Teoria przekładu
45 Questions
0 Views

Choose a study mode

Play Quiz
Study Flashcards
Spaced Repetition
Chat to lesson

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Która z poniższych definicji najlepiej opisuje przekład według Klemensiewicza?

  • Przekład to forma mediacji międzyjęzykowej, zorientowana na odbiorcę.
  • Przekład to tekst o wartości redakcyjnej oryginału, przekazujący te same informacje.
  • Przekład to struktura językowa stanowiąca środek wymiany i przyswajania dorobku kulturalnego. (correct)
  • Przekład to operacja na tekstach, która może być dosłowna lub swobodna.

    • Które z poniższych stwierdzeń najlepiej oddaje różnicę między przekładem a tłumaczeniem?

  • Przekład to forma mediacji, a tłumaczenie to forma wymiany kulturalnej.
  • Przekład to tekst dosłowny, a tłumaczenie to tekst swobodny.
  • Przekład jest zorientowany na odbiorcę, a tłumaczenie jest operacją na tekstach.
  • Przekład jest operacją na tekstach, a tłumaczenie jest zorientowane na odbiorcę. (correct)

    • Czym charakteryzuje się ekwiwalencja dynamiczna według Eugeniusza Nidy?

  • Dążeniem do identyczności redakcyjnej tekstu źródłowego i docelowego.
  • Przekładem, który ma dokładnie ten sam cel komunikacyjny co oryginał.
  • Przekładem opartym na adaptacji kulturowej, gdzie funkcja jest nadrzędna. (correct)
  • Dążeniem do zachowania dosłownego znaczenia każdego słowa.

    • Który z przykładów najlepiej ilustruje ekwiwalencję dynamiczną?

    <p>Użycie słowa 'ryba' dla Eskimosów jako ekwiwalentu słowa 'chleb' w innych kulturach.</p> Signup and view all the answers

    Która z poniższych opcji NIE jest wymieniona jako przykład podejścia do przekładu w tekście?

    <p>Przekład oparty na tłumaczeniu wierszem na wiersz.</p> Signup and view all the answers

    Która z poniższych teorii przekładu koncentruje się na analizie rzeczywistych aktów przekładu?

    <p>Teoria deskryptywna</p> Signup and view all the answers

    Który typ przekładu według Jacobsona polega na interpretacji znaków jednego języka za pomocą znaków innego języka?

    <p>Przekład interlingwistyczny</p> Signup and view all the answers

    Zgodnie z teorią interpretacyjną, proces tłumaczenia jest procesem:

    <p>Trójkątnym, z języka źródłowego do sensu, a następnie z sensu do języka docelowego.</p> Signup and view all the answers

    Które z poniższych stwierdzeń najlepiej opisuje założenia teorii komunikacyjnej w kontekście tłumaczenia?

    <p>Tłumaczenie to akt komunikacji, gdzie ważna jest informacja i funkcja, a nie elementy leksykalne.</p> Signup and view all the answers

    W schemacie komunikacji Jacobsona, kto jest pierwszym odbiorcą komunikatu w procesie tłumaczenia?

    <p>Tłumacz</p> Signup and view all the answers

    Który z poniższych elementów schematu komunikacji Jacobsona jest związany z potencjalnymi zakłóceniami w procesie tłumaczenia, szczególnie ustnego?

    <p>Sygnał i zakłócenia</p> Signup and view all the answers

    Co oznacza 'ekwiwalencja znaczeniowa' w kontekście teorii interpretacyjnej?

    <p>Przekazanie tej samej informacji przy użyciu różnych słów i struktur.</p> Signup and view all the answers

    Na czym polega koreferencyjność w kontekście przekładu?

    <p>Na odnoszeniu się różnych wyrażeń do tego samego desygnatu.</p> Signup and view all the answers

    Które medium jest wykorzystywane przy tłumaczeniu pisemnym?

    <p>Przekaz graficzny</p> Signup and view all the answers

    Co oznacza 'względność' w kontekście podobieństwa między tekstami?

    <p>Teksty są podobne pod pewnymi, określonymi aspektami.</p> Signup and view all the answers

    Która z poniższych opcji najlepiej opisuje ekwiwalencję formalną?

    <p>Przekład, gdzie istotna jest warstwa fonetyczna tekstu (np. w poezji).</p> Signup and view all the answers

    Na czym polega idiomatyczność w kontekście tłumaczeń międzyjęzykowych?

    <p>Na specyficznym sposobie mówienia charakterystycznym dla danej kultury i języka.</p> Signup and view all the answers

    Co to jest leksyka bezekwiwalentowa?

    <p>Słowa i zwroty nieposiadające bezpośrednich odpowiedników w języku docelowym.</p> Signup and view all the answers

    Jakie mogą być przyczyny trudności w tłumaczeniu, zwane nieprzekładalnością?

    <p>Różnice systemowe między językami i odmienne kategoryzacje rzeczywistości.</p> Signup and view all the answers

    Które z wymienionych pojęć jest powiązane z hipotezą Sapira-Whorfa?

    <p>Prawo relatywizmu językowego.</p> Signup and view all the answers

    Jak hipoteza Sapira-Whorfa wpływa na proces tłumaczenia?

