Podcast
Questions and Answers
Welke ontwikkelingsstoornissen worden bij volwassenen onderscheiden?
Welke ontwikkelingsstoornissen worden bij volwassenen onderscheiden?
Wat is essentieel voor het diagnosticeren van ontwikkelingsstoornissen bij volwassenen?
Wat is essentieel voor het diagnosticeren van ontwikkelingsstoornissen bij volwassenen?
Welke van de volgende symptomen moet worden onderzocht in een systematisch interview?
Welke van de volgende symptomen moet worden onderzocht in een systematisch interview?
Wat moet bij twijfel over een ontwikkelingsstoornis worden opgenomen?
Wat moet bij twijfel over een ontwikkelingsstoornis worden opgenomen?
Signup and view all the answers
Welke stoornis moet ADHD onderscheiden worden van?
Welke stoornis moet ADHD onderscheiden worden van?
Signup and view all the answers
Welke informatie kan nuttig zijn bij het verkrijgen van informatie over de patiënt in de kindertijd?
Welke informatie kan nuttig zijn bij het verkrijgen van informatie over de patiënt in de kindertijd?
Signup and view all the answers
Wat kenmerkt autismespectrumstoornis (ASS) het meest?
Wat kenmerkt autismespectrumstoornis (ASS) het meest?
Signup and view all the answers
Wat is een symptoom van de stoornis van Gilles de la Tourette?
Wat is een symptoom van de stoornis van Gilles de la Tourette?
Signup and view all the answers
Wat is de prevalentie van ADHD bij volwassenen?
Wat is de prevalentie van ADHD bij volwassenen?
Signup and view all the answers
Welke behandelingen zijn effectief voor ADHD en ticstoornissen?
Welke behandelingen zijn effectief voor ADHD en ticstoornissen?
Signup and view all the answers
Wat gebeurt er meestal met hyperactiviteit en impulsiviteit bij ADHD naarmate men ouder wordt?
Wat gebeurt er meestal met hyperactiviteit en impulsiviteit bij ADHD naarmate men ouder wordt?
Signup and view all the answers
Welke van de volgende stoornissen heeft een prevalentie van 1%?
Welke van de volgende stoornissen heeft een prevalentie van 1%?
Signup and view all the answers
Wat is een belangrijk kenmerk van psycho-educatie voor patiënten met ontwikkelingsstoornissen?
Wat is een belangrijk kenmerk van psycho-educatie voor patiënten met ontwikkelingsstoornissen?
Signup and view all the answers
Welke ontwikkelingsstoornis heeft de hoogste mate van persistente symptomen in de volwassenheid?
Welke ontwikkelingsstoornis heeft de hoogste mate van persistente symptomen in de volwassenheid?
Signup and view all the answers
Wat is een kenmerk van volwassenen met een autismespectrumstoornis?
Wat is een kenmerk van volwassenen met een autismespectrumstoornis?
Signup and view all the answers
Wat gebeurt er tot 70% van de tijd met ticstoornissen in de adolescentie?
Wat gebeurt er tot 70% van de tijd met ticstoornissen in de adolescentie?
Signup and view all the answers
Wat kunnen bij volwassenen met ontwikkelingsstoornissen de gevolgen zijn van hogere eisen in volwassenheid?
Wat kunnen bij volwassenen met ontwikkelingsstoornissen de gevolgen zijn van hogere eisen in volwassenheid?
Signup and view all the answers
Wat is een veelvoorkomend kenmerk van comorbiditeit bij ontwikkelingsstoornissen?
Wat is een veelvoorkomend kenmerk van comorbiditeit bij ontwikkelingsstoornissen?
Signup and view all the answers
Hoe moet een psychiater omgaan met ontwikkelingsstoornissen bij volwassenen?
Hoe moet een psychiater omgaan met ontwikkelingsstoornissen bij volwassenen?
Signup and view all the answers
Wat is een belangrijk aspect van de differentiatie in diagnose bij ontwikkelingsstoornissen?
Wat is een belangrijk aspect van de differentiatie in diagnose bij ontwikkelingsstoornissen?
Signup and view all the answers
Wat wordt niet gezien als een symptomenkenmerk van autismespectrumstoornis?
Wat wordt niet gezien als een symptomenkenmerk van autismespectrumstoornis?
