PSİ309 Endüstri ve Örgüt Psikolojisi Liderlik

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Lider için en elverişli durum nedir?

Görev odaklı olmamak

Liderin pozisyon gücünün yüksek olması (correct)

Üye ile kötü ilişkiler

Görevin yapılandırılmamış olması

Görev odaklı liderler hangi durumlarda daha başarılı olurlar?

Tüm durumlarda eşit başarı gösterirler

Her durumda başarılıdırlar

Sadece elverişli durumlarda

Çok elverişli veya çok elverişsiz durumlarda (correct)

Aşağıdakilerden hangisi liderin kaybedecek bir şeylerinin olmadığı durumlardan biri değildir?

Görevin yapılandırılmış olması (correct)

Yüksek pozisyon gücü

Çok elverişsiz durum

Çok elverişli durum

Liderin üye ile ilişkilerinin iyi olduğu durumun etkisi nedir?

İşin yapılmasını kolaylaştırır Signup and view all the answers

Görev odaklı liderlerin grup üzerinde nasıl bir etkisi vardır?

İşi yapmaya teşvik eder Signup and view all the answers

Liderin karar verme sürecindeki en temel rolü nedir?

Tek başına karar verici olmak Signup and view all the answers

Otokratik karar verme stratejisinin temel özelliği nedir?

Liderin yalnızca kendi bilgilerini kullanarak karar vermesi Signup and view all the answers

Bu teori hangi karar verme yöntemlerini önermektedir?

Farklı stratejilerle karar verme yöntemleri Signup and view all the answers

Grubun oybirliğine dayalı karar alma yönteminin avantajı nedir?

Kararların daha demokratik ve kabul edilebilir olması Signup and view all the answers

Karar verme sürecinde liderin kullanabileceği stratejiler nelerdir?

Çeşitli stratejilerden oluşan bir yelpaze Signup and view all the answers

Etkili liderliğin temelinde hangi iki unsurun birleşimi bulunur?

Görev odaklılık ve ilişki odaklılık Signup and view all the answers

Durumsallık teorilerine göre liderin etkililiği neye bağlıdır?

Liderin davranışı ile durum arasındaki etkileşime Signup and view all the answers

Durumsallık teorilerinin en önemli özelliklerinden biri nedir?

Farklı liderlik stillerinin bireyler üzerinde etkili olması Signup and view all the answers

Lider davranışlarının hangi iki boyutu arasındaki ikililik, liderlik teorileri için başlangıç noktasıdır?

Görev odaklılık ve ilişki odaklılık Signup and view all the answers

Etkili liderliğin belirlenmesinde hangi faktörler değerlendirilmez?

Liderin kişisel özellikleri Signup and view all the answers

Amaç-yol teorisine göre liderin temel işlevi nedir?

Gruba amaçlara ulaşması için yardım etmek Signup and view all the answers

Amaç-yol teorisi, lider davranışlarının hangi unsura bağlı olduğunu vurgular?

Görevlerin türüne ve çalışanların özelliklerine Signup and view all the answers

Amaç-yol teorisine göre, bir liderin grubun motivasyonunu artırma görevi neyi hedefler?

Çalışanların iş tatminini artırmak Signup and view all the answers

Amaç-yol teorisinde liderin rolü nedir?

Engelleri aşmak için kolaylaştırıcı olmak Signup and view all the answers

Amaç-yol teorisi çerçevesinde, liderin gruba sağladığı katkılar hangi amaca yöneliktir?

Amaçlara daha etkili ulaşmak Signup and view all the answers

Otokratik karar verme sürecinde liderin rolü nedir?

Astlardan bilgi toplar ve tek başına karar verir. Signup and view all the answers

Dönüştürücü liderlerin astlarına ilham vermesinin temel nedeni nedir?

Karizmatik özellikleri sayesinde motivasyon sağlamaları Signup and view all the answers

Danışmalı karar 1 ile Danışmalı karar 2 arasındaki temel fark nedir?

Danışmalı karar 1, astların görüşlerini alır, Danışmalı karar 2 ise grubun katkısını alır. Signup and view all the answers

Dönüştürücü liderlerin çalışanların yaratıcılığını artırma yöntemlerinden biri nedir?

Entelektüel uyarım sağlamak Signup and view all the answers

Grup kararı ile diğer karar verme türleri arasındaki en önemli fark nedir?

Grup kararı, bir grup olarak hep birlikte karar almak demektir. Signup and view all the answers

Bireysel değerlendirmenin önemi ne olarak tanımlanabilir?

Her çalışanın ilgi ve ihtiyaçlarına duyarlı yaklaşmak Signup and view all the answers

Danışmalı karar biçimlerinden hangisi liderin tek başına karar verdiği durumdur?

Danışmalı karar 2 Signup and view all the answers

Aşağıdakilerden hangisi danışmalı karar verme sürecinin bir parçası değildir?

Astların grup olarak karar vermesi. Signup and view all the answers

Dönüştürücü liderlik tarzının en belirgin özelliği nedir?

Astları ilham vererek motive etmek Signup and view all the answers

Dönüştürücü liderlerin çalışanları üzerinde yaratmak istediği etki nedir?

