Kavram Öğretim Teknikleri 7. Sınıf

Kavram Öğretim Teknikleri GRÜ İçindekiler + Zihin Haritası + Kavramsal Değişim Metinleri + Kavram Ağları + Kelime İlişkilendirme Testi + Yapılandırılmış Grid + Kavram Bulmacaları + Tanılayıcı Dallanmış Ağaç + İki Aşamalı Teşhis Testleri + Anlam Çözümleme Tablola...

Kavram Öğretim Teknikleri GRÜ İçindekiler + Zihin Haritası + Kavramsal Değişim Metinleri + Kavram Ağları + Kelime İlişkilendirme Testi + Yapılandırılmış Grid + Kavram Bulmacaları + Tanılayıcı Dallanmış Ağaç + İki Aşamalı Teşhis Testleri + Anlam Çözümleme Tabloları + Üç Aşamalı Teşhis Testleri + Kavram Karikatürleri + Tahmin Et-Gözle-Açıkla + Bilgi Haritaları Zihin Haritası + Genel olarak iki boyutlu bir düzlemde öğrencilerin sahip oldukları görüş, düşünce, kavramlar ile bunlar arasındaki ilişkilerin renk, şekil, resim gibi ifadelerle birlikte kullanımına dayanan bir teknik olarak ifade edilebilir. + Zihin haritalarında hatırlamayı kolaylaştıracak şekilde semboller, resimler kullanılır. + İki boyutlu görsel öğrenme aracıdır. + Kişiye özel anahtar kelimeler kullanılır ve bunlar en fazla üç kelimeden oluşur. + Kavramlar arasındaki ilişkiler ve bağlar keşfedilir. Örnek:  Kavram Ağı Daha sonra bu kavram ya Her kavram ya da sözcük Kavram ya da konu da konuyla ilgili olarak anlamlarına ya da belirlenir. akla gelen diğer kavram ilişkilerine göre ve sözcükler listelenir. gruplandırılır. Gruplandırılan sözcükler dışında listede kalan Kavram ağlarında bir Gruplandırılan sözcüklere sözcük ya da kavram var gruba dahil edilen bir bir isim verilir. ise gruplandırmaya sözcük başka bir grupta devam etmek da kullanılabilir. gerekmektedir. Örnek:  Bu teknikte yaşa ve seviyeye bağlı Anlamlı öğrenmeyi olarak 9 veya 12 ölçmeyi sağlayan, kutucuktan oluşan öğrencinin kavram İlk olarak Egan Çoktan seçmeli bir tablo hazırlanır yanılgılarını ve bilgi tarafından sorulara alternatif ve kutucuklar ağındaki eksiklikleri 1 geliştirilmiş, tıp ve 2 3 olarak numaralandırılır. ortaya koyan mühendislikte sık geliştirilmiştir. Hazırlanan soruların alternatif bir ölçme- tercih edilmiştir. cevabı gelişigüzel değerlendirme bir şekilde tekniğidir. kutucuklara yerleştirilir. Yapılandırılmış Grid Örnek: Tanılayıcı Dallanmış Ağaç + Alternatif ölçme-değerlendirme tekniklerinden biridir. + Doğru-yanlış tipi sorulara benzerlik göstermektedir. + Belli bir konuda öğrencinin neleri öğrenip, öğrenmediğini belirlemek amacıyla kullanılabilir. + Bu teknik; bir ağaç diyagramına yerleştirilen birbiri ile ilişkili önermelere , öğrencilerin doğru-yanlış yanıtı vererek bir sonuca ulaşmalarını sağlayan ve bu sayede öğrencilerin zihin yapılarındaki bilgi örüntüleri ile kavram yanılgılarını tespit etmeyi amaçlar. Örnek: Anlam Çözümleme Tablosu + Analiz edilecek ana kavram ya da konu seçilir. + Konu ile ilgili fikirler ya da tipik örnekler belirlenir. + Fikirler ya da örneklerin özellikleri belirlenir. + Örnekler ve özelliklerinin yer aldığı bir tablo oluşturulur. + Kavramların tanımlayıcı ve ayırt edici özelliklerinin öğrenilmesini sağlar. Örnek Örnek: Kavram karikatürleri + Öğrencilerin sahip kavram olması olası yanılgıları ya da düşünce biçimlerinin, insan ya da hayvan figürlerine tartıştırıldığı ya da düşündürüldüğü çizimleri içerir. + Kavramsal amaçlı, karikatür gerekse gerek öğretim öğrencilerin yanılgılarını belirlemek kavram üzere değerlendirme amaçlı ölçme kullanılabilir. Kavram Karikatürleri Örnek: Örnek: Bilgi Haritaları + Bir metindeki önemli sözel bilgilerin ve bu bilgiler arasındaki ilişkilerin şematik olarak gösterilme biçimidir. + Metni anlamak için iki boyutlu olarak yapılandırılmış haritalara dönüştürme tekniklerinden biridir. + Metindeki bilgiler hücre-bağ-hücre şeklinde verilir. + Bilgi haritalarında, metnin ana düşüncesi ile ilgili temel kavramlar, bunlarla ilgili özellikler, olgular, örnekler gibi önemli düşünceleri özetleyen bilgilere "hücre" adı verilen değişik biçim ve boyuttaki kutulara yerleştirilir. + Hücreler içinde yer alan ana kavram, özellik, alt kavram, örnekler veya önemli bilgiler arasındaki ilişkiyi gösteren ve hücreler arasında çizilen oklar "bağ"dır. Kısaltılmış sözel etiketler ile gösterilir. Örnek Örnek Kavramsal Değişim Metinleri Öğrencilerin sahip oldukları kavram yanılgılarının ve Öğrencilerin kavram yanılgıları sebeplerinin neler olduğunu belirtilir, bunların yetersiz veya belirten ve bu yanlış yanlış oldukları açıklamalar veya kavramaların yetersiz olduğunu örnekler ispat edilir. örneklerle birlikte açıklayıp ortaya koyan metinlerdir. Örnek Kelime İlişkilendirme Testi + Öğrencinin bilişsel yapısını, bu yapıyı oluşturan kavram arasındaki bağlantıyı, zihinde kurulmuş olan bilgi ağını gözlemlemesini sağlayan, uzun süreli hafızadaki kavramlar arasındaki bağlantının yeterince kurulup kurulmadığını, anlamlı olup olmadığını belirlemeye yarayan bir tekniktir. Kelime İlişkilendirme Testi Hazırlanışı: + Herhangi bir konuya ilişkin 5-10 arasında anahtar kavram verilir. + Seçilen bu kavramlar bir sayfaya gelecek şekilde 10-15 kez alt alta gelecek şekilde yazılır. + İlk sayfada uygulama yönergesi ve ikinci sayfada bir örnek içerir. + Öğrenciler 30 sn içinde anahtar kavramın akıllarına getirdiği ilgili kavramları yazmaları istenir. Örnek: Kavram Bulmacaları + Kavram öğrenmelerini sağlamak, mesaj vermek, derse motive etmek, eğlenirken öğrenmelerini sağlamak, meraklarını canlı tutmak, ölçme-değerlendirme amaçlı kullanımı söz konusudur. Örnek Örnek  İki aşamalı teşhis testleri, adından da anlaşılacağı üzere iki kısımdan oluşan testlerdir. İki Aşamalı Genellikle bu testlerin ilk kısmı bilinen çoktan seçmeli ve sınıflama gerektiren testlerle aynıdır. Yani, kök denilen bir soru maddesi ya da bilgi önermesi, onu takip eden çeşitli adette cevap seçenekleri ve bu seçenekler arasında Teşhis Testleri çeldiriciler ile doğru cevap şıkkı bulunmaktadır. İki aşamalı testleri çoktan seçmeli testlerden farklı kılan onun ikinci kısmıdır. Bu bölümde, öğrencinin ilk aşamada işaretlediği seçeneği, işaretleme gerekçesini belirtmesi istenmektedir. Örnek Üç Aşamalı Teşhis Testi + İki aşamalı teşhis testlerine ek olarak birde verilen cevaptan emin olup olunmadığına ilişkin üçüncü bir soru sorulur. Örnek  İlk defa White ve Gunstone tarafından ortaya atılmış, öğrencilerin kavram yanılgılarını ortaya çıkararak, öğrencilerin kavramları yeniden yapılandırmasına yol açan üç aşamadan oluşan bir uygulamadır. Aktivitelerinin ilk aşaması olan Tahmin Etme aşamasında öğrencilere bir gösteri deneyi veya olay hakkında bilgi verilir ve gösteri deneyinin sonucunu tahmin etmeleri ve tahminlerinin sebeplerini Tahmin Et- açıklamaları istenir. Gözle-Açıkla İkinci aşama gözleme aşamasıdır. Bu aşamada öğrencilere hakkında (TGA) tahminde bulundukları gösteri deneyi sunulur. Öğrencilerin diğerlerinden etkilenerek gözlemlerini değiştirmemesi için olay meydana gelirken her öğrencinin gözlemlerini kaydetmesi sağlanır. Üçüncü aşama, öğrencilerin kavramlarını yeniden yapılandırmasına yardımcı olan açıklama aşamasıdır. Bu aşamada öğrencilerden tahminleri ve gözlemleri arasındaki çelişkileri tartışmaları ve bu çelişkileri gidermeleri istenir. Bu amaçla öğrencilerin kavramları kendi kendilerine yapılandırması için gözlemler sınıfta tartışılır. Örnek: Eğitim-Öğretim Faaliyetlerinin Değerlendirilmesi GRÜ İçindekiler Değerlendirme Neden Gereklidir? Ders Değerlendirme Not Vermenin Özellikleri Program Değerlendirme Değerlendirme Türleri  Değerlendirme Neden Gereklidir? Değerlendirme, bir ölçme işlemi sonunda elde edilen sonuçların bir ölçütle karşılaştırılması ve buna bağlı olarak bir yargıya ulaşmak olarak tanımlanabilir. Bu yargılar sonucunda varsa eksikliklerin giderilmesi mümkün olabilecektir. Eğitim-öğretim faaliyetlerinin amaçlarına ulaşma düzeyini ortaya koyabilmek ve bir yargıya varmak ancak değerlendirme ile sağlanabilir.  Değerlendirme Neden Gereklidir? Değerlendirme yapabilmek için ise ölçme yapmak şarttır. Ölçme: Bir nesnenin/bir varlığın bir özelliğe sahip olma durumunu ve derecesinin gözlenip sonucun sayı ve sembolle ifade edilmesidir. Ölçme ve değerlendirme kavramları sıklıkla birbiri ile karıştırılır. Değerlendirme yapılmayacak ise ölçmenin bir anlamı da yoktur.  Öğrencilere not verme ve velilerine öğrencilerle ilgili rapor vermek için gerekli bilgileri sağlar. Öğrenme ile ilgili yaşanan güçlüklerin belirlenmesini sağlar. Öğretim yöntemlerinin belirlenmesini sağlar. Eğitimde Öğretmenlerin öğretim sürecindeki değerlendirme etkinliklerin/verimlerinin değerlendirilmesini sağlar. yapmanın Eğitimsel ve mesleki rehberliğin etkili bir faydaları; biçimde yapılması için gerekli bilgileri sağlar. Öğrencilerin çeşitli programlara seçilmesini sağlar. Eğitim programının bir bütün olarak değerlendirilmesi için gerekli bilgileri sağlar.  Eğitim programının içinde değerlendirmeden genel olarak iki yerde söz edilmektedir. Değerlendirme Neden 1. Ders değerlendirme, Gereklidir? 2. Program değerlendirmedir.  Ders Değerlendirme Eğitim-öğretim faaliyetlerinde dersler öğrencilere davranışların kazandırılmasında önemli bir işleve sahiptir. Bilişsel, duyuşsal ve psiko-motor davranışların ne düzeyde kazanıldığının belirlenmesi gereklidir. Çünkü bunun sonunda başarı düzeyinde bir karar vermek mümkün olacaktır. Başarı düzeyinin değerlendirilmesinde öğretmenlerin temel görevi ölçme yaparak not vermek ve buna bağlı olarak karar vermektir. Not eğitim sistemi için vazgeçilmez bir unsurdur. Not vermenin faydaları; ❑Öğrenciye davranışını nasıl geliştireceği ve değiştireceği hakkında bilgi verir. ❑Yeterince başarılı olan öğrenciyi motive eder. ❑Öğrenci için verilecek kararlara dayanak oluşturur. ❑Öğretmenin kendi öğretimini kestirmesine yardım eder. ❑Yöneticilere ve diğer ilgililere bilgi verir. ❑Sınıf geçme kararına dayanak oluşturur. Not vermenin özellikleri Notlar öğrenciler üzerinde pozitif ve negatif etkiler bırakabilir. Notun pozitif etkileri başarılı olma duygusu, çevrenin ve öğretmenin takdirini kazanma, gelecekle ilgili çeşitli kararlarda olumlu katkı sağlayacağını düşünme olarak özetlenebilir. Negatif etkiler ise başarısız olma duygusu, yetersizlik, güven eksikliği neden olabilir.  Not vermenin özellikleri Öğrencilere verilen notların nasıl oluştuğunun onlara açıklanması yararlı olur. Geri bildirimde bulunmalı. Dersin amaçları doğrultusunda değerlendirme yapılmalı. Sınıf disiplini sağlamak adına not kullanılmamalı. Öğretmen not vermede pozitif bir kişilik sergilemeli ve tutarlı olmalıdır. Program değerlendirme Program değerlendirme, bir eğitim programı hakkında çeşitli ölçme araç ve yöntemleri ile bilgi toplamak ve bunları belirlenmiş ölçütlerle karşılaştırıp, program hakkında bir yargıya varmaktır. Değerlendirme Türleri Formative (Biçimlendirici ) Değerlendirme Diagnostic (Tanılayıcı) (Program sürecinde yapılan değerlendirme ): Değerlendirme (Programa girişte yapılan Öğrencilerin öğrenmedeki güçlüklerini ortaya değerlendirme): Öğrencinin programa çıkarmak ve gerekli düzeltmeleri yapmak için başlamadan önce, ön öğrenmelerini (bilişsel, yapılan değerlendirmedir. Eğitim sürerken duyuşsal ve psikomotor) tanımlamak öğrencilerin öğrenme eksikliklerini ve amacıyla yapılan değerlendirmedir. güçlüklerini belirlemek ve gidermek, Öğrencilerin giriş düzeylerinin bilinmesi, öğrenmeleri arttırmak için yapılır. Öğrencilere gelişimlerinin değerlendirilmesine temel öğrenmelerine ilişkin bilgi ve geribildirim oluşturmak için yapılır. sağlar. Değerlendirme Türleri Summative (Düzey belirleyici/Toplam/Belgeleyici) Değerlendirme (Programın sonunda yapılan değerlendirme): Genellikle bir Öğrencinin başarılı ya da başarısız eğitimin sonunda (modül, sömestr, staj olduğuna ilişkin yargı oluşturma sürecini sonu vb) uygulanan ve öğrencilerin içerir. kazandığı davranış, özellik ve becerileri ölçmek amacıyla yapılan değerlendirmedir.  Norm dayanaklı (Bağıl) değerlendirme: Ölçüt grup ortalaması gibi ölçme sonuçlarından çıkarılır. Bireyin değerlendirilmesinde grup performansı ya da sınıfın başarı ortalaması da dikkate alınarak yapılan değerlendirme bağıl Değerlendirmenin değerlendirmedir. kullanılan ölçüte Ölçüt dayanaklı değerlendirme: Daha göre türleri: önceden belirlenmiş mutlak ölçütlerle yapılan değerlendirmelerdir. Birey sadece kendi performansıyla değerlendirilir. Bireyin değerlendirilmesinden grubun performansı etkili değildir yani ölçüt grup dikkate alınmadan önceden kesin olarak belirlenmiştir. DİĞER TEKNİKLER GRÜ İçindekiler Köşelenme Tekniği Dedikodu Kart Gösterme Tekniği Tereyağı-Ekmek Pazaryeri Tekniği Elma Dersem Git, Armut Dersem Kal Tekniği Eğitsel Oyunlar Bilişsel Çıraklık Beyin Eseri Soru Turu Herringbone SQ3R 5N/1K Öğrenme Galerisi Köşelenme Tekniği Sınıfta, yanıtı çok belirgin olmayan konuların öğretiminde kullanılabilir. Öğrencilerin, bir konu ya da problem durumuyla ilgili veri toplayarak farklı çözümler üretmelerini ve bunları savunmalarına odaklanır. Teknik uygulanırken sırasıyla; ❑ Uygun bir problem seçilerek öğrencilere sunulur, ❑ Olası çözümler listelenir, ❑ Çözümler kartonlara yazılarak sınıfın çeşitli köşelerine (bölümlerine) asılır, ❑ Öğrenciler kendileri için en uygun buldukları çözümün bulunduğu köşede toplanırlar, ❑ Her köşede toplanan öğrenciler kendi aralarında neden bu köşeyi seçtiklerini tartışarak gerekçeler hazırlarlar, ❑ Her köşeyi seçen öğrenciler kendi gerekçelerini sınıfa sunarlar ve tartışarak değerlendirme yaparlar. KPSS 2020 (Eğitim Bilimleri) Bir öğretim elemanı öğrencilerinden eğitim sisteminin sorunlarının nasıl çözülebileceğine yönelik çözüm önerileri ister. Bu çözüm önerilerinden dördünü “Planlama”, “Uygulama”, “Politik” ve “Ekonomik” başlıkları altında toplar. Bu başlıkların yazılı olduğu kartonları sınıfın farklı noktalarına asar. Öğrencilere “Size en uygun gelen çözümün bulunduğu noktaya geçin.” der ve daha sonra her gruptaki üyelerin neden orada bulunduklarını açıklamalarını ister. Dersin sonunda ortak bir karara varılır. Buna göre öğretim elemanının kullandığı öğretim yöntem veya tekniği aşağıdakilerden hangisidir? A) Grup 44 B) Görüş geliştirme C) Köşelenme D) Sokratik tartışma E) Akvaryum Görüş geliştirme Dedikodu Öğrencilerin aktif olarak grupla çalışma, fikirlerini açıklama, fikir alışverişi yapma becerilerini artırmak için kullanılır. Öğrenciler önce ikili gruplar oluşturarak bir konu ya da problem durumu ile ilgili düşüncelerini birbirlerine açıklarlar. Öğrenciler birbirinden ayrılarak yeni ikili gruplar oluşturur. Yeni grup arkadaşına düşüncelerini iletirler ve birbirlerine katılıp katılmadıkları noktaları oluştururlar. Sürecin sonunda oluşan tüm düşünceler sınıfça tartışılarak konu ya da problem durumu ile ilgili değerlendirme ve özetleme yapılır. Bu teknikte ortaya çıkan problemler; ❑Öğrencilerin fikirleri kabul ettirmede ısrarcı olması, ❑Öğretmen için sınıf düzenini sağlamayı ve sınıf yönetimini zorlaştırması. Kart Gösterme Tekniği Öğrencilerin öğrenme ortamına etkin katılımlarını sağlama, öğrendiklerini gözden geçirme, değerlendirme yapma, karar verme becerilerini geliştirmeye odaklanır. Teknik uygulanırken önce öğrencilere çeşitli renklerde 3-5 adet kart dağıtılır. Her kartın renginin farklı anlamları vardır: Örneğin, ❑ Yeşil Kart: Tamamen katılıyorum. ❑ Mavi Kart: Katılıyorum. ❑ Beyaz Kart: Kararsızım ❑ Sarı Kart: Katılmıyorum. ❑ Kırmızı Kart: Kesinlikle katılmıyorum. Kartlar öğrencilere dağıtıldıktan sonra öğretmen konuyla ilgili bazı bilgiler verir. Her bilginin sonunda öğrenciler kısa bir süre düşündükten sonra kartını kaldırır ya da sırasının üzerine koyar. Her öğrencinin neden o kartı seçtiğini açıklaması gereklidir. Uygulama ile öğretmenin öğrencilerin görüşleri hakkında bilgi sahibi olması, sınıf genelindeki doğru ve yanlış düşünceleri belirlemesi mümkündür. Tereyağı-Ekmek Analiz, sentez ve değerlendirme gibi üst düzey düşünme becerilerini geliştirmeye odaklanır. Öğrencilerin bir soru ya da konu üzerinde önce tek başlarına düşünmelerini, ardından diğer öğrencilerle düşüncelerini paylaşmalarını sağlar. Düşünceler paylaşıldıktan sonra tartışılır. Ulaşılan sonuç sınıfta belirlenir. Öğrencilerin hem düşünme hem de düşüncelerini paylaşmalarını sağladığı için bu ad verilmiştir. Öğrenciler düşüncelerini destekleme ve eksiklerini öğrenme şansı bulurlar. Ayrıca bu teknikle öğrencilerin bir konuyla ilgili birden fazla düşünce olabileceğini görmeleri sağlanır. Pazaryeri Tekniği Öğrencilerin birbirlerini tanımasını, birbirlerinin görüşlerini ve çözümlerini görmesini, karşısındakini dinleme ve anlamalarını, yorum, açıklama ya da düzeltme sürecinde anlatma yeteneklerini geliştirmeyi amaçlayan bir tekniktir. İki aşamada uygulanır. 