Podcast
Questions and Answers
Jakie wyrażenie nazywamy zdaniem w sensie logicznym?
Jakie wyrażenie nazywamy zdaniem w sensie logicznym?
Czym jest nazwa w kontekście syntaktycznym?
Czym jest nazwa w kontekście syntaktycznym?
Jakie wyrażenia nie są zdaniami ani nazwami?
Jakie wyrażenia nie są zdaniami ani nazwami?
Jakie zdanie reprezentuje prawdziwe zdanie w sensie logicznym?
Jakie zdanie reprezentuje prawdziwe zdanie w sensie logicznym?
Signup and view all the answers
Jakie wyrażenie jest przykładem funktora?
Jakie wyrażenie jest przykładem funktora?
Signup and view all the answers
Jak możemy zdefiniować funkcję zdaniotwórczą?
Jak możemy zdefiniować funkcję zdaniotwórczą?
Signup and view all the answers
Czym różni się nazwa od rzeczownika w tym kontekście?
Czym różni się nazwa od rzeczownika w tym kontekście?
Signup and view all the answers
Co charakteryzuje zdanie w sensie gramatycznym?
Co charakteryzuje zdanie w sensie gramatycznym?
Signup and view all the answers
Jakie sposoby zawarcia umowy są wymienione w tekście?
Jakie sposoby zawarcia umowy są wymienione w tekście?
Signup and view all the answers
Co jest niezbędne, aby doszło do porozumienia między nadawcą a odbiorcą komunikatu?
Co jest niezbędne, aby doszło do porozumienia między nadawcą a odbiorcą komunikatu?
Signup and view all the answers
Jakie reguły obowiązują w systemie języka?
Jakie reguły obowiązują w systemie języka?
Signup and view all the answers
Jakie znaczenie mają znaki w komunikacji?
Jakie znaczenie mają znaki w komunikacji?
Signup and view all the answers
Co odróżnia słownik bierny od słownika czynnego?
Co odróżnia słownik bierny od słownika czynnego?
Signup and view all the answers
Co będzie skutkiem braku odczytania substratu materialnego jako znaku?
Co będzie skutkiem braku odczytania substratu materialnego jako znaku?
Signup and view all the answers
Jakie jest znaczenie idiomu w języku naturalnym?
Jakie jest znaczenie idiomu w języku naturalnym?
Signup and view all the answers
Jakie stanowią główne skupienia języka?
Jakie stanowią główne skupienia języka?
Signup and view all the answers
Która z poniższych sytuacji nie jest uznawana za skuteczny znak?
Która z poniższych sytuacji nie jest uznawana za skuteczny znak?
Signup and view all the answers
Jakiego rodzaju zdanie opisuje stwierdzenie "Groźny pies głośno szczeka"?
Jakiego rodzaju zdanie opisuje stwierdzenie "Groźny pies głośno szczeka"?
Signup and view all the answers
Jakie jest jedno z potencjalnych nieporozumień związanych z komunikatem 'Jaskółki nisko latają'?
Jakie jest jedno z potencjalnych nieporozumień związanych z komunikatem 'Jaskółki nisko latają'?
Signup and view all the answers
Jaka jest główna różnica między językami naturalnymi a sztucznymi?
Jaka jest główna różnica między językami naturalnymi a sztucznymi?
Signup and view all the answers
Czym jest język II stopnia w kontekście języka I stopnia?
Czym jest język II stopnia w kontekście języka I stopnia?
Signup and view all the answers
Czym charakteryzuje się język polski w kontekście języków naturalnych i sztucznych?
Czym charakteryzuje się język polski w kontekście języków naturalnych i sztucznych?
Signup and view all the answers
Jaka jest cecha charakterystyczna idiomu niewłaściwego?
Jaka jest cecha charakterystyczna idiomu niewłaściwego?
Signup and view all the answers
Jakie znaczenie mają wyrażenia takie jak „Dawid ma węża w kieszeni”?
Jakie znaczenie mają wyrażenia takie jak „Dawid ma węża w kieszeni”?
