نظریه های یادگیری PDF

‫جلسه دوم‬ ‫‪1‬‬  ‫محتواي جلسه‬ ‫نظريه هاي يادگيري‬ ‫ماهيت يادگيري‬ ‫اصول يادگيري‬ ‫عوامل مؤثر بر يادگيري‬ ‫موانع يادگيري‬ ‫‪2‬‬  ‫نظريه هاي يادگيري‬ ‫‪3‬‬  ‫مقدمه‬ ‫‪ ‬اصوالً هر فعا...

‫جلسه دوم‬ ‫‪1‬‬  ‫محتواي جلسه‬ ‫نظريه هاي يادگيري‬ ‫ماهيت يادگيري‬ ‫اصول يادگيري‬ ‫عوامل مؤثر بر يادگيري‬ ‫موانع يادگيري‬ ‫‪2‬‬  ‫نظريه هاي يادگيري‬ ‫‪3‬‬  ‫مقدمه‬ ‫‪ ‬اصوالً هر فعاليتي يك مبناي نظري دارد كه منتج از يك سري تحقيقات و‬ ‫تابع يك اصول و شناخت كليت يافته اي است ‪.‬‬ ‫نظريه به معناي وسيع عبارتست‪ :‬از تعبير و تفسير حوزه اي از شناخت‬ ‫‪ ‬براساس اين تعريف‪ ،‬نظريه هاي يادگيري اصول كليت يافته اي هستند‬ ‫در زمينه يادگيري و شرايط آن ‪.‬‬ ‫‪ ‬يعني نظريه هاي يادگيري در واقع تحليل كننده شرايط يادگيري است ‪.‬‬ ‫تفاوت نظريه و فرضيه‪:‬‬ ‫‪ ‬فرضيه يعني يك راه حل احتمالي علمي مسأله در برابر يك مسأله اي كه‬ ‫هنوز صحت و سقم آن تأييد و يا رد نشده است‪.‬‬ ‫‪4‬‬  ‫انواع نظ یره های یادگیری‬ ‫‪ -1‬نظریه‌های‌رفتاری‪:‬‬ ‫الف‪.‬نظریه‌شرطی‌سازی‌کالسیک پاولوف‬ ‫ب‪.‬نظریه‌شرطی‌سازی‌وسیله‌ای‌ثورندایک‌(کوشش‌و‌خطا)‬ ‫‪.2‬نظریه‌های‌شناختی‪:‬‬ ‫الف‪.‬نظریه‌یادگیری‌گشتالت‬ ‫ب‪.‬نظریه‌یادگیری‌معنی‌دار‌کالمی آزوبل‬ ‫ج‪.‬نظریه‌اجتماعی‌– شناختی آلبرت‌بندورا‬ ‫د‪.‬نظریه‌یادگیری‌کلمن‬ ‫‪5‬‬  ‫نظريههاي رفتاري‬ ‫‪ ‬رفتارگرایی‪‌،‬دیدگاهی‌است‌که‌می‌گوید‌رفتار‪‌،‬باید‌به‌وسیله‌ی‌تجارب‌‬ ‫قابل‌مشاهده‪‌،‬تبیین‌شود‌نه‌به‌وسیله‌ی‌فرآیندهای‌ذهنی‪.‬‬ ‫‪ ‬از‌نظر‌رفتارگرایان‪‌،‬رفتار‌آن‌چیزی‌است‌که‌انجام‌می‌دهیم‌و‌مستقیما‌‬ ‫قابل‌مشاهده‌است‪.‬‬ ‫‪ ‬و‌افکار‪‌،‬احساسات‌و‌انگیزه‌ها‪‌،‬موضوع‌های‌مناسبی‌برای‌علم‌مطالعه‌‬ ‫رفتار‌نیستند‪‌،‬زیرا‌آنها‌را‌نمی‌توان‌مستقیما‌مشاهده‌کرد‪.‬‬ ‫نکات‌مهم‌در‌رفتار‌گرایی‪:‬‬ ‫‪ -1‬یادگیری‌تغییر‌در‌رفتار‌آشکار‌است‪.‬‬ ‫‪ -2‬محیط‌بررفتار‌انسان‌تاثیر‌دارد‪ :‬تغییر‌در‌محیط‌سبب‌تغییر در‌رفتار‌‬ ‫انسان‌می‌شود‪.‬‬ ‫‪6‬‬  ‫شناخت گرایی‬ ‫طرفداران‌نظریه‌هاي‌شناخت‌گرایي‌معتقدند‌كه‪:‬‬ ‫‪ ‬یادگیری‌از‌طریق‌فرآیندهای‌ذهنی‌روی‌می‌دهد‪.‬‬ ‫‪ ‬جهت‌مطالعه‌یادگیری‌لزوماً‌نیاز‌به‌مشاهده‌رفتار‌ندارد‪.