Thema 2 Christendom klas 1 PDF
Document Details
Uploaded by SmootherAntigorite7224
Ubbo-Emmius-Gymnasium
Tags
Summary
This document is a class 1 past paper outline and introduction to the study of Christianity, including its development and spread. The document features sections on the origins and historical development of Christianity, alongside discussion questions
Full Transcript
Thema 2 De religies van Abraham: het Christendom Ubbo Emmius locatie Maarsdreef Klas 1 TL/Havo/Vwo Naam: …………………………………………………. Klas: …………….. Hoofdstuk 1: Het ontstaan van het Christendom Het christendom is jaren lang de dominante godsdienst geweest in Nederland. Het Christendom is...
Thema 2 De religies van Abraham: het Christendom Ubbo Emmius locatie Maarsdreef Klas 1 TL/Havo/Vwo Naam: …………………………………………………. Klas: …………….. Hoofdstuk 1: Het ontstaan van het Christendom Het christendom is jaren lang de dominante godsdienst geweest in Nederland. Het Christendom is vanuit het Midden-Oosten langzamerhand naar ons land gekomen. In dit hoofdstuk krijg je antwoord op de volgende vragen: - Hoe is het Christendom ontstaan? - Welke personen spelen een belangrijke rol bij het ontstaan van het Christendom? - Hoe is het Christendom in Nederland terecht gekomen? Jezus uit Nazareth Rond het jaar 0 werd er een jongen geboren genaamd Jezus. Over zijn jeugd wordt weinig gesproken in de Bijbel, maar vooral over zijn laatste jaren op aarde. Jezus wordt gezien als de zoon van de god en zelfs als de Messias (de bevrijder van een volk). Jezus sprak met mensen over liefde en het verspreiden van de woorden van God. Jezus vond dat de mensen te ver van de bron van het geloof waren geraakt. Het geloof moest simpel zijn, waarbij iedereen gelijk was in de ogen van God. Het maakte dus niet uit of je zwerver of koning was, iedereen was gelijk in de ogen van God. Dit sprak veel mensen aan, een aantal ging Jezus zelfs volgen. Deze twaalf volgelingen werden de Discipelen genoemd (leerlingen van Jezus). Niet iedereen geloofde Jezus of zat op zijn verhaal te wachten. Rond het jaar 30 n.C. werd Jezus gevangen genomen en aan het kruis gehangen, waarna hij na twee dagen opstond uit de Dood. Hierna bleef hij nog 40 dagen op aarde om daarna naar de hemel te gaan. Zijn leerlingen kregen de opdracht om het geloof te verspreiden over de wereld. Christenen in het Romeinse rijk Tijdens en na het leven van Jezus waren polytheïstische godsdiensten de dominante godsdiensten. Vooral het geloof in de Griekse en Romeinse goden (Mars, Jupiter, Zeus enz.) kwam je overal tegen in het Romeinse rijk. Het Christendom was een van de weinige godsdiensten die zei dat iedereen gelijkwaardig was in de ogen van God, zolang je maar geloofde in God en zijn regels en wetten zou opvolgen. Hierdoor werd het Christendom al snel populair onder de arme bevolking van het Romeinse rijk. De Romeinen lieten in het begin de Christenen met rust, maar dit veranderde toen de Romeinen oorlogen tegen buurlanden begonnen te verliezen. Ze gaven de Christenen de schuld, omdat zei geen offers brachten aan de oorlogsgod Mars. Het Christendom werd verboden en sommige Christenen werden zelfs vervolgd. De droom van Constantijn Romeinse keizers hadden het niet makkelijk. Naast alle luxe en rijkdommen hadden zij constant te maken met anderen die ook graag keizer wilden worden. Zo waren er regelmatig burgeroorlogen om de keizerstitel. In het jaar 312 n.C. streed keizer Constantijn tegen Maxentius, die graag keizer wilde worden. Maxentius had een