Нашақорлар мен Психикалық Ауытқулары бар Адамдардың құқықтарын қорғау PDF
Document Details
Uploaded by Deleted User
Astana Medical University
Қабдығали Аружан, Нуркенова Дильназ Туребаев Жандос
Tags
Related
Summary
Бұл топтық жұмыста нашақорлық пен психикалық ауытқулары бар адамдардың құқықтарын қорғау мәселелері қарастырылған. Жұмыс Қазақстан Республикасының заңнамасына және халықаралық стандарттарға сүйене отырып, адам құқықтары мен еркіндіктерін сақтаудың маңыздылығын атап өтеді. Медициналық көмек, реабилитация және қоғамдық қолдаудың рөліне тоқталады.
Full Transcript
нашақор адамдар, психикалық ауытқуы бар адамдардың құқықтарын қорғау Орындаған:Қабдығали Аружан,Нуркенова Дильназ,Туребаев Жандос Топ:301 Қабылдаған:Айгерим Алжанова Нашақорлық пен психикалық ауытқулар: анықтамалар мен себептері...
нашақор адамдар, психикалық ауытқуы бар адамдардың құқықтарын қорғау Орындаған:Қабдығали Аружан,Нуркенова Дильназ,Туребаев Жандос Топ:301 Қабылдаған:Айгерим Алжанова Нашақорлық пен психикалық ауытқулар: анықтамалар мен себептері Психикалық ауытқулар — психикалық Нашақорлық— адам ағзасының денсаулықтың бұзылуы, бұл адамның психоактивті заттарға (дәрі-дәрмек, эмоциялық және ойлау процестерінің есірткі, алкоголь, т.б.) тәуелділігі, ол дұрыс жұмыс істемеуі, бұл оның адамның денсаулығына, қоғамдағы күнделікті өміріне және әлеуметтік орнына және өмір сапасына кері қызметіне әсер етуі мүмкін. әсер етеді. ҚР Халық денсаулығы және денсаулық сақтау жүйесi туралы кодексінде 164-бап. Психикалық, мінез-құлықтық бұзылушылықтары бар адамдардың құқықтары мен мүдделерін қорғау 1. Психикалық, мінез-құлықтық бұзылушылықтары (аурулары) бар адамдар өздеріне психикалық денсаулық саласында медициналық көмек көрсетілген кезде өзінің құқықтары мен заңды мүдделерін қорғау үшін өз таңдауымен өкіл шақыруға құқылы. Өкілдікті ресімдеу Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген тәртіппен жүргізіледі. 2. Кәмелетке толмаған адамның немесе сот әрекетке қабілетсіз деп таныған адамның құқықтары мен заңды мүдделерін қорғауды оның заңды өкілі жүзеге асырады. 3. Психикалық, мінез-құлықтық бұзылушылықтары (аурулары) бар адамдардың құқықтары мен заңды мүдделерін қорғауды олардың заңды өкілдері жүзеге асырады. Адам құқықтары мен халықаралық стандарттар Нашақорлар мен психикалық ауытқулары бар адамдардың құқықтары халықаралық құқықтық құжаттармен қорғалады. Бұл құжаттар адамдардың құқықтары мен еркіндіктерін сақтауға, кемсітушілікке, зорлық-зомбылыққа, таяқтауға жол бермеуге бағытталған. Негізгі халықаралық стандарттар мен құжаттар мыналар: Адам құқықтарының жалпы БҰҰ-ның мүгедектердің құқықтары 01 декларациясы (1948 ж.)— адамның 03 туралы конвенциясы (2006 ж.)— барлық құқықтары мен еркіндіктері психикалық ауруы бар адамдардың бар екенін растайды. құқықтарын қорғауды қамтиды БҰҰ-ның есірткіге қарсы Дүниежүзілік денсаулық сақтау 02 04 ұйымының (ДДСҰ) стандарттары— конвенциялары—нашақорлықпен күресуге бағытталған халықаралық психикалық денсаулықты сақтау және шаралар мен стандарттар. психикалық ауытқуларды емдеу жөніндегі ұсыныстарды белгілейді. Нашақорлар мен психикалық ауытқуы бар адамдардың негізгі құқықтары Құқықтық теңдік: Барлық адамдар, Жеке өмірдің құпиясы: Осы оның ішінде нашақорлар мен