Üçüncü Dalga Yaklaşımlar PSI 309 PDF

Üçüncü Dalga Yaklaşımlar PSI 309 – Psikoterapi Yaklaşımları 11. Hafta Güliz Zeynep Tarman BİLİNÇLİ FARKINDALIK (MINDFULNESS)  TEMEL KAVRAMLAR ⊡ Bilinçli Farkındalık, “dikkati kasıtlı olarak şi...

Üçüncü Dalga Yaklaşımlar PSI 309 – Psikoterapi Yaklaşımları 11. Hafta Güliz Zeynep Tarman BİLİNÇLİ FARKINDALIK (MINDFULNESS)  TEMEL KAVRAMLAR ⊡ Bilinçli Farkındalık, “dikkati kasıtlı olarak şimdiki anda odaklayarak ortaya çıkan farkındalıktır.” ⊡ Kabul, kişinin mevcut deneyimini yargılamadan veya tercih etmeden almayı içeren bir süreçtir. 3  BİLİNÇLİ FARKINDALIK ⊡ 4 temel yaklaşım: 1. Bilinçli Farkındalık Odaklı Stres Azaltma (MBSR) 2. Bilinçli Farkındalık Odaklı Bilişsel Terapi (MBCT) 3. Diyalektik Davranışçı Terapi (DBT) 4. Kabul ve Kararlılık Terapisi (ACT) 4  Bilinçli Farkındalık Odaklı Stres Azaltma (MBSR) Bilinçli Farkındalık Odaklı Bilişsel Terapi (MBCT)  MBSR ⊡ MBSR kendi başına bir psikoterapi biçimi değildir, ancak terapiye yardımcıdır. ⊡ MBSR, insanlara şimdiki zamanda daha dolu yaşamayı öğrenmelerinde yardımcı olur. ⊡ MBSR'de öğretilen beceriler, farkındalığı geliştirmeyi amaçlayan oturma meditasyonu ve dikkat odaklı yoga içerir. ⊡ MBSR programları hastanelerde, kliniklerde, okullarda, işyerlerinde, Jon Kabat-Zinn ofislerde, hukuk fakültelerinde, cezaevlerinde ve sağlık merkezlerinde 6  MBCT ⊡ Bilişsel davranış terapisinin (BDT) bileşenlerini içeren MBSR'den uyarlanan haftalık iki saatlik seanslardan oluşan sekiz haftalık bir grup tedavi programıdır. ⊡ Danışanlar, otomatik olumsuz düşünce kalıplarına bilinçli yanıt vermeyi öğrenirler. ⊡ Öz-şefkat MBCT'nin temel bileşenleridir. 7  MBCT Kanıta Dayalı Bulgular ⊡ MBCT, geçmişte depresyon geçirmiş kişilerde nüks oranını %78'den %36'ya yani yarıdan fazla düşmektedir (Ma veTeasdale, 2004). ⊡ Farkındalık, ergenlerde kaygı, depresyon ve somatik semptomlarını azaltmış, benlik saygısını ve uyku kalitesini artırmıştır (Biegel ve ark., 2009). ⊡ Farkındalık ve yeme bozuklukları, kronik ağrı, bağışıklık, uyku kalitesi, uykusuzluk, akademik performans, kaygı ve depresyon gibi konularda geniş çapta çalışmalar mevcuttur. ⊡ https://www.mindfulschools.org/resources/room-to-breathe/ 8  BİLİNÇLİ FARKINDALIK EGZERSİZİ 10 dakika boyunca beden nefesi ve ses farkındalığı egzersizi. ⊡ Meditasyon öncesi, sırası ve sonrasındaki deneyimleriniz ⊡ Karşılaştığınız zorluklar var mı? https://www.youtube.com/watch?v=utP1DQF66e4&list=RDLVGrTMWlulQ9Q&index=5 9  Evde, işte veya ders Formal mindfulness Informal mindfulness GÜN çalışırken uygulanan egzersizi anları mindfulness ÖRNEK 10 dakikalık vücut İşe giderken kuş cıvıltılarını Dikkatimin dağılmasını taraması yapıldı. dinledim. Güne başlamak için önlemek için e-posta Vücudumdaki gerginliği