جزوه برنامه ریزی فرهنگی PDF
Document Details

Uploaded by EngagingGallium
مرکز آموزش علمی کاربردی ایران سپهر
دکتز ههزدادنواتخش
Tags
Summary
این جزوه یک خلاصه از برنامه ریزی فرهنگی ارائه می دهد. این شامل مفاهیم مختلفی مانند تعریف فرهنگ، عناصر، ترکیب، مناطق فرهنگی، تاخیر، استحاله و فرهنگ پذیری می شود.
Full Transcript
هطالعه هفهوم فزهنگ و اتعاد آن دکتز ههزدادنواتخش -تعزيف فزهنگ ( )Culture definition اظ فط ًٙٞتٗبضيف ٔتٗسزي اضاي ٝقس ٜاؾت ؤ ٝتزبٚظ اظ 160تٗطيف ٔي ثبقس و ٝثًٗي اظ ايٗ تٗبضيف ٔفْٟٛ ٖبْ ٚثطذي زيٍط ٔف ْٟٛ...
هطالعه هفهوم فزهنگ و اتعاد آن دکتز ههزدادنواتخش -تعزيف فزهنگ ( )Culture definition اظ فط ًٙٞتٗبضيف ٔتٗسزي اضاي ٝقس ٜاؾت ؤ ٝتزبٚظ اظ 160تٗطيف ٔي ثبقس و ٝثًٗي اظ ايٗ تٗبضيف ٔفْٟٛ ٖبْ ٚثطذي زيٍط ٔف ْٟٛذبني اظ ايٗ ٚاغ ٜضا ث ٝزؾت ٔي زٙٞس.يىي اظ اِٚيٗ تٗبضيف ٘ؿجتبً ربٕٔ اظ فطًٙٞ زض ؾبَ 1871تٛؾٍ تبيّٛض ( )E.B.Taylorاضاي ٝقس ٜاؾتٕٞ(.بي.)1358 ،ٖٛايٗ ٔطزْ قٙبؾي اٍّ٘يؿي اٖتمبز زاقت و ٝفطٖ ًٙٞجبضت اؾت اظ ٔزٕ ٖٝٛپيچيس ٜاي اظ ّٖ ،ْٛزا٘ف ٞبٙٞ ،طٞب ،افىبض ،اٖتمبزات ،لٛا٘يٗ ٔ ٚمطضات ،آزاة ٚضؾ ،ْٛؾٙت ٞب ٚثَٛ ٝض ذالن ٝوّي ٝآٔٛذتٞ ٝب ٖ ٚبزاتي و ٝيه ا٘ؿبٖ ثٖٛٙ ٝاٖ ًٖٛ ربٔٗ ٝاذص ٔي وٙس.ث ٝاٖتمبز «ؾٕئط» ربٔٗ ٝقٙبؼ أطيىبيي ،فطٔ ًٙٞزٕ ٖٝٛآزاة ٚضؾ ٚ ْٛؾٙت ٞب ٚ ٟ٘بزٞبي ارتٕبٖي اؾت.اؾپٙؿط زض وتبة ان َٛربٔٗ ٝقٙبؾي ذٛز اظ فط ًٙٞثٖٛٙ ٝاٖ ٔحيٍ فٛق رؿٕب٘ي ا٘ؿبٖ يبز ٔي وطز ٚزضنسز رسا ؾبذتٗ فط ًٙٞاظ ٖٛأُ رؿٕب٘ي َ ٚجيٗي اؾتٚ.ي اٖتمبز زاقت ؤ ٝحيٍ فٛق رؿٕب٘ي ذبل ا٘ؿبٖ اؾت زض حبِي و ٝا٘ؿبٖ اظ ِحبِ زٔ ٚحيٍ زيٍط (َجيٗي ٚرؿٕب٘ي) ثب حيٛاٖ زاضاي ٚرٔ ٝكتطن اؾت (ٔحؿٙي.)1375 ،قبيس الظْ ثبقس تٗبضيف ٌ٘ٛبٌ٘ٛي ضا و ٝاظ فط ًٙٞاضايٌ ٝطزيسٜ اؾت ٖٛٙاٖ وطز ،تب ٔف ْٟٛزليك تطي اظ ايٗ پسيس ٜشٙٞي ٘ ٚبّٕٔٛؼ ث ٝزؾت آيس.اظ تٗبضيف فٛق يه ٚرٝ ٔكتطن ٔي تٛاٖ يبفت ٚآٖ ٚرٛز ؾّؿّ ٝاي اظ ثبٚضٞب ٚاٖتمبزات ٖزيٗ قس ٜزض ا٘ؿبٖ اؾت و ٝيٕيط ٘بذٛزآٌب ٜا ٚضا ٞسايت ٔي وٙس ٚث ٝل« َٛازٌبض قبيٗ» الئ ٝهٖٛٙبت ٚاثساٖبت ،اضظـ ٞب ٔ ٚفطٚيبت اؾبؾي ٚرٛز ا٘ؿبٖ ضا اقغبَ وطز ٜاؾت. -عنصز فزهنگی (يا ويژگی فزهنگی) ( )Cultural Characteristics ٖٙهط فطٍٙٞي ،وٛچهتطيٗ ٚاحس يه فط ًٙٞاؾتٖٙ.هط فطٍٙٞي اظ يه رعء يب ثركي و ٝثٖٙ ٝبنط ٚ ثرفٞبي زيٍط تمؿيٓپصيط ٘يؿت تكىيُ قس ٜاؾت.ثطذي ٖٙبنط فطٍٙٞي ،ثيف اظ يه قيء ؾبز٘ ٜيؿتٔ ،خالً يه اٍ٘كتط ،ليچي يب ٖهب ،أب ٖٙبنط زيٍطي ٘يع ٞؿت ؤ ٝبزي ٘جٛز ،ٜثّىٕٝ٘ٛ٘ ٝاي اظ ضفتبض اؾتٔ ،ب٘ٙس زؾت زازٖ ،ؾالْ وطزٖٕ٘ ٚ ،بظ ٌعاضزٖ.اقيبء زؾت ٝا َٚضا ٖٙبنط ٔبزي ٚ ،زؾت ٝز ْٚضا ٖٙبنط غيطٔبزي فطًٙٞ ٔي٘بٔٙس. ثطذي زيٍط زض تٗطيف ٖٙهط فطٍٙٞي ٌفتٝا٘سٚ« :يػٌي يب ٖٙبنط فطٍٙٞي ،وٛچهتطيٗ رعء فط ًٙٞاؾت وٝ اٌط تزعي ٝقٛز ،زيٍط ثركي اظ فطٍٙٞي ٘رٛاٞس ثٛز». -تزکیة فزهنگی ()Cultural Composition ٔزٕ ٖٝٛچٙس ٖٙهط و ٝزض يه ٔٛئ ٔٛكتطن وبضوطزقبٖ زض يه رٟت ٚث ٝيه ٔٛٓٙض ثبقس ،يه تطويت فطٍٙٞي ضا تكىيُ ٔي زٞسٔ.خال ثبضؾٙع زض ُٔبِٗ" ٝتطويت فطٍٙٞي" لجبئُ پٛئ ٝثّٖٙ *ٛبنط تكطيفبت ٔصٞجي ضا ثسيٗ ٘ح ٛتمؿيٓ ثٙسي ٔي وٙس: -1زٖب ٚلطثب٘ي قبُٔ :شوط ،چٛة ٞبي زٖب ،آضز ٚغصاي ٔمسؼ. ٚ -2ؾبيُ ٔتجطو ٝقبُٔٔ :بؾه ،تهٛيط ٚؾٞ ًٙبي تجطن. ٙٔ -3بؾه قبُٔ :آٚاظ ٚضلم ٔصٞجئ ،ؿبثمبت ،ضٚظ ،ٜتُٟيط. ٔ -4ىبٖ تكطيفبت قبُٔٗٔ :جس ،رٟبت ا٘زبْ ٔطاؾٓ ،ربي ٚؾبيُ ٔٛؾيمي ،اٖساز ٔمسؼ. زض ٔٛضز تطويت فطٍٙٞي اَبق غصاذٛضيٖٙ ،بنط ظيط يبزآٚضي ٔي قٛز: ْ -1طٚف ٚ ٚؾبيُ غصاذٛضي. -2ا٘ٛأ غصاٞبي ٔتسا.