Signup and view all the answers
Jak nazywa się zjawisko, w którym jedno słowo ma więcej niż jedno znaczenie?
Jak nazywa się zjawisko, w którym jedno słowo ma więcej niż jedno znaczenie?
Signup and view all the answers
Czego dotyczy głównie język użytkowników internetu?
Czego dotyczy głównie język użytkowników internetu?
Signup and view all the answers
Co można zaobserwować w przypadku słów z różnych języków, które mają to samo znaczenie?
Co można zaobserwować w przypadku słów z różnych języków, które mają to samo znaczenie?
Signup and view all the answers
Jakie reguły budowania wyrażeń są ustalone w składni języka?
Jakie reguły budowania wyrażeń są ustalone w składni języka?
Signup and view all the answers
Co to jest desygnat danego słowa?
Co to jest desygnat danego słowa?
Signup and view all the answers
Jakie reguły określają znaczenie wyrazów w danym języku?
Jakie reguły określają znaczenie wyrazów w danym języku?
Signup and view all the answers
Jaka jest rola ortografii w języku polskim?
Jaka jest rola ortografii w języku polskim?
Signup and view all the answers
Jakie elementy różnią się między językami?
Jakie elementy różnią się między językami?
Signup and view all the answers
Co to jest implikatura konwersacyjna?
Co to jest implikatura konwersacyjna?
Signup and view all the answers
Kto jest głównym twórcą teorii implikatur?
Kto jest głównym twórcą teorii implikatur?
Signup and view all the answers
Jakie zasady (maksymy) dba rozmówca według teorii Grice'a?
Jakie zasady (maksymy) dba rozmówca według teorii Grice'a?
Signup and view all the answers
Co wynika z przykładu „Bramkarz gospodarzy często zdarza się kłócić z arbitrem”?
Co wynika z przykładu „Bramkarz gospodarzy często zdarza się kłócić z arbitrem”?
Signup and view all the answers
Jakie jest założenie implikatury konwersacyjnej?
Jakie jest założenie implikatury konwersacyjnej?
Signup and view all the answers
Czego nie dotyczy zasada jakości w maksymach Grice’a?
Czego nie dotyczy zasada jakości w maksymach Grice’a?
Signup and view all the answers
Które z poniższych zdań ilustruje zastosowanie maksymy ilości?
Które z poniższych zdań ilustruje zastosowanie maksymy ilości?
Signup and view all the answers
Jakie stwierdzenie jest zgodne z maksymą sposobu?
Jakie stwierdzenie jest zgodne z maksymą sposobu?
Signup and view all the answers
Jakie funkcje pełnią funktory zdaniotwórcze od argumentów nazwowych?
Jakie funkcje pełnią funktory zdaniotwórcze od argumentów nazwowych?
Signup and view all the answers
Który z poniższych przykładów ilustruje funkcję funktora zdaniotwórczego od argumentów zdaniowych?
Który z poniższych przykładów ilustruje funkcję funktora zdaniotwórczego od argumentów zdaniowych?
Signup and view all the answers
Jaką kategorię syntaktyczną reprezentuje wyrażenie 'Nie jest tak, że Piotr chrapie'?
Jaką kategorię syntaktyczną reprezentuje wyrażenie 'Nie jest tak, że Piotr chrapie'?
Signup and view all the answers
Co tworzy funktor nazwotwórczy po dołączeniu nazw jako argumentów?
Co tworzy funktor nazwotwórczy po dołączeniu nazw jako argumentów?
Signup and view all the answers
Który z poniższych przykładów pokazuje zastosowanie funktora funktorotwórczego?
Który z poniższych przykładów pokazuje zastosowanie funktora funktorotwórczego?
Signup and view all the answers
Jak nazywa się zapis symboliczny dla 'nazwa' w kategorii syntaktycznej?
Jak nazywa się zapis symboliczny dla 'nazwa' w kategorii syntaktycznej?
