Cursus Wapenwet - Versie 25 april 2023 (PDF)

Domeinspecifiek recht Wapenwetgeving © – Wouter Waumans INHOUDSOPGAVE INHOUDSOPGAVE _________________________________________________________________ 2 DISCLAIMER ______________________________________________________________________ 4 INLEIDING _______________________________________________________________________ 5 BASISWET _______________________________________________________________________________ 5 OMZENDBRIEF ____________________________________________________________________________ 5 DOELSTELLING VAN DE CURSUS ______________________________________________________________ 5 ILLEGALE WAPENS _________________________________________________________________________ 6 WELKE VOORWERPEN IN DE WAPENWET? _____________________________________________________ 6 TOESTAND VAN AANTREFFEN _______________________________________________________________ 7 SPORENBEWUST OPTREDEN_________________________________________________________________ 9 DEFINITIES ______________________________________________________________________ 10 ALGEMEENHEDEN M.B.T. VUURWAPENS EN MUNITIE ___________________________________ 13 INLEIDING ______________________________________________________________________________ 13 WAT IS EEN WAPEN/VUURWAPEN?__________________________________________________________ 13 INDELING VAN DE VUURWAPENS ___________________________________________________________ 14 WERKING VAN REVOLVERS _________________________________________________________________ 16 WERKING VAN PISTOLEN __________________________________________________________________ 17 DE HOOFDONDERDELEN VAN EEN VUURWAPEN _______________________________________________ 18 MUNITIE________________________________________________________________________________ 21 HET KALIBER ____________________________________________________________________________ 24 DE VERBODEN WAPENS ___________________________________________________________ 26 INDELING _______________________________________________________________________________ 26 HANDELINGEN MET VERBODEN WAPENS _____________________________________________________ 36 DE VRIJ VERKRIJGBARE WAPENS _____________________________________________________ 38 INDELING _______________________________________________________________________________ 38 HANDELINGEN MET VRIJ VERKRIJGBARE WAPENS ______________________________________________ 51 DE VERGUNNINGSPLICHTIGE WAPENS ________________________________________________ 53 INDELING _______________________________________________________________________________ 53 HANDELINGEN MET VERGUNNINGSPLICHTIGE WAPENS _________________________________________ 58 OMGEBOUWDE VUURWAPENS _____________________________________________________ 63 DE VERGUNNINGEN ______________________________________________________________ 64 MODEL 4: VERGUNNING VOOR VOORHANDEN HEBBEN _________________________________________ 64 HET JACHTVERLOF ________________________________________________________________________ 68 DE SPORTSCHUTTERSLICENTIE ______________________________________________________________ 70 EUROPESE VUURWAPENPAS _______________________________________________________________ 71 Politieopleidingen De Wapenwet – versie 25 april 2023 Copyright ©Wouter Waumans 2 MODEL 9 _______________________________________________________________________________ 72 MODEL 6 _______________________________________________________________________________ 72 BIJZONDERE WACHTERS ___________________________________________________________________ 73 EEN WAPEN OPNEMEN IN HET VERMOGEN ___________________________________________________ 74 OCCASIONELE SCHUTTERS _________________________________________________________________ 74 SAMENVATTING _________________________________________________________________________ 75 VERBODSBEPALINGEN_____________________________________________________________ 76 VERBODSBEPALINGEN INZAKE MUNITIE ______________________________________________________ 76 VERBODSBEPALINGEN INZAKE LADERS _______________________________________________________ 77 VERBODSBEPALINGEN INZAKE VERKOOP _____________________________________________________ 77 VERBODSBEPALINGEN INZAKE STOMPE – SCHERPE – SNIJDENDE VOORWERPEN _____________________ 78 ONDERDELEN EN HULPSTUKKEN VOOR VUURWAPENS __________________________________________ 79 ERKENDE PERSONEN ______________________________________________________________ 80 WAPENHANDELAAR ______________________________________________________________________ 80 TUSSENPERSOON ________________________________________________________________________ 80 VERZAMELAAR - MUSEUM _________________________________________________________________ 80 UITZONDERINGEN OP DE WAPENWET ________________________________________________ 81 VOOR DE POLITIEDIENSTEN ________________________________________________________________ 81 VOOR ERKENDE WAPENFABRIKANTEN _______________________________________________________ 82 VOOR ERKENDE VERZAMELAARS EN MUSEA ___________________________________________________ 82 BEVOEGDHEDEN _________________________________________________________________ 83 POLITIEDIENSTEN ________________________________________________________________________ 83 ANDERE BEVOEGDE DIENSTEN ______________________________________________________________ 84 AMBTSVERRICHTINGEN____________________________________________________________ 85 VASTSTELLINGEN _________________________________________________________________________ 85 HET VERHOOR ___________________________________________________________________________ 88 HET PROCES-VERBAAL ____________________________________________________________________ 88 STRAFBEPALINGEN _______________________________________________________________ 89 ANDERE DIENSTEN _______________________________________________________________ 91 HET CENTRAAL WAPENREGISTER ____________________________________________________________ 91 HET NICC _______________________________________________________________________________ 92 DE PROEFBANK VOOR VUURWAPENS ________________________________________________________ 93 MODELFORMULIEREN _____________________________________________________________ 94 Politieopleidingen De Wapenwet – versie 25 april 2023 Copyright ©Wouter Waumans 3 DISCLAIMER Copyright © – Wouter Waumans – PZ Rivierenland Deze cursus is bestemd voor aspiranten en operationele personeelsleden van de geïntegreerde politie. Buiten de geïntegreerde politie mag hij niet verspreid of gekopieerd worden. Binnen de politiediensten mag deze cursus geheel of gedeeltelijk gebruikt worden, maar enkel mits intellectuele eerlijkheid d.w.z. met de exacte bronvermelding en het uitdrukkelijke akkoord van de auteur van de cursus. Het is verboden het geheel of delen van deze presentatie te wijzigen, te verspreiden, te kopiëren of voor commerciële doeleinden te gebruiken, zonder voorafgaand schriftelijk akkoord van de auteur. Disclaimer Deze cursus heeft enkel een didactisch objectief. Ze vervangt de wetgevende teksten, waarop ze gebaseerd is, niet. Bijgevolg zal steeds bij vaststellingen verwezen moeten worden naar de geldende wetsartikels en niet naar de inhoud van de cursus. Niettegenstaande deze publicatie met de uiterste zorg werd samengesteld, kan de auteur geen enkele aansprakelijkheid aanvaarden voor een eventuele onvolledigheid of onjuistheid en/of voor de gevolgen daarvan. De cursus is geactualiseerd tot aan de uitgavedatum. Desondanks zijn fouten nooit helemaal uit te sluiten. Ik ben de aandachtige lezer alvast dankbaar voor alle informatie ter verbetering. Auteur - uitgever © Wouter Waumans – PZ Rivierenland Dankwoord Langs deze weg wens ik ook de collega’s Alfons Scheerlinck en Chrétien Vranken te bedanken voor hun onmisbare bijdrage bij de totstandkoming van deze cursus. Voor de professioneel ogende foto’s bedank ik de collega’s van het labo van de FGP Antwerpen. Voor het doceren kan ik rekenen op de enthousiaste lesgever Alexander Van Camp (PZ Rupel). Goede jacht! Wouter Politieopleidingen De Wapenwet – versie 25 april 2023 Copyright ©Wouter Waumans 4 INLEIDING BASISWET Op 9 juni 2006 werd een nieuwe Wapenwet gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad. Deze is vanaf deze datum ook van toepassing. Voluit gaat het hier om : “Wet van 8 juni 2006 houdende regeling van economische en individuele activiteiten met wapens” In het algemeen wordt deze wet kortweg de “Wapenwet” genoemd. Ze vormt de basis voor de huidige Wapenwetgeving, aangevuld met tal van andere wetgevende publicaties en richtlijnen. DE VOORNAAMSTE HOOFDLIJNEN IN DEZE WAPENWETGEVING de aanschaf en het voorhanden hebben van bijna alle vuurwapens wordt gekoppeld aan vergunningen de erkenningen en vergunningen, met uitzondering van de wapendrachtvergunningen, zijn geldig voor onbepaalde duur, doch om de 5 jaar zal een controle gebeuren om na te gaan of de voorwaarden nog worden nageleefd de bevoegde overheden worden, op enkele uitzonderingen na, de provinciegouverneurs de indeling van wapens in de Wapenwet wordt herleid tot drie categorieën 1) De verboden wapens 2) De vrij verkrijgbare wapens 3) De vergunningsplichtige wapens De laatste wijzigingen werden blauw gemarkeerd. OMZENDBRIEF De meest recente ministeriële omzendbrief betreft deze van 25 oktober 2011 en vervangt deze van 10 oktober 2010 volledig, met uitzondering van de bijlagen. DOELSTELLING VAN DE CURSUS In de dagelijkse politiepraktijk komt het erop neer het voorwerp/wapen, waarmee men geconfronteerd wordt, na identificatie, te toetsen aan de wetgeving. Met andere woorden nagaan of het voorkomt in één van de wettelijke categorieën : verboden, vrij, vergunningsplichtig of strafbaar volgens een ander wetsartikel. Wanneer het voorwerp (wapen) voorkomt in één van de drie categorieën, betekent dit dat alle wettelijke bepalingen voor deze categorie van toepassing zijn op dit wapen. Taak van de aspirant-inspecteur: De AINP zal door zijn parate kennis het voorwerp, dat hem voorkomt als een (vuur)wapen, moeten indelen in één van de wettelijke categorieën, om vervolgens na te gaan of de toestand (voorhanden hebben – vervoer – dracht … enz. ) waarin het aangetroffen werd, wettelijk in orde is. De AINP kan de nodige documenten opstellen naar aanleiding van een vaststelling en hierbij het wapen/voorwerp correct beschrijven. De AINP is op de hoogte van zijn bevoegdheden inzake de Wapenwet, evenals deze van de OGP/ OBP. Politieopleidingen De Wapenwet – versie 25 april 2023 Copyright ©Wouter Waumans 5 ILLEGALE WAPENS1 Illegale