Populasyon Genetiği Quiz
36 Questions
3 Views

Choose a study mode

Play Quiz
Study Flashcards
Spaced Repetition
Chat to Lesson

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Populasyon genetiği nedir?

Genetik, nesiller boyunca benzerlik ve farklılıkları inceleyen bir bilim dalıdır. Kalıtım ve çevrenin etkileşimiyle gerçekleşir.

Genetik materyalin özellikleri nelerdir?

Replikasyon, Bilgi Aktarımı, Ekspresyon.

Gen nedir?

Kalıtsal birim, nesilden nesile aktarılır.

Wild-tip allel nedir?

<p>Doğada en yaygın rastlanan allel.</p> Signup and view all the answers

Mutant allel nedir?

<p>Normal allelin DNA dizisinde kalıcı değişiklik taşıyan allel.</p> Signup and view all the answers

Homozigot nedir?

<p>Homolog kromozomlar üzerinde belli bir lokusta aynı alleleri taşıyan kişi veya genotiptir. Örnek: AA, aa</p> Signup and view all the answers

Populasyon nedir?

<p>Aynı türe ait, gen alışverişi yapabilen bireyler topluluğu.</p> Signup and view all the answers

Gen havuzu nedir?

<p>Bir populasyondaki tüm genetik bilgi. Belli bir lokusta yer alan genin, populasyonda bulunan bütün allellerini içerir.</p> Signup and view all the answers

Gen sıklığı nedir?

<p>Bir allelin populasyondaki yüzdesi</p> Signup and view all the answers

Populasyon genetiği neyi inceler?

<p>Genlerin populasyondaki dağılımını, gen ve genotip frekanslarının korunmasını ve değişimini inceler.</p> Signup and view all the answers

Genetik çeşitlilik nedir?

<p>Bireyler arasındaki kalıtsal varyasyonlar.</p> Signup and view all the answers

Mutasyonun nedenleri nelerdir?

<p>Tümü (A)</p> Signup and view all the answers

Kendiliğinden mutasyonlar nelerdir?

<p>Nokta mutasyonları, mayoz sırasında eşit olmayan krossing-over, replikasyon sırasında polimerazın kayması, kromozom mutasyonları</p> Signup and view all the answers

Radyasyonun DNA'ya etkisi nedir?

<p>İyonize radyasyonun DNA'ya etkisi.</p> Signup and view all the answers

Kimyasal/Kirliliğin DNA'ya etkisi nedir?

<p>Çevresel faktörlerin DNA'ya zararı.</p> Signup and view all the answers

Populasyonda varyasyona neden olan faktörler nelerdir?

<p>Tümü (A)</p> Signup and view all the answers

Krossing-over nedir?

<p>Mayozda kromozomlar arası parça değişimi.</p> Signup and view all the answers

Rekombinasyon nedir?

<p>Farklı genlerin fertilizasyonla birleşmesi.</p> Signup and view all the answers

Bağımsız Dağılım nedir?

<p>Kromozomların bağımsız ayrılması.</p> Signup and view all the answers

Hardy-Weinberg Kuralı nedir?

<p>1908'de geliştirilen, gen (alel) sıklıklarını hesaplamak için kullanılan formül.</p> Signup and view all the answers

Hardy-Weinberg Kuralının formülü nedir?

<p>Her ikisi de (C)</p> Signup and view all the answers

Hardy-Weinberg denge durumu için koşullar nelerdir?

<p>Büyük Populasyon, Rastgele Evlilik, Seçilim Yok, Değişim Faktörleri Yok.</p> Signup and view all the answers

Gen frekansını değiştiren faktörler nelerdir?

<p>Tümü (F)</p> Signup and view all the answers

Doğal seleksiyon çeşitleri nelerdir?

<p>Tümü (A)</p> Signup and view all the answers

Denge Kurucu Seleksiyon nedir?

<p>Populasyonda ortalama değere yakın olanların ekstrem değerlere göre daha çok yaşama şansının olmasıdır (heterozigot avantajı).</p> Signup and view all the answers

Yönlendirici Seleksiyon nedir?