‬‬ ‫‪7‬‬  ‫نظريه يادگيري شرطي شدن كالسيك‬ ‫‪ ‬توسط پاولوف در قرن بيستم‬ ‫‪ ‬به‌نظریه‌پاسخ‌گر‪‌،‬پاولفی‌یا‌بازتابی‌هم‌مشهور‌است‪.‬‬ ‫‪ ‬پاسخ غير شرطي ‪ :‬پاسخ فيزيولوژيك ‪ :‬ترشح بزاق در برابر بوي غذا‬ ‫‪ ‬پاسخ شرطي‪ :‬پاسخي در برابر يك عالمت ‪ :‬ترشح بزاق در برابر صداي زنگ‬ ‫‪ ‬بنابراین‌شرطی‌شدن‌کالسیک‌به‌این‌معناست‪:‬‬ ‫‪ ‬اگریک‌محرک‌بی‌اثر‌با‌یک‌محرک‌موثر‌همراه‌شود‌و‌چندین‌بار‌‬ ‫تکرار‌شود‪‌،‬محرک‌بی‌اثر‌‌منجر‌به‌پاسخ‌شرطی‌خواهد‌شد‪.‬‬ ‫‪8‬‬  ‫نکات‌کاربردی‌از‌شرطی‌سازی‌کالسیک‬ ‫‪ ‬پدیده‌خاموشی‬ ‫‪ ‬پدیده‌بازگشت‌خود‌بخودی‪ :‬پس‌از‌پدیده‌خاموشی‌به‌مدت‌کوتاه‌پاسخ‌‬ ‫شرطی‌روی‌می‌دهد‪.‬‬ ‫‪ ‬پدیده‌تعمیم‪ :‬یعنی‌پاسخ‌دادن‌به‌محرک‌هایی‌شبیه‌به‌محرک‌شرطی‌‬ ‫اولیه‬ ‫‪ ‬پدیده‌تمییز‪ :‬تفاوت‌قایل‌شدن‌بین‌محرک‌اصلی‌و‌محرک‌های‌شبیه‌به‌آن‬ ‫‪ ‬تفاوت‌های‌فردی‬ ‫‪9‬‬  ‫کاربرد‌نظریه‌شرطی‌سازی‌کالسیک‬ ‫‪ -1‬از روش هاي شرطي سازي كالسيك مي توان جهت كمك به افراد در جهت‬ ‫رشد واكنش هاي عاطفي استفاده كرد‪.‬‬ ‫تشويق بچه اي كه از دندانپزشكي مي ترسد‪.‬‬ ‫‪ -2‬توجه به تفاوت هاي فردي‪:‬‬ ‫‪ -3‬استفاده از پديده تعميم‪ :‬آسان تر كردن يادگيري‬ ‫‪ -4‬استفاده از پديده خاموشي‪ :‬براي از بين بردن يك رفتار غلط‬ ‫‪10‬‬  ‫نظريه كوشش و خطا‬ ‫توسط‌ادوارد‌ثرندایک‌‬ ‫‪ ‬او‌معتقد‌بود‌که‪‌،‬یادگیری‌از‌راه‌کوشش‌و‌خطا اتفاق‌می‌افتد‪.‬‬ ‫‪ ‬به‌طوری‌که‌در‌طول‌یادگیری‪‌،‬به‌تدریج‌پاسخ‌های‌نادرست‌کم‌می‌شود‌و‌‬ ‫به‌جای‌آن‌پاسخ‌های‌درست‪‌،‬ظاهر‌می‌شود‌و‌در‌ادامه‌ی‌کار‌به‌یادگیری‌‬ ‫منجر‌می‌گردد‪.‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪ ‬به‌همین‌سبب‪‌،‬به‌روش‌یادگیری‌ثرندایک‪‌،‬یادگیری‌از‌راه‌کوشش‌و‌‬ ‫خطا‌نام‌داده‌اند‪.‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪11‬‬  ‫‪...‬نظريه كوشش و خطا‬ ‫‪ ‬ثرندايك‪ ،‬با نشان دادن اينكه محرکهايي كه بعد از رفتار واقع ميشوند‪ ،‬بر‬ ‫رفتارهاي آينده تأثير ميگذارند‪ ،‬از پاولف فراتر رفت‪.‬‬ ‫‪ ‬او در تعدادي از آزمايشهايش‪ ،‬گربهها را در جعبههايي قرار داد كه مجبور‬ ‫بودند براي به دست آوردن غذا فرار كنند‪.‬‬ ‫‪ ‬او مشاهده كرد كه به مرور زمان‪ ،‬گربهها ياد گرفتند با تكرار كردن رفتارهايي‬ ‫كه به گريختن منجر ميشود و نه تكرار كردن رفتارهايي كه بيتأثير هستند‪،‬‬ ‫با سرعت بيشتري از اين جعبهها خارج ميشوند‪.