Hoofdstuk 9 Specifieke werkzaamheden PDF

Veiligheid VOL-VCA VOL-VCA Dimitri De Raeve 3/11/2023 1 Hoofdstuk 10 Specifieke werkzaamheden VOL-VCA Dimitri De Raeve 3/11/2023 2  Specifieke werkzaamheden: 1. Lassen 2. Besloten ruimten 3. Ex-zones 4. Sloopwerken en uitgravingen 5. Asbest 6....

Veiligheid VOL-VCA VOL-VCA Dimitri De Raeve 3/11/2023 1 Hoofdstuk 10 Specifieke werkzaamheden VOL-VCA Dimitri De Raeve 3/11/2023 2  Specifieke werkzaamheden: 1. Lassen 2. Besloten ruimten 3. Ex-zones 4. Sloopwerken en uitgravingen 5. Asbest 6. Kwartsstof VOL-VCA Dimitri De Raeve 3/11/2023 3  Specifieke werkzaamheden: 1. Lassen 2. Besloten ruimten 3. Ex-zones 4. Sloopwerken en uitgravingen 5. Asbest 6. Kwartsstof VOL-VCA Dimitri De Raeve 3/11/2023 4  Lassen Bij lassen wordt gebruik gemaakt van warmte om een smeltbad-verbinding tot stand te brengen tussen twee metalen delen, al dan niet door toevoeging van extra lasmateriaal. Elektrisch lassen Autogeen lassen VOL-VCA Dimitri De Raeve 3/11/2023 5  Elektrisch lassen VOL-VCA Dimitri De Raeve 3/11/2023 6  Elektrisch lassen http://nl.wikipedia.org/wiki/Lassen#Geschiedenis VOL-VCA Dimitri De Raeve 3/11/2023 7  Risico’s Voor de mens: Elektrocutie Vergiftiging door inademen van lasrook Oogbeschadiging (UV-straling) Verbranden van de huid (IR-straling) Voor de omgeving: Brand en explosie VOL-VCA Dimitri De Raeve 3/11/2023 8  Elektrocutie De spanning ligt rond 80 V; Het lastoestel moet geïsoleerd zijn; Het lastoestel moet geaard zijn; Aarding moet in de kabel van de elektrodehouder geïntegreerd zijn; Groot risico in besloten ruimtes! VOL-VCA Dimitri De Raeve 3/11/2023 9  Brand en explosie Inherent aan het werk! Wegspattend materiaal… Steeds een brandblusapparaat in de buurt! Welk type? Dikwijls een vuurvergunning nodig! VOL-VCA Dimitri De Raeve 3/11/2023 10  Straling Zeer fel licht Oogvermoeidheid UV-straling Huidverbranding Lasogen IR-straling = warmte! Huidverbranding Nooit lassen met blote handen, armen of benen, ook niet als het warm is! VOL-VCA Dimitri De Raeve 3/11/2023 11  Vergiftiging door lasrook VOL-VCA Dimitri De Raeve 3/11/2023 12  Autogeen lassen Bij autogeen lassen is de warmtebron, de verbranding van een gasmengsel. O2 (zuurstof) C2H2 (acetyleen) O2 (zuurstof) C3H8 (propaan) Vlamtemperaturen Meer dan 3000 °C VOL-VCA Dimitri De Raeve 3/11/2023 13  Autogeen-lasinstallatie 1. Zuurstoffles 2. Acetyleenfles 3. Veiligheidsketting 4. Afsluiter zuurstoffles 5. Afsluiter acetyleenfles 6. Drukregelaar zuurstof 7. Drukregelaar acetyleen 8. Vlamdover zuurstof 9. Vlamdover acetyleen 10. Zuurstofslang 11. Acetyleenslang 12. Handgreep lasbrander 13. Mengbuis 14. Steun voor de slangen 15. Veiligheidsvoorschriften 9 is verplicht, 8 is optioneel VOL-VCA Dimitri De Raeve 3/11/2023 14  Acetyleen Acetyleen is een synthetisch gas Lichter dan lucht Kleurloos Knoflookgeur Onstabiel Uiterst explosief! Heeft een zeer breed menggebied → LEL = 2,4 % → UEL = 82 % VOL-VCA Dimitri De Raeve 3/11/2023 15  Acetyleenflessen Rechtopstaand gebruiken! Of onder een hoek van minimaal 30° Flessen in een flessenwagen plaatsen Flessen steeds vastmaken Gevaar voor omvallen VOL-VCA Dimitri De Raeve 3/11/2023 16  Vlamdovers VOL-VCA Dimitri De Raeve 3/11/2023 17  Slangbreukbeveiliging VOL-VCA Dimitri De Raeve 3/11/2023 18  Opslag acetyleen Acetyleen wordt opgelost in aceton. De flessen zijn gevuld met een poreus materiaal waarin het mengsel aceton-acetyleen vastgehouden wordt. VOL-VCA