Signup and view all the answers
Welke stoornissen moeten worden uitgesloten bij het stellen van een diagnose voor ADHD?
Welke stoornissen moeten worden uitgesloten bij het stellen van een diagnose voor ADHD?
Signup and view all the answers
Wat is de geschatte prevalentie van autismespectrumstoornissen bij de algemene bevolking?
Wat is de geschatte prevalentie van autismespectrumstoornissen bij de algemene bevolking?
Signup and view all the answers
Welke verklaring kan in 15% van de gevallen worden gegeven voor autisme?
Welke verklaring kan in 15% van de gevallen worden gegeven voor autisme?
Signup and view all the answers
Wat is een typerend kenmerk van impulsiviteit bij ADHD?
Wat is een typerend kenmerk van impulsiviteit bij ADHD?
Signup and view all the answers
Wat is een bekend kenmerk dat voorkomt bij zowel ADHD als manie?
Wat is een bekend kenmerk dat voorkomt bij zowel ADHD als manie?
Signup and view all the answers
Wat wordt beschouwd als een belangrijk aspect van een autismespectrumstoornis in de vroege ontwikkeling?
Wat wordt beschouwd als een belangrijk aspect van een autismespectrumstoornis in de vroege ontwikkeling?
Signup and view all the answers
Welke soort tics moet onderscheiden worden van andere bewegingssymptomen?
Welke soort tics moet onderscheiden worden van andere bewegingssymptomen?
Signup and view all the answers
Wat is de verhouding van jongens versus meisjes met ADHD in de volwassen populatie?
Wat is de verhouding van jongens versus meisjes met ADHD in de volwassen populatie?
Signup and view all the answers
Welk van de volgende stoornissen heeft een prevalentie van ongeveer 1% bij jongeren?
Welk van de volgende stoornissen heeft een prevalentie van ongeveer 1% bij jongeren?
Signup and view all the answers
Wat is het percentage voorbijgaande tics bij schoolkinderen?
Wat is het percentage voorbijgaande tics bij schoolkinderen?
Signup and view all the answers
Bij welke van de volgende aandoeningen kan impulsiviteit ook optreden, naast ADHD?
Bij welke van de volgende aandoeningen kan impulsiviteit ook optreden, naast ADHD?
Signup and view all the answers
Wat moet worden gedifferentieerd van aandachtsproblemen bij ADHD?
Wat moet worden gedifferentieerd van aandachtsproblemen bij ADHD?
Signup and view all the answers
Welke van de volgende factoren zijn van invloed op de ontwikkeling van autisme?
Welke van de volgende factoren zijn van invloed op de ontwikkeling van autisme?
Signup and view all the answers
Wat is een van de belangrijkste uitdagingen bij het diagnosticeren van autismespectrumstoornissen?
Wat is een van de belangrijkste uitdagingen bij het diagnosticeren van autismespectrumstoornissen?
Signup and view all the answers
Wat is het doel van psycho-educatie bij autismespectrumstoornissen?
Wat is het doel van psycho-educatie bij autismespectrumstoornissen?
Signup and view all the answers
Welke rol speelt medicatie in de behandeling van autismespectrumstoornissen?
Welke rol speelt medicatie in de behandeling van autismespectrumstoornissen?
Signup and view all the answers
Wat zijn de belangrijkste componenten van de behandeling van ADHD bij volwassenen?
Wat zijn de belangrijkste componenten van de behandeling van ADHD bij volwassenen?
Signup and view all the answers
Welke medicatie is de eerste keuze bij de behandeling van ADHD?
Welke medicatie is de eerste keuze bij de behandeling van ADHD?
Signup and view all the answers
Wat is habit reversal training?
Wat is habit reversal training?
Signup and view all the answers
Wat gebeurt er tijdens exposure en responspreventie bij Gilles de la Tourette?
Wat gebeurt er tijdens exposure en responspreventie bij Gilles de la Tourette?
Signup and view all the answers
Welke medicatie wordt vaak voorgeschreven bij comorbiditeit van ADHD en tics?
Welke medicatie wordt vaak voorgeschreven bij comorbiditeit van ADHD en tics?
Signup and view all the answers
Wat is een belangrijk aspect van psychotherapie bij ADHD?
