Орфография морфология: Словообразование

Орфография морфология

Словообразование

Определение: Процесс создания новых слов из уже существующих с использованием морфем.
Морфемы:
- Корни: Основа слова, содержащая его основное значение.
- Приставки: Добавляются к началу слова, изменяя его смысл (например, "пере-", "под-").
- Суффиксы: Добавляются к корню, изменяя или уточняя значение слова (например, "-ик", "-ость").
- Постфиксы: Например, окончания в склонении существительных или спряжении глаголов.
Типы словообразования:
- Прямое: Образование слов путем добавления аффиксов (например, "учитель" от "учить").
- Косвенное: Сложение или конверсия (например, "стол" и "стулья" могут служить основами для сложных слов).
Словосложение: Образование новых слов путем соединения двух и более основ (например, "самолет" от "сам" + "летать").

Лексическое значение

Определение: Значение слова, определяющее его употребление в языке.
Типы значений:
- Лексическое: Основное значение слова, описывающее его сущность.
- Переносное: Значение, образованное на основе ассоциаций и метафор (например, "дерево" как символ семьи).
- Многозначное: Слово, имеющее несколько значений (например, "кран" как санитарный прибор и как механизм).
Контекст: Значение слова может варьироваться в зависимости от его окружения (например, "бросить" может означать отменить, или физически кинуть что-то).
Антонимы и синонимы: Слова с противоположным или схожим значением, влияющие на выбор лексики в разных контекстах.

Орфография менен Морфология

Слово түзүү: Жаңы сөздөрдү учурдагы сөздөрдөн морфемдерди колдонуу менен түзүү процесси.
Морфемдер: Сөздөрдүн маанисин билдирген, бирок өзүнчө сөз катары колдонулбаган бөлүктөр.
- Түп: Сөздүн негизги маанисин камтыган бөлүгү.
- Кошумчалар: Түпкө кошулуп, сөздүн маанисин өзгөрткөн бөлүктөр.
  - Алдыңкы кошумчалар: Сөздүн башына кошулуп, маанисин өзгөртөт (мисалы, "пере-", "под-").
  - Арткы кошумчалар: Түпкө кошулуп, маанисин өзгөртөт же тактайт (мисалы, "-ик", "-ость").
  - Көмөкчү кошумчалар: Мисалы, атоочтордун же этиштердин жалганмалары.
Слово түзүүнүн түрлөрү:
- Түз: Кошумчаларды кошуу жолу менен сөздөрдү түзүү (мисалы, "учитель" "учить"тен).
- Кыйыр: Сөз биригүү же айлануу аркылуу түзүү (мисалы, "стол" жана "стулья" татаал сөздөр үчүн негиз болушу мүмкүн).
- Сөз биригүү: Эки же андан көп негизди бириктирип жаңы сөздөрдү түзүү (мисалы, "самолет" "сам" + "летать" дан).

Лексикалык маани

Аныктама: Тилдеги колдонулушун аныктаган сөздүн мааниси.
Маанинин түрлөрү:
- Лексикалык: Сөздүн негизги мааниси, анын маңызын сүрөттөйт.
- Метафоралык: Ассоциация жана метафоралар негизинде түзүлгөн маани (мисалы, "дерево" үй-бүлөнүн символу катары).
- Көп маанилүү: Бир нече мааниге ээ болгон сөз (мисалы, "кран" - сантехникалык аспап катары жана механизм катары ).
- Контекст: Сөздүн мааниси анын айланасындагы чөйрөгө жараша өзгөрөт (мисалы, "бросить" жоюу же физикалык нерсени ыргытуу дегенди билдириши мүмкүн).
- Антонимдер жана синонимдер: Ар кандай контексттерде лексиканы тандоого таасир эткен карама-каршы же окшош маанидеги сөздөр.