    <p>Wpływa na trudność tłumaczenia, z powodu różnych sposobów postrzegania świata.</p> Signup and view all the answers

    Jak różni się sposób przekazywania komunikatów między językiem a a językiem b?

    <p>Może się różnić w zależności od kontekstu.</p> Signup and view all the answers

    Co oznacza termin 'idiomatyczność' w kontekście przekładu?

    <p>To sposoby formułowania myśli charakterystyczne dla danej kultury.</p> Signup and view all the answers

    Która z poniższych definicji najlepiej opisuje ekwiwalent zerowy?

    <p>To brak odpowiednika jednowyrazowego po jednej ze stron tekstu.</p> Signup and view all the answers

    Jakie są przyczyny powstawania ekwiwalentów zerowych?

    <p>Przyczyny gramatyczne, semantyczne oraz pragmatyczne.</p> Signup and view all the answers

    W jaki sposób czasowniki przedrostkowe w językach słowiańskich mogą wpływać na przekład w językach romańskich?

    <p>Mogą być trudne do zrozumienia w kontekście romanicznym.</p> Signup and view all the answers

    Jak różnice gramatyczne mogą wpływać na tłumaczenie czasowników przedrostkowych?

    <p>Mogą spowodować powstanie nowych jednostek, które nie istnieją w oryginale.</p> Signup and view all the answers

    Jakie zjawiska pragmatyczne mogą wpływać na tłumaczenie?

    <p>Sposób redakcji tekstu oraz potrzeba doprecyzowania myśli.</p> Signup and view all the answers

    Które z poniższych zdań najlepiej przedstawia związek między idiomatycznością a przekładem?

    <p>Idiomatyczność może utrudniać przekład ze względu na specyfikę gramatyczną i kulturową.</p> Signup and view all the answers

    Jakie jest główne założenie egzotyzacji w przekładzie?

    <p>Zachowanie obcości w tłumaczeniu.</p> Signup and view all the answers

    Czym jest udomowienie w kontekście przekładu?

    <p>Usunięciem trudnych elementów obcojęzycznych.</p> Signup and view all the answers

    Co to jest identyczność semiczna?

    <p>Zbiory są równe pod względem komponentów semantycznych.</p> Signup and view all the answers

    Która z poniższych opcji najlepiej opisuje rozdzielność semiczną?

    <p>Oba elementy mają różne komponenty semantyczne.</p> Signup and view all the answers

    Co oznacza przecięcie semiczne w relacjach semantycznych?

    <p>Oba elementy mają tylko część wspólnych komponentów.</p> Signup and view all the answers

    Jakie komponenty charakteryzują udomowienie tłumaczenia przykładu "Kubuś Puchatek"?

    <p>Usunięcie trudnych do zrozumienia części tekstu.</p> Signup and view all the answers

    Która z poniższych cech najlepiej oddaje pojęcie inkluzji semicznej?

    <p>Jedna sema zawiera się w zbiorze drugiego pod względem znaczenia.</p> Signup and view all the answers

    Jakie znaczenie ma sytuacja komunikacyjna w kontekście przekładu?

    <p>Sytuacja komunikacyjna pomaga w rozumieniu przekazywanych informacji.</p> Signup and view all the answers

    Które z poniższych stwierdzeń najlepiej oddaje ideę jednostki przekładu, jak przedstawiono ją w tekście?

    <p>Jednostka przekładu jest subiektywna i zależy od doświadczenia tłumacza.</p> Signup and view all the answers

    Co najlepiej charakteryzuje nadtłumaczenie, jak przedstawiono je w tekście?

    <p>Nadtłumaczenie to dodanie do tekstu informacji, które nie są obecne w oryginale.</p> Signup and view all the answers

    Co najlepiej odróżnia ekwiwalencję przekładową od ekwiwalencji na poziomie języka?

    <p>Ekwiwalencja przekładowa dotyczy relacji między tekstami, podczas gdy ekwiwalencja na poziomie języka dotyczy relacji między językami.</p> Signup and view all the answers

    Które z poniższych przykładów najlepiej ilustruje ekwiwalencję logiczną, jak przedstawiono ją w tekście?

    <p>„Warszawa jest stolicą Polski” jest ekwiwalentne logicznie do „Wtorek jest drugim dniem tygodnia”.</p> Signup and view all the answers

    Co najlepiej opisuje relację między ekwiwalencją logiczną a ekwiwalencją przekładową?

    <p>Ekwiwalencja przekładowa jest bardziej złożona niż ekwiwalencja logiczna i uwzględnia kontekst.</p> Signup and view all the answers

    Które z poniższych kryteriów NIE JEST wymienione w tekście jako kryterium definicyjne ekwiwalencji?

    <p>Współzależność</p> Signup and view all the answers

    Które z poniższych stwierdzeń najlepiej opisuje referenta, jak przedstawiono go w tekście?