Wat is een belangrijk aspect van psychotherapie bij ADHD?
Signup and view all the answers
Wat is de rol van coaching bij de behandeling van ADHD?
Wat is de rol van coaching bij de behandeling van ADHD?
Signup and view all the answers
Wat is de functie van cognitieve gedragstherapie bij autismespectrumstoornissen?
Wat is de functie van cognitieve gedragstherapie bij autismespectrumstoornissen?
Signup and view all the answers
Welke medicatie kan worden voorgeschreven voor de behandeling van lichte tics?
Welke medicatie kan worden voorgeschreven voor de behandeling van lichte tics?
Signup and view all the answers
Waarom kunnen antipsychotica worden voorgeschreven bij ticstoornissen?
Waarom kunnen antipsychotica worden voorgeschreven bij ticstoornissen?
Signup and view all the answers
Wat Stelt de psycho-educatie voor ADHD te lezen aan de patiënt?
Wat Stelt de psycho-educatie voor ADHD te lezen aan de patiënt?
Signup and view all the answers
Wat is een kenmerk van beperkte sociaal-emotionele interactie bij autismespectrumstoornissen?
Wat is een kenmerk van beperkte sociaal-emotionele interactie bij autismespectrumstoornissen?
Signup and view all the answers
Welke van de volgende gedragingen kan wijzen op een autismespectrumstoornis?
Welke van de volgende gedragingen kan wijzen op een autismespectrumstoornis?
Signup and view all the answers
Hoe worden de symptomen van autismespectrumstoornis doorgaans gekarakteriseerd?
Hoe worden de symptomen van autismespectrumstoornis doorgaans gekarakteriseerd?
Signup and view all the answers
Wat typeert de mate van ernst van een autismespectrumstoornis?
Wat typeert de mate van ernst van een autismespectrumstoornis?
Signup and view all the answers
Wat is een voorbeeld van hyper- of hyporeactiviteit op zintuiglijke prikkels?
Wat is een voorbeeld van hyper- of hyporeactiviteit op zintuiglijke prikkels?
Signup and view all the answers
Wat is een veel voorkomend probleem bij de sociale (pragmatische) communicatiestoornis?
Wat is een veel voorkomend probleem bij de sociale (pragmatische) communicatiestoornis?
Signup and view all the answers
Welke aanpassing in communicatie kan moeilijk zijn voor iemand met een sociale communicatiestoornis?
Welke aanpassing in communicatie kan moeilijk zijn voor iemand met een sociale communicatiestoornis?
Signup and view all the answers
Wat kan een indicatie zijn van een gebrek aan fantasie bij personen met een autismespectrumstoornis?
Wat kan een indicatie zijn van een gebrek aan fantasie bij personen met een autismespectrumstoornis?
Signup and view all the answers
Welke van de volgende gedragingen is kenmerkend voor iemand met autismespectrumstoornis?
Welke van de volgende gedragingen is kenmerkend voor iemand met autismespectrumstoornis?
Signup and view all the answers
Welke bewering over autismespectrumstoornissen is waar?
Welke bewering over autismespectrumstoornissen is waar?
Signup and view all the answers
Wat is een voorbeeld van een symptoom van sociale (pragmatische) communicatiestoornis?
Wat is een voorbeeld van een symptoom van sociale (pragmatische) communicatiestoornis?
Signup and view all the answers
Welke van de volgende aspecten zijn belangrijk bij het diagnosticeren van autismespectrumstoornis?
Welke van de volgende aspecten zijn belangrijk bij het diagnosticeren van autismespectrumstoornis?
Signup and view all the answers
Wat is een voorbeeld van hardnekkig vasthouden aan routines?
Wat is een voorbeeld van hardnekkig vasthouden aan routines?
Signup and view all the answers
Wat wordt bedoeld met de term 'idiosyncratische uitdrukkingen'?
Wat wordt bedoeld met de term 'idiosyncratische uitdrukkingen'?
Signup and view all the answers
Wat is een mogelijke verklaring voor de afwijkingen bij mensen met een autismespectrumstoornis?
Wat is een mogelijke verklaring voor de afwijkingen bij mensen met een autismespectrumstoornis?
Signup and view all the answers
Hoe groot is het verhoogde risico op ADHD bij broertjes of zusjes van een kind met ADHD?
