Aide Memoire WPA PDF

Wet op het politieambt 1 Inhoudsopgave Art. 1: opdrachten politiediensten........................................................................... 4 Art. 4: hoedanigheid OBP......................................................................................... 4 Art. 5: Ge...

Wet op het politieambt 1 Inhoudsopgave Art. 1: opdrachten politiediensten........................................................................... 4 Art. 4: hoedanigheid OBP......................................................................................... 4 Art. 5: Gezag vervullen opdrachten.......................................................................... 4 Art. 8: vormvereisten vordering............................................................................... 4 Art. 14: opdrachten bestuurlijke politie.................................................................... 5 Art. 15: opdrachten gerechtelijke politie.................................................................. 5 Art. 16: opdrachten wegverkeer............................................................................... 5 Art. 17: ramp, onheil, schadegeval........................................................................... 5 Art. 18: geesteszieken.............................................................................................. 6 Art. 19: toezicht geïnterneerden.............................................................................. 6 Art. 20: toezicht veroordeelden................................................................................ 6 Art. 21: illegalen....................................................................................................... 6 Art. 22: toezicht op volkstoelopen en hun maatregelen........................................... 7 Art. 23: personen die van hun vrijheid zijn benomen............................................... 7 Art. 24: gevaarlijke dieren........................................................................................ 7 Art. 25: raadpleging bevolkingsregister door wijkagent........................................... 7 Art. 25.1 t.e.m. 25/8: gebruik camera’s.................................................................... 8 Art. 26: betreden van plaatsen................................................................................. 8 Art. 27: bestuurlijke zoeking gebouwen................................................................... 8 Gerechtelijke huiszoeking......................................................................................... 9 Art. 28: fouilleringen.............................................................................................. 13 Art. 29: doorzoeking voertuig................................................................................. 14 2 Art. 30: bestuurlijke inbeslagname......................................................................... 15 Gerechtelijke inbeslagname................................................................................... 15 Art. 31: bestuurlijke aanhouding............................................................................ 17 Gerechtelijke aanhouding...................................................................................... 19 Art. 32: samenloop gerecht. en bestuurlijke arrestatie........................................... 20 Art. 33: verwittiging OBP bij bestuurlijke vrijheidsbeneming................................. 20 Art. 33bis: inschrijven register van vrijheidsberoving............................................. 20 Art. 33ter: kennisgeving rechten bestuurlijk aangehouden persoon...................... 21 Art. 33quater: bestuurlijk aangehouden persoon: vertrouwenspersoon................ 21 Art. 33quinquies: bestuurlijk aangehouden persoon: medische bijstand............... 21 Art. 33sexies: van vrijheid benomen persoon: eten / drinken, sanitaire voorzieningen......................................................................................................... 22 Art. 34: IDENTITEITSCONTROLE.............................................................................. 22 Art. 35: publieke nieuwsgierigheid......................................................................... 23 Art. 36: termijnen vrijheidsberoving....................................................................... 23 Art 37: gebruik van dwang...................................................................................... 