َٚ -3آزاة غصا ذٛضزٖ ٚتٗبضفبت ٚتكطيفبت. ايٗ ٖٙبنط ٚتطويت ٞب ٔي تٛا٘س ثٙب ثط ؾّيم ٚ ٝزيسٌبٔ ٜحمك تغييط يبثس ٚايٗ ارعا ٚتمؿيٓ ثٙسي ٞب ضا زض ٕٝٞي تحميمبت فطٍٙٞي ٔي تٛاٖ زض ٘ٓط ٌطفت". -هناطق فزهنگی ()CulturalAreas ثطاي ثط٘بٔ ٝضيعي ٚارطاي َطح ٞبي فطٍٙٞي ،تمؿيٓ ثٙسي ٚقٙبذت ٔٙبَك فطٍٙٞي رٟبٖ يطٚضت زاضز. ٔكتطوبت فطٍٙٞي ٞط ربٔٗ ٝـ قبُٔ ظثبٖ ،زيٗ ،ذٍ ،آزاة ٚضؾ ٚ ْٛؾبيط ٔكتطوبت تبضيري٘ ،ػازي، رغطافيبيي ـ اظ ٖٛأُ ٔ ٟٓتكىيُ زٙٞس ٜي ٔٙبَك فط ٍٙٞي ث ٝقٕبض ٔي آيٙس. زض ثرف فٗبِيت ٞبي فطٍٙٞي ثيٗ إِّّي ،زؾت ا٘سضوبضاٖ اغّت ز٘جبِ ٝض ٚثرف ٞبي ؾيبؾي ٚ التهبزي ثٛز ٜا٘س و ٝرٟبٖ ضا اظ آٖ زيسٌبٞ ٜب تمؿيٓ ثٙسي وطز ٚ ،ٜوٕتط ث ٝزؾت ٝثٙسي ٚثبفت فطٍٙٞي وكٛضٞب ٖٙبيت زاقت ٝا٘س. زض ٘تيزٔ ٝكىالتي ٘ٓيط ٖسْ وبضآيي ،تكىيالت ٔٛاظي ،ا٘زبْ آظٔبيف ٚذُبٞبي ٔىطض ٚچٙسثبضٜ وبضي ٞبي فطاٚاٖ زض ثط٘بٔ ٝضيعي ٚارطاي َطح ٞبي فطٍٙٞي ثيٗ إِّّي ثٛرٛز آٔس ٜاؾت. اٌط چ ٝزض تكىيُ ٔٙبَك فطٍٙٞي ضٚيسازٞبي ؾيبؾي ٚتبضيري ٖٛ ٚأُ رغطافيبيي تبحيط ٔؿتميٕي زاقت ٝا٘س ،أب ٖٛأُ ٔكتطن؛ ٘ٓيط ظثبٖ ،زيٗ ٚؾبيط ٔٛاضز يبز قس ٜاظ ٖٙبنط انّي تكىيُ ُٔٙم ٝي فطٍٙٞي (ّٖي ضغٓ پطاوٙسٌي رغطافيبيي ٚيب افتطاق ٔٙبفٕ ؾيبؾي ٚالتهبزي) ثٛز ٜا٘س. ثطاي ٔخبَ :وكٛضٞبيي ٓٞچ ٖٛاٍّ٘ؿتبٖ ،ايطِٙس ،اتبظ٘ٚي ،وب٘بزا ،آفطيمبي رٛٙثي ،اؾتطاِيب ٚظال٘س٘ ،ٛثب ٚرٛز لطاض زاقتٗ زض لبضٞ ٜبي ٔرتّف اظ اقتطان فطٍٙٞي ٔكرهي ثطذٛضزاض٘س. ثٙبثطايٗ وكٛض «ٔىعيه» ٔي تٛا٘س ٔخبَ ٚايح تطي ثطاي ٔب ثبقس و ٝاظ ٘ٓط رغطافيبيي آٖ وكٛض زض ُٔٙم ٝي أطيىبي قٕبِي ٚالٕ قس ًٖٛ ٚ ٜپيٕبٖ التهبزي «٘فتب» 1اؾت ،أب ثربَط ٔرتهبت فطٍٙٞي ٚتبضيري ثُٙٔ ٝم ٝي أطيىبي التيٗ 2تّٗك زاضز. اظ آ٘زب و ٝثيبٖ ٔجبحج ّٖٕي (ذهٛنب زض ظٔي ٝٙي أٛض ارتٕبٖي) اظ يه ؾ٘ ٛيبظ ث ٝتٗطيف ٔمسٔبتي ُٔ ٚبِٗ ٝي پيف فطو ٞبي ٔٛضز تٛافك ا٘سيكٕٙساٖ ٔ ٚحمميٗ (ثب زيسٌبٞ ٜبي ٔتفبٚت ٚيب ٔتفك اِطأي) زاضز ٚ ،اظ ؾٛي زيٍط پطزاذتٗ ثٔ ٝؿبيُ ٛٔ ٚيٖٛبت وّي؛ ٘ٓيط ٔجحج «تمؿيٓ ثٙسي فطٍٙٞي» زض ايٗ ٔمبَ ٕ٘ي ٌٙزس ( ٚثبيس ٔؿتمالً ٔٛضز تزعي ٚ ٝتحّيُ لطاض ٌيطز)؛ ِصا الظْ اؾت ثب ثطضؾي يىبيه ٔٙبَك فطٍٙٞي٘ ،تبيذ وّي اؾترطاد ٌطزز. -تاخز فزهنگی()Cultural Lag انُالح " "Cultural Lagثٗٔ ٝب٘ي تأذط فطٍٙٞيٖ ،متٔب٘سٌي فطٍٙٞيٚ ،اپؽ ٔب٘سٌي فطٍٙٞي يب زيطوطز فطٍٙٞي تطرٕ ٝقس ٜاؾت.تأذط فطٍٙٞي يىي اظ ٘ىتٞٝبي ٔ ٟٓپٛيبييقٙبؾي فطٍٙٞي اؾتٚ ، زض انُالح ٖ٘ٛي ٖسْ تٗبزَ فطٍٙٞي ث ٝحؿبة ٔيآيس ٚثٙٗٔ ٝبي تٕبيع ارعا يه فط ًٙٞاظ ٘ٓط آ ًٙٞحطوت آ٘بٖ اؾت.زض ٚالٕ ثًٗي اظ ٖٙبنط فطٓ٘ ،ًٙٞيط ظيطؾبذت يب ف ٚ ٖٛٙاثعاضٞبي ٔبزي ظٚزتط اظ ا٘سيكٞٝب ٖ ٚمبيس يب ؾبظٔبٖٞبي ارتٕبٖي زٌطٌٔ ٖٛيق٘ٛس.ثسيٗؾبٖ زض زض ٖٚيه فط،ًٙٞ ارعا اظ يىسيٍط رسا ٌ ٚب ٜثيٍب٘ٔ ٝيق٘ٛس.زض احط ايٗ تغييط يب پيكطفت (انُالح پيكطفت ضا زض ٔٛضز فطٔ ًٙٞبزي ٔيتٛاٖ ث ٝوبض ثطز) ٘بثؿبٔب٘ي ٘ ٚبٕٞبٍٙٞي زض ٔزٕ ٖٝٛآٖ تطويت فطٍٙٞي ثٚ ٝرٛز آيس. ايٗ ٖسْ ٕٞبٍٙٞي زض تغييط ٖٙهط ٞبي يه تطويت فطٍٙٞي ضا پؽافتبزٌي فطٍٙٞي ٌٛيٙس. تبذط فطٍٙٞي ٔفٟٔٛي اؾت و ٝتٛؾٍ ٚيّيبْ اٌجطٖ (William Fielding Ogburn: 1886- )1959ربٔٗٝقٙبؼ أطيىبيي ُٔطح ٌطزيس.تبذط فطٍٙٞي ،زض ٘ٓطي ٝاٌجطٖ ثب ٔف ْٟٛتُجيك ثب ٔحيٍ رسيس ٕٞطا ٜاؾت.ؾبظـ ٚتُبثك ارتٕبٖي ث ٝز ٚقىُ لبثُ تهٛض اؾت :يىي ؾبظـ ٚتُبثك ا٘ؿبٖ ثب فط ٚ ،ًٙٞزيٍطي ٕٞبٍٙٞي ٚؾبظـ ٔيبٖ لؿٕتٞبي ٔرتّف يه فط ًٙٞاؾتٓ٘.طي ٝتبذط فطٍٙٞي اٌجطٖٔ ،طث ٌٛث ٝحبِت ز ْٚيٗٙي ٔكىُ تُجيك لؿٕتٞبي ٔرتّف يه فط ًٙٞاؾت ،و ٝثٝ ّٖت ؾطٖت تغييط ٚتح َٛاظ يىسيٍط رسا قسٜا٘س.لؿٕتٞبي ٔرتّف يه فطٖٙ( ًٙٞبنط ٔبزي ٚ ٔٗٛٙي فط )ًٙٞث ٝيه ؾٙت ٚآ ًٙٞتغييط ٕ٘يوٙٙس. -استحاله فزهنگی ()Cultural Diffision فطٞ ًٙٞط ّٔتي زغ حيبت آٖ ٔطزْ ٚربٔٗ ٝاؾت و ٝثط فطاظ لّٞ ٝؿتي يه ّٔت ثٙب ٔي قٛز ،فطًٙٞ ٔب٘سٌبضتطيٗ ٚر ٝظ٘سٌي ثكط اؾت ٚزض تٗطيف آٖ ثبيس ٌفت" :فطٖ ًٙٞجبضت اؾت اظٔ :زٕ ٖٝٛاي اظ ٔٗبضف ،اٖتمبزات ،اذالق ٚآزاة ٚضؾ ْٛيه ّٔت". ٔٛٓٙض اظ اؾتحبِ ٝفطٍٙٞي؛ تالـ زقٕٙبٖ يه ّٔت ثطاي ٌطفتٗ اٖتمبزات ٚاضظـ ٞبي ٔطزْ آٖ ربٔٗ ٝاؾتٔ.