Middeleeuwse Hekserij en Beelden
16 Questions
1 Views

Choose a study mode

Play Quiz
Study Flashcards
Spaced Repetition
Chat to Lesson

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Wat was een belangrijke verandering in de opvatting over hekserij aan het einde van de middeleeuwen?

  • Het geloof in hekserij werd helemaal verworpen.
  • Heksen werden gezien als handlangers van de duivel. (correct)
  • Heksen werden geduld door de kerk.
  • Er waren geen veranderingen in het geloof over hekserij.

Welke rol speelde de drukkunst in de verspreiding van heksenideeën?

  • Het zorgde voor een afname van het geloof in hekserij.
  • Het leidde tot een betere bescherming van beschuldigde heksen.
  • Het zorgde voor een brede verspreiding van ideeën over hekserij. (correct)
  • Het had geen invloed op de publieke opinie over hekserij.

Wat was een veelvoorkomende drogreden bij beschuldigingen van hekserij?

  • Heksen toverden hun slachtoffers met spreuken.
  • Een schouderklopje kon een miskraam veroorzaken. (correct)
  • De aanraking door een heks veroorzaakte altijd directe schade.
  • Heksen konden alleen vrouwen zijn.

Welke groep gebruikte vooral Latijnse handleidingen voor het jagen op heksen?

<p>De intellectuele elite. (A)</p> Signup and view all the answers

Wat was een belangrijke factor die bijdroeg aan de heksenvervolgingen?

<p>Economische onzekerheid. (C)</p> Signup and view all the answers

Welke houding had het Lierse stadsbestuur ten opzichte van hekserij in 1590?

<p>Ze steunden de beschuldigingen van hekserij. (C)</p> Signup and view all the answers

Wat gebeurde er in 2012 met betrekking tot hekserij in Lier?

<p>Er was een herdenking van onrechtvaardigheid. (B)</p> Signup and view all the answers

Wie had de meeste invloed op de opvattingen over hekserij in de vroegmoderne tijd?

<p>Mannelijke geleerden die de meeste bronnen schreven. (B)</p> Signup and view all the answers

Wat was de voornaamste reden waarom mensen in de middeleeuwen verplicht waren om een zondebok te zoeken voor ongelukken?

<p>Het ontbreken van wetenschappelijke verklaringen (D)</p> Signup and view all the answers

Wat zijn enkele manieren waarop je een heks kon herkennen?

<p>Een merkteken van de duivel (A)</p> Signup and view all the answers

Wat wordt bedoeld met een heksensabbat?

<p>Een nachtelijke bijeenkomst van heksen (B)</p> Signup and view all the answers

Welke methode werd niet gebruikt om heksen te vervolgen?

<p>Zweedse proeven (C)</p> Signup and view all the answers

In welk gebied vonden de meeste heksenvervolgingen plaats?

<p>Heilig Romeinse Rijk (B)</p> Signup and view all the answers

Wat veranderde er met de heksenvervolgingen vanaf de 17e eeuw?

<p>Er werd bewijs vereist zonder marteling (C)</p> Signup and view all the answers

Welke van deze stellingen betreft een mogelijk misbruik van hekserij?

<p>Een burenruzie leidt tot beschuldigingen van hekserij (C)</p> Signup and view all the answers

Zijn hekserij en heksenvervolging vandaag de dag volledig verdwenen?

<p>Nee, er zijn wereldwijd nog steeds gevallen van heksenvervolging (A)</p> Signup and view all the answers

Flashcards

Middeleeuwse heks

Iemand die een pact met de duivel sloot in ruil voor magische krachten, vooral vrouwen.

Oorzaak heksenwaan

Rampen zoals slechter klimaat (kleine ijstijd) en pestepidemieën leidden tot de zoektocht naar een zondebok, de duivel, en daarmee heksen.

Herkenning heks

Merkteken (bv. moedervlek), magische krachten (bv. gedaanteverwisseling) en vermeend gewichtloos zijn, dienden om een heks te identificeren.

Heksenhamer

Het boek waarin alles over heksen was geschreven.

Signup and view all the flashcards

Heksenvervolging, methode

Marteling om bekentenissen af te dwingen, waterproef en weegschaalproef, gevolgd door straf (brandstapel).

Signup and view all the flashcards

Heksenvervolging, plaats

Meeste verwoordingen gebeurden in het Heilig Roomse Rijk; ten opzichte van de bevolking was Zwitserland het zwaarst getroffen.

Signup and view all the flashcards

Evolutie heksenvervolging

Vanaf de 17e eeuw verdween marteling en werd de wetenschap belangrijker, waardoor de duivel minder schuld kreeg.

Signup and view all the flashcards

Misbruik heksenvervolging

Vals beschuldigen van hekserij om voordeel te halen, bv. in een burenruzie.

Signup and view all the flashcards

Geloof in hekserij

Het geloof dat sommige mensen de macht hebben om kwaad te doen door middel van magie en hekserij.

Signup and view all the flashcards

Heksenvervolgingen

De vervolging van personen die beschuldigd werden van hekserij, vaak gebaseerd op drogredenen en onterechte beschuldigingen.

