Zasady stosowania prawa 2024-25 - Część 2
42 Questions
5 Views

Choose a study mode

Play Quiz
Study Flashcards
Spaced Repetition
Chat to Lesson

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Jakie są wyjątki od zasady uchwalania ustaw zwykłych?

  • Ustawa o prawie pracy
  • Ustawa o zmianie Konstytucji (correct)
  • Ustawa o ochronie środowiska
  • Zasada zajętego pola UE (correct)

Jaki termin na zajęcie stanowiska przez Senat obowiązuje przy ustawie budżetowej?

  • 10 dni
  • 30 dni
  • 14 dni
  • 20 dni (correct)

Jakie jest ograniczenie dotyczące inicjatywy ustawodawczej w przypadku pilnych projektów ustaw?

  • Inicjatywa może być zgłoszona przez każdego posła
  • Inicjatywa musi być zatwierdzona przez Senat
  • Inicjatywa jest ograniczona do Rady Ministrów (correct)
  • Inicjatywa wymaga większości kwalifikowanej

Jaki jest czas na podpisanie ustawy przez Prezydenta RP w przypadku ustawy budżetowej?

<p>7 dni (A)</p> Signup and view all the answers

Jakie projekty ustaw nie mogą być ujęte w trybie pilnym?

<p>Projekty ustaw regulujących wybory (B)</p> Signup and view all the answers

Jakie są możliwe działania Senatu w odpowiedzi na ustawę?

<p>Możliwość wnioskowania o zatwierdzenie ustawy bez zmian (A), Możliwość skierowania ustawy bez zmian do Sejmu na dalsze procedowanie (B)</p> Signup and view all the answers

Co się dzieje, gdy Senat nie zajmie stanowiska w sprawie ustawy?

<p>Ustawa poczytywana jest jako przyjęta bez zmian (C)</p> Signup and view all the answers

Jaka była liczba senatorów biorących udział w głosowaniu, co zdaniem TK spowodowało brak kworum?

<p>48 senatorów (A)</p> Signup and view all the answers

Jakie są wymagania dotyczące kworum w Senacie przy uchwalaniu ustaw?

<p>Kworum wynosi 50 senatorów (A)</p> Signup and view all the answers

Co się dzieje z ustawą, gdy Senat ją odrzuci?

<p>Ustawa wraca do Sejmu w celu dalszego procedowania (B)</p> Signup and view all the answers

Które z poniższych podmiotów są klasyfikowane jako organy administracji publicznej?

<p>Organ rządowy (D)</p> Signup and view all the answers

Jakimi cechami powinny charakteryzować się sądy stosujące prawo?

<p>Bezstronność (A)</p> Signup and view all the answers

Jakie są główne gwarancje niezawisłości sędziego?

<p>Immunitet (A)</p> Signup and view all the answers

Które z poniższych są sądami szczególnymi?

<p>Wojewódzkie Sądy Administracyjne (C)</p> Signup and view all the answers

Jakie jest główne zadanie podmiotów stosujących prawo?

<p>Rozstrzyganie spraw w granicach norm prawnych (D)</p> Signup and view all the answers

Kto jest nadrzędny w modelu stosowania prawa?

<p>Podmiot stosujący prawo (B)</p> Signup and view all the answers

Jakie podmioty uczestniczą w obrocie prawnym?

<p>Jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej (B)</p> Signup and view all the answers

Co nie jest formą sądów stosujących prawo?

<p>Sądy korporacyjne (C)</p> Signup and view all the answers

Jakie są przykłady osób prawnych?

<p>Państwowa i samorządowa osoba prawna (B), Skarb państwa i osoba prywatna (D)</p> Signup and view all the answers

Co oznacza pełna zdolność do czynności prawnych?

<p>Możliwość dokonywania wszystkich czynności prawnych bez ograniczeń (A)</p> Signup and view all the answers

Które z poniższych określenia najlepiej opisuje postawę oportunizmu?

<p>Kierowanie się własnym interesem, bez stałych zasad (A)</p> Signup and view all the answers

Co oznacza skierowanie projektu ustawy do Biura Legislacyjnego?

<p>Doradztwo naukowe i badania związane z prawem (D)</p> Signup and view all the answers

Która z poniższych opcji NIE jest źródłem prawa w Polsce?

<p>Opinie prawnicze z internetu (C)</p> Signup and view all the answers

Jakie są główne źródła prawa Unii Europejskiej?

<p>Prawo wtórne, które wprowadza dyrektywy i rozporządzenia (B)</p> Signup and view all the answers

Jakie organy mogą opiniować projekt ustawy w ramach konsultacji?