23 Art. 37bis: gebruik van handboeien........................................................................ 24 Art. 38: vuurwapengebruik..................................................................................... 24 Art. 40: wat maakt voorwerp uit van het PV.......................................................... 25 Art. 41: legitimatieverplichting............................................................................... 25 Art. 42: vorderen van burgers................................................................................. 25 Art. 43: bijstand leveren......................................................................................... 25 Art. 44: sterke arm verlenen................................................................................... 26 Art. 44/1, 44/2: politiele operationele databanken................................................ 26 Art. 44/3: bescherming gegevens databanken....................................................... 26 Art. 44/7: doeleinden gegevensverwerking ANG.................................................... 26 Art. 45: locatie uitvoering opdrachten.................................................................... 27 3 Art. 46: doorverwijzing........................................................................................... 27 Art. 48: schade aan derde....................................................................................... 27 Art. 53: zaakschade................................................................................................ 27 Art. 1: opdrachten politiediensten De politiediensten vervullen hun opdrachten onder het gezag en de verantwoordelijkheid van de overheden die daartoe door of krachtens de wet worden aangewezen. Bij het vervullen van hun opdrachten van bestuurlijke of gerechtelijke politie, waken de politiediensten over de naleving en dragen zij bij tot de bescherming van de individuele rechten en vrijheden, evenals tot de democratische ontwikkeling van de maatschappij. Om hun opdrachten te vervullen, gebruiken zij slechts dwangmiddelen onder de voorwaarden die door de wet worden bepaald. Art. 4: hoedanigheid OBP ▪ De provinciegouverneurs ▪ De arrondissementscommissarissen ▪ De burgemeesters ▪ De officieren van de federale politie en van de lokale politie Art. 5: Gezag vervullen opdrachten ▪ Bij het vervullen van opdrachten van bestuurlijke politie staan de politiediensten onder het gezag van de bestuurlijke overheden ▪ Bij het vervullen van opdrachten van gerechtelijke politie staan de politiediensten onder het gezag van de Minister van Justitie Art. 8: vormvereisten vordering ▪ Schriftelijk ▪ Wetsbepaling vermelden ▪ Voorwerp moet vermeld worden 4  ▪ Moet gedateerd zijn ▪ Naam, hoedanigheid en handtekening van de vorderende overheid moet erop staan In principe moet iedere vordering uitgevoerd worden, tenzij ze onwettig lijkt te zijn. In dat geval mag de vordering NIET uitgevoerd worden. Dit wordt dan schriftelijk in kennis gebracht van de vorderende overheid Art. 14: opdrachten bestuurlijke politie ▪ Handhaving openbare orde ▪ Voorkoming van misdrijven ▪ Bescherming van personen en goederen ▪ Bijstand leveren bij eenieder die in gevaar is ▪ Controles op plaatsen waar ze toegang hebben (art.26) Art. 15: opdrachten gerechtelijke politie ▪ Misdaden, wanbedrijven en overtredingen opsporen, bewijzen verzamelen, daders vatten, te arresteren en ter beschikking stellen van de bevoegde overheid ▪ Voorwerpen waarvan inbeslagname is voorgeschreven opsporen, in beslag nemen en ter beschikking stellen van de bevoegde overheden ▪ Personen in wier vrijheidsbeneming door de wet wordt voorzien, op te sporen, te vatten, te arresteren en ter beschikking stellen van de bevoegde overheden ▪ Verslag van opdrachten aan bevoegde overheden bezorgen Art. 16: opdrachten wegverkeer Ten alle tijden het verkeer vrijhouden. Art. 17: ramp, onheil, schadegeval ▪ De politiediensten begeven zich ter plaatse en waarschuwen de bestuurlijke en gerechtelijke overheden. In afwachting dat de overheden optreden, treffen zij alle maatregelen om in gevaar verkerende personen te evacueren en redden en goederen te beschermen en voorkomen plundering. ▪ Zij kunnen de medewerking van bevolking vorderen die hieraan gevolg moet geven en die de nodige middelen moeten verschaffen. 