Pananaw sa Unyan ng Wika at Lipunan PDF
Document Details
Uploaded by AthleticVerse
CMU
Tags
Summary
Ang dokumento ay naglalaman ng isang pananaw sa ugnayan ng wika at lipunan. Sinasaklaw nito ang iba't ibang mga aspeto gaya ng sosyolinggwistika at mga baryasyon ng wika. Mapag-aralan ang mga relasyon ng wika at samahan.
Full Transcript
PANANAW SA UGNAYAN NG WIKA AT LIPUNAN SOSYOLINGGWISTIKA Pag-aaral na ito ng wika sa mga konteksto ng lipunan nito Pag-aaral ito ng wika sa pga konteksto ng lipunan nito at ang pag-aaral ng buhay panlipunan sa pamamagitan ng linggwistika (Coupland at Kaworkski, 1997). at ang pag-aa...
PANANAW SA UGNAYAN NG WIKA AT LIPUNAN SOSYOLINGGWISTIKA Pag-aaral na ito ng wika sa mga konteksto ng lipunan nito Pag-aaral ito ng wika sa pga konteksto ng lipunan nito at ang pag-aaral ng buhay panlipunan sa pamamagitan ng linggwistika (Coupland at Kaworkski, 1997). at ang pag-aaral ng buhay panlipunan sa pamamagitan ng linggwistika (Coupland at Kaworkski, 1997). SOSYOLINGGWISTIKA Wika Lipunan Pag-aaral ito ng wika sa pga konteksto ng lipunan nito at ang pag-aaral ng buhay panlipunan sa pamamagitan ng linggwistika (Coupland at Kaworkski, 1997). SOSYOLINGGWISTIKA Ito ay pagsisiyasat ng mga relasyon sa pagitan ng wika at lipunanPag-aaral na ito may ng wika sa pgalayuning konteksto ng lipunan nitosa pag- at ang pag-aaral ng buhay panlipunan sa pamamagitan ng linggwistika (Coupland at Kaworkski, 1997). unawa sa istraktura ng wika at kung paano gumagana ang mga wika sa komunikasyon. (Wardhaugh, 2006) Mikro-sosyolinggwistika Sa kaso ng Pilipinas, ang pagkakaroon ng pulo-pulong Pag-aaral ito ng wika sa pga konteksto ng lipunan nito at ang pag-aaral ng buhay panlipunan sa pamamagitan ng linggwistika (Coupland at Kaworkski, 1997). anyo nito ay lumilikha ng iba’t ibang paraan ng paggamit ng wika. Mikro-sosyolinggwistika Paraan ng Pag-aaral ito ng wika sa pga konteksto ng lipunan nito at ang pag-aaral ng buhay panlipunan sa pamamagitan ng linggwistika (Coupland at Kaworkski, 1997). paggamit Lipunan ng wika Wikang Filipino at Ingles Pambansang wika at Pag-aaral ito ng wika sa pga konteksto ng lipunan nito at ang pag-aaral ng buhay panlipunan sa pamamagitan ng linggwistika (Coupland at Kaworkski, 1997). mga opisyal na wika. Baryasyon ng Wika Ito ay ang pagkakaiba-iba Pag-aaral ito ng wika sa pga konteksto ng lipunan nito at ang pag-aaral ng buhay panlipunan sa pamamagitan ng linggka (Coupland at Kaworkski, 1997). na paraan sa paggamit ng mga wika. Ang mga baryasyong ito ay ipinakita ng mga pagkakaiba sa wika sa Pag-aaral ito ng wika sa pga konteksto ng lipunan nito at ang pag-aaral ng buhay mga tuntunin ng: panlipunan sa pamamagitan ng linggka (Coupland at Kaworkski, 1997). tunog (ponema) at istraktura (grammar). Minsan may mgapagkakaiba sa pagitan ng pagsasalita ng mga kalalakihan at kababaihan, iba't ibang mga Pag-aaral ito ng wika sa pga konteksto ng lipunan nito at ang pag-aaral ng buhay panlipunan sa pamamagitan ng