Logika i język - pytania na temat zdania
48 Questions
17 Views

Choose a study mode

Play Quiz
Study Flashcards
Spaced Repetition
Chat to lesson

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Jakie wyrażenie nazywamy zdaniem w sensie logicznym?

  • Wyrażenie, które zawiera podmiot i orzeczenie.
  • Ciąg wyrazów bez wartości logicznej.
  • Ciąg wyrazów, który wyraża ludzkie myśli.
  • Wyrażenie, które jest prawdziwe albo fałszywe. (correct)
  • Czym jest nazwa w kontekście syntaktycznym?

  • Ciągiem wyrazów wyrażającym prawdę.
  • Innym terminem dla rzeczownika.
  • Jednoznacznym wyrazem, który może być podmiotem lub orzeczeniem. (correct)
  • Wyrażeniem, które opisuje czynność.
  • Jakie wyrażenia nie są zdaniami ani nazwami?

  • Funkcje logiczne.
  • Funktory. (correct)
  • Cytaty.
  • Argumenty.
  • Jakie zdanie reprezentuje prawdziwe zdanie w sensie logicznym?

    <p>Niebo jest niebieskie.</p> Signup and view all the answers

    Jakie wyrażenie jest przykładem funktora?

    <p>Nieprawda, że pada deszcz.</p> Signup and view all the answers

    Jak możemy zdefiniować funkcję zdaniotwórczą?

    <p>Wyrażenie, które tworzy zdanie z innymi wyrażeniami.</p> Signup and view all the answers

    Czym różni się nazwa od rzeczownika w tym kontekście?

    <p>Nazwa może pełnić rolę orzeczenia.</p> Signup and view all the answers

    Co charakteryzuje zdanie w sensie gramatycznym?

    <p>Jest uporządkowanym ciągiem wyrazów.</p> Signup and view all the answers

    Jakie sposoby zawarcia umowy są wymienione w tekście?

    <p>Zawarcie umowy przez wejście do tramwaju</p> Signup and view all the answers

    Co jest niezbędne, aby doszło do porozumienia między nadawcą a odbiorcą komunikatu?

    <p>Odpowiednie zastosowanie reguł znaczeniowych</p> Signup and view all the answers

    Jakie reguły obowiązują w systemie języka?

    <p>Reguły semantyczne nakazują przypisywać znaczenie znakom</p> Signup and view all the answers

    Jakie znaczenie mają znaki w komunikacji?

    <p>Znaki mogą wywołać nieporozumienia, jeśli są źle zrozumiane</p> Signup and view all the answers

    Co odróżnia słownik bierny od słownika czynnego?

    <p>Słownik bierny zawiera słowa, które dana osoba rozumie.</p> Signup and view all the answers

    Co będzie skutkiem braku odczytania substratu materialnego jako znaku?

    <p>Niezrozumienie komunikatu</p> Signup and view all the answers

    Jakie jest znaczenie idiomu w języku naturalnym?

    <p>Jest wyrażeniem, które nie ma związku z jego składnikami.</p> Signup and view all the answers

    Jakie stanowią główne skupienia języka?

    <p>Zasób słów, reguły semantyczne i syntaktyczne</p> Signup and view all the answers

    Która z poniższych sytuacji nie jest uznawana za skuteczny znak?

    <p>Kciuk w górę w sytuacji, gdy nikt nie zwraca na niego uwagi</p> Signup and view all the answers

    Jakiego rodzaju zdanie opisuje stwierdzenie "Groźny pies głośno szczeka"?

    <p>Jest to zdanie I stopnia.</p> Signup and view all the answers

    Jakie jest jedno z potencjalnych nieporozumień związanych z komunikatem 'Jaskółki nisko latają'?

    <p>Może wystąpić różna interpretacja znaku przez różne osoby</p> Signup and view all the answers

    Jaka jest główna różnica między językami naturalnymi a sztucznymi?

    <p>Języki naturalne ukształtowały się przez użycie.</p> Signup and view all the answers

    Czym jest język II stopnia w kontekście języka I stopnia?

    <p>Jest to metajęzyk odnoszący się do języka I stopnia.</p> Signup and view all the answers

    Czym charakteryzuje się język polski w kontekście języków naturalnych i sztucznych?

    <p>Ma cechy zarówno języka naturalnego, jak i sztucznego.</p> Signup and view all the answers

    Jaka jest cecha charakterystyczna idiomu niewłaściwego?

    <p>Obejmuje znaczenie przenośne oraz dosłowne.</p> Signup and view all the answers

    Jakie znaczenie mają wyrażenia takie jak „Dawid ma węża w kieszeni”?

    <p>Są to wyrażenia o znaczeniu przenośnym.</p> Signup and view all the answers

    Jak nazywa się zjawisko, w którym jedno słowo ma więcej niż jedno znaczenie?

    <p>Homonimia</p> Signup and view all the answers

    Czego dotyczy głównie język użytkowników internetu?

    <p>Obejmuje nieformalny i swobodny styl pisania.</p> Signup and view all the answers

    Co można zaobserwować w przypadku słów z różnych języków, które mają to samo znaczenie?

    <p>Są to synonimy.</p> Signup and view all the answers

    Jakie reguły budowania wyrażeń są ustalone w składni języka?

    <p>Reguły gramatyczne.</p> Signup and view all the answers

    Co to jest desygnat danego słowa?

    <p>Obiekt, do którego odnosi się słowo.</p> Signup and view all the answers

    Jakie reguły określają znaczenie wyrazów w danym języku?