Dimitri De Raeve 3/11/2023 19  Kleurcode gascilinders VOL-VCA Dimitri De Raeve 3/11/2023 20  Specifieke werkzaamheden: 1. Lassen 2. Besloten ruimten 3. Ex-zones 4. Sloopwerken en uitgravingen 5. Asbest 6. Kwartsstof VOL-VCA Dimitri De Raeve 3/11/2023 21  Kenmerken van besloten ruimten Meestal nauw, maar groot genoeg om betreden te kunnen worden Moeilijk toegankelijk Meestal slechts één toegang Slechte vluchtmogelijkheden Niet bedoeld om er continu te verblijven Geen of slechte ventilatie Geen of slechte verlichting … VOL-VCA Dimitri De Raeve 3/11/2023 22  Voorbeelden van besloten ruimten Silo’s Rioleringen Tanks Schoorstenen Liftschachten Kruipruimtes … VOL-VCA Dimitri De Raeve 3/11/2023 23  Gevaren van werken in besloten ruimten (p.120) Verstikking Brand en explosie Vergiftiging Elektrocutie … VOL-VCA Dimitri De Raeve 3/11/2023 24  Boer dood door giftige dampen regenput Een 66-jarige landbouwer uit Leffinge stierf zondagmiddag nadat hij in een waterput op zijn familieboerderij bedwelmd raakte door giftige dampen. De man viel in de put toen hij de vlotter wilde herstellen. Hij raakte bevangen door waterstofsulfidegas in de put en verdronk. Ook zijn zoon en diens echtgenote vielen in de welput en raakten bevangen toen ze de man wilden redden. Zij konden echter nog gereanimeerd worden door de hulpdiensten. Ook een ambulancier raakte bedwelmd. 30 april 2012 - Het Nieuwsblad; p.6; 338w. VOL-VCA Dimitri De Raeve 3/11/2023 25  Arbeider bij ArcelorMittal stikt in giftig argongas De 44-jarige Duitse arbeider die donderdagavond om het leven kwam in de staalfabriek ArcelorMittal in de Gentse haven stikte door een combinatie van zuurstoftekort en het inademen van het gevaarlijke argongas. Dat bleek na onderzoek in de convector waar het ongeval gebeurde. De arbeider, die voor een externe firma Loëwe onderhoudswerken aan het uitvoeren was, zakte donderdagavond plots in elkaar tijdens de afbraak van de laatste stukken van een stelling op de bodem van een convector. Zijn collega stond bovenaan de kuip, maar zag zijn collega ineenzakken. Hij haalde hulp en liet zichzelf in de kuip zakken. Maar toen ook hij begon te wankelen, sloeg de derde arbeider alarm. Voor de 44-jarige man kon geen hulp meer baten, maar de collega werd nog naar het ziekenhuis gebracht, waar hij gisteren weer bij bewustzijn was. Het Laatste Nieuws, 12 februari 2011 Het Nieuwsblad, 12 februari 2011 VOL-VCA Dimitri De Raeve 3/11/2023 26  Maatregelen bij werken in besloten ruimten Verblijf moet zo kort mogelijk Werkvergunning nodig! Metingen bij werken in besloten ruimte: o Zuurstofpercentage (continu meten!) Soms mechanische beluchting nodig o Explosieve gassen Soms continue gasmonitoring nodig → Meer dan 10 % van LEL → ruimte verlaten o Concentratie giftige gassen Steeds lager dan grenswaarde! VOL-VCA Dimitri De Raeve 3/11/2023 27  PBM in besloten ruimten Standaard Overall Veiligheidsbril Handschoenen Veiligheidsschoenen Veiligheidshelm Extra Onafhankelijke adembescherming Gehoorbescherming Veiligheidsharnas … VOL-VCA Dimitri De Raeve 3/11/2023 28  Veiligheidswacht bij werken in besloten ruimte Steeds minstens 2 personen aanwezig: Degene die de werken uitvoert (min. 18 j.) Veiligheidswacht VOL-VCA Dimitri De Raeve 3/11/2023 29  Veiligheidswacht waakt over de veiligheid van de persoon die in de besloten ruimte is; oefent toezicht uit; onderhoudt de communicatie; is opgeleid; heeft kennis van de PBM; is minstens 18 