Stan odmiany urzędowej języka polskiego

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Jaki język był oficjalnym językiem pisma w średniowieczu aż do 1543 roku?

Łacina (correct)

Polski

Francuski

Białoruski

Co miało miejsce w 1543 roku w odniesieniu do języka polskiego?

Wprowadzenie angielskiego jako języka pomocniczego

Przywrócenie łaciny jako języka urzędowego

Zniknięcie łaciny z dokumentów urzędowych

Uznanie języka polskiego za język państwowy (correct)

Jaką rolę pełnił język polski w sądownictwie do drugiej połowy XIV wieku?

Język używany w dyplomacji

Język zrozumiały tylko dla elit

Język pomocniczy (correct)

Język główny w dokumentach

Jakie zmiany miały miejsce w języku polskim w związku z rozwojem kodyfikacji w XVI wieku?

Rozbudowa terminologii prawnej poprzez przyswajanie nazw łacińskich (A) Signup and view all the answers

Jakie zjawisko miało miejsce w praktyce ustawodawczej pod koniec XVI wieku?

Zespalanie elementów polskiego i łacińskiego w wypowiedziach (D) Signup and view all the answers

Jakie zmiany zaszły w końcu XVII wieku w kontekście języka prawniczego?

Spadek znaczenia niezrozumiałego żargonu prawniczego (B) Signup and view all the answers

Jaka była sytuacja języka polskiego w XIX wieku?

Język polski spadł do roli pomocniczego języka urzędowego (C) Signup and view all the answers

Jaką funkcję pełnią kancelaryzmy w stylu urzędowym?

Zapewniają dyrektywność, bezosobowość i precyzję wypowiedzi. (D) Signup and view all the answers

Jakie zmiany dotknęły polszczyznę urzędową w latach 1945-1989?

Asymilacja pojęć i instytucji z ZSRR. (D) Signup and view all the answers

Jaki status zyskała polszczyzna w UE po 1989 roku?

Zyskała status jednego z oficjalnych języków UE. (D) Signup and view all the answers

Która cecha nie jest charakterystyczna dla stylu urzędowego?

Osobowe formy wyrażania emocji. (B) Signup and view all the answers

Co oznacza pojęcie 'brukselizmy' w kontekście języka urzędowego?

Zapożyczenia i neologizmy związane z członkostwem w UE. (C) Signup and view all the answers

Jakie są dwa podstawowe funkcje stylu urzędowego?

Perswazyjna i komunikatywna. (C) Signup and view all the answers

Jakie regulacje dotyczą używania języka polskiego w dokumentach urzędowych wprowadzono w 1999 roku?

Dbanie o poprawne używanie języka. (A) Signup and view all the answers

Co wyraża pojęcie 'neosemantyzmy' w kontekście języka urzędowego?

Wyrazy, które nabierają nowych znaczeń bez zmiany formy. (B) Signup and view all the answers

Jakie elementy składają się na skład kultury języka?

Poprawność, sprawność językowa, etyka słowa, estetyka słowa (A) Signup and view all the answers

Co oznacza norma wzorcowa w kontaktach oficjalnych?

Świadome użycie form wyrazowych i znajomość stylu językowego (D) Signup and view all the answers

Jakie są różnice między normą wzorcową a normą użytkową?

Norma użytkowa pozwala na swobodniejsze akcentowanie (A) Signup and view all the answers

Co charakteryzuje błędy zewnątrzjęzykowe?

Błędy ortograficzne i interpunkcyjne (C) Signup and view all the answers

Jakie są innowacje językowe?

Zmiany językowe, które są jednogłośnie zaakceptowane przez społeczność (B) Signup and view all the answers

Kiedy używa się przysłówka "przykładowo"?

Do wprowadzenia przykładów w wiadomościach (A) Signup and view all the answers

Który z poniższych jest poprawnym sformułowaniem w normie wzorcowej?

Opierać się na informacjach (C) Signup and view all the answers

Jakie wyrazy w tekstach urzędowych mogą być rzadkie w innych odmianach języka polskiego?

Dokonać, nabycie, w zakresie (B) Signup and view all the answers

Study Notes

Stan odmiany urzędowej języka

Stan odmiany języka zależy od czynników kontekstowych: zmian prawnych, politycznych, ekonomicznych i kulturowych.
Od XII wieku do 1543 roku, językiem oficjalnym w dokumentach pisanych była łacina. Jednak polką była używana w mowie i oficjalnych czynnościach sądowych, sejmowych i kancelarii królewskiej.
W dyplomacji używano łaciny.
Druga połowa XIV wieku - język polski wykorzystywany jako pomocniczy język sądowy.
Do 1543 roku język polski pełnił funkcję pomocniczą.
W 1543 roku język polski uznany za język urzędowy.
Królowie pozwolili na używanie języka polskiego w dokumentach sądowych i administracyjnych.
XVI wiek - wzrost znaczenia języka polskiego w piśmiennictwie.
Wzrost i doskonalenie terminologii prawnej polskiego języka, poprzez przejmowanie i adaptację terminów łacińskich.
XVI wiek: znaczące latynizowanie terminologii prawnej.

Język polski w okresie 1918-1989

Polska odzyskuje niepodległość - ujednolicenie języka i pojęć urzędowych.
Konstytucja: Język polski ogłoszony językiem państwowym.
Lata 1945-1989: Przerwanie rozwoju języka urzędowego.
Język polski podlegał ujednoliceniu i schematyzacji, będąc zbliżony do języka ZSRR.
Izolacja od wpływów zachodnich.

Język polski po 1989 roku

1989 r: Polska staje się członkiem UE - język polski jest jednym z oficjalnych języków UE.
Prace nad dostosowaniem polskiego prawa i instytucji do standardów UE.
Wprowadzenie nowej ustawy o języku polskim (1999).
Dbanie o poprawność języka, doskonałość użytkowników oraz przeciwdziałanie wulgaryzacji.
W tym okresie zauważalne są zapożyczenia i neologizmy z języka angielskiego.

Styl urzędowy

Styl urzędowy charakteryzuje się: dyrektywnością, bezosobowością, precyzyjnością, szablonowością i jednoznacznością.
Dominacja terminów z języka łacińskiego.

Innowacje językowe

Zmiany językowe, które zostały zaakceptowane ze względu na funkcjonalność i użyteczność.
Błędy językowe, które nie zostały zaakceptowane i nie zasługują na używanie w standardowym języku.

Błędy językowe

Błędy wewnątrzjęzykowe: fleksyjne, słowotwórcze, składniowe, fonetyczne, frazeologiczne i stylistyczne.
Błędy zewnątrzjęzykowe: ortograficzne, interpunkcyjne.

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Description

Quiz ten dotyczy stanu odmiany urzędowej języka polskiego w różnych kontekstach historycznych, z uwzględnieniem znaczenia łaciny oraz rozwoju języka polskiego jako języka urzędowego. Omówione zostaną kluczowe zmiany, jakie miały miejsce od XII wieku do okresu międzywojennego, a także adaptacja terminologii prawnej.