‬‬ ‫‪ ‬او از اين آزمايش و خطا سه قانون زير را به دست آورد‪:‬‬ ‫‪12‬‬ ‫‪ ‬ادوارد و ثورندايك بر اساس پاسخ شرطي ‪ 3‬قانون يادگيري را ارائه دادند‪:‬‬ ‫قانون آمادگي‬ ‫‪‬‬ ‫قانون تمرين‬ ‫‪‬‬ ‫قانون اثر‬ ‫‪‬‬ ‫‪13‬‬  ‫قوایين یادگیری ‪ :‬قانون امادگي ‪:‬‬ ‫‪ ‬هر فراگی یرده ای یاید از لحاظ زواني و دهني امادگي یادگرفين و انگیره داشته یاشد‪.‬‬ ‫یدون ميل یه یادگیری‪:‬‬ ‫م‬ ‫ع‬ ‫ط‬ ‫ج‬‫ت‬ ‫س‬‫ج‬ ‫‪ ‬یه فرد یه وی ا لا ات ي ردازد‬ ‫پ‬ ‫م‬ ‫‪ ‬یه م نري مي نواید جبوز یه یادگیری نماید‪.‬‬ ‫ش‬ ‫ج‬ ‫ت‬ ‫گ‬ ‫ي ی گی ی گی ی پ ی گی پ ن‬ ‫‪ ‬ف ل از اد ری اد یرده اید رای اد ری را ته ود‪.‬‬ ‫‪ ‬ميل ازمايش زوی گ یره های شیر و گرشته‬ ‫‪14‬‬  ‫قوایين یادگیری ‪ :‬قانون نم نرن‬ ‫ب‬ ‫پراساس قانون نم نرن‪ ،‬هر فدز محرگي زا گه یاسخ زضایت جش یه دیيال دازد‪ ،‬ییسیر نکراز گتنم‪ ،‬زابطهی یين محرک – یاسخ‪،‬‬ ‫یایدازپر خواهد نود‪.‬‬ ‫‪ ‬ضرت الميل كاز یيكو گردن از پر گردن اشت‪.‬‬ ‫‪ ‬نکراز نك عمل شیت ابحام كاز دز وفت گمیر و گبفتت بهیر مي شود و دزبهایت یتدیل یه زفياز مي شود‪.‬‬ ‫‪15‬‬  ‫قوایين یادگیری ‪ :‬قانون اپر‬ ‫اين قانون‪ ،‬اعالم ميدارد اگر عملي تغيير خشنودكنندهاي را در محيط به دنبال‬ ‫داشته باشد‪ ،‬احتمال اينكه آن عمل در موقعيتهاي مشابه تكرار شود‪،‬‬ ‫افزايش خواهد يافت‪.‬‬ ‫اما اگر رفتاري تغيير ناخوشايندي را در محيط به دنبال داشته باشد‪ ،‬احتمال‬ ‫تكرار آن كاهش مييابد‪.‬‬ ‫اگر نتيجه عمل دردناک باشد‪ :‬ضعيف شدن رابطه‬ ‫مثل‪ :‬كتك زدن گربه ها‬ ‫‪16‬‬  ‫كاربرد اين ‪ 3‬قانون در يادگيري‬ ‫‪ ‬ياددهنده بايد ‪:‬‬ ‫‪ ‬فردي را انتخاب كند كه آماده باشد‬ ‫‪ ‬عالوه بر آمادگي ذهني ظرفيت فيزيكي فرد را در نظر بگيرد‬ ‫‪ ‬تشويق‪ ،‬امكانات و خدماتي را براي فراگيرنده فراهم كند‪.‬‬ ‫‪ ‬فراگيرنده بايد ‪:‬‬ ‫‪ ‬فرصت كافي براي تمرين كردن داشته باشد‪.‬‬ ‫‪ ‬مزاياي رفتار يا عمل را از راه آزمون وخطا بشناسد‪.‬‬ ‫‪17‬‬  ‫نفاوت شرطي سازی كلاشيک و کوشش و خطا(شرطي سازی قعال)‬ ‫در کوشش و خطا پاسخ‪ ،‬ارادي يا فعال است و اين درست برخالف پاسخهاي‬ ‫‪‬‬ ‫منفعل بازتابي در شرطيسازي کالسيک است‪.