nagesh Gaikwad  ãäÌãÓ¥ãìºãìÌããâ¶ããè ãäŒãÆÍÞã¶ã £ã½ãùãÆÔããÀ‡ãŠãâ¶ãã „¦¦ãÀ ªñ¥¾ããÔããŸãè ½ãìâºãƒÃ¦ã ããÖãèÀ ̾ã㌾ãã¶ãñ ãäªÊããèû Ìãõã䪇㊠£ã½ãÃãÌãÀãèÊã ‚ããàãñ¹ã Þãì‡ãŠãèÞãñ ‚ãÔãʾããÞãñ ªãŒãÌãî¶ã Ìãõã䪇㊠£ã½ããÃÞããè ½ãÖã¶ã¦ãã ¹ã›Ìãî¶ã ÔããâãäØã¦ãÊããèû Ìã¦ãýãã¶ãªãèãä¹ã‡ãŠã ¾ãã Ìã¦ãýãã¶ã¹ã¨ãã´ãÀñ Ìãõã䪇㊠£ã½ããÃÌãÀãèÊã ›ãè‡ãŠñÊãã ÞããñŒã ¹ãƦ¾ã즦ãÀü ¹ãÆãõ¤ãäÌãÌããÖ, ¹ãì¶ããäÌãÃÌããÖ, Üã›Ô¹ãŠãñ›, Íã죪ãè‡ãŠÀ¥ã ¾ãã ãäÌãÓã¾ããè ¹ãìÀãñØãã½ããè ãäÌãÞããÀü ¼ããÌãã©ãà ãäÔãâ£ãî, Ìãñªãñ‡ã‹¦ã, £ã½ãùãƇãŠãÍã, ÔãìŒãªã¾ã‡ãŠ Àã ¾ã¹ãƇãŠÀ¥ããè ãä¶ãºãâ£ã, ÔãÖ ããäÔ©ã¦ããèÞãã ãä¶ãºãâ£ã, ºããñ£ãÔããØãÀ ÀÖÔ¾ã, Ôãñ¦ãìºãâ£ãã¶ããè ›ãè‡ãŠã ƒû ØãÆâ©ãû 18 ¹ãŠñºãÆìÌããÀãè 1871 Àãñ ããè ½ãð¦¾ãîû ÔãããäÌã¨ããèºããƒÃ ¹ãìŠÊãñ ( 1831 ¦ãñ 1897) : 㶽ã : 3 ãã¶ãñ 1831û Ôãã¦ããÀã ãä ãÊÖ¾ãã¦ããèÊã Œãâ¡ãßã ¦ããÊãì‡ã‹¾ãã¦ããèÊã ¶ãã¾ãØããÌã ¾ãñ©ãñû ½ãÖ㦽ãã ¹ãìŠÊãñ ¾ããâ¶ãã ãä¶ãÓŸñ¶ãñ Ôãã©ãû ½ãÖãÀãÓ›Èã¦ããèÊã ¹ããäÖʾãã Ô¨ããè ãäÍããäàã‡ãŠãû ½ãÖ㦽ãã ããèâ¶ããè ÔãìÀŠ ‡ãŠñÊãñʾãã ºããÊãÖ¦¾ãã ¹ãÆãä¦ãºãâ£ã‡ãŠ ØãðÖã¦ããèÊã ‚ã¶ãã©ã ½ãìÊããâÞãñ ÔãâØããñ¹ã¶ãû 1897 Þ¾ãã ¹ã쥾ãã¦ããèÊã ¹ÊãñØã Þ¾ãã Ôãã©ããèÞ¾ãã Ìãñßãè ÀãñؾããâÞããè ÍãìÑãîÓããû ¹ÊãñØã ½ãìßñÞã ½ãð¦¾ãîû (10 ½ããÞãÃ) ºããÌã¶ã‡ãŠÍããè Ôãìºããñ£ãÀ¦¶ãã‡ãŠÀ, ‡ãŠã̾ã¹ãŠìÊãñ Öñ ÔãããäÖ¦¾ãû Nagesh Gaikwad ºããºã㠹㪽ã¶ã ããè ( 1831 ¦ãñ 1906) : Join Telegram @mpscexpected 㶽ã : ºãñßØããÌãû ‚ã㡶ããÌã : ½ãìßñû ¦¾ããâÞ¾ãã ÜãÀ㥾ããÞãã ÔãîÀ¦ã½ã£¾ãñ ã¡ ãÌãããäÖÀãâÞãã ̾ãã¹ããÀü ¦¾ããâÞãã ‚ããñ¤ã £ã½ããÃÞãÀ¥ã Ìã £ã½ããü¾ããÔãã‡ãŠ¡ñû ½ãìâºãƒÃ¦ã ‚ããʾãã¶ãâ¦ãÀ ƒâØãÆ ããè, ½ãÀãŸãè, ÔãâÔ‡ãŠð¦ã, ‡ãŠ¶¶ã¡, Øãì ãÀã¦ããè ‚ãÍãã ¼ããÓããâÞãã ‚ã¼¾ããÔãû ½ãìâºãƒÃ¦ã ¦¾ãâã¶ããè ãäÌãÊÔã¶ã ¹ãÆŠãè ÞãÞãà ԇãŠîÊã½ã£¾ãñ ãäÍãàã¥ã Üãñ¦ãÊãñû ãäŒãÆÔ¦ããè £ã½ããæããèÊã ½ãã¶ãÌã¦ããÌããªã½ãìßñ ¦ãñ ãäŒãÆÔ¦ããè £ã½ããÇ㊡ñ ‚ãã‡ãŠðÓ›û 1854 ½ã£¾ãñ ãäŒãÆÔ¦ããè £ã½ãà ÔÌããè‡ãŠãÀÊããû ¹ãì¥ãñ ¾ãñ©ãñ ‚ããʾãã¶ãâ¦ãÀ ¹ãÆŠãè ÞãÞãà ޾ãã Íããßñ¦ã ãäÍãàã‡ãŠãÞããè ¶ããñ‡ãŠÀãèû ¹ãì¤ñ ¦¾ããâÞ¾ããÌãÀ ºãã¾ãºãÊã ‚ãããä¥ã ›ÈÔ› ÔããñÔãã¾ã›ãèÞ¾ãã Ôãâ¹ã㪇ãŠãÞãñ ‡ãŠã½ãû ½ãî¦ããèùãî ãã Ìã ãããä¦ã¼ãñªãÊãã ãäÌãÀãñ£ãû ¹ãÀ½ãÖâÔã Ôã¼ãñÞãñ Ôããä‡ã‹ÆŠ¾ã ÔãªÔ¾ãû ãäÌã£ãÌãã ¹ãì¶ããäÌãÃÌããÖãÞãñ ¹ãìÀԇ㊦ãñÃû ¾ã½ãì¶ãã ¹ã¾ã۶㠾ãã ‡ãŠãªâºãÀãè¦ãî¶ã ãäÔ¨ã¾ããâÞ¾ãã ªì:ŒããÊãã ÌããÞãã ¹ãŠãñ¡Êããèû ‚ãÀŠ¥ããñª¾ã ¶ããÌããÞãñ ‚ã㦽ãÞããäÀ¨ãû ƒâØãÆ ããè-½ãÀãŸãè Ìã ÔãâÔ‡ãŠð¦ã-½ãÀãŸãè ‚ãÔãñ Í㺪‡ãŠãñÍã ãäÊããäÖÊãñû ÔããÌãà ããä¶ã‡ãŠ ‡ãŠã‡ãŠã ( 1828 ¦ãñ 1880) : Øã¥ãñÍã ÌããÔãìªñÌã ããñÍããè ½Ö¥ã ãñÞã ÔããÌãà ããä¶ã‡ãŠ ‡ãŠã‡ãŠãû 9 †ãä¹ãÆÊã 1828 Àãñ ããè Ôãã¦ããÀã ¾ãñ©ãñû ¹ã쥾ãã¦ã ãäÍãàã¥ã Üãñ„Š¶ã Ìããä‡ãŠÊããèÞãã ̾ãÌãÔãã¾ã ÔãìÀŠû ÌããÔãìªñÌã ºãßÌãâ¦ã ¹ãŠ¡‡ã‹¾ãâãÞãñ Ìã‡ãŠãèÊã¹ã¨ãû 1870 ÔããÊããè Ñããè½ãâ¦ã Ñããèãä¶ãÌããÔãÀãÌã ¹ãâ¦ã¹ãÆãä¦ããä¶ã£ããè ¾ããâÞ¾ã㠂㣾ãàã¦ãñŒããÊããè ¹ã쥾ãã¦ã ÔããÌãà ããä¶ã‡ãŠ Ôã¼ãã Ô©ãã¹ã¶ãû 1876-77 ½ã£ããèÊã ªìÓ‡ãŠãßã¦ã ÔããÌãà ããä¶ã‡ãŠ Ôã¼ãñ½ãã¹ãʦ㠪ìÓ‡ãŠãßØãÆÔ¦ã Êããñ‡ãŠãâ¶ãã ¼ãÀãèÌ㠽㪦ãû ªñÍããÞ¾ãã „¶¸ã¦ããèÔããŸãè ÊãÜã섪¾ããñØããÞãã ‚ããØãÆÖû ÔÌãªñÍããèÞãã ¹ãìÀÔ‡ãŠãÀü ÔÌãªñÍããè ½ããÊããÞããè ªì‡ãŠã¶ãñû Nagesh Gaikwad  ãã¦ããè¼ãñªãÊãã ãäÌãÀãñ£ãû Ìãð¦¦ã¹ã¨ã ÔÌãã¦ãâ¨ã¾ããÞãñ ¹ãìÀԇ㊦ãñÃû ¡ãùû Àãû Øããñû ¼ããâ¡ãÀ‡ãŠÀ ( 1837-1925) : ¹ãÆã©ãöãã Ôã½ãã ããÞãñ ÔãÖÔãâÔ©ãã¹ã‡ãŠû 㶽ã : ½ããÊãÌã¥ã ¾ãñ©ãñ 6 ãìÊãõ 1837 ½ã£¾ãñû ‚ã㡶ããÌã : ¹ã¦‡ãŠãèû ½ãìâºãƒÃ ãäÌ㪾ãã¹ããèŸã¦ãî¶ã †½ãû †û Þããè ¹ãªÌããèû ã½ãöã ãäÌ㪾ãã¹ããèŸãÞããè ¹ããè†Þãûû ¡ãèû ãä½ãßÌãÊããèû ¼ããÓãã¦ã —ã Ìã ¹ãÆãÞããè¶ã ƒãä¦ãÖãÔããÞãñ ÔãâÍããñ£ã‡ãŠû ¹ãÆãÞÞããäÌ㪾ãã ÔãâÍããñ£ã‡ãŠû ÔãâÔ‡ãŠð¦ã ¹ãâã䡦ãû ÔÌã¦ã:Þ¾ãã ãäÌã£ãÌãã ½ãìÊããèÞãã ¹ãì¶ããäÌãÃÌããÖ Üã¡Ìãî¶ã ‚ãã¥ãî¶ã ãäÌãÞããÀãÊãã ‡ãŠð¦ããèÞããè ããñ¡ ãäªÊãûãèû ½ãìâºãƒÃ ¹ãÆãâ¦ããÞ¾ãã Êãñãä ãÔÊãñãä›ÌÖ ‡ãŠãõãä¶ÔãÊãÞãñ ÔãªÔ¾ã, ‡ãŠñâªÆãè¾ã Êãñãä ãÔÊãñãä›ÌÖ ‡ãŠãõãä¶ÔãÊãÞãñ ÔãªÔ¾ãû ‚ãÊããèà ãäÖÔ›Èãè ‚ããù¹ãŠ ¡ñ‡ã‹‡ãŠ¶ã, ÌãõÓ¥ããäÌã¢ã½ã, ÍãõãäÌã¢ã½ã ‚ãùâ¡ ‚ãªÀ ½ãã¾ã¶ãÀ ãäÀãäÊã ã¶Ôã, ãäÖÔ›Èãè ‚ããù¹ãŠ ƒâã䡾ãã, ƒû ãäÌã¹ãìÊã ÊãñŒã¶ãû ºãñÖÀã½ã ããè ½ãÊãºããÀãè ( 1853- 1912) : Øãì ãÀã¦ã½ã£ããèÊã ºã¡ãñªã ¾ãñ©ãñ ¹ããÀÍããè ‡ãŠì›ìâºãã¦ã 㶽ãû ãäÍãàã¥ã ƒâØãÆ ããè ãä½ãÍã¶ãÀãè Íããßñ¦ãû ºããÊããäÌãÌããÖãÞ¾ãã ¹ãÆ©ãñÊãã ãäÌãÀãñ£ãû ãäÌã£ãÌãã ¹ãì¶ããäÌãÃÌããÖãÔããŸãè ¹ãƾ㦶ãû ƒâã䡾ã¶ã Ô¹ãñ‡ã‹›ù›À Öñ Ôã㹦ãããäÖ‡ãŠû ªãªã¼ããƒÃ ¶ããõÀãñ ããè ¾ããâÞ¾ãã ÌÖãùƒÃÔã ‚ããù¹ãŠ ƒâã䡾ãã ¾ãã ãä¶ã¾ã¦ã‡ãŠããäÊã‡ãŠã¦ã ÊãñŒã¶ãû ª¾ããÀã½ã ãäØã¡î½ãÊã ¾ããâÞ¾ã㠽㪦ããè¶ãñ ÔãñÌãã Ô㪶ã Öãè ÔãâÔ©ãã Ô©ãã¹ã¶ã Øãì ãÀã¦ã ‚ãù¥¡ Øãì ãÀã©ããè ã, ¶ããè¦ããè ãäÌã¶ããñª, ºããÊããäÌãÌããÖ Ìã ½ããäÖÊããâÌãÀ Ôã‡ã‹¦ããè¶ãñ Êã㪥¾ãã¦ã ‚ããÊãñÊãñ Ìãõ£ã̾㠃û ØãÆâ©ããâÞãñ ÊãñŒã¶ãû Nagesh Gaikwad ¹ãâã䡦ãã À½ããºããƒÃ ( 1558-1922) : Join Telegram @mpscexpected 㶽ã : ‡ãŠ¶ããÛ‡ãŠã¦ããèÊã ½ãâØãßîÀ ãä ãÊÖ¾ãã¦ããèÊã ØãâØãã½ãìßñ ¾ãã ØããÌããèû ‚ã㡶ããÌã : ¡ãñâØãÀñû Ìããä¡Êããâ‡ãŠ¡î¶ã ¹ãÆãÞããè¶ã ãäÖâªî ÍããÔ¨ããâÞãñ ãäÍãàã¥ãû 16 ̾ãã ÌãÓããèà ‚ããƒÃ-Ìã¡ãèÊããâÞãã ½ãð¦¾ãîû ºãâ£ãî Ñããèãä¶ãÌããÔã ¾ããÞ¾ããÔãÖ ¦ããè©ãþãã¨ããû ‡ãŠÊã‡ãŠ¦¦ãã ¾ãñ©ãñ —ãã¶ããÞããè Þãî¥ãî‡ãŠ ªãŒãÌãî¶ã ãäªÊããèû Êããñ‡ãŠâã¶ããè ¦¾ããâ¶ãã ÔãÀÔÌã¦ããè Ìã ¹ãâã䡦ãã ¾ãã ¹ãªÌ¾ãã ãäªÊ¾ããû ¹ã¦ããèÞ¾ãã ãä¶ã£ã¶ãã¶ãâ¦ãÀ ¹ã쥾ãã¦ã ‚ããʾããû 1882 ÔããÊããè ‚ãã¾ãà ½ããäÖÊãã Ôã½ãã ã Þããè Ô©ãã¹ã¶ããû Öâ›À ‡ãŠãä½ãÍã¶ã Ôã½ããñÀ Ôããàãû ãä½ãÍã¶ã-¾ããâÞ¾ã㠽㪦ããè¶ãñ ƒâØÊãâ¡ Ìã ‚ã½ãñãäÀ‡ãŠñÊãã Øãñʾããû ãäŒãÆÍÞã¶ã £ã½ããÃÞãã ÔÌããè‡ãŠãÀü 1889 ½ã£¾ãñ ½ãìâºãƒÃ¦ã ÍããÀªã Ô㪶㠾ãã ÔãâÔ©ãñÞããè Ô©ãã¹ã¶ããû ãä¶ãÀãÑããè¦ã Ìã ãäÌã£ãÌãã ãäÔ¨ã¾ããâÞ¾ãã ÀãÖ¥¾ããÞããè ̾ãÌãÔ©ããû û1890 ½ã£¾ãñ ÍããÀªã Ô㪶ã ÔãâÔ©ãã ¹ã쥾ããÊãã ÖÊããäÌãÊããèû ‡ãŠñ¡ØããÌã ¾ãñ©ãñ ½ãì‡ã‹¦ããèÔ㪶ã Öãè ÔãâÔ©ãã ÔãìÀŠû ¦¾ãã¦ã ‚ã¶ãã©ã Ìã ãäÌã£ãÌãã ãäÔ¨ã¾ããâÞ¾ãã ãäÍãàã¥ããÞããè, ãä¶ãÌããÔããÞããè ‚ãããä¥ã ¼ããñ ã¶ããÞããè ½ããñ¹ãŠ¦ã Ôããñ¾ã ‡ãŠñÊããèû ºãã¾ãºãÊãÞãñ ½ãÀãŸãè ¼ããÓããâ¦ãÀ, Ô¨ããè£ã½ãà ¶ããè¦ããè, ãäª Öã¾ã‡ãŠãÔ› ãäÖâªî Ìãî½ã¶ã, Öñ ØãÆâ©ãû Nagesh Gaikwad ¶¾ããû ½ãÖãªñÌã ØããñãäÌã⪠Àã¶ã¡ñ ( 1842 ¦ãñ 1901) : 㶽ã : 18 ãã¶ãñÌããÀãè 1842, ãä¶ã¹ãŠã¡ü ¹ãÆã©ãû ãäÍãàã¥ã ‡ãŠãñÊÖã¹ãìÀã¦ãû ¹ãì¤ãèÊã ãäÍãàã¥ã ½ãìâºãƒÃû †ãäʹ㊶ԛ¶ã ‡ãŠãùÊãñ ã½ã£¾ãñ ƒâØãÆ ããè Ìã ƒãä¦ãÖãÔã ãäÌãÓã¾ããâÞãñ ¹ãÆ㣾ãã¹ã‡ãŠû ¹ãì¤ñ ¶¾ãã¾ãã£ããèÍã ½Ö¥ãî¶ã ¹ã쥾ãã¦ã ‚ããÊãñû ¹ãÆã©ãöãã Ôã½ãã ããÞããè Ô©ãã¹ã¶ããû Ôãã½ãããä ã‡ãŠ ¹ããäÀÓãªñÞããè Ô©ãã¹ã¶ããû1887û ½ãìâºãƒÃ ¾ãñ©ãñ ãäÌã£ãÌãã ãäÌãÌããÖ Üã¡Ìãî¶ã ‚ãã¥ãÊããû Ôã¶ãªÍããèÀ Àã ã‡ãŠãÀ¥ãÞãã ¹ãã¾ãã Üãã¦ãÊããû ãäÖâªãè Àã ã‡ãŠãÀ¥ããÊãã ‚ã©ãÃÍããÔ¨ããè¾ã ãäÌãÞããÀãâÞããè ããñ¡ü ¹ã쥾ãã¦ã ÌãÔãâ¦ã ̾ã㌾ãã¶ã½ããÊãã ÔãìÀŠû ª ÀãƒÃ ã ‚ããù¹ãŠ ½ãÀãŸã ¹ããùÌãÀ Öñ ¹ãìÔ¦ã‡ãŠ Øãã ãÊãñû Nagesh Gaikwad  ½ãÖãÀãÓ›Èã¦ããèÊã £ãããä½ãÇ㊠Ôãì£ããÀ¥ãã ÞãßÌãßãè : †ÖµÖÔ ÃÖ´ÖÖ Ö :- þÖÖ´Öß ¤üµÖÖ−ÖÓ¤ü ÃÖ¸üþ֟Öß µÖÖÓ−Öß 1875 ÃÖÖ»Öß ´ÖãÓ²Ö‡Ô µÖê£Öê †ÖµÖÔ ÃÖ´ÖÖ ÖÖ“Öß Ã£ÖÖ¯Ö−ÖÖ êú»Öß. ¯Öãœêü 1877 ÃÖÖ»Öß †ÖµÖÔ ÃÖ´ÖÖ ÖÖ“Öß »ÖÖÆüÖê¸ü µÖê£Öê ¿Ö֏ÖÖ Ã£ÖÖ¯Ö−Ö —ÖÖ»Öß ¾Ö ŸµÖÖ−ÖÓŸÖ¸ü †ÖµÖÔ ÃÖ´ÖÖ ÖÖ“Öê ´Ö㏵ÖÖ»ÖµÖ »ÖÖÆüÖê¸ü Æêü“Ö ²Ö−Ö»Öê. †ÖµÖÔ ÃÖ´ÖÖ ÖÖ“Öê ŸÖŸ¾Ö–ÖÖ−Ö : 1) ¾Öê¤ü ¾Ö ŸµÖÖŸÖᯙ ŸÖŸ¾Ö–ÖÖ−Ö Æêü“Ö Ö¸êü ŸÖŸ¾Ö–ÖÖ−Ö. 2) ¾Öê¤ü †¯ÖÖî¹ýÂÖêµÖ †ÃÖæ−Ö ¾Öê¤ü Æêü“Ö ØÆü¤æÓü“Öê Ö¸êü ¬Ö´ÖÔ÷ÖÏÓ£Ö ¾Ö ¾Öê¤üúÖ»Öß−Ö ÃÖ´ÖÖ Ö¾µÖ¾ÖãÖÖ Æüß †Ö¤ü¿ÖÔ ÃÖ´ÖÖ Ö¾µÖ¾ÖãÖÖ. 3) ¯Ö¸ü´ÖêÀ¾Ö¸ü ‹ú“Ö †ÃÖæ−Ö ŸÖÖê ×−Ö¸ü֍úÖ¸ü, ÃÖ¾ÖÔ¿ÖŒŸÖß´ÖÖ−Ö, éú¯ÖÖôæû, ¤üµÖÖôæû, ¾Ö ÃÖ¾ÖÔ ÃÖé™üß“ÖÖ ×−ÖµÖÓŸÖÖ ¾Ö ×−Ö´ÖÖÔŸÖÖ †ÖÆêü. 4) ¾Öê¤ü †¬µÖµÖ−ÖÖ“ÖÖ ÆüŒú ÃÖ¾ÖÔ ´Ö−ÖãµִÖÖ¡ÖÖÓ−ÖÖ †ÖÆêü. 5) “ÖÖŸÖã¾ÖÔµÖÔ Æêü Ö−´Ö×ÃÖ¨ü −ÖÃÖæ−Ö ÷Öã֍ú´ÖÖÔ¾Ö¸ü †¾Ö»ÖÓ²Öæ−Ö †ÃÖÖ¾ÖêŸÖ. 