<p>Populasyonda mevcut varyasyonların uç değerlerden birisinin daha iyi yaşama şansına sahip olmasıdır (dominant mutant allelin seçilimi; Örn; antibiyotiklere dirençli olma</p> Signup and view all the answers

Bölücü Seleksiyon nedir?

<p>Bir populasyonda ekstrem değerlere sahip fenotiplerinseçilmesidir. Örn; Kuş ve memelilerdeki seksüel/eşeysel dimorfizm.</p> Signup and view all the answers

Heterozigot avantajı nedir?

<p>Bazı durumlarda heterozigot taşıyıcılar diğer genotiplere göre avantajlıdır.</p> Signup and view all the answers

Heterozigot avantajı hangi durumlarda görülür?

<p>Tümü (B)</p> Signup and view all the answers

Yönlendirici Seleksiyon'un bir örneği nedir?

<p>Endüstriyel melanism örneği.</p> Signup and view all the answers

Seksüel/Eşeysel Dimorfizm (bölücü) nedir?

<p>Aynı türün erkek ve dişi bireyleri arasındaki belirgin farklılıklar.</p> Signup and view all the answers

Gen Akımı (Göç) nedir?

<p>Organizmaların göçüyle oluşan genetik materyal taşınması.</p> Signup and view all the answers

Kurucu Etkisi (Founder Effect) nedir?

<p>Küçük bir grubun yeni bir populasyon oluşturması.</p> Signup and view all the answers

Amish Topluluğu, Kurucu Etkisi'nin hangi hastalığıyla ilgili örnektir?

<p>Ellis-van Crevald sendromu.</p> Signup and view all the answers

Genetik Kayma nedir?

<p>Küçük populasyonlarda allel frekanslarındaki rastgele değişimler.</p> Signup and view all the answers

Populasyon Genetiğinin Önemi nedir?

<p>Tümü (C)</p> Signup and view all the answers

Flashcards

Genetik

Benzerlik ve farklılıkları inceleyen bir bilim dalı. Kalıtım ve çevrenin etkileşimiyle gerçekleşir.

Replikasyon

Genetik materyalin kendini kopyalaması.

Bilgi Aktarımı

Genetik bilginin nesilden nesile geçişi.

Ekspresyon

Genetik bilginin ürüne dönüşmesi

Signup and view all the flashcards

Gen

Kalıtsal birim, nesilden nesile aktarılır.

Signup and view all the flashcards

Allel

Bir genin alternatif kopyası, örneğin A veya a alleli.

Signup and view all the flashcards

Wild-tip

Doğada en yaygın rastlanan allel.

Signup and view all the flashcards

Mutant Allel

Normal allelin DNA dizisinde kalıcı değişiklik taşıyan allel.

Signup and view all the flashcards

Homozigot

Homolog kromozomlar üzerinde belli bir lokusta aynı allelleri taşıyan kişi veya genotiptir. Örnek: AA, aa

Signup and view all the flashcards

Heterozigot

Homolog kromozomlar üzerinde belli bir lokusta iki farklı allel taşıyan kişi veya genotiptir. Örnek: Aa, Ss

Signup and view all the flashcards

Populasyon

Aynı türe ait, gen alışverişi yapabilen bireyler topluluğu.

Signup and view all the flashcards

Gen Havuzu

Bir populasyondaki tüm genetik bilgi. Belli bir lokusta yer alan genin, populasyonda bulunan bütün alellerini içerir.

Signup and view all the flashcards

Gen Sıklığı

Bir allelin populasyondaki yüzdesi.

Signup and view all the flashcards

Populasyon Genetiği

Genlerin populasyondaki dağılımını, gen ve genotip frekanslarının korunmasını ve değişimini inceler.

Signup and view all the flashcards

Mutasyon

Genetik yapıda meydana gelen, fenotipe etki edebilen değişim.

Signup and view all the flashcards

Varyasyon

Farklı allellerin fenotipik görünümü.

Signup and view all the flashcards

Genetik Çeşitlilik

Bireyler arasındaki kalıtsal varyasyonlar.