wapens vormen geen aparte wettelijke categorie. Het gaat hier over een feitelijke toestand waarin wapens, van eender welke categorie, kunnen gaan behoren. In het dagelijkse taalgebruik, en jammer genoeg zeker door de media, worden de begrippen van verboden en van illegale wapens vaak door elkaar gebruikt. Het zijn echter geen synoniemen. Een verboden wapen is verboden uit zichzelf omdat het tot die wettelijke categorie behoort. Vergunningsplichtige en vrij verkrijgbare wapens kunnen eveneens illegaal zijn, wanneer men er illegale handelingen mee stelt, en soms ook uit zichzelf. Wie een vergunningsplichtig wapen voorhanden heeft zonder vergunning heeft dat wapen illegaal voorhanden. Elke handeling die hij ermee stelt, zal ook illegaal zijn. Het wapen moet dan ook in beslag worden genomen. Het mag niet worden verkocht, ook niet aan een wapenhandelaar. Wie een vergunningsplichtig of een vrij verkrijgbaar wapen draagt zonder wettige reden, draagt dat wapen illegaal. Wie een vergunningsplichtig vuurwapen voorhanden heeft zonder de nodige vergunning of waarvan het nummer is uitgewist of gemanipuleerd, heeft een illegaal wapen voorhanden en kan er geen legale handelingen mee stellen. Hoewel de wet het niet uitdrukkelijk stelt, is het evident dat wie een wapen op illegale wijze voorhanden heeft, bijvoorbeeld door er niet de nodige vergunning voor te hebben, door het op een illegale manier verworven te hebben of doordat het wapen uit zichzelf illegaal is, dat wapen nooit op een legale manier kan gebruiken. WELKE VOORWERPEN IN DE WAPENWET?2 Het toepassingsgebied van de wet strekt zich niet uit tot andere voorwerpen dan wapens, met uitzondering van voorwerpen en stoffen die werden omgevormd, gewijzigd of vermengd tot verboden wapens. Sommige voorwerpen lijken op wapens, zonder dat het over eigenlijke wapens gaat in de zin van de Wapenwet. (bv. koksmes, gebruiksmessen,…) In geval van twijfel kan de volgende indicatieve definitie van een wapen worden gehanteerd : = een wapen is een voorwerp dat werd ontworpen of vervaardigd met als doel het bedreigen, het verwonden of het doden van mensen of dieren. Op basis hiervan kan bijvoorbeeld worden gesteld dat een nagelpistool, een zaag en een bijl (tenzij het zou gaan om een primitieve strijdbijl) geen wapens zijn, maar werktuigen. Een gewoon keukenmes is in die zin evenmin een wapen, maar veel andere messen worden in de regelgeving uitdrukkelijk toch als wapens beschouwd omwille van het inherente gevaar dat er van uitgaat. Bij crimineel gebruik zal een voorwerp/wapen, afhankelijk van de omstandigheden van aantreffen, meestal wel een wapen zijn, in de zin van artikel 135 SWB, dat aan het begrip “wapen” een veel ruimere invulling geeft, namelijk: “Alle toestellen, werktuigen, gereedschappen of andere snijdende stekende of kneuzende voorwerpen, die men ter hand heeft genomen om te doden, te wonden of te slaan, zelfs indien men geen gebruik ervan gemaakt heeft” Niet ieder wapen volgens artikel 135 SWB, zal dus een wapen zijn volgens de Wapenwetgeving. 1 Omzendbrief over de toepassing van de Wapenwetgeving 2 Punt 3.4 van de omzendbrief over de toepassing van de Wapenwetgeving (p. 32) Politieopleidingen De Wapenwet – versie 25 april 2023 Copyright ©Wouter Waumans 6 TOESTAND VAN AANTREFFEN Om de Wapenwetgeving op een correcte wijze te kunnen toepassen, moeten een aantal essentiële vragen gesteld en beantwoord worden, namelijk: Om inbreuken volgens de Wapenwet correct te kunnen benoemen, volgt hierna een verduidelijking van de gebruikte begrippen: Voorhanden hebben In de Wapenwet wordt steeds het begrip “voorhanden hebben” gebruikt i.p.v. “bezitten”. Bezit wijst eerder om een eigendomstitel terwijl “voorhanden hebben” veel ruimer is. Het wapen is beschikbaar en de persoon kan er gebruik van maken wanneer hij wil. De plaats waar het bezit of voorhanden hebben plaats vindt, is doorgaans de woon- of verblijfplaats. Elke andere inbreuk (niet correct vervoeren of dragen) impliceert steeds het voorhanden hebben. Dragen Er is sprake van ‘dragen’ als dit gebeurt op de openbare weg, op een openbare plaats, of wanneer het zichtbaar is vanaf een openbare weg of plaats. Het wapen dragen binnen de beslotenheid van de privéwoning is dus niet te weerhouden als DRAGEN, zoals gereglementeerd door de wetgever. Het dragen van een wapen in een tuin zal wapendracht zijn als het zichtbaar is vanaf een publiek toegankelijke plaats. (= openbaar karakter) Dragen gaat steeds samen met voorhanden hebben ! ! ! Rechtspraak – gelijkgestelde gevallen van “dragen” ❑ Het wapen in de hand nemen. ❑ Het wapen is aanwezig op het lichaam. o in één of andere zak; o tussen de gordel; Politieopleidingen De Wapenwet – versie 25 april 2023 Copyright ©Wouter Waumans 7 o in een draagtas (holster) aan de gordel. ❑ Het wapen hangt aan de schouder. (vb karabijn) Het wapen grijpensklaar OF gebruiksklaar (geladen) vervoeren, zoals: ❑ verstopt onder het instrumentenbord; ❑ onder een deken op de achterbank; ❑ opgeborgen in het zijportier of het handschoenkastje; ❑ vervoeren in de bagageruimte of in een aanhangwagen. Dragen is steeds onderworpen aan een vergunning of wettige reden. Dit geldt voor alle soorten wapens. Men moet dus steeds een reden kunnen geven waarom men op een bepaald moment een bepaald wapen draagt. Vervoeren = Het verplaatsen van het wapen van de ene naar de andere plaats zonder het te dragen, waarbij een essentiële voorwaarde is dat, wanneer het een vuurwapen is, het ongeladen is. Het mag dus niet grijpensklaar en gebruiksklaar zijn. Dit houdt in dat het wapen o niet onmiddellijk binnen handbereik is; o niet klaar voor gebruik is; o in sommige gevallen gebonden aan bijkomende voorwaarden, bijvoorbeeld wat wijze van vervoeren en verpakking betreft. Combinaties De mogelijkheid bestaat ook dat het een combinatie is van twee of meerdere, bijvoorbeeld: ▪ voorhanden hebben + dragen; ▪ voorhanden hebben + vervoeren; ▪ voorhanden hebben + verkopen; ▪ voorhanden hebben + dragen + invoeren. Enkele voorbeelden: Pistool Glock 9 mm dat gedragen wordt op de openbare weg voorhanden hebben + dragen zonder vergunning Vergunningsplichtig wapen aangetroffen in een privé-woning voorhanden hebben mits... Vrij verkrijgbaar wapen in een broekzak (op de openbare weg) Voorhanden hebben dragen = vrij mits wettige reden Een wapen / vuurwapen ligt in een nachtkastje, in de slaapkamer voorhanden hebben binnen handbereik Een wapen / vuurwapen ligt in het handschoenkastje van de voorhanden hebben / dragen wagen Het wapen / vuurwapen ligt in de koffer van de auto in een voorhanden hebben / vervoeren slotvaste draagkoffer – ongeladen Een persoon loopt met het wapen / vuurwapen in de hand rond in voorhanden hebben zijn woning Een persoon staat met een wapen / vuurwapen in zijn broekzak voorhanden hebben voor de deur van zijn woning dragen Een geladen vuurwapen ligt in de koffer onder een deken voorhanden hebben / dragen Een jager loopt van zijn woning naar zijn jachtgebied met zijn voorhanden hebben ongeladen jachtgeweer in een draagtas – voorzien van een vervoeren trekkerslot Een jager rijdt van zijn woning naar zijn jachtgebied met zijn voorhanden hebben jachtgeweer – tweeloop - in de koffer van zijn wagen – het geweer dragen is slechts geladen met één patroon Een vuurwapen afvuren op de openbare weg voorhanden hebben / dragen Politieopleidingen De Wapenwet – versie 25 april 2023 Copyright ©Wouter Waumans 8 SPORENBEWUST OPTREDEN Eigen veiligheid eerst Samengevat kan men stellen dat de politie bij misdrijven de volgende eerste en dringende handelingen stelt: hulp verstrekken aan personen in nood de plaatstoestand en de aangetroffen sporen beveiligen en interpreteren vaststellingen doen / daders vatten het ambt van de procureur des konings verwittigen Bij het aantreffen van een (vuur)wapen dient men in ieder geval aandacht te hebben voor: 1. EIGEN veiligheid eerst. (laten veilig maken door een specialist van de zone!) 2. SPOORBEWUST optreden – verlies van sporenmateriaal beperken tot een minimum! In de praktijk zal het meestal eenvoudig zijn om uit te maken wat prioritair is. Indien een vuurwapen door operationele omstandigheden MOET behandeld worden, dan steeds bij voorkeur met zuivere (dubbele) latex handschoenen om sporenvernietiging te voorkomen. Voor dit aspect kan eveneens verwezen worden naar de vakken technische en wetenschappelijke politie. Sporen op een vuurwapen: - vingersporen (gladde delen, lader, patronen in lader...) - DNA (opletten voor contaminatie) - bloedsporen (loop bij drukschot, projectie bij schot op korte afstand, high velocity impact spatter) - reuksporen (meer succes in landelijke omgeving) - vezelsporen (kledij verdachte en/of slachtoffer) - organische weefselsporen (drukschot) Sporen op de schutter: - sporen van kruit op huid en kledij (gebruik GSR-kit – Gun Shot Residu) Het principe berust op het feit dat op de hand die een vuurwapen omvat en afvuurt, kleine partikels lood, barium, antimoon en kwik terechtkomen. Deze zijn o.m. afkomstig van de scheikundige bestanddelen van het poeder in het slaghoedje. De handen moeten zo spoedig mogelijk van contaminatie gevrijwaard worden. In de praktijk komt het erop neer dat de verdachte zijn handen niet mag wassen, zolang er geen sporenonderzoek gebeurd is. (de handen inpakken in papieren zakken is een veel gebruikte techniek) De labo’s van de Federale politie beschikken thans over speciale sets om deze sporen op te nemen. De afdeling chemische ballistiek van het N.I.C.C. heeft deze ontwikkeld en heeft de mogelijkheid deze onderzoeken uit te voeren. Andere ballistische sporen: uitgeworpen huls; afgevuurd projectiel (kogel, loodje van luchtdrukgeweer); niet-afgevuurde patroon; onderdeel van een patroon (cfr van een jachtpatroon de prop of afdichting). ALGEMENE REGEL Eigen veiligheid EERST Sporenbeveiliging (eventueel fotograferen) Wachten op komst labo FGP Politieopleidingen De Wapenwet – versie 25 april 2023 Copyright ©Wouter Waumans 9 DEFINITIES Bron: artikel 2 van de Wapenwet. “Voor de toepassing van deze wet en de uitvoeringsbesluiten ervan wordt verstaan onder :...” 1° wapenhandelaar: eenieder die voor eigen rekening en gewoonlijk, als hoofdactiviteit of als nevenactiviteit, tegen een vergoeding of om niet, vuurwapens, onderdelen ervan alsook laders of munitie ervoor vervaardigt, herstelt, wijzigt, verhandelt of anderszins ter beschikking stelt. 