5 ▪ Zij verlaten pas de plaats van ramp, onheil of schadegeval na het inlichten van een OBP en wanneer hun aanwezigheid niet langer vereist is om bestuurlijke of gerechtelijke opdrachten te vervullen. Art. 18: geesteszieken ▪ Toezicht houden op de geesteszieken die hun gezondheid en veiligheid ernstig in gevaar brengen of die een ernstige bedreiging vormen voor het leven en de lichamelijke integriteit van anderen. ▪ Zij beletten dat zij ronddwalen, vatten hen en lichten onmiddellijk de procureur des Konings in. Art. 19: toezicht geïnterneerden ▪ Toezicht op geïnterneerde personen. ▪ Toezicht houden op de naleving van de hen meegedeelde voorwaarden. ▪ Zij vatten ontvluchte geïnterneerden ▪ Verwittigen de PDK en schikken zich naar zijn richtlijnen. Art. 20: toezicht veroordeelden ▪ Toezicht houden op deze personen ▪ Toezicht houden op de naleving van de hen daartoe meegedeelde voorwaarden ▪ Ontvluchtte veroordelen vatten en ter beschikking stellen van de bevoegde overheden Art. 21: illegalen ▪ Toezicht op wettelijke bepalingen met betrekking tot de toegang tot het grondgebied, het verblijf, de vestiging en de verwijdering van vreemdelingen ▪ Vatten van vreemdelingen die geen houder zijn van identiteitsstukken of documenten 6  Art. 22: toezicht op volkstoelopen en hun maatregelen De politiediensten zien toe op het rustige verloop ervan. Zij gaan over tot uiteendrijven van: ▪ Gewapende samenscholingen ▪ Samenscholingen die gepaard gaan met misdaden en wanbedrijven tegen personen en goederen ▪ Samenscholingen die zijn gevormd met het oog op verwoestingen, moord, plundering of om aanslag te plegen op fysieke integriteit of leven personen ▪ Samenscholingen die de uitvoering van een politiemaatregel, gerechtelijke beslissing, of dwangbevel hinderen Als de politie samenscholingen uiteendrijft, zich ophoudt in de nabijheid van volkstoeloop, stelt ze de burgemeester en korpschef van betrokken gemeente hiervan tevoren of zo snel mogelijk in kennis. Art. 23: personen die van hun vrijheid zijn ben omen De politiediensten moeten hen bewaken en leiden ze voor de bevoegde PDK of onderzoeksrechter of naar het aangewezen huis van bewaring uit. Art. 24: gevaarlijke dieren Alle nodige maatregelen treffen om een einde te maken aan hen rondzwerven Art. 25: raadpleging bevolkingsregister door wijkagent Ja, een wijkagent heeft hier bevoegdheid voor. (De leden van het operationeel kader van de politiediensten) (…) kunnen niet met andere administratieve taken worden belast dan die welke hun uitdrukkelijk worden opgedragen door of krachtens de wet.` 7  Art. 25.1 t.e.m. 25/8: gebruik camera’s Gebruik camera’s Art. 26: betreden van plaatsen ▪ Steeds voor het publiek toegankelijke plaatsen alsook de verlaten onroerende goederen betreden om toe te zien op de handhaving van de openbare orde en de naleving van de politiewetten en -vorderingen ▪ We kunnen steeds diezelfde plaatsen betreden om opdrachten van gerechtelijke politie ▪ Met inachtneming van de onschendbaarheid van de woning kunnen zij hotelinrichtingen en andere logiesverstrekkende inrichtingen bezoeken. Ze kunnen zich door de eigenaars, exploitanten of aangestelde de inschrijvingsdocumenten van de reizigers doen overleggen Art. 27: bestuurlijke zoeking gebouwen Optreden samengevat: ▪ Is de plaats gedekt door de grondwet? ▪ Wat is de intentie? o Gesprek, verhoor, bemiddeling o Inbeslagname, onderzoek, … - In dit geval: toepassen wettelijk kader huiszoeking Aanleiding: ▪ Fysieke integriteit in gevaar (oproep) o Personen zijn hulpbehoevend en bevinden zich in een woning (bv. een afgebroken oproep 101, thuisverpleging kan niet binnen) ▪ Rampen, onheil, schadegeval o Personen die mogelijk in nood verkeren omwille van een gaslek, brand, bomalarm Bevoegdheden: ▪ AGP / OBP ▪ Kan woning betreden ▪ Desnoods met dwang ▪ 24/24 ▪ Teneinde hulp te bieden aan mensen in nood 8 Bijkomend: ▪ Kosten zijn bestuurlijk dus voor de gemeente ▪ Bij rampen en onheil ASAP OBP in kennis stellen die in indien nodig ter plaatse kan komen voor coördinatie Gerechtelijke huiszoeking Toestemming: ▪ Bevoegdheid AGP ▪ Toestemming: o Persoon die werkelijk genot heeft van de plaats (feitelijk/ingeschreven en situationeel/verblijvend) o Meerderjarig / handelingsbekwaam / aanwezig ▪ Vrijwillig afstand doen van onschendbaarheid woning/ schriftelijk / voorafgaand / kennis van zaken ▪ Geen nachtelijke beperking (24/24u) ▪ Persoon die toestemming geeft, kan beperkingen opleggen ▪ Persoon die toestemming verleent, dient ter kennis gesteld worden dat eens de huiszoeking begonnen is, de toestemming niet meer