jaar; moet, indien er iets misgaat: ter plaatse blijven; interventieploeg verwittigen; nodige hulp bieden zonder zelf de ruimte te betreden! (foutje op p.122 in boek…) VOL-VCA Dimitri De Raeve 3/11/2023 30  Verven en lakken in besloten ruimten Verfdampen zijn zwaarder dan lucht! Onafhankelijke ademhalingsbescherming is dus verplicht! Na de werken moet de ruimte verlucht blijven tot de concentratie van gassen beneden 10 % LEL gedaald is. Ruimte mag niet afgesloten worden. Alle apparatuur moet geaard zijn. Statische elektriciteit!!! VOL-VCA Dimitri De Raeve 3/11/2023 31  Lassen in besloten ruimten Lassen veroorzaakt steeds schadelijke gassen Alle brandbare stoffen verwijderen. Blusmiddelen binnen handbereik houden. Gedwongen ventilatie is noodzakelijk. Zuurstof- en acetyleenflessen mogen niet mee in de ruimte! Slangen vooraf controleren op lekkage! … VOL-VCA Dimitri De Raeve 3/11/2023 32  Elektrocutiegevaar in besloten ruimten Gebruik bij voorkeur pneumatisch gereedschap. Gebruik extra lage spanningen (batterij). Indien netspanning nodig is, altijd veiligheids- en scheidingstransformator gebruiken. Lock-out- en tag-out-procedures toepassen. … VOL-VCA Dimitri De Raeve 3/11/2023 33  Specifieke werkzaamheden: 1. Lassen 2. Besloten ruimten 3. Ex-zones 4. Sloopwerken en uitgravingen 5. Asbest 6. Kwartsstof VOL-VCA Dimitri De Raeve 3/11/2023 34  Ex-zones (ATEX-zones) Aanwezigheid van explosief GAS-mengsel Zone 0 Zone 1 Zone 2 Aanwezigheid van STOF Zone 20 Zone 21 Zone 22 VOL-VCA Dimitri De Raeve 3/11/2023 35  Ex-zones (ATEX-zones) Zone 0 (EN 60079-10) Een bereik/gebied waarbij continue of gedurende lange tijd een explosiegevaarlijk gasmengsel aanwezig is Zone 1 (EN 60079-10) Een bereik/gebied waarbij onder normale bedrijfsomstandigheden rekening moet worden gehouden dat er een explosiegevaarlijk gasmengsel kan optreden Zone 2 (EN 60079-10) Een bereik/gebied waarbij er, in normale omstandigheden, geen rekening gehouden wordt met explosiegevaarlijke gasmengsels, maar indien deze zich toch voordoen dan slechts zelden, en ook nog kortstondig. VOL-VCA Dimitri De Raeve 3/11/2023 36  Ex-zones (ATEX-zones) Zone 20 (EN 50281-1-2) Een bereik/gebied met een explosiegevaarlijke atmosfeer in de vorm van een wolk brandbaar stof in de lucht die langdurig of vaak aanwezig is. Zone 21 (EN 50281-1-2) Bereiken/gebieden, waarbij er rekening mee gehouden dient te worden dat een explosiegevaarlijke atmosfeer in de vorm van een wolk brandbaar stof in lucht bij normale bedrijfsomstandigheden bij gelegenheid optreedt. Zone 22 (EN 50281-1-2) Bereiken/gebieden waarbij er, in normale omstandigheden, geen rekening gehouden dient te worden met een explosiegevaarlijke atmosfeer in de vorm van een wolk brandbaar stof in lucht, maar indien deze zich toch voordoen dan alleen kortstondig. Lagen, neerslag en ophopingen van brandbaar stof m.u.v. reservoirs dienen te worden vermeden. VOL-VCA Dimitri De Raeve 3/11/2023 37  Specifieke werkzaamheden: 1. Lassen 2. Besloten ruimten 3. Ex-zones 4. Sloopwerken en uitgravingen 5. Asbest 6. Kwartsstof VOL-VCA Dimitri De Raeve 3/11/2023 38  Sloopwerkzaamheden en uitgravingen Gevaren bij slopen: Instorting Vallend sloopmateriaal Uitstekende constructiedelen … Maatregelen: Werk volgens een sloopplan Werkplek vrij van sloopafval (afvoeren) Scherm uitstekende delen af Houd rekening mat draagkracht van wat er nog staat Plaats randbeveiliging … VOL-VCA Dimitri De Raeve 3/11/2023 39  