leger van wel 120.000 man, terwijl Constantijn maar een leger had van 50.000 man. Constantijn kon deze oorlog dus eigenlijk nooit winnen. De nacht voor de slag kreeg Constantijn een droom. In deze droom zou God hem hebben vertelt dat hij het kruisteken op de schilden van zijn soldaten moest tekenen, met de woorden: ‘’in dit teken zul je overwinnen’’. De volgende dag versloeg Constantijn zijn rivaal Maxentius, waarop een grote triomftocht werd gehouden in Rome. Hierna bekeerde Constantijn zich tot het Christendom en beloofde geloofsvrijheid aan alle Christenen. Niet veel later werd het Christendom de dominante godsdienst in het Romeinse Rijk. Het Christendom komt naar Nederland Rond het jaar 600 bestond Nederland nog niet. Het gebied wat nu Nederland is werd bevolkt door verschillende Germaanse stammen, zoals de Franken, Saksen en de Friezen. Het zuiden van Nederland (onder de Rijn) was al Christelijk door de invloed van het Romeinse rijk. Verschillende missionarissen (priesters die het geloof verspreiden) gingen naar het noorden van Nederland om het christelijke geloof te verspreiden. Het brengen van het Christelijke geloof naar een plek waar het nog niet was wordt kerstening genoemd. Beroemde missionarissen in Nederland waren Willibrord en Bonifatius. Opdrachten 1: Christendom in Nederland Geef van onderstaande afbeeldingen aan hoe je kunt zien dat het met het Christendom te maken heeft. Afbeelding 1: Afbeelding militaire 4: bord begraafplaats van de Action Afbeelding 2: Afbeelding gebouw in 5: Cuijk kerstdiner Afbeelding 3: de verboden vrucht bier Opdracht 2: Jezus van Nazareth Lees de tekst ‘’Jezus uit Nazareth’’ en beantwoord daarna onderstaande vragen. A. Rond welk jaar is Jezus geboren? B. Waarom wordt jezus door veel mensen gezien als een bijzonder persoon? C. Wat betekent het begrip Messias? D. Hoe noemen we de volgelingen van jezus. E. Zoek de namen van de twaalf volgelingen van Jezus op en noteer ze in je schrift. Opdracht 3: Christenen in het Romeinse rijk Lees de tekst ‘’Christenen in het Romeinse rijk’’ en beantwoord daarna onderstaande vragen. A. Wat betekent het begrip polytheïsme? B. In welke godsdiensten geloofden de Romeinen voor de komst van Jezus? C. Bij welke groep mensen werd het Christendom populair? En waarom? D. Waarom werden Christenen vervolgd in het Romeinse rijk? E. Zoek op internet wie Keizer Nero was en welke rol hij speelde in het vervolgen van Christenen en schrijf dit in je schrift. Opdracht 4: De droom van Constantijn Lees de tekst ‘’de droom van Constantijn’’ en beantwoord daarna onderstaande vragen. A. Wie was Constantijn? B. Leg kort in maximaal drie zinnen uit wat de droom van Constantijn inhield. C. Waarom heeft Constantijn zo’n grote rol gespeeld in het verspreiden van het Christendom? Opdracht 5: Lees de tekst ‘’het Christendom komt naar Nederland’’ en beantwoord daarna onderstaande vragen. A. Wat betekent het begrip missionaris? B. Wat betekent het begrip kerstening? C. Hoe kan het dat het zuiden van Nederland al wel Christelijk was en het Noorden niet? D. Door welke volken werd Nederland bewoont aan het begin van de Middeleeuwen? Hoofdstuk 2: verspreiding van het Christendom Het Christendom is letterlijk een wereldgodsdienst. Op elk continent vind je Christenen, waarbij de aantallen groot verschillen. In dit hoofdstuk krijg je antwoord op de volgende vragen: - Waar komt het Christendom allemaal voor op de wereld? - Welke stromingen binnen het Christendom zijn er allemaal? - Welke stromingen