Wetenschapsfilosofie PDF

Wetenschapsfilosofie; reflecteert op aard en positie wetenschap in samenleving Taak wetenschapsfilosofen -karakterisering v wetenschappen -onderzoeken in hoeverre bij aanspraken vd wetenschappen gerechtvaardigd zijn -inzicht geven in de plaats vd wetenschappen in cultuur en samenleving Demarcatievra...

Wetenschapsfilosofie; reflecteert op aard en positie wetenschap in samenleving Taak wetenschapsfilosofen -karakterisering v wetenschappen -onderzoeken in hoeverre bij aanspraken vd wetenschappen gerechtvaardigd zijn -inzicht geven in de plaats vd wetenschappen in cultuur en samenleving Demarcatievraagstuk -afbakenen grens tussen niet wetenschap en wetenschap -criteria voor wetenschappelijke geldigheid en betrouwbaarheid Belangrijke aandachtspunten analyse WF -zorgvuldigheid in formulering centrale vraagstuk -kwaliteit v je redenering > leren analyseren, specifieke en zorgvuldige formulering -valkuilen> zwart wit denken , te veel simpificeren Kernvragen binnen WF -ontologische vraag, epistemologische vraag, methodologische vraag Ontologische vraag (zijnsleer); wat is de aard v object?, empirisch waarneembaar of niet?, unieke gebeurtenis of algemeen verschijnsel?, constant door de tijd of veranderlijk? Epistemologische vraag (kennisleer); hoe kunnen we object leren kennen? Isoleren in lab of context? Onder welke voorwaarden krijgen we geldige kennis?, ingrijpen of observeren op afstand?, meepraten of alleen meten? Methodologische vraag; wat is de praktische uitwerking / concrete manier v werken?, hoe gaan we te werk? Emile durheim; moderniseren, patronen, hypotheses, SW moet zich houden aan criteria v NW Max weber; verstehen v mens en samenleving in de diepte, subjectieve betekenis, SW heeft eigen criteria Beperkingen toepassen NW methode in SW -aard v object -ethische bezwaren tegen bepaalde experimenten -complexiteit, veranderlijkheid -reflexiviteit Logisch positivisme emperisch> wiener kreis -lineaire stijgende lijn -verificatiecriterium -inductief -standaardbeeld en ideaal natuurwetenschap als ijkpunt -natuurwetenschap afbakenen v pseudowetenschappen -empirische grondslag -universele criteria -antimetafysische houding -rock bottom of knowledge> als de bron van kennis zuiver is en de middelen onberispelijk zijn dan leidt dit tot gefundeerde ware kennis 3 kenmerken positivisme -vooruitgangsgeloof; naarmate wetenschap vordert> steeds dichterbij ultieme waarheid -wetenschap enkel verworven door correct toepassen v wetenschappelijke methodes -enkel op waarneembare feiten gebaseerd Kritisch rationalisme popper -kritiek op verificatiecriterium> probleem is inductie> onzekerheid -fundamentele waarheid bestaat niet -pure observaties bestaan niet -deductief -falsificatie criterium; falsifieren v hypotheses -universele criteria -antimetafysische houding -corroboratiegraad Relevantie WF ziekte & gezondheid: helpt ons de wetenschappelijke benaderingen binnen de geneeskunde te evalueren en begrijpen. Kritisch nadenken over de grenzen en mogelijkheden binnen de medische wetenschap Overeenkomsten LP, KR -wetenschap gericht op creeeren en vergroten v kennis -wetenschap boekt vooruitgang door zijn systematische consistentie en methode -wetenschap benadert de wetenschap steeds beter (realisme) -universele criteria -antimetafysische houding -empirisch Rock bottom of knowledge; als de bron v kennis zuiver is en de middelen onberispelijk zijn dan leidt dit tot gefundeerde ware kennis Paradigma; samenhangend stelsel v theorien en modellen die een denkkader vormen waarbinnen de werkelijkheid geanalyseerd en beschreven wordt Sprake