‬‬ ‫در شرطيسازي کالسيک فقط موارد ساده را ميتوان به آزمودني آموخت؛‬ ‫‪‬‬ ‫درحاليکه در کوشش و خطا ‪ ،‬رفتارهاي پيچيده را نيز ميتوان به آزمودني ياد‬ ‫داد؛‬ ‫در شرطيسازي کالسيک‪ ،‬محرک پيش از رفتار ارائه ميشود؛ بدين معنا که‬ ‫‪‬‬ ‫تا غذا را نبيند‪ ،‬بزاق دهان ترشح نميشود؛ درحاليکه در کوشش و خطا ‪،‬‬ ‫تقويت پس از رفتار ارائه ميشود‪.‬تا زماني که اهرم را فشار ندهد‪ ،‬غذا‬ ‫دريافت نميکند‪.‬‬ ‫در شرطيسازي کالسيک‪ ،‬آزمودني رفتار جديدي را ياد نميگيرد‪ ،‬ولی در‬ ‫‪‬‬ ‫کوشش و خطا که آزمودني رفتار جديدي را ميآموزد‪.‬‬ ‫‪18‬‬  ‫شناخت گرایی‬ ‫طرفداران‌نظریه‌هاي‌شناخت‌گرایي‌معتقدند‌كه‪:‬‬ ‫‪ ‬یادگیری‌از‌طریق‌فرآیندهای‌ذهنی‌روی‌می‌دهد‪.‬‬ ‫‪ ‬و‌ممکن‌است‌به‌صورت‌فوری‌در‌رفتار‌فرد‌ظاهر‌نشود‪.‬‬ ‫‪ ‬جهت‌مطالعه‌یادگیری‌لزوماً‌نیاز‌به‌مشاهده‌رفتار‌ندارد‪.‬‬ ‫‪19‬‬  ‫نظريه يادگيري گشتالت‬ ‫‪ ‬ادراک ذهني ‪ :‬يك كل سازمان يافته از تعدادي محرک دريافتي با يكديگر‬ ‫است‪.‬‬ ‫‪ ‬يعني كل‪ ،‬داراي خواص يا ويژگيهايي است كه در اجزاي تشكيلدهندهي آن‬ ‫يافت نميشود و از خيلي جهات‪ ،‬تعيينكنندهي خصوصيات اجزاء است‪.‬‬ ‫‪ ‬كالس درس مبتني بر نظريه ي گشتالت را مي توان به صورت يك رابطه ي‬ ‫داد وستد بين معلمان و شاگردان توصيف كرد‪.‬‬ ‫‪ ‬معلم به دانش آموزان كمك مي كند تا روابط ميان امور را درک كنند و‬ ‫تجاربشان را در الگوهاي معني دار‪ ،‬سازمان دهند‪.‬در نهايت به يك مفهوم يا‬ ‫تجربه ي كلي برسند‪.‬‬ ‫‪20‬‬ ‫قوانین‌گشتالت‬ ‫‪ ‬در‌نظریه‌گشتالت‌گفته‌می‌شود‪:‬‬ ‫‪ ‬سختار‌روانی‌فرد‌همیشه‌تمایل‌به‌تعادل‌دارد‬ ‫‪ ‬وقتی‌فرد‌را‌با‌یک‌موقعیت‌یادگیری‌مواجه‌می‌کنیم‪‌،‬حالت‌تعادل‌از‌بین‌‬ ‫می‌رود‌و‌سعی‌می‌کند‌که‌این‌حالت‌تعادل‌را‌جبران‌کند‪.‬‬ ‫‪ ‬قوانین‌گشتالت‪:‬‬ ‫‪ -1‬قانون‌مشابهت‪ :‬اشیایی‌که‌شبیه‌هم‌هستند‌را‌اگر‌با‌هم‌طبقه‌بندی‌کنیم‪‌،‬‬ ‫بهتر‌یاد‌گرفته‌می‌شوند‪.‬‬ ‫‪ -2‬قانون‌مجاورت‪ :‬اشیایی‌که‌نزدیک‌به‌هم‌هستند‌بهتر‌درک‌می‌‬ ‫شوند‪.‬نقشه‌جغرافیا‬ ‫‪ -3‬قانون‌بستن‪ :‬شکل‌های‌کامل‌نسبت‌به‌سطوح‌باز‌بهتر‌درک‌می‌شوند‬ ‫‪ -4‬قانون‌نیک‌پیوستگی( ادامه‌خوب) ‪ :‬شکلهای‌هماهنگ‌یا‌مسایل‌با‌پایان‌‬ ‫خوب‌بهتر‌درک‌می‌شوند‪.‬‬ ‫‪21‬‬  ‫کاربرد‌های‌آموزشی‬ ‫قبل‌از‌تدریس‌هدف‌های‌آموزشی‌مشخص‌شوند‪.