van het Christendom zijn dominant in Nederland Verspreiding Christendom In het vorige hoofdstuk hebben jullie geleerd hoe het Christendom zich heeft verspreid over Europa door de Romeinen. Op de kaart hier rechts zie je dat het Christendom zich over de hele wereld heeft verspreid. Toen Europeanen vanaf de 15e eeuw grote delen van de wereld gingen koloniseren, namen ze hun religie ook mee. Meestal mochten de oorspronkelijke bewoners hun religie behouden, maar soms moesten ze verplicht Christelijk worden. Stromingen binnen het Christendom In totaal zijn er ongeveer 2,4 miljard Christenen. Zij noemen zich allemaal christelijk, maar toch zijn er ook grote verschillen tussen de verschillende Christenen. De drie grootste stromingen binnen het Christendom zijn: - Katholieke kerk - Protestantse kerk - Orthodoxe kerk Katholieke kerk Katholieken leven overal, maar vooral in Zuid-Europa en Latijns-Amerika. De leider van de Katholiek kerk woont in Rome en wordt de Paus genoemd. De paus ziet zichzelf als de opvolger van Petrus en daardoor als de plaatsvervanger van Jezus op aarde. De katholieke kerk is de grootste stroming binnen het Christendom. In de katholieke kerk speelt Maria een belangrijke rol: de moeder van Jezus. In katholieke kerken zie je dan ook beelden van Maria met het kindje Jezus. In een katholieke kerk preekt een priester, pastoor of bisschop die vaak geholpen wordt door misdienaren. Tijdens elke dienst krijgen de gelovigen een hostie: een rond schijfje gemaakt van tarwe. En bij bijzondere feestdagen een slok wijn. Katholieken geloven dat dit het lichaam en het bloed van Jezus is. De Katholieke kerken zijn vaak mooi versierd met kunst en andere pracht en praal. Protestantse kerk De Protestantse kerk ontstond door kritiek op de Katholieke kerk in de 15e en 16e eeuw. Een van de tegenstanders was Maarten Luther. Hij vond de kerk te elitair: alleen voor een kleine groep rijke en geleerde mensen die het Latijn van de diensten begrepen. Volgens hem voelden gewone burgers zich er niet meer thuis. Samen met anderen protesteerde hij tegen de bestaande manieren van preken en vereren. Vandaar het woord: protestant. In de protestantse kerk delen gelovigen ook brood en wijn, maar het staat symbool voor het lichaam en bloed van Jezus. Ze geloven niet zoals de katholieken dat dit echt het lichaam en bloed is. Protestanten leven vooral in Noord-Europa en de VS. Orthodoxe kerk Het woord orthodox betekent het ‘juiste’ geloof. Het oostelijke, Grieks-sprekende deel van het vroegere Romeinse Rijk, vond dat zij het juiste geloof had en noemde zich orthodox. Vele jaren was de bisschop van Constantinopel de leider van deze kerk en werden de diensten in het Grieks gehouden. In vergelijking met zijn tegenhanger de Paus in Rome waar Latijn de taal van de kerk was. Het geloof verspreidde zich naar Rusland en andere Oost-Europese landen. Daardoor zijn er nu ook Oost-Europese bisschoppen. Eigenlijk kent de orthodoxe kerk geen officiële leider, maar in de praktijk is de Patriarch van Constantinopel (Istanbul) de 'voorzitter'. De Orthodoxe kerk vind je dan ook vooral in de Oost-Europese en Balkanlanden. Christendom in Nederland Nederland is eeuwen lang een Christelijk land geweest. In het begin hoorde iedereen bij de Katholieke kerk, maar gedurende de 16e eeuw begonnen steeds meer mensen Protestant te worden. Deze protestanten werden zwaar onderdrukt door de Spaanse koningen (Nederland was toen onderdeel van Spanje). Dit liep zelfs zo uit de hand, dat de