2° tussenpersoon: eenieder die, tegen een vergoeding of om niet, de voorwaarden creëert voor het sluiten van een overeenkomst met als onderwerp de vervaardiging, de herstelling, de wijziging, het aanbod, de verwerving, de overdracht of enige andere vorm van terbeschikkingstelling van vuurwapens, onderdelen ervan alsook laders of munitie ervoor, ongeacht de herkomst en de bestemming ervan en ongeacht of de goederen op het Belgische grondgebied komen, of die een dergelijke overeenkomst sluit wanneer het vervoer door een derde wordt verricht. 2° /1 museum: een permanente instelling ten dienste van de samenleving en de ontwikkeling daarvan, die toegankelijk is voor het publiek en die vuurwapens, essentiële onderdelen onderworpen aan de proef, munitie of laders verwerft, bewaart, onderzoekt en tentoonstelt voor historische, culturele, wetenschappelijke, technische, educatieve of amusementsdoeleinden of uit erfgoedoverwegingen. /2 verzamelaar: iedere natuurlijke of rechtspersoon die zich bezighoudt met het verzamelen en bewaren van vuurwapens, essentiële onderdelen onderworpen aan de proef, munitie of laders voor historische, culturele, wetenschappelijke, technische of educatieve doeleinden of uit erfgoedoverwegingen. 3° antipersoonsmijnen, valstrikmijnen en soortgelijke mechanismen: ieder tuig dat op of onder enig oppervlak of in de nabijheid daarvan wordt geplaatst, en ontworpen of aangepast is om te ontploffen of uiteen te spatten door de aanwezigheid of nabijheid van of het contact met een persoon, al dan niet voorzien van een anti-hanteermechanisme, dat de mijn beschermt, er onderdeel van is, verbonden is met, bevestigd aan of geplaatst onder de mijn en dat in werking wordt gesteld wanneer een poging wordt gedaan de mijn te manipuleren of opzettelijk te ontregelen. 4° submunitie: alle munitie die zich, om haar functie te vervullen, van een moederbom losmaakt. Dat betreft alle munitie of explosieve ladingen die bedoeld zijn om op een bepaald ogenblik te ontploffen nadat zij zijn gelanceerd of uitgestoten uit een moederbom met verspreidingsmunitie, met uitzondering van : -verspreidingssystemen die alleen rook- of lichtmunitie bevatten, of munitie die uitsluitend bestemd is om als elektrisch of elektronisch afweermiddel te dienen. - systemen met meervoudige munitie die alleen bedoeld is om pantservoertuigen te doorboren en te vernietigen, die uitsluitend met die doelstelling kunnen worden ingezet zonder dat ze gevechtszones kunnen bestrijken zonder enig onderscheid, meer bepaald doordat hun traject en hun doelwit moeten worden gecontroleerd, en die in voorkomend geval uitsluitend kunnen exploderen op het ogenblik dat ze inslaan en in ieder geval niet kunnen exploderen louter door het contact met, de aanwezigheid of de nabijheid van een persoon. 5° blindmakend laserwapen: wapen ontworpen of aangepast met als enig doel of onder meer als doel om door middel van lasertechnologie mensen permanent blind te maken. 6° brandwapen: elk wapen of elk stuk munitie dat in de eerste plaats is ontworpen om objecten in brand te steken of brandwonden toe te brengen aan personen via de inwerking van vlammen, hitte of een combinatie daarvan, voortgebracht door een chemische reactie van een op het doel gebrachte stof. 7° spring- of valmes met slot: mes waarvan het lemmet door een mechanisme of door de zwaartekracht uit het heft wordt gebracht en automatisch wordt geblokkeerd. 8° vlindermes: een mes, waarvan het heft in de lengterichting in tweeën is gedeeld en waarvan het lemmet naar buiten wordt gebracht door elk van de delen van het heft in tegenovergestelde richting zijdelings open Politieopleidingen De Wapenwet – versie 25 april 2023 Copyright ©Wouter Waumans 10 te vouwen. 9° namaakwapen: al dan niet inerte natuurgetrouwe imitatie, replica of kopie van een vuurwapen. 10° lang wapen: wapen waarvan de looplengte meer dan 30 cm bedraagt of waarvan de totale lengte meer dan 60 cm bedraagt. 11° vouwgeweer: wapen waarvan de loop, door volledig te draaien rond een as, langsheen de kolf komt, zodat de lengte van het wapen is herleid tot de helft ervan, waardoor het aldus gemakkelijk kan worden verborgen onder de kledij. 11° /1 vuurwapen: een van een loop voorzien wapen waarmee door explosieve voortstuwing een lading, kogel of een projectiel wordt uitgestoten, en dat daartoe is ontworpen of daartoe kan worden omgebouwd. Een object wordt geacht te kunnen worden omgebouwd zodat door middel van explosieve voortstuwing een lading, kogel of projectiel uitgestoten kan worden wanneer: a) het qua vormgeving gelijk is aan een vuurwapen, en b) het ingevolge zijn constructie of het materiaal waarvan het is gemaakt aldus kan worden omgebouwd. 12° niet-vuurwapen: elk wapen dat één of meerdere projectielen afschiet waarvan de voortstuwing niet resulteert door de verbranding van poeder of door een detonator. 13° blank wapen: elk wapen voorzien van één of meerdere klingen die één of meerdere (snedes) hebben. 14° werpmes: mes waarvan het bijzonder evenwicht toelaat met precisie te werpen. 15° nunchaku: vlegel bestaande uit twee korte onbuigzame stokjes die met elkaar verbonden zijn door een ketting of een ander middel. 16° werpster: metalen plaatje in de vorm van een ster en met scherpe punten, dat kan worden verborgen en ook shuriken wordt genoemd. 17° jachtverlof: een document dat het recht verleent om de jacht te beoefenen en dat is afgeleverd door of namens de gewestelijke overheden bevoegd voor de jacht, of een gelijkwaardig document afgeleverd in een andere lidstaat van de Europese Unie, of een door de minister van Justitie erkend document afgeleverd in een andere staat. 18° sportschutterslicentie: een document dat het recht verleent om de schietsport te beoefenen en dat is afgeleverd door of namens de gemeenschapsoverheden bevoegd voor sport, of een gelijkwaardig document afgeleverd in een andere lidstaat van de Europese Unie of een door de minister van Justitie erkend document afgeleverd in een andere staat. 19° schietstand: een schietinstallatie voor vuurwapens, al dan niet gelegen in een gesloten lokaal. 20° munitie: een geheel bestaande uit een huls, een slaghoedje, een kruitlading en een of meer projectielen. 21° automatisch vuurwapen : enig vuurwapen dat, na elk afgevuurd schot, zich automatisch herlaadt en dat met een druk op de trekker, een salvo van meerdere schoten kan afvuren. 22° verblijfplaats: de belangrijkste verblijfplaats die iemand in België heeft, met uitsluiting van de plaatsen waar wapens worden bewaard en die de betrokkene deelt met derden. 23° loop: onderdeel van een wapen, bestaande uit de holte waarlangs het projectiel voorbijkomt, al dan niet met trekken, en gewoonlijk een kamer waarin het projectiel wordt ingebracht. 24° revolver: kort vuurwapen met rotatiemagazijn of trommel met één of meerdere kamers. De kamers komen achtereenvolgens voor de loop te staan door druk op de trekker of bij rechtstreekse wapening, Politieopleidingen De Wapenwet – versie 25 april 2023 Copyright ©Wouter Waumans 11 door druk van de duim op de haan van het wapen. 25° pistool: kort vuurwapen waarbij de uitwerping van de huls, de invoering van de nieuwe patroon en het vergrendelen automatisch gebeurt na het vertrekken van het schot, dankzij de energie die ontstaat door de ontploffing van de kruitlading of door de verbrandingsgassen. De schutter moet de trekker loslaten en opnieuw drukken om een nieuw schot af te vuren. 26° repeteerwapen: vuurwapen dat projectielen één per één afvuurt bij iedere druk op de trekker, doch waarbij de schutter het wapen manueel dient te herwapenen, met een hefboom, een grendel of een pomp. 26° /1 wapens voor saluutschoten en akoestische signalen: vuurwapens die specifiek gebouwd of omgebouwd zijn om enkel blanke patronen af te vuren en bedoeld zijn voor gebruik in bijvoorbeeld theatervoorstellingen, fotosessies, film- en televisieopnames, het naspelen van historische gebeurtenissen, optochten, sportevenementen of opleiding. 27° lader: een uitneembare patroonhouder voor een vuurwapen die voor de toevoer van patronen zorgt. Politieopleidingen De Wapenwet – versie 25 april 2023 Copyright ©Wouter Waumans 12 ALGEMEENHEDEN M.B.T. VUURWAPENS EN MUNITIE INLEIDING Inbreuken vaststellen op basis van de Wapenwet is moeilijk en weinig zinvol zonder kennis te hebben van de soorten vuurwapens en hun munitie. Om deze reden wordt de studie van de Wapenwet voorafgegaan door een technisch gedeelte waarin we vuurwapens en hun munitie nader bestuderen. Dit zal ons later toelaten om enerzijds makkelijker vuurwapens in de juiste categorie te kunnen plaatsen (verboden, vrij verkrijgbaar of vergunningsplichtig) en anderzijds ons in staat stellen om sneller een potentieel gevaarlijke situatie te kunnen detecteren (kennis van munitie, onderdelen en hulpstukken van wapens). Zowel voor de wapenleer als de moderne munitie werden door de geïntegreerde politiehandboeken opgesteld, met de goedkeuring van het pedagogisch comité: Opleiding Geweldbeheersing Functionele opleiding “Specialist geweldbeheersing dwang met vuurwapen” 1. Basis - Algemene bewapening 2. Specialist - algemene wapenleer – Moderne munitie 3. Specialist - algemene Wapenleer – Moderne vuurwapens Voor de volledige versie verwijs ik graag naar Portal waar deze cursussen voortdurend beschikbaar en up-to- date zijn. Om de leesbaarheid van de cursus te bevorderen, volgt hierna wel een overzicht van een aantal basisbegrippen. WAT IS EEN WAPEN/VUURWAPEN? Vuurwapen volgens de Wapenwet: Een van een loop voorzien wapen waarmee door explosieve voortstuwing een lading, kogel of een projectiel wordt uitgestoten, en dat daartoe is ontworpen of daartoe kan worden omgebouwd. Een wapen is: Volgens het woordenboek: Volgens het Strafwetboek art. 135: ▪ tuig ontworpen als strijdmiddel; Onder het woord wapens worden begrepen alle toestellen, werktuigen, gereedschappen ▪ verdedigings - of strijdtuig; of andere snijdende, stekende of kneuzende ▪ strijdwerktuig, voorwerp bestemd om voorwerpen die men heeft ter hand iemand letsel toe te brengen of wel om zich genomen om te doden, te wonden of te ermee te verdedigen; slaan, zelfs indien men geen gebruik ervan gemaakt heeft." Een vuurwapen is: ▪ een ‘schiet’geweer; ▪ wapen dat wordt afgevuurd (geweren en kanonnen); ▪ wapen waaruit door een ontploffende lading projectielen worden geschoten. Een vuurwapen is dus een mechanisch tuig (wapen) met een bijzondere eigenschap, namelijk het kan één of meerdere projectielen afvuren en dit door middel van de verbranding van kruit als aandrijfmechanisme. Veiligheid Algemene veiligheidsregels 1. Behandel elk wapen als zijnde geladen EN gewapend. 2. Wijs nooit met de loop naar iets dat je niet wenst te raken. 