‬‬ ‫‪.1‬‬ ‫محتوای‌درسی‌به‌صورت‌اصولی‌و‌منظم‌ارائه‌شود‬ ‫‪.2‬‬ ‫قبل‌از‌جزیات‌درس‪‌،‬کلیات‌به‌اطالع‌فراگیران‌برسد‬ ‫‪.3‬‬ ‫برای‌درک‌بهتر‌مطالب‌از‌نمودار‌و‌چارت‌استفاده‌شود‬ ‫‪.4‬‬ ‫‪22‬‬  ‫نظريه يادگيري معني دار آزوبل‬ ‫‪ ‬يادگيري معني دار يعني فرد مطالب آموخته شده جديد را به مطالب قبل‬ ‫ربط دهد‪.‬‬ ‫‪ ‬يادگيري معنيدار از راه ايجاد ارتباط بين مطالب تازه و مطالب قبال‬ ‫آموختهشده‪ ،‬به وجود ميآيد‪.‬‬ ‫‪ ‬اگر مطلب به هيچ عنوان قبل ربط دادن نباشد‪ :‬يادگيري غير معني دار(‬ ‫طوطي وار)‬ ‫كاربرد‪:‬‬ ‫‪ ‬مربي بايد مطالب جديد را به آموزه هاي قبلي فراگيران ربط دهد‪.‬‬ ‫‪ ‬در روش آموزشي آزوبل‪ ،‬پيشسازماندهندهها‪ ،‬نقش اصلي را بر عهده دارند‪.‬‬ ‫‪ ‬پيش سازمان دهنده ها روابط ميان مطالب را برجسته ميسازد و مطالب‬ ‫جديد را به آنچه قبال كسبشده‪ ،‬ربط ميدهد‬ ‫‪23‬‬  ‫نظريه شناختي اجتماعي آلبرت بندورا‬ ‫‪ ‬يا نظريه يادگيري مشاهده اي‬ ‫‪ ‬در‌این‌نظریه‪‌،‬گفته‌شده‌است‌که‌یادگیرنده‌از‌طریق‌مشاهده‌رفتار‌‬ ‫دیگران‌به‌یادگیری‌می‌پردازد‪.‬‬ ‫‪ ‬وقتی‌یادگیرنده‪‌،‬رفتار‌شخص‌دیگری‌را‌مشاهده‌می‌کند‌که‌آن‌شخص‌‬ ‫برای‌انجام‌آن‌رفتار‪‌،‬پاداش‌یا‌تقویت‌دریافت‌می‌نماید؛‌آن‌رفتار توسط‌‬ ‫فرد‌مشاهده‌کننده‪‌،‬آموخته‌می‌شود‪.‬‬ ‫‪ ‬بندورا‪‌،‬یادگیری‌از‌راه‌مشاهده‌را‌در‌چهار‌فرآیند‌زیر‪‌،‬این‌گونه‌آورده‌‬ ‫است‪:‬‬ ‫‪24‬‬  ‫طبق‌این‌نظریه‌یادگیری‌از‌طریق‌‪ 4‬فرآیند‌انجام‌می‌شود‬ ‫‪ -1‬فرآیندهای‌توجه‪ :‬قبل‌از‌یادگیری‪‌،‬آن‌الگو‌باید‌مورد‌توجه‌قرار‌گیرد‌و صرفا‌‬ ‫چیزی‌که‌مورد‌مشاهده‌و‌توجه‌قرار‌می‌گیرد‪‌،‬آموخته‌می‌شود‪.‬‬ ‫‪ -2‬فرآیند‌به‌یادسپاری‪ :‬برای‌اینکه‌اطالعات‌به‌دست‌آمده‌از‌راه‌مشاهده‪‌،‬مفید‌‬ ‫واقع‌شود‪‌،‬باید‌حفظ‌گردند‪.‬‬ ‫مطالبی‌که‌ذخیره‌می‌شوند‪‌،‬تصاویری‌واقعی‌از‌تجارب‌الگوبرداری‌شده‌هستند‪ ،‬که‌‬ ‫مدت‌ها‌پس‌از‌یادگیری‌مشاهده‌ای‌قابل‌بازیابی‌اند‪.‬‬ ‫‪ -3‬فرآیند‌بازآفرینی(تولید‌رفتاری)‪ :‬فرایند‌تولید‌رفتاری‪‌،‬تعیین می‌کند‌که‌آنچه‌یاد‌‬ ‫گرفته‌شده‌است‪‌،‬تا‌چه‌میزان‌به‌عملکرد‌تبدیل‌می‌شوند‪.‬‬ ‫‪ -4‬فرآیند‌انگیزشی‪:‬‬ ‫وقتی‌یادگیرنده‪‌،‬رفتار‌شخص‌دیگری‌را‌مشاهده‌می‌کند‌که‌آن‌شخص‌برای‌انجام‌‬ ‫آن‌رفتار‪‌،‬پاداش‌یا‌تقویت‌دریافت‌می‌نماید؛‌آن‌رفتار‌توسط‌فرد‌مشاهده‌کننده‪‌،‬‬ ‫‪25‬‬ ‫آموخته‌می‌شود‪.