طزٔي و ٝثب پكتٛا٘ ٝاٖمبزات زيٙي ّٔ ٚي ذٛز ؾطٔبيٖٓ ٝيٕي اظ فط ٚ ًٙٞزؾت آٚضزٞبي فطٍٙٞي ضا ثب ذٛز زاض٘س.ايٗ فط ًٙٞو ٝثط اؾبؼ اٖتمبزات زيٙي ٔطزْ قىُ ٌطفت ٚ ٝثبٖج تطلي ٚتٗبِي آٟ٘ب قسٔ ٚ ٜي قٛز ،زقٕٗ تالـ ٔي وٙس تب ث ٝقيٞ ٜٛبي ٌ٘ٛبٌ ،ٖٛث ٝر ًٙفطٍٙٞي آ٘بٖ ضفت ٚ ٝفط ًٙٞآ٘بٖ ضا ٔٛضز ٞز ْٛلطاض زاز ٚ ،ٜثب تغييط فط ًٙٞآ٘بٖ آٖ ّٔت ضا اظ پبي زض آٚضز، فط ًٙٞآ٘بٖ ضا و ٝزض ٚالٕ ٛٞيت آٖ ّٔت اؾت اظ آٟ٘ب ٌطفت ٚ ٝفط ًٙٞزَ ذٛا ٜذٛز ضا ربيٍعيٗ آٖ ٔي وٙس زض ٘تيزٔ ٝطزْ ثي ٛٞيت قس ٜفطٍٙٞي ٚاضزاتي ربيٍعيٗ آٖ ذٛاٞس قس ٚزض ٚالٕ ٖ٘ٛي ثطا٘ساضي اؾت وٚ ٝاثؿتٍي ٞبي زيٍط ضا ث ٝز٘جبَ زاضز. -فزهنگ پذيزی ()Acculturation يىي اظ ٔؿبيُ اؾبؾي ٚثٙيبزي ،ثرهٛل زض رٟبٖ أطٚظ ٔؿئّ ٝفط ٚ ًٙٞفط ًٙٞپصيط ٔي ثبقس.ايٗ ٔٛئٛ ٘ ٝتٟٙب ث ٝزِيُ ايٙى ٝانبِت ٛٞ ٚيت ّٔت ٞب ٚا٘ؿبٟ٘ب ثط اؾبؼ فطٍٙٞي و ٝزاضا ٞؿتٙس لبثُ تٗطيف ٚثيبٖ ٔي ثبقس؛ ثّى ٝث ٝزِيُ إٞيت ٘ ٚمف فط ٚ ًٙٞفط ًٙٞپصيطي زض ثمبء ٚچٍٍ٘ٛي ظيؿت ا٘ؿبٟ٘ب ٚتٗبُٔ رٛإٔ ا٘ؿب٘ي ٘يع زاضاي إٞيت ٔي ثبقس.قبيس يىي اظ زاليُ اؾبؾي و ٝربٔٗ ٝقٙبؾبٖٔ ،طزْ قٙبؾبٖ ٚفطًٙٞ قٙبؾبٖ ث ٝايٗ ٔٛي ٔٛضٚي آٚضز ٜا٘س ٕٞيٗ ٘ىبت ثٛز ٜثبقس.ثس ٖٚتطزيس و ٝأطٚظ زض ربٔٗ ٝثحطاٖ ظزٔ ٜب وٝ زض حبَ قىُ ٌيطي ض٘ٚس تبظ ٜاي اظ ٛٞيت ارتٕبٖي ٚفطٍٙٞي اؾت تٛر ٝثٔ ٝجبحج فطٍٙٞي اظ إٞيت فٛق اِٗبز ٜاي ثطذٛضزاض ٔي ثبقس.حميمت آ٘ؿت و ٝثس ٖٚضٚي وطز فطٍٙٞي ثٔ ٝؿبيُ ارتٕبٖي ٚؾيبؾي ٚ التهبزيٕ٘ ،ي تٛاٖ اظ چبِف ٞبي ٔٛرٛز ثٍ ٝ٘ٛاي ؾبِٓ ٚأيسٚاضاٖ٘ ٝجٛض ٕ٘ٛز.فطٖ ًٙٞبُٔ ا٘ؿزبْ ؾيؿتٓ ٚثرف ٞبي ٔرتّف ربٔٗ ٝاؾت.ربٔٗ ٝا٘ؿب٘ي ٚفطٙٔ ًٙٞجٗج اظ آٖ ث ٝلسضي تبفت ٚ ٝثبفتٞ ٓٞ ٝؿتٙس وٝ رسايي ثيٗ آٟ٘ب ٔكىُ اؾت.ايٗ ز ٚالظْ ّٔ ٚعٕٞ ْٚسيٍط٘س.فطٛٞ ًٙٞيت ارتٕبٖي ٚقرهيت اؾبؾي ربٔٗ ٝاؾت و ٝثس ٖٚقه حبُٔ تًبزٞب ٚؾطٔبيٞ ٝبيي اؾت و ٝثط احط آٖٛٞ ،يت رسيس قىُ ٔي ٌيطز. فطٔ ًٙٞي تٛا٘س ثرف ٞبي ٔرتّف ربٔٗ ٝضا ثٔ ٓٞ ٝتهُ وٙس ٚثبٖج ثٚ ٝرٛز آٔسٖ ٍ٘طقٟبي رسيس ٚ ٕٞجؿتٍي ٞبي ا٘ؿب٘ي قٛز.زض ايٗ ٔيبٖ يىي اظ ٔٛاضزي و ٝزض ٖطن ٝفط ًٙٞثؿيبض ٔ ٟٓثٓ٘ ٝط ٔي ضؾس، ٔٛي ٔٛفط ًٙٞپصيطي ٔي ثبقس.فط ًٙٞپصيطي رطيب٘ي اؾت و ٝفطز ضا ٖٕيمبً ٚاظ ٞط ِحبِ ثب فط ًٙٞربٔٗٝ ٕٞب٘ٙس ٔي وٙسٕٞ ،بُ٘ٛض و ٝربٔٗ ٝپصيطي فطز ضا وٕب ثيف ثب ٙٞزبضٞبي ارتٕبٖي آقٙب ٚؾبظٌبض ٔي ٌطزا٘س. ٞط ا٘ؿب٘ي ثٔ ٝحى تِٛس ،اظ ٕٞبٖ آغبظيٗ ٔطاحُ حيبت ثي اذتيبض زض رطيبٖ فط ًٙٞپصيطي ٚربٔٗ ٝپصيطي لطاض ٔي ٌيطز ،ثب ثعضي قسٖ ٚضقسقرهيت فطزٚ ،ي زض احط اضتجبٌ ٚتٗبُٔ ثب ٔحيٍ پيطأ٘ٛي ذٛز ٕٔىٗ اؾت ثب فطٞ ًٙٞبي ٘ٛي ٔٛار ٝقٛز ،زض ايٗ نٛضت ٚي ذٛز ضا ٘بٌعيط اظ فط ًٙٞپصيطي ٔي يبثس.ض٘ٚس فط ًٙٞپصيطي و ٝاظفطز ٘ ٛتِٛس آغبظ ٔي ٌطزز ثب ضقس فطز ٚپيسايف ربٔٗ ٚ ٝفطايٙس ٞبي ظيؿت رٕٗي پيچيسٜ تط ٔي قٛز.فط ًٙٞپصيطي ،زض يه ٔٗٙي ،ذٌٛيطي ثب فط ًٙٞربٔٗ ٚ ٝزض ٔٗٙبي زيٍط پصيطـ فطٚ ٛ٘ ًٙٞ َطز فط ًٙٞپيكيٗ ضا ٔي ضؾب٘س.فط ًٙٞپصيطي ثط اؾبؼ ٔٗيبضٞبيي چ ٖٛؾُح فط ًٙٞپصيطي ،تٚ ٔٛٙتٗسز ٌطٟٞٚبي ارتٕبٖيٌ ،ؿتطز ٜثٛزٖ يب ٔحسٚز ثٛزٖ ٌطٟٞٚبي يبز قسَ ،ٜطظ تّمي ٌطٟٞٚبي ارتٕبٖي اظ يىسيٍط تحمك ٔي يبثس ٔحيٍ فطٍٙٞى اظ ٟ٘بزٞب ٚؾبيط ٘يطٞٚبيى تكىيُ -هحیط فزهنگی ( )Cultural Sphere ٔىقٛز و ٝاضظـٞبى اؾبؾي ،ازضاوبت ،ضرحبٖٞب ٚضفتبضٞبى ربٔٗ ٝضا تحت تأحيط لطاض ٔىزٙٞسٔ.طزْ زض يه ربٔٗٗٔ ٝيٗ ،پطٚضـ ٔىيبثٙس ٚثعضي ٔىق٘ٛس ،ربٔٗٝاى و ٝاٖتمبزات ٚاضظـٞبى اؾبؾى آ٘بٖ ضا قىُ ٔىزٞس.