3. Leg je vinger slechts op de trekker als je daadwerkelijk wilt schieten. 4. Wees absoluut zeker van je doel en wat erachter ligt Politieopleidingen De Wapenwet – versie 25 april 2023 Copyright ©Wouter Waumans 13 INDELING VAN DE VUURWAPENS Volgens de werking en werkingsmechanisme Enkelschotwapens Het zijn lange of korte wapens, die slechts één loop hebben, waaraan de kamer integraal verbonden is met de loop. De patroon moet manueel in de kamer gebracht worden, telkens men met het wapen wenst te schieten. Openplooiende wapens Dit mechanisme is zeer kenmerkend voor de klassieke jachtgeweren. De wapens hebben meestal 1, 2 of 3 lopen, die neerwaarts scharnieren rondom een spil in het frame. Openplooiend geweer Wanneer de loop of lopen scharnieren onder een hoek van bijna 180° spreekt men van een “vouwgeweer”. Vouwgeweer Repeteerwapens Dit is een vuurwapen dat projectielen één per één afvuurt bij iedere druk op de trekker, doch waarbij de schutter het wapen manueel dient te herbewapenen. Met deze vuurwapens worden de patronen één per één afgevuurd door druk op de trekker. Zijn voorzien van een lader of magazijn, waarin een aantal patronen opborgen kunnen worden. Door manipulatie van een onderdeel (grendel – pomp – hefboom) wordt een patroon vanuit de lader of het magazijn in de kamer gebracht en wordt het wapen vergrendeld door het sluitstuk. De meest voorkomende systemen zijn: o wapens met een (draai)grendel bv. een Lee-Enfield of Mausergeweer o wapens met een hefboomsysteem (lever-action) bv. een Winchesterkarabijn o wapens met een pompsysteem bv. een ‘riot-gun’ of ‘shotgun’ Politieopleidingen De Wapenwet – versie 25 april 2023 Copyright ©Wouter Waumans 14 grendel hefboom pompsysteem Halfautomatische wapens een vuurwapen dat na elk schot automatisch weer geladen wordt en dat bij eenmalige bediening van de trekker niet meer dan één projectiel kan afvuren. 3 Dit kunnen vuistvuurwapens (pistolen) of schoudervuurwapens (geweren, karabijnen, collectieve politiewapens) zijn. Automatische wapens Een vuurwapen dat, na elk afgevuurd schot, zich automatisch herlaadt en dat met een druk op de trekker, een salvo van meerdere schoten kan afvuren. 4 Ze bezitten de mogelijkheid om, zolang men de trekker ingedrukt houdt, patronen af te vuren, zolang deze beschikbaar zijn in de lader of het magazijn. Zijn meestal schoudervuurwapens (machinegeweren - machinepistolen) en soms pistolen. Beschikken meestal over een vuurregelaar, waardoor ook in buien en halfautomatisch gevuurd kan worden. Uitwendig zal een pal deze verschillende mogelijkheden van vuren aanduiden en regelen, inclusief de veiligheidsstand. Vuurregelaar MP UZI Volgens de ontsteking 3 Omzendbrief van 25 oktober 2011 over de toepassing van de Wapenwetgeving 4 Omzendbrief van 25 oktober 2011 over de toepassing van de Wapenwetgeving Politieopleidingen De Wapenwet – versie 25 april 2023 Copyright ©Wouter Waumans 15 Oude systemen Zwartkruit met afzonderlijke ontsteking (slaghoedje) en geladen via de voorzijde (loop of trommel) = percussiesysteem. Penvuur Hedendaagse systemen Randvuurontsteking (klein kaliber) Centrale ontsteking (groot kaliber), Centraalpercussie/centerfire Randpercussie/ringpercussie/Rimfire (ontstekingslading in centraal slaghoedje) (ontstekingslading in gebogen rand) WERKING VAN REVOLVERS Definitie revolver: Is een kort vuurwapen met rotatiemagazijn of trommel met een of meerdere kamers. De kamers komen achtereenvolgens voor de loop te staan door druk op de trekker of bij rechtstreekse wapening, door druk van de duim op de haan van het wapen. Zijn meestal repeteerwapens. De patronen zijn opgeborgen in een trommel of cilinder, waarin verschillende kamers (meestal 5 of 6) zijn voor één patroon. De cilinder of trommel kan naar links of naar rechts draaien, afhankelijk van de fabrikant. Revolvers met enkele acties (single action - SA) Om de revolver volledig te wapenen moet de hamer manueel naar achter gebracht worden. Door druk op de trekker zal de hamer ontspannen en naar voor slaan met een schot tot gevolg. De hamer maakt één beweging, namelijk de voorwaartse. Revolvers met dubbele actie (double action – DA) Met dit type van revolvers kan er gevuurd worden in “enkele actie”, zoals hiervoor beschreven. Wanneer de hamer in rust is, kan er ook gevuurd worden in dubbele actie. Door druk uit te oefenen op de trekker zal de hamer eerst naar achter gaan (achterwaartse beweging) en draait de cilinder. Eens het achterste punt bereikt is, stopt de achterwaartse beweging en valt de haan terug naar voren met een schot tot gevolg. Politieopleidingen De Wapenwet – versie 25 april 2023 Copyright ©Wouter Waumans 16 WERKING VAN PISTOLEN Definitie pistool: = Een kort vuurwapen waarbij de uitwerping van de huls, de invoering van de nieuwe patroon en het vergrendelen automatisch gebeurt na het vertrekken van het schot, dankzij de energie die ontstaat door de ontploffing van de kruitlading of door de verbrandingsgassen. De schutter moet de trekker loslaten en opnieuw drukken om een nieuw schot af te vuren. Enkelschotspistolen Op te merken valt dat er ook “enkelschotspistolen” bestaan, waarbij slechts één schot af te vuren is. Het laden van een patroon dient manueel te gebeuren. Enkele actie – single action – SA Door het wapenen van het pistool (naar achter trekken van de slede of schuif) wordt de eerste patroon vanuit het magazijn in de kamer gebracht en vergrendeld. Door deze actie wordt de hamer eveneens opgespannen. Door het overhalen van de trekker slaat deze op de slagpin, de patroon wordt afgevuurd, de huls wordt uitgeworpen, de hamer terug opgespannen en een nieuwe patroon wordt in de kamer gebracht. Dubbel actie – double action – DA Bij deze pistolen wordt de eerste patroon manueel in de kamer gebracht zoals bij enkele actie pistolen en wordt de hamer opgespannen. De hamer kan zo blijven of door manipulatie van de ontspanhefboom wordt de hamer in ruststand gebracht. Het eerste schot zal afgevuurd worden door actie op de trekker, zoals bij een DA-revolver. De volgende patronen ontspanhefboom worden afgevuurd in “enkele actie”. Bij pistolen zonder hamer wordt de slagpin geheel of gedeeltelijk ontspannen. Alleen dubbel actie – double action only - DAO Elk schot wordt afgevuurd zoals bij een revolver. Door actie op de trekker zal de hamer gewapend worden en op een gegeven punt ontspannen en op de slagpin slaan met een schot als gevolg. Politieopleidingen De Wapenwet – versie 25 april 2023 Copyright ©Wouter Waumans 17 DE HOOFDONDERDELEN VAN EEN VUURWAPEN Het aantal en de soort hoofdonderdelen of groepen zijn enigszins afhankelijk van het type en het systeem van het wapen. Globaal genomen kan men de volgende groepen onderscheiden: 1. de (ontbrandings)kamer 2. de loop 3. het sluitstuk - de grendel 4. het frame - het staartstuk - de systeemkast - de bascule 5. de kolf 6. het trekkersysteem 7. het magazijn / patroonhouder / lader 8. de mikorganen of richtmiddelen De ontbrandingskamer Dit wordt meestal afgekort de “kamer” genoemd. De kamer heeft inwendig de vorm van de patroon, waardoor er een goede zitting van de patroon bekomen wordt, zodat de patroon afgevuurd kan worden. Gezien de hoge gasdruk en temperatuur is de kamerwand steeds dikker dan de loopwand. Is meestal verbonden met de loop (uitgezonderd bij de revolvers). Om een patroon te kunnen afvuren in een vuurwapen, moet de ontbrandingskamer passend zijn voor de af te vuren patroon, m.a.w. het kaliber (= afmeting) van de kamer moet hetzelfde zijn als dat van de patroon. De loop De loop is een onderdeel van een wapen, bestaande uit de holte waarlangs het projectiel voorbijkomt, al dan niet met trekken, en gewoonlijk een kamer waarin het projectiel wordt ingebracht. Een belangrijk onderscheid is te maken tussen: 1. gladde lopen 2. getrokken lopen en polygonale lopen 3. combinatie lopen Gladde loop Zoals het woord zelf zegt, en in tegenstelling tot de getrokken lopen, zijn deze lopen aan de binnenzijde glad. Zij zijn enkel geschikt om ‘hagel- of gladlooppatronen’ af te vuren. In de volksmond spreekt men vaak over een hagelgeweer of tweeloop. JUXTAPOSÉ SUPERPOSÉ Getrokken loop Politieopleidingen De Wapenwet – versie 25 april 2023 Copyright ©Wouter Waumans 18 In de binnenzijde van de loop zijn “spiraalvormige groeven” aangebracht. Hierdoor ontstaan de “trekken en de velden”. Deze geven het projectiel (de kogel) een draaiende beweging om stabiliteit te verkrijgen. Polygonale loop Bij een polygonale loop wordt de stabiliteit verkregen door hoeken en kanten (hexagonaal of octagonaal) aan te brengen in de loop. Een polygonale loop zal dan ook geen trekken of velden achterlaten in een afgevuurd projectiel, wat de vergelijking met een referentieprojectiel erg bemoeilijkt. Voornamelijk GLOCK, HECKLER&KOCH, IMI en VEKTOR gebruiken dit type van lopen. Combinatieloop Sommige vuurwapens kunnen voorzien zijn van zowel één of meer getrokken lopen en één of meer gladde lopen. In praktisch alle gevallen gaat het hier om lange wapens bestemd voor de jacht. 