Franse literatuur door de eeuwen heen PDF

Frans Franse literatuur door de eeuwen heen Moyen-Âge (5e-15e eeuw) Algemene context van de Middeleeuwen De middeleeuwen duurden grofweg vanaf de vijfde eeuw tot en met de vijftiende eeuw. Charlemagne (Karel de Grote) organiseert zijn gebied volgens een feodaa...

Frans Franse literatuur door de eeuwen heen Moyen-Âge (5e-15e eeuw) Algemene context van de Middeleeuwen De middeleeuwen duurden grofweg vanaf de vijfde eeuw tot en met de vijftiende eeuw. Charlemagne (Karel de Grote) organiseert zijn gebied volgens een feodaal stelsel. Door zijn reputatie ontstaat een nieuw literair genre: de Karelepiek. De meeste mensen konden niet lezen of schrijven. Verhalen werden daarom mondeling overgebracht door troubadours. Dat zijn rondreizigers. Er was nog geen boekdrukkunst, boeken werden dus met de hand overgeschreven. Monniken maakten prachtig versierde manuscripten, die zeer kostbaar waren. Veel teksten waren religieus van aard. Verhalen werden eerst mondeling overgeleverd en pas later opgeschreven. Hulpmiddelen voor mondelinge overlevering waren: herhaling, rijm en metrum. Verhalen verspreidden zich door heel Europa, wat resulteerde in versies in verschillende talen. Chanson de Geste (eind 11e eeuw) Literatuur van de adel, gebaseerd op het feodale stelsel Thema's: eer, dapperheid en godsdienst Gezongen door troubadours, later opgeschreven Kenmerken: herhalingen, overdrijvingen, religieuze band tussen ridder en zwaard Vrouwen spelen geen rol Voorbeeld: La Chanson de Roland Episch gedicht over de dappere ridder Roland 291 coupletten lang, illustreert de typische lengte en structuur Pas drie eeuwen na ontstaan opgeschreven Littérature Courtoise (2e helft 12e eeuw) Frans 1  Ook adellijke literatuur, maar met belangrijke rol voor vrouwen Ontstaan in Zuid-Frankrijk Introductie van "amour courtois" (hoofse liefde) Ridders streven naar de gunst van (getrouwde) dames Dapperheid in dienst van religie of liefde Voorbeeld: Tristan et Iseut Gaat over onmogelijke liefde tussen een ridder een hooggeplaatste dame. Belichaamt de idealen van hoofse liefde Oorsprong in 8e eeuw, grote verspreiding door Europa Inspiratiebron voor latere werken, zoals Romeo en Juliet Littérature Bourgeoise (eind 12e eeuw) Opkomst van de burgerij, afname macht adel Satirisch commentaar op de maatschappij Realistischer, zonder magische elementen Kritiek op adel, geestelijkheid en rechters Voorbeeld: Le Roman de Renart Dierenepos met satirische elementen Dieren symboliseren verschillende sociale groepen Oudere delen focussen op menselijke eigenschappen Latere delen bevatten directe maatschappijkritiek (bijv. op kruistochten) Poésie Lyrique (14e en 15e eeuw) Ontstaat als mensen meer zelfstandig gaan lezen Korte gedichten met vaste regels Geschreven in de ik-vorm Persoonlijke ervaringen van de dichter Voorbeeld: La Ballade des pendus van François Villon Kort gedicht met vaste structuur (ballade-vorm) Frans 2  Geschreven in de eerste persoon Deel van een grotere bundel (Le Testament) Deze stromingen en hun representatieve werken illustreren de literaire en maatschappelijke ontwikkelingen gedurende de Middeleeuwen, van adellijke eer en hoofse liefde tot burgerlijke satire en persoonlijke expressie. Ze weerspiegelen ook de veranderende manieren waarop verhalen werden overgedragen, van mondelinge traditie naar geschreven teksten, en uiteindelijk naar individuele leescultuur. De 16e eeuw in Frankrijk wordt gekenmerkt door de Renaissance, een periode van culturele en intellectuele heropleving. Hier zijn de belangrijkste punten over de Franse literatuur in deze periode: De Renaissance (16e eeuw) Wedergeboorte van de Klassieke Oudheid Verspreiding naar Frankrijk door Frans-Italiaanse oorlogen Opkomst van het humanisme: de mens staat centraal in plaats van God Ideaal van de 'homo universalis': een breed ontwikkeld persoon Invloeden en ontwikkelingen Technische vooruitgang: uitvinding van de boekdrukkunst (rond 1450) Wetenschappelijke ontdekkingen: anatomie, Copernicus' heliocentrisch model Ontdekkingsreizen van Columbus en Vasco da Gama La Pléiade Een belangrijke literaire beweging in de Franse dichtkunst: Groep van zeven dichters, waaronder Ronsard en du Bellay Doel: verbeteren van de Franse taal door klassieke of Italiaanse dichtvormen Manifest: "La défense et illustration de la langue française" (1549) Gebruikte dichtvormen: Ode (lofdicht) en Sonnet (uit