Signup and view all the flashcards

Kendiliğinden Mutasyon

Kendiliğinden meydana gelen mutasyonlar: nokta mutasyonları, mayoz sırasında eşit olmayan krossing-over, replikasyon sırasında polimerazın kayması, kromozom mutasyonları

Signup and view all the flashcards

Radyasyon Mutasyon

İyonize radyasyonun DNA'ya etkisi.

Signup and view all the flashcards

Kimyasal/Kirlilik Mutasyon

Çevresel faktörlerin DNA'ya zararı.

Signup and view all the flashcards

Krossing-over

Mayozda kromozomlar arası parça değişimi.

Signup and view all the flashcards

Bağımsız Dağılım

Kromozomların bağımsız ayrılması.

Signup and view all the flashcards

Rekombinasyon

Farklı genlerin fertilizasyonla birleşmesi.

Signup and view all the flashcards

SNP

Tek nükleotid polimorfizmleri. Gen dizilerindeki tek baz değişiklikleri.

Signup and view all the flashcards

Hardy-Weinberg Kuralı

Gen (alel) sıklıklarını hesaplamak için kullanılan formül. 1908'de geliştirildi.

Signup and view all the flashcards

p

Dominant allel sıklığı.

Signup and view all the flashcards

q

Resesif allel sıklığı.

Signup and view all the flashcards

Otozomal Resesif Genlerin Sıklığı

Hardy-Weinberg kuralı kullanılarak hesaplanır. F1 dölündeki allel sıklıkları bir sonraki F2 kuşağında da aynı kalacaktır.

Signup and view all the flashcards

Cinsiyet Kromozomuna Bağlı Genlerin Sıklığı (Erkeklerde)

Erkeklerde, tek X kromozomunun bulunması nedeniyle (hemizigot ), hastalık (fenotip) sıklığı alel sıklığına eşittir.

Signup and view all the flashcards

Cinsiyet Kromozomuna Bağlı Genlerin Sıklığı (Kadınlarda)

Kadınlarda taşıyıcı sıklığı = 2pq

Signup and view all the flashcards

Populasyonun Dengesinin Test Edilmesi

Hardy-Weinberg kanunu ile test edilir. 1. Allel Frekanslarını Bul, 2. Genotip Frekanslarını Hesapla, 3. Karşılaştır.

Signup and view all the flashcards

Hardy-Weinberg Dengesi İçin Koşullar

Büyük Populasyon, Rastgele Evlilik, Seçilim Yok, Değişim Faktörleri Yok.

Signup and view all the flashcards

Gen Frekansını Değiştiren Faktörler

Mutasyon, Doğal Seleksiyon, Göç, Genetik Sürüklenme.

Signup and view all the flashcards

Yönlendirici Seleksiyon

Populasyonda mevcut varyasyonların uç değerlerden birisinin daha iyi yaşama şansına sahip olmasıdır (dominant mutant allelin seçilimi; Örn; antibiyotiklere dirençli olma)

Signup and view all the flashcards

Denge Kurucu Seleksiyon

Populasyonda ortalama değere yakın olanların ekstrem değerlere göre daha çok yaşama şansının olmasıdır (heterozigot avantajı).

Signup and view all the flashcards

Bölücü Seleksiyon

Bir populasyonda ekstrem değerlere sahip fenotiplerin seçilmesidir. Örn; Kuş ve memelilerdeki seksüel/eşeysel dimorfizm.

Signup and view all the flashcards

Heterozigot Avantajı

Bazı durumlarda heterozigot taşıyıcılar diğer genotiplere göre avantajlıdır.

Signup and view all the flashcards

Gen Akımı (Göç)

Organizmaların göçüyle oluşan genetik materyal taşınması.

Signup and view all the flashcards

Kurucu Etkisi (Founder Effect)

Küçük bir grubun yeni bir populasyon oluşturması.

Signup and view all the flashcards

Genetik Kayma

Küçük populasyonlarda allel frekanslarındaki rastgele değişimler.