Signup and view all the answers
Jaką rolę pełni funkcja 'śpi' w zdaniu 'Jan śpi'?
Jaką rolę pełni funkcja 'śpi' w zdaniu 'Jan śpi'?
Signup and view all the answers
Co tworzy słowo 'najlepszy' po połączeniu z 'przyjaciel'?
Co tworzy słowo 'najlepszy' po połączeniu z 'przyjaciel'?
Signup and view all the answers
Study Notes
Ogólne wiadomości o języku jako systemie znaków
- Język to system obejmujący zbiór znaków słownych, którym inne reguły nakazują przypisywać określone znaczenie.
- Język składa się z substratu materialnego i reguły znaczeniowej.
- Substrat materialny to układ rzeczy lub zjawisko o charakterze trwałym lub nietrwałym.
- Reguła znaczeniowa to ustalona sztucznie lub zwyczajowo zasada łącząca substrat materialny z określonym znaczeniem.
- Język określa się trzema grupami reguł: reguły wyznaczania zasobu słów danego języka, reguły znaczeniowe i reguły syntaktyczne.
Pojęcie znaku. Oznaka
- Znakiem nazywamy dostrzegalny zmysłami układ rzeczy lub zjawisko, wytworzone celowo, ze względu na fakt, że pewne reguły nakazują wiązać z nim określone znaczenie.
- Oznaka to zjawisko lub stan rzeczy współwystępujący z innymi, ale nie wytworzone w celu przekazania konkretnego znaczenia.
Elementy znaku
- Znak składa się z substratu materialnego i reguły znaczeniowej.
- Substrat materialny to układ rzeczy bądź zjawisko mające charakter trwały lub nietrwały (np. napis na kartce, znak drogowy).
- Reguła znaczeniowa to ustalona zasada (zwyczajowa lub sztuczna), która nakazuje wiązać ze substratem materialnym określone znaczenie (np. określonych okolicznościach).
Znaki jako oświadczenia woli
- Zastrzeżeniem wyjątków wynikających z ustawy, wola osoby dokonującej czynności prawnej może być wyrażona przez każde zachowanie, które ujawnia jej wolę w sposób dostateczny, w tym również przez ujawnienie tej woli w postaci elektronicznej.
- Umowa może być zawarta poprzez uścisk dłoni, skinienie głową, wejście do tramwaju itd.
Rozumienie znaku
- Celem nadawcy komunikatu jest, aby odbiorca zrozumiał go tak, jak sobie to założył nadawca, dochodząc do porozumienia.
- Aby tak się stało, odbiorca musi napotkać substrat materialny, zastosować właściwe reguły znaczeniowe.
- Nieporozumienie może wyniknąć z zastosowania przez odbiorcę innych reguł znaczeniowych.
- Substrat materialny może nie wywoływać żadnych myśli u odbiorcy, prowadząc do niezrozumienia.
Znak. Oznaka (ćwiczenie)
- Pytania dotyczące tego, czy konkretny układ rzeczy lub zjawisk może być uznany za znak i jakie ma znaczenie.
Język
- Język to system obejmujący ustalony zbiór znaków słownych oraz reguły ich łączenia w wyrażenia złożone.
Języki naturalne i sztuczne
- Języki naturalne powstały spontanicznie, a ich reguły ukształtowały się zwyczajowo.
- Języki sztuczne (np. esperanto) mają reguły zaprojektowane z góry.
Znaczenie
- Wyraz lub wyrażenie ma ustalone znaczenie, gdy jest ono kojarzone przez użytkowników języka z konkretnym stanem rzeczy.
- Homonimy to wyrazy o tym samym zapisie, ale różnych znaczeniach w zależności od kontekstu; wyrazy te są różnymi znakami z różnymi regułami znaczeniowymi.
- Synonimy to wyrazy o podobnym znaczeniu, należące do tego samego języka.
Słownictwo. Składnia. Idiomy
- Słownictwo to zasób słów o ustalonych znaczeniach w danym języku.
- Składnia to reguły łączenia słów w wyrażenia złożone.