тұлғалардың жеке өміріне қол сұғуға психикалық ауытқуы бар тұлғалар да болмайды. Оларға қатысты жеке заң алдында тең болып, ақпаратты тек рұқсатпен ғана кемсітушілікке ұшырамауы керек. жариялауға болады. Әлеуметтік қорғау: Нашақорлар мен Қоғамдық өмірге қатысу: Олар психикалық ауытқуы бар адамдарды қоғамда өз орнын табуы тиіс, яғни әлеуметтік қолдау, жұмыспен қамту, білім алу, жұмыс істеу, әлеуметтік психологиялық кеңес беру және қызметтерді пайдалану құқықтары реабилитациямен қамтамасыз ету бар. қажет. Медициналық және психологиялық көмек көрсету Нашақорлық пен Реабилитация Жедел көмек: Психиатриялық бағдарламалары: Психикалық ауытқуы психикалық көмек: Психикалық Нашақорлықпен күресу бар адамдарды дұрыс ауытқуларды ауытқулармен үшін реабилитациялық бағытта емдеуді емдеудің негізгі бағдарламалар арқылы ауыратын адамдарға ұйымдастыру элементі — детоксикация, психиатриялық маңызды. Бұл медициналық психологиялық кеңес көмек, терапия, дәрі- адамдарға жедел көмек көрсету, беру және дәрмекпен емдеу медициналық көмек физиотерапия көрсету жүйесі мен оның ішінде: қажет. қолданылуы керек. ресурстары болуы тиіс. Нашақорлар мен психикалық ауытқуы бар адамдардан ақпараттандырылған келісім алу 1. Құқықтық тұрғыдан анықтама беру: 3. Түсіну қабілетін тексеру: шешім Психикалық ауытқулары бар немесе қабылдау қабілеті әртүрлі болуы нашақорлықтан зардап шегетін мүмкін, сондықтан олардың адамдардың келісімі толық және жағдайын ескере отырып, дәрігер ерікті болуы қажет. немесе психиатрдің бағалауы қажет. 4. Құқық қорғау шаралары: Егер адам 2. Ақпаратты түсіндіру: Оларға психикалық немесе физикалық келісім берер алдында барлық жағдайы бойынша өз келісімін еркін қажетті ақпаратты қарапайым және түрде бере алмаса, онда бұл келісім түсінікті тілде жеткізу керек. заңды түрде тексеріліп, оның мүдделері қорғалуы керек. Нашақорлар құқықтарын қорғау Нидерланды Португалия Бұл елде нашақорлыққа деген Португалияда 2001 жылы көзқарас өзгеріп, оны қылмыс ретінде нашақорлыққа қарсы саясат өзгертілді, қараудан гөрі, қоғамдық денсаулық және бұл елде есірткі тұтынушыларды мәселесі ретінде қарастырады. қылмыстық жауапкершілікке тартпайды. Нидерландыда нашақорларды емдеу, Оның орнына, тұтынушыларға оңалту және қоғамға қайта оралу үшін медициналық көмек, психологиялық кең ауқымды бағдарламалар бар. қолдау және әлеуметтік қызметтер Есірткіге тәуелділік туралы түсінік ұсынылады. Сонымен қатар, бұл елде мемлекеттік саясаттақұқық қорғау нашақорлыққа байланысты емдеу шаралары тұрғысынан нашақорлар бағдарламалары мен бағдарламалар қылмыскер емес, денсаулыққа қатысты жетілдірілген. мәселе ретінде қарастырылады. Қазақстан Қазақстанда нашақорлар көбінесе қылмыстық жауапкершілікке тартылып, заң бойынша есірткі тұтынушы ретінде қарастырылады. 