kan ingetrokken worden. ▪ Gebruik geijkt formulier (zie COL 4/2010) Heterdaad: Art. 41 Sv. ▪ Misdaad of wanbedrijf noodzakelijk (of gefundeerd vermoeden ervan) ▪ Uitvoeren vaststellingen en onderzoeksdaden ▪ Geen abnormale onderbreking ▪ Geen einde heterdaad bij contact parket: o Overdracht initiatief aan parket o Parket kan bevoegdheden delegeren aan OGP/HPK Bevoegdheid OGP/HPK ▪ In geval van ontdekking misdaad of wanbedrijf binnen heterdaad (GEEN verwittiging vooraf nodig aan het parket): ▪ Zoeking op plaats misdrijf en in woning verdachte ▪ Heterdaad-procedure geeft géén algemeen zoekingsrecht ▪ OGP/HPK fysiek aanwezig van begin tot einde zoeking 9  ▪ Geen nachtelijke beperking (24/24u) ▪ Binnen case kan iedere OGP/HPK optreden o De heterdaad-procedure is niet persoonsgebonden. Zo kan een OGP/HPK, dan deze die de vaststelling verricht heeft, de huiszoeking uitvoeren. Bevel: Art. 89bis Sv. ▪ Bevel komt van OR in kader van gerechtelijk onderzoek (mini-onderzoek niet mogelijk) ▪ Gericht aan Korpschef of directie fedpol (geen subdelegatie) ▪ Geen wettelijke vormvereisten (wel rechtspraak Hof van Cassatie) : o Identificatie OR, gedelegeerde dienst, verhindering, adres, feiten, op te sporen voorwerpen, stempel/handtekening, datum ▪ OGP fysiek aanwezig van begin tot einde zoeking ▪ Bevel wordt bij aanvang zoeking betekend ▪ Nachtelijk verbod (niet starten na 21u en voor 5u) – Enkel overdag mogelijk o UITZONDERLIJK binnen een aantal misdrijven – Zie Art.1, 6° Wet Huiszoeking (bv. Ernstige aanwijzingen vuurwapens, explosieven, kernwapens, biologische of chemische wapens, … Art. 1, 1e lid Wet Huiszoeking Art. 1, 6° Huiszoeking (UITZONDERING NACHTELIJK VERBOD): Aanzoek: Art. 46 Sv. Bevoegdheid OGP/HPK: ▪ ≠ huiszoeking met toestemming! ▪ Aanzoek is formeel geregeld in de wetgeving, is voor toestemming niet het geval. ▪ Aanzoek: schriftelijk en voorafgaand (zelfde als bij toestemming) ▪ Tweede persoon (andere dan verzoeker) kan zich niet verzetten tegen uitvoering. o Verschil met toestemming! Bij toestemming moet IEDEREEN binnen de woning toestemming geven, bij een aanzoek is dit niet het geval. Enkel Hoofd des huizes kan aan aanzoek tot huiszoeking doen! o Opletten met feitelijk samenwonende partners. Uitzoeken in hoeverre de partner van wie het aanzoek uitgaat, rechten heeft over de woonst en dus kan beschouwd worden als het hoofd des huizes. ▪ Zoeking in woning 10  ▪ Zelfde bevoegdheden als binnen heterdaad ▪ OGP/HPK fysiek aanwezig van begin tot einde zoeking ▪ Geen nachtelijke beperking (24/24u) Geen wettelijk voorziene bewoordingen om een aanzoek in te noteren. Verklaring wordt getekend door persoon van wie het aanzoek uitgaat. ART.6BIS Drugwet: Art. 6bis Wet 24/02/1921. - Wet betreffende het verhandelen van giftstoffen, slaapmiddelen en verdovende middelen, psychotrope stoffen, ontsmettingsstoffen en antiseptica en van de stoffen die kunnen gebruikt worden voor de illegale vervaardiging van verdovende middelen en psychotrope stoffen: De officieren van gerechtelijke politie en de ambtenaren of beambten, daartoe door de Koning aangewezen, mogen de apotheken, winkels en alle andere plaatsen bestemd voor de verkoop of de aflevering van de in deze wet genoemde stoffen, bezoeken, gedurende de uren dat zij voor het publiek toegankelijk zijn. Gedurende dezelfde uren mogen zij ook de depots bezoeken die bij de in het vorige lid bedoelde plaatsen aansluiten, zelfs wanneer die depots voor het publiek niet toegankelijk zijn. Zij mogen te allen tijde de lokalen bezoeken welke dienen voor het vervaardigen, bereiden, bewaren of opslaan van die stoffen. Hetzelfde geldt voor de lokalen waarin de in artikel 2bis, § 1, bedoelde stoffen in aanwezigheid van minderjarigen worden gebruikt. Bevoegdheid OGP/HPK: ▪ Bezoeken = doorzoeken ▪ Zelfde uitvoeringsmodaliteiten als bij huiszoeking ▪ heterdaad: o OGP/HPK fysiek aanwezig van begin tot einde zoeking o Geen nachtelijke beperking (24/24u) ▪ Lokale parketvoorschriften omtrent toepassing 11 Uitvoering huiszoeking ▪ Checken geautomatiseerde documentatie en open bronnen ▪ Briefing ▪ Ter plaatse rijden ▪ Identificatie o Rijksregister, ANG, Centraal wapen register, DIV, Open bronnen, … ▪ Legitimatie verplicht ▪ Wettelijke formaliteiten vervullen (toestemming ondertekenen, bevel betekenen, …) ▪ Snelle rondgang o Zicht krijgen op de woning, aanwezigen aantreffen, … ▪ Aanwezigen verzamelen o Bezoekers verwijderen ▪ Bewarende maatregel / arrestatie o Verdachten