Hoe groot is het verhoogde risico op ADHD bij broertjes of zusjes van een kind met ADHD?
Signup and view all the answers
Wat is een belangrijke factor in het ontstaan van ADHD volgens de genetische studies?
Wat is een belangrijke factor in het ontstaan van ADHD volgens de genetische studies?
Signup and view all the answers
Wat wordt er niet als een behandeldoel genoemd voor autismespectrumstoornis?
Wat wordt er niet als een behandeldoel genoemd voor autismespectrumstoornis?
Signup and view all the answers
Welk hersengebied is niet genoemd als betrokken bij ADHD?
Welk hersengebied is niet genoemd als betrokken bij ADHD?
Signup and view all the answers
Wat is een kenmerk van de uitvoering van de theory of mind bij kleuters met autisme?
Wat is een kenmerk van de uitvoering van de theory of mind bij kleuters met autisme?
Signup and view all the answers
Wat speelt een rol bij de symptomatiek van Gilles de la Tourette?
Wat speelt een rol bij de symptomatiek van Gilles de la Tourette?
Signup and view all the answers
Wat is een voorbeeld van een milieufactor die bijdraagt aan ADHD?
Wat is een voorbeeld van een milieufactor die bijdraagt aan ADHD?
Signup and view all the answers
Wat is een belangrijk kenmerk van ADHD bij volwassenen?
Wat is een belangrijk kenmerk van ADHD bij volwassenen?
Signup and view all the answers
Wat is een effect van de ongepaste waarneming bij volwassenen met een autismespectrumstoornis?
Wat is een effect van de ongepaste waarneming bij volwassenen met een autismespectrumstoornis?
Signup and view all the answers
Welke presentatie van ADHD komt het meest voor bij kinderen?
Welke presentatie van ADHD komt het meest voor bij kinderen?
Signup and view all the answers
Wat zijn mogelijke symptomen van aandachtsdeficiëntie?
Wat zijn mogelijke symptomen van aandachtsdeficiëntie?
Signup and view all the answers
Welke neurotransmissiefactor is niet specifiek genoemd in verband met ADHD?
Welke neurotransmissiefactor is niet specifiek genoemd in verband met ADHD?
Signup and view all the answers
Welke functie is een voorbeeld van een executieve functie die bij ADHD verstoord kan zijn?
Welke functie is een voorbeeld van een executieve functie die bij ADHD verstoord kan zijn?
Signup and view all the answers
Wat gebeurt er met de symptomen van hyperactiviteit op latere leeftijd?
Wat gebeurt er met de symptomen van hyperactiviteit op latere leeftijd?
Signup and view all the answers
Wat wordt als een potentieel hulpmiddel bij de behandeling van autismespectrumstoornis genoemd?
Wat wordt als een potentieel hulpmiddel bij de behandeling van autismespectrumstoornis genoemd?
Signup and view all the answers
Wat betekent ADHD gedeeltelijk in remissie?
Wat betekent ADHD gedeeltelijk in remissie?
Signup and view all the answers
Welke van de volgende uitspraken over ADD is waar?
Welke van de volgende uitspraken over ADD is waar?
Signup and view all the answers
Wat is een van de uitdagingen bij de ontwikkeling van de theory of mind bij mensen met een autismespectrumstoornis?
Wat is een van de uitdagingen bij de ontwikkeling van de theory of mind bij mensen met een autismespectrumstoornis?
Signup and view all the answers
Wat is niet bewezen als een risicofactor voor Gilles de la Tourette?
Wat is niet bewezen als een risicofactor voor Gilles de la Tourette?
Signup and view all the answers
Welke leeftijdsgroep kan ook symptomen van ADHD vertonen?
Welke leeftijdsgroep kan ook symptomen van ADHD vertonen?
Signup and view all the answers
Welke van de volgende symptomen is geen teken van hyperactiviteit?
Welke van de volgende symptomen is geen teken van hyperactiviteit?
Signup and view all the answers
Welk kenmerk is typerend voor kinderen en volwassenen met ADHD?
Welk kenmerk is typerend voor kinderen en volwassenen met ADHD?
Signup and view all the answers
Wat is een belangrijk verschil tussen ADHD en ADD?
