Vermogensdelicten - Powerpoint - PDF

COMPETENTIE 6.1.1. VERMOGENSDELICTEN Erik CORAZZA Eerste substituut PdK bij de SURB Antwerpen BIJZONDER STRAFRECHT Doelstelling van de cursus : - deze bijzondere misdrijven kunnen ontleden & kwalificeren aan de hand van materieel- en subjectief bestanddeel. - de eventuele...

COMPETENTIE 6.1.1. VERMOGENSDELICTEN Erik CORAZZA Eerste substituut PdK bij de SURB Antwerpen BIJZONDER STRAFRECHT Doelstelling van de cursus : - deze bijzondere misdrijven kunnen ontleden & kwalificeren aan de hand van materieel- en subjectief bestanddeel. - de eventuele verzwarende omstandigheden (objectief / subjectief) kunnen herkennen en benoemen Kennis van het (algemeen) strafrecht = essentieel Het bezit van een codex = NOODZAKELIJK !!! 1. ENKELVOUDIGE DIEFSTAL(art.461, 462, 463 Sw.) BESTANDDELEN A) materieel element : het wegnemen van een roerend goed dat aan een derde toebehoort B) moreel element : bedrieglijk QUID : - res nullius ? Res delicta ? - onroerend door incorporatie ? - bijzondere wetgeving ? - aflopend misdrijf - poging strafbaar ? (art. 466 Sw.) - nieuw : art. 463 §3 : misbruik kwestbare toestand slachtoffer / benadeelde = een verzwarende omstandigheid : welke ? VERSCHONINGSGROND BIJ DIEFSTAL (art. 462 Sw) 4 categoriëen : 1.tussen gehuwden (géén lief, samenlevingscontract, samenwonenden…) 2. weduwnaar/weduwe tnv overleden echtgeno(o)t(e) 3. bloedverwantschap stijgende en dalende lijn 4. aanverwantschap in dezelfde graad (schoonouders- schoonkinderen) Quid gevolgen op procedureel vlak ? Quid : wat voor soort verschoningsgrond ? Quid : gevolg inzake bestraffing ? Civiel vlak ? Verschoningsgrond is persoonlijk of individueel ! Van toepassing op andere vermogensdelicten ! Nieuw : art 462 §2 Sw. : verschoningsgrond geldt niet igv bijzondere kwetsbaarheid slachtoffer ! 2. GEBRUIKSDIEFSTAL //////////////////////////////////////////////////////////////////// /////////////////////////////////////////////////////////////////// /////////////////////////////////////////////////////////////////// 3.HUISDIEFSTAL (LOONDIEFSTAL) (art. 464 Sw.) Betreft een verzwarende omstandigheid; welke ? 5 categoriëen : 1. diefstal tnv de werkgever 2. diefstal tnv collega’s 3. diefstal tnv klanten van de werkgever 4. diefstal tnv derden 5 hij/zij die diefstal pleegt in de woning waar hij/zij arbeid verricht Er moet steeds verband zijn met de arbeidsprestatie : dwz tijdens de uren of op de werkvloer  BESTANDDELEN HUISDIEFSTAL Materieel element? Moreel element ? Quid poging huisdiefstal ? Art. 466 Sw. HUISDIEFSTAL IS VAN TOEPASSING OP DE PRIVATE SECTOR : QUID OPENBARE SECTOR ? Ofwel art. 240 Sw. (verduistering) Ofwel art. 467 §2 Sw.(diefstal dmv uw ambtsbediening) WAAROM WORDT HUISDIEFSTAL STRENGER GESTRAFT ? 