1 = drilling in normale uitvoering 2 = dubbele kogelloop met gladloop 3 = 1 gladloop met twee kogellopen van verschillend kaliber Het sluitstuk – De grendel Dit is een massief blok staal dat dient ter afsluiting en vergrendeling van het wapen en de kamer. Men zou dit zoals bij een kanon de afsluiter kunnen noemen. Bij een geweer spreekt men van “de grendel”. Bij een pistool spreekt men van “de slede”. Bij de revolver over “de terugslagplaat”, die een onderdeel vormt van het revolverframe. Bij halfautomatische en automatische wapens is er meestal sprake van een “sluitstuk of afsluiter” grendel Het frame Het “frame” is in feite de kast waarin bij vuistvuurwapens (pistolen en revolvers) de meeste onderdelen zijn ondergebracht. Afhankelijk van het type spreken we over het staartstuk - de systeemkast - de bascule. Een “staartstuk” is de behuizing voor de grendel of de afsluiter van een geweer. Bij semi-automatische of hefboomrepeteerwapens wordt de term “systeemkast” gebruikt. De “bascule” is het centrale deel van een hagelgeweer. De kolf De kolf is het onderdeel waarmee het vuurwapen ter hand genomen wordt en is verschillend per wapen. Politieopleidingen De Wapenwet – versie 25 april 2023 Copyright ©Wouter Waumans 19 Plooi- en schuifkolf Pistool(greep)-kolf Het trekkersysteem of afvuursysteem Dit is het mechanisme dat er voor zorgt dat via druk (trekkerdruk) op de trekker (hefboom) de slagpin op de één of andere manier de patroon percuteert. Het magazijn of patroonhouder Dit is de inrichting of het onderdeel waarin een aantal patronen kunnen worden ingebracht, waarna via een manipulatie een patroon in de kamer wordt gebracht. Kan zowel inwendig als uitwendig zijn en is noodzakelijk bij repeteer-, halfautomatische en automatisch vuurwapens Bij machinegeweren kan men ook gebruik maken van patroonbanden, wat noodzakelijk is bij automatisch vuur. De mikorganen of richtmiddelen De traditionele mikorganen bestaan uit de keep of het vizier achteraan en de korrel vooraan. Deze kunnen vervangen worden door andere richtmiddelen, zoals bijvoorbeeld een richtkijker. Grendelgeweer met keep-korrel en een richtkijker. Politieopleidingen De Wapenwet – versie 25 april 2023 Copyright ©Wouter Waumans 20 MUNITIE Inleiding Definitie van een patroon: een geheel bestaande uit een huls, een slaghoedje, een kruitlading en één of meer projectielen. Men spreekt van munitie wanneer algemeen een hoeveelheid patronen bedoeld wordt. Bestanddelen van een patroon Ongeacht over welke munitie men spreekt, de vier volgende basisbestanddelen zijn steeds aanwezig: 1. de ontsteking 2. de voortstuwingslading of kruit 3. de huls 4. het projectiel Zoals bij de vuurwapens dient ook hier een onderscheid gemaakt te worden tussen de munitie voor: - vuurwapens met getrokken loop - vuurwapens met gladde loop Kogelmunitie (kogelpatronen met centraalpercussie) Bijna alle geweer-, pistool- en revolvermunitie is samengesteld uit de volgende vier componenten: 1. slaghoedje (ontsteking) 2. kruit (lading) 3. huls 4. kogel (projectiel) De huls De 2 meest voorkomende vormen zijn: - patroonhulzen met rand (meestal voor revolvers en lange repeteerwapens) - patroonhulzen zonder rand of keel (meestal voor pistolen en halfautomatiche of automatische vuurwapens) Het slaghoedje Dit is in feite een klein doosje uit zacht metaal, waarin zich een zeer explosief chemisch mengsel (slagsas) bevindt, dat is samengesteld uit enkele scheikundige componenten. Een lichte slag is voldoende om dit mengsel met een felle klap tot ontploffing te brengen, waarbij uiteraard vlam en vuur vrijkomt waardoor de derde component “het kruit” wordt ontstoken. Het kruit Wordt zoals hiervoor gezegd ontstoken door de vlam van het slaghoedje. Hierbij wordt in een fractie van een seconde in de kleine ruimte van de huls een zodanige druk ontwikkeld, dat het projectiel met kracht uit de huls wordt gedrukt. De gassen, die vrijkomen door de kruitverbranding ontwikkelen een enorme druk. Bij te zware ladingen kan er schade ontstaan en kan het wapen uiteenspringen. Het kruit kan verdeeld worden in twee groepen: zwart kruit (oudere wapens) rookzwak kruit of nitrokruit De hoeveelheid wordt meestal uitgedrukt in grains (1 grain = 0,0648 gram) Politieopleidingen De Wapenwet – versie 25 april 2023 Copyright ©Wouter Waumans 21 Het projectiel (kogel) In hoofdzaak is een kogelkop vervaardigd uit lood. Door de evolutie van de vuurwapens is men om storingen te vermijden de kogelkop een mantel (Engels = jacket) van dun metaal gaan geven. Meestal drukt de munitiefabrikant het gewicht uit in de Angelsaksische maat “Grains”. Bijzondere gevallen: De oefenpatroon of blank patroon: - is niet voorzien van een projectiel, heeft enkel de bedoeling om een knal te veroorzaken De gaspatroon: - op de plaats van het projectiel is een kleine recipiënt aanwezig dat gevuld is met gas - meestal gaat het hier om CS-gas (traangas; neutraliserend) De verfpatroon: - sinds enkele jaren in gebruik bij politie- en veiligheidsdiensten, enkel voor realistische training - het projectiel is een plastic capsule welke gevuld is met een verfstof - bij impact barst deze open en laat deze een verfvlek achter De werking Het afvuren van een patroon gaat als volgt: overhalen van de trekker; de slagpin van het wapen slaat tegen het slaghoedje van de patroon; de kleine lading in het slaghoedje explodeert (milliseconden); de steekvlam van de explosie steekt het kruit aan; door de verbranding van het kruit ontstaat er gasdruk ; de druk wordt zo hoog dat het projectiel (kogel) met kracht uit de huls wordt geduwd; de huls zelf zit aan twee kanten goed ingesloten ( aan de zijkanten tegen de kamerwand en aan de achterkant tegen de grendelkop / sluitstuk / slede / frame); de kogelkop wordt door de loop geperst ; afh. van het wapen, kaliber en kruitlading vliegt de kogel honderden of duizenden meters ver. De gemiddelde beginsnelheid van de kogel bij vuistvuurwapens bedraagt ca. 300 m/sec. Bij schouderwapens bedraagt deze soms meer dan 1.000 m/sec. Kogelmunitie (kogelpatronen met randpercussie) Bij randvuurpatronen is de ontstekingslading of slagsas ingeperst in de dunwandige hulsbodemrand. (.22 long rifle,.22 Short,...) Door het inslaan van de slagpin op de rand wordt het slagsas ontstoken. Vervolgens ontsteekt het slagsas de kruitlading. Politieopleidingen De Wapenwet – versie 25 april 2023 Copyright ©Wouter Waumans 22 Hagel- of gladloopmunitie De klassieke hagelpatroon welke afgevuurd wordt in vuurwapens met gladde loop bestaat uit meerdere componenten: 1. de bodemkap 2. het slaghoedje 3. de bodemprop 4. de kruitlading 5. de prop 6. het projectiel - de hagellading 7. de sluiting 8. de huls Het slaghoedje Zoals bij kogelpatronen met centrale percussie. De bodemprop Aangebracht in de bodem van de huls als versteviging of vulmassa. De kruitlading De gasdruk die tijdens de verbranding van het kruit vrijkomt, kan in heel korte tijd, en afhankelijk van kaliber en kruitlading, hoog oplopen. De prop Dit is het onderdeel van de patroon dat zich tussen de kruitlading en de hagel bevindt. Vroeger was deze prop bijna altijd van vilt gemaakt. Moderne patronen hebben vaak een prop van kunststof, vaak gecombineerd met een kuip waarin de hagel is opgesloten. Dit wordt een schotelprop genoemd. Nadat de hagel, met schotel- of viltprop, de loop heeft verlaten, vliegt de hagelkolom rechtuit. De prop tuimelt na een aantal meters op de grond. De prop kan dus een belangrijk voorwerp zijn bij het verder sporenonderzoek naar bijvoorbeeld de plaats van de schutter, de afstand, enz. Vilten prop Plastieken prop Schotelprop Afgevuurd exemplaar De hagellading De projectielen, welke met een hagelpatroon afgevuurd kunnen worden, zijn: 1. hagel; 2. grove hagel of chevrotines (buckshot) – 9,12 of 28 baletten; 3. kogel of “slug” (brenneke in de volksmond); 4. speciale ladingen (plastiek, pepperspray, cs-gas,..). Politieopleidingen De Wapenwet – versie 25 april 2023 Copyright ©Wouter Waumans 23 HET KALIBER De kaliberaanduiding van een vuurwapen geeft de maten (afmetingen - diameter) weer van 2 zaken: - de diameter van de kamer van de loop - de diameter van het projectiel Een patroon kan in een vuurwapen afgevuurd worden als beiden van hetzelfde kaliber zijn. Een duidelijk onderscheid in kaliberaanduiding moet gemaakt worden voor: - de wapens met getrokken loop - de wapens met gladde loop Kalibers van wapens met getrokken loop = de diameter gemeten aan de binnenzijde van de loop. Algemeen wordt het kaliber METRISCH aangeduid.(mm of inch) Europa VSA 6.35mm.25 7.65mm.32 9 mm kort.380 ACP 5.56.223 7.62.308 Win Plaats van aanduiding: op het wapen en op de hulsbodem van de patroon. v.l.n.r.:.44 Remington Magnum 357 Magnum.38 special Politieopleidingen De Wapenwet – versie 25 april 2023 Copyright ©Wouter Waumans 24 Kalibers van wapens met gladde loop = de nominale aanduiding van het aantal sferische bollen, vervaardigd uit een Engels pond (435,6 gram) zuiver lood, met dezelfde diameter als de binnendiameter van de loop. Het kaliber van hagelpatronen is een oude Engelse maat. Het kaliber wordt aangeduid met een getal en wordt bij gevolg ook “nominaal kaliber” genoemd. Bij nominale kalibers is het grootste kaliber dus het kleinste getal (kaliber 36 is kleiner dan kaliber 12) OPGELET: Vergis u niet tussen het kaliber en het aantal projectielen! Op de hulsbodem lees je het kaliber van de patroon. Op de huls zelf staat vaak informatie over het type projectiel dat in de patroon zit (nummer type hagel, baletten, chevrotine, brenneke, rubber ball,...) Zo zijn de meest gangbare kalibers: kaliber 12 – 20 – 36(.410) Wanneer men nominale kalibers toch metrisch gaat bepalen bekomt men als diameter de volgende afmetingen: Kaliber 12 = 18,52 mm Kaliber 16 = 16,81 mm Kaliber 20 = 15,62 mm Plaats van aanduiding: op het wapen en op de huls(bodem). v.l.n.r.: kaliber 12, 16, 20 en 32. Politieopleidingen De Wapenwet – versie 25 april 2023 Copyright ©Wouter Waumans 25 DE VERBODEN WAPENS INDELING Indeling volgens Artikel 3 §1 van de Wapenwet: 1°) Antipersoonsmijnen, valstrikmijnen en soortgelijke mechanismen Ieder tuig dat op of onder enig oppervlak of in de nabijheid daarvan wordt geplaatst, en ontworpen of aangepast is om te ontploffen of uiteen te spatten door de aanwezigheid of nabijheid van of het contact met een persoon, al dan niet voorzien van een anti-hanteermechanisme, dat de mijn beschermt, er onderdeel van is, verbonden is met, bevestigd aan of geplaatst onder de mijn en dat in werking wordt gesteld wanneer een poging wordt gedaan de mijn te manipuleren of opzettelijk te ontregelen; en blindmakende laserwapens Wapens ontworpen of aangepast met als enig doel of onder meer als doel om door middel van lasertechnologie mensen permanent blind te maken. 2°) Brandwapens Elk wapen of elk stuk munitie dat in de eerste plaats is ontworpen om objecten in brand te steken of brandwonden toe te brengen aan personen via de inwerking van vlammen, hitte of een combinatie daarvan, voortgebracht door een chemische reactie van een op het doel gebrachte stof. 3°) Wapens ontworpen voor uitsluitend militair gebruik zoals: ▪ automatische vuurwapens elk vuurwapen dat, na elk afgevuurd schot, zich automatisch herlaadt en dat met een druk op de trekker, een salvo van meerdere schoten kan afvuren. Automatisch geweer KALASHNIKOV (kaliber 7,62x39 mm) Automatisch geweer FN - F.A.L. (kaliber 7,62x51mm) Machinepistool STEYR AUG (kaliber 9x19mm) Politieopleidingen De Wapenwet – versie 25 april 2023 Copyright ©Wouter Waumans 26 ▪ lanceertoestellen ▪ artilleriestukken ▪ raketten ▪ wapens, die gebruik maken van andere vormen van straling, dan die bedoeld onder punt 1 ▪ munitie die specifiek is ontworpen voor die wapens ▪ laders die uitsluitend geschikt zijn voor die wapens ▪ bommen ▪ torpedo’s ▪ granaten Is een niet-beperkende opsomming van het militair materieel, waarvan de wetgever nu duidelijk zegt dat ze verboden zijn voor de particulier. Alleen de erkende personen (handelaars – verzamelaars – musea) mogen deze onder strikte voorwaarden voorhanden hebben. Voor particulieren, die een automatisch vuurwapen bezaten, was een overgangsregeling voorzien. Deze overgangsregeling liep teneinde op 31 oktober 2008. 