‬‬  ‫كاربرد نظريه شناختي اجتماعي آلبرت بندورا‬ ‫‪ ‬انسان مي تواند از مشاهدات خود الگو برداري كند‪.‬‬ ‫‪ ‬اهميت روابط اجتماعي و تأثير آن در يادگيري انسان‬ ‫‪ ‬استفاده از وسايل كمك آموزشي فيلم واساليد به عنوان الگوي رفتاري‬ ‫‪26‬‬  ‫م‬ ‫ل‬‫نظ ی ی گی ك‬ ‫ره اد ری ن‬ ‫‪ 3‬نوع يادگيري‪:‬‬ ‫‪ -1‬يادگيري از طريق اطاعت‪:‬‬ ‫‪ ‬از روي اجبار براي خشنودي مربي‬ ‫‪ ‬بدون شناخت هدف و بدون فرآيند ذهني استدالل و درک موضوع‬ ‫‪ ‬يادگيري ناقص‬ ‫‪ -2‬يادگيري به وسيله تقليد‪:‬‬ ‫‪ ‬در كوشش براي پيروي از اعمال ديگران‬ ‫‪ ‬اگر دوستان كاري انجام دهند فرد نيز انجام مي دهد‬ ‫‪ ‬مثل يادگيري كارهاي مختلف در كودكان‬ ‫‪ -3‬درون سازي‪:‬‬ ‫‪ ‬فرد قبل از يادگيري در مورد آن فكر مي كند‪.‬‬ ‫‪ ‬سودمندي رفتار را بررسي مي كند‪.‬‬ ‫‪27‬‬ ‫‪ ‬پس از اطمينان آن را فرا مي گيرد‪.‬‬  ‫ماهيت يادگيري‬ ‫‪ ‬يادگيري زماني اتفاق مي افتد كه اطالعات دريافتي اين مراحل را طي كنند‪:‬‬ ‫‪-1‬فراگرفتن‪ :‬كسب اطالعات‬ ‫‪ -2‬نگهداري‪ :‬به يادسپاري و نگهداري اطالعات در مغز‬ ‫‪ -3‬يادآوري‪ :‬به ياد آوردن مطالب‪:‬‬ ‫‪ ‬بازشناسي‪ :‬تشخيص دهد كه مطلب را مي شناسد يا نه‬ ‫‪ ‬بازخواني‪ :‬به طور كامل مطلب را از حافظه فرا خواند‬ ‫‪28‬‬  ‫اصول یادگیری‪:‬‬ ‫‪ ‬در موارد زير يادگيري آسان تر مي شود‪:‬‬ ‫‪ -1‬اگر يادگيري به علت نياز فراگيران باشد‪.‬‬ ‫‪ -2‬اگر يادگيرنده به پاداش برسد‪.‬‬ ‫‪ -3‬اگر يادگيرنده مفاهيم بنيادي را فراگيرد‪.‬‬ ‫‪ -4‬اگر موارد يادگيري به صورتي جزئي از كل بيان شود‪.‬‬ ‫‪ -5‬اگر موارد جديد در ارتباط با آموخته هاي قبلي باشد‪.‬‬ ‫‪ -6‬اگر يادگيري از آنچه كه فراگيرنده فعالً قادر است انجام دهد شروع شود‪.‬‬ ‫‪ -7‬اگر موارد يادگيري براي يادگيرنده واضح باشد‪.‬‬ ‫‪ -8‬اگر يادگيري بالفاصله مورد استفاده قرار گيرد‪.‬‬ ‫‪ -9‬در يادگيري شركت فعال يادگيرنده ضروري است‪.‬‬ ‫‪ -10‬براي يادگيري بايد آن را با تكرار تقويت نمود‬ ‫‪29‬‬ ‫عوامل مؤثر بر يادگيري‬ ‫‪.1 ‬آمادگی‬ ‫‪.2 ‬انگیزه‌وهدف‬ ‫‪.3 ‬تجارب‌گذشته‌ی‌فرد‬ ‫‪.4 ‬محیط‌یادگیری‬ ‫‪.5 ‬روش‌تدریس‌معلم‬ ‫‪.7 ‬تمرین‌وتکرار‬ ‫‪30‬‬  ‫‪ -1‬آمادگي فيزيكي‬ ‫‪ ‬عامل مهم در يادگيري‬ ‫بي اثر شدن اقدامات آموزشي‬ ‫‪ ‬عدم آمادگي فيزيكي‬ ‫مثال‪:‬‬ ‫‪ ‬آموزش به فرد دچارتنگي نفس يا درد‬ ‫‪31‬‬  ‫آمادگي ذهني و رواني‬ ‫‪ ‬تأثير بر انگيزه بيمار در يادگيري‬ ‫‪ ‬تا بيمار به يادگيري احساس نياز نكند‪ ،‬يادگيري بي فايده است‪.