4. ZWARE DIEFSTAL(art.467 Sw.) Betreft een verzwarende omstandigheid; welke ? Materieel bestanddeel : het wegnemen van een roerend goed dat aan een derde toebehoort dmv braak, inklimming, valse sleutels. Moreel bestanddeel : ? Quid braak ? (art. 467, 484, 485 Sw.) Inwendige en uitwendige braak ? Quid :diefstal dmv zegelverbreking ? Quid :inklimming ? (art. 486 Sw.) Quid begrip valse sleutels ? – 3 soorten valse sleutels ! Quid soort misdrijf ? Quid poging zware diefstal ? VALSE SLEUTELS QUID ? 3 soorten valse sleutels : Geldafhaling met gestolen / gevonden debetkaart - creditcard Vroeger : zware diefstal – de bankkaart was (valse) sleutel die toegang gaf tot de terminal Thans : art. 504 quater §1 Sw. 5. DIEFSTAL DMV AMBTSBEDIENING (art. 467 §2 Sw.) Betreft een verzwarende omstandigheid; welke ? Materieel bestanddeel ? Moreel bestanddeel ? 6. DIEFSTAL WAARBIJ DADER VALS BEVEL OVERHEID INROEPT / VALSE HOEDANIGHEID AANNEEMT (art. 467 §3 Sw.) Quid materieel element ? Quid moreel element ? POGING ZWARE DIEFSTAL STRAFBAAR ? Quid ? Bij zware diefstal is het misdrijf voltrokken als de dader de goederen in z’n bezit heeft gehad… 7. DIEFSTAL DMV GEWELD E/O BEDREIGING Betreft een verzwarende omstandigheid; welke ? Quid : geweld ? Quid : bedreiging ? KAN ALLEEN WORDEN AANGEWEND TOV FYSISCHE PERSONEN (idem bij wettige verdediging/noodweer) Quid : materieel element ? Quid : moreel element ? DIEFSTAL MET GEWELD  TWEE SCENARIO’S 1- DIEFSTAL MET GEWELD EN OF BEDREIGING (VAN BIJ DE AANVANG) 2- DIEFSTAL MET ONTDEKKING OP HETERDAAD WAARBIJ DE DADER VERVOLGENS GEWELD/ BEDREIGINGEN GEBRUIKT (art.469 Sw.) VERZWARENDE OMSTANDIGHEDEN BIJ DMG ART. 471 Sw. : 7 verzwarende omstandigheden Dmv braak, inklimming, valse sleutel(s) Door openbaar ambtenaar dmv ambtsbediening Kentekens openbaar ambt / vals bevel openbaar gezag Bij nacht : Quid begrip nacht ? (art. 478 Sw.) Bende Gebruik al dan niet (motor) voertuig Tov slachtoffer dat bijzonder kwetsbaar is VERZWARENDE OMSTANDIGHEDEN BIJ DMG ART. 472 Sw. : 5 verzwarende omstandigheden : Combinatie van 2 VO van art. 471 Sw. Wapens Gebruik weerloosmakende of giftige stoffen Gebruik van een al dan niet (motor) voertuig dat GESTOLEN is Gebruik makend van een motorvoertuig met kenmerken van de ordediensten VERZWARENDE OMSTANDIGHEDEN DMG ART. 473 Sw. : zijn VO mbt de gevolgen van het misdrijf. ART. 471 - 472 – 473 Sw. : welke VO zijn dit ? Materieel bestanddeel dmg ? Moreel bestanddeel dmg ? Poging dmg strafbaar ? 8. DIEFSTAL DMG ZONDER HET OOGMERK OM TE DODEN TOCH DE DOOD VEROORZAAKT HEBBEND 9. ROOFMOORD (art. 476 Sw.) 10. AFPERSING (art. 470 Sw.) Examenvraag : wezenlijk verschil tss DMG en AFPERSING ? Quid materieel element afpersing? Quid moreel element afpersing ? Quid poging afpersing ? VERZWARENDE OMSTANDIGHEDEN BIJ AFPERSING ? Idem (dezelfde) als bij DMG !! 