<p>Krajowa Rada Sądownictwa (B)</p> Signup and view all the answers

Jaką rolę ma Komisja Ustawodawcza w procesie ustawy?

<p>Stwierdza dopuszczalność projektu do dalszego procedowania (B)</p> Signup and view all the answers

Co oznacza zasada pierwszeństwa prawa unijnego?

<p>Prawo unijne zawsze obowiązuje przed przepisami krajowymi (C)</p> Signup and view all the answers

Co to jest ubezwłasnowolnienie?

<p>Brak zdolności do podejmowania samodzielnych decyzji prawnych (A)</p> Signup and view all the answers

Jakie działania można podjąć do czasu pierwszego czytania projektu ustawy?

<p>Wnieść autopoprawkę (D)</p> Signup and view all the answers

Jakie projekty są wyłączone z obowiązku przeprowadzenia konsultacji społecznych?

<p>Projekty poselskie (C)</p> Signup and view all the answers

Co oznacza termin 'soft law' w kontekście prawa?

<p>Zalecenia i rekomendacje niewiążące prawnie (D)</p> Signup and view all the answers

Co może zrobić obywatel w ramach konsultacji społecznych dotyczących projektu ustawy?

<p>Zgłosić zastrzeżenia do treści projektu (D)</p> Signup and view all the answers

Kto może zgłaszać projekt ustawy jako projekt poselski?

<p>Grupa minimum 15 posłów (C)</p> Signup and view all the answers

Gdzie odbywa się pierwsze czytanie projektu ustawy?

<p>Na posiedzeniu plenarnym Sejmu lub komisji sejmowej (A)</p> Signup and view all the answers

Co może zrobić wnioskodawca w przypadku pierwszego czytania projektu ustawy na plenarnym posiedzeniu Sejmu?

<p>Złożyć wniosek o odrzucenie projektu (A)</p> Signup and view all the answers

Jaką rolę pełni poseł sprawozdawca podczas drugiego czytania?

<p>Przedstawia efekty prac komisji (B)</p> Signup and view all the answers

Jakie są możliwości zgłaszania poprawek podczas drugiego czytania?

<p>Można je zgłaszać do zakończenia drugiego czytania (C)</p> Signup and view all the answers

Co się dzieje po przyjęciu projektu przez Sejm RP?

<p>Projekt ustawy staje się ustawą (B)</p> Signup and view all the answers

Ile głosów potrzebuje Sejm do zatwierdzenia projektu ustawy?

<p>Co najmniej 50% głosujących (D)</p> Signup and view all the answers

Jaką funkcję pełni komisja po pierwszym czytaniu projektu ustawy?

<p>Opracowuje sprawozdanie określające stanowisko komisji (C)</p> Signup and view all the answers

Jakie działania mogą być podjęte, kiedy projekt nie jest skierowany do komisji po drugim czytaniu?

<p>Można przystąpić do trzeciego czytania (B)</p> Signup and view all the answers

Co zawiera sprawozdanie komisji przedstawiane w ramach drugiego czytania?

<p>Przedstawienie wszystkich poprawek zgłoszonych do projektu (C)</p> Signup and view all the answers

Flashcards

Tryb kierowniczy

Organy administracji publicznej (np. ministerstwa, urzędy gminy) oraz podmioty upoważnione (np. rektor uniwersytetu) decydują o sprawach w oparciu o prawo.

Tryb sądowy

Sądy powszechne (np. rejonowe, okręgowe) oraz sądy szczególne (np. administracyjne, wojskowe), a także Sąd Najwyższy, stosują prawo w konkretnych sprawach.

Niezawisłość sądów

Sądy są niezależne od innych władz, bezstronne i niezawisłe. Gwarantuje to niezależność sędziego, który jest autonomiczny w swoich decyzjach.

Gwarancje niezawisłości sędziego

Sędziowie nie mogą być usunięci z urzędu, są nieprzenoszalni, mają immunitet i nie mogą należeć do partii politycznych. Mogą jednak pracować dodatkowo na stanowiskach naukowo-dydaktycznych.

Signup and view all the flashcards

Podmioty uczestniczące w obrocie prawnym

Osoby fizyczne (np. ty i ja) oraz jednostki organizacyjne (np. spółki, fundacje) uczestniczą w obrocie prawnym.

Signup and view all the flashcards

Jednostki organizacyjne bez osobowości prawnej

Jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, np. spółki jawne, działają w oparciu o prawo, chociaż nie są osobami prawnymi.