2019 жылдан бастап Қазақстанда есірткі тұтынушыларын қылмыстық жауапкершілікке тарту жеңілдетілгенімен, бұл әлеуметтік және медициналық көмек көрсетудің тиісті деңгейде дамымағанын көрсетеді. Әлеуметтік оңалту мен медициналық көмек бағдарламалары жеткіліксіз, көптеген нашақорлар үшін емдеу қиын. Нашақорлық және психикалық аурулармен күресетін құқықтық жүйе Нашақорлар мен психикалық ауытқулары бар адамдардың құқықтарын қорғау үшін заңнамалар мен арнайы институттар қажет. Қазақстандағы заңнамалар, мысалы, "Есірткі құралдары мен психотроптық заттар айналымы туралы" заң және "Денсаулық сақтау туралы" заң бұл адамдардың құқықтарын қорғауға бағытталған. Бұл заңдар психикалық ауытқуларды емдеу және есірткіге тәуелді тұлғаларды қолдау мәселелерін реттейді. Психикалық ауытқулары бар адамдардың құқықтарын корғау Швеция Қазақстан Ұлыбритания Швецияда психикалық Қазақстанда психикалық Ұлыбританияда психикалық ауытқулары бар адамдарды қорғау ауытқулары бар адамдардың ауытқулары бар адамдардың және оңалту бағдарламалары өте құқықтарын қорғау мәселесі құқықтары жақсы қорғалған. дамыған. Елде психиатриялық кейде заңсыз әрекеттермен Mental Health Act (1983) заңы көмек көрсетудің жоғары бетпе-бет келеді. Психиатриялық психиатриялық ауруы бар стандарттары мен халықтың бұл көмек көрсету және емдеудің адамдардың құқықтарын категориясына деген кең қолдауы нақты процедуралары бар болса қорғауға бағытталған, ол бар. да, кейбір жағдайларда пациенттерді еріксіз емдеуге Психиатриялық көмек алу- тек психикалық ауытқулары бар белгілі бір шектеулер қояды. ерікті негізде жүзеге асырылады адамдар өз еркінен тыс, сот Психиатриялық көмек көрсету Құқық қорғау- Швециядағы шешімімен емдеуге алына тек адам құқықтарын сақтай психикалық ауруы бар алады. отырып жүзеге асырылады. адамдардың құқықтары негізінен Ерікті және еріксіз емдеу -Ерікті және еріксіз емдеу олардың жеке таңдауларына Қоғамдық бейімделу -Қоғамдық интеграция. негізделген. Нашақорлық және психикалық аурулармен күресетін құқықтық жүйе Нашақорлар мен психикалық ауытқулары бар адамдардың құқықтарын қорғау үшін заңнамалар мен арнайы институттар қажет. Қазақстандағы заңнамалар, мысалы, "Есірткі құралдары мен психотроптық заттар айналымы туралы" заң және "Денсаулық сақтау туралы" заң бұл адамдардың құқықтарын қорғауға бағытталған. Бұл заңдар психикалық ауытқуларды емдеу және есірткіге тәуелді тұлғаларды қолдау мәселелерін реттейді. Стигматизациямен күресу Нашақорлар мен психикалық Қоғамдық ақпарат ауытқулары бар адамдар беру науқандарын қоғамда жиі стигматизацияға жүргізу ұшырайды. Бұл олардың Медиа арқылы осы әлеуметтік, психологиялық мәселелерді ашық жағдайын нашарлатады, талқылау көбінесе оларды қоғамның Білім беру жүйесінде толыққанды мүшесі ретінде осы тақырыптар қабылдамайды. бойынша ақпарат Стигматизациямен күресу үшін: тарату Қоғамдық көмек пен қолдау Нашақорлар мен психикалық ауытқулары бар адамдарға қоғамдық қолдау жүйесін дамыту қажет: Қоғамдық ұйымдар мен реабилитациялық орталықтар — бұл ұйымдар нашақорларды, психикалық ауытқулары бар адамдарды қайта қалыпқа келтіруге және интеграциялауға бағытталған қызметтер ұсынады. Әлеуметтік қызмет көрсету — психологиялық көмек, жұмысқа орналасу, тұрғын үй мәселелерін шешу, адамдардың қоғамда қайта орнын табуына көмектеседі. MEDICAL CENTER Қорытынды Нашақорлар мен психикалық ауытқулары бар адамдардың құқықтарын қорғау – бұл тек медициналық көмек немесе әлеуметтік қызмет көрсету ғана емес, сонымен қатар қоғамның оларға деген көзқарасын өзгерту, кемсітушілікке жол бермеу және толыққанды әлеуметтік интеграцияға жағдай жасау мәселесі. Бұл адамдарға қоғамның дұрыс қолдау көрсетуі олардың қалыпты өмір сүруіне және өз әлеуетін толық пайдалануына мүмкіндік береді.