11. HELING (art. 505 Sw.) Materieel element : het geheel of gedeeltelijk in het bezit nemen/verkrijgen van roerende goederen waarvan je op het moment v/h verkrijgen wist of diende te weten dat ze van een misdaad/wanbedrijf (delictuele herkomst) zijn. Moreel element : bedrieglijk Heling is een AFLOPEND MISDRIJF ! Quid : criminele heling ? Quid : verschoningsgrond bij heling ? Quid : witwassen ? HELING (art. 505 Sw) HELING IS RUIMER DAN HET VERWERVEN VAN ROERENDE GOEDEREN DIE VAN DIEFSTAL AFKOMSTIG ZIJN !! Voorbeelden uit de praktijk ? 12. OPLICHTING (art. 496 Sw.) OPLICHTING : BESTANDDELEN Materieel element : dmv listige kunstgrepen zich tnv een ander roerende goederen laten overhandigen Moreel element : met het oogmerk om zich een zaak (roerend goed) toe te eigenen. (bedrieglijk) Quid : listige kunstgrepen ? Oplichting NIET mogelijk voor diensten of onroerend goed ! Nieuw : art. 496 § 2 : kwetsbare toestand benadeelde = VO welke ? Poging oplichting is strafbaar ! Art. 462 Sw. is van toepassing ! 13.MISBRUIK VAN VERTROUWEN (art. 491 Sw.) Materieel element : roerende goederen ontvangen met de verplichting om ze later terug te geven of ze te gebruiken voor een bepaald doel Moreel element : bedrieglijk deze roerende goederen niet aan te wenden voor het doel waarvoor je ze gekregen hebt. Art. 493 Sw. : VO kwetsbare toestand benadeelde. Welke VO ? Art. 462 Sw. = van toepassing EXAMENVRAAG !! - VERSCHIL TSS OPLICHTING EN MIV ? - VERSCHIL TSS DIEFSTAL EN OPLICHTING ? - VERSCHIL TSS OPLICHTING EN AFPERSING ? 14. VALSE NAAMDRACHT (231 Sw.) / AANMATIGING VAN NAAM ALLEEN DE ACHTERNAAM IS BESCHERMD !!!!!!!!!!!!! Materieel element : in het openbaar een ACHTERNAAM aannemen (gebruiken) die U niet toebehoort. Moreel element : algemeen opzet 15. VALSHEID IN GESCHRIFTEN + GEBRUIK (art. 193 tot 214 Sw.) TWEE AFZONDERLIJKE MISDRIJVEN : A) HET VERVALSEN VAN EEN STUK (= AFLOPEND MISDRIJF) B) HET GEBRUIK ERVAN (= VOORTDUREND MISDRIJF) VIG + GEBRUIK De wet maakt een onderscheid tussen valsheden in private geschriften, handelsgeschriften, bankgeschriften en valsheden in authentieke / openbare geschriften. Het strafwetboek maakt ook een onderscheid of de vervalsing gebeurd door een particulier of een openbaar ambtenaar. Deze laatste wordt strenger gestraft. VIG BESTANDDELEN Materieel element : het vervalsen van een geschrift, het vervalsen van de waarheid : kan op 2 manieren gebeuren – materiële vervalsing – intellectuele valsheid Moreel element : bijzonder opzet of oogmerk om te schaden is vereist Quid : fouten in een PV ? 16. VERDUISTERING DOOR AMBTENAREN (art. 240 Sw.) Materieel element : het verduisteren (achterhouden) van titels en akten met of zonder een geldwaarde door iemand die een openbaar ambt uitoefent, in de uitoefening van dat ambt en die hij uit hoofde van dat ambt onder zich heeft Moreel element : kwaadwillig of bedrieglijk 17. BEDRIEGLIJKE VERBERGING (art. 580 Sw.) Materieel element : een roerende zaak die aan iemand anders toebehoort die je hebt gevonden of die bij toeval in uw bezit is gekomen verbergen of afgeven aan derden. Moreel element : bedrieglijk opzet 18. AFZETTERIJ (art. 508 bis Sw.) 3 MOGELIJKE GEVALLEN : Gemeenschappelijke bestanddelen : de dader is in de volstrekte onmogelijkheid tot betalen, hij heeft daar kennis van én hij heeft zelf hiertoe initiatief genomen A) dranken of spijzen doen overhandigen in een daartoe bestemde inrichting (café – resto) B) zich logies doen afgeven in een herberg, hotel C) afzetterij van huurrijtuig ( = TAXI !!) 