آٟ٘ب رٟب٘ى ضا ثطاى ذٛز تطؾيٓ ٔىوٙٙس و ٝتٗييٗوٙٙس ٜضٚاثٍ آٟ٘ب ثب ذٛز ٚزيٍطاٖ اؾت. -فزهنگ پذيزی هستقین و غیز هستقین ( Direct& Indirect )Acculturalizationزض ثيبٖ فطٍٙٞي قسٖ ا٘ؿبٖ ؤ ٝمسٔ ٝاي ثط فط ًٙٞپصيطي ٔي ثبقس ٌفت ٝقسٜ اؾت و ٝفطٍٙٞي قسٖ يٗٙي ٕٞبٍٙٞي ٚاُ٘جبق فطز ثب وّي ٝقطايٍ ٚذهٛنيبت فطٍٙٞي اؾت.ايٗ فطايٙس ٕٔٗٛالً ث ٝز ٚنٛضت تحمك ٔي يبثس :ا َٚثهٛضت َجيٗي ٚتسضيزي وٕٞ ٝبٖ ضقس افطاز زض زاذُ قطايٍ فطٍٙٞي ذبل اؾت . ز ْٚثهٛضت تاللي ز ٚفط ًٙٞو ٝثُطق ٔرتّف ٕٔىٗ اؾت نٛضت ٌيطز .فط ًٙٞزض ثطٌيط٘س ٜتٕبْ چيعٞبيي اؾت ؤ ٝب اظ ٔطزْ زيٍط ٔي آٔٛظيٓ ٚتمطيجبً اٖٕبَ ا٘ؿبٖ ٔؿتميٓ ٚيب غيط ٔؿتميٓ اظ فطًٙٞ ٘بقي ٔيقٛز ٚتحت ٘فٛش آٖ اؾت.اِجت ٝثبيس يبز آٚض قس وٞ ٝط فطزي زاضاي ذهٛنيبتي ٔٙحهط ثٝ فطز ٔي ثبقس وٚ ٝيػ ٜاؾت ٚزيٍطاٖ ضا اظ آٖ ثٟطٜاي ٘يؿت .ايٗ ٌ ٝ٘ٛذهٛنيبت ضا ٕ٘ي تٛاٖ رعٚ فط ًٙٞثكٕبض آٚضز؛ ٍٔط آ٘ى ٝثٛؾيّ ٝافطاز زيٍط يبز ٌطفت ٝقٛز ٚثهٛضت ضؾٖ ٚ ْٛبزات ٌطٞٚي زض آيس ٚزيٍطاٖ زض ا٘زبْ آٖ قطوت وٙٙس.اظ َطف زيٍط ثبيس تٛر ٝزاقت و ٝفطٌ ًٙٞطز آٚضز ٜرٕٕ اؾت ,شذيط ٜزا٘ف ا٘ؿب٘ي اؾت و ٝاظ َطيك ٘ؿّٟبي ٔتٕبزي فطا ٓٞآٔس ٜاؾت ٚاظ ٘ؿّي ث٘ ٝؿُ زيٍط ا٘تمبَ يبفت ٝاؾت. -سیاستگذاری فزهنگی Cultural Policy ٚاغ" ٜؾيبؾت فطٍٙٞي" ثَٛ ٝض ٖبْ ثط اضظـ ٞب ٚانِٛي وٛٔٝرٛزات ارتٕبٖي ضا زض ٔؿبئُ فطٍٙٞي ٞسايت ٚضإٙٞبيي ٔيوٙس ،اَالق ٔيقٛز.يه اْٟبض ٘ٓط ؾيبؾي ٕٔىٗ اؾت ثٝ َٛضؾبز ٜيه ٌعاض ٜقرهي ٕٞچ "ٗٔ ٖٛلهس زاضْ اظ ظثبٖذك٘ٛتآٔيع زض ٘ٛقتٞٝبيٓ ثپطٞيعْ" ثبقس.أب ثَٛ ٝض َٕٛٗٔ ،ؾيبؾت ٞب پيچيسٜتط ٞؿتٙس ٚحبنُ رٕٕ اضظـ ٞب ٗٔٚيبضٞبي تهٕيٌٓيطي يه ؾبظٔبٖ ٔيثبقس. ؾيبؾت ٞبي فطٍٙٞي ٞط چٙس اغّت تٛؾٍ زِٚت ٞب ٚاظ پبي ترتٝؾيبٜٞبي ٔساضؼ تب زضٖٚ ؾبذتٕبٖ ٞبي ٔزبِؽ لبٍ٘٘ٛصاضي ٚلٔ ٜٛزطي ٝتٗييٗ ٔيقٛز أب تٗساز ثؿيبض ظيبزي اظٔٛؾؿٞٝبي زيٍط زض ثرف ذهٛني ٕٞچ ٖٛقطوت ٞب ٚؾبظٔبٖ ٞبيارتٕبٖي ٘يع زض ايٗ أط زذيُ ٞؿتٙس .ؾيبؾت ٞبي فطٍٙٞيان َٛضإٙٞب ثطاي وؿب٘ي و ٝتهٕيٕبت ٚالسأبت آٟ٘ب ثطظ٘سٌي فطٍٙٞي تبحيطٌصاضاؾت ،فطأ ٓٞيوٙس. ؾيبؾت فطٍٙٞي ثًٗي اٚلبت ث ٝنٛضت آقىبض اظ َطيك يهفطايٙس تٗطيف قس ٜتٛؾٍ يه ؾبظٔبٖ ٔتِٛي ايٗ أط تٗييٗٔيٌطزز .ثٖٛٙ ٝاٖ ٕ٘ ،ٝ٘ٛيه ٚظاضت فط ٚ ًٙٞيب يه ؾبظٔبٖٙٞطي ٕٔىٗ اؾت ؾيبؾتي تهٛيت وٙس و ٝزض ثطزاض٘س ٜاٞساف ٚانّٕٖ َٛي آٖ ؾبظٔبٖ زض ذهٛل تمٛيت ٔٛؾؿٞٝبي تئبتط زضٔٙبَك ٔرتّف ثبقس.ثب ايٗ ٚرٛز ،اغّت ٔٛاضز ؾيبؾت فطٍٙٞيثَٛ ٝض ضؾٕي تٗطيف ٕ٘يقٛز.زض ٖٛو ،آ٘چ ٝزض ايٗ قطايٍ ٚرٛز زاضز آحبض فطٍٙٞي حطوت ارتٕبٖي اؾت و ٝثطذي اٚلبتغيطلبثُ پيفثيٙي ٘يع ٔيثبقس.ثٖٛٙ ٝاٖ ٕ٘" ،ٝ٘ٛپسيسٜ ٘ٛؾبظي قٟطي" ضا زض ٘ٓط ثٍيطيس. ايٗ ٘ ٔٛؾيبؾت فطٍٙٞي ٔمُٗي زض ٚالٕ ٚاوٙف زض ثطاثطٖٛاضو ٔٙفي آٖ زؾت ٝاظ السأبت ارتٕبٖي زِٚتٞب ٚؾبظٔبٖٞبؾت و ٝثس ٖٚزض ٘ٓط ٌطفتٗ آحبض فطٍٙٞي آٟ٘ب ا٘زبْ ٔيقٛز. أب نطف٘ٓط اظ ٖبُٔ ٔطث ،َٝٛيه ؾيبؾت ثيبٍ٘طٚرٛز اٞساف غبيي (ثّٙسٔست) ،اٞساف (وٛتبٜ ٔست ٚلبثُ ؾٙزف) ٚاثعاضٞبيي( ٕٞچ٘ ٖٛيطٚي ا٘ؿب٘يٙٔ ،بثٕ ٔبِي ٚلب٘٘ٛي)اؾت و ٝزض يه ٘ٓبْ "وبُٔ ٕٞيك ٝثب ٓٞتطويت قسٜا٘س" (ٌيطاضز نفحبت .)172 ٚ 171 ٕٞبٖ َٛضي و ٝفط ًٙٞيه أط فطاٌيط اؾت ،ؾيبؾت فطٍٙٞي ٘يعٔطوت اظ يه ضقت ٝالسأبتي اؾت و ٝثطاي تٛؾٗ ٝظ٘سٌيفطٍٙٞي ا٘زبْ ٔيقٛز.ثؿيبضي اظ ؾيبؾت ٞبيي و ٝزاضايپيبٔسٞبي ٖٕيك فطٍٙٞي ٞؿتٙس تٛؾٍ ؾيبؾتٍصاضا٘ي اتربشٔيقٛز و ٝث٘ ٝسضت لبزض ث ٝزضن ٔالحٓبت فطٍٙٞيتهٕيٌٓيطيٞبي ٔطث ٌٛثٔ ٝؿبيّي ٕٞچ ٖٛحُٕ ٘ ٚمُ يب ثٛزرٝوُ وكٛض ٔيثبقٙس. زض يه ربٔٗ ٝوبٔال ،زٔىطاتيهپيبٔسٞبي فطٍٙٞي أٛض ٔرتّف ٘يع زض وٙبض آحبض التهبزي ٚؾيبؾي آٟ٘ب ٔٛضز ٔالحٓ ٝلطاض ٔيٌيطز.