‬‬ ‫‪ ‬بايد در بيمار احساس نياز ايجاد كرد‪.‬‬ ‫‪ ‬براي آمادگي رواني در بيمار بايد اقدامات پرستاري خاص صورت گيرد‪.‬‬ ‫‪ ‬مثال‪:‬‬ ‫‪ ‬در صورت اضطراب رفع اضطراب‬ ‫‪32‬‬  ‫‪ ‬عوامل موثر بر محيط رواني آموزشي‪:‬‬ ‫احترام به شخصيت فرد‬ ‫‪.1‬‬ ‫آزادي بيان‬ ‫‪.2‬‬ ‫شركت در تصميم گيري و احساس مسئوليت در برنامه ريزي‬ ‫‪.3‬‬ ‫تعيين اهداف و فعاليت هاي ارزشيابي‬ ‫‪.4‬‬ ‫‪33‬‬  ‫آمادگي تجربي‬ ‫‪ ‬اشاره به تجارب قبلي و مشابه يادگيرنده دارد‪.‬‬ ‫‪ ‬تأثير بر توانايي يادگيري فرد‬ ‫‪ ‬افراد داراي تجربه كم يادگيري مشكالت بيشتري در يادگيري دارند‪.‬‬ ‫افزايش مشكل در يادگيري‬ ‫‪ ‬سابقه شكست در يادگيري‬ ‫‪ ‬آمادگي تجربي و آمادگي رواني ارتباط نزديك دارند‪.‬‬ ‫‪34‬‬  ‫‪ -2‬انگيزه و هدف‬ ‫یادگیري‌معلول‌انگیزه‌هاي‌متفاوتي‌است‪.‬‬ ‫‪ -1‬یکي‌از‌این‌انگیزه‌ها‌که‌نقش‌مهمي‌در‌جریان‌یادگیري‌میل‌و‌رغبت‌شاگرد‌به‌‬ ‫آموختن‌است‪.‬‬ ‫‪ ‬براي‌ایجاد‌رغبت‪‌،‬الزم‌نیست‌موضوعات‌درسي‌را‌به‌طور‌تصنعي‌جالب‬ ‫توجه‌نشان‌داد‪‌،‬همین‌که‌مطالب‌و‌مفاهیم‌درسي‌بر‌اساس‌نیاز‌شاگردان‌تنظیم‌‬ ‫شده‌باشد‌و‌مسائل‌اساسي‌و‌واقعي‌آنان‌را‌مطرح‌سازد‌و‌به‌آنان‌در‌برخورد با‌‬ ‫محیط‌کمک‌کند‪‌،‬رغبت‌آنان‌برانگیخته‌خواهد‌شد‪.‬‬ ‫‪ -2‬یکي‌دیگر‌از‌عوامل‌ایجاد‌انگیزه‪‌،‬هدف‌است‪.‬‬ ‫مشخص‌بودن‌هدف‌ها‪‌،‬سبب‪:‬‬ ‫هماهنگ‌فعالیت‌هاي‌معلم‌و‌شاگرد‌مي‌شود‌‬ ‫‪.1‬‬ ‫فعالیت‌های‌معلم‌راهبردی‌تر‌می‌شود‪.‬‬ ‫‪.2‬‬ ‫یادگیري‌فراگیران‌را‌عمیق‌تر‌و‌موثرتر‌مي‌کند‪.‬‬ ‫‪.3‬‬ ‫‪35‬‬  ‫محيط فيزيكي‬ ‫‪ ‬گرما‬ ‫‪ ‬نور‬ ‫‪ ‬سرو صدا‬ ‫‪ ‬زمان‬ ‫‪ ‬مدت زمان آموزش‬ ‫‪36‬‬  ‫روش‌تدریس‌معلم‪:‬‬ ‫‪ ‬روش‌تدریس‌معلم‌در‌فرایند‌فعالیت‌های‌آموزشی‌و‌در‌نهایت‌تأثیر‌آن‌‬ ‫در‌روند‌یادگیری‌بسیار‌ضروری‌و‌مؤثر‌است‌‪.‬‬ ‫‪37‬‬  ‫تمرین‌وتکرار‬ ‫‪ ‬تاثیر‌تمرین‌در‌فرایندیادگیری‌وحیطه‌های‌مختلف‌آن‌خصوصا"در‌‬ ‫حیطه‌روانی‌–حرکتی‌انکار‌ناپذیر‌است‪.