1. Aşama: Öğrencilere birer kağıt dağıtılarak kağıtlarına, bir soruna yönelik çözüm önerilerini ya da başından geçen ilginç bir olayı ve önerilerini yazmaları istenir. 2. Aşama: Öğrenciler görüşlerini kâğıtlara yazdıktan sonra kâğıtları üzerlerine iliştirerek sınıfta dolaşmaya başlarlar. Öğrenciler arkadaşlarının üzerinde yazanları okurlar, eğer ilgilendikleri bir konu ise sorular sorarak bilgilenirler. İsterlerse kâğıtlarını birbirleriyle değişebilirler. Bu teknikte bilgi değişiminin çok olması istenen bir durumdur. Tekniğin sınırlıkları arasında, öğrencilerin metinlerini kendilerinin oluşturması gerektiğinden, çekingen ya da düşündüğünü yazmada başarılı olamayan öğrenciler uygulamadan uzaklaşması, eğer öğrenciler birbirlerinin metinlerini düzeltirken yanlış yaparlarsa bilgiyi yanlış olarak öğrenebilmeleri vardır. Elma Dersem Git, Armut Dersem Kal Tekniği ❑ Tüm öğrencilerin aktif bir şekilde derse katılmasını, işlenen bir konunun gözden geçirilmesi ve değerlendirme yapılmasını sağlamak için kullanılır. “ELMA” doğruyu, “ARMUT” yanlışı simgeler. Tekniğin uygulanmasından önce işlenmiş olan bir konuyla ilgili DOĞRU ve YANLIŞ bilgiler kartonlara yazılarak sınıfta herkesin görebileceği yerlere asılır. ❑ Öğrenciler tek başlarına ya da küçük gruplar halinde sınıfta asılan bilgilerin doğruluğu ya da yanlışlığı ile ilgili kısa değerlendirmeler yaparlar, ❑ Değerlendirme işleminden sonra bir öğrenci kalkarak sınıfta asılı duran kartonları toplamaya başlar, ❑ Kartonları toplayan öğrenci doğru bir bilgiyi açıklayan bir kartonun önüne geldiğinde öğrenciler “ELMA” eğer yanlış bir kartonun önündeyse “ARMUT” diye bağırarak bilginin doğruluğu ya da yanlışlığı hakkında dönüt verirler, ❑ Eğer bir kartonda yazılı bilgi için hem “ELMA” hem de “ARMUT” diyen öğrenciler varsa sınıfta bu bilgiyle ilgili bir tartışma açılır ve sınıfça doğru karar belirlenir. Eğitsel Oyunlar Bilginin pekiştirilmesini ve daha rahat bir ortamda tekrarını sağlar. Öğrenciye neşeli ve rahat bir ortam yaratır. Konular oyunlarla ilgi çekici hale getirilir. Eğitsel oyunlar öğrenmeye yönelik ve bir amaç için sınıf içinde uygulanmalıdır. Oyunlar tüm öğrencilerin katılımını sağlayacak düzeyde ve esneklikte olmalıdır. Tüm bir dersi bir oyuna ayırmak yerine, oyunu kazandırılacak davranışa göre dersin başına ya da sonuna koymak (5 – 10 dakika) yerinde olur. Eğitsel oyun bir amaç değil, bilginin pekiştirilmesi için bir araç olarak kullanılmalıdır. Örnekler: ❑Nesi Var: Sınıf ortamında farklı amaçlarla kullanılabilecek eğitici bir oyundur. Öğrenciler ebe seçilen öğrenciden gizli olarak bir kişi, eşya ya da kavram belirlerler. Ebe olan öğrenci ?nesi var?? sorusunu yönelterek öğrencilerin belirledikleri eşya, kişi ya da kavramı bulmaya çalışır. ❑Ben Kimim: Farklı amaçlar için kullanılabilecek eğitici bir oyundur. Seçilen bir kişi, bir hayvan ya da tarihsel bir karakter rolünde söylenen üç özellikten sonra gruba ?ben kimim?? sorusu yöneltilir. ❑Ben Neyim: Farklı amaçlar için kullanılabilecek eğitici bir oyundur. Seçilen bir cansız nesne rolünde söylenen üç özellikten sonra gruba ?ben neyim?? sorusu yöneltilir. Bilişsel Çıraklık Öğrencinin bir uzmanı gözleyerek başladığı ve uzmanın giderek azalan desteği ile işi kendi başına yapar duruma geldiği bir öğrenme süreci olarak tanımlanabilir. Öncelikle uzman bir işi ve iş için gerekli süreçleri, öğrencilerin gözleyebileceği biçimde yapar. Öğreticinin gözetim altında öğrenciler beceriyi sergiler. Beceriyi sergileyen öğrenciye öğretmen yardım eder, ipucu verir veya araç önerir. Verdiği bu desteği giderek azaltarak öğrenciye işi tek başına yapma fırsatı verir. Öğrenciler yaptıkları etkinliğin ve çözdüğü problemin aşamalarını açıklar. Kendi sergilediği beceriyi uzmanın veya diğer öğrencilerin sergilediği becerilerle karşılaştırır. Son aşamada öğrenciler hiçbir destek almadan beceriyi kendine özgü şekilde performans olarak sergiler. Beyin Eseri /Ürünü Bir konu ya da problem belirlenir. Her öğrenciye konunun farklı yönlerine yönelik üç kart verilir. Öğrenciler bu kartlara görüşlerini yazar ve masa üzerine koyarlar. Her öğrenci sırayla kart çeker ve okur. Benzer fikirler gruplanır. Tüm görüşler okunduktan sonra sınıfla paylaşılıp tahtaya yazılır. Sene başında sınıf kuralları oluşturulurken kullanılabilir. Soru Turu Konunun açık ve anlaşılır hale gelmesinde, konunun tekrar ele alınması gerektiğinde kullanılan bir tekniktir. Öğrencilerden boş kağıtlara konu ile ilgili üst düzey sorular hazırlamaları ya da üzerinde durulmasını istedikleri kavramları belirtmeleri istenir. Her öğrencinin kağıdını sol tarafındaki arkadaşına iletmesi sağlanır. Öğrenciler kendilerine gelen soru ve kavramlarla ilgili düşüncelerini kağıda yazarlar. Yazdıkları kağıdı yine solundaki öğrenciye verirler. Her öğrenci soru ve konularla ilgili önceki yazılanları inceleyip kendi düşüncelerini eklerler. Bu işlem kağıtlar soruyu yazan öğrenciye ulaşana kadar devam eder. Yazılanlarla ilgili kavram ve sorulara yönelik sınıfça tartışma sağlanır. Öykü Oluşturma Öğrencilerin bir araya getirilerek, belirlenmiş bir konu üzerinde yaptıkları yazılı çalışmalardır. Çalışma giriş, etkinlikler ve sonuç bölümlerinden oluşur. Bu teknikte önemli olarak çocukların birlikte çalışma yapma becerilerini geliştirmedir. Böylece yaratıcı düşünme ve hayal gücü geliştirilerek yazılı ifade becerileri güçlendirilir. Öykü oluşturma çalışmaları, verilen kısa cümleler, resim, fotoğraf, karikatür, gazete haberi vb. üzerinden ya da eksik bırakılmış bir öykünün tamamlanması şeklinde yapılabilir.  Okuduğunu Anlama Yöntemi “SQ3R Metodu” ❑ Bu metod 1946 yılında bir eğitim psikoloğu olan Francis Pleasant Robinson tarafından yayınlanan ‘Etkili Çalışma’ isimli kitabında ortaya attığı beş adımlık bir anlayarak okuma metodudur. ❑ SQ3R adımlarını takip ederek zamanınızı en uygun belgeyi okuyarak geçirmenizi, o belgenin doğru kısımlarını doğru ayrıntı seviyesinde çalışmanızı, uzun vadede hatırlayabileceğinizi, yeni bilgileri mevcut bilgilerle bütünleştirmenizi ve zihninizdeki bilgileri sabitlemenizi sağlamaktadır. ❑ SQ3R Metodunun adını oluşturan kelimeler aslında, kendi kendine çalışarak okuduğunu anlama ve bilgi akışını ilerletme metotlarını ifade etmektedir. Bu beş adımın İngilizce ve Türkçeleri şöyledir: ✓ Survey – Göz Atma: Burada asıl amacınız ders çalışma materyalinizin, içeriğine göz atarak bir ön bilgi oluşumunu sağlamaktır. Çalışacağınız konunun ne hakkında olacağının bir özet yansımasını zihninizde oluşturmak için kullanılır. ✓ Question – Soru: Üzerinde çalıştığınız konu ya da bölüm hakkında, sorular ürettiğiniz adımdır. ✓ Read – Oku: Bölümü ya da konuyu tamamen okumaya başlayın ve bir önceki adımda oluşturduğunuz soruların cevaplarını arayın. ✓ Recite – Anlat: Bir önceki adımda baştan sona okuduğunuz bölümü, bakmadan aklınızda kaldığı kadarıyla kendinize anlatın. ✓ Review – Tekrar Gözden Geçir: Kendinize anlattıktan sonra unuttuğunuz veya aklınıza gelmeyen kısımlar için hızlı bir tekrar okuma ile gözden geçirin. Daha sonra materyali başka biriyle tartışın. Herringbone Herringbone tekniği, öğrencilerin önemli bilgileri organize etmelerine yardımcı olmak için tasarlanan bir yapılandırılmış taslak çıkarma işlemidir. Bu teknik sayesinde öğrenciler; önemli olayları, tarihleri, kişileri ve yerleri daha kolay hatırlarlar. Bu teknik, özellikle, sosyal bilgiler derslerinde, tarih konularının işlenişi ve çalışılması sırasında kullanılabilir. Bu tekniği vermeden önce, öğretmen aşağıda verilen aşamaları yerine getirmelidir. Kavram için temel oluşturmalı (Başlıkları ve resimleri tartışma), Merak uyandırılmalı (Öğrencilerin ilgisini çekmek için metnin bir kısmını okumak), Yeni kelimeler vermeli (Metin- konu ile ilgili bilinmeyen kelimeler), Amaç belirlemelidir (Öğrencilere metni ne için okuyacaklarının söylenmesi). Bu aşamalardan sonra öğrencilere, Herringbone tekniğinin taslağı verilmeli (Hill, 1994) ve metnin okunması sürecinde, aşağıdaki sorulara cevap aramaları tavsiye edilmelidir (Tierney, Readence ve Dishner, 1985). 