Motivasyon ve bağlılık sağlamak Signup and view all the answers

Study Notes

Dersin Adı ve Konusu

Dersin adı: PSİ309 Endüstri ve Örgüt Psikolojisi Liderlik
Dersin konusu: Liderlik teorileri ve uygulamaları

Konu Başlıkları

Liderlik nedir?
Evrensel liderlik teorileri
Davranışsal liderlik teorileri
Durumsal liderlik teorileri
Karizmatik ve dönüştürücü liderlik teorileri
Liderlik teorilerini karşılaştırma
Liderlik teorilerinin uygulamaları

1- Liderlik Nedir?

Bireyler grup ve örgütlerde çeşitli roller oynarlar, liderlik bunlardan biridir.
Lider, amaçlara ulaşmada gruplara yardım eden kişidir.
Liderin, unvanı veya pozisyonu olması gerekmez, grup üyeleri tarafından değer verilen niteliklere sahip kişiler de lider olabilir.

2- Evrensel Liderlik Teorileri

Etkili liderlerde ortak özellikler arar.
Büyük adam/kadın teorisi: Liderler doğuştan gelir.
Özellikler teorisi: Liderlerin ortak özellikleri araştırmıştır.

3- Davranışsal Liderlik Teorileri

Evrensel teorilerin yetersizliği, liderin etkinliğini davranışlarıyla ölçme ihtiyacını doğurur.
Ohio State ve Michigan Üniversiteleri araştırmaları etkili liderlerin davranışını inceledi.
Yapıyı harekete geçirme (görev odaklı davranış) ve kişiyi dikkate alma (ilişki odaklı davranış) iki önemli davranıştır.
Bu davranışların bağımsız olduğu sonucuna varıldı.

3.1- Ohio State Liderlik Araştırmaları

Liderlerin davranışlarını yapısal ve ilişkisel olarak ikiye ayırmıştır.

3.2- Michigan Üniversitesi Araştırmaları

Görev odaklı ve ilişki odaklı lider davranışlarının ayrı ayrı incelenmiştir.
Görev odaklı davranış başarılı liderlerin özelliğidir.
İlişki odaklı davranış başarılı liderlerin özelliğidir.
Lider davranışları durumla ilişkilidir.

4- Durumsal Liderlik Teorileri

Lider ve durumun etkileşimine odaklanır.
Lider davranışlarının durumun gereklerine göre değişebileceğini vurgular.

4.1- Fiedler'in Durumsallık Modeli

Liderin yönelimi (görev odaklı veya ilişki odaklı) ve durumun üç bileşeni (lider-üye ilişkileri, görevin yapısı ve pozisyonun gücü) etkileşimi araştırmıştır.
Etkili liderlik tarzı durumun özelliklerine bağlıdır.

4.2- Amaç-Yol Teorisi

Liderin işlevi, gruba amaçlarına ulaşmak için yardımcı olmaktır.
Lider-grup ilişkisinin farklı biçimleri (yönlendirici, destekleyici, başarıya odaklı, katılımcı) mevcuttur.
Lider davranışının, görevin özelliği ve çalışanların deneyimi gibi faktörlere bağlı olabileceğine vurgu yapmıştır.

4.3- Karar Verme Modeli

Liderin karar verme tarzları farklıdır (otokratik, danışmalı, grup kararı).
En uygun karar verme tarzı durumun özelliklerine bağlıdır.

4.4- Lider-Çalışan Modeli

Lider-çalışan ilişkisinin niteliği etkili liderliğin belirleyici faktörlerinden biridir.
Düşük veya yüksek nitelikli lider-çalışan ilişkisinin liderliğin performansı ve iş tatminini etkilediği vurgulanmıştır.

5- Karizmatik ve Dönüştürücü Liderlik Teorileri

Sırta dışı liderlere odaklanır.
Liderin izleyici üzerindeki etkisi ve ilham kaynağı olma özelliği analiz edilmiştir.

5.1 – Karizmatik Liderlik Teorisi

Karizmatik liderler amaçları paylaşma ve çalışanlara güvenme gibi özelliklere sahiptir.

5.2 – Dönüştürücü Liderlik Teorisi

Lider, izleyicilerinin değerlerini, inançlarını ve tutumlarını değiştirmelidir.

6- Liderlik Teorilerini Karşılaştırma

Farklı teorilerin temel öğeleri ve uygulamaları karşılaştırılmıştır.

7- Liderlik Teorilerinin Uygulamaları

Liderlik eğitimleri, liderlerin becerilerini geliştirmeye yardımcı olur.
Eğitimlerde, liderlerin eksik oldukları davranış veya beceriler tanımlanmalı ve bunlar geliştirilmelidir.
Liderlerin sahip olmaları gereken farklı özellikler ve beceriler liste olarak verilmiştir.

Özet, Nasıl Etkili Lider Olunur?

Daha etkili iletişime sahip olunmalıdır.
Görev ve ilişkilere odaklanmak gerekir.

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Description

Bu quiz, endüstri ve örgüt psikolojisi dersinin liderlik teorileri ve uygulamaları konularını kapsamaktadır. Evrensel, davranışsal, durumsal ve karizmatik liderlik teorileri ile ilgili bilgilerinizi test edeceksiniz. Liderliğin ne olduğu ve teorilerin uygulamaları hakkında sorular içermektedir.