photo.jpg

## 1.3 Gesteente Heb je weleens een zandkasteel gebouwd op het strand in je hand? Als je zandkorrels op het strand in je hand neemt, zien ze eruit als kleine stenen. Waar komt bijvoorbeeld die zandkorrel vandaan waar jij met je voeten op het strand in staat? ### Leerdelen - Je weet wat massabew...

## 1.3 Gesteente Heb je weleens een zandkasteel gebouwd op het strand in je hand? Als je zandkorrels op het strand in je hand neemt, zien ze eruit als kleine stenen. Waar komt bijvoorbeeld die zandkorrel vandaan waar jij met je voeten op het strand in staat? ### Leerdelen - Je weet wat massabewegingen zijn. - Je begrijpt welke rol erosie speelt in de verandering van het landschap in gebergten en herkent rivier en gletsjerdalen. - Je kunt de verschillen tussen grind, zand en klei verklaren. ### Vallend gesteente Langs paden in bergen ligt het vol met rotsen en kleine stenen. Wanneer je hier wandelt, schiet soms een steen onder je schoen vandaan en rolt de helling af. Als los gesteente, dat door verwering is afgebrokkeld, langs een helling naar beneden rolt, schuift of valt, noemen we dat *massabewegingen*. Op welke manier het materiaal de helling af beweegt, hangt af van de omvang van het gesteente en hoe steil de helling is. Bij een steile helling zal het gesteente rollen of vallen. Bij een flauwe helling zal het gesteente juist langzaam naar beneden schuiven. In *bron 16* zie je dat door massabewegingen los gebroken gesteente de weg terecht is gekomen. Het materiaal heeft daar een *puinhelling* gevormd. ### Erosie Een kenmerk van verweerd gesteente langs een berghelling is dat het vaak rechthoekig van vorm en scherp is. **U-vormig dal** **Bovenloop** **Middelloop** **Rivier** **Benedenloop** ### Van grind tot klei Het lijkt misschien onvoorstelbaar, maar al dat harde gesteente verbrokkelt, verslijt en verandert dus van samenstelling. Zoals je hebt kunnen lezen, wordt in de bovenloop van de rivier gesteente steeds kleiner. Het water dat met de rivier mee stroomt, neemt stukjes grind mee die uiteindelijk richting de zee worden vervoerd. Tijdens de reis van soms wel honderden kilometers botsen stukjes meegevoerd grind tegen elkaar. De stukjes grind worden