Nederlanden zich onafhankelijk verklaarden in 1581. Na een oorlog met Spanje van 80 jaar werd Nederland onafhankelijk. De protestanten werden de baas in Nederland, dit terwijl de meerderheid gewoon Katholiek was en bleef. Tegenwoordig zien we steeds minder Christenen in Nederland, maar zie je nog wel steeds de duidelijke scheidslijn tussen Katholieken en protestanten in Nederland. In het Noorden van Nederland (boven de Rijn) zijn de meesten Protestant, terwijl in het zuiden van Nederland (onder de Rijn) de meesten Katholiek zijn. Opdracht 1: verspreiding Christendom Het Christendom komt overal voor op de wereld. In het ene land meer dan in het andere land. a. Schrijf tien landen uit drie verschillende continenten op waar het Christendom Dominant is. b. Schrijf drie landen op waar het Christendom bijna niet voor komt. c. Hoe heeft het Christendom zich van Europa over de rest van de wereld verspreid? Geef hiervoor twee verklaringen. Opdracht 2: stromingen binnen het Christendom Vul de tabel hieronder in. Gebruik je laptop voor het opzoeken van de antwoorden. Katholiek Protestant Orthodox Wie is de leider van de stroming? Waar komt de stroming het meeste voor op de wereld? Waar is de stroming gesticht? hoe noemen we de persoon die de dienst leidt in de kerk? Opdracht 3: Christendom in Nederland Gebruik Google om onderstaande vragen te beantwoorden: a. Hoeveel procent van de Nederlandse bevolking is Protestant en hoeveel procent is Katholiek? b. Wat wordt bedoeld met de Bijbelbelt en wie wonen daar? c. Welke christelijke stromingen komen we in Stadskanaal allemaal tegen? Zoek er vijf op. Hoofdstuk 3: Christelijke tradities Het Christendom kent veel tradities. Doordat het Christendom een wereldgodsdienst is, verspreid over meerder landen en culturen, gelden niet alle tradities voor elke Christen. Je krijgt in dit hoofdstuk antwoord op de volgende vragen: - Welke tradities horen bij elke Christen op de wereld? - Welke Christelijke tradities vinden we in Nederland terug? Christelijke tradities Een belangrijk onderdeel van het Christendom is het contact dat iemand met God heeft. Door te bidden vragen ze God om kracht of zijn ze dankbaar richting Hem voor alles wat we hebben. Bidden doe je vaak met je handen gesloten en praat je hardop of in je zelf richting God. Bidden doet men bij het opstaan, in de kerk of voor het slapengaan. Christen bidden vaak ook bij het eten, vaak uit dankbaarheid voor het eten. Een beroemd gebed is het onze Vader, die iedere Christen kent. Hieronder een Nederlandse variant van het onze Vader: ‘’Onze Vader die in de hemelen zijt, uw naam worde geheiligd; uw Koninkrijk kome; uw wil geschiede, gelijk in de hemel alsook op aarde. Geef ons heden ons dagelijks brood; en vergeef ons onze schulden, gelijk ook wij vergeven onze schuldenaren; en leid ons niet in verzoeking, maar verlos ons van den boze. Want van U is het Koninkrijk, de kracht en de heerlijkheid tot in der eeuwigheid. Amen.’’ Christen komen net als Joden en Moslims iedere week samen in een gebouw. In het Christendom wordt dit een Kerk genoemd. Een dienst in een kerk wordt geleid door een dominee (Protestanten) of een priester (Katholieken). Tijdens de dienst in de kerk worden liederen gezongen en worden verhalen uit de Bijbel voorgelezen. De Bijbel is het heilige boek van de Christenen. De Bijbel heeft twee gedeelten: het Oude Testament en het Nieuwe Testament. Het Oude Testament is hetzelfde als het boek van de Joden. Hierin staan bijvoorbeeld de verhalen