Sloopwerkzaamheden en uitgravingen Gevaren bij uitgravingen: Elektrocutie bij beschadiging van kabels Brand en explosie bij beschadiging van gasleidingen Bedolven worden … Maatregelen: Gebruik een niet-getande graafbak! Goede stut- en taludvoorzieningen Vluchtwegen vrijwaren … VOL-VCA Dimitri De Raeve 3/11/2023 40  Specifieke werkzaamheden: 1. Lassen 2. Besloten ruimten 3. Ex-zones 4. Sloopwerken en uitgravingen 5. Asbest 6. Kwartsstof VOL-VCA Dimitri De Raeve 3/11/2023 41  ASBEST komt van het Griekse woord ‘asbestos’ wat ‘onverwoestbaar’ betekent. AMIANT (Frans voor asbest) komt ook uit het Grieks. ‘Amiantos’ betekent ‘puur, zuiver’ omdat asbest geen schade vertoont als het in het vuur gegooid wordt. VOL-VCA Dimitri De Raeve 3/11/2023 42  Asbest? Asbest is een natuurlijk mineraal dat is opgebouwd uit microscopisch kleine vezels. Asbestvezels worden afhankelijk van hun vorm in 2 groepen onderverdeeld: Serpentijnen (met gekrulde vezels) witte asbest (Chrysotiel). Amfibolen (met vezels in de vorm van staafjes) Groene asbest (Actinoliet bruine asbest (Amosiet) blauwe asbest (Crocidoliet) Grijze asbest (Tremoliet) Gele asbest (Anthofyliet) VOL-VCA Dimitri De Raeve 3/11/2023 43 VOL-VCA Dimitri De Raeve 3/11/2023 44  Waarom asbest gebruiken? Werd vroeger (vanaf jaren 1960) vaak gebruikt in de bouwsector omwille van verschillende goede eigenschappen: Hittebestendig Warmte-isolerend Grote slijtweerstand Bestand tegen chemische stoffen Goedkoop! VOL-VCA Dimitri De Raeve 3/11/2023 45  Toepassingen golfplaten dakbedekking op schuren onderlaag van vinyl-vloerbedekking plantenbakken vensterbanken spuitlagen op staalconstructies isolatiemateriaal in oude elektrische apparaten zoals broodroosters, haardrogers, strijkijzers remvoeringen en koppelingsplaten afscheidingswanden ('Eternitplaat') plafondplaten isolatie rondom cv-ketels. VOL-VCA Dimitri De Raeve 3/11/2023 46 Toepassingen 11/3/2023 VOL-VCA Dimitri De Raeve 47  Soorten asbest Chrysotiel (witte asbest) Crocidoliet (blauwe asbest) →Meest gevaarlijk (in niet hechtgebonden toestand) Amosiet (bruine asbest) VOL-VCA Dimitri De Raeve 3/11/2023 48  Risico’s van blootstelling aan asbest De vezelachtige structuur valt uiteen Vezels kunnen bijna onbeperkt splitsen uiterst kleine deeltjes!!! (niet zichtbaar!) Inademen Vezels zetten zich vast, diep in de longen Inslikken Vezels doorboren darmwand De vezels op zich zijn niet giftig, maar ze worden in het lichaam zonder succes aangevallen → ingekapseld… (cfr. tatoo) VOL-VCA Dimitri De Raeve 3/11/2023 49  Aandoeningen ten gevolge van asbest Asbestose Verminderde longcapaciteit Ademhalingsmoeilijkheden Asbestlongkanker Grote tumoren in de longen Mesothelioom Aandoening van de vliezen rondom longen, de buik en het hart De ziektes manifesteren zich pas vele jaren (10 j.. 40 j) na de blootstelling! VOL-VCA Dimitri De Raeve 3/11/2023 50  Asbest blijft nog altijd slachtoffers maken Het Fonds voor Beroepsziekten ontving de laatste 25 jaar in ons land meer dan 7.000 aanvragen voor mensen die het slachtoffer zijn van asbestose. De gemiddelde levensverwachting voor iemand met mesotelioom (longvlieskanker als gevolg van blootstelling aan asbest) bedraagt één jaar. Hoewel het asbestverbod al tien jaar geleden werd ingevoerd, blijft de ziekte verwoestingen aanrichten en zal het aantal slachtoffers blijven toenemen. Dat komt omdat de ziekte jaren na de besmetting nog de kop opsteekt. Info: www.abeva.be Het