Signup and view all the flashcards

Drukkunst (1450)

Nieuwe techniek die de verspreiding van ideeën versnelde, en daardoor de heksenwaan verspreidde

Signup and view all the flashcards

Multicausaliteit

Verschillende factoren die heksenvervolgingen beïnvloedden (juridische procedures, lokale overheden, economie).

Signup and view all the flashcards

Drogredenen

Onjuiste redeneringen die ten grondslag lagen aan beschuldigingen van hekserij (onterecht veroorzaakten van miskramen door aanraking).

Signup and view all the flashcards

Perspectieven bronnen

Meeste bronnen komen van mannelijke geleerden. Andere, interessante perspectieven komen van beschuldigden zelf.

Signup and view all the flashcards

Lierse stadsbestuur

Het bestuur in Lier vertoonde een verandering in houding jegens heksenvervolgingen van veroordeling naar eerherstel.

Signup and view all the flashcards

Cathelyne van den Bulcke

Persoon veroordeeld voor hekserij in Lier (1590) (later eerherstel gekregen).

Signup and view all the flashcards

Study Notes

Middeleeuwse beeld van heksen

  • Middeleeuwse heksen werden gezien als mensen die een deal met de duivel hadden gesloten om magische krachten te krijgen.
  • Deze opvatting was vooral verbonden aan vrouwen.

Oorsprong van het hekserij-idee in de middeleeuwen

  • Een slechter klimaat, inclusief kleine ijstijd, strenge winters en mislukte oogsten, en epidemieën leidden tot veel sterfgevallen.
  • Mensen konden deze rampen niet verklaren en zochten een zondebok.
  • Er ontstond de opvatting dat het kwaad, veroorzaakt door de duivel, door mensen werd belichaamd.
  • Die mensen werden ervan beschuldigd hun ziel aan de duivel te hebben verkocht.

Kenmerken van een heks

  • Een heks kon herkend worden aan kenmerken die werden geassocieerd met de duivel, zoals moedervlekken, wratten, littekens.
  • Magische krachten, zoals gedaanteverwisseling, werden ook gebruikt als een teken van hekserij.
  • Er werd gedacht dat heksen een speciaal, lichter gewicht hadden om te kunnen vliegen.

De Heksenhamer

  • Dit boek ("Malleus Maleficarum") bevatte alles over hekserij en beschreef heksen.

Heksenhamer en Sabbat

  • Een heksensabbat was een nachtelijke bijeenkomst van heksen waarbij ze feesten vierden en zwarte magie beoefenden.

Heksenvervolging

  • Heksen werden gezocht via verschillende methodes:
    • Bekentenis afdwingen door marteling
    • Waterproef: blijven drijven betekende dat je een heks was
    • Weegproef: heksen hadden geen gewicht
  • Eenmaal verbrand, zouden heksen hun krachten verliezen.
  • De vrouwen betrokken in het martelingsproces werden ook vaak opgepakt wat nieuwe verwikkelingen creëerde in de procedure.

Locaties en Aantal Heksenvervolgingen

  • De meeste heksenvervolgingen vonden plaats in het Heilige Roomse Rijk.
  • Zwitserland had een hoger aantal heksenvervolgingen ten opzichte van de bevolkingsomvang.

Evolutie van heksenvervolgingen

  • Door de 17e eeuw werden marteling als manier om schuld te bewijzen vermeden.
  • Wetenschappelijke inzichten droegen ertoe bij dat de duivel minder belangrijk werd.

Opvattingen over hekserij in de vroegmoderne tijd

  • Gewone mensen baseerden zich op sensatiele nieuwsbrieven over heksen.
  • Geleerden gebruikten handleidingen voor heksenjagers.
  • Heksenprocessen vonden plaats in landelijke gebieden, geleid door lokale autoriteiten.

Vroege moderne heksenwaan en de drukpers

  • De uitvinding van de drukpers verspreidde informatie over hekserij wereldwijd.
  • De drukpers zorgde ervoor dat het heksengeloof in vele gebieden groeide.
  • Het heksenvervolging werd ook beïnvloed door een hele reeks andere factoren (multi-causaliteit), zoals sociale drukte, economische onzekerheden, ongewone politieke factoren.

Perspectieven en bronnen bij hekserij

  • De meeste bestaande bronnen zijn geschreven door mannelijke geleerden.
  • Het is belangrijk om alternatieve perspectieven, zoals die van de beschuldigden, te bestuderen om een volledig beeld te verkrijgen.

Hedendaagse Houding ten opzichte van hekserij en heksenvervolging

  • Verschillende steden hadden verschillende houding ten opzichte van de vroegmoderne heksenvervolgingen.
  • De hedendaagse houding toont een verandering in perspectief ten aanzien van de vroegmoderne heksenvervolging die ontstaat door het herkennen en rechtvaardigen van onrechtvaardige daden tijdens die periode.

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Quiz Team

Related Documents

Description

Verken de opvattingen en kenmerken van heksen in de middeleeuwen. Dit quiz biedt inzicht in hoe deze figuren werden gezien binnen de maatschappij en de duistere invloeden die hen omringden. Ontdek de rol van klimaat en sociale omstandigheden in de vorming van deze ideeën.

More Like This

Use Quizgecko on...
Browser
Browser