Middeleeuwse Heksenvervolgingen PDF

[Nieuwe tijd van heksen en duivels HB p 9-15] - Wat was het middeleeuwse beeld van een heks? Iemand die een deal had met de duivel had gesloten in ruil voor magische krachten. (Vooral vrouwen). - Waar komt het idee van hekserij in de middeleeuwen vandaan? In de middeleeuwen was er een slecht...

[Nieuwe tijd van heksen en duivels HB p 9-15] - Wat was het middeleeuwse beeld van een heks? Iemand die een deal had met de duivel had gesloten in ruil voor magische krachten. (Vooral vrouwen). - Waar komt het idee van hekserij in de middeleeuwen vandaan? In de middeleeuwen was er een slechter klimaat (kleine ijstijd) dat zorgde voor stromen, strenge winters en mislukte oogsten. En er stierven heel veel mensen door de pestepidemieën. Men kon deze rampen niet verklaren dus was een zondebok nodig voor al dit ongeluk. Al het slechte kwam van de duivel, dus moesten er wel mensen zijn die hun ziel aan de duivel hadden verkocht. - Waaraan kon je een heks herkennen? 1. Een merkteken van de duivel: moedervlek, wrat, litteken \... 2. Magische krachten (o.a. gedaanteverwisseling) 3. Hebben amper gewicht (ze moeten door de lucht kunnen vliegen) - In welk boek staat alles over heksen geschreven? De heksenhamer - Heksensabbat: Een heksenfeest, een nachtelijke bijeenkomst van heksen waarbij zij feest vieren of zich vervolmaken in de zwartekunst. - Hoe werden heksen vervolgd? 1. Bewijzen dat iemand een heks is a. Door marteling een bekentenis afdwingen b. Waterproef: als je blijft drijven, ben je een heks c. Weegproef: heksen zijn gewichtloos 2. Straf: op de brandstapel (enkel als een heks verbrandt, verliest ze haar krachten) 3. De vrouwen die werden genoemd tijdens de marteling werden opgepakt en het proces begon opnieuw. - Waar vonden de meeste heksenvervolgingen plaats? Totale aantal: Heilig Romeinse Rijk Aantal ten opzichte van de bevolking: Zwitserland - Hoe evolueert de heksenvervolging? Vanaf de 17e eeuw moet men bewijzen dat iemand schuldig is zonder marteling. Daarnaast kan men al veel meer verklaren vanuit wetenschap waardoor de duivel minder belangrijk wordt. - Welke bedenkingen maakt de vrouw in de video bij hekserij? Er is corruptie: men gaat betalen om iemand te laten vervolgen als heks Men is vang dat men zelf van hekserij beschuldigd zal worden - Welke bedenkingen jan je zal nog leveren op de heksenvervolging? Beklaagden kunne al sterven tijdens de beproeving. Heksen zouden makkelijk de proeven kunnen manipuleren als ze magische krachten hebben. - Op welke manier zou er misbruik gemaakt kunnen worden van hekserij? Je kan iemand vals beschuldigen om er zelf voordeel uit te halen Bv. Een burenruzie: de ene beschuldigt de andere van hekserij om zo van hem af te zijn - Bestaat hekserij en heksenvervolging vandaag nog steeds? Ja, in heel wat culturen zoals veel Afrikaanse culturen, wordt er nog steeds geloofd in magie en hekserij. De problemen uit het dorp worden vaak toegeschreven aan iemand die in het dorp woont, meestal een buitenbeentje, of iemand dat net in het dorp is komen wonen. - Andere vormen van hekserij vandaag Wicca (paganisme of heidendom) Komt voor uit natuurgeloven [Hoe veranderde het geloof in heksen aan het einde van de middeleeuwen? HB p 10] In de vroege middeleeuwen beschouwde het kerkelijk recht het geloof in heksen als goddeloos, terwijl het bestaan van de duivel wel werd erkend. Vanaf het einde van de middeleeuwen veranderde dit: heksen werden gezien als handlangers van de duivel, en zowel het gewone volk als de elite begonnen het heksengeloof serieus te nemen. [Welke rol speelde de drukkunst in de vroegmoderne heksenwaan HB p11-14] **Gevolgen van de opkomst van de drukkunst (vanaf 1450):** - Zorgde voor een brede verspreiding van ideeën over hekserij, waardoor op veel plaatsen heksen werden gezocht. - Multicausaliteit: heksenvervolgingen werden ook beïnvloed door: - Nieuwe juridische procedures, zoals foltering. - Actieve lokale overheden, vooral in afgelegen gebieden. - Economische onzekerheid, waardoor de behoefte aan een zondebok toenam. **Veelvoorkomende drogreden:** - Beschuldigingen zoals het veroorzaken van een miskraam door aanraking (bijv. schouderklopje) waren onterecht, omdat er geen oorzakelijk verband was. **Perspectieven in bronnen:** - **Meeste bronnen:** Geschreven door mannelijke geleerden. - **Interessant ander perspectief:** Dat van de beschuldigden zelf. **Opvattingen over hekserij en duivels in de vroegmoderne tijd:** - **Gewone volk:** Baseerde zich op goedkope, sensationele nieuwsbrieven (D7). - **Intellectuele elite:** Gebruikte Latijnse handleidingen voor heksenjagers (D5) of kritische werken (D6). Kritische werken werden 10 keer vaker verspreid. - Heksenprocessen vonden vooral plaats in landelijke gebieden en werden geleid door lokale overheden. **Houding van het Lierse stadsbestuur door de eeuwen heen:** - **1590:** Cathelyne van den Bulcke werd veroordeeld en terechtgesteld voor hekserij. - **2012:** Start van herdenkingen, waarin onrechtvaardigheid werd erkend. - **2021:** Formeel eerherstel en lofprijzing van Cathelyne's moed. Deze evolutie toont een verandering van schuld naar erkenning van onrecht en eerherstel.