Literatuurgeschiedenis 18de en 19de eeuw PDF

LITERATUURGESCHIEDENIS: Nederlands 6D 18 DE EN 19 DE EEUW LESDOELEN Je weet waarvoor de term realisme staat. Je kent de kenmerken van het realisme als kunststroming en kan deze benoemen in (on)geziene fragmenten/afbeeldingen/schilderijen. Je kent enkele vertegenwoordigers van he...

LITERATUURGESCHIEDENIS: Nederlands 6D 18 DE EN 19 DE EEUW LESDOELEN Je weet waarvoor de term realisme staat. Je kent de kenmerken van het realisme als kunststroming en kan deze benoemen in (on)geziene fragmenten/afbeeldingen/schilderijen. Je kent enkele vertegenwoordigers van het realisme. Je kent de kenmerken van de realistische roman en kan deze benoemen in (on)geziene fragmenten en/of kunstwerken. Je (her)kent de (kenmerken van) de uitlopers van het realisme.  OVERZICHT 1. De verlichting: een instap 2. Romantiek 3. Realisme als reactie op de romantiek 4. Uitlopers van het realisme: het impressionisme en het naturalisme 1. DE VERLICHTING Opdracht 1 p. 78 Situering in tijd: einde 17de eeuw tot begin 19de eeuw Kernbegrippen: ❑bloei van de wetenschappen ❑mens (niet God) is verantwoordelijk voor zijn geluk of ongeluk ❑rede boven gevoel ❑maatschappijkritiek ❑structuur en orde ❑revoluties ❑mensenrechten 2. ROMANTIEK Herhaling vijfde jaar – zie kadertekst p. 81 Kernbegrip: escapisme = vluchten weg uit een teleurstellende wereld in… de natuur identiteit en nationalisme het verleden de dood … 3. REALISME Inleiding realisme = werkelijkheid weergeven als reactie op romantiek – kadertekst p. 83 dominante stroming in tweede helft 19de eeuw kritisch realisme: fictionele wereld kritisch ontleden verdwijnt in twintigste eeuw REALISME – KENMERKEN EN VERTEGENWOORDIGERS mistoestanden aan de kaak stellen → hoop op beterschap zo realistisch mogelijk weergeven, maar ook zo gedetailleerd mogelijk problematische situaties niet uit de weg gaan over gewone mensen en hun taalgebruik dus soms dialect  Realistische technieken ✓ streven naar objectieve observatie: auteur op achtergrond (onbewogen/gevoelloos + onpartijdig) ✓ doorbreken van het lineaire, chronologische verhaalverloop: in medias res + retrospectief Vertegenwoordigers van het realisme ✓ Fransen: De Balzac, Flaubert ✓ Engelsen: Dickens ✓ Russen: Tolstoj, Dostojevski NEDERLANDS EN VLAAMS REALISME Opdracht 9 p. 82-83 start beiden met ‘afvallige’ romantici die niet meer vluchten maar realiteit beschrijven onderwerpen: arme, harde werkers, boerenleven, arbeidersgezinnen, familieleven, ‘dorpsverhalen’ → Alles waar realiteit in aan bod komt. 4. UITLOPERS VAN HET REALISME Impressionisme focus op indruk die realiteit op hen nalaat maatschappelijk-idealistische verdwijnt → kleuren en klanken mooi = overvloedig gebruik van adjectieven, onomatopeeën, neologismen … Nederlanders: Gorter, Kloos, Van Eeden Naturalisme focus op wetenschappelijk beschrijven van de werkelijkheid onder invloed van nieuwe ontdekkingen in de erfelijkheidsleer (Charles Darwin) determinisme = mens wordt bepaald door omgeving (+ opvoeding en milieu) Vlamingen: Buysse, Streuvels Nederlander: Couperus