    <p>Referent to obiekt, do którego odnosi się słowo lub tekst.</p> Signup and view all the answers

    W tekście Catherine Kerbat-Orecchioni jest krytykowana za:

    <p>Brak interakcji werbalnej podczas tłumaczeń.</p> Signup and view all the answers

    Study Notes

    Teoria przekładu

    • Przekład to transfer informacji i relacja tekstowa, będący środkiem wymiany i przyswajania osiągnięć kulturowych różnych narodów (Klemensiewicz). To forma pośrednictwa międzyjęzykowego (Ladmiral).
    • Przekład ma mieć taką samą wartość redakcyjną jak oryginał i przekazywać dokładnie takie same informacje (koreferencyjność).
    • Informacje mogą być bezpośrednie lub pośrednie.
    • Przekład powinien mieć ten sam cel komunikacyjny jak oryginał (np. nekrolog).
    • Przekład może być dosłowny (np. Biblia) lub wolny/swobodny.
    • Istnieją różne popularne przekłady, takie jak Wulgata.

    Ekwiwalencja dynamiczna

    • Ekwiwalencja dynamiczna to pojęcie pochodzące od Eugeniusza Nidy.
    • Poprawne przełożenie ukazuje kulturowe różnice (np. chleb i ryba dla Eskimosów).
    • Ekwiwalent funkcjonalny oddaje funkcję, a nie znaczenie.

    Teorie przekładu

    • Teoria przekładu to system zasad przekładu.
    • Istnieją teorie preskryptywne (mówiące jak tłumaczyć) i deskryptywne (analizujące rzeczywisty przekład).
    • Istnieją teorie przekładu wg Jacosona: endolingwistyczna, interlingwistyczna, semiotyczna.
    • Inna ważna teoria to interpretacyjna (Selskovitch, Lederer) - tłumaczenie proces trójkątny.

    Schemat komunikacji Jacosona

    • Schemat komunikacji przedstawiający kanał komunikacji, nadawcę, odbiorcę, kod itp.
    • Istotny w kontekście procesu przekładu.

    Jednostka przekładu

    • Jednostka przekładu jest subiektywna, zależna od doświadczenia tłumacza.
    • Może być różna w zależności od tekstu.
    • Ogólny kontekst komunikacji jest istotny.

    Ekwiwalencja przekładowa

    • Ekwiwalencja przekładowa to relacja między tekstem źródłowym i docelowym.
    • Polega na odniesieniu do tego samego referenta.
    • Nie jest dana z góry, a odkrywana w trakcie procesu przekładu.

    Ekwiwalencja logiczna

    • Ekwiwalencja logiczna odnosi się do prawdziwych zdań, bez względu na ich treść.

    Kryteria ekwiwalencji

    • Koreferencyjność (odsłanie do tego samego referenta).
    • Względność (podobieństwa pod jakimś względem).
    • Relacja podobieństwa.

    Idiomatyczność

    • Idiomatyczność to specyficzny sposób wyrażania typowy dla danej kultury.
    • Może być trudna do przełożenia, ale trzeba ją zachować.

    Nieprzekładalność i leksyka bezekwiwalentowa

    • Nie chodzi o to, że nie sposób wszystkiego przełożyć.
    • Kłopot w tłumaczeniu może wynikać z różnic w systemach językowych, kulturach i postrzegania rzeczywistości.
    • Przykładowe trudności: różnice dotyczące systemów, trudność przełożenia słów, kłopoty z pojęciami.

    Egzotyzacja i udomowienie

    • Egzotyzacja: zachowanie obcości w tłumaczeniu, celem podkreślenia różnic kulturowych.
    • Udomowienie to dostosowanie przekładu do odbiorcy docelowego, aby był bardziej zrozumiały.

    Składnik semantyczny

    • Pojęcie ze strukturalizmu, pozwalające rozłożyć jednostki na mniejsze elementy w każdym języku.
    • Zróżnicowane sytuacje relacji: identyczność semiczna, przecięcie semiczne, inkluzja semiczna, rozdzielność semiczna.

    Przecięcie semiczne

    • Typ relacji semantycznych, oparty na wspólnych elementach semantycznych między słowami lub frazami w obu językach.

    Studying That Suits You

    Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

    Quiz Team

    Related Documents

    Translatoryka 2024/25 Kolokwium PDF

    Description

    Quiz ten zagłębia się w pojęcie przekładu oraz ekwiwalencji dynamicznej. Zawiera kluczowe zasady tłumaczenia, w tym różnice między teoriami preskryptywnymi a deskryptywnymi. Sprawdź swoją wiedzę na temat różnych rodzajów przekładów i ich funkcji kulturowych.

    More Like This

    Translation Theory Quiz
    5 questions

    Translation Theory Quiz

    LuxuriousEternity avatar
    LuxuriousEternity
    History of Translation Theory and Methods
    10 questions

    History of Translation Theory and Methods

    CongenialFluorine avatar
    CongenialFluorine
    Teoría de la transición epidemiológica
    17 questions

    Teoría de la transición epidemiológica

    FastestGrowingDenouement avatar
    FastestGrowingDenouement
    Demographic Transition Theory Overview
    32 questions

    Demographic Transition Theory Overview

    SereneHilbert avatar
    SereneHilbert
    Use Quizgecko on...
    Browser
    Open
    Browser
    Browser