Wat is een belangrijk verschil tussen ADHD en ADD?
Signup and view all the answers
Hoeveel symptomen van onoplettendheid moet men hebben voor ADHD-diagnose?
Hoeveel symptomen van onoplettendheid moet men hebben voor ADHD-diagnose?
Signup and view all the answers
Wat kan het gevolg zijn van ongediagnosticeerde ADHD bij volwassenen?
Wat kan het gevolg zijn van ongediagnosticeerde ADHD bij volwassenen?
Signup and view all the answers
Welk symptoom is typisch voor ADHD bij kinderen?
Welk symptoom is typisch voor ADHD bij kinderen?
Signup and view all the answers
Wat is een waarschijnlijk gevolg voor volwassenen met ADHD?
Wat is een waarschijnlijk gevolg voor volwassenen met ADHD?
Signup and view all the answers
Wat is een kenmerk van de stoornis van Gilles de la Tourette?
Wat is een kenmerk van de stoornis van Gilles de la Tourette?
Signup and view all the answers
Wat zijn sensorische tics?
Wat zijn sensorische tics?
Signup and view all the answers
Op welke leeftijd beginnen meestal de eerste symptomen van de stoornis van Gilles de la Tourette?
Op welke leeftijd beginnen meestal de eerste symptomen van de stoornis van Gilles de la Tourette?
Signup and view all the answers
Welke uitspraak over de symptomen van ADHD is correct?
Welke uitspraak over de symptomen van ADHD is correct?
Signup and view all the answers
Wat is een kenmerk van tics gedurende de dag?
Wat is een kenmerk van tics gedurende de dag?
Signup and view all the answers
Welke uitspraak over coprolalie is waar?
Welke uitspraak over coprolalie is waar?
Signup and view all the answers
Wat beschrijft het beste de frequentie van tics?
Wat beschrijft het beste de frequentie van tics?
Signup and view all the answers
Wat is een veelvoorkomende comorbiditeit bij ticstoornissen?
Wat is een veelvoorkomende comorbiditeit bij ticstoornissen?
Signup and view all the answers
Welke kenmerken zijn typerend voor ADHD?
Welke kenmerken zijn typerend voor ADHD?
Signup and view all the answers
Wat is een belangrijke tijdsindicatie voor de diagnose van ticstoornissen?
Wat is een belangrijke tijdsindicatie voor de diagnose van ticstoornissen?
Signup and view all the answers
Welk symptoom is typisch voor kinderen met ADHD?
Welk symptoom is typisch voor kinderen met ADHD?
Signup and view all the answers
Wat is het verloop van tics over een langere periode?
Wat is het verloop van tics over een langere periode?
Signup and view all the answers
Wat gebeurt er gewoonlijk met de frequentie van tics bij stress?
Wat gebeurt er gewoonlijk met de frequentie van tics bij stress?
Signup and view all the answers
Welke uitspraak over het gedrag van patiënten met ADHD is juist?
Welke uitspraak over het gedrag van patiënten met ADHD is juist?
Signup and view all the answers
Welke verklaring betreft de relatie tussen ADHD en de stoornis van Gilles de la Tourette?
Welke verklaring betreft de relatie tussen ADHD en de stoornis van Gilles de la Tourette?
Signup and view all the answers
Wat is een veelvoorkomende misvatting over ontwikkelingsstoornissen?
Wat is een veelvoorkomende misvatting over ontwikkelingsstoornissen?
Signup and view all the answers
Welke voorspellers zijn positief voor het functioneren van kinderen met een autismespectrumstoornis op volwassen leeftijd?
Welke voorspellers zijn positief voor het functioneren van kinderen met een autismespectrumstoornis op volwassen leeftijd?
Signup and view all the answers
Welke van de volgende symptomen vermindert meestal tijdens de adolescentie bij kinderen met ADHD?
Welke van de volgende symptomen vermindert meestal tijdens de adolescentie bij kinderen met ADHD?
Signup and view all the answers
Wat is een veelvoorkomende comorbide aandoening bij volwassenen met autismespectrumstoornissen?
Wat is een veelvoorkomende comorbide aandoening bij volwassenen met autismespectrumstoornissen?
Signup and view all the answers
Welke bewering betreft het beloop van de stoornis van Gilles de la Tourette?
