ΕΑ3 Σύνοψη Κύτταρα Αίματος 2024-2025 PDF

Εργαστηριακές ασκήσεις Βιολογίας Ι 2024-2025 Εργαστήριο Βιολογίας 2024-2025 Άσκηση 3η Κύτταρα αίματος Μικροσκοπική παρατήρηση κυττάρων αίματος Μικροσκόπιο Ο προσοφθάλμιος φακός βρίσκεται στην άκρη του οπτικού σωλήνα και μ’ αυτό...

Εργαστηριακές ασκήσεις Βιολογίας Ι 2024-2025 Εργαστήριο Βιολογίας 2024-2025 Άσκηση 3η Κύτταρα αίματος Μικροσκοπική παρατήρηση κυττάρων αίματος Μικροσκόπιο Ο προσοφθάλμιος φακός βρίσκεται στην άκρη του οπτικού σωλήνα και μ’ αυτόν ο παρατηρητής βλέπει το αντικείμενο. (Το μικροσκόπιο που έχετε στη διάθεσή σας είναι διοφθάλμιο. H απόσταση μεταξύ των δύο προσοφθάλμιων φακών είναι δυνατόν να αυξομειωθεί, προκειμένου να ανταποκρίνεται στην απόσταση των ματιών του καθενός. O αριστερός προσοφθάλμιος φακός έχει τη δυνατότητα να ανεβοκατεβαίνει περιστροφικά. Όσοι έχετε μυωπία ή υπερμετρωπία, μπορείτε να μικροσκοπείτε με ή χωρίς γυαλιά. Αν επιλέξετε τη δεύτερη περίπτωση ρυθμίστε απλά τη διαφορά βαθμών των ματιών σας αυξάνοντας ή μειώνοντας το ύψος στον αριστερό προσοφθάλμιο φακό. Όσοι όμως έχετε και (ή μόνο) αστιγματισμό μικροσκοπείτε φορώντας τα γυαλιά σας.) Ο αντικειμενικός φακός έχει μικρή εστιακή απόσταση. Το είδωλο που δίνει ο αντικειμενικός φακός είναι πραγματικό και ανεστραμμένο. Στο μικροσκόπιό σας υπάρχουν τέσσερις αντικειμενικοί φακοί που ο καθένας έχει διαφορετική μεγεθυντική ισχύ. Αυτοί βρίσκονται επάνω σε μία κεφαλή που περιστρέφεται (περιστρεφόμενος δίσκος). Η μεγεθυντική ισχύς είναι γραμμένη στους αντικειμενικούς (4Χ, 10Χ, 40Χ και 100Χ) και τους προσοφθάλμιους φακούς (10Χ). Η ολική μεγέθυνση του μικροσκοπίου είναι ίση με τη μεγέθυνση του αντικειμενικού φακού πολλαπλασιαζόμενη επί τη μεγέθυνση του προσοφθάλμιου. (αν παρατηρούμε ένα παρασκεύασμα μέσω ενός αντικειμενικού φακού 40Χ και ενός προσοφθάλμιου 10Χ, τότε η ολική μεγέθυνση του παρατηρούμενου αντικειμένου είναι 40Χ10=400. ) Το οπτικό σύστημα του μικροσκοπίου είναι προσαρμοσμένο σε ένα μηχανικό σύστημα-φορέα. Αυτό συγκροτείται από: ▪ τη βάση, που στηρίζει το όλο όργανο, ▪ τον οπτικό σωλήνα, που έχει προσαρμοσμένους τους φακούς, ▪ την τράπεζα, στην οποία τοποθετείται το αντικείμενο ▪ τον βραχίονα, που φέρει δύο κοχλίες: τον μεγάλο, που λέγεται αδρός και μέσα σ’ αυτόν τον μικρό, που λέγεται μικρομετρικός. Ο αδρός κοχλίας χρησιμοποιείται για να ανεβοκατεβάζει την τράπεζα (μεγάλη μετατόπιση) όταν εστιάζουμε κάτω από μικρή μεγέθυνση (4Χ ή 10Χ), ενώ η περιστροφή του μικρομετρικού κοχλία οδηγεί σε μικρή μόνο μετατόπιση της τράπεζας και χρησιμοποιείται σε όλες τις μεγεθύνσεις προκειμένου να γίνει ευκρινέστερο το είδωλο. Η τράπεζα έχει ένα κυκλικό άνοιγμα που επιτρέπει να περνούν οι φωτεινές ακτίνες. Το διερχόμενο φως προέρχεται από λαμπτήρα (φωτεινή πηγή ) που βρίσκεται ενσωματωμένος στη βάση του οργάνου και η έντασή του ρυθμίζεται με ροοστάτη. Το αντικείμενο σταθεροποιείται στην τράπεζα με ένα ειδικό πίεστρο εφοδιασμένο με