6) ¿Öã¨üߍú¸üÖÖ−Öê úÖêÖÖÃÖÆüß ØÆü¤æü ¬Ö´ÖÖÔŸÖ ¯ÖϾÖê¿Ö ‘ÖêŸÖÖ µÖê‡Ô»Ö. 7) †Ã¯Ö鿵֟ÖÖ, ú´ÖԍúÖÓ›ü ´ÖÖ−µÖ −ÖÖÆüß. o ¾Öê¤üÖӍú›êü ¯Ö¸üŸÖ “Ö»ÖÖ: ¤üµÖÖ−ÖÓ¤üÖÓ“ÖÖ ¬Ö´ÖÔ²ÖÖÓ¬Ö¾ÖÖÓ−ÖÖ ÃÖÓ¤êü¿Ö. o ¿Öã¨üߍú¸üÖ “Öôû¾Öôû. o ³Ö×÷Ö−Öß ×−Ö¾ÖêפüŸÖÖ µÖÖÓ−Öß µÖÖ ÃÖ´ÖÖ ÖÖ“Öê ¾ÖÖÔ−Ö »ÖœüÖ‰ú ØÆü¤æü ¬Ö´ÖÔ †ÃÖê êú»Öê †ÖÆêü. o †−Öêú ךüúÖÖß ÃÖÓÍéúŸÖ ¯ÖÖšü¿ÖÖôûÖ Ã£ÖÖ¯Ö−Ö êú»µÖÖ. Nagesh Gaikwad  o ¯ÖÖ¿“ÖÖŸµÖ ¿ÖÖáÖê ¾Ö ÃÖÓÍéúŸÖß µÖÖÓ“ÖÖ †³µÖÖÃÖ ú¸üµÖÖÃÖÖšüß ŸµÖÖÓ−Öß »ÖÖÆüÖê¸ü»ÖÖ Indian Academy Æüß ÃÖÓãÖÖ Ã£ÖÖ¯Ö−Ö. o †ÖµÖÔ ÃÖ´ÖÖ ÖÖ“µÖÖ ¯ÖÏÃÖÖ¸üÖÃÖÖšüß ÃÖŸµÖÖ£ÖÔ ¯ÖύúÖ¿Ö −ÖÖ¾ÖÖ“ÖÖ ÷ÖÏÓ£Ö ¤üµÖÖ−ÖÓ¤üÖÓ−Öß ×»Ö×Æü»ÖÖ. 1883 ÃÖÖ»Öß ¤üµÖÖ−ÖÓ¤ÓüÖ“ÖÖ ´Ö韵Öæ. ¤üµÖÖ−ÖÓ¤üÖÓ“µÖÖ ´Ö韵Öæ−ÖÓŸÖ¸ü ŸµÖÖÓ“µÖÖ †−ÖãµÖÖµÖÖÓ´Ö¬µÖê ¤üÖê−Ö ÷Ö™ü ×−Ö´ÖÖÔÖ —ÖÖ»Öê. ŸµÖÖ¯Öîúß »ÖÖ»ÖÖ ÆÓüÃÖ¸üÖ Ö µÖÖÓ−Öß »ÖÖÆüÖê¸ü µÖê£Öê ¤üµÖÖ−ÖÓ¤ü †Ñ÷»ÖÖê ¾Öîפüú úÖò»Öê Ö Ã£ÖÖ¯Ö−Ö úºþ−Ö −ÖÓŸÖ¸ü µÖÖ úÖò»Öê Ö“µÖÖ ¿Ö֏ÖÖ ¤êü¿Ö³Ö¸ü −Ö껵ÖÖ. ¤ãüÃÖ¸êü ׿ÖÂµÖ Ã¾ÖÖ´Öß ÁÖ¨üÖ−ÖÓ¤ü µÖÖÓ−Öß Æü׸ü«üÖ¸ü (úÖÓ÷Ö›üß) µÖê£Öê ÷Öã¹ýãú»Ö Æüß ×¿ÖÖÖÃÖÓãÖÖ Ã£ÖÖ¯Ö−Ö êú»Öß. »ÖÖ»ÖÖ »Ö Ö¯ÖŸÖ¸üÖµÖ Æêü ¤êüÖᯙ †ÖµÖÔ ÃÖ´ÖÖ ÖÖ“Öê ´ÖÆüŸ¾ÖÖ“Öê úÖµÖԍúŸÖì ÆüÖêŸÖê. ÃÖŸµÖ¿ÖÖê¬Öú ÃÖ´ÖÖ Ö 28 ÃÖ¯™ëü²Ö¸ü 1873 µÖÖ ×¤ü¾Ö¿Öß ´ÖÆüÖŸ´ÖÖ µÖÖêŸÖ߸üÖ¾Ö ÷ÖÖêؾ֤ü¸üÖ¾Ö ±ãú»Öê µÖÖÓ−Öß ¯ÖãµÖÖŸÖ Ã£ÖÖ¯Ö−ÖÖ êú»Öß. ÃÖÖ´ÖÖ× Öú ×¾ÖÂÖ´ÖŸÖÖ ¾Ö ¤ü×»ÖŸÖÖÓ“Öß ¤ãü:Öê −ÖÖÆüß¿Öß ú¸üÖê, ÃÖ´ÖÖ ÖÖŸÖᯙ ³Ö™ü׳ցÖãúÖÓ“µÖÖ ¾Ö ˆ““Ö¾ÖÖáµÖÖÓ“µÖÖ Öæ»Öæ´ÖÖÓ“ÖÖ ¯ÖÏן֍úÖ¸ü ú¸üÖê, ŸµÖÖÃÖÖšüß †–ÖÖ−Öß ²ÖÆãü Ö−Ö ÃÖ´ÖÖ ÖÖ»ÖÖ –ÖÖ−Öß ú¹ý−Ö ÃÖÖê›üÖê, ´ÖÖ−Ö¾Ö¬Ö´ÖÖÔ“Öê ¾Ö ‡ÔÀ¾Ö¸ü³ÖŒŸÖß“Öê ÃÖŸµÖ þֺþ¯Ö ÃÖ´ÖÖ ÖÖÃÖ´ÖÖê¸ü šêü¾ÖÖê, Æêü ˆ§êü¿Ö ÃÖŸµÖ¿ÖÖê¬Öú ÃÖ´ÖÖ ÖÖ“µÖÖ Ã£ÖÖ¯Ö−Öê´ÖÖ÷Öê ÆüÖêŸÖê. ÃÖŸµÖ¿ÖÖê¬Öú ÃÖ´ÖÖ ÖÖ“Öê ŸÖŸ¾Ö–ÖÖ−Ö : 1) ‡ÔÀ¾Ö¸ü ‹ú †ÃÖæ−Ö ŸÖÖê ÃÖ¾ÖÔ¾µÖÖ¯Öß ¾Ö ×−Ö÷ÖãÔÖ, ×−Öپ֍úÖ¸üß, Ã֟þֹý¯Ö †ÖÆêü ¾Ö ÃÖ¾ÖÔ ´Ö−Öãµ֯ÖÏÖÖß ŸµÖÖ“Öß ×¯Ö쵅 »Öêú¸êü †ÖÆêüŸÖ. 2) ‡ÔÀ¾Ö¸ü³ÖŒŸÖß ú¸üµÖÖ“ÖÖ ¯ÖÏŸµÖêú ´ÖÖ−Ö¾ÖÖÃÖ ¯ÖæÖÔ †×¬ÖúÖ¸ü †ÖÆêü. †Ö‡ÔÃÖ ÃÖÓŸÖã™ü ú¸üµÖÖÃÖ †÷Ö¸ü ²ÖÖ¯ÖÖÃÖ ×¾Ö−Ö×¾ÖµÖÖÃÖ Ö¿Öß ´Ö¬µÖÃ£Ö ¤ü»ÖÖ»ÖÖ“Öß Öºþ¸üß −ÖÃÖŸÖê, ŸµÖÖ¯ÖÏ´ÖÖÖê ÃÖ¾ÖÔÃÖցÖß ¯Ö¸ü´ÖêÀ¾Ö¸üÖ“Öß ³ÖŒŸÖß ú¸üµÖÖÃÖ ³Ö™ü- ¤ü»ÖÖ»ÖÖÓ“Öß †Ö¾Ö¿µÖúŸÖÖ −ÖÖÆüß. 3) ´Ö−Öã嵅 ÖÖŸÖß−Öê ÁÖêšü šü¸üŸÖ −ÖÃÖæ−Ö ŸÖÖê ÷ÖãÖÖ−Öê ÁÖêšü šü¸üŸÖÖê. Nagesh Gaikwad 4) úÖêÖŸÖÖÆüß ÷ÖÏÓ£Ö ÃÖ¾ÖÔþÖß ¯ÖÏ´ÖÖÖ ¾Ö ‡ÔÀ¾Ö¸ü¯ÖÏÖßŸÖ −ÖÖÆüß. 5) ¯Öã−Ö ÖÔ−´Ö, ú´ÖԍúÖÓ›ü, Ö¯ÖŸÖ¯Ö µÖÖ ÷ÖÖê™üß †–ÖÖ−Ö´Öæ»Öú †ÖÆêüŸÖ. ´ÖÆüÖŸ´ÖÖ ±ãú»µÖÖÓ“µÖÖ ¯ÖÏê¸üÖê−Öê ãÖÖ¯Ö−Ö —ÖÖ»Ö껵ÖÖ ÃÖŸµÖ¿ÖÖê¬Öú ÃÖ´ÖÖ ÖÖ−Öê ¿ÖêŸÖú¸üß, ¸üµÖŸÖ, ÃÖ¸üúÖ¸üß †×¬ÖúÖ¸üß ¾Ö ²ÖÎÖÉÖ¾Ö÷ÖÔ µÖÖÓ“µÖ֍ú›æü−Ö ×¯Öôû»Öß ÖÖÖÖ¸üß ÃÖÖ´ÖÖ−µÖ ´ÖÖÖÃÖê, úÖ´Ö÷ÖÖ¸ü, ×ÄÖµÖÖ, †Ã¯Öé¿µÖ †¿ÖÖ ²ÖÆãü Ö−Ö ÃÖ´ÖÖ ÖÖ“µÖÖ ˆ¨üÖ¸üÖÃÖÖšüß Öß ÃÖÖ´ÖÖ× Öú ÎúÖÓŸÖß“Öß “Öôû¾Öôû ÃÖã¹ý êú»Öß, ŸµÖÖ ÎúÖÓŸÖß´Öãôêû ¯Öãœêü ¸üÖ ÖÂÖá ¿ÖÖÆæü ´ÖÆüÖ¸üÖ Ö, ú´ÖÔ¾Ö߸ü ³ÖÖ‰ú¸üÖ¾Ö ¯ÖÖ™üᯙ ‡. ÃÖ´ÖÖ ÖÃÖã¬ÖÖ¸üúÖÓ−ÖÖ ¯ÖÏê¸üÖÖ ×´ÖôûÖ»Öß. †Ö¯Ö»µÖÖ ¾Ö ÃÖŸµÖ¿ÖÖê¬Öú ÃÖ´ÖÖ ÖÖ“µÖÖ ×¾Ö“ÖÖ¸ÓüÖ“ÖÖ ¯ÖÏÃÖÖ¸ü ú¸üµÖÖÃÖÖšüß µÖÖêŸÖß²ÖÖÓ−Öß 1877 ÃÖÖ»Öß ¤üß−Ö²ÖÓ¬Öæ −ÖÖ¾ÖÖ“Öê ¾Öé¢Ö¯Ö¡Ö ÃÖã¹ý êú»Öê. µÖÖ ¾Öé¢Ö¯Ö¡ÖÖ“Öê ÃÖÓ¯ÖÖ¤üú éúÂÖ¸üÖ¾Ö ³ÖÖ»Öêú¸ü ÆüÖêŸÖê. ¯ÖÏÖ£ÖÔ−ÖÖ ÃÖ´ÖÖ Ö :- ²ÖÎÖÉÖê ÃÖ´ÖÖ ÖÖ“Öê −ÖêŸÖê êú¿Ö¾Ö“ÖÓ¦ü ÃÖê−Ö µÖÖÓ“µÖÖ¯ÖÖÃÖæ−Ö ¯ÖϳÖÖ×¾ÖŸÖ ÆüÖê‰ú−Ö ´ÖãÓ²Ö‡ÔŸÖ †ÖŸ´ÖÖ¸üÖ´Ö ¯ÖÓÖ›æü¸Óü÷Ö ŸÖÖÔ›üú¸ü, −µÖÖ.¸üÖ−Ö›êü, ›üÖò. ³ÖÖÓ›üÖ¸üú¸ü, ÷ÖÖê¯ÖÖôû Æü¸üß ¤êü¿Ö´ÖãÖ µÖÖÓ−Öß 1867 ÃÖÖ»Öß ¯ÖÏÖ£ÖÔ−ÖÖ ÃÖ´ÖÖ ÖÖ“Öß Ã£ÖÖ¯Ö−ÖÖ êú»Öß. ¯ÖÏÖ£ÖÔ−ÖÖ ÃÖ´ÖÖ ÖÖ“Öß ŸÖ¢¾Öê : 1) ´ÖæŸÖá¯Öæ ÖÖ ¾Ö †¾ÖŸÖÖ¸ü ú»¯Ö−ÖÖ ´ÖÖ−µÖ −ÖÖÆüß. ´ÖÖ¡Ö ‡ÔÀ¾Ö¸ü ÃÖ÷ÖãÖ †ÖÆêü Æêü ´ÖÖ−µÖ. 2) ¿ÖӍú¸üÖ“ÖÖµÖÖÕ“Öê ×−Ö÷ÖãÔÖ ¯Ö¸ü²ÖÎÉ ¾Ö ´ÖÖµÖÖ¾ÖÖ¤ü ¯ÖÏÖ£ÖÔ−ÖÖ ÃÖ´ÖÖ Ö †´ÖÖ−µÖ ú¸üŸÖÖê. 3) ‡ÔÀ¾Ö¸ü ³ÖŒŸÖß−Öê ¯ÖÏÃÖ®Ö ÆüÖêŸÖÖê. 