over het ontstaan van de wereld en het verhaal over Mozes. Het Nieuwe Testament gaat over Jezus en dan vooral de verhalen die Hij vertelde aan de mensen. Nederlandse Christelijke tradities In het vorige hoofdstuk hebben jullie al geleerd dat er twee stromingen van het Christendom dominant zijn in Nederland. Elk van deze twee stromingen houden er eigen tradities op na. Katholieken Katholieken houden van het intens beleven van het geloof. Hun kerken zien er mooi versierd uit en ze kleden zich dan ook goed voordat ze naar de kerk gaan. Familie is vaak belangrijk voor Katholieken. Na de dienst in de kerk komt een familie vaak samen voor een borreltje en/of een gezamenlijke lunch bij iemand thuis. Kinderen doen vanaf hun 6e levensjaar de heilige communie. De heilige communie is de viering in de rooms-katholieke kerk waarbij kinderen voor het eerst meedoen met de eucharistieviering. Tijdens deze viering danken katholieke christenen God dat Jezus zijn leven gaf en dat God hen zal redden. Ook geloven ze dat ze meer verbonden met elkaar en met God zijn als ze deelnemen aan de eucharistie. Ze eten tijdens de viering een hostie (een stuk brood), die gezien wordt als het lichaam van Jezus. Protestanten Voor protestanten is de Bijbel het belangrijkste voor hun geloof. Je moet de Bijbel kunnen lezen en dat ook veelvoudig. Alleen door te leren uit de Bijbel kan je een goed Christen zijn. Protestanten vinden dat je als Christen simpel en bescheiden moet leven, net als Jezus. Protestantse kerken zien er dan ook somber en simpel uit, zonder te veel pracht en praal. Tijdens de kerkdiensten staat de Bijbel centraal. De dominee houdt een preek (vertelt een verhaal uit de Bijbel) en er worden Psalmen gezongen. Psalmen zijn liederen uit de Bijbel. Kinderen die deel uitmaken van de protestantse kerk doen vanaf hun 12e levensjaar belijdenis. Hierin verklaart een persoon Christen te zijn in het openbaar. De populairste Psalm: Een psalm van David. De HEERE is mijn Herder, mij zal niets ontbreken. Hij doet mij neerliggen in grazige weiden; Hij voert mij zachtjes aan zeer stille wateren. Hij verkwikt mijn ziel; Hij leidt mij in het spoor der gerechtigheid, om Zijns Naams wil. Al ging ik ook in een dal van de schaduw des doods, ik zou geen kwaad vrezen, want Gij zijt met mij; Uw stok en Uw staf, die vertroosten mij. Gij richt de tafel toe voor mijn aangezicht, tegenover mijn tegenpartijders; Gij maakt mijn hoofd vet met olie, mijn beker is overvloeiende. Immers zullen mij het goede en de weldadigheid volgen al de dagen mijns levens; en ik zal in het huis des HEEREN blijven in lengte van dagen. Opdracht 1: Bidden en het Onze Vader Bidden is een belangrijke gewoonte/traditie voor Christenen. a. Wat betekent bidden eigenlijk? b. Waarom bidden Christenen? Gebruik het gebed het Onze Vader uit de leerteksten voor onderstaande vragen. c. Wie is onze Vader in het gebed? d. Om welke vier dingen vraagt de bidder in dit gebed? In het gebed wordt twee keer gesproken over een koninkrijk van God. e. Zoek op internet op wat er met ‘’Gods koninkrijk’’ bedoeld wordt. Opdracht 2: Katholieken en Protestanten Katholieken en Protestanten hebben veel met elkaar gemeen maar hebben ook grote verschillen. a. Schrijf twee verschillen tussen Protestanten en Katholieken op. b. Schrijf twee overeenkomsten op tussen Protestanten en Katholieken op. c. Wat betekent het begrip heilige communie d. Wat betekent het begrip belijdenis? Opdracht 3: een Psalm van David Psalm 23 is het beroemdste en