Italiaanse Renaissance) Pierre de Ronsard Belangrijke dichter die deelmaakte van de groep La Pléiade. Zij willen de Franse taal met behulp van klassieke voorbeelden op een hoger plan brengen. De nadruk ligt in hun gedichten Frans 3  op het aardse leven en op de liefde tussen man en vrouw. Michel de Montaigne Schreef de 'Essais', een nieuw literair genre Onderwerpen variëren van praktische wijsheid tot filosofische vraagstukken Bekend om zijn introspectie en scepticisme, met de vraag "Que sais-je?" (Wat weet ik?) Deze ontwikkelingen in de 16e-eeuwse Franse literatuur weerspiegelen de bredere culturele en intellectuele veranderingen van de Renaissance, met een focus op klassieke invloeden, humanistische idealen en nieuwe literaire vormen. De eeuw van Lodewijk XIV (17e eeuw) De 17e eeuw stond in het teken van koning Lodewijk XIV, de Zonnekoning. Het absolutisme was op zijn hoogtepunt, met als motto "L'état c'est moi". Het hof in Versailles was het middelpunt van kunst, cultuur en politiek. De adel hield zich bezig met etiquette in plaats van politiek. Deze periode werd gekenmerkt door: Grote armoede bij gewone burgers vanwege de rijkdom aan het hof Afschaffing van de godsdienstvrijheid, waardoor veel protestanten vluchtten Invoering van leerplicht tot 14 jaar Streven naar taaleenheid door de oprichting van de Académie Française Classicisme Het classicisme was de dominante kunststroming, geïnspireerd door de Klassieke Oudheid: Teruggrijpen op Aristoteles: vorm verduidelijkt de inhoud "Plaire et instruire": vermaak bieden en het publiek iets leren Principe van katharsis in het theater In de 17e-eeuwse Franse literatuur waren de comédie en de tragédie de twee belangrijkste toneelgenres. Hier volgt een uitgebreidere uitleg over beide: La Comédie De comédie was oorspronkelijk toneel voor het volk. Molière tilde dit genre naar een hoger plan met: Spitse, vaste dialogen Frans 4  Uitgewerkte karakters Diepere betekenis: het zegt iets over menselijke karaktereigenschappen Er waren twee soorten comédie: 1. Comédie de caractère: Tijdloos, gericht op menselijke karaktertrekken (zoals een vrek, vrouwenversierder, of godsdienstfanaat). 2. Comédie de moeurs: Tijdgebonden, bespotte bepaalde gewoonten van die tijd, zoals La Préciosité. Molière's humoristische technieken omvatten: Misverstanden (waarbij het publiek al weet hoe het zit) Overdrijvingen (zowel in karaktertrekken als in dialogen) Bedienden die commentaar leveren op hun meesters Een bekend voorbeeld is "Les Précieuses ridicules" (1659), waarin Molière de préciosité- mode belachelijk maakt. La Tragédie De tragédie was het toneelgenre voor de adel en had strikte regels: Onderwerp uit de Klassieke Oudheid of de Bijbel Drie eenheden: tijd, plaats en handeling La bienséance (fatsoen) Katharsis (loutering van de toeschouwer) Geschreven in alexandrijnen (regels van 2 maal 6 versvoeten met pauze in het midden) Omdat deze regels zeer beperkend waren, gebruikten schrijvers bepaalde trucs: Unité de temps: Het stuk begint vlak voor de climax, het voorafgaande wordt verteld door een van de spelers. Unité de lieu: Het stuk speelt zich af in de antichambre van een paleis. Belangrijke schrijvers van tragédies waren Racine en Corneille. Le siècle des Lumières (18e eeuw) De periode van de verlichting duurt in Frankrijk van 1715 tot 1789. In deze periode staat de rede centraal: alles in de wereld moet en zal bewezen worden. Er is een groot vertrouwen in Frans 5  de wetenschap. Het is een tijd van grote uitvindingen. De koning en de adel hebben veel macht en gebruiken die voor hun eigen gewin. De belangrijkste schrijvers van deze periode zijn Voltaire, Rousseau, Diderot en Montesquieu. Onder de gewone bevolking heerst grote armoede en honger, waar de regering niets aan doet. Montesquieu Montesquieu is een belangrijke schrijver uit de periode van de Verlichting. Hij schreef De l’esprit de lois en ook de lettres persanes. Dit boek gaat over twee Perzen die reizen naar Parijs. Tijdens de reis schrijven ze brieven over hun ervaringen naar hun vrienden en familie. Montesquieu kiest bewust voor dit perspectief van de buitenstaander. Zij staan met een verbaasde blik stil bij de cultuur van de Fransen en hun gewoontes. Hierdoor krijgen de Fransen een spiegel voor zich. In het voorwoord schrijft Montesquieu dat dit authentieke vertaalde brieven zijn. Ook brengt hij dit boek uit onder een pseudoniem in Amsterdam, om zo veilig