4) Öß¾ÖÖŸ´ÖÖ ¾Ö ¯Ö¸ü´ÖÖŸ´ÖÖ ‹ú −ÖÃÖæ−Ö ŸÖê ¤üÖê−Ö †ÖÆêüŸÖ. 5) †ÖÛŸ´Öú ˆ®ÖŸÖßÃÖÖšüß ¯ÖÏÖ£ÖÔ−ÖÖ †Ö¾Ö¿µÖú †ÖÆêü. ¯ÖÏÖ£ÖÔ−ÖÖ ÃÖ´ÖÖ ÖÖ“Öê †−ÖãµÖÖµÖß †Ö¯Ö»Öê ú¼ü¸ü ØÆü¤ãüŸ¾Ö úÖµÖ´Ö šêü‰ú−Ö ¬Ö´ÖÖÔŸÖ ÃÖã¬ÖÖ¸üÖÖ ú¹ý ‡Û“”ûŸÖ ÆüÖêŸÖê. ¯ÖÏÖ£ÖÔ−ÖÖ ÃÖ´ÖÖ ÖÖ−Öê ´ÖÆüÖ¸üÖ™ÒüÖŸÖᯙ ÃÖã׿Ö×ÖŸÖ ¾Ö÷ÖÖÔŸÖ ÃÖ´ÖÖ ÖÃÖã¬ÖÖ¸üÖꓵÖÖ “Öôû¾Öôûß“Öß ¯ÖÖÀ¾ÖÔ³Öæ´Öß ŸÖµÖÖ¸ü êú»Öß. µÖÖ ÃÖ´ÖÖ ÖÖ“Öê −ÖêŸÖê ú´ÖÔ¾Ö߸ü ×¾Ö÷ü»Ö ¸üÖ´Ö Öß Ø¿Ö¤êü µÖÖÓ−Öß ¤ü×»ÖŸÖÖê¨üÖ¸üÖÃÖÖšüß ×›ü¯ÖÏÛü Œ»ÖÖÃÖ ×´Ö¿Ö−Ö Æüß ÃÖÓãÖÖ Ã£ÖÖ¯Ö−Ö êú»Öß. ›êüŒú−Ö ‹ µÖãêú¿Ö−Ö ÃÖÖêÃÖÖµÖ™üß ¾Ö −ÖÖ. ÷ÖÖê¯ÖÖôû éúÂÖ ÷ÖÖêÖ»Öê µÖÖÓ−Öß Ã£ÖÖ¯Ö−Ö êú»Öê»ÖÖ ³ÖÖ¸üŸÖ ÃÖê¾Öú ÃÖ´ÖÖ Ö µÖÖ ÃÖÓãÖÖ ¯ÖÏÖ£ÖÔ−ÖÖ ÃÖ´ÖÖ ÖÖ“µÖÖ “Öôû¾ÖôûߟÖæ−Ö ×−Ö´ÖÖÔÖ —ÖÖ»µÖÖ ÆüÖꟵÖÖ. ¯Ö¸ü´ÖÆÓüÃÖ ´ÖÓ›üôûß :- ÃÖæ¸üŸÖ µÖê£Öᯙ ´ÖÖ−Ö¾Ö¬Ö´ÖÔÃÖ³Öê“Öê úִ֍úÖ Ö ²ÖÓ¤ü ¯Ö›ü»µÖÖ−ÖÓŸÖ¸ü ¤üÖ¤üÖê²ÖÖ ¯ÖÓÖ›æü¸Óü÷Ö ŸÖÖÔ›üú¸ü ¾Ö ²ÖÖôû¿ÖÖáÖß ÖÖÓ³Öêú¸ü µÖÖÓ−Öß 1849 ÃÖÖ»Öß ´ÖãÓ²Ö‡Ô µÖê£Öê µÖÖ ÃÖÓãÖê“Öß Ã£ÖÖ¯Ö−ÖÖ êú»Öß. ¯Ö¸ü´ÖÆÓüÃÖ ´ÖÓ›üôûà“Öß ŸÖ¢¾Öê : 1) ±úŒŸÖ ¯Ö¸ü´ÖêÀ¾Ö¸üÖ“Öß ¯Öæ ÖÖ ú¸üÖ¾Öß. 2) Ö¸üÖ ¬Ö´ÖÔ ¯ÖÏê´Ö ¾Ö ÃÖ¤üÖ“ÖÖ¸ü µÖÖ¾Ö¸ü †Ö¬ÖÖ׸üŸÖ †ÃÖŸÖÖê. Nagesh Gaikwad 3) †Ö¬µÖÖÛŸ´Öú ¬Ö´ÖÔ ‹ú“Ö †ÃÖŸÖÖê. 4) ¯ÖÏŸµÖêúÖÃÖ †×¾ÖúÖ¸üþÖÖŸÖÓ¡µÖ †ÃÖÖ¾Öê. 5) †Ö¯Ö»Öê ²ÖÖê»ÖÖê ¾Ö ¾ÖÖ÷ÖÖê ŸÖÔúÃÖÓ÷ÖŸÖ †ÃÖÖ¾Öê. 6) ´ÖÖ−Ö¾Ö ÖÖŸÖ Æüß ‹ú“Ö ÖÖŸÖ †ÖÆêü. 7) µÖÖê÷µÖ –ÖÖ−Ö ÃÖ¾ÖÖÕ−ÖÖ ×¤ü»Öê ÖÖ¾Öê. ÖÖŸÖ¯ÖÖŸÖ −Ö™ü ú¸üß−Ö †Ö×Ö ¿Öæ¦üÖÓÃÖ´Ö¾ÖêŸÖ ´Öß ³ÖÖê Ö−Ö ú¸üß−Ö †¿Öß ¿Ö¯Ö£Ö µÖÖ ÃÖÓã֓µÖÖ ÃÖ³ÖÖÃÖ¤üÖÓ−ÖÖ ‘µÖÖ¾Öß »ÖÖ÷ÖŸÖ †ÃÖê.ŸµÖÖÓ“µÖÖ ²ÖîšüúÖ ÷Ö㯟֯ÖÖê ‘ÖêŸÖ»µÖÖ ÖÖŸÖ ÆüÖꟵÖÖ.ŸµÖÖÓ−ÖÖ ÃÖ−ÖÖŸÖ−Öß ØÆü¤æÓü−ÖÖ ˆ‘Ö›ü¯ÖÖê ×¾Ö¸üÖê¬Ö ú¸üÖµÖ“ÖÖ −ÖÃÖÖ¾ÖÖ. 1860 −ÖÓŸÖ¸ü ¯Ö¸ü´ÖÆÓüÃÖ ´ÖÓ›üôûà“Öê úÖµÖÔ £ÖÖÓ²Ö»Öê. Nagesh Gaikwad  ÔÌãã¦ãâ¨ã ÞãßÌãßãè¦ããèÊã ½ãÖãÀãÓ›ÈãÞãñ ¾ããñØãªã¶ã 1818 ¦ãñ 1885 1) Àã½ããñÍããè, ‡ãŠãñßãè ‚ãããä¥ã ãä¼ãÊÊã ¾ããâÞãã „ŸãÌã ‚ã) „½ãã ããè ¶ããƒÃ‡ãŠ ¾ããâÞãã „ŸãÌã : Àã½ããñÍããè ÔÌã¦ã:Êãã Àã½ãÌãâÍããè Ôã½ã ã¦ãû ÍãÀãèÀã¶ãñ ºã߇㊛, „âÞãñ¹ãìÀñ, ºããâ£ãñÔãîª Ìã Àã‡ãŠ›û ãä¶ã ãã½ããÞ¾ãã ¹ãƪñÍãã¦ããèÊã ÍããñÀã¹ãîÀÞ¾ãã Àã ããÔã ¦ãñ ‚ãã¹ãÊãã ¹ãƽãìŒã ½ãã¶ã¦ã ‚ãÔã¦ã ‚ãããä¥ã ‚ãã¹ãʾãã ¶ããÌãã¹ãì¤ñ ¶ããƒÃ‡ãŠ ‚ãÍããè Ôãâ—ãã ÊããÌã¦ã ‚ãÔã¦ãû ¹ãì¥ãñ ¹ãÆâã¦ãã¦ã Àã½ããñÍããâ½ã£¾ãñ ÞãÌÖã¥ã ‚ãããä¥ã ãã£ãÌã ‚ãÍãã ªãñ¶ã ‚ã㡶ããÌããâÞããè Êããñ‡ãŠ ãäªÔã¦ãã¦ãû Àã½ããñÍããè Êããñ‡ãŠ Íãñ¦ããè, ¹ãÍãì¹ããÊã¶ã, ãä‡ãŠÊʾããâÞãã ºãâªãñºãԦ㠂ãããä¥ã ½ããñŸ¾ãã Ìã㡾ããâÌãÀ ¹ãÖãÀñ‡ãŠÀãè ƒû ‡ãŠã½ãñ ‡ãŠÀ¦ãû ãä‡ãŠÊʾããÞ¾ãã Ààã¥ããÞ¾ãã ºãªÊ¾ãã¦ã ŸÀããäÌã‡ãŠ ØããÌããâ¦ã ½ãÖÔãîÊã Øããñßã ‡ãŠÀ¥¾ããÞãã ‚ããä£ã‡ãŠãÀ ¦¾ãâã¶ãã ‚ãÔãñû ½ãã¨ã ƒâØãÆ ããâÞ¾ãã Àã ãÌã›ãè¦ã ¦¾ãâã¶ãã ‡ãŠã½ããÌãÀŠ¶ã ‡ãŠ½ããè ‡ãŠÀ¥¾ãã¦ã ‚ããÊãñû ¦¾ããâÞããè ƒ¶ãã½ãñÖãè 㹦㠇ãŠÀ¥¾ãã¦ã ‚ããÊããèû ¦¾ãã½ãìßñ Öñ Êããñ‡ãŠ ªÀãñ¡ñ ÜããÊãî ÊããØãÊãñû ¦¾ãã½ãìßñ ãäºãÆ›ãèÍã ‡ãŠã¾ãªñ ̾ãÌãÔ©ãã £ããñ‡ã‹¾ãã¦ã ‚ããÊããèû „½ãã ããè ¶ããƒÃ‡ãŠ : 㶽ã : ¹ãìÀâªÀ½ã£ããèÊã ãä¼ãÌãÀãè ¾ãñ©ãñ 1791û ¹ãìÀâªÀ ãä‡ãŠÊʾããÞ¾ãã ºãâªãñºãÔ¦ããÞãñ ‡ãŠã½ãû Nagesh Gaikwad  1818 ÔããÊããè ¼ããñÀ ãÌãß ãäÌãâØã ØããÌãã¦ã ªÀãñ¡ã ›ã‡ãŠ¦ã ‚ãÔã¦ãã¶ãã „½ãã ããè ¹ã‡ãŠ¡Êãã ØãñÊããû ¦ãìÀŠâØãã¦ã ãäÍãàãã ¼ããñØã¦ã ‚ãÔã¦ãã¶ãã „½ãã ããè¶ãñ ‚ãàãÀ ‚ããñߌ㠇ãŠÀŠ¶ã Üãñ¦ãÊããèû Ôãâ¦ãî ¶ããƒÃ‡ãŠ Þ¾ãã ¶ãñ¦ãð¦ÌããŒããÊããè ¼ãâãºã졾ããÃÞãã ÊãÓ‡ãŠÀãè Œããä ã¶ãã Êãì›Êãã ( 1824-25) ¹ãì¤ñ „½ãã ããè‡ãŠ¡ñ Àã½ããñÍããâÞãñ ¹ãì¤ãÀ¹ã¥ã ‚ããÊãñû ‚ã¶ãñ‡ãŠ ªÀãñ¡ñ ›ã‡ãŠÊãñ, Ìã㛽ãã-¾ãã ‡ãŠñʾããû 1826 ½ã£¾ãñ ƒâØãÆ ããâ¶ããè „½ãã ããèãäÌãÀãñ£ãã¦ã ¹ããäÖÊãã ããÖãèÀ¶ãã½ãã ‡ãŠã¤Êããû 100 ÀŠ¹ã¾ããâÞãñ ºãàããèÔãû Êããñ‡ãŠ „½ãã ããèÞ¾ãã ºãã ãî¶ãñ ‚ãÔãʾãã¶ãñ „½ãã ããèÊãã ¹ã‡ãŠ¡¥¾ãã¦ã ‚ã¹ã¾ãÍãû ½ããñ‡ã‹¾ããÞ¾ãã ããØããè Þããõ‡ã‹¾ãã ºãÔãÌãʾãã, Üããñ¡ªß ¦ã¾ããÀ ‡ãŠñÊãñû ¹ã¥ã „¹ã¾ããñØã ¢ããÊãã ¶ããÖãèû ƒâØãÆ ããâ¶ããè „½ãã ããèÊãã ¹ã‡ãŠ¡î¶ã ªñ¥ãã-¾ããÔã ‚ãÔãÊãñÊããè ºãàããèÔããÞããè À‡ã‹‡ãŠ½ã 1200 ÀŠ¹ã¾ãñ ‡ãŠñÊããèû „½ãã ããè¶ãñ ÔÌã¦ã:Êãã Àã ãñ ½Ö¥ãî¶ã ܾãã¾ãÊãã ÔãìÀŠÌãã¦ã ‡ãŠñÊããèû ‡ãŠìŸÊ¾ããÖãè ¡ãñâØãÀ‡ãŠ¹ããÀãè¦ã ªÀºããÀ ¼ãÀ¦ã ‚ãÔãñû ØããñÀØããäÀºããâ¶ãã ªãäàã¥ãã ªñ¥ãñ, ªã¶ã ªñ¥ãñ, ‚ãÍããè ¦ããñ ½ãª¦ã ‡ãŠÀ¦ã ‚ãÔãñû ¹ã쥾ããÞãã ‡ãŠÊãñ‡ã‹›À †Þãû ¡ãèû Àãùºã›ÃÔã¶ã Ìã „½ãã ããè ¾ããâ¶ããè ¹ãÀÔ¹ãÀãâãäÌãÀãñ£ãã¦ã ããÖãèÀ¶ãã½ãñ ‡ãŠã¤Êãñû ƒâØãÆ ããâ¶ããè „½ãã ããèÞ¾ãã ºãã¾ã‡ãŠãñ Ìã ½ãìÊããâ¶ããã ¹ã‡ãŠ¡î¶ã ‡ãŠõª ‡ãŠñʾãã¶ãñ ‚ãŒãñÀ „½ãã ããè¶ãñ ƒâØãÆ ããâ¹ãì¤ñ ÍãÀ¥ããØã¦ããè ¹ã¦‡ãŠÀÊããèû ƒâØãÆ ããâ¶ããè ¦¾ããÞãñ ÔãÌãà Øãì¶Öñ ½ãã¹ãŠ ‡ãŠñÊãñû ¦¾ãã¶ãñ ÔãÀ‡ãŠãÀãè ¶ããñ‡ãŠÀãè ÔÌããè‡ãŠãÀÊããèû ¹ãì¥ãñ Ìã Ôãã¦ããÀã ¾ãã ¼ããØãã¦ã Íããâ¦ã¦ãã ã䛇ãŠÌ㥾ããÞããè ãºããºãªãÀãè ¦¾ããâÞ¾ãã‡ãŠ¡ñ Ôããñ¹ãÌ㥾ãã¦ã ‚ããÊããèû ½ãã¨ã ¼ããñÀ ÔãâÔ©ãã¶ãã¦ããèÊã 13 ØããÌããâÞ¾ãã ½ãÖÔãîÊããÌãÀŠ¶ã ¦¾ãâãÞãã ƒâØãÆ ããâÍããè ÔãâÜãÓãà ¢ããÊããû „½ãã ããè¶ãñ ¹ãì¶Öã ºãâ¡ ‡ãŠñÊãñû ¹ãì¶Öã Àã½ãñã;ããâÞ¾ãã ›ãñß¾ãã ¦ã¾ããÀ ‡ãŠñʾããû „½ãã ããèÊãã ¹ã‡ãŠ¡¥¾ããÞããè ãºããºãªãÀãè ‡ãŠùû ‚ãÊãñ‡ã‹¢ããâ¡À Ìã ‡ãŠùû ½ãùãä‡ãŠ¶›ãùÍã ¾ããâÞ¾ããÌãÀ Ôããñ¹ããäÌãÊããèû ¹ã쥾ããÞãñ ¦ãñÌÖãÞãñ ‡ãŠÊãñ‡ã‹›À ããù ãà ãä ãºã¶ãà Ìã „½ãã ããè ¾ããâ¶ããè ¹ãÀÔ¹ãÀãâãäÌãÀãñ£ãã¦ã ããÖãèÀ¶ãã½ãñ ‡ãŠã¤Êãñû 1831 ½ã£¾ãñ ããÖãèÀ¶ãã½ãã ‡ãŠã¤î¶ã ƒ¶ãã½ããÞããè À‡ã‹‡ãŠ½ã 10, 000 ÀŠ¹ã¾ãñ Ìã 400 ãäºãÜãã ã½ããè¶ã †Ìã¤ãè ‡ãŠñÊããèû ºãã¦ã½ããè ¹ãìÀÌã¥ãã-¾ããÔã 5000 ÀŠ¹ã¾ãñ ÀãñŒã Ìã 200 ãäºãÜãã ã½ããè¶ã „½ãã ããèÞãñ ãÌãßÞãñ ÔãÖ‡ãŠãÀãè ‡ãŠãßî Ìã ¶ãã¶ãã ¾ãã ‚ã½ããèÓããÊãã ºãßãè ¹ã¡Êãñû Nagesh Gaikwad  ‡ãŠãßî Ìã ¶ãã¶ãã ¾ããâ¶ããè ãäÌãÍÌããÔãÜãã¦ãã¶ãñ „½ãã ããèÊãã ¹ã쥾ããÞ¾ãã ½ãìßÍããè ãÌãß ‚ããÌãßÔã ¾ãñ©ãñ ‚ãã¥ãÊãñû 25 ãä¡ÔãñâºãÀ 1831 Àãñ ããè „½ãã ããèÊãã ¹ã‡ãŠ¡î¶ã ƒâØãÆ ããâÞ¾ãã ÔÌãã£ããè¶ã ‡ãŠÀ¥¾ãã¦ã ‚ããÊãñû ¦¾ããÊãã Øãì¶ÖñØããÀ ŸÀÌãî¶ã 3 ¹ãŠñºãÆìÌããÀãè 1834 Êãã ¹ãŠãÍããè ªñ¥¾ãã¦ã ‚ããÊãñû ºã) ‡ãŠãñß¾ããâÞãñ „ŸãÌã : ‡ãŠãñß¾ããâÞããè ½ã쌾ã¦ã: ÌãÔ¦ããè ½ã£¾ã ¹ãƪñÍã, ªãäàã¥ã ½ãÖãÀãÓ›È, Øãì ãÀã¦ã Ìã ‡ãŠãñ‡ãŠ¥ã ¾ãã ¼ããØãã¦ã ‚ããÖñû ½ãÖãÀãÓ›Èã¦ã ‡ãŠãñß¾ããâÞãñ Ôãã£ãñ ‡ãŠãñßãè Ìã ¡ãñâØãÀãè ‡ãŠãñßãè ‚ãÔãñ ¼ãñª ‚ãÔãî¶ã Ôããñ¶ã‡ãŠãñßãè, ½ãÖãªñÌã ‡ãŠãñßãè ƒû ¹ããñ›¼ãñª ‚ããÖñ¦ãû o ãä‡ãŠÊʾããâÞ¾ãã ºãâªãñºãÔ¦ãã½ã£¾ãñ ¦¾ããâÞãñ ½ãÖ¦¦ÌããÞãñ Ô©ãã¶ã Öãñ¦ãñû ¹ãÀâ¦ãì ƒâØãÆ ããè Àã ãÌã›ãè¦ã ãä‡ãŠÊʾããâÞããè ̾ãÌãÔ©ãã ¹ãî¥ãæã: ºãªÊãÊããè Øãñʾãã½ãìßñ ‡ãŠãñß¾ããâÞ¾ãã ¶ããñ‡ãŠ-¾ãã Øãñʾãã û Íãñ¦ããèÌãÀ „ªÀãä¶ãÌããÃÖ ‡ãŠÀãÌãã, ¦ãÀ ƒâØãÆ ããâ¶ããè ã½ããè¶ããè ‡ãŠã¤î¶ã Üãñ¦ãʾããû ¦¾ãã½ãìßñ ‡ãŠãñß¾ããâÌãÀ „¹ããÔã½ããÀãèÞããè ¹ããßãè ‚ããÊããèû ¦¾ãã½ãìßñ ‡ãŠãñßãè ƒâØãÆ ããâÞ¾ãã ãäÌãÀãñ£ãã¦ã ØãñÊãñû ‡ãŠãñß¾ããâÞãñ „ŸãÌã ¦ããè¶ã ›¹¹¾ãã¦ã ¢ããÊãñ : ¹ããäÖÊãã ›¹¹ãã : 1824 Þ¾ãã ªÀ½¾ãã¶ã ½ãìâºãƒÃ ¼ããØãã¦ã ¶ãñãä›ÌÖ ƒ¶¹ãŠâ›Èãè¶ãñ „ŸãÌã ‡ãŠñÊããû ¦ããñ „ŸãÌã ãäºãÆ›ãèÍããâ¶ããè ª¡¹ãÊãã Ìã ¦¾ãã ¼ããØãã¦ã Íããâ¦ã¦ãã ãä¶ã½ããå㠇ãŠñÊããèû ¹ããñÊããèÔã ªÊãã¦ããèÊã ‡ãŠãñßãè ã½ãã¦ããèÞãã ‚ããä£ã‡ãŠãÀãè Àã½ã ããè ¼ããâØãã䡾ãã Ö㠂㦾ãâ¦ã ¶ããÀã ã ¢ããÊããû ¦¾ãã¶ãñ ‚ãã¹ãʾãã ¹ãªãÞãã Àã ããè¶ãã½ãã ªñ„Š¶ã ã½ãã¦ããèÞãñ ¹ãÆͶã Ôããñ¡Ì㥾ããÔããŸãè ¹ãƾ㦶ã ÔãìÀŠ ‡ãŠñÊãñû ÔããÀã ¼ãÀ¥¾ããÔã ¶ã‡ãŠãÀ ªñ„Š¶ã ‡ãŠãñß¾ããâÞãñ ÔãâÜ㛶ã ÔãìÀŠû ÍãÔ¨ããÔ¨ãñ ã½ãÌãÊããèû 1828 ÔããÊããè Àã½ã ããè ¼ããâØãã䡾ããÞ¾ãã ¶ãñ¦ãð¦ÌããŒããÊããè ‡ãŠãñß¾ããâ¶ããè „ŸãÌã ‡ãŠñÊããû Öã ÔãâÜãÓãà ªãñ¶ã ÌãÓãñà ÔãìÀŠ Öãñ¦ããû ‡ãŠùû ‚ãÊãñ‡ã‹¢ããâ¡À Ìã ½ãùãä‡ãŠ¶›ãùÍã ¾ãâã¶ããè Öã „ŸãÌã ½ããñ¡î¶ã ‡ãŠã¤Êããû ªìÔãÀã ›¹¹ãã : ‡ãŠãñß¾ããâ¶ããè ¹ãì¶Öã „ŸãÌã ‡ãŠÀ¥¾ããÔããŸãè ÍãÔ¨ããÔ¨ãñ Øããñßã ‡ãŠñÊããèû Nagesh Gaikwad  1839 Êãã ¹ã쥾ãã¦ã †‡ãŠª½ã „ŸãÌã ‡ãŠñÊããû ¾ããÌãñßãè ªãñ¶ã ÜããñÓã¥ãã ‡ãŠÀ¥¾ãã¦ã ‚ããʾããû