meest gebruikte Psalm door Christen. Gebruik de psalm uit de leertekst om onderstaande vragen te beantwoorden. a. Waar gaat de Psalm over? b. God wordt vergeleken met een herder, waarom? Wat is er zo bijzonder aan een herder? c. Bij welke gebeurtenissen of welke plekken zouden Christenen deze Psalm gebruiken denk je? Opdracht 4: begrippentrainer Maak het uitgedeelde stencil van de docent wanneer je klaar bent met opdracht 1, 2 en 3 Hoofdstuk 4: Christelijke feestdagen Het Christendom kent veel feestdagen. Een aantal van deze feestdagen zijn bij iedereen bekend. Denk hierbij aan Kerst, Pasen en Goede Vrijdag. Sommige feestdagen ken je dus al. Dit hoofdstuk gaat dus over de Christelijke feestdagen in Nederland. Je krijgt in dit hoofdstuk antwoord op de volgende vragen: - Welke Christelijke feestdagen zijn er allemaal in Nederland? - Wat wordt er gevierd/herdacht bij de Christelijke feestdagen in Nederland? Kerstperiode Op 25 december wordt de geboorte van Jezus gevierd. Op deze dag of de dag ervoor gaan Christenen naar de kerk om de geboorte te vieren. De kerstboom en de datum hebben de Christenen van de Germanen en Romeinen overgenomen, dit heeft niks met de geboorte van Jezus te maken. Ook niet-Christenen vieren Kerst. Met Kerst wordt er vaak lekker gegeten thuis en worden er cadeautjes gegeven. Kerst is dus niet alleen een gelovig feest, maar ook een seculier feest geworden. De vier weken voor kerst wordt advent genoemd. Het woord advent betekent komst. Christenen kijken dan uit naar de komst van Jezus, omdat ze geloven dat hij terug zal komen. In veel kerken wordt tijdens advent elke zondag een kaars aangestoken. De laatste kaars staat symbool voor Jezus en wordt op Kerstdag aangestoken. Paasperiode Pasen is het belangrijkste christelijke feest. Op deze dag wordt gevierd dat Jezus opstond uit de dood. De 40 dagen voor Pasen wordt vastentijd genoemd. Dit is een tijd van berouw, waarin christenen vragen om vergeving van hun zonden. Voorafgaand aan de vastentijd vieren katholieken het carnaval. Vroeger was carnaval vooral ook een eetfestijn, omdat het de laatste keer was dat je alles kon eten voor je begon met vasten. Op ‘vette dinsdag’, de laatste carnavalsdag, werd al het vet in huis opgemaakt, omdat het anders zou bederven. De vastentijd staat voor de 40 dagen die Jezus volgens de Bijbel in de woestijn vastte. De week voor Pasen wordt de lijdensweek genoemd. Die begint met Palmzondag. De zondag voordat Jezus door de Romeinen werd gekruisigd, stonden veel mensen langs de weg met palmbladeren te wuiven om hem te verwelkomen in de stad Jeruzalem. De mensen waren zo blij dat hij was gekomen dat ze hem al bij de poorten van de stad opwachtten. Om deze gebeurtenis te herdenken worden er in sommige kerken op deze dag gedroogde palmbladeren uitgedeeld in de vorm van een kruis. Sommige kinderen gaan ook met versierde kruisen in optochten de straat op. Op Goede Vrijdag herdenken de Christenen dat Jezus gestorven is aan het kruis. Hij stierf aan het kruis om de zonden van alle mensen op zich te kunnen nemen. Twee dagen later op de Paasdag herdenken christenen dat Jezus opstond uit de dood. Ze geloven dat Jezus hiermee wilde laten zien dat de dood niet het einde is. Iedereen die in God gelooft zal bij hem een eeuwig leven hebben. Op Paasdag worden veel kerken versierd met bloemen en tijdens de kerkdiensten wordt er veel gezongen. De eieren die met Pasen worden gegeten, zien christenen als symbool voor het nieuwe en eeuwige leven dat Jezus aan