te zijn van een vervolging. Aangezien er veel kritiek in het boek voorkomt. Voltaire Voltaire was een bekende filosoof die als bekendste werk Candide ou l’optimisme schreef. Candide is een naïeve jongen die wordt verteld dat hij leeft in de beste wereld die er maar bestaat, maar zodra hij uit het kasteel van een baron wordt verbannen, komt hij erachter dat de wereld wreed en onrechtvaardig is. Dit boek is een satire op de levensvisie van Leibniz, een bekende filosoof uit die tijd. Zij denken dat alles in het leven een goede bedoeling heeft en ‘hoort’. Rousseau Jean-Jacques Rousseau was een Frans schrijver (1712-1778) die in zijn werk revolutionaire idealen uitten. Belangrijk uitgangspunt in zijn werk was dat de mens van oorsprong goed is, maar dat de beschaving hem slecht maken. In Emile ou de l’education pleit hij ervoor om kinderen geheel volgens de natuur op te voeden. Volgens hem zouden we kinderen niet moeten forceren te leren, zij bepalen zelf wel wanneer ze ergens aan toe zijn. Boek Simple Samenvatting: "Simple" is een ontroerend en diepgaand Frans boek geschreven door Marie-Aude Murail. Het verhaal draait om de 23-jarige Barnabé, bijgenaamd Simple vanwege zijn verstandelijke beperking, en zijn 17-jarige broer Kléber. Het boek speelt zich af in het hedendaagse Parijs en volgt de broers in hun strijd om Simple uit een instelling te houden. Frans 6  Hoofdstukken 1-3 Simple heeft de mentale leeftijd van een driejarige en is onafscheidelijk van zijn knuffelkonijn, Monsieur PinPin. Kléber besluit Simple mee te nemen naar Parijs om te voorkomen dat hun vader hem in Malicroix, een instelling voor mensen met een verstandelijke beperking, plaatst. Ze vinden onderdak bij een oudtante van hun overleden moeder.Simple's naïeve en kinderlijke gedrag wordt geïntroduceerd, waaronder zijn gewoonte om "Oh, oh vilain mot" (Oh, oh, lelijk woord) te zeggen wanneer iemand iets ongepasts zegt. Kléber worstelt met de verantwoordelijkheid voor zijn broer terwijl hij zelf nog een tiener is. Hoofdstukken 4-6 In hun nieuwe woning ontmoeten de broers hun huisgenoten: Aria (22) en Emmanuel (25), beiden geneeskundestudenten, Corentin (Aria's jongere broer), en Enzo, een taalstudent die verliefd is op Aria. Simple's onvoorspelbare gedrag leidt vaak tot gênante situaties, zoals wanneer hij verkleed als Zorro op een feest verschijnt en sigaretten steelt.De huisgenoten reageren verschillend op Simple's aanwezigheid. Aria en Enzo tonen begrip en helpen Kléber vaak bij het oplossen van problemen die ontstaan door Simple's gedrag. Emmanuel is minder geduldig en soms geïrriteerd door de verstoringen in het huishouden. Hoofdstukken 7-9 Kléber's sociale leven wordt gecompliceerder als hij twee meisjes uit zijn klas leert kennen: Béatrice en Zahra. Simple vormt direct een band met Zahra, maar mag Béatrice niet. Dit weerspiegelt Kléber's eigen gevoelens, die zich meer aangetrokken voelt tot de vriendelijke Zahra. Béatrice blijkt een manipulatief karakter te hebben en speelt met Kléber's gevoelens, wat leidt tot verwarring en frustratie bij de tiener. Ondertussen groeit de band tussen Zahra en Simple, wat Kléber's genegenheid voor haar versterkt. Hoofdstukken 10-12 De situatie wordt gecompliceerder wanneer Madame Bardoux, een sociaal werkster, voorstelt om Simple doordeweeks in Malicroix te plaatsen en in het weekend bij Kléber te laten verblijven. Na veel innerlijke strijd stemt Kléber hiermee in, ondanks zijn twijfels en schuldgevoelens. De huisgenoten tonen begrip voor Kléber's moeilijke beslissing, wat de groeiende band tussen hen allemaal illustreert. Zahra speelt een steeds belangrijkere rol in Simple's leven, en helpt hem zich te ontwikkelen en nieuwe vaardigheden te leren.De fragiele balans wordt verstoord door de komst van de vader van Simple en Kléber. Zijn aanwezigheid brengt spanning en onzekerheid over Simple's toekomst. Wanneer Simple uiteindelijk naar Malicroix gaat, ontsnapt hij en haalt in een symbolische daad de ogen van zijn geliefde Monsieur PinPin eraf, zodat deze niets van het tehuis kan zien. Het boek belicht op gevoelige wijze de uitdagingen van het zorgen voor iemand met een verstandelijke beperking, de complexiteit van familierelaties, en de onvoorwaardelijke liefde tussen broers. Door een mix Frans 7  van humoristische en hartverscheurende momenten schetst Murail een realistisch en menselijk beeld van het leven met een gehandicapt familielid. Frans 8