κλίμακα. Η μετακίνηση του αντικειμένου επάνω στην τράπεζα είναι δυνατή προς δύο κατευθύνσεις κάθετες μεταξύ τους (δεξιά/αριστερά - πάνω/κάτω) και πραγματοποιείται μέσω ενός συστήματος κοχλιών. Κάτω από το κυκλικό άνοιγμα της τράπεζας βρίσκεται το φωτιστικό σύστημα Abbe, ένα σύνθετο σύστημα που συγκροτείται ουσιαστικά από τον συμπυκνωτή φωτός (condenser) και το διάφραγμα-ίριδα. Ο συμπυκνωτής αποτελείται από σύστημα βοηθητικών φακών που συνδυάζονται για να εξασφαλίζουν συνολικά τη ροή περισσότερων φωτεινών ακτινών μέσα από το αντικείμενο. Το διάφραγμα, με μεταβαλλόμενη διάμετρο, επιτρέπει την αυξομείωση του φωτισμού ανάλογα με τον χρησιμοποιούμενο αντικειμενικό, το πάχος του αντικειμένου κ.λπ. Η αυξομείωση του φωτισμού μπορεί να γίνει και με κοχλία που βρίσκεται στη βάση του μικροσκοπίου. Κύτταρα του αίματος Μετά τη φυγοκέντρηση καθίζησης Κύτταρα του αίματος Ερυθροκύτταρα Ερυθροκύτταρα -Απουσιάζουν -Απουσιάζουν  Η μεμράνη τους φέρει ειδικές πρωτεΐνες, γλυκοπρωτεΐνες, πολυσακχαρίτες που διαφέρουν ανάμεσα στους ανθρώπους ορίζοντας τις: Ομάδες αίματος Ερυθροκύτταρα  Ερυθροκύτταρα Θεωρείται ότι η απουσία πυρήνα αλλά και μιτοχονδρίων (μέσω μιτοφαγίας) και των περισσότερων βασικών υποκυτταρικών οργανιδίων (Golgi, ΕΔ) εξυπηρετεί την αύξηση της χωρητικότητας τους για την μεταφορά του οξυγόνου. Αιμοπετάλια Είναι θραύσματα κυττάρων του αίματος που περιέχουν οργανίδια και ένζυμα αλλά όχι πυρήνα:  Αιμοπετάλια ❖ 1-3µm Ø ❖Κυτταροπλασματικά θραύσματα των μεγακαρυοκυττάρων (μυελός των οστών) ❖ Παράγονται στον μυελό των οστών ❖ Χρόνος ζωής: 7-10 μέρες ❖ Λειτουργία: αιμόσταση ▪Απελευθερώνουν χημικές ουσίες απαραίτητες για τη διαδικασία της αιμοπετάλια θρόμβωσης ▪Σχηματίζουν το προσωρινό φράγμα στο κατεστραμένο αγγείο Λευκοκύτταρα  Όργανα και κύτταρα του ανοσοπ. συστήματος βασικά όργανα του ανοσοποιητικού συστήματος: θύμος (πρωτογενές) μυελός των οστών (πρωτογενές) λεμφαδένες (δευτερογενές) σπλήνας (δευτερογενές) 5 βασικοί τύποι λευκοκυττάρων: ουδετερόφιλα (αρχική φαγοκυττάρωση ) ηωσινόφιλα (παράσιτα, αλλεργικές αντιδράσεις) κοκκιοκύτταρα βασεόφιλα (έκκριση ισταμίνης και ηπαρίνης) μονοκύτταρα (καθυστερημένη φαγοκυττάρωση) Β και Τ λεμφοκύτταρα (παραγωγή Aντισωμάτων , ακοκκιοκύτταρα κυτταρική ανοσία) Λευκά αιμοσφαίρια ή Λευκοκύτταρα Τα λευκοκύτταρα είναι πολύ λιγότερα στο αίμα σε σύγκριση με τα ερυθροκύτταρα Περιέχουν πυρήνα και υποκυτταρικά οργανίδια Εκτός από το αίμα, βρίσκονται και σε διάφορους ιστούς του οργανισμού. Μετακινούνται μέσω των πόρων στα τριχοειδή και μεταναστεύουν στους ιστούς Η ικανότητα μετακίνησής τους είναι βασική για να διεκπεραιώνουν τον ρόλο τους: την άμυνα του οργανισμού έναντι εξωτερικών παραγόντων (πχ βακτήρια και ιούς) Ταξινόμηση Με βάση τη δομή τους Χρήση μικροσκοπίου Αντίδραση με διάφορες χρωστικές (π.χ. Wrights, Romanowsky)  Λευκοκύτταρα Μη- Κοκκιώδη κοκκιώδη λεμφοκύτταρα μονοκύτταρα ουδετερόφιλα βασεοφιλα ηωσινόφιλα 20-25% 3-8% 50-70%