best zo lang mogelijk ter plaatse houden tijdens de HZ. -> openen van bepaalde kasten die slotvast zijn. ▪ Fouilleringen ▪ Zoeking: o Grondig o Gestructureerd o Per twee o Verdachte volgt maximaal de zoeking (dus blijft maximaal in woning) ▪ Bij aantreffen van bewijsmateriaal o Materiaal verzamelen op centrale locatie o Salduz-wetgeving! ▪ Inbeslagname: o Ter plaatse inventariseren ▪ Geld en andere waarde stukken worden door minstens 2 politieambtenaren geteld. o Beslagene inventaris laten tekenen ▪ Zoeking afronden: 12  o Huisdieren o Toestellen uit? o Afsluiten woning: Slotvast achterlaten ▪ Pv + verhoor ▪ Terugkoppeling PdK / OR Art. 28: fouilleringen Veiligheidsfouille Gerechtelijke Fouille voor fouille opsluiting Doel Vinden wapens of Vinden bewijs van Vinden gevaarlijke gevaarlijke een misdaad of voorwerpen of die voorwerpen wanbedrijf gebruikt kunnen worden ter ontvluchting Op wie ‘1. Deelnemers aan ‘1. Gerechtelijke Opgeslotenen een openbare vrijheidsberoving bijeenkomst ‘2. Persoon: ‘2. Toegang tot een redelijke gronden plaats (OO bedreigt) bezit bewijs ‘3. Vrijheidsbeneming ‘4. Bij controle redelijke gronden bezit wapens Door wie 1 en 2: PA zelfde PA zelfde geslacht Persoon zelfde geslacht indien mogelijk geslacht (PA of 3 en 4: PA zelfde burger) geslacht, indien mogelijk Verantwoorde- 1 en 2: bevel en Richtlijn en Ger. VB: richtlijn en lijkheid verantwoordelijk- verantwoordelijk- verantwoordelijk- heid OBP heid OGP heid OGP 3 en 4: eigen Best. VB: richtlijn en verantwoordelijkheid verantwoordelijkheid OBP Termijn Z.l.a.n max ophouding Z.l.a.n max Geen termijn bepaald van 1 uur ophouding van zes uur Methode Betasten lichaam, Betasten lichaam, Betasten lichaam, kledij en bagage. Geen kledij en bagage. kledij en bagage. ontkleding. Ontkleding Ontkleding mogelijk, 13  mogelijk, geen geen onderzoek onderzoek lichaam. lichaam. Kniebuigingen zijn niet wettelijk beschreven en kunnen niet afgedwongen worden. Art. 29: doorzoeking voertuig Aanleiding: ▪ Op redelijke gronden op basis van o Materiele aanwijzingen o Omstandigheden t/p o Gedragingen ▪ Om te vermoeden dat voertuig gebruikt wordt om o Misdrijf te plegen o Opgespoorde personen te vervoeren o Gevaarlijke voorwerpen of bewijzen te vervoeren ▪ Wanneer bestuurder weigert om te laten controleren dat zijn voertuig in overeenstemming is met de wet. Modaliteiten: ▪ Bestuurlijke doorzoeking: zo lang als nodig is maar max 1 uur ophouding ▪ Doorzoeking voertuig ingericht en gebruikt als woning = huiszoeking (opgepast mobilhome of caravan) ▪ Voertuig of enige ander vervoersmiddel ▪ Zowel in het verkeer als geparkeerd ▪ Op de openbare weg of op de publieke toegankelijke plaats ▪ Controle: wij mogen te allen tijde voertuigen controleren in kader van een verkeerscontrole (controle van documenten, brandblusser, …) Belangrijk: systematisch doorzoeken van voertuigen kan NOOIT opgelegd worden door eender wie (ogp,..) 14  Art. 30: bestuurlijke inbeslagname Modaliteiten: ▪ Bestuurlijke inbeslagname kan uitgevoerd worden door o Agent van de politie (AP) o Agent van Bestuurlijke Politie (ABP) ▪ Kunnen goederen en dieren zijn  Die een gevaar vormen voor het leven en fysieke integriteit van personen en de veiligheid van goederen (openbare veiligheid) ▪ In plaatsen waar we toegang tot hebben of wanneer men wettelijk binnen mag (bv. IFG, HZ) ▪ Doel: teruggave of vernietiging door de bestuurlijke autoriteit ▪ Verantwoordelijkheid + richtlijnen OBP o Zaken die te maken hebben met een mogelijk misdrijf nemen we nooit bestuurlijk in beslag. Bv. een baseball knuppel die vooraan in de auto ligt. ▪ Termijn: max 6 maanden (zo lang als nodig) Een persoon heeft over zijn goed altijd een beschikkingsrecht en een eigendomsrecht. Wanneer men een inbeslagname doet dat onttrekt men het goed aan het beschikkingsrecht van de eigenaar / gebruiker. Omdat men dit binnen de wettelijke periode zal teruggeven. Gebeurd er een verbeurdverklaring door de rechtbank dan vervalt ook het eigendomsrecht. Gerechtelijke inbeslagname WIE? ▪ PK, politiediensten, OGP, … o In praktijk verricht de politiedienst de aanmelding aan het COIV. ▪ Bevoegdheid tot vaststellen = bevoegdheid tot inbeslagname 15 EINDE ▪ Enkel na tussenkomst magistraat (leider onderzoek, onderzoeksgerecht of bodemgerecht) Uitz.: Art 2 WAM (niet-verzekerd voeren) = voertuig die geen verzekering heeft na in orde stellen van de verzekering (+ vergoeden takelkosten etc.) NE VARIETUR (art. 448 