19. BEDROG BIJ HET TANKEN (art. 508 ter Sw.) LET OP : ONDERSCHEID MAKEN TUSSEN BENZINESTATION MET BEDIENING EN EEN STATION MET ZELFBEDIENING MET BEDIENING : mét pompbediende : art. 508 ter Sw. ZONDER BEDIENING : diefstal art. 461 Sw. BESTANDDELEN art. 508 ter Sw. Materieel : een voertuig laten voorzien van brandstof of smeerolie en zich onmiddellijk aan de betaling onttrekken Moreel : bedrieglijk LET OP : volstrekte onmogelijk tot betalen / financiële toestand dader speelt hier géén rol ! 20. INFORMATICABEDROG (art. 504 Quater §1 Sw.) INFORMATICABEDROG : BESTANDDELEN Materieel element : het manipuleren van informaticagegevens teneinde voor uzelf of derde(n) een vermogensvoordeel te verschaffen Moreel element : bedrieglijk opzet Geknoei met betaalterminals, biljettenverstrekken, gestolen, vervalste, gevonden bankkaarten, creditcards… 21. INFORMATICACRIMINALITEIT (art. 550 bis Sw en art. 550 ter Sw.) 2 nieuwe misdrijven : 1. Ongeoorloofde toegang tot een informaticasysteem. (art. 550 bis Sw.) Onderscheid of de toegang gebeurt van buitenaf of van binnenuit (overschrijden toegangsbevoegdheid) Door dit wetsartikel kan je computergegevens stelen ! 2. Informaticasabotage 22. ONTDRAGING VAN IN BESLAG GENOMEN GOEDEREN (art. 507 Sw.) Materieel element : Er is beslag gelegd, de verdachte heeft er kennis van, hij vernietigt of maakt weg, in zijn belang Moreel element : bedrieglijk Quid verschil met diefstal ? Let op : de ontdraging kan ook gebeuren door een derde die handelt in het belang van de beslagene ! 23. BRANDSTICHTINGEN DE WET MAAKT ONDERSCHEID TSS A) OPZETTELIJKE BRANDSTICHTING (art. 510- 520 Sw.) B) ONOPZETTELIJKE BRANDSTICHTING (art. 519 Sw.) De onopzettelijke brandstichting is een ONACHTZAAMHEIDSMISDRIJF maw door gebrek aan voorzorg of voorzichtigheid brand veroorzaken aan iemands anders eigendom. (criterium bonus pater familias) OPZETTELIJKE BRANDSTICHTING Opzettelijke brandstichting is een zwaar misdrijf mét zware bestraffing. In bijna alle gevallen een misdaad. De poging opzettelijke brandstichting is bijna altijd strafbaar als voltrokken misdrijf. De rechtspraak is zeer streng, het voorwerp moet niet afbranden, als het vuur zelfs maar gedeeltelijk schade veroorzaakte = misdrijf VOLTROKKEN ! Materieel element : geheel of gedeeltelijke vernieling van roerende /onroerende goederen door vuur. Moreel element : algemeen opzet, in sommige gevallen kwaad of bedrieglijk opzet vereist VERZWARENDE OMSTANDIGHEDEN OPZETTELIJKE BRANDSTICHTING 1. HET BEGRIP NACHT (art. 513 Sw.) strafverzwaring VO : welke ? 