ثٖٛٙ ٝاٖ ٍٕ٘ٙٞٝ٘ٛبْ تهٕيٌٓيطي زضثبضٔ ٜؿبئُ حُٕ ٘ ٚمُ ٖٕٔٛي ٘مف ايٗتهٕيٕبت زض تكٛيك يب ٕٔب٘ٗت اظ ٔكبضوت فطٍٙٞي ٔطزْ ٔٛضزاضظيبثي لطاض ٔيٌيطز -تفاوت نسلی /شکاف نسلی Generational difference / generation gap شکاف نسلی :زالِت ثط ٚرٛز ٔٙبفٕ ُٔٚبِجبت ٚؾٌٛيطيٟبي ٘ب ٔتزب٘ؽ ٘ ٚبؾبظٌبض اظ ٔيبٖ ٘ؿّٟب زاضز. ثٓ٘ ٝط ٔي آيس و ٝتفبٚت زض ٔٛلٗيت ٞبٔ ،خُ زا٘فٌ،طايف ٚضفتبض ُٔٗٛف ث ٝزٌ ٚط ٜٚؾٙي رٛاٖ ٚ پيط ٔٙزط ث ٝقىبف ٘ؿّي ٔيكٛز (آظاز اضٔىي،غفبضي.)18-17 :1383:قىبف ٘ؿّي ( Generation ) gapتٛؾٍ ربٔٗ ٝقٙبؾبٖ ٚا٘ؿبٖ قٙبؾبٖ زض ز 1960 ٝٞثطاي ٘رؿتيٗ ثبض ٔٛضز اؾتفبز ٜلطاض ٌطفت ٕٞ ٚچ ٙبٖ ٘يع ثىبض ثطزٔ ٜي قٛز ٚثَٛ ٝض ٕٔٗ َٛزالِت زاضز ثط اضظقٟبي ٚثبٚضٞبي ٔرتّف ٔٚتفبٚتي ؤ ٝيبٖ ٚاِسيٗ ٚفطظ٘ساٖ آ٘بٖ ثطٚظ ٔي وٙس ٚزض ٘تيز ٝثؿيبضي اظ ٚاِسيٗ ٍ٘طاٖ ٞؿتٙس ؤ ٝجبزا تبحيط ٘ ٚفٛشقبٖ زض ثچٞ ٝبي ذٛز ضا اظ زؾت ثسٙٞس آٖ ٓٞزض قطايُي وٓ٘ ٝطات ٌطٕٞ ٜٚؿبالٖ اظ اضظـ ًٔبٖفي ثطذٛضزاض قس ٜاؾت (زا٘ىٗ.)2 :2005، گسست نسلی :ثب ٌؿؿت ٘ؿّي ٚالتًبئبت رٛا٘ي ٌٚؿؿت فطٍٙٞي لبثُ ثطضؾي ٔيجبقس.ثٖ ٝجبضتي زض ٖطنٌ ٝؿؿت فطٍٙٞي ،فبنّٞ ٝبي ؾٙي ٚؾبِي اظ ثيٗ ٔي ضٚز ،يٗٙي زضافطاز پيط ٔ ٚيب٘ؿبَ وٙكٟبي رٛا٘بٖ 18- 17ؾبِ ٝث ٝچكٓ ٔي ذٛضز.التًبئبت ؾٙي ٘يع ث ٝضغٓ ٚيٕ رؿٕب٘ي ٚا٘طغي رٛا٘ي ٚضٚحي ٝپيطي پٛقيسٔ ٜي قٛز.يٗٙي ٌطايكٟبي فطٍٙٞي ٔٛرت زٌطٌ٘ٛي ٌطايف ٞبي َجيٗي ا٘ؿبٖ ٔي قٛز (ٔسزپٛضٌ.) 5 :1382،ؿؿت ٘ؿُ ٞب ٔي تٛا٘س ثطٔجٙبي احؿبؼ ثي ٘يبظي ٚاؾتمالَ وبُٔ ثبقس و ٝزض ُٖٕ ٘ ٝتٟٙب ٔٙزط ث ٝفبنٌّ ٝطفتٗ اظ يىسيٍط ٔي قٛز ثّى ٝثٔ ٝطظ ثٙـــسي ٚرسايي وبُٔ ٔي ا٘زبٔس.زض٘تـيزـــ ٝپـــسيس ٜا٘مُبٔ ٘ؿُ ٞب قىُ ٔي ٌيطز (قطفي.)110 :1382، تقابل نسلیٚ :ييٗتي اؾت و ٝپؽ اظ ٌؿؿت ٘ؿُ ٞب ثٚ ٝرٛز ٔي آيس ٚاثتسا اظ ضٚيىطز ٔٙفي يه ٘ؿُ ث٘ ٝؿُ زيٍط آغبظ ٔي قٛز ،ضٚيىطزي ؤ ٝتىي ثطَطزٔ ،مبثّٚ ٝترُئ ٝيىسيٍط اؾت ٚزض ُٖٕ ٔٙزط ث ٝتٗبضو ،تربنٓ ٚتًبز آٟ٘ب ٔي قٛزٕٛٗٔ.ال چٙيٗ ضٚقي ضا ٘ؿُ رٛا٘تط ّٖي٘ ٝؿُ ٔؿٗ تط اظذٛز ث ٝوبض ٔي ٌيط٘س.اظ ثٗس ارتٕبٖي ،تمبثُ ٘ؿُ ٞب زض ضفتبضٞبيي ٔب٘ٙسٙٞ :زبضقىٙي ،زضٌيطي ثب ٔمطضات ٚلٛا٘يٗ ٚثعٞىبضي ٔٗٙب پيسا ٔي وٙسٕٞ(.بٖ ) 110،زضايٙى٘ ٝؿُ ٞب ٔتفبٚت اظ ٞ ٓٞؿتٙس تطزيسي ٘يؿت أب ٍٙٞبٔي وٞ ٝطيه اظ ٔٛاضز فٛق پسيساض قٛز ٘كبٖ اظ ٖالئٕي ٔي زٞس وٛٞ ٝقيبضي ٚتحميك وبضآٔس ضا ٔي َّجس. ثٞ ٝط حبَ ٔؿّٓ اؾت و ٝفبنّ٘ ٝؿّٟب لجُ اظ قىبف ٘ؿّي اتفبق ٔي افتس ٚاٌط تساثيطي ثطاي تٗسيُ آٖ ا٘سيكيس٘ ٜكٛز ث ٝقىبفٌ ،ؿؿت ٚحتي تمبثُ ٘ؿّي ذٛاٞس ا٘زبٔيس. فاصله نسلی :ايٗ فبنّ ٝزض غبِت تزسز ٚاظ َطيك التجبؼ فٙبٚضي ،اٍِٞٛب ٟ٘ٚبزٞبي غطثي ْبٞط ٔي ٌطزز.تزسز ٚزٌطٌ٘ٛي ٔٗيبضٞب ٖال ٜٚثط تغييطات ٔرتّف ارتٕبٖي و ٝثطاي ايٗ رٛإٔ ثٕٞ ٝطاٜ آٚضز ٜاؾت٘ ،ؿُ ٞبي ٔرتّف ضا ٘يع ثِ ٝحبِ اضظقي ٙٞٚزبضي اظ يىسيٍط رسا -ؾبذت ٝاؾت ٚثسيٗ ٌ ٝ٘ٛثط ٛٞقيبضي ٚ ٚرساٖ ٔطزْ ثٚ ٝيػ٘ ٜؿُ رٛاٖ زض رٟبٖ ض ٚث ٝتٛؾٗ ٝتبحيط ث ٝربي ٌصاقتٝ اؾت.برگر زضؾبَ 1974اظآٖ ثٖٛٙ ٝاٖ تح ٚ َٛزٌطٌ٘ٛي زض ضٚقٟب ٚفطايٙسٞبي ٟ٘بزي ٘بْ ثطز ٜاؾت. تغييطات ارتٕبٖي-التهبزي ٕٞعٔبٖ زضايٗ ذهٛل ذٛز ظٔي ٝٙپيسايي فبنّ٘ ٝؿُ ٞب ضا ٞطچ ٝثيكتط وطز ٜا٘س(قيري.)356 :1380: -تزناهه ريشی فزهنگی Cultural planning ؾبٔب٘سٞي ٚثبالتط اظ آٖ تىبُٔ فطٍٙٞي ثس ٖٚثط٘بٔ ٝضيعي فطٍٙٞي ،ذيبِي ثيف ٘يؿت.ثط٘بٔ ٝضيعي فطٍٙٞي يٗٙي تٓٙيٓ ض٘ٚسي اظ پيف َطاحي قس ٜزض ضؾيسٖ ث ٝاٞساف ٔكرم ٚظٔبٖ ثٙسي قسٜ فطٍٙٞي. ربِت ايٙزبؾت و ٝثطذي فط ًٙٞضا ث ٝزِيُ ٔبٞيت غيطحؿي آٖ (حسالُ زض ثس ٚأط) أطي لبثُ ثط٘بٔٝ ضيعي ٕ٘ي زا٘ٙس ٚحساوخط لبيُ ث ٝثط٘بٔ ٝضيعي زض تٛؾٗ ٝاثعاضٞب ٔ ٚحهٛالت فطٍٙٞي ٞؿتٙسٔ.ي تٛاٖ تٕٟيساتي زاقت و ٝوتبثرب٘ ،ٝؾيٕٙب ،نسا ٚؾيٕبُٔ ،جٖٛبت ضٚاد ٌ ٚؿتطـ يبثس.أب ايٗ و ٝثتٛاٖ ثطاؾبؼ ٔؤ ِفٞ ٝبيي ؾٙزيس و ٝفط ًٙٞربٔٗ ٝزض چٔ ٝطحّ ٝاي اؾت ٚثبيس ث ٝچٔ ٝطحّ ٝاي ثطؾس، ذيطِ.