çok güzel bir yol ve işe uyarımı kapattım fark ettim ve gitmesine başladığımda daha sakin ve izin verebildim. Sonunda daha hazır olduğumu fark daha rahat hissettim. ettim. Pazartesi Salı Çarşamba Perşembe Cuma Cumartesi Pazar 10 Diyalektik Davranışçı Terapi (DBT)  TEMEL KAVRAMLAR ⊡ Diyalektik Davranışçı Terapi (DBT) ⊡ Marsha Linehan ve Washington Üniversitesi İntihar Davranışları Araştırma Kliniğindeki meslektaşları tarafından geliştirilmiştir. ⊡ intihar davranışı sergileyen (kasıtlı olarak kendine zarar verme davranışı) ve borderline kişilik bozukluğu tanılı kadınlar için özel tedavi protokolü. 12  DBT ⊡ DBT, bilişsel-davranışçı ve Doğu meditasyon uygulamalarını psikodinamik, kişi merkezli (koşulsuz olumlu saygı), Gestalt yaklaşımlarının unsurlarıyla harmanlaması bakımından bütünleştirici bir tedavi yaklaşımıdır. ⊡ Zor bir klinik popülasyona yöneliktir. ⊡ Tekrarlanan intihara meyilli ve kendine zarar verici davranışlarda bulunan ve düzenli olarak duygusal düzensizlik yaşayan danışanlar, hızla cesareti kırılır, alaycı hale gelir ve tükenir. 13  DBT ⊡ Biyososyal teorik bir modele dayalıdır. ⊡ duygusal düzensizlik ⊡ Çevreseye uyumsuzluk □ ‘yanlış, kusurlu, uygunsuz.’ ''Seni olduğun gibi kabul ediyorum ve değişmene yardım ediyorum.'' 14  EGZERSİZ DBT ve Kendi Kendini Yatıştırmak DBT'de, ‘stres toleransı’na güçlü bir odaklanma vardır. İnsanlar çeşitli şekillerde kendilerini yatıştırırlar. Kendinizi ve yaptıklarınızı düşünün. Kendinizi sakinleştirmek veya yatıştırmak için genellikle ne yaparsınız? Bir liste yapın: Aşağıdaki beş duyusal modaliteyi düşünün ve doğal kendi kendini yatıştırma stratejilerinizi başlıklar altında düzenleyin. 1. İşitme – klasik müzik dinlemek 2. Görme – sevdiklerinizin resimlerine bakmak 3. Dokunma – yumuşak bir yastığa dokunma 4. Tat - bir fincan çay içmek 5. Koku – kokulu mum yakmak 15  EGZERSİZ DBT ve Kendi Kendini Yatıştırmak ⊡ Kendini yatıştırma aktivitelerinizden bazılarını kullanarak pratik yapmak için bir hafta ayırın. ⊡ Bunu kasıtlı olarak üç şekilde yapmalı ve sizin için ne kadar iyi geldiğine dair kısa bir günlük tutmalısınız. 1. Stresli bir aktiviteye girmeden önce kendi kendini yatıştırma stratejisi kullanın. 2. Kendinizi stresli hissettiğinizde kendinizi yatıştırma stratejisi kullanın. 3. Stresli bir dönemi atlattıktan sonra kendinizi yatıştırma stratejisi kullanın. 