Welke bewering betreft het beloop van de stoornis van Gilles de la Tourette?
Signup and view all the answers
Welke methoden worden gebruikt bij de diagnostiek van autismespectrumstoornissen?
Welke methoden worden gebruikt bij de diagnostiek van autismespectrumstoornissen?
Signup and view all the answers
Wat kan een gevolg zijn van het missen van de classificatie van een ontwikkelingsstoornis bij volwassenen?
Wat kan een gevolg zijn van het missen van de classificatie van een ontwikkelingsstoornis bij volwassenen?
Signup and view all the answers
Wat is een belangrijk doel van neuropsychologisch onderzoek bij ADHD?
Wat is een belangrijk doel van neuropsychologisch onderzoek bij ADHD?
Signup and view all the answers
Welke van de volgende gedragingen wordt vaak geassocieerd met de stoornis van Gilles de la Tourette?
Welke van de volgende gedragingen wordt vaak geassocieerd met de stoornis van Gilles de la Tourette?
Signup and view all the answers
Wat zijn mogelijk symptomen van ADHD bij volwassenen?
Wat zijn mogelijk symptomen van ADHD bij volwassenen?
Signup and view all the answers
Wat wordt vaak als de hoofdoorzaak gezien van depressieklachten bij individuen met Gilles de la Tourette?
Wat wordt vaak als de hoofdoorzaak gezien van depressieklachten bij individuen met Gilles de la Tourette?
Signup and view all the answers
Welke van de volgende stoornissen komt het vaakst voor in combinatie met ADHD bij kinderen?
Welke van de volgende stoornissen komt het vaakst voor in combinatie met ADHD bij kinderen?
Signup and view all the answers
Wat is de meest gebruikelijke specifieke benadering voor diagnose van Gilles de la Tourette?
Wat is de meest gebruikelijke specifieke benadering voor diagnose van Gilles de la Tourette?
Signup and view all the answers
Study Notes
Neurologische ontwikkelingsstoornissen bij volwassenen
- Kenmerkend voor deze stoornissen is dat de symptomen in de kindertijd ontstaan en voortduren.
Soorten ontwikkelingsstoornissen
- Verstandelijke beperking (zie hoofdstuk 32)
- Autismespectrumstoornis (ASS) en sociale (pragmatische) communicatiestoornis
- Aandachtsdeficiëntie-/hyperactiviteitsstoornis (ADHD)
- Ticstoornissen (inclusief Gilles de la Tourette)
Niet altijd herkend
- Ontwikkelingsstoornissen worden soms pas op volwassen leeftijd herkend, wanneer ze functionele belemmeringen veroorzaken.
- Mogelijke diagnose op volwassen leeftijd: denk ook aan ontwikkelingsstoornissen.
Diagnostiek
- Essentieel: informatie over de ontwikkeling in de kindertijd en adolescentie (systematisch interview).
- Vragen over: sociale contacten, vriendschappen, sociale aanpassing, verbale/non-verbale communicatie, motoriek, cognitie, concentratie, taakgerichtheid, impulsiviteit, overbeweeglijkheid en tics.
- Ideale bronnen: heteroanamnese (oudere familieleden, partner), rapporten, oude fotoboeken.
- Belangrijk differentieel diagnostiek: andere kinderpsychiatrische en volwassen psychiatrische stoornissen.
Comorbiditeit
- ADHD kan vaak voorkomen met andere psychiatrische stoornissen bij volwassenen (depressie, angst, middelengebruik), wat de behandeling complex maakt.
Prevalentie
- ADHD: 3%
- Autismespectrumstoornis: 1%
- Gilles de la Tourette en andere ticstoornissen: 1%
Etiologie
- Genetische factoren zijn overheersend bij autisme en ADHD.
Psycho-educatie
- Belangrijk bij patiënten en naasten: begrijpen van gedragingen, minder spanning.
Behandeling
- ADHD en tics kunnen vaak goed behandeld worden met medicatie en gedragstherapie.
- ADHD: hyperactiviteit en impulsiviteit nemen vaak af met de leeftijd, terwijl onoplettendheid vaak blijft.
- Autisme: lichtere vormen kunnen minder duidelijk worden in de adolescentie, maar ernstige vormen leiden vaker tot functionele belemmeringen op volwassen leeftijd.