صا اٌط زض ثط٘بٔ ٝضيعي ٞبي تٛؾٗ ٝزضوٙبض تٛؾٗ ٝالتهبزي اظ تٛؾٗ ٝفطٍٙٞي ٚارتٕبٖي ؾرٗ ثٔ ٝيبٖ ٔي آٚض٘س ،چيعي ثيف اظ ايٗ ٔٛضز ٘ٓط آٟ٘ب ٘يؿت. زض حبِي و ٝاٖالْ ٖزع اظ ثط٘بٔ ٝضيعي فطٍٙٞي (ٕٞب٘ٙس ثط٘بٔ ٝضيعي التهبزي) ثٙٗٔ ٝبي اْٟبض ٘بتٛا٘ي اظ تحمك ٔسثطا٘ ،ٝؾٙزيسٔ ٚ ٜتٙبؾت ثب ٚالٗيت اٞساف ا٘مالة ٔجبضن اؾالٔي اؾتٔ ،تبؾفب٘٘ ٝتيزٝ لٟطي چٙيٗ تفىطي آٖ ذٛاٞس ثٛز و٘ ٝبذٛاؾتٞ ٝسايت اذالليبت ،افىبض ٚضفتبض آحبز ربٔٗ ٝث ٝزؾت ٘باٞال٘ي ثيفتس و ٝزض پؽ پطزٞ ٜب پٟٙبٖ قس ٜا٘س ٚتٟٙب ثبيس ٘ٓبضٌ ٜط ُِٕبت ثط٘بٔ ٝضيعي آٟ٘ب ثبقيٓ. ٖال ٜٚثط رٛاة ٘مًي فٛق ،فط ًٙٞپسيس ٜاي ثب ذهٛنيبت ثبضظ ارتٕبٖي اؾت و ٝثطاؾبؼ آٟ٘ب لبثُ اضظيبثي ثٛزٔ ٚ ٜي تٛاٖ ثؿتطٞبي الظْ ضا ثطاي تٗبِي آٖ فطإٛ٘ ٓٞز. ا٘سيك ٝغٍّ زيٍطي ؤ ٝبٕ٘ اٞتٕبْ الظْ ث ٝثط٘بٔ ٝضيعي فطٍٙٞي اؾت ،تفىطي اؾت و ٝثط٘بٔ ٝضيعي حىٔٛت ثطاي ازاض ٚ ٜتٛؾٗ ٝفطٍٙٞي ربٔٗ ٝضا ٔالظْ زِٚتي قسٖ ٚوّيك ٝاي قسٖ فطٔ ًٙٞي زا٘س. ِصا ثطاي حبوٓ ٘كسٖ لطائت ٔكرهي اظ اؾالْ زض ربٔٗ ،ٝثبظثٛزٖ ٖطن ٝضا ثطاي تٕبٔي تّميبت اظ فط ًٙٞاؾالٔي ث ٝنٛضت ٔؿبٚي الظْ ٔي زا٘س وَ ٝجٗبً ضٖبيت ايٗ انُ ٔغبيط ثط٘بٔ ٝضيعي ٔكرم فطٍٙٞي اؾت. حبَ آٖ و ٝايزبز فًبي ثبظ فطٍٙٞي تٛؾٍ حىٔٛت ثٞ ٝيچ ٚرٔ ٝزٛظ پصيطـ ٞطد ٔ ٚطد فطٍٙٞي زض ربٔٗ٘ ٝيؿت.ربٔٗ ٝثبيس ث ٝؾٕت اٞساف ٚاضظقٟبي اؾالٔي پيف ضٚز ٚوبُٔ تطيٗ ا٘سيكٝ اؾالٔي وٕٛٗٔ ٝالً تٛؾٍ ِٚي فمي ٝظٔبٖ اِمب ٔي ٌطززٔ ،حٛض تٓٙيٕبت ارتٕبٖي ثبقسٞ.طچٙس زيٍطاٖ ٓٞارب ظ ٜيبثٙس و ٝلطائتٟبي ذٛز ضا اظ زيٗ ٖطيٕ٘ ٝبيٙس. ثٖ ٝجبضت زيٍط ،تًبضة افىبض حتٕبً الظْ اؾت َ ٚطح ا٘سيكٞ ٝبي ٔتٔ ٔٛٙجسأ ضفٕ وبؾتي ثطزاقتٟب ذٛاٞس ثٛز ٞ ٚيچ وؽ ٘جبيس ثطزاقت ذٛز ضا اظ فط ًٙٞاؾالٔي ُّٔك ثپٙساضزِ.ىٗ ٘جبيس پصيطـ ايٗ ُّٔت ٔالظْ ضٞبقسٖ ٔم ِٝٛفط ًٙٞتٛؾٍ حىٔٛت اؾالٔي تّمي قٛز.حىٔٛت اؾالٔي (و ٝزِٚت ثركي اظ آٖ اؾت) ْٚيف ٝؾطپطؾتي ٕٝٞرب٘ج ٝتىبُٔ ربٔٗ ٝضا ثطٖٟس ٜزاضز و ٝؾطپطؾتي فطٍٙٞي ربٔٗ ٝضوٗ ٕٟٔي اظ آٖ اؾت.ايٙزبؾت ؤ ٝف ْٟٛؾطپطؾتي فطٍٙٞي ثبيس ث ٝذٛثي قىبفت ٝقٛز. نحيح اؾت ؤ ٝطزْ ٖبلُ ٚضقيس٘س ٚليٓ ٕ٘ي ذٛاٙٞس.أب چٙب٘چٕٞ ٝيٗ ٔطزْ ٖبلُ زض ٔميبؾي ٚؾيٕ تط ثبيس تٛؾٍ ا٘جيب ٞسايت ق٘ٛس تب ثٌٕ ٝطاٞي ٘يفتٙس.زض ٔميبؼ وٛچه تط ٘يع زض ظٔبٖ غيجت ثبيس تٛؾٍ ّٖٕبي زيٗ قٙبؼ ٚزض ضأؼ آٟ٘ب ِٚي فميٖ ٝبزَ ظٔبٖ ،ؾطپطؾتي ٌطز٘س ٚثمي ٝاضوبٖ حبوٕيت ٘يع ْٚيف ٝزاض٘س تب ثٔ ٝحٛضيت ثطزاقتي اظ اؾالْ و٘ ٝعز ٔترههبٖ زيٗ قٙبؾي حزيت آٖ ثٝ احجبت ضؾيس ٜاؾت ربٔٗ ٝضا تٗبِي ثركس. -ساسهان و هذيزيت فزهنگی Organization and cultural management ٔسيطيت زض ٞط ؾبظٔب٘ي ٖجبضت اظ ٕٞبًٙٞؾبظي وٛقفٞبي افطاز ا٘ؿبٖ ٚاؾتفبزٔ ٜؤحط اظ ٔٙبثٕ ثطاي تحمك اٞساف ؾبظٔبٖ اؾت. زض ؾبظٔبٖٞبي فطٍٙٞي ايٗ ٞسفٞب ٔطث ٌٛث ٝأٛض تٛؾٗ ٚ ٝتمٛيت ٚتٗبِي فطٍٙٞي اؾت؛ ثٙبثطايٗ ٔٛٓٙض اظ ٔسيطيت زض ؾبظٔبٖٞبي فطٍٙٞي ،تحمك ٞسفٞب ٚؾيبؾتٞبي فطٍٙٞي اؾت. ٔسيطيت فطٍٙٞي ضا ٌبٞي ٔتطازف ثب ٔسيطيت ثٙٗٔ ٝبي آٖ ٔيتٛاٖ تٗطيف ٕ٘ٛز.زض ايٗ نٛضت ٔسيطيت فطٍٙٞي ٖجبضت اظ ثط٘بٔ ٝضيعي ،ؾبظٔب٘سٞيٞ ،سايت ٚوٙتطَ أٛض ٚفٗبِيتٞبي فطٍٙٞي زض چٟبضچٛة اٞساف ٔٛضز ٘ٓط اؾت ،أب ٔسيطيت فطٍٙٞي ثٙٗٔ ٝي اذمِ آٖ ٌبٞي ثط يىي اظ وبضوطزٞبي فط ًٙٞاظ رّٕ ٝوبضوطز اَالٔ ضؾب٘ي يب تجّيغ ،تطٚيذ ٚيب آٔٛظـ تأويس زاضز و ٝزض ايٗ نٛضت ٔي تٛاٖ ٔسيطيت فطٍٙٞي ضا ثب وبضوطز آٔٛظقي ،ثط٘بٔٝضيعي ،ؾبظٔب٘سٞيٞ ،سايت ٚوٙتطَ ٕٝٞ أٛض ٚفٗبِيتٞبي ٔطث ٌٛث ٝآٔٛظـ ٚپطٚضـ ٘بٔيس. ٕٞچٙيٗ اٌط ٔسيطيت ضا ٔتطازف ثب تهٕيٌٓيطي ٚارطاي تهٕيٓ تٗطيف وٙيٓٔ ،سيطيت فطٍٙٞي ٖجبضت ذٛاٞس ثٛز اظ تهٕيٌٓيطي زض ٔٛضز يه ؾيبؾت فطٍٙٞي ٚارطاي تهٕيٓٞب زض چٟبضچٛة ٕٞبٖ ؾيبؾت. اٌط ٔسيطيت ضا « فطايٙس ث ٝوبضٌيطي