16  DBT DBT'nin İşlevleri Terapist ve danışan aşağıdakileri yapar: (a) danışanlar bir grup formatında 12 aylık psikoeğitimsel beceri eğitimine katılım gösterirler; (b) danışanlar, motivasyonu artırmak, beceri edinme ve uygulama engellerini ele almak ve belirli becerileri gerçek dünyaya genellemek için bir terapistle bireysel olarak çalışır; (c) terapistler ayrıca teknik yardım ve duygusal destek için haftalık bir profesyonel danışma grubuna katılmayı taahhüt eder; (d) danışanın duygusal olarak onaylanmasını ve beceri gelişimini kolaylaştırmak için danışanın kişisel çevresi ile aile seansları veya istişareler yapılır. (Linehan, 1993) 17  DBT Kanıta Dayalı Bulgular ⊡ DBT kanıta dayalıdır ve güçlü ampirik desteğe sahiptir. ⊡ Sistematik araştırmalar, 2 yıl sonra olumlu sonuçların varlığına işaret etmektedir. ⊡ Terapistler çok zorlu bir tedavi grubu ile etkili bir şekilde çalışabilirler. ⊡ BPD ve intihar davranışları geliştirme riski taşıyan zorlu, ancak eşiğin altındaki ergenler için önleyici stratejiler sunmaktadır. ⊡ Madde kötüye kullanımı, suçlular, depresyon ve kişilik bozuklukları olan ileri yaşlardaki danışanlar gibi ek durumların tedavisinde etkinliği gösteren çalışmalar mevcuttur. (Koons et al., 2001; M. M. Linehan et al., 2006; van den Bosch, Verheul, Schippers, & van den Brink, 2002) 18 Kabul ve Kararlılık Terapisi (ACT)  TEMEL KAVRAMLAR ⊡ Kabul ve Kararlılık Terapisi (ACT) ⊡ Birey merkezli kabul kavramına güçlü bir vurgu yapan yeni nesil bir davranış terapisidir. ⊡ Steven Hayes tarafından geliştirilmiştir. https://www.youtube.com/watch?v=o79_gmO5ppg 20  ACT ⊡ Bir baş harf kümesi olarak değil, bir kelime olarak telaffuz edilir – ACT (Eylem) ⊡ Radikal davranış terapisini farkındalık yaklaşımlarıyla birleştirir. ⊡ ACT, farkındalığı klinik uygulamaya entegre eder. ⊡ Bu nedenle ACT, kabul (acceptance) kelimesiyle başlar. ⊡ Aynı zamanda, kararlılık (commitment) kelimesinin geldiği, değerlere dayalı kararlı eylemi vurgular. 21  ACT ⊡ Mevcut tanısal değerlendirme ve tıbbi modelleri reddeder. ⊡ ACT geliştiricileri, sağlıklı normallik (ve bir hastalık olarak anormallik) varsayımlarının kusurlu olduğuna inanır. Hastalık, bozukluk veya psikopatoloji modeli yanlış ve kusurlu olarak görülür. BDT'nin irrasyonel inançları veya olumsuz otomatik düşünceleri için bu ne diyorlar? 22  ACT vs. BDT ACT BDT Tüm düşünceler normal ve doğaldır ve hatalı Danışanlar, depresif veya kaygılı bir duruma değildir. katkıda bulunan olumsuz bilişlere sahip olarak görülür. Danışanlara, düşüncelerini kabul etmek için Olumsuz düşünceleri ortadan kaldırmak için farkındalık yaklaşımlarını kullanmaları için düşünceleri tartışın veya yeniden koçluk yapın -düşünceleriyle savaşmaya yapılandırın. Bunu yaparak zihinsel sağlığı çalışmak yerine- çünkü düşünceler zaten iyileştirmek mümkündür. kötü şeyler değildir. Olumsuz düşünceleri patolojik hale getirmek, Eğer olumsuz düşünceler yönetilemezse, bu depresyonu, kaygıyı ve diğer zihinsel sağlık işlevselliği azaltmaktadır. durumlarını kötüleştirebilir. 23  TEŞEKKÜRLER! Sorusu Olan? [email protected] Ofis Saatleri: Salı ve Cuma (11.40 – 14.40) Ders slaytlarını STIX’de bulabilirsiniz! 24