‬‬ ‫‪ ‬اما‌این‌نکته‌راباید‌در‌نظر‌گرفت‌که‌کیفیت‌اجرای‌تمرین‌‪،‬مقدار‌وزمان‌‬ ‫آن‌نقش‌بسیار‌مهمی‌در‌تثبیت‌یا‌عدم‌تثبیت‌رفتاردارد‪.‬‬ ‫‪ ‬شرایط‌تکرار‌وتمرین‪:‬‬ ‫‪ ‬منظم‌ومرتب‌‪.‬‬ ‫‪ ‬طول‌دوره‌های‌آن‌مناسب‌باشد‪.‬‬ ‫‪ ‬در‌شرایط‌واقعی‌وطبیعی‌انجام‌گیرد‪.‬‬ ‫‪ ‬باید‌بالفاصله‌از‌نتیجه‌تمرین‌وکارکرد‌خود‌مطلع‌شود‪.‬‬ ‫‪38‬‬ ‫‪ ‬نباید‌بیش‌از‌حد‌طوالنی‌وخسته‌کننده‌باشد‪.‬‬ ‫موانع يادگيری‬ ‫‪39‬‬  ‫مقاومت‌دربرابر‌یادگیری‌به‌دلیل‌آموزش‌دهنده‬ ‫‪ ‬ارتباط‌نا‌مناسب‌بین‌معلم‌و‌فراگیرنده‬ ‫‪ ‬ویژگیهای‌شخصیتی‌معلم‌مانند‌سن‌‪،‬تجربه‌وسمت‌از‌عوامل‌مهم‌این‌‬ ‫مقاومتها‌هستند‬ ‫‪40‬‬  ‫مقاومت‌به‌دلیل‌محتوای‌مطالب‬ ‫‪ ‬مواقعی‌که‌محتوای‌موضوع‌یادگیری‌با‌باورها‌وعقاید‌ما‌درتضاد‌باشد‌‬ ‫اگر‌چه‌به‌آن‌موضوع‌عالقه‌داشته‌باشیم‌دریادگیری‌آنها‌مقاومت‌می‬ ‫کنیم‪.‬‬ ‫‪ ‬یادگیری‌که‌منجر‌به‌افزایش‌میزان‌کار‌وتالش‌درانجام‌فرایند‌می شودکه‌‬ ‫قبال"به‌شیوه‌های‌دیگری‌انجام‌می‌گرفته‌ویا‌‬ ‫‪41‬‬  ‫شیوه‌انتقال‌مطالب‬ ‫‪ ‬نوع‌شیوه‌تدریس‌معلم‌‌و‌شیوه‌یادگیری‌فراگیرنده‬ ‫‪ ‬باید‌نوع‌مطالب‌متناسب‌با‌نحوه‌انتقال‌مطالب‌باشد‪.‬‬ ‫‪42‬‬  ‫سایر‌موانع‪:‬‬ ‫‪ ‬کم‌اهمیت‌بودن‌موضوع‌یادگیری‪.‬‬ ‫‪ ‬دست‌نیافتنی‌بودن‌هدف‌یادگیری‪.‬‬ ‫‪ ‬داشتن‌استرس‌دررسیدن‌به‌هدف‪.‬‬ ‫‪ ‬تردید‌درتوانایی‌شخص‌برای‌رسیدن‌به‌موفقیت‪.‬‬ ‫‪ ‬کاربردی‌نبودن‌موضوع‌یا‌سهل‌الوصول‌نبودن‌هدف‪.‬‬ ‫‪ ‬نگرش‌منفی‌یادگیرنده‌به‌موضوع‌یادگیری‌به‌علت‌تجربیات قبلی‪.‬‬ ‫‪ ‬عدم‌حمایت‌محیط‌از‌موضوع‌مورد‌مطالعه‪.‬‬ ‫‪43‬‬  ‫اصول‌یادگیری‌در‌آموزش‌به‌بیمار‬ ‫‪ -1‬بیمار‌را‌از‌نظر‌جسمی‌و‌روانی‌اماده‌کنید‬ ‫‪ -2‬انگیزه‌یادگیری‌را‌در‌وی‌تقویت‌کنید‬ ‫‪ -3‬محیط‌یادگیری‌را‌مساعد‌کنید‬ ‫‪ -4‬نکات‌کلیدی‌و‌مهم‌‌را‌تکرار‌کنید‬ ‫‪ -5‬لحظه‌ها‌را‌غنیمت‌شمارید‬ ‫‪ -6‬بیمار‌را‌در‌برنامه‌ریزی‌مشارکت‌دهید‬ ‫‪ -7‬آموزش‌را‌با‌موضوعی‌اغاز‌کنید‌که‌در‌مورد‌ان‌اطالعات‌دارد‪.‬‬ ‫‪ -8‬آموزش‌از‌مطالب‌ساده‌به‌پیچیده‌انجام‌شود‪.‬‬ ‫‪ -9‬شیوه‌ای‌که‌بیمار‌ترجیح‌می‌دهد‌انتخاب‌کنید‬ ‫‪ -10‬به‌مفاهیم‌اموزشی‌معنا‌ببخشید‬ ‫‪ -11‬به‌کارگیری‌فوری‌آموخته‌ها‌راممکن‌سازید‬ ‫‪ -12‬برای‌استراحت‌بیمار‌برنامهریزی‌کنید‬ ‫‪ -13‬بیمار‌را‌از‌نحوه‌پیشرفتش‌مطلع‌کنید‬ ‫‪44‬‬ ‫‪ -14‬یادگیری‌مطلوب‌را‌تشویق‌کنید‬