e.v. Sv.) = Valsheidsprocedure. ▪ Uitgevoerd op een van valsheid beticht stuk. ▪ Aanbrengen vermelding ‘NE VARIETUR’ (= onveranderlijk) ▪ OGP hand- en dagtekent (samen met verdachte) VORMVOORSCHRIFTEN: ▪ Zo veel als mogelijk in bijzijn van beslagene ▪ Voorwerp tonen aan beslagene ▪ Verpakken en verzegelen ▪ Opstellen inventaris IBN beschrijven in pv INVENTARIS: 3 soorten inventarissen ▪ Roze: Inbeslaggenomen voorwerpen die neergelegd zullen worden ter griffie. ▪ Blauw: beslag ter plaatse o Niet neergelegd bij de griffie; De blauwe inventaris wordt ALTIJD opgesteld wanneer een beslagname wordt uitgevoerd. ▪ Geel: Geld gestort op rekening COIV bij ING o Voorkomen dat grote sommen geld worden neergelegd op de griffie Exemplaren: origineel dossier (parket/OR), Griffie, eenheid, beslagene 16  Art. 31: bestuurlijke aanhouding Gevallen: ▪ Hinderen vrije verkeer o Bv. betogers die op een druk kruispunt gaan zitten ▪ Verstoren openbare rust o Bv. iemand die luidkeels roept in een uitgaansbuurt en niet ophoudt ▪ Ter voorkoming van een misdaad dat de openbare veiligheid ernstig in gevaar brengt o Bv. IFG, als er voelbaar spanning is, kan men man bestuurlijk aanhouden. Ter voorkoming van een misdrijf. ▪ Persoon die misdrijf pleegt dat openbare veiligheid ernstig in gevaar brengt, ten einde dit misdrijf te doen ophouden. o Bv. man aangehouden houden tijdens voetbalwedstrijd nadat hij reeds een gevecht had ontketend. Gevecht = gerechtelijk, maar kan man niet vasthouden dus -> bestuurlijk aangehouden houden ▪ Bestuurlijke aanhouding van personen die de openbare rust verstoren en hen van de plaats van de samenscholing verwijderen o Bv. 50 man hooligans uiteengedreven door paarden, 10 overblijvende bestuurlijk aanhouden. ▪ Bijzondere wetten: o Identificatie van persoon o Illegaliteit o Geestesziek o Openbare dronkenschap ten gevolge van alcohol (3 voorwaarden: dronkenschap + openbaarheid + wanorde of schandaal / veiligheidsprobleem) o Openbare dronkenschap ten gevolge van drugs (dronken = persoon die niet meer beschikt over de bestendigheid van eigen handelen en dit niet beseft) Procedure: 1. ABP: bestuurlijke aanhouding 2. OBP: handhaaft bestuurlijke aanhouding 3. OBP doet burgemeester of bevoegde politieoverheid verwittigen 17  4. Register der vrijheidsberovingen wordt ingevuld (dit dient ingevuld te worden voor elke persoon die het voorwerp uitmaakt van een vrijheidsberoving) Termijnen: zo lang als noodzakelijk ▪ Max 12 uur (algemeen) ▪ Min 2 max 12 openbare dronkenschap ten gevolge van alcohol (zie opportuniteit; als persoon in cel bewusteloos gaat binnen 2 uur toch naar het ziekenhuis sturen) ▪ Max 6 uur openbare dronkenschap tgv drugs ▪ Max 24 uur (illegaliteit) Rechten: ▪ Kennisgeving rechten/ procedure in taal die hij/zij begrijpt (hier zijn bladeren voor, of google translate, GEEN TOLK) ▪ Eten/drinken ▪ Sanitaire voorzieningen ▪ Vragen om vertrouwenspersoon te laten verwittigen: o Meerderjarigen men kan het voorstellen evt. ook niet verwittigen Bv. iemand te veel gedronken, meneer wilt u uw vrouw verwittigen. Bij vermoeden veiligheidsprobleem; vrouw komt het bureau afbreken, niet verwittigen. o Minderjarigen: verplicht persoon verwittigen ▪ Medisch onderzoek door een arts naar keuze 18  Gerechtelijke aanhouding Heterdaad art 41 Sv ▪ Het misdrijf ontdekt terwijl het gepleegd wordt of terstond nadat het gepleegd is, is een op heterdaad ontdekt misdrijf. ▪ Als ontdekking op heterdaad wordt ook beschouwd het geval dat de verdachte door het openbare geroep wordt vervolgd. Bv. vrouw die roept dat man haar handtas heeft gestolen. ▪ De verdachte in het bezit wordt bewijsmateriaal dat doet vermoeden dat hij dader of medeplichtige is. Mits dit kort na het misdrijf geschiedt. Procedure binnen heterdaad ▪ Burger: staande houden (enkel voor WB / MD) ▪ Agent van politie: staande houden (enkel voor WB / MD) ▪ AGP: bewarende maatregel ▪ OGP/Hpk: arrestatie (of niet) ▪ Pdk: bevestiging arrestatie (of niet) ▪ OR: aanhouding, vrij onder voorwaarden of vrij ▪ Raadkamer: handhaving of niet ▪ KI: beroepsprocedure ▪ Termijn effectieve vrijheidsberoving -> aanhouding OR max 48 uur Procedure buiten heterdaad ▪ Burger: niets ▪ Agent van politie: niets ▪ AGP: bewarende maatregel ▪ OGP: bewarende maatregel ▪ Pdk: arrestatie (of niet) ▪ OR: aanhouding, vrij onder voorwaarden of vrij ▪ Raadkamer: handhaving of niet ▪ KI: beroepsprocedure ▪ Termijn: vb -> aanhouding max 48 uur 19  Art. 32: samenloop gerecht. en bestuurlijke