1. Kim katıldı? (Bir kişi ya da grup), 2. Bu kişi ya da grup hangi olayda yer aldı? 3. Ne zaman yapıldı? 4. Nerede yapıldı? 5. Nasıl oldu? 6. Niçin yapıldı? 2020 OABT: Bir sosyal bilgiler öğretmeni, dersinde İstanbul’un Fethi konusunu işlerken öğrencilerinin; ❑ önemli bilgileri organize etmelerine yardımcı olan, ❑ önemli olay, tarih, kişi ve yerleri daha kolay hatırlamalarını sağlayan, ❑ üzerinde ana fikrin yer aldığı, kim tarafından, ne zaman ve nerede sorularına cevap arandığı yapılandırılmış bir taslak kullanmıştır. Buna göre öğretmenin kullandığı yöntem/teknik aşağıdakilerden hangisidir? A) Venn diyagramı B) Herringbone C) Örümcek haritası D) Olay zinciri E) SQ3R 5N1K 5N1K Sorgulama tekniği, bilgi toplarken ve bir konuyu araştırırken kullanabileceğiniz bir çerçevedir. 5N; Bu sorular, “nasıl”, “ne”, “nerede” “neden “ne zaman” ile ilgili soruları kapsar. 1K; bu soruların “kim” hakkında olduğunun sorgusudur; Ne oldu? Nasıl oldu? Neden oldu? Nerede gerçekleşti? Ne zaman gerçekleşti? Kim hakkında? Öğrenme Galerisi Değerlendirme ve pekiştirme amacı ile kullanılabilen; öğrencilerin küçük gruplara ayrılması, grupların öğrendiklerini gözden geçirmesi, bunları listelemesi, listelerin duvara asılması, tüm grupların listelerinin incelenmesi ve eklemelerin yapılması adımlarından oluşan bir tekniktir. 1. Öğrencilerin 2-4 kişilik gruplara ayrılması 2. Grupların öğrendiklerini gözden geçirmeleri ve hangi bilgileri, becerileri, gelişmeleri, ilgileri öğrendiklerini sınıfa asarlar. 3. Listelerin duvara asılarak sergilenmesi 4. Öğrencilerin ayağa kalkması ve listeleri inceleyerek, kendilerini de öğrenmiş olduğu ancak kendi listelerine yazmayı unuttukları maddelerin önüne işaret koymaları 5. Hangi önerinin kaç kişi tarafından gerçekleştiğinin değerlendirilmesi 6. Her grubun lisesinin incelenip özetlenmesi Bil-İste-Öğren (KWL) Bil – iste – öğren tekniği: “Ne biliyorum? Ne öğrenmek istiyorum? Ne öğrendim?” aşamalarından oluşan, öğrencilerin ön bilgilerini, giriş davranışlarını ve yeni bir konu hakkındaki görüşlerini somut olarak görmeye olanak tanıyan bir stratejidir. 2018 OABT: Öğretimde Planlama GRÜ İçindekiler Giriş Öğretme-Öğrenme Etkinliklerinin Planlanması Öğretim Etkinliklerinin Planlanmasının Yararları Öğretim Planları a. Ünitelendirilmiş Yıllık Plan b. Ders Planı (Günlük Plan) Örnek Planlar  Planlama, genel anlamda yapılacak bir etkinliğin önceden sistematik olarak düşünülmesi ve yazılması olarak tanımlanabilir. Giriş Her alanda olduğu gibi eğitimde de planlama bir zorunluluktur. Plansız bir insan yetiştirme düzeni düşünülemez.  Öğretme-Öğrenme Etkinliklerinin Planlanması Öğretmenler öğrencilerin kazanmaları gereken bilgi ve becerileri onlara en uygun biçimde kazandıracak ortamı hazırlamakla yükümlüdür. Bunu sağlamak için ise öncelikle yapılması gereken şey çalışmaların planlanmasıdır. Öğretimi planlama kavramı, amaçlara ulaşmak için yapılacak öğretim etkinliklerini belirleme, bunların öğrencilere kazandırılma yollarını seçme, kullanılacak araç-gereçleri ve sonuçta elde edilen davranışların nasıl değerlendirileceğini planlama ve yazma olarak tanımlanabilir. MEB'in 2003'te yürürlüğe giren ve 2551 Sayılı Tebliğler Dergisinde yayımlanan "Eğitim Öğretim Çalışmalarının Planlı Yürütülmesine İlişkin Yönergesi" vardır.  Öğretmene rehberlik eder. Konuların ne zaman ve ne kadar süre içinde işleneceğinin zaman sırasına göre düzenlenmesini ve programların süresi içinde tamamlanmasını sağlar. Öğretim Planlı çalışma öğretmen ve öğrencileri Etkinliklerinin dağınıklıktan kurtarır. Dersin amaçlarına en uygun yöntem- Planlanmasının tekniğin ve araç-gerecin seçilebilmesini sağlar. Yararları Eğitim-öğretimin değerlendirilebilmesini sağlar. Öğrencilerin ilgi, ihtiyaç ve yeteneklerine göre yetiştirilmesini sağlar. Düzenli çalışma imkanı verir. Planlama Süreci Ders Planı Öğeleri ❑Dersi uygulama öncesi hazırlık çalışmaları ❑Davranışsal Amaçlar / Kazanımlar ❑İçerik ❑Materyaller ❑Öğretimsel strateji/ yaklaşım ❑Öğretim etkinlikleri (Dersin işlenişi /Eğitim durumları) ❑Sınama (Ders içinde) ❑Dersin değerlendirilmesi (Dersten sonra) Öğretim Planları Ünitelendirilmiş Yıllık Plan Günlük Plan (Ders Planı)  Ünite, öğrencilere eğitim amaçlarına uygun davranışlar kazandırmak için birbiriyle içerik ve anlam yakınlığı bulunan konu ve etkinliklerinden oluşan bir bütündür. Ünite çalışmalarıyla birbiriyle uyumlu konular veya içerikler öğrenciye bir bütün olarak sunulmaktadır. Yıllarca yıllık plan ve ünite planı şeklinde iki ayrı Ünitelendirilmiş uygulama yapılmasına rağmen 2003 yılında birleştirilmiştir. Yıllık Plan Planda aylara göre üniteler ayrıntılı olarak planlanır. Konu süre ile uyumlu biçimde dağıtılır. Konuların hedef ve davranışları, öğrenme-öğretme yöntem-teknikleri, kullanılan araç-gereçleri , değerlendirme biçimi şeklinde planlanır. Ünitelendirilmiş Yıllık planlar şube öğretmenleri veya zümre öğretmenleri ile birlikte hazırlanır. Günlük Plan Herhangi bir bilgi veya becerinin bir defada öğretilen bölümüne ders denilebilir. Öğretmenin bir bilgi veya becerinin bir oturumda ne kadar öğretileceğine karar vereceği süreçtir. Günlük Ders Planında Uyulması Gerekenler Ders sonunda öğrencilerin sahip olması beklenen davranışlar açıkça belirtilmelidir. Hazırlanan plan öğrenci seviyesine uygun olmalı, onların ilgi ve ihtiyaçlarına cevap vermelidir. Derste kullanılacak öğretim yöntemi ya da yapılacak etkinlikler açıkça belirtilmelidir. Öğretmen ve öğrencilerin başvuracağı kaynaklar ve yararlanılacak araç gerekler belirtilmelidir. Günlük Ders Planında Uyulması Gerekenler Ortaya çıkabilecek olası aksaklıklar hesaba katılmalıdır Öğrencilerin derse ve konuya ilgilerini artırmalarını sağlayacak zengin öğrenme yaşantılarına yer vermelidir Ders planı bir önceki derse ve konuya dayalı olarak geliştirilmiş olmalı ayrıca gelecek ders ve konu ile bağ kurulmasına olanak sağlamalıdır Ders planı hazırlama aşamaları Kazanımların saptanması İçeriğin belirlenmesi Öğrenme etkinliklerinin planlanması Öğrenme materyallerinin seçimi Değerlendirme etkinliklerinin belirlenmesi Günlük Planın Bölümleri I. Bölüm: Derse ilişkin künyenin bulunduğu bölüm. ❑Ders adı, ❑sınıf, ❑ünite adı, ❑konu ❑süre Günlük Planın Bölümleri II. Bölüm: Dersin işleniş esaslarının yer aldığı bölümdür. ❑ Dersin amaçları, ❑ kazanımlar ❑ Konuya ilişkin kavramlar ❑ Kullanılacak yöntem-teknik ❑ Kullanılan araç-gereçler, ❑ Yapılacak etkinlikler (dikkat çekme, güdüleme, gözden geçirme, derse geçiş ve bireysel/grup etkinlikleri, özet aşamalarından oluşur.) Günlük Planın Bölümleri III. Bölüm: Derse ilişkin ölçme-değerlendirme etkinliklerinin planlandığı yerdir. Öncelikle yapılacak bireysel ve grup değerlendirme çalışmaları tanımlanır. Genel olarak sorular, değerlendirme ölçütleri, değerlendirme biçimleri gibi ayrıntılar verilebilir. Ayrıca bu bölümde dersin diğer derslerle olan ilişkisi vurgulanır. IV. Bölüm: Dersin tamamlanmasının ardından doldurulabilecek planın açıklanmasına ilişkin açıklamalardır. Planlama Yapılırken Dikkat Edilmesi Gerekenler ❑Planlama yaparken en üst düzeyde Milli eğitimin genel amaçları ile tutarlılık sağlanmalıdır. ❑Öğrencinin gelişim özellikleri, ilgi ve ihtiyaçları, okulun olanakları, çevrenin özellikleri göz önünde bulundurulmalıdır. ❑Planlama yapılırken öğrenciyi sürece aktif olarak katacak etkinliklere yer verilmeli, ders süresi içinde öğrencinin öğrenmeden zevk alması sağlanmalı, sıkılması önlenmelidir. ❑Yapılan plan var olan gerçeklere (öğrenci, çevre, okulun imkanları v.b) göre hazırlanmalı, uygulanabilir olmalıdır. Planlama Yapılırken Dikkat Edilmesi Gerekenler ❑Plan, standart değil, gerektiğinde konu, süre ve uygulamada değişiklikler yapılabilecek esneklikte olmalıdır. ❑Plan yaparken; konuların işlenişinde kullanılacak öğrenme-öğretme yaklaşımları, araç gereç, kaynaklar, öğrenci etkinlikleri, gezi gözlem ve deneyler göz önünde bulundurulmalıdır. ❑Plan; öğretimin niteliğine ve seviyesine, konuya, öğretim dalına ve amacına uygun olmalıdır.  