4°) Submunitie Alle munitie die zich, om haar functie te vervullen, van een moederbom losmaakt. Dat betreft alle munitie of explosieve ladingen die bedoeld zijn om op een bepaald ogenblik te ontploffen nadat zij zijn gelanceerd of uitgestoten uit een moederbom met verspreidingsmunitie, met uitzondering van: - verspreidingssystemen die alleen rook- of lichtmunitie bevatten, of munitie die uitsluitend bestemd is om als elektrisch of elektronisch afweermiddel te dienen; - systemen met meervoudige munitie die alleen bedoeld is om pantservoertuigen te doorboren en te vernietigen,...(zie artikel 2, 4° voor de volledige uitleg) 5°) 1. Spring – of valmessen met slot Messen waarvan het lemmet door een mechanisme of door de zwaartekracht uit het heft wordt gebracht en automatisch wordt geblokkeerd. springmessen – voorwaarts uitspringend springmessen – zijwaarts uitspringend Een spring- of valmes is een verboden wapen (spring- of valmes met slot) wanneer twee voorwaarden vervuld zijn: 1. Door het manipuleren van een uitwendige knop of pal brengt een mechanisme of de zwaartekracht het lemmet uitwendig 2. Vervolgens wordt het lemmet automatisch geblokkeerd in het heft (“met slot”) 2. Vlindermessen Messen, waarvan het heft in de lengterichting in tweeën is gedeeld en waarvan het lemmet naar buiten wordt gebracht door elk van de delen van het heft in tegenovergestelde richting zijdelings open te vouwen. Politieopleidingen De Wapenwet – versie 25 april 2023 Copyright ©Wouter Waumans 27 3. Boksbeugels Dit zijn doorgaans metalen voorwerpen die in de hand en rond de vingers genomen worden om bij het geven van vuistslagen, de vuist enigszins te beschermen. (en meer te verwonden...) 4. Blanke wapens die uiterlijk gelijken op een andere voorwerp Blanke wapens (messen) die uiterlijk gelijken op een ander voorwerp (bijvoorbeeld een mes verborgen in een gordel, een pen, een aansteker, …enz); pen met uitspringend lemmet aansteker met openspringend lemmet 6°) Degenstokken en geweerstokken, die geen historische sierwapens zijn Het feit dat deze voorwerpen al dan niet een historisch karakter hebben, is een voorwaarde. Nadere verduidelijking werd tot op heden door de wetgever niet gegeven. Voorlopig is dit min of meer afhankelijk van het uitzicht. Is het nieuw of oud ? Wanneer zij recent van makelij zijn, hebben zij géén historische karakter en zijn ze dus verboden. Degenstokken Hiermee beoogt men de tuigen die uiterlijk de vorm hebben van een stok (wandelstok), maar waarin in werkelijkheid een lemmet verborgen zit, dat meestal is vastgehecht aan de kruk van de stok of het uiteinde en die door een relatief eenvoudige handeling kan worden uitgetrokken. Politieopleidingen De Wapenwet – versie 25 april 2023 Copyright ©Wouter Waumans 28 Geweerstokken Ook dit zijn tuigen, die uiterlijk de vorm van gewone stokken hebben, maar die in werkelijkheid een lang vuurwapen verbergen, en dit ongeacht het kaliber ervan. Meestal enkel geschikt voor het afvuren van een patroon met een klein kaliber. Geweerstok met gladlooppatroon kal 36 7°) Knotsen en wapenstokken Ook “knuppels of matrakken” genoemd. Onder knotsen worden niet alleen de knuppels gerangschikt. Het zijn de stokken, die speciaal zijn vervaardigd om zware slagen toe te brengen aan een tegenstrever, zoals de goedendags en de ploertendoders. Wapenstokken worden doorgaans enkel gebruikt door veiligheidsdiensten als slagwapen. Telescopische wapenstokken Zijn roedes van ongeveer 30 – 40 cm lengte die bestaat uit een ijzeren veer of meerdelige uitschuifbare staafjes, die uitloopt op een metalen of rubberen bol. Zelfgemaakte knotsen (diverse materialen) Houten knotsen Telescopische wapenstokken (knotsen) Ploertendoder Politieopleidingen De Wapenwet – versie 25 april 2023 Copyright ©Wouter Waumans 29 8°) 1. Vuurwapens, waarvan de kolf of de loop op zich in verschillende delen kan worden uiteen genomen Deze vuurwapens worden gerangschikt in de categorie van de verboden wapens omwille van de grote eenvoud waarmee ze kunnen worden verborgen. Opdat het wapen een verboden wapen zou zijn, is het vereist dat de loop of de kolf in verschillende delen kan worden uiteengenomen en dit ongeacht het kaliber van het wapen. De jachtgeweren (meestal met gladde loop), die makkelijk openknikken en die eveneens gemakkelijk kunnen worden uiteengenomen in drie delen: de loop, de kolf en het sluitstuk, worden hier niet mee bedoeld. 2. Vuurwapens, die zodanig zijn vervaardigd of gewijzigd dat het dragen ervan niet of minder zichtbaar is dan wel dat hun technische eigenschappen niet meer overeenstemmen met die van het model, zoals omschreven in de vergunning tot het voorhanden hebben ervan Heeft betrekking op vuurwapens die: zijn gewijzigd om ze te kunnen verbergen; zijn verborgen in een ander voorwerp; niet meer voldoen aan hun kenmerken als beschreven in de vergunning ervoor. Eén van de meest voorkomende wijzigingen, die bij vuurwapens worden aangebracht, is het afzagen van de loop en/of de kolf. Dit is meestal met het oog op het kleiner maken van het vuurwapen, om het makkelijker te kunnen dragen of vervoeren. Gladloopwapens met afgezaagde loop en kolf Politieopleidingen De Wapenwet – versie 25 april 2023 Copyright ©Wouter Waumans 30 3. Vuurwapens die uiterlijk gelijken op een ander voorwerp dan een wapen Deze wapens kunnen verschillende vormen aannemen van meestal gangbare gebruiksvoorwerpen, bijvoorbeeld: balpen, zaklamp, gsm.... Met deze verdoken vuurwapens kunnen of projectielen of een gas (CS of CN = traangas) afgevuurd worden. Pennen die toelaten een patroon af te vuren (vb.22 patroon) GSM waarmee vier patronen kaliber.22 afgevuurd kunnen worden 9°) Draagbare tuigen, waarmee door een elektrische stroomstoot personen weerloos kunnen worden gemaakt of pijn kan worden toegebracht, met uitzondering van medische of diergeneeskundige hulpmiddelen Politieopleidingen De Wapenwet – versie 25 april 2023 Copyright ©Wouter Waumans 31 10°) Voorwerpen bestemd voor het treffen van personen met giftige, verstikkende, traanverwekkende en soortgelijke stoffen, met uitzondering van medische hulpmiddelen Zijn meestal spuitbusjes gevuld met CN- of CS-gas en peppersprays. Echter ook andere duidelijke en minder duidelijke stoffen die een giftige, verstikkende, traanverwekkende eigenschap hebben komen in aanmerking. Doorgaans zal het hier om spuitbussen gaan gevuld met één van de hiervoor vermelde stoffen, doch dit niet noodzakelijk. 11°) Vouwgeweren boven kaliber 20 vouwgeweren = wapens waarvan de loop, door volledig te draaien rond een as, langsheen de kolf komt, zodat de lengte van het wapen is herleid tot de helft ervan, waardoor het aldus gemakkelijk kan worden verborgen onder de kledij; Het is duidelijk dat men hiermee niet de “openknikkende” geweren, zoals veel jachtwapens, beoogt (de loop draait rond de as wanneer het geweer wordt geopend). Met “boven het kaliber 20” bedoelt men de kalibers groter dan 20, m.a.w. de vouwgeweren van het kaliber 16 of 12. De vouwgeweren van het kaliber 20 en kleiner behoren tot de categorie van de “vergunningsplichtige wapens”. 12°) Werpmessen en werppijlen werpmessen = messen waarvan het bijzonder evenwicht toelaat met precisie te werpen. De algemene vorm heeft zekere gelijkenis met deze van de dolken, echter de stootplaat is minder uitgesproken aanwezig. Zijn doorgaans vrij plat. Politieopleidingen De Wapenwet – versie 25 april 2023 Copyright ©Wouter Waumans 32 13°) Nunchaku’s nunchaku’s = vlegels bestaande uit twee korte onbuigzame stokjes die met elkaar verbonden zijn door een ketting of een ander middel. 14°) Werpsterren metalen plaatjes in de vorm van een ster en met scherpe punten, die kunnen worden verborgen. Ook « shuriken » genoemd. 15°) Vuurwapens, uitgerust met de volgende onderdelen en hulpstukken: ▪ geluiddempers ▪ laders met een grotere capaciteit dan de normale voor een bepaald model vuurwapen en desgevallend voor bepaalde categorieën bezitters (pistool max. 20, halfautomatische karabijn max. 40, pompgeweer max. 10,...) ▪ richtapparatuur voor vuurwapens, die een straal projecteert op het doel ▪ nachtkijkers ▪ mechanismen die toelaten een vuurwapen om te vormen tot een automatische vuurwapen De hierboven opgesomde onderdelen en hulpstukken zijn eveneens VERBODEN wanneer ze afzonderlijk worden aangetroffen. Het is dus niet vereist dat ze worden aangetroffen gemonteerd op een vuurwapen Een geluiddemper reduceert de knal, veroorzaakt wanneer het projectiel de loop verlaat. Laders met een grotere capaciteit5 halfautomatische pistolen en revolvers Maximum 20 patronen geweren met pompactie Maximum 10 patronen karabijnen met hendel met randontsteking Maximum 15 patronen karabijnen met hendel met centrale ontsteking Maximum 10 patronen grendelkarabijnen met randontsteking Maximum 20 patronen grendelkarabijnen met centrale ontsteking Maximum 10 patronen halfautomatische karabijnen met randontsteking Maximum 40 patronen halfautomatische karabijnen met centrale ontsteking Maximum 10 patronen6 geweren met gladde loop Maximum 10 patronen IPSC pistolen (met SC-licentie !) lengte lader max. 171 mm zijn Uitzonderingen voor sportschutters: - IPSC: capaciteit >20 toegelaten mits maximumlengte lader < 171 mm - laders voor halfautomatische karabijnen met centrale ontsteking: max 30 patronen - Geldt niet voor laders/vuurwapens met deze laders verworven voor 13 juni 2017. 5 Ministerieel besluit van 21 sep 2012 tot bepaling van de laders met een groter dan normale capaciteit voor een bepaald model vuurwapen 6 Ministerieel besluit van 20 september 2019 tot wijziging van het ministerieel besluit van 21 september 2012 tot bepaling van de laders met een groter dan normale capaciteit voor een bepaald model vuurwapen Politieopleidingen De Wapenwet – versie 25 april 2023 Copyright ©Wouter Waumans 33 Met “richtapparatuur” bedoelt men niet de gewone optische kijkers, die het doel enkel dichter bijbrengen om het richten te vergemakkelijken. Men bedoelt hier duidelijk de “laserrichtmiddelen”. Nachtkijkers (= speciale richtkijkers voor vuurwapens welke het vuren bij nacht of duister toelaten) Met “mechanismen” bedoelt men de vuurregelaars die een ombouw van half-automatisch vuur naar automatisch mogelijk maken. volautomatisch trekkersysteem voor een AR-15 geweer en glock Gevolg Gesteld mag worden dat zelfs een vergund vuurwapen, waarop één van de hiervoor genoemde onderdelen – hulpstukken is aangebracht beschouwd wordt als een “verboden wapen”. 