van goede wetenschap volgens standaardbeeld -theore5sche/conceptuele uitgangspunten moeten deugen -empirische achtergrondinforma5e moet correct zijn -experiment moet onberispelijk zijn -persoonlijke bias v onderzoeker mag geen rol spelen Standaardbeeld v wetenschap -zintuigelijke waarnemingen als enige bron voor wetenschap -vanuit waarnemingen wordt een toets opgesteld -deze theorie wordt vervolgens getest door hypothesen te toetsen dmv experiment -verwerpen, beves5gen of bijstellen theorie Empirische wending kuhn -wetenschapsontwikkeling als cyclus -paradigmas -incommensurabilliteit -periode v normale en revolu5onaire wetenschap -historische en empirische benadering v wetenschapsfilosofie WF cyclus; normale w> crisis> revolu5onaire w> normale w etc >>> in korte periode maakt discipline veel ontwikkelingen en veranderingen door> rw Fenomenale incommensurabiliteit (waarnemingen); het zien v een verschillende wereld en het leven/werken in versch werelden Seman5sche incommensurabiliteit (taal); wnnr er sprake is v verschillende vocabulaires en dezelfde term hiermee verwijst naar verschillende objecten Axiologische incommensurabiliteit(waarden); verschillende wetenschappelijke standaarden en methoden Revolu5onaire wetenschap -crisis door opeenstapeling anomalieën -consensus verdwijnt -geldige paradigma heeK geldigheid verloren> onzekerheid> meerdere paradigmas -incommensurabiliteit Normale wetenschap -overeenstemming -consensus over wat centrale problemen zijn, welke standaarden v goed oz gelden, oplossingsrich5ngen -puzzel Crisis -puzzel door elkaar> niet passende stukjes; anomalieën -wetenschappers negeren anomalieën -negeren leidt tot crisis> paradigma wisseling Incommensurabiliteit -paradigmas niet vergelijkbaar -ontbreken v een gemeenschappelijke maatstaven -wetenschappers die werken met verschillende paradigmas verstaan elkaar niet Gevolgen kuhns analyse WF -startpunt empirische wending > wetenschap in ac5e - opkomst labratory studies en construc5vis5sch perspec5ef -geen leunstoelfilosofie nodig maar juist beter empirisch en sociologisch begrip v t werk v wetenschappers Labratory studies; etnografisch oz doen in laboratoria om vanuit daar nieuwe inzichten te ontwikkelen over hoe wetenschap tot stand komt Construc5visme dehue -collec5ef proces -feiten maken=werk verzeRen= reïficeren (verdinglijken, accepteren) -wetenschappelijke kent geen noodzakelijk pad v ontwikkeling naar een einddoel -ontwikkeling wetenschappelijke kennis niet los te zien v sociale, maatschappelijke en poli5eke overwegingen Reïficeren; om v claim tot algemeen geaccepteerd feit te komen is veel werk nodig maar dat werk wordt vergeten als het feit eenmaal is geaccepteerd> ding maken v iets Construc5visme -feiten maken ipv ontdekken -resultaat v mensenwerk -reïficeren -wetenschap door classifica5e en oz-instrumenten> werkelijkheidsvormendkarakter -wetenschap kent geen pad maar ene cyclus -wetenschap kan onderdrukkend werken omdat al het werk erachter onzichtbaar is Verschillen posi5visme en construc5visme -kennis ontdekken p <> kennis geconstrueerd door percep5es v mensen c -empirische bewijzen en waarnemingen p <> kennis en begrip geconstrueerd obv interpreta5e -kennis kan individueel verkregen worden p <> kennis ontstaat uit communica5e/ samen Natuurwetenschappen; gezocht naar verklaringen voor natuurwetenschappelijke verschijnselen met behulp v weRen > nat, schk. Wetenschap is empirisch obv waargenomen ervaringen Sociale wetenschappen; gezocht naar verklaringen voor de mens in zijn sociale omgeving; antropologie, sociologie Wetenschap is ra5oneel obv het verstand