arrestatie ▪ In geval van samenloop van een gerechtelijke arrestatie met een bestuurlijke arrestatie, mag de vrijheidsbeneming niet langer duren dan 48 uur (onderscheid tussen wet en omzendbrief). ▪ Bv. in geval van een illegale die op heterdaad wordt betrapt op een diefstal Art. 33: verwittiging OBP bij bestuurlijke vrijheidsbeneming Zo spoedig mogelijk moet de ABP de OBP in kennis stellen van de bestuurlijke aanhouding Art. 33bis: inschrijven register van vrijheidsberoving De WPA bepaald dat elke persoon die het voorwerp uitmaakt van een vrijheidsberoving, bestuurlijk of gerechtelijk, ingeschreven dient te worden in het register der vrijheidsberoving, maw dus niet alleen de personen die in een cel worden opgesloten. 20  Art. 33ter: kennisgeving rechten bestuurlijk aangehouden persoon ▪ Elke bestuurlijke aangehouden persoon moet in kennis worden gesteld van: - de vrijheidsberoving; - de redenen van de vrijheidsberoving; - de maximale duur van deze vrijheidsberoving; - de materiële procedure van de opsluiting; - de mogelijkheid tot het nemen van dwangmaatregelen. ▪ Dit kan mondeling hetzij schriftelijk en in een taal die hij begrijpt ▪ Deze kennisgeving wordt schriftelijk bevestigd in het register van de vrijheidsberovingen. Art. 33quater: bestuurlijk aangehouden perso on: vertrouwenspersoon ▪ Mag vragen om een vertrouwenspersoon te laten verwittigen (dit kan geweigerd worden door de OBP indien er een vermoeden is dat bij de verwittiging een veiligheidsprobleem zou voordoen / bij een minderjarige is dit verplicht) Art. 33quinquies: bestuurlijk aangehouden persoon: medische bijstand ▪ Elke persoon die het voorwerp uitmaakt van een bestuurlijke aanhouding heeft recht op medische bijstand. ▪ Onverminderd het recht voorzien in het eerste lid, heeft elke persoon die het voorwerp uitmaakt van een bestuurlijke aanhouding subsidiair het recht een onderzoek door een arts naar keuze te vragen. De kosten voor dit onderzoek vallen ten laste van de betrokken persoon. 21  Art. 33sexies: van vrijheid benomen persoon: eten / drinken, sanitaire voorzieningen ▪ Elke persoon die het voorwerp uitmaakt van een vrijheidsberoving heeft tijdens de ganse duur van zijn vrijheidsberoving recht op voldoende drinkwater, het gebruik van aangepast sanitair en, rekening houdende met het tijdstip, recht op een maaltijd. Art. 34: IDENTITEITSCONTROLE Moeten uitvoeren als: ▪ Ambtshalve verplicht voor: o Strafbaar feit met administratieve of strafrechtelijke sanctie. o Vrijheidsberoving ▪ Bevel en verantwoordelijkheid van OBP o Toegang tot een plaats waar de openbare orde bedreigd is o Deelnemers aan een openbare bijeenkomst die de openbare orde bedreigd ▪ Op voorschrift van een bestuurlijke autoriteit (bv. burgemeester) o Grenscontrole o Garanderen openbare veiligheid bv. uitgangsbuurt met veel criminaliteit. Systematische identiteitscontrole tussen bepaalde uren. ▪ Redelijke gronden op basis van: o Materiele aanwijzingen bv. een omschrijving persoon, 5 tomtoms in iemand zijn auto, weedgeur o Omstandigheden tijd en plaats bv. Sint Jansplein ’s avonds. Auto rijd rond in woonwijk met gedoofde lichten. o Gedragingen bv. abnormale zenuwachtigheid ▪ Om te vermoeden dat persoon: o Wordt opgespoord o Gepoogd of zich voorbereidt misdrijf te plegen o De openbare orde verstoord of zou kunnen verstoren. Modaliteiten: ▪ Identiteitsstuk moet overhandigd worden ▪ Voor de tijd die nodig is. ▪ Mogelijkheid bieden om identiteit op eender welke wijze aan te tonen ▪ Indien niet kan worden aangetoond: bestuurlijke aanhouding: max.12 uur 22  Art. 35: publieke nieuwsgierigheid Personen van hun vrijheid benomen mogen zonder hun toestemming niet onderworpen worden aan vragen of beeldopnamen. Zij mogen de identiteit van betrokken personen niet bekendmaken zonder instemming bevoegde gerechtelijke instantie, behalve om hun verwanten te verwittigen. Art. 36: termijnen vrijheidsberoving Termijnen vrijheidsberoving gaan in vanaf het ogenblik dat de betrokkene niet meer beschikt over de vrijheid van komen en gaan. Art 37: gebruik van dwang Wettig doel => dwang mogelijk Ieder gebruik van geweld moet in de mate van het mogelijke voorafgegaan worden door een waarschuwing. ▪ Opportuniteit: kan het doel niet op een minder gewelddadige manier bereikt worden ▪ Evenredigheid: zijn de dwangmiddelen redelijk en in verhouding ▪ Subsidiariteit: eerst het lichtste middel inzetten en dan eventueel als het niet anders kan overgaan naar een ingrijpender