16°) Door de ministers van Justitie en Binnenlandse zaken aangewezen tuigen, wapens en munitie, die een nieuwe ernstige bedreiging voor de openbare veiligheid kunnen vormen en wapens en munitie die om die reden alleen de diensten, bedoeld in artikel 27 §1, tweede en derde lid, voorhanden mogen hebben. Middels een Ministrieel besluit kan de Minister van Justitie of Binnenlandse Zaken dus een wapen laten catalogeren als verboden. Politieopleidingen De Wapenwet – versie 25 april 2023 Copyright ©Wouter Waumans 34 17°) voorwerpen en stoffen die niet als wapen zijn ontworpen, maar die werden omgevormd, gewijzigd of vermengd om als wapen te worden gebruikt en]1 waarvan, gegeven de concrete omstandigheden, duidelijk is dat degene die ze voorhanden heeft, draagt of vervoert, ze wenst te gebruiken voor het toebrengen van lichamelijk letsel aan of het bedreigen van personen. Wet 7 jan 2018 – inwerkingtreding 22 jan 2018. 18°) Inerte munitie en bepantsering, die verarmd uranium of elk ander industrieel uranium bevatten Inert = niet-ontploffende munitie (enkel een projectiel dus) Sluit aan bij de wapens en munitie vermeld onder de punten 1° t/m 4° hiervoor. Hebben een militaire toepassing en het is vooral de toepassing van uranium dat het verboden karakter uitmaakt. Verarmd uranium heeft bijzondere hoge dichtheid en vindt daarom zijn toepassing in bepantsering en munitie. Zo wordt verarmd uranium toegepast in antitankwapens. Het projectiel uit verarmd uranium doorboort het pantser. Het uranium brandt dan en verbruikt daarbij alle zuurstof binnen in de tank. 19° Automatische vuurwapens die zijn omgebouwd tot semiautomatische vuurwapens. 20° Lange semiautomatische vuurwapens die kunnen worden ingekort tot een lengte van minder dan 60 cm zonder functionaliteit te verliezen door middel van een opvouwbare of telescopische kolf of een kolf die kan worden verwijderd zonder gebruik van instrumenten. Politieopleidingen De Wapenwet – versie 25 april 2023 Copyright ©Wouter Waumans 35 HANDELINGEN MET VERBODEN WAPENS Wettelijke basis Artikel 8 van de Wapenwet. Niemand mag "verboden wapens": vervaardigen herstellen te koop stellen verkopen overdragen vervoeren opslaan voorhanden hebben dragen In geval van inbreuk op de vorige alinea, worden de wapens in beslag genomen, verbeurd verklaard en vernietigd, zelfs indien zij niet aan de veroordeelde toebehoren. Het is verboden reclame te maken voor verboden wapens 7 Uitzonderingen Wapens en hulpstukken bedoeld in artikel 3° §1, 3°, 15°, 19° en 20°.8 - wapens ontworpen voor uitsluitend militair gebruik automatische vuurwapens, granaten,...) - geluiddempers, laders met grote capaciteit, laserrichtmiddelen, nachtkijkers,... - Automatische vuurwapens die zijn omgebouwd tot semiautomatische vuurwapens. - Lange semiautomatische vuurwapens die kunnen worden ingekort tot een lengte van minder dan 60 cm zonder functionaliteit te verliezen door middel van een opvouwbare of telescopische kolf of een kolf die kan worden verwijderd zonder gebruik van instrumenten. Erkende wapenfabrikanten die licentiehouder zijn mogen ze vervaardigen, herstellen, verkopen, invoeren, opslaan en vervoeren. Geldt niet voor de tussenpersonen. Wapenhandelaars mogen de wapens en hulpstukken bedoeld in artikel 3, § 1, enkel verwerven, voorhanden hebben en overdragen in de zin van deze paragraaf als zij daartoe zijn erkend. Deze vuurwapens en hulpstukken moeten overeenstemmen met specifieke bestellingen of dienen tot prospectie in een beperkte hoeveelheid die de Koning nader kan bepalen. Erkende verzamelaars en musea mogen ze verwerven en voorhanden hebben op voorwaarde dat ze definitief geneutraliseerd zijn. De onder artikel 3, § 1, 3°, bedoelde laders moeten niet worden geneutraliseerd. De automatische vuurwapens en de wapens bedoeld in artikel 3, § 1, 19° en 20°, mogen evenwel in originele staat verworven en voorhanden gehouden worden door erkende verzamelaars en musea, die uit de automatische vuurwapens de slagpin moeten verwijderen en ze bewaren op de wijze bepaald door de Koning. Ten aanzien van erkende verzamelaars wordt dit enkel toegelaten in individuele speciale gevallen, bij wijze van uitzondering en naar behoren gemotiveerd, en na het bewijs aan de gouverneur te hebben geleverd dat er maatregelen zijn getroffen om te kunnen omgaan met risico's voor de openbare veiligheid of de openbare orde. De automatische vuurwapens, de laders die er uitsluitend voor geschikt zijn en de wapens bedoeld in artikel 3, § 1, 19° en 20°, mogen worden verworven, voorhanden gehouden en overgedragen door daartoe erkende wapenhandelaars in het kader van bestellingen voor erkende verzamelaars en musea. 7 Artikel 19, 3° van de Wapenwet. 8 Artikel 27 §3 van de Wapenwet. Politieopleidingen De Wapenwet – versie 25 april 2023 Copyright ©Wouter Waumans 36 De wapens bedoeld in artikel 3, § 1, 19°, mogen worden verworven, voorhanden gehouden en overgedragen door daartoe erkende wapenhandelaars in het kader van bestellingen voor sportschutters die voldoen aan de voorwaarden genoemd in het vierde lid. De voorhanden gehouden vuurwapens moeten overeenstemmen met specifieke bestellingen of dienen tot prospectie in een beperkte hoeveelheid die de Koning nader kan bepalen. De wapens bedoeld in artikel 3, § 1, 19°, mogen verworven, voorhanden gehouden en overgedragen worden door houders van een sportschutterslicentie die: 1° het bewijs leveren dat ze actief trainen voor of deelnemen aan schietwedstrijden die worden erkend door een in België officieel erkende schietsportorganisatie of door een internationale, officieel erkende schietsportfederatie, en 2° een certificaat kunnen voorleggen van een in België officieel erkende schietsportorganisatie waarin wordt bevestigd dat : i) de sportschutter lid is van een schietvereniging en daar gedurende ten minste twaalf maanden regelmatig heeft getraind, en ii) het vuurwapen in kwestie voldoet aan de specificaties die vereist zijn voor de beoefening van een onderdeel van de schietsport dat wordt erkend door een internationale, officieel erkende schietsportfederatie" Overgangsmaatregel9 Personen die een vuurwapen bedoeld in artikel 3, § 1, 19° of 20°, rechtmatig verwierven en registreerden vóór 13 juni 2017, hetzij door een vergunning, hetzij door een registratie op grond van een jachtverlof, getuigschrift van bijzondere wachter of sportschutterslicentie, hetzij door een registratie in het register van een erkende persoon, mogen dit vuurwapen verder voorhanden hebben, mits aan de overige wettelijke voorwaarden inzake het voorhanden hebben van wapens is voldaan. Zij kunnen het betreffende vuurwapen enkel overdragen aan de sportschutters bedoeld in artikel 27, § 3, vierde lid en aan daartoe erkende handelaars, verzamelaars en musea. Ze kunnen het vuurwapen tevens laten neutraliseren overeenkomstig artikel 3, § 2, 3°, of er afstand van doen. Verzamelen van sommige verboden wapens 10 Erkende verzamelaars mogen sommige verboden wapens voorhanden hebben, verwerven en invoeren: spring- of valmessen met slot, vlindermessen, boksbeugels en blanke wapens die uiterlijk gelijken op een ander voorwerp; degenstokken en geweerstokken die geen historische sierwapens zijn; knotsen en wapenstokken; werpmessen; nunchaku's; werpsterren. Voorwaarde: moeten bewaard worden als vuurwapens! 9 Artikel 45/2 van de Wapenwet – ingevoegd op 5 mei 2019 10 Artikel 27 § 4 van de Wapenwet. Politieopleidingen De Wapenwet – versie 25 april 2023 Copyright ©Wouter Waumans 37 DE VRIJ VERKRIJGBARE WAPENS INDELING Indeling volgens Artikel 3 § 2 van de Wapenwet: Als vrij verkrijgbare wapens worden beschouwd : 1) de blanke wapens, de niet-vuurwapens en de namaakwapens waarvoor geen bijzondere regeling geldt; 2) de vuurwapens met een historische, folkloristische of decoratieve waarde zoals bepaald door de Koning. Indien dergelijke vuurwapens buiten het kader van historische of folkloristische manifestaties voor het schieten worden bestemd, worden zij evenwel beschouwd als vergunningsplichtige vuurwapens; 3) de vuurwapens en laders die, overeenkomstig de regels en de voorwaarden vastgesteld door de Koning, definitief voor het schieten onbruikbaar zijn gemaakt. Het voorhanden hebben van onbruikbaar gemaakte vuurwapens is aangifteplichtig. De modaliteiten van die aangifteplicht worden bepaald door de Koning; 4) de vuurwapens die ontworpen zijn voor het geven van alarm of signalen, reddingsactiviteiten, slachten van dieren of visserij met harpoenen, of bestemd zijn voor industriële of technische doeleinden, mits zij alleen voor dat welbepaalde gebruik kunnen worden aangewend, overeenkomstig regels vastgesteld door de Koning. Artikel 5 is niet van toepassing op deze wapens. BLANKE WAPENS, NIET-VUURWAPENS EN DE NAMAAKWAPENS Blanke wapens = elk wapen voorzien van één of meerdere klingen (lemmet dat één of meerdere sneden of snijkanten heeft). Zijn GEEN blanke wapens: Messen worden fundamenteel beschouwd als huishoudelijke werktuigen om te snijden en zijn meestal ook geschikt om te steken. Deze messen worden algemeen omschreven als gebruiksmessen. Gebruiksmessen zijn dus de eenvoudige huis-, tuin-, en keukenmessen, evenals de eenvoudige Zwitserse zakmessen. Gebruiksmessen vallen niet onder de Wapenwetgeving, behoudens het geval van misbruik. Zijn WEL blanke wapens: Als “blanke wapens” worden beschouwd, voor zover zij niet verboden wapens zijn of gebruiksmessen zijn, de messen ontworpen met een specifiek doel. Zij hebben dus bijkomende eigenschappen, die buiten deze van de gebruiksmessen liggen. Buiten het snijden en het steken kunnen zij ook geschikt zijn om bv. te stoten te doorboren te kelen te villen en zijn dus op basis van de objectieve kenmerken te beschouwen als een wapen, en dus niet ontworpen voor het normale huishoudelijk gebruik. Afmetingen werden door de wetgever niet weerhouden als bepalende kenmerken. Hierna volgt een niet-limitatieve opsomming van welke blanke wapens beschouwd kunnen worden als vrij verkrijgbaar en dus onder de Wapenwet vallen. Politieopleidingen De Wapenwet – versie 25 april 2023 Copyright ©Wouter Waumans 38 Dolken – Dolkmessen Dolken zijn in oorsprong militaire wapens. Het zijn stootwapens van het korte en puntige type, die voorzien zijn van een lemmet met meerdere snijkanten en van een stootplaat. Hierdoor is het ook mogelijk om niet alleen te snijden en te steken, maar in het bijzonder ook te stoten en te doorboren. Sportmessen (jacht, duiksport, alpinisme, visvangst,...) Het betreft de messen die gebruikt worden tijdens de jacht, visvangst of duiksport en zijn duidelijk verschillend van dolken en