ٔؤحط ٚوبضآٔس ٔٙبثٕ ٔبزي ٚا٘ؿب٘ي زض ثط٘بٔٝضيعي ؾبظٔب٘سٞي، ثؿيذ ٔٙبثٕ ٚأىب٘بتٞ ،سايت ٚوٙتطَ ثطاي زؾتيبثي ث ٝاٞساف ؾبظٔب٘ي ثطاؾبؼ ٘ٓبْ اضظقي ٔٛضز لج » َٛثسا٘يٓٔ ،يتٛاٖ ٔسيطيت فطٍٙٞي ضا فطآيٙس ثط٘بٔٝضيعي،ؾبظٔب٘سٞي ،ثؿيذ ٔٙبثٕ ٚأىب٘بت، ٞسايت ٚوٙتطَ ٔزٕ ٖٝٛفٗبِيتٞبيي زا٘ؿت وٞ ٝسف آٖ ا٘تمبَ ،تخجيت ،تطٚيذ ٚتىبُٔ فطٍٙٞي ثط اؾبؼ ٘ٓبْ اضظقي ٔكرم ثب تٕبٔي ارعا ٖٙ ٚبنط آٖ اؾت. ٕٞچٙيٗ اٌط فٗبِيت فطٍٙٞي ضا زض ؾُح ؾبظٔبٖٞبيي ؤ ٝؿئِٛيت ّٖٕيبت فطٍٙٞي ضا ثط ٖٟس ٜزاض٘س، ايزبز ،حفّ ،اضتمب ٚتغييط ضفتبض ثسا٘يٓ ،ثس ٖٚقه ٔيتٛاٖ ٌفت ،ؾبظٔبٖ فطٍٙٞي زض ايٗ ؾُح ْٚيفٝ زاضز ٔزٕ ٖٝٛفٗبِيتٞبي فطٍٙٞي ذٛز ضا ثٌٝ٘ٛ ٝاي ٔسيطيت ٞ ٚسايت ٕ٘بيس ،تب ث ٝايزبز ،حفّ ،اضتمب ٚتطٚيذ ثبٚضٞب ،اضظـٞبٙٞ ،زبضٞب ٚاٍِٞٛبي ضفتبضي نحيح زض چٟبضچٛة ؾيبؾتٞبي فطٍٙٞي ٔٙزط قٛز. -تالنذگی ساسهان فزهنگی The growth of a cultural organization تبو ٖٛٙتٗبضيف ٔرتّفي اظ ثبِٙسٌي ؾبظٔب٘ي اضائ ٝقس ٜاؾت.اقٟبن ٔ ٚبيّع ،ثبِٙسٌي ؾبظٔب٘ي ضا يه وٛقف ثط٘بٔٝضيعي قس ٚ ٜپبيساض و ٝزا٘ف ضفتبضي ضا ثطاي ثٍٟكت ٘ٓبْ ،اظ ضاٜٞبي ث ٝذٛز ثبظقىبفي، ث ٝوبض ٔيثٙسز تٗطيف وطز ٜا٘س.فط٘چ ٚثُ ( )1984ثبِٙسٌي ؾبظٔب٘ي ضا وٛقكي ثّٙس ثطز ثطاي ثٍٟكت فطاٌطزٞبي تبظٌ ٜطزا٘ي ٚزقٛاضي ٌكبي ي ؾبظٔبٖ ،ثٚ ٝيػ ٜاظ ضا ٜوبضٌطزا٘ي احطثرفتط فط ًٙٞؾبظٔب٘ي ٔي زا٘سز ٚثىٟبضز ٔي ٌٛيس ثبِٙسٌي ؾبظٔب٘ي وٛقكي اؾت -1ثط٘بٔٝضيعي قسٜ؛ -2ؾطاؾطي زض ؾبظٔبٖ؛ -3وبضٌطزا٘ي قس ٜاظ ضز ٜثبالي ؾبظٔبٖ؛ وٞ ٝسف آٖ -4ثبالثطزٖ احطثركي ٚ تٙسضؾتي ؾبظٔبٖ اظ ضاٜ؛ -5زذبِتٟبي ثط٘بٔٝضيعي قس ٜزض فطاٌطزٟٞبي ؾبظٔب٘ي ،ثب ثٟطٌٜطفتٗ اظ زا٘ف ّٖ ْٛضفتبضي اؾت.ثٙيؽ ( )1994؛ ٘يع ٔٗتمس اؾت و ٝثبِٙسٌي ؾبظٔب٘ي يه پبؾد ث ٝزٌطٌ٘ٛي اؾت، يه ضاٞجطز پيچيس ٜآٔٛظقي اؾت ثطاي زٌطٌ ٖٛوطزٖ ثبٚضٞبٍ٘ ،طقٟب ،اضظقٟب ٚؾبذتبض ؾبظٔبٟ٘ب تب آ٘ى ٝآٟ٘ب ثتٛا٘ٙس فٗ قٙبؾيٟب ،ثبظاضٞب ،چبِكٟبي تبظ ٜضا ثپصيط٘س ٕٞ ٚچٙيٗ ثب آٌ ًٙٞيذ وٙٙس ٜزٌطٌ٘ٛي ثٟتط ؾبظٌبضي پيسا وٙٙس ٚ.ثبالذط ٜايٙى ٝو٘ٛتع ،اٚزاُ٘ ٚ ٚيٟٛخ «ثبِٙسٌي ؾبظٔب٘ي ضا يه ضٚيىطز ُٔٙٔ ،ٓٓٙمي ،ث ٓٞ ٝثبفت ،ٝيىپبضچ ٚ ٝثط٘بٔٝضيعي قسٔ ٜيزا٘ٙس و ٝثطاي ثٟتط وطزٖ احطثركي ؾبظٔب٘ي ث ٝوبض ٌطفتٔ ٝيقٛز.ثبِٙسٌي ؾبظٔب٘ي ثطاي ٌكٛزٖ زقٛاضيٟبيي و ٝوبضآٔسي ّٖٕي ؾبظٔب٘ي ضا زض ٕٝٞضزٜٞب وبٞف ٔيزٞسَ ،طاحي ٔيقٛز(َٛؾي.)1380 ، -خط هشی هذيزيت فزهنگی Cultural management policy ّٖٕب ٚنبحت ٘ٓطاٖ ّٖٓ ٔسيطيت ،ثطاي ٞط ٔسيطيتي پٙذ رعء يب ْٚيف ٝانّي لبئُ ٞؿتٙس.ايٗ ْٚبيف ٖجبضتٙس اظ :اِف) ثط٘بٔ ٝضيعي ،ة) ؾبظٔب٘سٞي ،د) ثؿيذ ٔٙبثٕ ٘ ٚيطٞٚب ،ز) ٞسايت ٚضٞجطي، )ٜوٙتطَ ٓ٘ ٚبضت. ثط٘بٔ ٝضيعي ،ثٙيبز ٔسيطيت ضا تكىيُ ٔي زٞس.ثط٘بٔ ٝضيعي يه پُ الظْ ٚيطٚضي اؾت و ٝثيٗ حبَ ٚآيٙس ٜظزٔ ٜي قٛز ٚاحتٕبَ زؾتيبثي ثٞ ٝسف ٞبي ٔٛضز٘ٓط ضا ثبال ٔي ثطز.ثط٘بٔ ٝضيعي زض ثطٌيط٘سٜ ٕٝٞفٗبِيت ٞبيي اؾت ؤ ٝسيط ثطاي تساضن زيسٖ أٛض آيٙس ٜا٘زبْ ٔي زٞس.السأبتي و ٝزض ايٗ ظٔيٝٙ ا٘زبْ ٔي قٛزٖ ،جبضتٙس اظ :پيف ثيٙي ،تٗييٗ ٞسف ٞبي ثّٙسٔست ،تسٚيٗ اؾتطاتػي ٞب ،تٗييٗ ؾيبؾت ٞب ٚزض ٘ٓط ٌطفتٗ ٞسف ٞبي وٛتبٔ ٜست( ،) 3ثٖ ٝجبضت زيٍط ثط٘بٔ ٝضيعي ٖجبضت اؾت اظ: . 1تٗييٗ ٞسف ٚيبفتٗ يب پيف ثيٙي وطزٖ ضا ٜتحمك آٖ؛ . 2تهٕيٓ ٌيطي زض ذهٛل ايٙى ٝچ ٝوبضٞبيي ثبيس ا٘زبْ ٌيطز؛ .3تهٛض َ ٚطاحي ٚيٗيت ُّٔٛة ،ثب زضيبفت ٚپيف ثيٙي ضاٞ ٜب ٚ ٚؾبيّي و٘ ٝيُ ث ٝآٖ ضا ٔيؿط ٔي ؾبظز؛ َ. 4طاحي ّٖٕيبت ،ثطاي تغييط يه قيء يب ٔٛي ٔٛثط ٔجٙبي اٍِٛي پيف ثيٙي قس.