ªìÔã-¾ãã ºãã ããèÀãÌããÔã ¹ãñÍãÌãñ¹ãª ªñ„Š¶ã ¹ãì¶Öã ½ãÀãŸãè Àã ¾ããÞããè Ô©ãã¹ã¶ãã ¢ããÊããè ‚ããÖñ, Ìã Ôãâ¹ãî¥ãà À㠾㠇ãŠãñß¾ããâÞ¾ãã ¦ã㺾ãã¦ã ‚ããÖñû Üããñ¡¶ãªãè ¾ãñ©ããèÊã ÔãÀ‡ãŠãÀãè Œããä 㶾ããÊãã 150 ‡ãŠãñß¾ããâ¶ããè Ìãñ¤ã Üãã¦ãÊããû ½ãã¨ã Àãñ¢ã ¾ãã ‚ããäÔãԛ⛠‡ãŠÊãñ‡ã‹›À ¶ãñ „ŸãÌã ½ããñ¡î¶ã ‡ãŠã¤¥¾ãã¦ã ¾ãÍã ãä½ãßÌãÊãñû 54 ‡ãŠãñß¾ããâ¶ãã ¹ã‡ãŠ¡¥¾ãã¦ã ‚ããÊãñû ¹ãì¤ãèÊã 5 ÌãÓãñà ‡ãŠãñßãè Íããâ¦ã ÀããäÖÊãñû ãä¦ãÔãÀã ›¹¹ãã : ÀÜãî ¼ããâØãã䡾ãã ‚ãããä¥ã ºãã¹ãî ¼ããâØãã䡾ãã ¾ããâÞ¾ãã ¶ãñ¦ãð¦ÌããŒããÊããè ¹ãì¥ãñ, ¶ãããäÍã‡ãŠ, ¶ãØãÀ ¹ããäÀÔãÀã¦ã „ŸãÌã ‡ãŠñÊããû ¹ãì¥ãñ Ìã Ôãã¦ããÀã ¾ãñ©ãñÖãè Êããñ¥ã ¹ãÔãÀÊãñû 1845 ½ã£¾ãñ ºãã¹ãî ¼ããâØãã䡾ãã Êãã ¹ã‡ãŠ¡¥¾ãã¦ã ¾ãÍã ‚ããÊãñû ¦¾ãã½ãìßñ ‡ãŠãñß¾ããâ½ã£ããèÊã ‚ãÔãâ¦ããñÓã Ìãã¤Êããû ‡ãŠãñß¾ããâ¶ããè Êãì›ãÊãì›ãèÞãñ Ôã¨ã ÔãìÀŠ ‡ãŠñÊãñû „ŸãÌããÞãñ Êããñ¥ã ‡ãŠãñ‡ãŠ¥ã Ìã ¹ãû ½ãÖãÀãÓ›Èã¦ã ¹ãÔãÀÊãñû ‡ãŠùû ãñÊã ¶ãñ „ŸãÌã ª¡¹ã¥¾ããÔã ÔãìÀŠÌãã¦ã ‡ãŠñÊããèû 1850 ¹ã¾ãÃâ¦ã ‡ãŠãñß¾ããâÞ¾ãã „ŸãÌããÞãã ‡ãŠã¾ã½ãÞãã ºãâªãñºãԦ㠇ãŠÀ¥¾ãã¦ã ‚ããÊããû ‡ãŠ) ãä¼ãÊÊããâÞãñ „ŸãÌã : ãä¼ãÊÊããâÞããè ÌãÔ¦ããè ‚ãÀÌãÊããè, ãäÌã⣾ã, ÔãÖƾããªÆãè Ìã Ôãã¦ã¹ãì¡ã ¹ãÌãæã ÀãâØããâ½ã£¾ãñû Œãã¶ãªñÍãã¦ã ããÔ¦ã ÌãÔ¦ããèû Íãñ¦ããè, ¹ãÍãì¹ããÊã¶ã, ½ããÔãñ½ããÀãè, ãäÍã‡ãŠãÀ Öñ ¦¾ããâÞ¾ãã „¹ããä ãÌããè‡ãŠñÞãñ Ôãã£ã¶ãû ºãÀ¡ã, ¡ãØãÞããè, ½ãã„ŠÞããè, ÌãÔããÌãã, ¦ã¡Ìããè ƒû ãã¦ããèû Nagesh Gaikwad  ¹ãñÍãÌããƒÃÞ¾ãã ‚ãŒãñÀÞ¾ãã ‡ãŠãßã¦ã Œãã¶ãªñÍãã¦ã ½ãã ãÊãñʾãã ‚ãÀã ã‡ãŠãÞãã ¹ãŠã¾ãªã Üãñ¦ã ãä¼ãÊÊããâ¶ããè 1803 ½ã£¾ãñ „ŸãÌã ‡ãŠñÊããû ¹ãñâ¤ãÀãè Êããñ‡ãŠãâÞãã ¹ãããäŸâºãã ãä½ãßãÊããû 1818 ½ã£¾ãñ ‚ã ãâŸã, Ôãã¦ã½ããßã ¼ããØãã¦ã „ŸãÌãû ‡ãŠùû ãäºãØ ã ¾ãã ‡ãŠÊãñ‡ã‹›À ¶ãñ ¾ãã ¼ããØãã¦ã „ŸãÌã ½ããñ¡î¶ã ‡ãŠã¤¥¾ããÔããŸãè ¹ãƾ㦶㠇ãŠñÊãñû ª¡¹ãÍããÖãè ¾ãÍãÔÌããè ¶ã ¢ããʾãã¶ãâ¦ãÀ ¦¾ãã¶ãñ Ôããõ½¾ã £ããñÀ¥ã ÔÌããè‡ãŠãÀ¦ã ãä¼ãÊÊããâ¶ãã ¹ãñ¶Íã¶ã ªñ¥¾ããÔã ÔãìÀŠÌãã¦ã ‡ãŠñÊããèû ÍãÀ¥ã ‚ããÊãñʾãã ãä¼ãÊÊããâ¶ãã ½ãã¹ãŠãè ªñ¥¾ããÔã ÔãìÀŠÌãã¦ãû ½ãã¨ã ¦ãÀãèÖãè „ŸãÌã ÔãìÀŠÞã ÀããäÖÊããû ¦¾ãã½ã£¾ãñ Ôãã¦ã½ããßÞ¾ãã ãäÞãÊã¶ããƒÃ‡ãŠ ¾ããÞãã Ôã½ããÌãñÍã Öãñ¦ããû ¦¾ãã¶ãñ ƒâØãÆ ããâ¶ãã ÖõÀã¥ã ‡ãŠÀŠ¶ã Ôããñ¡Êãñû ‡ãŠùû ãäºãØ ã ¶ãñ ¦¾ããÊãã ¹ã‡ãŠ¡î¶ã ¹ãŠãÍããè ãäªÊãñû 1822 ½ã£¾ãñ ¹ãì¶Öã ãäÖÀã ¶ããÌããÞ¾ãã ãä¼ãÊÊãâãÞ¾ãã ¶ãñ¦ãð¦ÌããŒããÊããè „ŸãÌãû 1825 ½ã£¾ãñ ÔãñÌããÀã½ã ãäÜãÔãã¡ãè ¾ããÞ¾ãã ¶ãñ¦ãð¦ÌããŒããÊããè ¹ãì¶Öã „ŸãÌãûû ÔãñÌããÀã½ãÞ¾ãã „ŸãÌããÔã ªñÍããè ÔãâÔ©ãããä¶ã‡ãŠ, ªñÍã½ãìŒã ¾ããâÞãã ¹ãããäŸâºãã ãä½ãߦã ØãñÊããû „ŸãÌããÞãñ ÔÌãÀŠ¹ã ̾ãã¹ã‡ãŠ ºã¶ãÊãñû Êãñû ‚ããù››È½ã ¶ãñ ÔãñÌããÀã½ãÊãã ¹ã‡ãŠ¡Êãñû ¦¾ããÞ¾ããÔãÖ ¦¾ããÞ¾ãã Ôãã©ããèªãÀãâÞãñ Øãì¶Öñ ½ãã¹ãŠ ‡ãŠñÊãñû ¦¾ããâÞ¾ãã ã½ããè¶ããè ¦¾ããâ¶ãã ¹ãÀ¦ã ãäªÊ¾ããû ãä¼ãÊÊããâÞãñ ‡ãŠã¾ã½ãÞãñ ¹ãì¶ãÌãÃÔã¶ã ‡ãŠÀ¥¾ããÔããŸãè Ôãõ¶¾ã¼ãÀ¦ããè, ºãâªãñºãÔ¦ããÞãñ ‡ãŠã½ã , ÔãÀ‡ãŠãÀ¦ã¹ãŠñà ºããè-ãäºã¾ãã¥ãñ ¹ãìÀÌã¥ãñ ‚ãÍããè ‡ãŠã½ãñ Ìã ‡ãŠãÖãè ¾ããñ ã¶ãã ÔãìÀŠ ‡ãŠñʾããû Nagesh Gaikwad 2) 1857 Þãã „ŸãÌã ‚ãããä¥ã ½ãÖãÀãÓ›È : ÀâØããñ ºãã¹ãî ããè Øã칦ãñ : Ôãã¦ããÀÞãñ œ¨ã¹ã¦ããè ¹ãƦãã¹ããäÔãâÖ ¾ããâÞãñ ØãñÊãñÊãñ À㠾㠹ãÀ¦ã ãä½ãßÌ㥾ããÔããŸãè ÀâØããñ ºãã¹ãî ããè Øã칦ãñ ¾ããâ¶ããè ¹ãƾ㦶㠇ãŠñÊãñû ¦¾ãããä¶ããä½ã¦¦ãã¶ãñ ¦ãñ ƒâØÊãâ¡Êãã ØãñÊãñû ½ãã¨ã Ö¦ããÍã Öãñ„Š¶ã ¹ãÀ¦ããÌãñ ÊããØãÊãñû ¦¾ãã½ãìßñ ¦¾ãâã¶ããè 1857 Þ¾ãã „ŸãÌãã¦ã ¼ããØã Üãñ¦ãÊããû ¾ãìÀãñãä¹ã¾ã¶ã ‚ããä£ã‡ãŠã-¾ããâ¶ãã ŸãÀ ‡ãŠÀ¥ãñ, ÔãÀ‡ãŠãÀãè Œããä¶ã ãñ Êã웥ãñ, ‡ãŠõª¾ããâÞããè Ôã웇ãŠã ‡ãŠÀ¥ãñ, ¦¾ããÔããŸãè ¼ããñÀ¹ããÔãî¶ã ºãñßØããÌã¹ã¾ãÃâ¦ã ãäÖâ¡î¶ã ½ããâØã, Àã½ããñÍããè, ‡ãŠãñßãè ¾ããâ¶ãã †‡ãŠ¨ã ‡ãŠÀŠ¶ã Ôãõ¶¾ã „¼ããÀÊãñû „ŸãÌããÔããŸãè ‡ãŠãñÊÖã¹ãîÀ, ¹ãâ¤À¹ãîÀ, ¹ãŠÊ㛥ã, ÌããŸãÀ, ºãñßØããÌã, ‡ãŠßâºããè, ‡ãŠÀã¡, ‚ããÀßñ, ªñ„ŠÀ ƒû ã䟇ãŠã¥ãñ ãä¶ãÌã¡Êããèû ƒâØãÆ ããâ¶ãã ¦¾ããâÞ¾ãã ÖãÊãÞããÊããèâÞãã ÔãìØããÌãã ÊããØãʾãã¶ãâ¦ãÀ ¦ãñ ¼ãîãä½ãØã¦ã ¢ããÊãñû ‡ãŠãñÊÖã¹ãîÀ ½ã£ããèÊã „ŸãÌã : ¹ããäÖÊãã „ŸãÌã 31 ãìÊãõ 1857 Þ¾ãã Àã¨ããè 27 ̾ãã Àñãä ã½ãñ⛽ã£ããèÊã ¼ããÀ¦ããè¾ã Ôãõãä¶ã‡ãŠãâ¶ããè ¾ãã½ã£¾ãñ ¹ãì¤ã‡ãŠãÀ Üãñ¦ãÊããû Àñãä ã½ãñâ›Þããè ãä¦ã ããñÀãè Êãî›î¶ã ¾ãìÀãñãä¹ã¾ã¶ã ‚ããä£ã‡ãŠã-¾ããâÞ¾ãã ÜãÀãÌãÀÖãè ÖÊÊãñ ‡ãŠñÊãñû ãñ‡ãŠºã ¶ããÌããÞ¾ãã ‚ããä£ã‡ãŠã-¾ãã¶ãñ Öã „ŸãÌã ½ããñ¡î¶ã ›ã‡ãŠÊããû ªìÔãÀã „ŸãÌã 6 ãä¡ÔãâñºãÀ 1857 Àãñ ããè Üã¡î¶ã ‚ããÊããû ‡ãŠãñÊÖã¹ãîÀ, £ããÀÌãã¡, ¾ãñ©ããèÊã ãäÖâªãè ãäÍã¹ãã¾ããâ¶ããè ºãâ¡ãÞããè ¾ããñ ã¶ãã ‚ããŒãÊããèû ½ãã¨ã ãäºãÆ›ãèÍãâã¶ããè ÔããÌã£ã Öãñ„Š¶ã „ŸãÌã ½ããñ¡î¶ã ‡ãŠã¤Êããû ¹ãñŸ ½ã£ããèÊã „ŸãÌã : ¶ãããäÍã‡ãŠ ãä ãÊÖ¾ãã¦ã ¹ãñŸ ¾ãã ã䟇ãŠã¥ããè ‡ãŠãñß¾ããâ¶ããè „ŸãÌã ‡ãŠñÊããû ¹ãñŸÞãã Àã ãã ¼ãØãÌãâ¦ãÀãÌã ãä¶ã߇ãŠâŸÀãÌã ¾ããâ¶ããè ¶ãñ¦ãð¦Ìã ‡ãŠñÊãñû 6 ãä¡Ôãñâ 1857 Àãñ ããè ‡ãŠãñßãè Êããñ‡ãŠãâ¶ããè ÖÔãîÃÊãÞ¾ãã ºãã ããÀã¦ã ‚ãÞãã¶ã‡ãŠ Êãî› ‡ãŠñÊããèû ¦¾ããÌãñßãè ¦¾ããâ¶ãã ãä¼ãÊÊããâ¶ããè ½ãª¦ã ‡ãŠñÊããèû ÔãÀ‡ãŠãÀãè Œããä ã¶ãã Êãî›Êããû ØÊããÔã¹ãîÊã ¾ãã ‚ããä£ã‡ãŠã-¾ãã¶ãñ ºãâ¡ ½ããñ¡î¶ã ‡ãŠã¤Êãñû ¹ãñŸÞ¾ãã Àã ããÊãã ¹ãŠãÍããè ªñ¥¾ãã¦ã ‚ããÊãñû Nagesh Gaikwad ¶ãØãÀ-¶ãããäÍã‡ãŠ ½ã£ããèÊã „ŸãÌã : 1857 Þ¾ãã ºãâ¡ã¦ã ¶ãããäÍã‡ãŠ-¶ãØãÀ ½ã£¾ãñ ãä¼ãÊÊããâ¶ããè „ŸãÌã ‡ãŠñÊããû 21 ãã¶ãñ 1857 Êãã ¶ããâªØããÌã Êãã ãä¼ãÊÊã ‚ãããä¥ã ƒâØãÆ ã ¾ããâÞ¾ãã¦ã ããñÀãÞããè Þã‡ãŠ½ã‡ãŠ ¢ããÊããèû ãäºãÆ›ãèÍãâã¶ããè ‚ã¶ãñ‡ãŠ ºãâ¡ŒããñÀãâ¶ãã ŸãÀ ‡ãŠñÊãñû ‡ãŠãÖãèâ¶ãã ¹ãŠãÍããè Ìã ‡ãŠãÖãèâ¶ãã 㶽ãŸñ¹ã ãäªÊããè ØãñÊããèû ã½ããäŒãâ¡ãè ÔãâÔ©ãã¶ãã¦ããèÊã „ŸãÌã : ã½ããäŒãâ¡ãèÞãñ Àã ãñ ‚ãã¹¹ããÔããÖñºã ¹ã›Ìã£ãöã Öãñ¦ãñû ¦ãñ ƒâØãÆ ããâÞ¾ãã ½ã ããèæããèÊã Öãñ¦ãñû ¦¾ããâ¶ããè ‚ãã¹ãʾãã ÔãâÔ©ãã¶ãã¦ã „ŸãÌã Öãñ„Š ¶ã¾ãñ ½Ö¥ãî¶ã ÍãÔ¨ããÔ¨ãñ Ìã ªãÀŠØããñßã ãä‡ãŠÊʾããÔã ÔããŸÌãÊããû ¹ãÀâ¦ãì ¦¾ããÞ¾ãã ¾ãã ÖãÊãÞããÊããèâºããºã¦ã ƒâØãÆ ããâÞãã ØãõÀÔã½ã ã ¢ããÊããû ƒâØãÆ ããâ¶ããè ÔãâÍããä¾ã¦ããâ¶ãã ¦ã㺾ãã¦ã Üãñ¦ãÊãñû „ŸãÌã Öãñ¥¾ãã¹ãîÌããèÃÞã ¦ãñ©ãñ ºãâªãñºãԦ㠇ãŠÀ¥¾ãã¦ã ‚ããÊããû ½ãì£ããñß ½ã£ããèÊã ºãñÀ¡ ã½ãã¦ããèÞãã „ŸãÌã : ƒâØãÆ ã ÔãÀ‡ãŠãÀ¶ãñ 1857 ½ã£¾ãñ ÍãÔ¨ãºãâªãèÞãã ‡ãŠã¾ãªã ÊããØãî ‡ãŠÀŠ¶ã Êããñ‡ãŠãâ‡ãŠ¡î¶ã Ö¦¾ããÀñ ‚ãã¹ãʾãã‡ãŠ¡ñ ã½ãã ‡ãŠÀŠ¶ã Üãñ¥¾ããÔã ÔãìÀŠÌãã¦ã ‡ãŠñÊããèû û ½ãì£ããñß½ã£ããèÊã ÖìÊãØã¡ãèÞ¾ãã ºãñÀ¡ãâ¶ãã Öã ‡ãŠã¾ãªã ½ã㶾㠶ãÌÖ¦ããû ‡ãŠãñ¥ããèÖãè ÍãÔ¨ãñ ã½ãã ‡ãŠÀŠ ¶ã¾ãñ¦ã, ‚ãÔãã ¹ãÆÞããÀ ¦¾ããâ¶ããè ÔãìÀŠ ‡ãŠñÊããû ½ãì£ããñß Þ¾ãã ÔãâÔ©ãããä¶ã‡ãŠã¶ãñ ƒâØãÆ ããâ¶ãã ºãã¦ã½ããè ‡ãŠßÌãî¶ã Ôãõ¶¾ã ºããñÊããÌãî¶ã Üãñ¦ãÊãñû Ôãõ¶¾ã Ìã ºãñÀ¡ ¾ããâÞ¾ãã¦ã Þã‡ãŠ½ã‡ãŠ ¢ããÊããèû ÖìØãßãè ¾ãñ©ãñ †‡ãŠã Àã¨ããè¦ã ªãñ¶ãÍãñ ºãñÔããÌã£ã ºãñÀ¡ãâÞããè ‡ãŠ¦¦ãÊã ‡ãŠÀ¥¾ãã¦ã ‚ããÊããèû ¶ããØã¹ãîÀ ½ã£ããèÊã „ŸãÌã : ¶ããØã¹ãîÀ ¾ãñ©ãñ 13 ãî¶ã 1857 Öãè „ŸãÌããÞããè ¦ããÀãèŒã ŸÀÊããè Öãñ¦ããèû Àã¨ããè ‚ãã‡ãŠãÍãã¦ã Íããñ¼ãñÞ¾ãã ªãÀŠÞãñ ¹ãŠìØãñ Ôããñ¡î¶ã ƒÍããÀã ª¾ãã¾ãÞãã Öãñ¦ãã Ìã ƒâØãÆ ã ÀñãäÔã¡ñ¶Ôããè, Ôããè¦ããºã¡ãèÃÞãã ãä‡ãŠÊÊãã, ‡ãŠã½ãŸãè ƒû ã䟇ãŠã¥ãñ ¦ã㺾ãã¦ã ܾãã¾ãÞããè Öãñ¦ããèû ½ãã¨ã ƒâØãÆ ããâ¶ãã ¾ããÞãã ÔãìØããÌãã ÊããØãÊããû ‚ãã‡ãŠãÍãã¦ã ¹ãŠìØãñ Ôã웥ããÀ ¶ããÖãè¦ã, ¾ããÞããè ‡ãŠãß ããè Üãñ¦ãÊããèû ªìÔã-¾ãã ãäªÌãÍããè ¹ã‡ãŠ¡Êãñʾãã ¦ããè¶ã ºãâ¡ŒããñÀãâ¶ãã ¹ãŠãÍããè ªñ¥¾ãã¦ã ‚ããÊãñ ‚ãããä¥ã ‚ã¶ãñ‡ãŠãâ¶ãã 㶽ãŸñ¹ã Ôãì¶ããÌãÊããèû Nagesh Gaikwad  ‚ããõÀâØããºã㪽ã£ããèÊã „ŸãÌã : 1857 Þ¾ãã „ŸãÌããÞ¾ãã Ìãñßãè ‚ããõÀâØããºã㪠ãä¶ã ãã½ããè Àã ãÌã›ãè¦ã Öãñ¦ãñû ÔãÌãè㠢ããÊãñʾãã ºãâ¡ã½ãìßñ ¦ãñ©ããèÊã ƒâØãÆ ããè ¹ãŠãõ ãñ¦ããèÊã ãäÖâªãè ãäÍã¹ãã¾ããâ¦ã ÞãÊããäºãÞãÊã ÔãìÀŠ ¢ããÊããèû ¦ãñ©ããèÊã Üããñ¡ªßãÞ¾ãã ¹ãÊ㛥ããè¦ã ½ãìÔÊããè½ã ãäÍã¹ãã¾ããâ¦ã ÞããÊãÊãñʾãã ÖãÊãÞããÊããèâºããºã¦ã ƒâØãÆ ã ÔããÍãâ‡ãŠ ºã¶ãÊãñû „ŸãÌããÞãã „ªÆñ‡ãŠ Öãñ¥¾ãã¹ãîÌããèÃÞã ÔãâÍããä¾ã¦ã ¹ã‡ãŠ¡Êãñ ØãñÊãñû ‚ã¶ãñ‡ãŠãâ¶ãã Ôãõ¶¾ãã¦ãî¶ã ºã¡¦ã¹ãŠÃà ‡ãŠÀ¥¾ãã¦ã ‚ããÊãñû 