Nieuwsblad/Brussel-Noordrand; donderdag 01 oktober 2009 VOL-VCA Dimitri De Raeve 3/11/2023 51  Nieuw onderzoek tegen Eternit De Belgische baron Louis de Cartier (89) en de Zwitserse miljardair Stephan Schmidheiny, ex-bestuurders van Eternit Genua, moeten zich in Italië verantwoorden voor onvrijwillige doodslag. Dat is het gevolg van een duizendtal overlijdens die sinds 2008 in verband worden gebracht met asbestvervuiling. De procureur verwijt hen dat ze tussen 1966 en 1986 de veiligheidsvoorschriften verwaarloosden op de werkvloer. Louis de Cartier, de voormalig gedelegeerd bestuurder van de Etex Group, wordt verweten als feitelijke bestuurder onvoldoende maatregelen te hebben genomen om te vermijden dat werknemers en mensen die in de buurt van de fabrieken van Eternit woonden, werden blootgesteld aan asbest. 02 maart 2011 - De Tijd; p.4; 749w. https://kanaalz.knack.be/nieuws/ademloos-legt-wanpraktijken-eternit-bloot/video-normal-1080599.html Documantaire ‘Ademloos’ (VRT, 2018) VOL-VCA Dimitri De Raeve 3/11/2023 52  Proces tegen Eternit begint vandaag Vandaag start het langverwachte proces tegen dak- en gevelproducent Eternit in verband met asbest. Eric Jonckheere trekt naar de rechtbank, hij verloor zijn ouders en twee van zijn broers aan ziektes gelieerd aan asbest. Zelf is hij ook besmet. Het gezin groeide op aan de voet van de Eternitfabrieken in Kapelle-op- den-Bos. 'Ik heb een groot probleem met de lobby die het gebruik van asbest altijd heeft verdedigd, terwijl de schadelijkheid ervan al lang bewezen was. Het maakt me ook kwaad dat België als allerlaatste land in Europa het product heeft verboden. Tot op vandaag geeft de overheid veel te weinig informatie over het gevaar van asbest. Waarom bestaat er bijvoorbeeld nog altijd geen gratis nummer? Elektriciens die in oude gebouwen werken, vergeven van het asbest, zouden ermee geholpen zijn. Asbest maakt in ons land nog elk jaar 800 doden en tussen nu en dertig jaar zullen er nog veel jonge mensen aan sterven.' 24 oktober 2011 - Alle kranten VOL-VCA Dimitri De Raeve 3/11/2023 53  Grondwerken stilgelegd na ontdekking asbest De saneringswerken aan de beekvallei Bergenmeers in Destelbergen zijn gisteren stilgelegd nadat de aannemer er op grote hoeveelheden bouwmateriaal stootte die sporen van asbest bevatten. Vermoedelijk gaat het om een stortplaats van bouwpuin uit de jaren '70. Er werden onmiddellijk stalen van de betrokken materialen onderzocht en daarin bleek asbest aanwezig te zijn. ‘Omdat we geen enkel risico wilden nemen, zijn de graafwerken stopgezet en werd het puin afgedekt en vochtig gehouden om eventuele verspreiding van schadelijke vezels te voorkomen.' 27 oktober 2011 - Het Nieuwsblad VOL-VCA Dimitri De Raeve 3/11/2023 54  Wanneer gevaarlijk? Tijdens de verwerking, plaatsing Tijdens afbraakwerken! Bij mechanische verwerking Slijpen Boren Zagen Breken! In hechtgebonden toestand → geen gevaar Een overschilderd plafond … VOL-VCA Dimitri De Raeve 3/11/2023 55  Wetgeving omtrent gebruik van asbest (1) Verboden Asbesthoudende producten op de markt brengen Werken met asbest (uitz. Gespecialiseerde firma) Asbest in voorraad hebben Asbest zelf verwijderen of opruimen Verplicht Melden dat er asbest aanwezig is (inventaris maken) Duidelijk merken van asbesthoudende producten (labels) Bij vermoeden dat er asbest aanwezig is, onmiddellijk de werken stilleggen! Gespecialiseerde firma inhuren om het asbest te verwijderen VOL-VCA