Öğretim Yöntemleri/Teknikleri-3 Dr. Öğr. Üyesi Özge METİN GRÜ [email protected] İçindekiler Yöntem Teknikler Gezi-Gözlem Rol Oynama İstasyon Görüş Konuşma Geliştirme Halkası Benzetim (Simülasyon) Drama Mikro Öğretim Top Akvaryum Kartopu Taşıma/Rulman Kavram Haritaları 6 Şapkalı 6 Ayakkabılı Düşünme Uygulama Balık kılçığı Tekniği Tekniği Metafor tekniği Kart Eşleştirme V Diyagramı Gezi-Gözlem ❖ Gezi gözlem, gezi ya da gözlem gezisi. ❖ Alan gezisi, eğitsel amaçları gerçekleştirmek için okul tarafından organize edilen geziye ilişkin faaliyetlerin tümünü kapsar. ❖ Alan gezisi tekniğinde öğrenciler gözlem yapma, inceleme gibi fırsatlar bulurlar. ❖ Değerler eğitiminde iyi planlanmış, etkinliklerle zenginleştirilmiş alan gezilerinden yararlanmak değerleri kazanmalarında oldukça etkilidir. ❖ Sanat müzelerinin gezimi öğrencilerin tarihsel empati, hoşgörü, duyarlılık, estetik gibi ulusal ve evrensel değerleri kazandırması söz konusudur. ❖ Alan gezileri öğrencilerin eğlenerek öğrenmelerine, girişimcilik becerilerinin gelişmesine, öz güveninin gelişmesine, doğayı ve toplumu daha iyi anlamalarına ve iletişim becerilerinin gelişmesine katkı sunar.  Rol Oynama Öğrencinin başka bir kişilik içinde, kendi duygu ve düşüncelerini de kullanarak rol yapmasıdır. Gerçek yaşamdaki bir durumun gruplar halinde ya da bireysel roller alarak canlandırıldığı, daha esnek bir benzetim uygulamasıdır. Aşamaları ❑Hazırlık ❑Rolü Sergileme ❑Süreci İnceleme / Değerlendirme Benzetim (Simülasyon) Katılımcıların/öğrencilerin bir olayı- problemi çeşitli yönleriyle tartışmak, bir dokümanı analiz etmek için belirli esaslar etrafında çalıştıkları gerçek bir durumu taklit etmek, benzerini bir model üzerinde oluşturmaktır. Örnekler: ❑ Askeri eğitimdeki harp oyunları ❑ Pilotların uçak modelleri üzerinde çalışmaları ❑ Şoför adaylarının sanal ortamda araç sürüşü test etmeleri ❑ Astronotların uzay koşullarının benzerinin oluşturulduğu ortamda eğitim görmeleri ❑ Tıp eğitimde kadavra üzerine çalışması ❑ Deprem tatbikatı için özel hazırlanmış ortamda yapılan hazırlıklar ❑ Yangın tatbikatları Drama Drama, doğaçlama, rol oynama ve tiyatro tekniklerinden yararlanarak öğrencilerin bir yaşantıyı, bir olayı, bir fikri veya soyut bir kavramı oyunsu süreçlerle anlamlandırılması, canlandırmasıdır. Drama tekniği ile öğrenciler özellikle toplumsal olaylarda nasıl davranması gerektiğini yaşayarak öğrenirler. Değer eğitiminde birçok değerin kazandırılmasında dramanın rol oynama, pandomim, kukla, öykü canlandırma tekniklerinden yararlanılabilir.  Mikro Öğretim Önceden belirlenmiş kritik/başlıca öğretim becerilerinin kontrollü bir ortamda öğretmen adaylarına kazandırılmasını amaçlayan bir yöntemdir. Derse giriş yapma, bir kavram yada ilkeyi açıklama, öğretim ortamında soru sorma, ders aracı-gereci kullanma, dersin özetlenmesi ve değerlendirme becerilerin kazandırılmasında kullanılabilir. Öğretmenlik davranışları açısından sistemli bir şekilde deneme yaparak yetiştirmeyi amaçlayan bir öğretim yöntemi olarak tanımlanır. Kavram Haritaları Kavram haritası, birbiri ile ilişkili kavramları ve bu kavramlar arasındaki bağlantıları bir şema üzerinde gösterme işidir. 1980’li yıllarda Novak ve arkadaşlarının çalışmaları sonucunda tasarlanıp geliştirilmiştir. Kavram haritaları eğitimde kavram öğretimini kolaylaştırmak, öğrenmeyi anlamlandırmak ve zihinde kavramlar ile ilgili somut şemalar oluşturmak amacıyla kullanılmaktadır. Ayrıca kavram haritaları bir öğretim stratejisi olarak öğretimin her aşamasında kullanılabilmektedir. Bir öğretim aracı olarak kullanılabildiği gibi ölçme değerlendirme aracı olarak da kullanılabilir. Kavram Haritası Oluşturma Araçları: “Mindmup“, “Bubbl.us” ve “Mindmeister“ Kavram Haritasının Eğitime Katkıları Nelerdir? ❑ Öğrencinin kavramları zihninde anlamlı şekilde kodlamasını sağlamaktadır. ❑ Geçmiş bilgiler ile yeni öğrendiği bilgiler arasında anlam bağı kurmasını sağlamaktadır. ❑ Bilgileri görselleştirerek somut hale getirmesini sağlamaktadır. ❑ Kavram öğretimini kolaylaştırmaktadır. ❑ Öğrencinin görsel düşünme becerilerini geliştirmektedir. ❑ Kapsamlı konuların tutarlı bir şekilde organize edilmesini sağlamaktadır. ❑ Hazırlanması için çok fazla zamana ya da sermayeye gerek yoktur. Ekonomiktir. ❑ Bilgilerin kolay öğrenilmesini ve hatırlanmasını sağlamaktadır. ❑ Öğrenciler tarafından hazırlandığında konunun kavramlarını ve kavramlar arasındaki ilişkiyi bulup öğrenmeyi sağlamaktadır. Kavram Haritasının Sınırlılıkları Nelerdir? ❑ Her ders ve konunun anlatımı için uygun olmayabilir. ❑ Sınıfta öğrenim süreci içerisinde öğrencilere hazırlatılması zaman kaybına neden olabilir. ❑ Hâkim olunmayan bir konu hakkında kavram haritası hazırlamak eksik ve yanlış bilgi edinimine neden olabilir.  İstasyon İstasyon Tekniğinin Sınıfın derse aktif olarak Öğrencilerin Öğrenciler yaşayarak Grup iş birliğini geliştirir. Sağladığı Yararlar: katılmasını sağlar. üretkenliklerini geliştirir. öğrenirler. Süreç sonunda ürün Öğrenciler, farklı zekâ Öğrencilerin grup içi Öğrenciler girmiş ortaya koyan öğrencilerin Yaratıcı düşünmeye ölçümleri ve alanlarını iletişim becerileri oldukları bu dersten özgüvenleri artarken olanak sağlar. kullanır. gelişmektedir. hoşnut olacaktır. olumlu hissetmelerine neden olur. Özgün içeriklerin ortaya çıkmasını sağlar.  ❑ Tüm sınıfın tartışmaya katıldığı görüş geliştirme tekniği, bir konu yada ortaya atılan bir problem üzerine öğrencilerin görüşlerini ifade etmeleri amacıyla geliştirilmiştir. Görüş ❑ Bu teknikte öğrenci görüşünü belirttikten sonra gerekçesini açıklamalıdır. Geliştirme ❑ Görüş geliştirme, öğrencilerin farklı görüşlere saygı duymasını, olaylara farklı açılardan bakılmasına olanak tanır. ❑Katılıyorum/Katılmıyorum/Kararsızım- Evet/Hayır/Kısmen  Konuşma Halkası Tekniği; görüş ve düşünce farklılığı olan öğrencilerin birbirlerini görmeye ve bu farklı düşüncelere saygı göstererek davranışlarını geliştirmeyi sağlayan bir tartışma tekniğidir. Bu tekniğin amacı, sınıf içerisinde güven ve saygı ortamını oluşturarak öğrencilerin birbirleriyle olan iletişimlerini ve ilişkilerini geliştirmektir. Aynı zamanda öğrenciler kişinin başkası yerine kendini koyarak empatik davranmasını yani onun gibi düşünmesini amaçlar. Konuşma halkası tekniği öğrencilerin bütününün derse aktif katılımını sağlar. Farklı konulardaki Konuşma öğrencilerin görüşlerini alarak, tartışmayı oluşturmak için tüm öğretim aşamalarında aynı zamanda farklı derslerde de kullanılabilir. Ayrıca şu konularda da sıklıkla kullanılır: Halkası Sınıf içinde, okul ve bahçedeki kuralları ve sorumlulukları belirtmede, Duyguları açıklarken, Okul alanında yaşanılan şiddet ve dışlama gibi tartışma konularında, Dinleme ve dikkat toplama becerisini geliştirebilmede, Oyun oynama, Öğrencilere daha çok sorumluluk ve görev vermede kullanılabilir. Konuşma Halkasının Avantajları Nelerdir? ❑ Öğrenciler kendilerini daha rahat ifade ederler. ❑ Öğrencilerin empati yapma becerisi gelişir. ❑ Öğrenciler duygu ve düşünceleri ayırt edebilirler. ❑ Görüş ayrılıklarına saygı duymalarını sağlar. ❑ Öğrencilerin iletişim kurma becerisi gelişir. ❑ Öğrencilerin daha rahat karar verme becerisi gelişir. ❑ Derse aktif katılım sağlar. ❑ Sınıfta etkili bir iletişim oluşmasını sağlar. Konuşma Halkasının Dezavantajları Nelerdir? ❑ Utangaç veya içe kapanık çocuklar konuşma zorunluluğu olduğu için dersten soğuyabilirler. ❑ Zaman sorunu yaşanabilir. ❑ Tartışmalar çok sesli olabilir. ❑ Konu farklı yerlere