3) Íãñ¦ã‡ãŠ-¾ããâÞãñ „ŸãÌã : ¹ããÌãÔããÞãñ ‡ãŠ½ããè ¹ãƽãã¥ã, Íãñ¦ã‡ãŠ-¾ããâÞããè ª¾ã¶ããè¾ã ‚ãÌãÔ©ãã, ªìÓ‡ãŠãßã¦ãÖãè ‡ãŠÀÌãÔãìÊããè, Íãñ¦ã½ã ãìÀãâ¶ãã ½ã ãìÀãè ¶ããÖãè, Íãñ¦ããèÞãñ ‡ãŠ½ããè „¦¹ã¶¶ã ¾ãã½ãìßñ Íãñ¦ã‡ãŠ-¾ããâ¶ããè „ŸãÌãã¦ã ‡ãŠñÊãñû 1874 ÔããÊããè ¹ãì¥ãñ ãä ãÊÖ¾ãã¦ããèÊã ãäÍãÀŠÀ ¦ããÊãì‡ã‹¾ãã¦ããèÊ㠇㊣ãñà ØããÌãã¹ããÔãî¶ã „ŸãÌã ÔãìÀŠû ÔããÀã ¼ãÀ¥¾ããÔã ¶ã‡ãŠãÀü ÔããÌã‡ãŠãÀãâÌãÀ ÖÊÊãñû 12 ½ãñ 1875 ½ã£¾ãñ Ôãì¹ãñ ¾ãñ©ãñ Íãñ¦ã‡ãŠ-¾ããâ¶ããè ¹ããäÖÊãã „ŸãÌã ‡ãŠñÊããû ½ããÀÌãã¡ãè, Øãì ãÀ Ìã ÔããÌã‡ãŠãÀãâÌãÀ ÖÊÊãñ Þã¤ÌãÊãñû ¶ãâ¦ãÀ ¶ãØãÀ, Ôãã¦ããÀã, ÔããñÊãã¹ãîÀ, À¦¶ãããäØãÀãè ¾ãã ãä ãÊÖ¾ããâ¦ã „ŸãÌãû ¶ãØãÀ ãä ãÊÖ¾ãã¦ã ÔããÌã‡ãŠãÀãâÞ¾ãã ÜãÀãâÌãÀ ÖÊÊãñ ‡ãŠÀ¥¾ãã¦ã ‚ããÊãñû ØãÖã¥ãŒã¦ãñ ããßî¶ã ›ã‡ãŠ¥ãñ, ÔããÌã‡ãŠãÀãâÞããè ½ããÊã½ã¦¦ãã Êã웥ãñ ‚ãÔãñ ¹ãƇãŠãÀ ÔãìÀŠ ¢ããÊãñû ¹ã쥾ãã¦ã Œãî¶ã, ÊãããÀ ÔãìÀŠ ¢ããÊããèû ½ãìâºãƒÃ ÔãÀ‡ãŠãÀ¶ãñ „ŸãÌãã½ããØãñ ‚ãÔãÊãñÊãñ ªìÓ‡ãŠãßãÞãñ ‡ãŠãÀ¥ã Êãàãã¦ã Üãñ„Š¶ã Ìã Íãñ¦ã‡ãŠ-¾ããâÞ¾ãã ‚ãÔãâ¦ããñÓããÞ¾ãã ƒ¦ãÀ ‡ãŠãÀ¥ããâÞããè Þããõ‡ãŠÍããè ‡ãŠÀ¥¾ããÔããŸãè ¡ñ‡ã‹‡ãŠ¶ã Àãù¾ã›Ôã ‡ãŠãä½ãÍã¶ã ¶ãñ½ãÊãñû ¾ãã ‡ãŠãä½ãÍã¶ã½ã£¾ãñ 4 ÔãªÔ¾ã Öãñ¦ãñû ¦¾ãâã¶ããè Íãñ¦ã‡ãŠ-¾ããâºããºã¦ã ‚ãªîÀªÍããèùã¥ãã Öñ Íãñ¦ã‡ãŠ-¾ããâÞ¾ãã ‚ãÔãâ¦ããñÓããÞãñ ‡ãŠãÀ¥ã ‚ãÔãʾããÞãñ ÔãâããäØã¦ãÊãñû ÔãÀ‡ãŠãÀ¶ãñ 1879 ½ã£¾ãñ ãäª ¡ñ‡ã‹‡ãŠ¶ã ‚ãùãäØãƇãŠÊÞãÀ ãäÀãäÊã¹ãŠ ‚ãù‡ã‹› Ôãâ½ã¦ã ‡ãŠñÊããû ¦¾ãã’ã¶Ìã¾ãñ ¦ãØããƒÃÞããè Ôããñ¾ã ‚ãÔããÌããè, Íãñ¦ã‡ãŠÀãè ºãùâ‡ãŠã ÔãìÀŠ ‡ãŠÀ¥ãñ, ‡ãŠ ãúãã ããÀãè¹ã¥ãã½ãìßñ Íãñ¦ã‡ãŠ-¾ããâÞ¾ãã ã½ããè¶ããè ÔããÌã‡ãŠãÀãâ‡ãŠ¡ñ ÊãØãñÞãÞã ÖÔ¦ããâ¦ããäÀ¦ã Öãñ¥ããÀ ¶ããÖãè¦ã, ‚ãÍãã ¹ãƇãŠãÀÞããè ¦ãÀ¦ãîªû Nagesh Gaikwad  ÌããÔãìªñÌã ºãßÌãâ¦ã ¹ãŠ¡‡ãŠñ ¾ããâÞãã „ŸãÌã : ‚ã㪾㠇ã‹ÆŠãâ¦ããè‡ãŠãÀ‡ãŠû 1857 Þ¾ãã „ŸãÌãã¶ãâ¦ãÀ ƒâØãÆ ããâÞ¾ãã ãäÌãÀãñ£ãã¦ã ããñ ¹ããäÖÊãã „ŸãÌã ¢ããÊãã, ¦ããñ ÌããÔãìªñÌã ºãßÌãâ¦ã ¹ãŠ¡‡ãŠñ ¾ããâ¶ããè ‡ãŠñÊããû 㶽ã 4 ¶ããñÌÖñâºãÀ 1846, Àã¾ãØã¡ ãä ãÊÖ¾ãã¦ããèÊã ãäÍãÀ¤ãñ¥ã ¾ãñ©ãñû ¦¾ããâÞ¾ãã ÜãÀ㥾ãã‡ãŠ¡ñ ‡ãŠ¶ããÃßã ãä‡ãŠÊʾããÞããè ãä‡ãŠÊÊãñªãÀãè Öãñ¦ããèû ½ãã¨ã ½ãÀãŸãè Ô㦦ãñÞ¾ãã –ÖãÔãã¶ãâ¦ãÀ ¦¾ããâÞ¾ãã ‡ãŠì›ìâºããÞãñ „ªÀãä¶ãÌããÃÖãÞãñ Ôãã£ã¶ã ¶ããÖãèÔãñ ¢ããÊãñû ãäÍãàã¥ã ¹ãî¥ãà ‡ãŠÀ¦ãã ‚ããÊãñ ¶ããÖãèû „ªÀãä¶ãÌããÃÖãÔããŸãè ¹ãÆ©ã½ã ÀñÊÌãñ Œã㦾ãã¦ã ãäÊã¹ããè‡ãŠ ½Ö¥ãî¶ã ‡ãŠã½ããÊãã ÊããØãÊãñû ¦¾ãã¶ãâ¦ãÀ ÊãÓ‡ãŠÀãè Œã㦾ãã¦ã ÊãñŒãããäÌã¼ããØãã¦ã ¶ããñ‡ãŠÀãèÔã ÊããØãÊãñû ‚ããƒÃÞ¾ãã ‚ã⦾ããäÌã£ããèÔã „¹ããäÔ©ã¦ã ÀãÖ¦ã㠶㠂ããʾãã½ãìßñ ¶ããñ‡ãŠÀãè Ôããñ¡Êããèû ÍãÔ¨ãºãßãŒãñÀãè ã ƒâØãÆ ã ¼ããÀ¦ã Ôããñ¡î¶ã ãã¥ããÀ ¶ããÖãè¦ã, ‚ãÔãñ ¦¾ããâ¶ãã Ìãã›ñû ¹ã쥾ãã¦ããèÊã ¦ãÀŠ¥ããâ½ã£¾ãñ ªñÍã¹ãÆñ½ã ãä¶ã½ããå㠇ãŠÀ¥¾ããÔããŸãè ¦ãñ ÔããÌãà ããä¶ã‡ãŠ Ôã¼ãñÞ¾ãã ‡ãŠã¾ããæ㠼ããØã Üãñ¥¾ããÔã ÔãìÀŠÌãã¦ã ‡ãŠñÊããèû ¶¾ããû Àã¶ã¡â, ÔããÌãà ããä¶ã‡ãŠ ‡ãŠã‡ãŠã ¾ããâÞãã ¹ãƼããÌãû 1873 ½ã£¾ãñ ÔÌãªñÍããè ÌãÔ¦ãî Ìãã¹ãÀ¥¾ããÞããè Íã¹ã©ã Üãñ¦ãÊããèû Ôãã½ãããä ã‡ãŠ †ñ‡ã‹¾ããÔããŸãè †ñ‡ã‹¾ãÌããä£ãöããè ÔãâÔ©ãã ÔãìÀŠ ‡ãŠñÊããèû 1874 ½ã£¾ãñ ¹ãì¥ãñ ¾ãñ©ãñ ¹ãî¶ãã ¶ãñãä›ÌÖ ƒãä¶Ô››¾ãìÍã¶ã Öãè Íããßã ÔãìÀŠ ‡ãŠÀŠ¶ã ÔÌãªñÍããèÞãã ¹ãìÀÔ‡ãŠãÀ ‡ãŠÀ¥¾ããÞãã ¹ãƾ㦶ãû ¹ã쥾ãã¦ãÞã ƒâØãÆ ããâãäÌãÀŠ£ª ¼ããÓã¥ãñ ªñ¥¾ããÔã ÔãìÀŠÌãã¦ã ‡ãŠñÊããèû ãäÊ㛶ã Þ¾ãã ‡ãŠãßã¦ã ãäÌև㋛ãñãäÀ¾ãã Àã¥ããèÊãã ãäÖâªìÔ©ãã¶ãÞããè Ôãã½ãÆã—ããè Öãè ¹ãªÌããè ãäªÊ¾ãã¶ãñ ¹ãŠ¡‡ãŠñâÞãã ÀãØã ‚ã¶ããÌãÀû Øã칦ã ÔãâÜ㛶ãã Ô©ãã¹ã¶ã ‡ãŠÀ¥¾ããÔããŸãè ¦ãÀŠ¥ããâÞããè ã½ãÌãã ã½ãÌãû Nagesh Gaikwad  20 ¹ãŠñºãÆìÌããÀãè 1879 ¶ãâ¦ãÀ ¦¾ãâã¶ããè Àã½ããñÍããè, ‡ãŠãñßãè, ½ããâØã, ½ãÖãÀ, ½ãìÔãÊã½ãã¶ã ƒû ÔãÖ‡ãŠã-¾ããâÞ¾ã㠽㪦ããè¶ãñ ¹ã쥾ããÞ¾ãã ¹ããäÀÔãÀã¦ã ªÀãñ¡ñ ÜããÊ㥾ããÔã ÔãìÀŠÌãã¦ã ‡ãŠñÊããèû ƒâØãÆ ããâÞãñ Àã ¾ã Ôã¶ãªÍããèÀ ½ããØããöãñ ¹ãÀã¼ãî¦ã Öãñ¥ããÀ ¶ããÖãè, ½Ö¥ãî¶ã ‡ã‹ÆŠãâ¦ããèÞãã ½ããØãà ‚ãÌãÊãâºãÊããû ª¦¦ã ½ãÖ㦽¾ã Öã Ôãã¦ã Ö ããÀ ‚?