Signup and view all the flashcards

Populasyon Genetiğinin Önemi

Evrim Çalışmaları, Hastalık Araştırmaları, Biyoçeşitlilik, Tarım ve Hayvancılık

Signup and view all the flashcards

Study Notes

Populasyon Genetiği

  • Genetik, nesiller boyunca benzerlik ve farklılıkları inceleyen bir bilim dalıdır.
  • Kalıtım ve çevrenin etkileşimiyle gerçekleşir.

Genetik Materyalin Özellikleri

  • Replikasyon: Genetik materyalin kendini kopyalamasıdır.
  • Bilgi Aktarımı: Genetik bilginin nesilden nesile aktarımıdır.
  • Ekspresyon: Genetik bilginin ürüne dönüşmesidir.
  • 2000'lerde genom projesinde sadece proteine dönüşebilir bölümün incelenmesi bitmiştir.
  • 2022'de biten proje ise junk bölüm de dahil incelenmiş halidir.
  • Sonuç, sentromer/telo bölgedeki bilgi aktarımıdır.

Temel Genetik Kavramlar

  • Gen: Kalıtsal birim, nesilden nesile geçer.
  • Allel: Bir genin alternatif kopyası (örneğin A veya a).
  • Wild-tip: Doğada en yaygın rastlanan allel.
  • Mutant allel: Normal allelden kalıcı değişiklik taşıyan allel.

Homozigot ve Heterozigot

  • Homozigot: Homolog kromozomlar üzerinde aynı allellere sahip olan genotiptir (örnek: AA, aa).
  • Heterozigot: Homolog kromozomlar üzerinde farklı allellere sahip olan genotiptir (örnek: Aa, Ss).

Populasyon ve Gen Havuzu

  • Populasyon: Aynı türe ait, gen alışverişi yapabilen bireyler topluluğu.
  • Gen Havuzu: Bir populasyondaki tüm genetik bilgi, belli bir lokusta bulunan bütün aleller.
  • Gen Sıklığı: Bir allelin populasyondaki yüzdesi.

Populasyon Genetiği (Ayrıntılar)

  • Genlerin populasyondaki dağılımını, gen ve genotip frekanslarının korunmasını ve değişimini inceler.
  • Araçlar: Gen Dağılımı, Frekans Analizi ve Genetik Değişim.

Mutasyon ve Varyasyon

  • Mutasyon: Genetik yapıda meydana gelen, fenotipe etki edebilen değişim.
  • Varyasyon: Farklı allellerin fenotipik görünümü.
  • Genetik Çeşitlilik: Bireyler arasındaki kalıtsal varyasyonlar.

Mutasyonun Nedenleri

  • Kendiliğinden: Nokta mutasyonları, mayoz sırasında eşit olmayan krossing-over, replikasyon sırasında polimeraz kayması, kromozom mutasyonları.
  • Radyasyon: İyonize radyasyonun DNA'ya etkisi.
  • Kimyasal/Kirlilik: Çevresel faktörlerin DNA'ya zararı (sigara, alkol vs.).

Populasyonda Varyasyona Neden Olan Faktörler

  • Krossing-over: Mayozda kromozomlar arası parça değişimi.
  • Rekombinasyon: Farklı genlerin fertilizasyonla birleşmesi.
  • Bağımsız Dağılım: Kromozomların bağımsız ayrılması.
  • SNP: Tek nükleotid polimorfizmleri.

Hardy-Weinberg Kuralı

  • 1908'de geliştirilen, gen (alel) sıklıklarını hesaplamak için kullanılan formül.
  • Formül: p² + 2pq + q² = 1 (p: Dominant allel sıklığı, q: Resesif allel sıklığı)

Hardy-Weinberg Kuralının Uygulanması

  • Genotip ve allel frekanslarını hesaplamak için kullanılır.

Bir Populasyonun Genetik Kompozisyonu

  • Populasyonun gen havuzunun kantitatif olarak tanımlanması gerekir.
  • Heterozigotların sıklığı (dominant allel sıklıgı x resesif allel sıklığı) * 2'dir.