alle gelovigen gaf. In de Bijbel staat dat veertig dagen na de opstanding van Jezus de Hemelvaart plaatsvond. Na zijn opstanding verscheen Jezus vaak aan zijn volgelingen en vertelde wat ze moesten doen als hij in de hemel zou zijn. Hij beloofde hen nooit te verlaten. Nadat hij zijn volgelingen had gezegend, steeg hij ten hemel. Zijn volgelingen konden hem toen niet meer zien. Tien dagen na Hemelvaart en vijftig dagen na Pasen is het Pinksteren. Christenen geloven dat God op deze dag zijn Heilige Geest naar de volgelingen van Jezus zond. Hierdoor konden zij plotseling in andere talen spreken en ook mensen in andere landen over Jezus vertellen. Christenen noemen dit ‘spreken in tongen´. In sommige kerken wordt Pinksteren heel uitbundig gevierd. De kerkgangers dansen met geheven handen in het rond om zo de heilige geest te kunnen ontvangen. Andere christelijke feestdagen Naast het bekende Kerst en Pasen zijn er ook genoeg andere christelijke feestdagen die in Nederland niet meer gevierd worden of waar het christelijke er van af is: - Werelddierendag: Dag waarop de Heilige Franciscus van Assisi wordt herdacht. - Valentijnsdag: Dag waarop de Heilige Valentijn wordt herdacht - Sinterklaas: Dag waarop de Heilige Nicolaas wordt herdacht - Sint Maarten: Dag Waarop de heilige Maarten wordt herdacht - Drie koningen: Dag waarop het bezoek van de drie wijzen uit het oosten wordt herdacht bij de geboorte van Jezus. Niet al deze feestdagen worden gevierd. Het ligt er maar net aan of diegene protestant of katholiek is. Opdracht: Je gaat een verslag maken over een christelijk feestdag naar keuze. De eisen aan het verslag zijn: - Minimaal 1 a4tje aan tekst. - Maximaal lettertype 12 - Maximaal twee afbeeldingen De volgende vragen moeten worden beantwoord in je verslag: - Wanneer wordt het feest gevierd? - Wat is de betekenis van het feest? - Hoe werd het feest vroeger gevierd? - Hoe wordt het feest vandaag de dag gevierd? Je moet het verslag de volgende les kunnen laten zien op de laptop. Je hebt de keuze uit de volgende feestdagen: - Drie Koningen - Valentijnsdag - Carnaval - Palm Pasen - Pasen - Hemelvaart - Pinksteren - Wereld dierendag - Sint Maarten - Halloween/Aller heiligen - Sinterklaas - Kerst Begrippen Omschrijving Messias Bevrijder van een volk Discipelen Leerlingen van Jezus Vervolgd Omgebracht/gedood Missionarissen Priesters die het geloof verspreiden Kerstening Het brengen van het juiste geloof naar een land/gebied Paus Leider van de katholieken en bisschop van Rome Hostie Rond stukje brood Maarten Luther Monnik die vond dat de kerk moest veranderen. Bidden Contact zoeken met god Kerk Gebouw van de christenen Dominee Leider van een protestantse kerk Priester Leider van een katholieke kerk Bijbel Heilig boek van de christenen Heilige communie Katholieke kinderen doen voor het eerst mee met het laatste avondmaal (eucharistieviering) Belijdenis Protestantse kinderen geven in het openbaar aan christelijk te zijn. Psalmen Liederen die in de Bijbel staan Seculier Niet-godsdienstig Advent Vier weken voor kerst (komst van Jezus) Vastentijd Tijd waarin iemand zich onthoudt van eten en/of drinken Carnaval Katholiek feest waarbij men nog een dag alles mag voorafgaand aan de vastentijd Palmzondag Dag waarop de aankomst van Jezus in Jeruzalem wordt herdacht Goede vrijdag Dag waarop jezus gekruisigd werd Paasdag Dag waarop Jezus opstond uit de dood Hemelvaart Dag waarop Jezus naar de hemel ging Pinksteren Dag waarop de Heilige Geest op aarde kwam.