Signup and view all the flashcards

Kryteria stosowania prawa

Organy stosujące prawo kierują się normami prawnymi, ale również celowością i ekonomicznością.

Signup and view all the flashcards

Ułomne osoby prawne

Osoby prawne, które nie posiadają pełnej zdolności do czynności prawnych. Ich działanie może być ograniczone przez ustawę lub inne przepisy.

Signup and view all the flashcards

Zdolność prawna

Zdolność do nabywania praw i zaciągania zobowiązań. Jest to cecha, która przysługuje każdemu podmiotowi prawnemu, ale może być ograniczona w przypadku osób fizycznych.

Signup and view all the flashcards

Zdolność do czynności prawnych

Zdolność do samodzielnego dokonywania czynności prawnych. W tym celu konieczne jest osiągnięcie odpowiedniego wieku i zdolności intelektualnej.

Signup and view all the flashcards

Oportunizm

Postawa polegająca na działaniu wyłącznie w oparciu o własny interes, bez względu na zasady moralne czy etyczne.

Signup and view all the flashcards

Konformizm

Postawa całkowitego podporządkowania istniejącym normom, nawet jeśli nie są one w pełni akceptowane.

Signup and view all the flashcards

Legalizm

Postawa akceptacji prawa, niezależnie od jego treści, ze względu na jego pochodzenie i sposób powstania.

Signup and view all the flashcards

Legalizm krytyczny

Postawa akceptowania prawa, ale z krytycznym podejściem do działania instytucji tworzących prawo.

Signup and view all the flashcards

Źródła prawa

Zbiór aktów normatywnych, które mają charakter wiążący i regulują relacje między podmiotami w danym państwie lub w ramach Unii Europejskiej.

Signup and view all the flashcards

Zasada kontynuacji

Zasada ta dopuszcza możliwość uchwalenia ustawy, gdy już istnieje inna regulacja prawna w danej sprawie, nawet jeśli nie jest ona idealna.

Signup and view all the flashcards

Zasada dyskontynuacji

Zasada ta wymaga uchwalenia nowej ustawy, jeśli istniejąca regulacja prawna w danej sprawie jest nieaktualna lub wadliwa.

Signup and view all the flashcards

Wyjątki od zasady kontynuacji

Ustawa budżetowa i ustawa o prowizorium budżetowym są wyjątkami od zasady kontynuacji. Wymagają nowelizacji lub uchwalenia od nowa co roku.

Signup and view all the flashcards

Pilne projekty ustaw

Specjalne procedury legislacyjne przyspieszające proces uchwalania ustaw.

Signup and view all the flashcards

Ograniczenia procedury pilnych projektów ustaw

W przypadku projektów ustaw regulujących np. wybory, ustrój państwa, podatki i kodeksy nie można stosować procedury pilnych projektów ustaw.

Signup and view all the flashcards

Pierwsze czytanie projektu ustawy

Pierwsze czytanie projektu ustawy w Sejmie RP, gdzie przedstawia się projekt i odbywa się debata nad nim.

Signup and view all the flashcards

Kierowanie projektu do komisji

W przypadku, gdy projekt ustawy przechodzi pierwsze czytanie, jest kierowany do odpowiedniej komisji sejmowej, gdzie jest analizowany.

Signup and view all the flashcards

Powołanie podkomisji

W komisji sejmowej może zostać powołana podkomisja do szczegółowej analizy projektu ustawy.

Signup and view all the flashcards

Drugie czytanie projektu ustawy

W ramach drugiego czytania projektu ustawy w Sejmie RP przedstawia się sprawozdanie komisji oraz odbywa się debata nad projektem.

Signup and view all the flashcards

Zgłaszanie poprawek

W trakcie drugiego czytania projektu ustawy można zgłaszać poprawki, które są następnie rozpatrywane przez komisję sejmową.

Signup and view all the flashcards

Trzecie czytanie projektu ustawy

Trzecie czytanie projektu ustawy w Sejmie RP obejmuje głosowanie nad odrzuceniem projektu oraz nad poszczególnymi poprawkami.

Signup and view all the flashcards

Zatwierdzenie projektu przez Sejm

Aby projekt ustawy został przyjęty przez Sejm RP, musi zagłosować za nim co najmniej połowa posłów obecnych na głosowaniu.

Signup and view all the flashcards

Przekazanie ustawy do Senatu

Po przyjęciu projektu ustawy przez Sejm RP, ustawa jest przekazywana do Senatu RP.