- Tics: bij 70% spontane remissie in adolescentie.
Variatie in presentatie
- Uitingsvormen van ASS, ADHD en tics kunnen sterk variëren tussen individuen en doorheen de leeftijdsfasen.
Autismespectrumstoornis (ASS) Details
- Symptomen: moeilijkheden met wederkerige sociale interactie, communicatie, beperkte interesses en gedrag, afwijkende zintuiglijke reacties.
- Ernst: 3 niveaus (vereist zeer substantiële, substantiële of ondersteuning) met of zonder verstandelijke beperking of taalstoornis.
- Masquerende symptomen: angst, agressiviteit, dwang, depressiviteit.
Sociale (pragmatische) communicatiestoornis
- Problemen met het sociale gebruik van taal en aanpassing aan context.
- Kan een "vangnet" zijn voor mensen zonder de repetitieve patronen van ASS.
Aandachtsdeficiëntie-/hyperactiviteitsstoornis (ADHD) Details
- Symptomen: concentratieproblemen, chaotisch/impulsief gedrag, motorische onrust.
- Presentaties: overwegend onoplettende, overwegend hyperactieve/impulsieve, gecombineerde.
- ADHD kan chronisch zijn en tot in volwassenheid voortduren.
- Intensiteit van hyperactiviteit/impulsiviteit neemt vaak af met de leeftijd, aandachtsproblemen minder.
- ADD: overwegend onoplettende presentatie, vaker bij meisjes.
- ADHD gedeeltelijk in remissie: voldeed aan alle criteria in de kindertijd, maar niet meer recent.
- Ernst: licht, matig, ernstig.
Stoornis van Gilles de la Tourette Details
- Tics: onvrijwillige, abrupte, herhaalde bewegingen of vocale uitspraken.
- Chronische stoornis, vaak beginnend rond 7 jaar.
- Veelvoorkomende comorbiditeit: dwangsymptomen, ADHD.
- Variatie in tics doorheen tijd en plaats in het lichaam.
Differentiële diagnostiek
- ASS: onderscheid met persoonlijkheidsstoornissen (schizotypisch, schizoïde, vermijdend, dwangmatig).
- ADHD: onderscheid met andere stoornissen met concentratiezwakte, impulsbeheersing (manie, depressie, angststoornissen, persoonlijkheidsstoornissen).
- Gilles de La Tourette: onderscheid met andere bewegingstoornissen en neurologische aandoeningen.
Epidemiologie
- ASS: 3 tot 4 maal vaker bij jongens dan meisjes, stijgende prevalentie.
- ADHD: 5% bij kinderen, 3% bij volwassenen, gelijke geslachtsverhouding bij volwassenen.
- Gilles de la Tourette: 1% bij jongeren.
Etiopathogenese
- ASS: sterk genetisch, maar ook omgevingsfactoren spelen een rol (prenatale infecties, blootstelling aan chemische stoffen, enz.). Mogelijk afwijkingen in sociaal cognitieve circuits, executieve functies en centrale coherentie. Verdere neurologische en neurochemische onderzoek is nodig.
- ADHD: sterke genetische component, dopaminereceptoren, neurochemische disfunctie en frontostriatiele circuits.
- Gilles de la Tourette: complex genetisch, basale ganglia, perinatale factoren, medicatie, chemische stoffen.
Behandeling
- ASS: psycho-educatie, aangepaste omgeving, begeleiding, educatieve programma’s, cognitieve gedragstherapie. Medicatie (bij comorbide angst of stemmingsstoornis).
- ADHD: psycho-educatie, medicatie (stimulantia), coaching, lotgenotencontact en psychotherapie.
- Gilles de la Tourette: gedragstherapie (habit reversal training, exposure en responspreventie). Medicatie (bij ernstige hinder): antipsychotica, presynaptische &alpha:2-adrenerge blokkers.
Studying That Suits You
Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.
Description
Deze quiz behandelt de kenmerken en soorten neurologische ontwikkelingsstoornissen bij volwassenen. Leer meer over hoe deze stoornissen zich in de kindertijd manifesteren en hoe ze vaak pas later herkend worden. Ook de diagnostische aanpak en belangrijke vragen komen aan bod.