dağılabilir. ❑ Tüm ders ve konularda uygulamak mümkün olmayabilir. ❑ Fiziki yapısı uygun olmayan sınıflarda oturma düzeni sağlanamayabilir. Akvaryum Tekniği Avantajları: Sınıftaki öğrencilerin tartışma ve grupla çalışma becerisini geliştirir. Diğer öğrencilerin görüşlerine saygı duyma ve etkili bir dinleme becerisi kazandırır. Fikirlerini özgürce belirtme kabiliyetini geliştirir. Dinlediklerinin kendi cümleleriyle toparlama ve yorumlama kabiliyetinin geliştirir. Sınırlılıkları: Kalabalık sınıflarda kullanımı güç olabilir. Etkili zaman yönetimi gerektirmektedir. Önceden planlanması gerekmektedir  Sınıfa hareket getiren monotonluğu gideren bir tekniktir. —Teknikte öğrenciler iç içe iki çember oluşturur. İç ve dış çemberdekiler yüz yüze gelecek şekilde ikişerli biçimde ayakta durur veya otururlar. Top Verilen problem hakkında önce karşı karşıya oturanlar birbiri ile görüş alış Taşıma(Rulman) verişinde bulunurlar. Sonra her biri bir adım kayarak önce eşinin yanındaki ile yeni bir ikili oluşturur ve konuşmaya devam eder. Böylece her öğrenci birkaç eşle ayrı görüşme fırsatı bulmuş olur Kartopu ❑Kartopu tekniği öğrencilerin kendi görüşlerini diğer öğrencilerle tartışabildikleri ve görüşlerini kıyaslayabildikleri etkili bir tekniktir. ❑Teknik adından da anlaşılacağı gibi giderek artan sayıda öğrencinin katılımını gerektirir. ❑Bunun için öğrenci tartışma konusunu önce kendisi düşünür, görüşünü oluşturur. Bu düşüncesini bir başkasıyla tartışır. ❑Oluşan iki kişilik gruplar birleşip dörderli grupları oluşturur. ❑Dörderli gruplar diğer dörderli gruplarla birleşip 8 kişilik tartışma kümeleri oluşturduktan sonra oluşan görüşlerin bireysel ya da grup adına sözcü sunusuyla tüm sınıfa sunum yapılarak uygulama tamamlanır. 6 Şapkalı Düşünme Tekniği Edward De Bono tarafından geliştirilmiştir. Yaratıcı düşünme becerilerini geliştirmeyi sağlar. Her bir şapka farklı bir rengi ve düşünme biçimini temsil eder. Aynı olaya veya probleme farklı açılardan bakılmasını sağlar. Beyaz: Tarafsız. Bilimsel bilgilerden yola çıkar. Kırmızı: Duygusal. Problem duygusal açıdan ele alınır. Sarı: İyimser. Problemin olumlu yanları öne çıkarılır. Siyah: Kötümser. Problemin olumsuz yanları öne çıkarılır. Yeşil: Yenilikçi. Soruna ilişkin alternatif çözüm önerileri sunar. Mavi: Bütüncüldür. Her şapkayı dinledikten sonra farklı düşünceleri gözden geçirir ve tartışmalar üzerine bir karar verir.  Edward De Bono tarafından geliştirilmiştir. 6 Ayakkabılı Ona göre 6 şapkalı düşünme tekniği düşünme biçimlerini, 6 ayakkabılı uygulama tekniği ise düşüncelerin uygulamaya dönüşmesini sağlayıcı tekniklerdir. Uygulama Bu teknikte farklı durumlarda farklı davranış biçimlerini temsil eden 6 farklı renkte ayakkabı vardır. Tekniği Amaç davranışları gruplamaktan ziyade hangi durumlarda ne tür davranışlar ortaya konulabileceğine ilişkin davranış geliştirebilmektir. Bu teknikte bir kişi iki farklı tip ve renkte ayakkabıyı giyip onların temsil ettiği uygulamaları yerine getirebilir.  Lacivert Resmi Ayakkabı: Lacivert renk olay hakkında yapılması gereken rutin, resmi prosedür neyse onu 6 Ayakkabılı yapmayı çağrıştırır. Risk alınmadığı için tehlike yoktur ama esnekliği engeller. Uygulama Gri spor ayakkabı: Gri renk açık olmayan durum Tekniği karmaşıklık anlamına gelir. Konu ile alakalı rahat bir durumda, acele etmeden, dikkat çekmeden konu ile alakalı araştırma yapmayı ve veri toplamayı esas alır. Turuncu lastik çizme: Tehlikeyi görme ve onu ortadan kaldırmayı esas alan uygulamayı temsil eder. Çünkü turuncu renk tehlikeyi, çizme ise tehlikeli durumlarda giyilebilecek ayakkabıyı temsil eder. Buna göre olay hakkında tehlikeyi görmek ve önleyecek tedbirleri almak yapılması gereken uygulamadır.  Pembe ev terliği: pembe renk duygusallığı, insancıl yaklaşımı, empatiyi, sevgiyi, ev terliği ise sıcaklığı, yakınlığı, 6 Ayakkabılı ilgiyi, duyarlı olmayı temsil eder. buna göre olaylara anlayışlı yaklaşmak, empati kurabilmek, insancıl bir tavır Uygulama takınarak buna uygun davranışlar sergilemek esastır. Tekniği Kahverengi yürüyüş ayakkabısı: yürüyüş ayakkabısı rahatlığı, pratikliği, esnekliği; kahverengi ise sağlam zemini ifade eder. Olaylar karşısında pratik bir çözüm üretmek, sağlam biçimde işi şansa bırakmadan akılcı, basit çözüm bulmak yapılacak uygulamadır. Mor binici çizmesi: binicilik yetkiyi, üstünlüğü; mor ise otorite ve liderliği temsil eder. Bir olay ve durum karşısında otoritenin yetkisi dahilinde yapılması gerekenler ne ise onun yapılması gereklidir. Çözülmesi gereken bir sorun varsa sorunu yetkisi olanın yetkisini kullanarak çözmesidir. Metafor (analoji) İki olgu, olay ya da nesneyi karşılaştırarak, birinin bilinen özelliklerinden hareketle diğerinin bilinmeyen özellikleri hakkında karar verme işlemidir. Kısaca, analoji, yabancılık çekilen bir olgunun bize tanıdık gelen bir olguya benzetilerek açıklanmasıdır. Örneğin, insan beyninin çalışma sistemi anlatılırken, bilgisayarın çalışma sisteminden faydalanma, beynin şeklini anlatırken ceviz içinin şekliden yararlanma, insanların dolaşım sistemini şehrin trafik akışına benzetme. Analoji yapılırken karşılaştırma yapılacak iki olgudan birinin mutlaka bilinmesi gerekir. Örnek Soru: KPSS 2010 Türkçe dersinde kompozisyon yazarken giriş bölümünün önemini vurgulamak isteyen bir öğretmen öğrencilerine "Kompozisyonumuzun giriş paragrafı bel kemiğimiz gibidir; bel kemiğinde problem olan bir insan nasıl yürüyemezse, giriş paragrafı yeterince ilgi çekici olmayan bir kompozisyonu da kimse okumak istemez." der. Bu derste öğretmenin kullandığı öğretim yöntem ya da tekniği aşağıdakilerden hangisidir? A) Düz anlatım B) Tartışma C) Analoji D) Örnek olay E) Argümantasyon  Kart Eşleştirme Öğrenilenlerin gözden geçirilmesi, netleştirilmesi ya da kalıcılığının arttırılması gibi amaçlara uygulanır. Her biri sınıftaki öğrenci sayısının yarısı kadar kart içeren iki dizi kart hazırlanır. Birinci dizide, öğrenilenlerle ilgili sorular, kavramlar, örnekler yer alır. ikinci dizide ise birinci dizidekilerle eşleştirebilecek yanıtlar, açıklamalar, tanımlar, ilkeler, olaylar bulunur. Dizelerden birindeki kartlar numaralanır. Kartlar sınıfa dağıtılır Öğrencilerin, kendilerine gelen kartlarla ilgili hazırlık yapmaları için belirli bir süre verilir. Öğrenciler, sınıfın içinde dolaşarak ve karşılaştıklarıyla konuşarak ellerindeki kartın eşini ararlar. Kartlarını eşleştirenler bunun gerekçelerini hazırlar. Kart numaraları rastgele söylenir ve numarası söylenen V Diyagramı Ölçme değerlendirme aracıdır. Kavramları tespit ederken öğrencide var olan kavram yanılgılarının tespit edilmesinde bir araç olarak kullanılır. Bilginin nasıl öğrenileceğini, aynı zamanda bilginin nasıl yapılandırılacağını gösteren araçtır. V raporu olarak da bilinir. Öğrencilerine bilgilerini daha iyi organize etme, daha etkili bir biçimde araştırma yapma ve öğrenmelerini sağlamak için kullanılan ölçme değerlendirme uygulamasıdır. Daha çok Fen derslerinde kullanılır. Tek başına bir konuyu öğretmez. Çünkü aslında bir teknik değil, deney tekniğiyle beraber kullanılan bir araç gereçtir. Vee diyagramı 4 ana bölümden oluşur. ❑ Soru veya problem bölümü ❑ Kavramlar bölümü ❑ Araç gereç bölümü ❑ Kayıtlar ve sonuç bölümü Eğitim-Öğretim Sürecinde Yararlanılan Araç- Gereçler ve Etkili Kullanım GRÜ İçindekiler Araç-Gereçlerin Önemi Araç-Gereçlerin Tasarlanması ve Seçimi Başlıca Araç-Gereçler ve Kullanımı Giriş Eğitim-öğretim sürecinin en belirgin amacı bireylere davranış kazandırmaktır. Söz konusu davranışların etkili bir şekilde öğrenilebilmesi için dikkat edilmesi ve yapılması gereken pek çok faaliyet vardır. Bunlardan biri de araç-gereç kullanımıdır. Araç-gereç kullanmak daha fazla duyu organına mesaj göndermeyi sağladığı için öğrenmenin kalitesini artırır. Araç-Gereçlerin Önemi İnsanlar öğrenme olgusunu duyu organlarını kullanarak elde ederler. Buna göre duyu organları öğrenmedeki ağırlıkları açısından incelenirse farklı nitelikler taşıdıkları görülebilir. Yapılan araştırmalara göre; Okuduklarımızın %10'unu Duyduklarımızın %20'sini Gördüklerimizin %30'unu Hem görüp hem duyduklarımızın %50'sini Görüp, işitip, söylediklerimizin %80'ini Görüp, işitip, söyleyip, yaptıklarımızın %90'ını hatırlarız. Yaşantı Konisi ❑Edgar Dale’nin Yaşantı Konisi öğrenme sürecine ne kadar fazla duyu organı katılırsa o kadar fazla öğrenmenin olduğunu düşünen bir çalışmadır. ❑Burada amaç birden çok duyu organına hitap edip öğrenmeyi kalıcı hale getirmektir. ❑Derslerde görülen soyut bilgiler, eğitim araçları sayesinde somutlaştırılır ve anlaşılması kolay olur. ❑Konide zeminden yukarıya doğru çıkıldıkça somutluk azalmakta soyutluk artmaktadır. ❑Öğrenmelerin kalıcılığı en alt tabakadan üst tabakalara doğru gidildikçe azalmaktadır.  