Tepe Detektörü ve Wien Köprüsü Osilatörü (PDF)
Document Details
Uploaded by SoftJasper3843
Çukurova University
Tags
Summary
Bu belge, tepe detektörü ve Wien köprüsü osilatörü konularını ele almaktadır. Tepe detektörü, yüksek frekanslı giriş sinyallerinin tepe değerini ölçen bir devredir. Wien köprüsü osilatörü ise, bir R-C ağı kullanılarak sabit bir frekansta salınım üreten bir analog osilatör tipidir. Belge, bu konuların çalışma prensiplerini ve avantajlarını açıklamaktadır.
Full Transcript
# Tepe Detektörü (Peak Detectors) ## Tepe Detektörünün Çalışma Prensibi - Diyot **sadece pozitif** voltajlar için iletkendir. - **İdeal diyot gibi davranır**. - **Yüksek frekanslı giriş sinyallerinin** tepe değerini gösterir. ## Tepe Detektörünün Devre Şeması - **Bir diyot ve bir kapasitör** içeri...
# Tepe Detektörü (Peak Detectors) ## Tepe Detektörünün Çalışma Prensibi - Diyot **sadece pozitif** voltajlar için iletkendir. - **İdeal diyot gibi davranır**. - **Yüksek frekanslı giriş sinyallerinin** tepe değerini gösterir. ## Tepe Detektörünün Devre Şeması - **Bir diyot ve bir kapasitör** içerir. - Diyotun anotuna **giriş sinyali**, katotuna **çıkış sinyali** bağlanır. - Kapasitör **diyotun katotuna** bağlanır. ## Tepe Detektörünün Çalışma Prensibi - **Giriş sinyali** arttığında ve **diyotun anotuna** uygulanan voltaj, **diyotun katotundaki** voltajdans **büyük olduğunda**, diyot iletken hale gelir ve kapasitör **giriş sinyalinin tepe değerine** kadar şarj olur. - Giriş sinyali **azalmaya başladığında**, diyot **iletkenliğini keser** ve kapasitör şarj olmuş halde kalır. - Böylece **çıkış sinyali** girişteki sinyalden daha **düşük** bir değer alır. - **Süperdiyot** kullanılır, diyot üzerindeki gerilim düşüşü **görülmez**. ## Tepe Detektörünün Dezavantajları - **Deşarj süresi** uzun olur. - **Yüksek frekanslı giriş sinyallerine** uygulanmaz. ## Deşarj Süresini Azaltma - **Kapasitörün deşarj olmasını engellemek** için bir **buffer** kullanılabilir. - Deşarj süresini azaltmak için **şöyle bir formül** kullanılabilir: - **R * C ≥ 10 * T** - **R**: direnç - **C**: kapasitans - **T**: periyot ## Geliştirilmiş Tepe Detektörü - **İki op-amp** kullanarak **daha hızlı** ve **daha doğru** sonuçlar elde etmek mümkündür. - **İlk op-amp**, **tepe detektörü** olarak çalışır ve **ikinci op-amp**, **buffer** olarak kullanılır. - **Schottky diyot** kullanılır. - **Çalışma prensibi**: - **Giriş sinyali** arttığında, ilk op-amp **pozitif doygunluğa gider** ve kapasitör, giriş voltajının tepe değerine kadar şarj olur. - Giriş sinyali **azaldığında**, ilk op-amp **negatif doygunluğa gider** ve kapasitör **şarj edilmiş halde kalır**. - İkinci op-amp **buffer** olarak çalışarak **çıkış sinyallerini** aynı değerlerle tekrarlar. # Osilatör ve Multivibratörler ## Osilatör ve Multivibratörler Türleri - **Analog osilatörler**: - **Kolpitts osilatörü** - **Hartley osilatörü** - **Kristal osilatörü** - **Wien-Köprü osilatörü** - **Dijital osilatörler**: - **Monostable multivibratör** - **Astable multivibratör** - **Bistable multivibratör** ## Wien-Köprü Osilatörü - **Wien-Köprü osilatörü**, **bir R-C ağının** geri besleme devresi olarak kullanılmasından oluşan **bir analog osilatör** türüdür. - **Devre şeması**: - **Bir R-C ağı**, **bir op-amp** ve **bir geri besleme direni** içerir. - **Geri besleme direnci**, **R-C ağının çıkışına** bağlanır. - **Çalışma prensibi**: - **Op-amp**, **R-C ağının çıkışını** yükseltir ve **girişine geri besler**. - **Geri besleme döngüsü**, **bir frekansta** **sürdürülebilir bir salınıma** yol açar. - **Frekansı**: - **R-C ağının** değerlerine göre ayarlanabilir. - **R-C ağının** değerleri **fr = 1 / (2πRC)** formülü ile hesaplanabilir. - **Amplifikasyon**: - **Op-amp**, **çıkış voltajını** artırır, **giriş voltajından daha büyük** bir çıkış voltajı sağlar. - **Amplifikasyon faktörü**, **A** ile gösterilir. - **Geri Besleme**: - **Geri besleme**, **çıkış sinyalini** **girişe geri gönderir**, böylece **salınım sürdürülür**. - **Geri besleme faktörü**, **β** ile gösterilir. ## Wien-Köprü Osilatörünün Çalışma Şartları - **A.B>1** olmalıdır. - **Op-amp** çıkışındaki **sinyal amplitüdü**, **op-amp** doygunluğuna erişmemelidir. ## Wien-Köprü Osilatörünün Uygulamaları - **Analog sinyal üretimi** - **Ses ve video frekansı osilatörleri** - **Analog filtreleme devreleri**