middel 23  Art. 37bis: gebruik van handboeien Aanleiding: ▪ Gedetineerden: kan altijd bij een uithaling, overbrenging, bewaking ▪ Bij vrijheidsberoving, indien noodzakelijk op grond van: o Gedrag bij (vroegere) vrijheidsberovingen o Aard van het misdrijf o Aard van de verstoring van de orde o Verzet of geweld tegen vrijheidsbeneming o Ontvluchtingsgevaar o Het gevaar dat betrokkene vormt voor… o Het gevaar dat betrokkene bewijzen vernietigd Boeien: staat niet beschreven, kan ook straps,… zijn Art. 38: vuurwapengebruik Artikel 37 is en blijft volledig van toepassing. ▪ Wettige verdediging: o De aanval moet ▪ Gericht zijn tegen personen ▪ Wederrechtelijk zijn ▪ Ernstig zijn ▪ Effectief begonnen of minstens onafwendbaar o Het verweer moet ▪ Ogenblikkelijk zijn (voor of tijdens de aanval) ▪ Noodzakelijk zijn ▪ In verhouding staan tot de aanval ▪ Tegen gewapende personen of in de richting van voertuigen aan boord waarvan zich gewapende personen bevinden, ingeval van misdaad of van een op heterdaad ontdekt wanbedrijf, met geweld gepleegd indien redelijkerwijze mag aangenomen worden dat die personen in het bezit zijn van vuurwapens klaar voor gebruik en dat zij deze wapens zullen gebruiken tegen personen ▪ Beveiligingsopdrachten van bestuurlijke politie (OBP) ▪ Beveiligingsopdrachten van gerechtelijke politie (OGP) Waarschuwing: luide stem, enig ander beschikbaar middel, of waarschuwingsschot. 24  Art. 40: wat maakt voorwerp uit van het PV ▪ De klachten en aangiften die worden ingediend bij de leden van het operationeel kader ▪ De inlichtingen die zij hebben verkregen ▪ De vaststellingen die zij gedaan hebben in verband met misdrijven ▪ De vaststellingen gedaan door de leden van het administratief en logistiek kader Art. 41: legitimatieverplichting ▪ Alle politieambtenaren en agenten moeten te allen tijde kunnen geïdentificeerd worden o In uniform: naamplaatje (uitzondering mogelijk) o In burgerkledij: armband met interventienummer ▪ Op verzoek van burger: vertoon legitimatiebewijs (Uitgezonderd wanneer de omstandigheden het niet toelaten) Art. 42: vorderen van burgers In geval van noodzaak voor hulp of bijstand (gevaar voor de openbare veiligheid). Dit mag de betrokken persoon niet in gevaar brengen. Art. 43: bijstand leveren Een OBP kan bijstand vorderen van de leden van elke andere politiedienst. Zij moeten hier gevolg aan geven in geval van gevaar voor personen. Nadien brengen zij hun eigen hiërarchische meerdere op de hoogte. 25  Art. 44: sterke arm verlenen Als zij hiervoor worden opgevorderd Zij kunnen ook belast worden met betekenen en uitvoeren gerechtelijke bevelen. Wanneer zij worden gevorderd om sterke arm te lenen aan OGP en ministeriële ambtenaren, dienen zij om hen te beschermen tegen geweld en feitelijkheden en hen in staat te stellen de moeilijkheden weg te nemen voor hun opdracht te vervullen. Art. 44/1, 44/2: politiele operationele databanken ▪ De A.N.G 🡪 algemene nationale gegevensbank Beheerd door de Algemene Directie van het middelenbeheer en informatie (44/11) ▪ Basisgegevensbanken ▪ Bijzondere gegevensbanken ▪ Gemeenschappelijke gegevensbanken ▪ Technische gegevensbanken Art. 44/3: bescherming gegevens databanken Door de wet gegevensbescherming Art. 44/7: doeleinden gegevensverwerking ANG ▪ Hulp bieden bij identificatie van verdachten en veroordeelden ▪ Identificeren van personen die toegang hebben tot ANG (vb het loggen van politieambtenaren die de ANG raadplegen) ▪ Het coördineren van de actie van verschillende diensten ▪ De antecedenten van bestuurlijke en gerechtelijke politie op nationaal niveau te controleren ▪ Het nemen van maatregelen ten aanzien van een geseind of onderschept persoon ▪ Het bijdragen tot het opstellen van een veiligheidsbeleid 26  Art. 45: locatie uitvoering opdrachten De leden van het operationeel kader van de federale en lokale politie zijn bevoegd om hun opdrachten te vervullen op het geheel van het grondgebied van het Rijk. Art. 46: doorverwijzing De politiediensten brengen personen die hulp of bijstand vragen in contact met de gespecialiseerde diensten. Zij verlenen bijstand aan slachtoffers door hun informatie te verstrekken Art. 48: schade aan derde De staat is niet verantwoordelijk voor schade veroorzaakt door een PA van de federale of lokale politie en dient hij / zij dit zelf te vergoeden. Bij schade veroorzaakt door: ▪ Een opzettelijke fout ▪ Een zware fout ▪ Een lichte fout die gewoonlijk voorkomt Art. 53: zaakschade 27