Araç-Gereçlerin Öğrenme Açısından Önemi Bilgiler daha kalıcı Konuların etkili Dikkatin canlı Sınıf yönetimini biçimde sunulmasını sağlar. tutulmasını sağlar. kolaylaştırır. öğrenebilir. İçeriğin tutarlı bir Hazırlanan Sürenin ekonomik Güvenli gözlem şekilde materyaller tekrar kullanımını sağlar. yapmayı sağlar. sunulmasını sağlar. kullanılabilir. Araç-Gereçlerin Tasarlanması ve Seçimi Eğitim-öğretimde kullanılan araç-gereçler her zaman hazır olarak bulunmayabilir. Bu durumda bunları hazırlamak öğretmenlere düşen bir görev olmaktadır. Öğretmen araç planlarken; Basit, anlaşılır ve kullanışlı olmasına, Pratik olmasına Öğrencilere uygun olmasına Ders konusuna uygun olmasına özen göstermelidir. Araç-Gereçlerin Tasarlanması ve Seçimi Öğretmenler ilgili araçları tasarlarken başlıca tasarım ilkelerini dikkate almaları gerekir. Bunlar; Bütünlük: Bir görsel araçta, tüm öğeler bir bütün olarak görünmelidir. Denge: Görsel bir araçta yer alan öğeler dengeli biçimde dağılmalıdır. Vurgu: Görsel bir materyal dikkat çekmesi için oklar, çizgiler, farklı renkler kullanılmalıdır. Hizalama: Hizalamaların yatay ve dikey olarak düzenlenmesi insanların dikkatini çeker. Bilgiler dikey veya yatay olarak sunulmalıdır. Yakınlık: Materyalde birbirine yakın öğeler birbirine yakın olarak tasarlanmalıdır.  ❑ Amaçla uyumlu olmalı ❑ Öğretim ortamının büyüklüğü, niteliği, öğrenci sayısı dikkate alınmalı Araç-Gereç ❑ Öğretmenler kullanılacak materyal hakkında bilgi ve Seçiminde beceri sahibi olmalı Dikkat ❑ Araç-gerecin önemine öncelikle öğretmen inanmalı ❑ Araç-gereçler öğrencilerin yaş, bilgi, yetenek ve Edilmesi ilgilerine uygun olmalı Gerekenler ❑ Araç-gereçlerin avantaj ve dezavantajları dikkate alınıp, uygun olan seçilmeli ❑ Araç-gereçler kullanılırken sınıfın nasıl olacağı önceden planlanmalı ❑ Araç-gereçler yeni yapılacaksa amaca uygunluk, ekonomiklik, kullanışlılık durumuna uygun en uygun aracın yapılmasına karar verilmeli Başlıca Araç-Gereçler Gerçek eşyalar veya modeller Tepegöz Tahtalar Yazılı Materyaller Grafikler Resimler Filmler-Videolar Televizyon Radyo Teyp, Ses Bantları, CDler Etkileşimli video Projeksiyon Bilgisayar Bilinenden bilinmeye ilkesi: Bireylerin -  : sürecinde örneklerin, biçimde seçik ortaya gerekir. Bu ilke, etkinliklerinde kavram, sözcük ve kolayca ve çok duyu içine öngörmektedir. O halde, tüm duyu hitap edecek araç-gereç kullanmaya. seçik ve bir dil ; dilin düzeyine uygun özen göstermelidir.  Aktivite - : görmek ve çok yaparak. ve görme de etkili olmakla birlikte, yaparak daha ve (MEB, 1995, s.28). ilkesi diye de ifade edilen bu ilke yaparak- temel. bu ilkenin rolü büyüktür. Yaparak- zihinsel ve fiziksel güçlerinin birlikte bir üretimi söz konusudur (Sözer, 2001, s.98). ögesiyle sürece, bilgi, beceri ve gücüne sahip olur.  Uygunluk : Okul yeri olmaktan çok, gerçek kendisini. bilgi, beceri ve dönük sürece gösterir (Nas, 2000, s.232). Okullarda bireylere rollerine olabilecek temel bilgi ve becerilerin gereklidir. Bunu yolu da bilgi ve becerilerin okul yer. ilkesi, iki biçimde. insan konulardan seçilmelidir. Bir bireyin uygulanabilir ve. yandan konular günlük. Çünkü amaç, gerekli olan ve bilgi, beceri ve tutumlar. Güncellik (Aktüalite) : Bu ilke uygunluk, bireye görelik, ilkeleri ile. gerçekleriyle gelmesi, çevre, ülke ve dünya ilgi gerekir. Bu nedenle derslerle güncel olay ve sorunlar gerekmektedir. Günlük olay ve sorunlar gibi kutlanacak belirli gün ve derslerin içerisine olur. özellikle belirli gün ve haftalar ve güncellik ilkesinden yararlanarak da önemli ölçüde getirirler. Otoriteye ve özgürlük ilkesi (Sosyallik): temel biri bireyleri. Bu kapsamda birey anne-baba, okul yönetici ve yasalara ve toplumun manevi otoritelerine uygun. Birey gelecekte toplumsal temel olan bu kurumlarda roller üstlenecek, bu güçlerin temsilcisi. Bunun bireyin özgür sahip karar verme becerisinin de önemlidir. Bireyin içinde toplumu ve onu özgür için etkinlik temelli , merkezli. Yöntem Seçimini Etkileyen Faktörler belirlemek güçtür. Dinleyiciler pasiftir. Dikkat ve ilgiyi toplamak güçtür. tekniktir. Genellikle üst düzeyde bilgi gerektiren bir konuda izleyici bir gruba bilgi vermesini amaçlayan bir tekniktir. Her iki durumda da önceden konferans konusu Öğretim Yöntem Giresun Üniversitesi ve Teknikleri-2  Soru-Cevap Yöntemi Problem Çözme Yöntemi İçindekiler Gösterip-Yaptırma Yöntemi Örnek Olay Yöntemi Soru-Cevap Yöntemi Öğrenme-öğretme ortamında soru-cevap, öğrencinin derse aktif olarak katılımının rahatlıkla sağlanabildiği yöntemlerden biridir. İletişim sağlamanın bir yolu olan soru sormanın nasıl kullanılacağı öğretmenler tarafından iyi bilinmelidir. Eğitim ortamında kullanılan soruların farklı türleri vardır. Farklı sorular öğrencilerde farklı davranışların ortaya çıkmasına neden olur. Bu nedenle öğretmenler soruların niteliklerini iyi bilmelidir. Öğretmenler günde yaklaşık 400 soru sormaktadır. Bu soruların %80'i mevcut bilgilerin tekrarı niteliklidir. Soru-Cevap Yöntemi Soru-Cevap Yöntemi Nitelikleri Açısından Sorular Amaçların Düzeyine Göre Sorular: eğitimde amaçlar eğitim-öğretim sürecinin vazgeçilmez unsurudur. Hangi düzeyde davranış meydana getireceğiyle ilgilidir. Bilişsel, duyuşsal ve davranışsal davranışlar olarak 3'e ayrılır. a. Bilişsel Davranışlar açısından örnek sorular: 1. Zamir nedir? 2. Verilen metni okuyarak konuya uygun bir başlık yazınız? 3. Verilen metinde gerekli yerlere noktalama işaretlerini koyunuz? 4. Verilen cümleyi öğelerine ayırınız ve her öğenin gerekçesini yazınız? 5. Türkiye'deki eğitim finansmanı sorunu için çözüm önerileri geliştiriniz? 6. Verilen metni edebi bir metinde bulunması gerekli özellikler açısından eleştiriniz? Nitelikleri Açısından Sorular b.Duyuşsal Davranışlar: bireyde geliştirilmek istenen ilgi, tutum, alışkanlık ve değer yargıları ile ilgili davranışları kapsar. Ancak bilişsel alanın bilme basamağında yer alabilecek davranışlar oluşmadan duyuşsal davranışlar kazanılmayabilir. Örnek sorular: Sosyal bilgiler dersine karşı düşünceleriniz nelerdir? Çevremizi neden temiz tutmalıyız? Temiz çevrenin insan sağlığı ile nasıl bir ilişkisi vardır? Nitelikleri Açısından Sorular c.Devinişsel (psikomotor) davranışlar: Öğrenilmiş fiziksel davranışları ifade eder. Bir becerinin geliştirilmesiyle ilgilidir. Bir davranışın ortaya çıkmasından önce bilişsel bir alt yapının oluşması gerekmektedir. Şimdi kim yapacak?  