dolkmessen. Vouwmessen waarvan het lemmet bij openvouwen blokkeert Zijn de vouwmessen, die manueel opengevouwen moeten worden en waarbij het lemmet vervolgens geblokkeerd wordt door een pal, waardoor het lemmet onwrikbaar wordt vastgezet in het heft. Zijn niet te verwarren met de “springmessen met slot”, waarbij het lemmet automatisch blokkeert door een inwendig mechanisme door bediening van een pal. Wanneer bij het openvouwen het lemmet van een vouwmes niet wordt geblokkeerd, kan het vouwmes niet worden beschouwd als een “blank wapen”, maar is het een zakmes (= gebruiksmes). Politieopleidingen De Wapenwet – versie 25 april 2023 Copyright ©Wouter Waumans 39 Zwaarden – Sabels – Degens – Lansen – Bajonetten Zwaarden, sabels, degens, lansen, … zijn eveneens wapens met meestal een militair karakter. Zij werden in het verleden en nu nog, gemaakt voor de oorlogsvoering. Soldaten werden of worden er mee uitgerust. Degen Zwaarden Sabels Bajonetten zijn specifieke messen, die kunnen geplaatst worden op een oorlogsgeweer. Ze zijn daartoe uitgerust/ontworpen met enkele specifieke onderdelen, die het plaatsen mogelijk maken. Bajonetten Namaakwapens, waarvoor geen bijzondere regeling geldt = al dan niet inerte natuurgetrouwe imitatie, replica of kopie van een vuurwapen. Hebben meestal het uitzicht van een pistool, revolver of een ander vuurwapen. Moeten als wapen beschouwd worden omdat ze bijzonder realistisch zijn gemaakt en aldus makkelijk kunnen worden misbruikt. Van doorslaggevend belang is de uiterlijke gelijkenis. De vraag die men zich moet stellen om iets als namaakwapen te beschouwen is: “of iemand er zich redelijkerwijs bedreigd zou kunnen door voelen”. De eigenschap om een projectiel af te vuren is dus niet bepalend, gezien de vermelding “al dan niet inert” in de definitie. Wanneer namaakwapens projectielen kunnen afvuren, zijn dit doorgaans harde plastieken bolletjes. Worden doorgaans “BB Guns” of “Airsoft guns” genoemd. Zij functioneren met behulp van gas- of veerdruk. Politieopleidingen De Wapenwet – versie 25 april 2023 Copyright ©Wouter Waumans 40 De lange namaakwapens = behoren altijd tot de categorie “vrij verkrijgbare wapens”. De korte namaakwapens Bij de korte namaakwapens mag de kinetische energie van het afgevuurde projectiel niet meer dan 7,5 Joule zijn. Zijn dus geen speelgoed, zoals nogal eens beweerd wordt door bezitters en/of verkopers. Het speelgoed dat speciaal ontworpen is voor het vermaak van kinderen beneden de 14 jaar valt hier niet onder. Speelgoed moet een CE keurmerk hebben dat de gepaste leeftijd bevat. Dit kan reeds een indicatie zijn. Felgekleurde, transparante of slecht gelijkende plastic tuigen die geen projectielen kunnen afschieten of waterpistolen zijn speelgoed en vallen buiten de Wapenwet. Enkele voorbeelden van namaakpistolen die een projectiel afvuren Niet-vuurwapens = elk wapen dat één of meerdere projectielen afschiet waarvan de voortstuwing niet resulteert door de verbranding van poeder of door een detonator. Dit zijn de wapens die projectielen kunnen afvuren zonder gebruik te maken van kruit t.t.z. op gas of lucht en ook de slingerwapens. Opgesomd komen we tot de volgende niet-limitatieve lijst11 de lange slingerwapens (bogen - kruisbogen – onderwatergeweren of harpoenen) de lange repeteer-, halfautomatische en automatische wapens op lucht of gas de éénschotswapens op lucht of gas ongeacht hun lengte en kracht de lange paintball-wapens de lange verdovingswapens sommige katapulten 11 Art. 3 van het K.B. van 30 maart 1995 tot indeling van sommige gas- en luchtwapens. Politieopleidingen De Wapenwet – versie 25 april 2023 Copyright ©Wouter Waumans 41 Bijkomende voorwaarde voor de KORTE namaakwapens en KORTE niet-vuurwapens Ingevolge artikel 3 van het K.B. van 30 maart 1995 zijn “vrij verkrijgbare wapens” ▪ de korte namaakwapens; ▪ de korte repeteer, half-automatische of automatische wapens; ▪ de korte slingerwapens,...die projectielen kunnen afschieten door middel van een ander aandrijfmechanisme dan de verbranding van kruit (gas- en luchtdruk, opgespannen pees, ….), wanneer de kinetische energie van het projectiel gemeten op 2,5 m afstand van het uiteinde van de loop, niet meer dan 7,5 Joule bedraagt. De meting van deze kinetische energie is niet evident en kan niet gebeuren door de politiediensten. Daarom is het aangewezen, wanneer een dergelijk geval zich voordoet hiervan melding te maken in het proces- verbaal en de gerechtelijke overheid erop te wijzen dat zich afhankelijk van bepaling van de Joule het wapen in kwestie kan zijn: 1° “een vrij verkrijgbaar wapen” is wanneer de Joule niet meer dan 7,5 bedraagt 2° “als vergunningsplichtig wapen”, niet-vuurwapen, wordt beschouwd als de kinetische energie meer dan 7,5 Joule bedraagt. revolvers gasdruk lucht- en gasdrukpistolen Politieopleidingen De Wapenwet – versie 25 april 2023 Copyright ©Wouter Waumans 42 Zijn altijd “vrij verkrijgbare wapens” Ingevolge artikel 3 van het K.B. 30 maart 1995 blijven gerangschikt in de categorie “vrij verkrijgbare wapens”: De korte wapens ontworpen voor het sportschieten en met de volgende eigenschappen: 1) lengte van de miklijn bedraagt meer dan 300 mm; 2) het totale gewicht van het wapen bedraagt meer dan 1 kg; 3) het wapen is voorzien van een richtmechanisme dat ten minste uit een zijdelingse en in de hoogte regelbaar vizier bestaat; 4) het kaliber van het wapen is 4,5 mm of.177; 5) de lader of het magazijn van het wapen heeft een capaciteit van ten hoogste 5 schoten. Luchtdrukpistool voor sportschieten Kinderspeelgoed Conform artikel 8 van het K.B. van 30 maart 1995 gewijzigd K.B. 29.12.2006 is de norm van meer of minder dan 7,5 joule niet van toepassing op: 1) het speelgoed dat ontworpen of kennelijk bestemd is om door kinderen beneden de leeftijd van 14 jaar bij het spelen gebruikt te worden 2) de katapulten bedoeld in artikel 1, 2° van het KB van 9 augustus 1980 t.t.z. deze die op een projectiel een kinetische energie kunnen overbrengen, die, gemeten op 2 meter afstand van de schutter, kleiner is dan 2,1582 Joule. Politieopleidingen De Wapenwet – versie 25 april 2023 Copyright ©Wouter Waumans 43 VUURWAPENS MET EEN HISTORISCHE, FOLKLORISTISCHE OF DECORATIEVE WAARDE Indien dergelijke vuurwapens buiten het kader van historische of folkloristische manifestaties voor het schieten worden bestemd, worden zij evenwel beschouwd als vergunningsplichtige vuurwapens. Deze subcategorie wordt nader toegelicht in een apart Koninklijk Besluit12 en somt op haar beurt 5 categorieën op die om geïnterpreteerd te worden een hoge mate van historische en technische kennis vereisen van dergelijke vuurwapens. Bij het aantreffen van dergelijke wapens is het raadzaam om uw specialist binnen de eenheid te contacteren. Bij onmogelijkheid of twijfel kan het wapen steeds in bewaring worden genomen voor latere expertise. Volgens het K.B. zijn er thans 5 soorten als dusdanig te beschouwen, namelijk: 1° De vuurwapens die, via het sluitstuk, via de loopmond of via de voorkant van de trommel uitsluitend met zwart kruit of met patronen met zwart kruit en afzonderlijke ontsteking geladen worden en waarvan het model of het brevet dateert van vóór 1890 en de vervaardiging van vóór 1945. Bij dit type van wapens worden de projectielen geladen via de loopmond (voorladers) / via de voorkant van de trommel (zwart revolvers en trommelkarabijnen) of soms via de kulas. Het kan hier gaan om een lont, een vuursteen of percussie (met afzonderlijke slaghoedjes). Het moeten dus authentieke vuurwapens zijn, die gebruik maken van zwart kruit. Met als dwingende voorwaarde: het model of brevet dateert van vóór 1890 EN ze zijn vervaardigd vóór 1945. Pistolen/revolvers met zwart kruit Opmerking: Wanneer de vuurwapens wel voldoen aan het model van voor 1890 maar ze niet vervaardigd werden voor 1945, zijn ze niet vrij verkrijgbaar en dus VERGUNNINGSPLICHTIG. Om vrij te zijn moeten ze aan beide voorwaarden voldoen! Aldus wordt een recente replica van een revolver / pistool met zwart kruit uit de 19de eeuw dus ingedeeld bij de vergunningsplichtige wapens omdat het een “kort vuurwapen” is. 12 Koninklijk besluit van 20 september 1991 betreffende de vuurwapens met historische, folkloristische of decoratieve waarde en de vuurwapens die voor het schieten onbruikbaar zijn gemaakt. Politieopleidingen De Wapenwet – versie 25 april 2023 Copyright ©Wouter Waumans 44 2° De vuurwapens die uitsluitend patronen met zwart kruit en met ingewerkte ontsteking gebruiken waarvan het model of brevet dateert vóór 1890 en de vervaardiging van vóór 1945. Het gaat hier om vuurwapens die normaal worden geladen via de kulas en die voornamelijk werden ontwikkeld in de loop van de 19de eeuw. Het moeten dus ook hier originele, antieke wapens zijn. Ook hier gelden de dwingende voorwaarden: het model of brevet dateert van vóór 1890 EN is vervaardigd vóór 1945; 3° De vuurwapens die worden gedragen bij folkloristische optochten of historische reconstructies met de volgende kenmerken: schouder- of handvuurwapens werkend met zwart kruit enkelschot met een gladde loop met afzonderlijke ontsteking door middel van een vuursteen of percussie die via de loopmond worden geladen (voorladers) Hiermee worden vooral de pistolen en de donderbussen uit de periode van het Eerste en Tweede Franse Keizerrijk, en hun recentere replica’s aangeduid. In hoofde van de erkende personen worden ze steeds als “vrij verkrijgbare wapens” beschouwd. Personen die dergelijke wapens wensen te verwerven zullen moeten bewijzen dat hun hoofdzakelijke bestemming zal bestaan uit het dragen ervan tijdens folkloristische optochten of historische reconstructies, zo niet zijn ze vergunningsplichtig. 4° De vuurwapens die zijn vervaardigd vóór 1895 13 voor 1897 of waarvoor geen aangepaste munitie meer wordt vervaardigd Zoals bij de voorgaande is voor deze vuurwapens het fabricatiejaar bepalend. Het achterhalen of aan deze norm voldaan wordt is niet evident en vraagt meestal bijkomend onderzoek of inwinnen van informatie. 5° De vuurwapens die eigendom zijn van een erkende vereniging die zich bezighoudt met statutair omschreven activiteiten van historische, folkloristische, traditionele of educatieve aard, met uitsluiting van enige vorm van sportschieten, zoals bedoeld in de gemeenschapsdecreten ter zake, en die voldoen aan de volgende voorwaarden: - het schieten gebeurt in een erkende schietstand, onder het toezicht van een wapen- of schietmeeste

Cursus Wapenwet - Versie 25 april 2023 (PDF)

Document Details

Tags

Related

Summary

Full Transcript

Upgrade to continue