2. VERWONDINGEN OF DOOD TOT GEVOLG (art. 518 Sw.) 3. RACISTISCH MOTIEF (art. 514 bis Sw.) QUID : begrip nacht ? Idem bij de DMG ? EXAMENVRAAG !! OPZETTELIJKE BRANDSTICHTING VERSCHILLENDE GEVALLEN 1. BRANDSTICHTING VAN ONROEREND GOED, SCHEPEN, VAARTUIGEN, RIJTUIGEN EN VLIEGTUIGEN MET VERMOEDEN VAN MENSELIJKE AANWEZIGHEID (art. 510 Sw.) 2. cfr. supra MAAR ZONDER VERMOEDEN VAN MENSELIJKE AANWEZIGHEID (art. 511 lid 1Sw.) 3. BRANDSTICHTING VAN ROERENDE GOEDEREN (art. 512 Sw.) 4. BRANDSTICHTING VAN EIGENDOMMEN EN ROERENDE GOEDEREN DOOR DE EIGENAAR (art. 511 lid 1 en 2 Sw.) 5. BRAND DIE OVERSLAAT (art. 516 – 517 Sw.) 24. VERNIELING DOOR ONTPLOFFING (art. 520 Sw.) = niet hetzelfde als brandstichting !! Kent = VO als bij de opzettelijke brandstichting !! 24. OPZETTELIJKE VERNIELINGEN / BESCHADIGINGEN QUID : onopzettelijke beschadigingen ? Art. 1382 ev. BW. VERNIELING VAN BOUWWERKEN OF VOERTUIGEN (art. 521 Sw.) Materieel element : geheel of gedeeltelijke vernieling van andermans bouwwerken / voertuigen met uitz. van de brandstichtingen Moreel element : algemeen opzet – wetens willens Zijn erge feiten van verwoesting, beschadiging. Bij voertuigen geldt het principe van onbruikbaarmaking met het oogmerk om te schaden !  GRAVEN /MONUMENTEN /KUNSTVOORWERPEN /VOORWERPEN OPENBAAR NUT / VERSIERING (art. 526 Sw.) BESTANDDELEN ART. 526 Sw. Materieel element : vernielen, neerhalen, verminken, beschadigen van de voorwerpen opgesomd in art. 526 Sw. Moreel element : algemeen opzet – wetens willens Opgelet : art. 529 Sw. voorziet in een VO van bende : de feiten worden dan een misdaad ! Opgelet : als de daders beschadigingen aanbrengen en zaken meenemen… VERNIELING VAN ANDERMANS ROERENDE GOEDEREN MET GEWELD / BEDREIGING (art. 528 Sw.) Materieel element : vernielen van andermans roerende goederen mét geweld e/o bedreiging Moreel element : algemeen opzet – wetens willens OPGELET : steeds geweld e/o bedreiging tov fysische personen ! Ook hier zijn er VO : art. 529 tot 531 Sw. : vereniging, bende, in een bewoond pand of aanhorigheden, dd VO van 471 Sw., racistisch motief. BESCHADIGING ANDERMANS ROERENDE GOEDEREN (art.559, 1° Sw.) Materieel element : beschadiging andermans roerende goederen Moreel element : algemeen opzet – wetens willens Betreft overtreding (geldboete van 10 – 20,-€) BRAAK VAN AFSLUITING (art. 545 Sw.) Materieel element : vernielen van andermans eigendom, met name de vernieling van landelijke / stedelijke afsluiting – het verwijderen, verplaatsen van grenspalen Moreel element : algemeen opzet – wetens willens Quid verschil met (poging) zware diefstal ? ACTUELE MISDAADFENOMEN De terminologie in de media gebruikt is vaak niet de juiste juridische benaming ! PRACTISCHE CASUSSEN - LEIDRAAD 1. HOEVEEL DADERS BETROKKEN ? Al dan niet mededaderschap art. 66 Sw. 2. DADER(S) GESLAAGD IN ZIJN / HUN OPZET ? Poging of voltrokken misdrijf ? DE VERZWARENDE OMSTANDIGHEDEN BENOEMEN.