- Idiom to wyrażenie, które ma znaczenie niezależne od znaczenia słów je tworzących.
Język (ćwiczenie)
- Pytania dotyczące charakteru języków używanych przez programistów komputerowych i internautów. Pytania o rozumienie wyrażeń oraz o znaczenie określonego wyrażenia.
Stopnie języka
- Język przedmiotowy (I stopnia) głosi coś o świecie zewnętrznym.
- Język II stopnia, metajęzyk, głosi coś o zdaniu I stopnia (np. jego wartości logicznej).
- Język III stopnia, metajęzyk w stosunku do języka II stopnia, głosi coś o języku II stopnia.
Stopnie języka (ćwiczenie)
- Pytania dotyczące stopni języka z przykładowych wypowiedzi.
Paradoks kłamcy
- Paradoks ten dotyczy zdania, które je zapełnia: mówi, że jest fałszywe. Ma to charakter zagadki logicznej.
Kategorie syntaktyczne (1)
- Zdania, nazwy i funktory tworzą kategorię wyrażeń w zależności od roli, jaką odgrywają w wyrażeniach złożonych.
- Zmiana wyrażenia z jednej kategorii syntaktycznej na inną przy zachowaniu składni jest dozwolona; np. z „Van Gogh odciął sobie ucho" na „Malarz odciął sobie ucho"
Kategorie syntaktyczne (2)
- Zapis symboliczny zdań, nazw i funktorów; przykłady wyrażeń i kategorii.
Kategorie syntaktyczne (ćwiczenie)
- Określanie kategorii syntaktycznych w podanych wyrażeniach.
Podział wypowiedzi ze względu na ich funkcje semiotyczne
- Wypowiedzi opisowe (zdania w sensie logicznym): opisują stan rzeczy lub stan rzeczywistości.
- Wypowiedzi pozaopisowe (niebędące zdaniami w sensie logicznym): nie opisują stanu rzeczy (np. oceniające, dyrektywalne, performatywne).
- Wypowiedzi oceniające: wyrażają aprobatę lub dezaprobatę wobec określonego stanu rzeczy.
- Wypowiedzi dyrektywalne: wpływają na sposób postępowania (np. polecenia, prośby).
- Wypowiedzi performatywne: wywołuja zmiany w rzeczywistości, poprzez samą egzekucję czynności (np. wypowiadanie przysięgi).
Wypowiedzi oceniające (f. ekspresyjna)
- Ocena: przeżycie aprobaty lub dezaprobaty danego stanu rzeczy; podział ocen na moralne, hedonistyczne, estetyczne i utylitarne.
Wypowiedzi dyrektywalne (f. sugestywna)
- Wypowiedzi, które mają za zadanie wpływać na sposób postępowania (normy postępowania, dyrektywy celowościowe ).
Wypowiedzi performatywne
- Poprzez wypowiedź dokonuje się zmian w rzeczywistości (np. przysięga, ślub).
Funkcje wypowiedzi (ćwiczenia)
- Określenie funkcji semiotycznych konkretnych przykładowych wypowiedzi.
Funkcje wypowiedzi (ćwiczenia)
- Określenie funkcji semiotycznych konkretnych przykładowych wypowiedzi.
Trzy aspekty aktu mowy
- Lokucja: sama wypowiedź.
- Illokucja: intencja nadawcy.
- Perlokucja: efekt wypowiedzi na odbiorcy.
Implikatury konwersacyjne
- Wynikają z założenia, że rozmówca przestrzega konwencji komunikacji (prawa logiki, zasady).
- Są to implikacje, które nie wynikają z samej wypowiedzi, ale z założeń dotyczących komunikacji.
Studying That Suits You
Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.
Related Documents
Description
Quiz ten sprawdza Twoją wiedzę na temat logiki i języka. Obejmuje pytania dotyczące definicji zdań, nazw oraz funkcji zdaniotwórczych. Dowiesz się również o znaczeniu znaków w komunikacji oraz różnicach między słownikami czynnych i biernych.