Nitelikleri Açısından Sorular Cevaplama Şekline Göre Sorular: sorulardan beklenen yanıtlara göre açık uçlu ve kapalı uçlu sorular olarak sınıflandırılabilir. o Açık uçlu sorular: Bir ülkenin kalkınması için eğitim neden önemlidir? o Kapalı uçlu sorular: Kırgızistan'nın başkenti neresidir? Öğretim Yöntemlerine Göre Sorular: ders sırasında kullanılan öğretim yönteminin özelliğine göre sorulardır. Bunlar; o Önderlik edici soru (peki, o halde trafik kurallarına neden uymalıyız?) o Plansız soru (Yapmış olduğum eğitim tanımını bir de sen tekrar eder misin? o Cevap beklenmeyen soru (yapmış olduğum öğrenme tanımını anladığını umuyorum-anlaşılmayan bir yer var mı?) Nitelikleri Açısından Sorular Yönetme Biçimine Göre Sorular: bu tür sorular sorunun kim veya kimlere yöneltileceği ile ilgilidir. Bu sorular iki gruba ayrılır. oBütün gruba yöneltilen soru: sınıfın tümüne yönlendirilen sorudur. (öğrenme ile öğretim arasındaki farkı kim açıklayacak?) oKişiye yöneltilen soru: belli birine yönlendirilen sorudur. (Sen bu konuda ne düşünüyorsun?) Yönelten Kişiye Göre Sorular: sınıfta soruyu soran kişi açısından 3'e ayrılır. oÖğretmenin öğrenciye yönelttiği sorular oÖğrencinin öğretmene yönelttiği sorular oÖğrencinin öğrenciye yönelttiği sorular Zamanlama Açısından Sorular Soruları eğitim-öğretim sürecinde sorulma zamanlamasına göre sınıflamakta mümkündür. o Giriş Testi Soruları: dersin hemen başında yapılabilecek olan bir etkinliktir. Amacı ön öğrenmeleri saptamaktır. Açık uçlu sorulara, üst düzey anlamaya, önceki dersin tekrarına yönelik olmalıdır. o Derse Hazırlık Soruları: Öğrencilerin derse hazırlıklı gelmeleri için önceden verilen sorulardır. Bazı ders kitaplarında veya konuların hemen başında görebildiğimiz hazırlık soruları ya da tartışma soruları bu grupta değerlendirilebilir. o Ders içi sorular: Dersin gelişimi sırasında sorulan sorulardır. Niteliklerine göre sınıflandırılan soruların tümünün özelliklerini de taşırlar. o Değerlendirme Soruları: Dersin amaçlarına ne kadar ulaşıldığını tespit etmek için dersin son bölümünde yer alan sorulardır. o Geri Bildirim/Dönüt Soruları: öğrencinin eksik öğrenme davranışlarının belirlenip, bunların tamamlanması etkinliğidir. Sorular eksik öğrenilen davranışın kazandırılmasına yöneliktir. Soru-Cevap Yöntemi Sınırlılıkları ❑Soruyu soran çoğunlukla öğretmendir. Yararları ❑Öğretmenin sorduğu sorular telkin edici olabilir. Öğrencinin aktif katılımını sağlar. ❑Ders boyunca sürekli soru-cevap Öğrenciyi düşünmeye yöneltir, ilgi ve uygulanması öğrenciyi sıkabilir. dikkatini canlı tutar. ❑Anlatım yöntemine göre daha yavaştır, ek zaman gerektirir. Öğrenci ve öğretmene dönüt sağlar. ❑Sürekli tam ve doğru cevap verememe, Yapılan eğitimin değerlendirilmesi sağlar. öğrencinin güvenini zedeleyebilir. İletişimi arttırır. ❑Diğer yöntemlerle desteklenmez ise konunun anlaşılma güçlüğü ortaya çıkabilir. Soru-Cevap Yönteminin Başarıya Ulaşması İçin Yapılması Gerekenler Sorular açık, anlaşılır olmalı Sorular çok kapsamlı olmamalı Öğrenciyi düşünmeye sevk edici olmalı Öğrencilerin düzeylerine uygun olmalı Sorulan soruya her zaman doğru cevap verilemeyebilir. Öğrenci soru sormaya ve cevap vermeye teşvik edilmeli Soruların cevaplarını mümkün olduğunca ipuçları ile kendilerinin bulmasına izin verilmeli Doğru cevap veren öğrenciler teşvik edilmeli Dersin amaçları kapsamında soru sorulmalı Cevap vermeleri için yeterli süre tanınmalı Sorular mümkün olduğunca tüm gruba yöneltilmeli Öğretmen sorduğu soruların cevabını bilmeli Problem Çözme Yöntemi Problem çözme, istenilen hedefe varabilmek için etkili ve yararlı olan araç ve davranışları türlü olanaklar arasından seçme ve kullanmadır. Daha çok araştırma yoluyla öğretme yaklaşımında, bilişsel alanın uygulama düzeyindeki davranışların kazandırılmasında ve bilişsel alanın analiz ve sentez özelliklerini geliştirmede kullanılır.  Problem Nedir? Problem: Giderilmek istenen her güçlüktür. Problem; gerginlik, dengesizlik, uyumsuzluk, belirsizlik durumudur. Problem; bireyin istenilen bir hedefe ulaşmak için topladığı mevcut güçlerin karşısına çıkan engellerdir. Bir durumun problem olarak tanımlanabilmesi için şu iki koşulu taşıması gerekir. 1.Kişide rahatsızlık uyandırmalı. 2.Birden fazla çözüm yolu olmalı. Problem Çözme Yöntemi Problem olan durumun belirlenerek, çözüm yollarının aranması ve problem durumunun aydınlatılması sürecidir. PROBLEM ÇÖZME YÖNTEMİNİN AŞAMALARI 1. Problemin belirlenmesi. 2. Problemin anlaşılması. 3. Problem için hipotezlerin oluşturulması. 4. Problemle ilgili bilgi toplanması. 5. Hipotezlerin test edilmesi. 6. Hipotezler arasından deney ve karşılaştırmalar yoluyla probleme en uygun olanın seçilmesi ve uygulanması. 7. Hipotezlerin test edilmesinden sonuçlar çıkararak genel bir sonuca varılması. Probleme Dayalı Öğrenmenin bireylere kazandırdığı 4 nitelik; 1. Yaşamla yüz yüze gelme 2. Araştırma Problem 3. Çözüm üretme Çözme 4. Düşünme Yöntemi Problem Çözme Yöntemi Sınırlılıkları Yararları Öğretmen merkezliye göre daha fazla zaman gerektirir. Çok yönlü düşünme alışkanlığı Problem çözmenin basamakları konusunda kazandırır. iyi bir yeterliğe sahip olmak gerekir. Sorumluluk alma bilinçleri gelişir. Özel bir araç-gereç gerekli olduğunda maliyetli olabilir. Aktif bir öğrenme ortamı sunar. Gerekli bilgiyi toplamak güç olabilir. Öğrenmeye karşı ilgi artar. Öğretmenin süreci kontrol edememesi Farklı kaynaklara ulaşma söz konusu çözüme ulaşmak konusunda güçlük yaratabilir. olduğundan araştırma becerisi Grupla yapılırsa grup dinamiğinin uygun gelişir. olmaması süreci uzatabilir. Öğrencilerde özgüven oluşturur. Problem Çözme Yönteminde Yapılması Gerekenler ✓ Problem öğrencilerin ilgisini çekmeli, gerçek hayattan seçilmelidir. ✓ Öğretmen çalışmanın her aşamasında rehberlik etmelidir. ✓ Problemin çözümünde gerekli olan araç-gereç vb. için destek sağlanmalıdır. ✓ Problem çözme aşamaları öğrencilere açıklanmalıdır. ✓ Grup çalışmasında grubun oluşturulması ve çalışması konusunda gerekli önlemler alınmalıdır. Gösterip-Yaptırma Yöntemi Gösteri belli olgu ya da olaylara ilişkin ilkeleri açıklamak, bir Böylelikle öğrenci işlemin uygulanmasını, bir araç- işin/uygulamanın yapılış sürecini, gerecin çalıştırılmasını gösterip yapılacağı basamaklar halinde açıklamak, sonra da öğrencilere görür ve öğrenir. alıştırma ve uygulama yaptırarak öğrenmeye çalışmaktır.  Gösterip-Yaptırma Yöntemi Özellikleri : Bir becerinin gerçek araç-gereç kullanılarak doğal ortamında öğrenilmesi ve geliştirilmesini sağlar. Sunuş veya buluş yoluyla öğretim stratejisinde kullanılabilir. Öğrenci merkezlidir. Daha çok psikomotor davranışların kazanılması sağlar. Bilişsel alanında uygulama basamağına hitap eder. Göze ve kulağa hitap etmesi bakımından kalıcı öğrenme sağlar. Eğitim ortamında sık tekrar yapılması mümkün olmadığından davranışın kalıcı olması kişiye kalır. Gösterip-Yaptırma Yöntemi Basamakları: 1.Hazırlık 2.İşin öğrenciye gösterilerek yapılması 3.Öğretmen kılavuzluğunda işin öğrenci tarafından yapılması 4.Sürecin ve sonucun değerlendirilmesi  Örnek Olay Yöntemi ❑Yaşamda karşılaşılmış ya da karşılaşılma olasılığı bulunan sorun niteliğindeki olaylara, çözüm yolları bulma temeline dayanır. ❑Örnek olay incelemesi ile eleştirel düşünme, problem çözme ve karar verme becerileri gelişir. Olaylara karşı duyarlılıklar gelişir, kalıcı ve üst düzey öğrenmeler edinilir. ❑Örnek olay bütün sınıfın katılımı ile incelenebileceği gibi; sınıf, küçük gruplara ayrılarak her gruba farklı ya da aynı örnek olay verilebilir. Olayın herkes tarafından doğru anlaşılması sağlanmalıdır. ❑Olayın nedeni, nasıl olduğu, neden olduğu durumlar ve sonuçları tartışılmalı, daha sonra alternatif çözüm önerileri üzerinde durulmalıdır.  1. Örnek olay yazılı olarak sunulur. Bütün Sınıfla 2. Sorular varsa yanıtlanır. Örnek Olay 3. Yönlendirici sorular sorulur. Yöntemi 4. Çözüm seçenekleri üretmeleri istenir. İkili Yapıldığında; üçlü gruplar halinde tartışma fırsatı verilebilir. 5. Yeni çözüm önerileri dikkate alınarak örnek olayın yeniden yazılması istenir.  1. Her gruba aynı ya da farklı örnek olay yazılı olarak sunulur. Sorular varsa açıklayıcı yanıtlar verilir. 2. Yönlendirici sorular sorulur. Yönlendirici sorular yazılı Gruplarla olarak da verilebilir. Örnek Olay 3. Çalışma sırasında sorular yanıtlanır. Yöntemi 4. Çözüm seçenekleri üretmeleri istenir. Yapıldığında; 5. Çözüm yollarının grup sözcüsü tarafından sunulması sağlanır. 6. Büyük grup tartışması yapılır. Çözüm yolları tahtaya yazılır. Örnek olay incelemesi yöntemini seçen eğitici; ❖Yöntemin iyi planlanmasına, ❖Tartışmaların dersin hedefleri çerçevesi dışına çıkmamasına, ❖Olayın sınıfta tartışılabilir özellikte olmasına, ❖Katılımcıların tartışma kurallarına uymalarına, ❖Gürültülü bir ortam oluşturulmamasına, ❖Sorunu çözme yönünde katılımcıların nasıl bir yol izlediklerine, ❖Birbirlerini etkileyip etkilemediklerini gözlemeye özen göstermelidir.