Dimitri De Raeve 3/11/2023 56  Asbest gooit roet in het eten voor renovatie Boerentoren, KBC overweegt verkoop. De Boerentoren of KBC-toren sloot in 2018 nadat er tijdens renovatiewerken historische asbestrestanten waren aangetroffen. Het voorbije jaar werd een inventarisatie opgemaakt van die verborgen asbesthoudende materialen en daaruit blijkt volgens KBC dat een sanering veel langer dan de geplande twee jaar zal duren. Dat maakt dat KBC nu de toekomstplannen met het gebouw wil herbekijken. ‘We toetsen de mogelijkheid af waarbij een vastgoedontwikkelaar de herontwikkeling van de KBC-Toren zou aanpakken, in plaats van dat we zelf eigenaar blijven van het gebouw, het zelf saneren en nadien verder renoveren’, zegt Wim Eraly, algemeen directeur Corporate Banking & Facilities KBC. Belga, 4-12-2019 om 18:54 Binnenland Voorafgaand aan deze herontwikkeling, zal ION een grondige en kwaliteitsvolle sanering laten doorvoeren door het consortium van gespecialiseerde firma’s, de Tijdelijke Maatschap Asbest Partners België BV (APB), Libreco NV, Monument Renovatie Technieken NV (MRT) en Monument Vandekerckhove NV uit Ingelmunster, dat door KBC zelf werd aangesteld voor de uitvoering van de afbraak-, asbestsanerings- en stabiliteitswerken aan de KBC-Toren. Belga, 19/11/2020 - 11:12 VOL-VCA Dimitri De Raeve 3/11/2023 57  Wetgeving omtrent gebruik van asbest (2) Mag slechts gebruikt worden onder strikt gecontroleerde voorwaarden. Uitzendkrachten mogen NOOIT tewerkgesteld worden bij activiteiten i.v.m. asbestverwijdering. Bedrijf dat asbest verwerkt moet een speciale erkenning en een gecertificeerd kwaliteitsborgingssysteem hebben. Enkel ‘erkende asbestverwijderaars’ mogen asbest verwijderen! Personeel volgt opleiding en jaarlijkse bijscholing! VOL-VCA Dimitri De Raeve 3/11/2023 58 VOL-VCA Dimitri De Raeve 3/11/2023 59  Preventiemaatregelen (1) Bronbestrijding Geen asbestproducten meer produceren Gelden voor erkende Nooit nog asbest gebruiken. asbestverwijderaars! Collectieve beveiliging Afsluiten van de werf Fixeren van vrij asbest Knabbeltang gebruiken i.p.v. slijpschijf Opzuigen van asbeststof (met absoluutfilter) Afval in dubbel geïsoleerde zakken Signalisatie van de werkzaamheden Werkruimte in onderdruk Afgezogen lucht wordt gefilterd (met absoluutfilter) Gescheiden ‘sas’-systeem voor mens en materiaal VOL-VCA Dimitri De Raeve 3/11/2023 60  Preventiemaatregelen (2) Gelden voor erkende PBM asbestverwijderaars! Isolerend werkpak, ondergoed en sokken Volgelaatsmasker met persluchttoevoer (overdruk) Voor korte ingrepen volstaat een volgelaatsmasker met P3-filter. Handschoenen en degelijk schoeisel Hygiëne Bij het verlaten van de ‘zone’ → kleding stofzuigen Douche verplicht in het ‘sas’ vooraleer burgerkleding terug mag aangetrokken worden. VOL-VCA Dimitri De Raeve 3/11/2023 61  Preventiemaatregelen (3) Organisatie Opleiding en informatie Gelden voor erkende Mogelijke risico’s asbestverwijderaars! Onderhoud en gebruik van PBM Strenge veiligheidsvoorschriften en consequent toezicht op de naleving ervan door diensten van het ministerie Jaarlijkse medisch onderzoek met RX Luchtmonitoring plannen van bij de start tot bij de oplevering VOL-VCA Dimitri De Raeve 3/11/2023 62 VOL-VCA Dimitri De Raeve 3/11/2023 63  Specifieke werkzaamheden: 1. Lassen 2. Besloten ruimten 3. Ex-zones 4. Sloopwerken en uitgravingen 5. Asbest 6. Kwartsstof VOL-VCA Dimitri De Raeve 3/11/2023 64  Problematiek Kwarts, of