Signup and view all the flashcards

Złożenie projektu ustawy do laski marszałkowskiej w Sejmie

Pierwszy etap procesu ustawodawczego, w którym projekt ustawy trafia do Sejmu, gdzie podlega wstępnym analizom i badaniom pod kątem zgodności z prawem.

Signup and view all the flashcards

BL (Biuro Legislacyjne) oraz BAS (Biuro Analiz Sejmowych)

Biuro Legislacyjne i Biuro Analiz Sejmowych, które wspierają proces legislacyjny, badając zgodność projektów z prawem i prowadząc analizy.

Signup and view all the flashcards

Sejmowa Komisja Ustawodawcza

Komisja sejmowa, która może zbadać dopuszczalność projektu ustawy do dalszego procedowania, co oznacza ocenę, czy projekt jest zgodny z przepisami i czy może kontynuować swój bieg.

Signup and view all the flashcards

Autopoprawka projektu

Poprawki do projektu ustawy wprowadzane przez wnioskodawcę przed pierwszym czytaniem.

Signup and view all the flashcards

Konsultacje w sprawie projektu ustawy

Konsultacje ze stronami zainteresowanymi, np. innymi ministerstwami, organami państwowymi czy organizacjami społecznymi, w sprawie projektu ustawy.

Signup and view all the flashcards

Opiniowanie projektu przez inne organy

Opinie, które wyrażają różne instytucje (np. KRS, SN) na temat projektu ustawy.

Signup and view all the flashcards

Pierwsze czytanie w Sejmie RP

Pierwsze formalne czytanie projektu ustawy w Sejmie, podczas którego omawiana jest jego treść, a posłowie mogą zgłaszać swoje uwagi i propozycje.

Signup and view all the flashcards

Projekt poselski

Projekt ustawy, który zgłoszony został przez posłów, a nie przez rząd.

Signup and view all the flashcards

Proces legislacyjny w Senacie

Ustawa jest przekazywana do Senatu, który ma 30 dni na podjęcie decyzji: zatwierdzenie bez zmian, zatwierdzenie z poprawkami lub odrzucenie.

Signup and view all the flashcards

Rolle Senatu w procesie legislacyjnym

Jeśli Senat odrzuci ustawę lub przyjmie ją z poprawkami, wraca ona do Sejmu, który ponownie głosuje nad poprawkami Senatu.

Signup and view all the flashcards

Milczenie Senatu w procesie legislacyjnym

W przypadku, gdy Senat nie zajmą stanowiska w ciągu 30 dni, uważa się, że przyjął ustawę bez zmian.

Signup and view all the flashcards

Odrzucenie ustawy przez Senat

Ustawa, nad którą Senat odrzucił w głosowaniu, zostaje odrzucona bez możliwości ponownego rozpatrzenia w Sejmie.

Signup and view all the flashcards

Wyrok TK w sprawie procedury głosowania w Senacie

Trybunał Konstytucyjny w 2018 roku uznał sprzeczność z Konstytucją procedury głosowania w Senacie, ponieważ nie zapewniła wymaganego kworum.

Signup and view all the flashcards

Study Notes

Zasady stosowania prawa 2024-25

  • Przedmiot obejmuje zasady stosowania prawa w latach 2024-25.
  • Notatki dotyczą części 2.
  • Autor: dr Marcin Kiełbasa.

Podmioty stosujące prawo - Tryb kierowniczy

  • Organy administracji publicznej (rządowej i samorządowej) stosują prawo kierując się kryteriami.
  • Podmioty upoważnione (inne organy państwowe) załatwiają sprawę w granicach norm prawnych i celu.
  • Organy są hierarchicznie podporządkowane i mają pozycję nadrzędną nad stroną postępowania.
  • Spory kompetencyjne występują w pozytywnej i negatywnej formie. (np. KNF)

Podmioty stosujące prawo - Tryb sądowy

  • Sądy powszechne (rejonowe, okręgowe, apelacyjne) oraz sądy szczególne (administracyjne, wojskowe) stosują prawo.
  • Sądy administracyjne obejmują Wojewódzkie Sądy Administracyjne i Naczelny Sąd Administracyjny.
  • Sąd Najwyższy jest również sądem.

Podmioty stosujące prawo - Sądy i Trybunały

  • Sądy są niezależne od innych władz i bezstronne.
  • Niezawisłość sędziego jest zapewniona przez przepisy prawa.
  • Gwarancje niezależności sędziego to nieusuwalność, immunitet oraz zakaz przynależności do partii politycznych czy dodatkowego zatrudnienia (z wyjątkiem stanowisk naukowo-dydaktycznych).

