نظریه جیمز دیویس و منحنی جی PDF

## 3 - 2 - 2 نظریه جیمز دیویس و منحنی جی (1) جیمز دیویس پس از اشاره به نظرهای متفاوت آلکسی دو توکویل نقش بهبودی شرایط در وقوع انقلاب و مارکس نقش تنزل شرایط در وقوع انقلاب این پرسش را پیش رو میگذارد که «آیا انقلابها به هنگام رونق و رشد اقتصادی - اجتماعی روی میدهند یا زمانی که رکود و تنزل اقتصادی...

## 3 - 2 - 2 نظریه جیمز دیویس و منحنی جی (1) جیمز دیویس پس از اشاره به نظرهای متفاوت آلکسی دو توکویل نقش بهبودی شرایط در وقوع انقلاب و مارکس نقش تنزل شرایط در وقوع انقلاب این پرسش را پیش رو میگذارد که «آیا انقلابها به هنگام رونق و رشد اقتصادی - اجتماعی روی میدهند یا زمانی که رکود و تنزل اقتصادی - اجتماعی باشد؟» و سپس چنین پاسخ میدهد که احتمال وقوع انقلابها زمانی است که پس از مدتی طولانی از رشد عینی اقتصادی و اجتماعی یک دوره کوتاه مدت عقب گرد سریع پیش آید به سخنی دیگر رشد طولانی باعث افزایش انتظارات میگردد و در پی آن رکود کوتاه مدت سبب ایجاد فاصله تحمل ناپذیر بین انتظارات و دریافتها و در نتیجه وقوع انقلاب میشود. البته باید توجه داشت که میان دو مفهوم توسعه (Development) و رشد (Growth) در علم اقتصاد تفاوت معنایی ظریفی وجود دارد بدین صورت که «توسعه» به پیشرفت کیفی و زیر ساختی و افزایش تولید ملی یک کشور اطلاق میشود در حالی که «رشد» به پیشرفت کمی و رفاهی جامعه که عموماً در اثر افزایش درآمد سرانه ملی حاصل میشود مربوط میگردد آنچه از میان این دو مفهوم و پدیده دارای اهمیت اصلی و نهایی است همانا توسعه میباشد و نه رشد؛ زیرا توسعه در دراز مدت استقلال و خودکفایی اقتصادی را به همراه میآورد اما رشد ضرورتاً اینچنین نیست. به نظر جیمز دیویس ثبات و بی ثباتی سیاسی در نهایت بستگی به وضعیت فکری جامعه دارد. در حقیقت وجود نارضایتی است که انقلاب را میسازد نه شرایط ملموس همچون عرضه کافی یا ناکافی غذا و یا برابری و آزادی مردم راضی یا بی اعتنا که از نظر مالی موقعیت یا قدرت فقیرند میتوانند از نظر سیاسی سکوت کنند و در مقابل مخالفان ایشان سر به شورش بردارند به همین گونه و با احتمالی قویتر فقیران ناراضی میتوانند اغتشاش کنند و در مقابل ثروتمندان راضی با انقلاب مخالفت نمایند. در واقع باید بین مردم ناراضی محروم که از نظر میزان رفاه و موقعیت . این نظریه به دلیل ترسیم نموداری به شکل در وقوع انقلاب به منحنی مشهور شده است. در این زمینه رک مصطفی ملکوتیان سیری در نظریه های انقلاب، ص ۱۰۸ - ۱۹۶ نیز James C. Davies, "Toward a Theory of Revolution" in: Kelly & Brown, op.cit. PP 150 - 167. . واژه محروم در اینجا به معنای فقیر نیست بلکه محروم کسی است که پیش تر در دوره رشد اجتماعی اقتصادی دستاوردهایی داشته اما در دوره رکود سریع در این زمینه با مشکل مواجه شده است. ## ۰ انقلاب اسلامی ایران عینی متفاوت اند پیوندی برقرار شود. **دوره طولانی رشد اقتصادی + دوره ای کوتاه از رکود سریع** **انقلاب** ## جیمز دیویس سپس کوشیده است تا انقلابهای آمریکا فرانسه روسیه و مصر را با منحنی تطبیق دهد. طبق نظریه دیویس اگر جامعه ای برای مدتی نسبتاً طولانی وضعیت اقتصادی بهتری داشته باشید و سپس کسب آنها با رکودی سریع مواجه شود دچار اغتشاش خواهد شد. چنین امری ممکن است گاه باعث شورش یا انقلاب شود که البته در این صورت نیز نمیتوان نقش سایر عوامل را نادیده گرفت اما از آنجا که جوامع از نظر روحیه عمومی ویژگیهای فرهنگی سابقه تاریخی و مانند آن با یکدیگر متفاوت اند از این روی ممکن است مسیرهای متفاوتی در جریان وقوع دیده شود. کسانی که با تطبیق انقلاب ایران با منحنی موافق اند معتقدند روند شبه مدر نیز می که در ایران از سالها پیش از انقلاب آغاز شده بود نقطه شروع افزایش انتظارات در ایران است که بعدها افزایش بهای نفت نیز باعث افزایش درآمد سرانه و در نتیجه افزایش میزان برخورداریهای عمومی شد. اما در سالهای آخر به ناگاه به دلایلی همچون زمستان معتدل در اروپا و در نتیجه کاهش بهای نفت کشور دچار رکود شده و از این روی فاصله ای تحمل ناپذیر میان سطح امکانات و انتظارات مردم ## فصل يكم - مفاهیم و مباحث نظری ۳۱۵ به وجود آمد و در نتیجه انقلاب روی داد این تفسیر میتواند در روشنگری برخی زمینه های وقوع انقلاب اسلامی مورد استفاده قرار گیرد؛ اما باید دانست که در این تفسیر ماهیت مذهبی انقلاب ایران مورد توجه قرار نگرفته است. این نظریه در زمینه روند تحولات سیاسی و فرهنگی پیش از انقلاب حرفی برای گفتن ندارد و این روند آشکارا با آنچه در این نظریه گفته شده منطبق نیست در زمینه تحولات اقتصادی نیز نمیتوان ادعا کرد که ارزان شدن اندک بهای نفت در سالهای پایانی توانسته باشد یک فاصله غیر قابل تحمل ایجاد کند.