Genotip Frekanslarının Hesaplanması

  • Belirli genotipleri taşıyan birey sayısını, toplam birey sayısına bölerek hesaplanır.

Allel Frekanslarının Hesaplanması

  • Genotip sayılarından veya genotip frekanslarından hesaplanabilir.

Ortaklaşa Dominantlık (Ko-dominantlık)

  • Her iki alelin ekspresyonu, diğerinin varlığına rağmen saptanır. Hemizigotlarda hastalık alel sıklığına eşittir.

Oto-zomal Resesif Genlerin Sıklığı

  • Hardy-Weinberg kuralı kullanılarak hesaplanır (q² = hastalık sıklığı). Taşıyıcı sıklığı 2pq'dır.

Cinsiyet Kromozomuna Bağlı Genlerin Sıklığı

  • Erkeklerde, hastalık sıklığı alel sıklığına eşittir.
  • Kadınlarda, taşıyıcı sıklığı 2pq'dır.

Populasyonun Dengesinin Testi

  • Hardy-Weinberg kanunuyla yapılır.
  • Allel frekanslarının hesaplanması.
  • Beklenen genotip frekanslarının hesaplanması.
  • Gözlenen ve beklenen frekansların karşılaştırılması.

Hardy-Weinberg Dengesi İçin Koşullar

  • Büyük populasyon (örneklem hataları önemsiz).
  • Rastgele evlilik (evlenmeler rastgele).
  • Seçilim yok (hiçbir genotipin üstünlüğü yok).
  • Değişim faktörleri yok (mutasyon, göç ve genetik sürüklenme).

Gen Frekansını Değiştiren Faktörler

  • Mutasyon, Doğal Seleksiyon, Göç, Genetik Sürüklenme, Rastgele olmayan evlilikler, akraba evliliği.

Doğal Seleksiyon Çeşitleri

  • Denge Kurucu Seleksiyon (heterozigot avantaj)
  • Yönlendirici Seleksiyon (ekstrem değerlere sahip fenotiplerin seçimi).
  • Bölücü Seleksiyon (populasyonda ekstrem değerlere sahip fenotiplerin seçimi).

Heterozigot Avantajı

  • Bazı durumlarda, heterozigot taşıyıcılar diğer genotiplere göre avantajlıdır (örnekler: Orak hücre anemisi, Tay-Sachs, Kistik fibrozis).

Yönlendirici Seleksiyon: Biston betularia

  • Endüstriyel melanizm örneği olarak verilir.

Seksüel/Eşeysel Dimorfizm

  • Aynı türün erkek ve dişi bireyleri arasındaki belirgin farklılıklar.

Gen Akımı (Göç)

  • Organizmaların göçü ile genetik akış değişimi.
  • Populasyonlar arasındaki gen akışı.

Kurucu Etkisi (Founder Effect)

  • Küçük bir grubun yeni bir popülasyon oluşturması.
  • Göç, izolasyon ve genetik darboğaz ile karakterize.

Amish Topluluğu Örneği

  • Ellis-van Creveld sendromunun kurucu etkisi örneği.
  • Göç, izolasyon ve akraba evliliği ile karakterize.

Genetik Kayma

  • Küçük populasyonlarda allel frekanslarındaki rastgele değişimler.
  • Sınırlı gen havuzuna sahip küçük populasyonlarda daha büyük etkiler yaratabilir.

Populasyon Genetiğinin Önemi

  • Evrim Çalışmaları (türlerin zaman içindeki değişimi).
  • Hastalık Araştırmaları (populasyondaki hastalık dağılımı).
  • Biyoçeşitlilik (türlerin genetik çeşitliliğinin korunması).
  • Tarım ve Hayvancılık (verimli ırklar geliştirmek).

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Quiz Team

Related Documents

2025 Populasyon Genetiği PDF

Description

Bu quiz, genetik biliminin temel kavramlarını, genetik materyalin özelliklerini ve kalıtım süreçlerini kapsamaktadır. Genetik replikasyon, bilgi aktarımı ve genetik çeşitlilik gibi konular hakkında sorular içermektedir.

More Like This

Use Quizgecko on...
Browser
Browser