ٜ ثط٘بٔ ٝضيعي زض ٔجبحج ٔسيطيت اظ إٞيت ٚربيٍب ٜاؾبؾي ثطذٛضزاض اؾت ،ثط ؾبيط ْٚبيف ٔسيطاٖ اِٛٚيت زاضز ٔ ٚمسْ ثط آٟ٘بؾت ،اٞساف ٕٝٞفٗبِيت ٞب ٚتالـ ٞبي ٌطٞٚي ضا تٗييٗ ٘ ٚح ٜٛزؾتيبثي ث ٝآٖ اٞساف ضا َطح ضيعي ٔي وٙس تب ٔسيط ثتٛا٘س تكريم زٞس اظ چ ٔٛ٘ ٝؾبذتبض ؾبظٔب٘ي ثبيس اؾتفبز ٜوٙس ٚ ،ثطاي ٞط ٔٙهت چ ٝوبضوٙب٘ي ثب چ ٝترهم ٞبيي ث ٝوبض ٌيطز ،وساْ قيٞ ٜٛسايت ٚ ؾطپطؾتي ضا ٔٛضز اؾتفبز ٚ ٜچٗٔ ٝيبضٞبيي ثطاي وٙتطَ ّٖٕيبت ٔس٘ٓط لطاض زٞس.ثٙبثطايٗ ٔي تٛاٖ ٌفت ثط٘بٔ ٝضيعيْٚ ،يف ٝاؾبؾي ٚقبِٛزٔ ٜسيطيت اؾت. -تعاريف و هفاهین هذيزيت فزهنگی Definitions and concepts of cultural management لجُ اظ ثيبٖ ٔٛٓٙض ذٛز اظ ٔفٔ « ْٟٛسيطيت فطٍٙٞي» الظْ اؾت اثتسا تٗطيف ٞط ز ٚرعء آٖ ،يٗٙي « ٔسيطيت»« ٚفط »ًٙٞضا اضائ ٝزٞيٓ.زض فهُ لجُ ثطزاقت ذٛز ضا اظ ٔف ْٟٛفط ًٙٞثيبٖ ٕ٘ٛزيٓ ،زض ايٗ لؿٕت اظ ٔفٔ ْٟٛسيطيت قطٔ ٔٚي وٙيٓٔ.سيطيت ضا زض يه تٗطيف ؾبزٙٞ ٚ ّٖٓ ،ٜط ث ٝوبضٌيطي ٔٙبثٕ ٘ ٚيطٞٚب زض ضاؾتبي ضؾيسٖ ث ٝاٞساف ٔٛضز٘ٓط ٔي زا٘ٙس.زض يه تٗطيف ّٖٕئ ،سيطيت ٖجبضت اؾت اظ: «فطاٌطز ث ٝوبضٌيطي ٔؤحط ٚوبضآٔس ٔٙبثٕ ٔبزي ٚا٘ؿب٘ي ثط ٔجٙبي يه ٘ٓبْ اضظقي پصيطفت ٝقس ٜو ٝاظ َطيك ثط٘بٔ ٝضيعي ،ؾبظٔب٘سٞي ،ثؿيذ ٔٙبثٕ ٚأىب٘بتٞ ،سايت ٚوٙتطَ ّٖٕيبت ثطاي زؾتيبثي ثٝ اٞساف تٗييٗ قس ٜنٛضت ٔي ٌيطز)1(». ثطذالف ٔف ْٟٛفط ،ًٙٞتٗطيف « ٔسيطيت» چٙساٖ پيچيس٘ ٜيؿت.اوخط تٗبضيف ٔسيطيت ثؿيبض ثٓٞ ٝ ٘عزيه ٞؿتٙس ٔ ٚي تٛاٖ زض تٗطيف ايٗ ٔف ،ْٟٛقبٞس ارٕبٔ ٔيبٖ ّٖٕبي ٔسيطيت ثٛز.اظ ايٗ ضٔ ٚب ٘يع زض ايٗ وتبة ،تٗطيف فٛق ضا ثٖٛٙ ٝاٖ تٗطيف ٔسيطيت ٔي پصيطيٓ.ثطاؾبؼ تٗطيف فٛق: ٔ.1سيطيت يه فطاٌطز اؾت؛ .2ثط ٞسايت تكىيالت ا٘ؿب٘ي زالِت زاضز؛ ٔ. 3سيطيت ٔؤحط ٔجتٙي ثط تهٕيٓ ٌيطي ٔٙبؾت ٚزؾتيبثي ث٘ ٝتبيذ ُّٔٛة اؾت؛ ٔ. 4سيطيت وبضآٔ ،تًٕٗ ترهيم ٔ ٚهطف ٔسثّطا٘ٙٔ ٝبثٕ اؾت؛ ٔ.5سيطيت ثط فٗبِيت ٞبي ٞسفساض تٕطوع زاضز)2(. تأويس ايٗ تٗطيف ثط « ٘ٓبْ اضظقي» ،ثطاي تحميك حبيط ثؿيبض ؾٛزٔٙس اؾت؛ ث ٝايٗ زِيُ ؤ ٝيعاٖ ٔٛفميت زض ث ٝوبضٌيطي قيٞ ٜٛبي ضٞجطي ٔ ٚسيطيت ،تحت تأحيط اضظـ ٞبي حبوٓ ثط ثبفت فطٍٙٞي ربٔٗ ٝلطاض زاضزٔ.ب زض فه َٛثٗس ذٛاٞيٓ زيس چٍٔ ٝ٘ٛسيطيت ٖطن ٝفطٔ ،ًٙٞتأحط اظ ذٛز ايٗ ٖطنٝ اؾت.اظ ايٗ ض ٚثطاي « ٔسيطيت» « ٚفط »ًٙٞاضتجبٌ ٔتمبثُ لبئُ ٞؿتيٓ. -عناصز تشکیل دهنذه فزهنگ Elements of culture الف) عناصزهعنوی فزهنگ ٖ -1مبيسٚثبٚضٞب ٖمبيس،تٛافك ٞبيي اؾت زض ٔٛضز ايٗ و ٝزض رٟبٖ حميمي،چ ٝچيعي انُ ٚزضؾت اؾت ٚ ٚالٗيت زاضزٞ.ط چٙس ٕٔىٗ اؾت ٖميس ٜاي زضؾت يب ٘بزضؾت ثبقس. -2اضظـ ٞبي ارتٕبٖي «اضظـ ،ثبض ٔٗٙبيي ٚيػ ٜاي اؾت و ٝا٘ؿبٖ ث ٝثطذي اظ اٖٕبَ ،حبِت ٞب ٚپسيسٞ ٜب ٘ؿجت ٔي زٞس ٚثطاي آٖ زض ظ٘سٌي ذٛز ربيٍب ٜلبئُ اؾت». ٙٞ -3زبضٞب ٔ ٚمطضات ارتٕبٖي ٙٞزبض زض ٚاغ ٜثٗٔ ٝيبض ،اٍِ ٛضفتبض ٔطؾ ،ْٛلبٖسٔ ،ٜأذصٔ ،ميبؼ ،حس ٚؾٍ ٗٔ ٚسَ تطرٕ ٝقس ٜاؾت. ٙٞزبضٞبٗٔ ،يبضٞبي ضفتبضي ٞؿتٙس و ٝا٘تٓبض ٔي ضٚز ثٚ ٝؾيّ ٝي فط ًٙٞپصيط ضٖبيت قٛز.ايٗ ٙٞزبضٞب زض لبِت ٖطف ،آزاة ،ؾٙت ٞب ،لٛاٖس ٚلٛا٘يٗ ٖطي ٝقسٞ ٜؿتٙس ٚاظ ٘ؿّي ث٘ ٝؿُ زيٍط زض ٔيبٖ اًٖبي يه ٔزٕٙٔ ٖٝٛتمُ ٔي ق٘ٛس. ٕ٘ -4بزٞب ٕ٘بزٞب ؾّؿّ ٝاي اظ أٛض لطاضزازي ا٘س وٗٔ ٝطف ٔٗٙبي ذبني ٔي ثبقٙس.ايٗ أٛض ٔي تٛا٘ٙس يىي قي (پطچٓ) غؾت يب ُٖٕ (ٔب٘ٙس ز ٚاٍ٘كت ضا ث ٝقىُ vلطاض زازٖ ث٘ ٝكب٘ ٝي پيطٚظي) يب ضً٘ (ٔب٘ٙس ِجبؼ ؾيب ٜثٍٙٞ ٝبْ ٖعازاضي) قىُ (ٔب٘ٙسآضْ رٕٟٛضي اؾالٔي) ٚيب آٔيع ٜاي اظ ز ٚيب چٙس ٖالٔت ثبقٙس. ب) عناصز هادی فزهنگ ثرف زيٍط فط ،ًٙٞرٙج ٝي ٔبزي آٖ يب ٕٞبٖ تِٛيسات فيعيىي ٚزؾتبٚضزٞبي نٗٙتي يه ربٔٗ ٝاؾت رٙجٝ ٞبي ٔبزي فط ًٙٞيه ّٔت ،زض وٕيت ٚويفيت ثط ؾبذتٞ ٝبيي ٔب٘ٙس ؾبذتٕبٖ ،ثٙبٞب ٔ ٚيطاث ٕٔٗبضيِ ،جبؼ، اثعاض ٚ ٚؾبيُ وكبٚضظي ،نٗٙتي ٚتزبضيٚ ،ؾبيُ ٔٙعَ ٚظ٘سٌي ،اثعاضٞبي ّٖٕي ،زؾتبٚضزٞبي نٗٙتي ٚ فطآٚضزٞ ٜبي فٗ آٚضي .…ٚيه ربٔٗ ٝتزّي ٔي وٙس٘(.بئيٙي – زضآٔسي ثطٔسيطيت فطٍٙٞي)1390-