Podmioty uczestniczące w obrocie prawnym

  • Osoby fizyczne, jednostki organizacyjne i osoby prawne (skarb państwa, osoby prawne prywatne, osoby prawne państwowe i samorządowe) uczestniczą w obrocie prawnym.
  • Zdolność do czynności prawnych (pełna i ograniczona), a zdolność prawna (13 lat, 18 lat, wyjątek w małżeństwie).
  • Ubezwłasnowolnienie w obrocie prawnym.

Postawy podmiotów wobec prawa

  • Oportunizm – brak stałych zasad i kierowanie się doraźnym interesem.
  • Konformizm – podporządkowanie się normom, często bez ich realnej akceptacji.
  • Legalizm – akceptacja norm prawnych ze względu na procedurę i kompetencje organu.
  • Legalizm krytyczny – przestrzeganie prawa, ale z uwzględnieniem wad systemu norm.

Źródła prawa

  • Konstytucja RP.
  • Ratyfikowane umowy międzynarodowe.
  • Ustawy.
  • Rozporządzenia.
  • Akty prawa miejscowego.
  • Pisma KNF, Prezesa NBP i zarządów NBP; uchwały RPP.
  • Bezpośrednie stosowanie Konstytucji RP.
  • Regulaminy Sejmu/Senatu.
  • Prawo Unii Europejskiej (pierwotne i wtórne)

Prawo Unii Europejskiej (pierwotne)

  • Zasada prymatu prawa unijnego nad prawem państw członkowskich.
  • Prawo pierwotne obejmują traktaty założycielskie, nowelizujące oraz akcesyjne.
  • Prawo unijne ma charakter wtórny.

Prawo Unii Europejskiej (wtórne)

  • Rozporządzenia: mają zasięg ogólny, wiążą w całości i są bezpośrednio stosowane.
  • Dyrektywy: wiążą państwa członkowskie co do rezultatu, który ma zostać osiągnięty.
  • Decyzje: wiążą adresatów w konkretnych sytuacjach.
  • Zalecenia i opinie: nie mają mocy wiążącej, ale mogą mieć znaczenie prawne.

Prawo polskie a prawo Unii Europejskiej

  • Zasada „zajętego pola" oraz zasada subsydiarności.
  • Kompetencje dzielone między Unię Europejską i państwa członkowskie.

Inicjatywa ustawodawcza - ustawy zwykłe

  • Inicjatywa ustawodawcza przysługuje Prezydentowi RP, Sejmowi RP, Senatowi RP, Radzie Ministrów oraz grupie 100 000 obywateli (z ważnym prawem wyborczym).
  • Zasada kontynuacji i dyskontynuacji uchwalania ustaw.
  • Zakres ustaw zwykłych.

„Szczególne” inicjatywy ustawodawcze

  • Ustawy budżetowe i o prowizorium budżetowym.
  • Inicjatywa ustawodawcza wyłącznie dla Rady Ministrów.
  • Inicjatywa ustawodawcza ustawy o zmianie Konstytucji.
  • Projekt ustawy dotyczący kodeksów.

Uzasadnienie projektu ustawy

  • Obowiązkowe uzasadnienie uwzględniające potrzeby, cel i stan prawny.
  • Wykaz różnic dotychczasowego i proponowanego stanu legislacyjnego.
  • Analiza wpływu na sferę społeczną, gospodarczą, finansową i prawą.

Proces ustawodawczy ustawy zwykłej

  • Złożenie projektu, konsultacje (w tym miedzyresortowe i społeczne).
  • Pierwsze, drugie i trzecie czytanie w Sejmie RP.
  • Wpływ Senatu RP.
  • Udział i działania Prezydenta RP.

Rozporządzenia

  • Akty o charakterze wykonawczym w stosunku do ustawy.
  • Delegacja ustawowa do wydawania rozporządzeń (przez Prezydenta, Radę Ministrów, Ministerów, Prezesa Rady Ministrów, przewodniczącego komitetu wchodzącego w skład Rady Ministrów lub Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji).
  • Wymóg szczegółowych upoważnień ustawowych dla rozporządzeń.
  • Zakaz blankietowych upoważnień do wydawania rozporządzeń.

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Quiz Team

Related Documents

Zasady stosowania prawa 2024-25 PDF

Description

Quiz dotyczy zasad stosowania prawa w latach 2024-25, skupiając się na podmiotach stosujących prawo w trybie kierowniczym oraz sądowym. Zawiera informacje na temat hierarchii organów administracji publicznej oraz niezależności sądów. Idealny dla studentów i praktyków prawa.

More Like This

Use Quizgecko on...
Browser
Open
Browser
Browser