siliciumdioxide, bestaat uit de chemische elementen silicium en zuurstof. Het is een van de meest voorkomende stoffen op aarde. De best gekende vorm is zand, dat bijna zuiver kwarts is. Ook de meeste natuurlijke gesteenten, waaronder dus veel bouwmaterialen, bevatten kwarts. Het kwartsgehalte verschilt per soort (natuur)steen of samengesteld bouwmateriaal. We noemen materiaal kwartshoudend als het meer dan 1,5 % kwarts bevat, vanaf minder dan 1 % kwarts spreken we van “kwartsvrij”. VOL-VCA Dimitri De Raeve 3/11/2023 65  Problematiek Door in steenachtige materialen te frezen, zagen, boren of slijpen komt inadembaar kwartsstof vrij. Vooral bij werken in slecht geventileerde binnenruimten kan de kwartsstofconcentratie hoog oplopen. Daarnaast wordt de hoeveelheid vrijkomend kwartsstof beïnvloed door de samenstelling en de aard van het materiaal. VOL-VCA Dimitri De Raeve 3/11/2023 66  Problematiek Kwartsstof is heel fijn stof, dat niet of nauwelijks zichtbaar is. Het bestaat uit uiterst kleine onoplosbare stofdeeltjes, die bij onvoldoende bescherming diep doordringen in de longen. Daardoor raakt het longweefsel beschadigd en ontstaan kortademigheid en een gevoel van benauwdheid. Andere symptomen zijn hoesten en pijn in de borst. VOL-VCA Dimitri De Raeve 3/11/2023 67  De gezondheidsproblematiek bij kwarts De gezondheidsproblemen die kwarts kunnen veroorzaken zijn zeker bij de oudere bevolking zeer goed gekend: Irritatie van de luchtwegen: Inademing van kwartsstof kan kortademigheid veroorzaken, waardoor irritaties aan de luchtwegen ontstaan. Longaandoeningen: Door kwartsstof in te ademen kan iemand stoflong of silicose krijgen, een ongeneeslijke ziekte waardoor het longweefsel minder elastisch wordt. Bij inspanningen ontstaan dan kortademigheid en benauwdheid. Andere symptomen zijn hoesten en pijn in de borst. Die schade is onherstelbaar. Kanker: Kwartsstof is op zich niet kankerverwekkend, maar blootstelling aan kwartsstof zorgt ervoor dat het longweefsel minder elastisch wordt. Daardoor worden andere schadelijke stoffen, die wel kanker kunnen veroorzaken (bv. de teer in tabaksrook), minder gemakkelijk uit de longen verwijderd. VOL-VCA Dimitri De Raeve 3/11/2023 68  Welke materialen bevatten kwarts? beton: 25 % tot 70 % zandsteen: 50 % tot 90 % baksteen: 30 % marmer: 2% VOL-VCA Dimitri De Raeve 3/11/2023 69  Hoe groot is de blootstelling? De concentratie aan inadembaar kwartsstof bij het droog zagen van betonklinkers bedraagt 3.955 µg/m³. Dit betekent dat iemand die gedurende 8 uur constant betonklinkers zou doorzagen, blootgesteld zou worden aan een dosis die de wettelijk toegelaten dosis met een factor 40 overtreft. Bij het leggen van betonklinkers in de nabijheid van droogzagen van betonklinkers bedraagt de concentratie aan kwartsstof 921 µg/m³. Als je een hele dag in deze omstandigheden werkt, word je blootgesteld aan een dosis die de wettelijk toegelaten dosis met een factor 10 overtreft. VOL-VCA Dimitri De Raeve 3/11/2023 70  Preventiemaatregelen Bronbestrijding Gipsblokken i.p.v. baksteen Standaardafmetingen (zo weinig mogelijk slijpwerk) Collectieve beveiliging Nat zagen Afzuiging op bewerkingsmachines Regelmatig nat poetsen Goede en regelmatige ventilatie PBM Ademhalingsbescherming met P3-filter In combinatie met ‘nat’-werken is P2-masker voldoende VOL-VCA Dimitri De Raeve 3/11/2023 71 Bedankt! Dimitri De Raeve [email protected] VOL-VCA Dimitri De Raeve 3/11/2023 72