linggka (Coupland at Kaworkski, 1997). klase sa lipunan, at mga pagkakaiba sa pagitan ng mga pangkat ng edad. Ang Sosyolinggwistika ay nakatuon sa Pag-aaral ito ng wika sa pga konteksto ng lipunan nito at ang pag-aaral ng buhay pagkakaiba-iba ng wika panlipunan sa pamamagitan ng linggka (Coupland at Kaworkski, 1997). na mula sa lipunan. Ang mga baryasyong at pagkakaibang ito ay bunga ng mga panlabas na Pag-aaral ito ng wika sa pga konteksto ng lipunan nito at ang pag-aaral ng buhay panlipunan sa pamamagitan ng linggka (Coupland at Kaworkski, 1997). paktor: heyograpikal o grupong sosyal. Ang heyograpikal at sosyal ay ang mga Pag-aaral ito ng wika sa pga konteksto ng lipunan nito at ang pag-aaral ng buhay panlipunan sa pamamagitan ng linggka (Coupland at Kaworkski, 1997). pangunahing ugat sa pagkakaiba ng wika. Santos, et al. (2012) Heyograpikal na pagkakaiba ng wika ang Pag-aaral ito ng wika sa pga konteksto ng lipunan nito at ang pag-aaral ng buhay magaganap dahil sa panlipunan sa pamamagitan ng linggka (Coupland at Kaworkski, 1997). lugar o lokasyon ng tagagamit nito. Dayalekto/Dialekto Ito ang wikang Pag-aaral ito ng wika sa pga konteksto ng lipunan nito at ang pag-aaral ng buhay subordineyt na panlipunan sa pamamagitan ng linggka (Coupland at Kaworkski, 1997). ginagamit sa isang tiyak na lugar o rehiyon. Sosyal naman na salik ng baryasyon ng wika ang Pag-aaral ito ng wika sa pga konteksto ng lipunan nito at ang pag-aaral ng buhay tawag dahil sa posisyong panlipunan sa pamamagitan ng linggka (Coupland at Kaworkski, 1997). sosyal o panlipunan ng bawat grupo. Sosyolek Ang konteksto ng Pag-aaral ito ng wika sa pga konteksto ng lipunan nito at ang pag-aaral ng buhay pagkakaiba ng gamit ng panlipunan sa pamamagitan ng linggka (Coupland at Kaworkski, 1997). wika dulot ng sosyal na paktor. REHISTRO NG WIKA Kilala sa tawag na Jargon. Jargon. Set ng mga salita o ekspresyon na nauunawaan ng mga grupong gumagamit nito. Jargon. Mga taong kasali sa grupo o pamilyar sa propesyon, uri ng trabaho o organisasyong kinabibilalangan (Santos, Hufana, at Magracia, 2008). ARGOT Ito ang sekretong wika na ginagamit ng mga grupong kinabibilangan. ARGOT Layunin nito na maiwasang mabatid o maunawan ng mga hindi kasama sa grupo ang kombersasyon sa loob ng samahan. ARGOT isang espesyal na bokabularyo o hanay ng mga idyoma na ginagamit ng isang partikular na uri o grupong panlipunan. Ano ang pagkakaiba ng Argot at Balbal? BALBAL ARGOT Sigue sigue Commando- Yosi – sigarilyo gang o grupo sa bilibid Parak- pulis Budol-budol Gang - grupo Tsimay- katulong ng tao na nangunguha ng pera sa pamamagitan ng panloloko ANTAS NG WIKA PAMPANITIKAN PAMBANSA LALAWIGANIN KOLOKYAL BALBAL SOSYOLOHIYA NG WIKA Nagmula ito sa larangan ng sosyolinggwistika kaya tinatawag din na makro-sosyolinggwistika. Joshua Fishman Proponent sa larang wika at lipunan. Kilala bilang iskolar ng wika. Joshua Fishman Pangunahing Kontribusyon ay ang pagbuo ng International Journey of the Society of Language. Social Organization of Behavior Ang paggamit ng wika at ang sosyal nasamahan ng pag-uugali. Ang Sosyolohiya ng Wika ay sumasaklaw sa mga paksa na may kaugnayan sa panlipunang samahan ng pag-uugali ng wika (Social Organization of Language Behavior). Makro-sosyolinggwistika/ Sosyolohiya ng Wika Pag-uugali Pag-aaral ito ng wika sa pga konteksto ng lipunan nito at ang pag-aaral ng buhay panlipunan sa pamamagitan ng linggwistika (Coupland at Kaworkski, 1997). Wika sa Lipunan Kasama rin ang mga saloobin sa wika (language attitude) at mga pag-uugali ng pag uusap sa wika at sa mga gumagamit ng wika. Lipunan ang tuon ng sosyolohiya ng wika at ang relasyon nito sa wika. Sosyolinggwistika ay tungkol naman sa relasyon ng wika sa lipunan. Sinusubukan ng Sosyolohiya ng Wika na matuklasan kung paano mas madaling maunawaan ang estrukturang panlipunan sa pamamagitan ng pag-aaral ng wika (Wardhaugh, 2006). Bahagi rin ng sosyolohiya ng wika ang pagbibigay- diin sa mga barayti at baryasyon ng wika. Inilalagay ito sa konteksto ng pag-uugali para sa sariling identipikasyon ng grupo,pagbuo ng grupo at pagkabuwag nito, at referential membership behaviors (Fishman, 1975). Antropolohikong Linggwistika Bahagi ito sa larang na may kinalaman sa lugar ng wika sa mas malawak na konteksto ng lipunan at kultura nito. Antropolihikong Linggwistika Pag-aaral ito ng wika sa pga konteksto ng lipunan nito at ang pag-aaral ng buhay panlipunan sa pamamagitan ng linggwistika (Coupland at Kaworkski, 1997). Wika Kultura Antropolohikong Linggwistika Ang papel nito ay paggawa at pagpapanatili ng mga kultural na kasanayan at mga panlipunang kaayusan. Antropolohikong Linggwistika Interpretatibong larang ito ng paghihimay-himay sa wika upang makahanap ng kultural na pag-unawa. Antropolohikong Linggwistika Ginamit niya ang terminong antropolohikong linggwistika upang tukuyin ang pagdulog antropolohikal sa pag-aaral ng wika. (Duranti 2009) Antropolohikong Linggwistika Nagpahayag si Duranti (2009) ng dalawang alalahanin ng antropolohiya sa wika o linggwistikang antropolohiya. Antropolohikong Linggwistika 1. Upang panatilihin ang pag-aaral ng wika bilang isang sentral na bahagi ng disiplina ng antropolohiya. Antropolohikong Linggwistika 2. Upang palawakin ang konsepto ng wika na lampas sa makitid na interes sa estrakturang gramatikal. Etnolinggwistika Ugnayan ng wika at kultura ang tunon ng larang na ito sa pag-aaral ng wika. Etnolinggwistika Ayon kay Underhill (2012), ito ay pag-aaral sa relasyon sa pagitan ng wika at komunidad. Etnolinggwistika Ito ay isang larang ng linggwistika na pag-aaral ng ugnayan sa pagitan ng wika at kultura, at ang paraan ng iba't ibang grupo ng etniko na nakikita ang mundo. Etnolinggwistika Pag-aaral ito ng wika sa pga konteksto ng lipunan nito at ang pag-aaral ng buhay panlipunan sa pamamagitan ng linggwistika (Coupland at Kaworkski, 1997). Wika Kumunidad Etnolinggwistika Kinikilala rin ito bilang kultural na linggwistika.