    <p>Reguły znaczeniowe.</p> Signup and view all the answers

    Jaka jest rola ortografii w języku polskim?

    <p>Jest elementem reguł sztucznych.</p> Signup and view all the answers

    Jakie elementy różnią się między językami?

    <p>Słownictwo i składnia.</p> Signup and view all the answers

    Co to jest implikatura konwersacyjna?

    <p>Zdanie, które można wyprowadzić z innego zdania na podstawie zasad komunikacji.</p> Signup and view all the answers

    Kto jest głównym twórcą teorii implikatur?

    <p>Paul Grice</p> Signup and view all the answers

    Jakie zasady (maksymy) dba rozmówca według teorii Grice'a?

    <p>Dba o jakość, ilość, istotność i sposób wypowiedzi.</p> Signup and view all the answers

    Co wynika z przykładu „Bramkarz gospodarzy często zdarza się kłócić z arbitrem”?

    <p>To implikacja wynikająca z kontekstu wypowiedzi.</p> Signup and view all the answers

    Jakie jest założenie implikatury konwersacyjnej?

    <p>Osoba wypowiadająca zdanie przestrzega zasad racjonalnej komunikacji.</p> Signup and view all the answers

    Czego nie dotyczy zasada jakości w maksymach Grice’a?

    <p>Mówienia tylko o rzeczach istotnych.</p> Signup and view all the answers

    Które z poniższych zdań ilustruje zastosowanie maksymy ilości?

    <p>Zjadłem dwa kawałki ciasta.</p> Signup and view all the answers

    Jakie stwierdzenie jest zgodne z maksymą sposobu?

    <p>Biegłem tam i z powrotem przez park, a potem wziąłem taksówkę.</p> Signup and view all the answers

    Jakie funkcje pełnią funktory zdaniotwórcze od argumentów nazwowych?

    <p>Tworzą nowe zdania poprzez dołączenie nazw.</p> Signup and view all the answers

    Który z poniższych przykładów ilustruje funkcję funktora zdaniotwórczego od argumentów zdaniowych?

    <p>Adam poszedł do pracy oraz Adam wyjechał na wycieczkę.</p> Signup and view all the answers

    Jaką kategorię syntaktyczną reprezentuje wyrażenie 'Nie jest tak, że Piotr chrapie'?

    <p>Zdaniotwórcza.</p> Signup and view all the answers

    Co tworzy funktor nazwotwórczy po dołączeniu nazw jako argumentów?

    <p>Nową nazwę.</p> Signup and view all the answers

    Który z poniższych przykładów pokazuje zastosowanie funktora funktorotwórczego?

    <p>Głośno szczeka.</p> Signup and view all the answers

    Jak nazywa się zapis symboliczny dla 'nazwa' w kategorii syntaktycznej?

    <p>n</p> Signup and view all the answers

    Jaką rolę pełni funkcja 'śpi' w zdaniu 'Jan śpi'?

    <p>Funktor zdaniotwórczy.</p> Signup and view all the answers

    Co tworzy słowo 'najlepszy' po połączeniu z 'przyjaciel'?

    <p>Nową nazwę.</p> Signup and view all the answers

    Study Notes

    Ogólne wiadomości o języku jako systemie znaków

    • Język to system obejmujący zbiór znaków słownych, którym inne reguły nakazują przypisywać określone znaczenie.
    • Język składa się z substratu materialnego i reguły znaczeniowej.
    • Substrat materialny to układ rzeczy lub zjawisko o charakterze trwałym lub nietrwałym.
    • Reguła znaczeniowa to ustalona sztucznie lub zwyczajowo zasada łącząca substrat materialny z określonym znaczeniem.
    • Język określa się trzema grupami reguł: reguły wyznaczania zasobu słów danego języka, reguły znaczeniowe i reguły syntaktyczne.

    Pojęcie znaku. Oznaka

    • Znakiem nazywamy dostrzegalny zmysłami układ rzeczy lub zjawisko, wytworzone celowo, ze względu na fakt, że pewne reguły nakazują wiązać z nim określone znaczenie.
    • Oznaka to zjawisko lub stan rzeczy współwystępujący z innymi, ale nie wytworzone w celu przekazania konkretnego znaczenia.

    Elementy znaku

    • Znak składa się z substratu materialnego i reguły znaczeniowej.
    • Substrat materialny to układ rzeczy bądź zjawisko mające charakter trwały lub nietrwały (np. napis na kartce, znak drogowy).
    • Reguła znaczeniowa to ustalona zasada (zwyczajowa lub sztuczna), która nakazuje wiązać ze substratem materialnym określone znaczenie (np. określonych okolicznościach).

    Znaki jako oświadczenia woli

    • Zastrzeżeniem wyjątków wynikających z ustawy, wola osoby dokonującej czynności prawnej może być wyrażona przez każde zachowanie, które ujawnia jej wolę w sposób dostateczny, w tym również przez ujawnienie tej woli w postaci elektronicznej.
    • Umowa może być zawarta poprzez uścisk dłoni, skinienie głową, wejście do tramwaju itd.

    Rozumienie znaku

    • Celem nadawcy komunikatu jest, aby odbiorca zrozumiał go tak, jak sobie to założył nadawca, dochodząc do porozumienia.
    • Aby tak się stało, odbiorca musi napotkać substrat materialny, zastosować właściwe reguły znaczeniowe.
    • Nieporozumienie może wyniknąć z zastosowania przez odbiorcę innych reguł znaczeniowych.
    • Substrat materialny może nie wywoływać żadnych myśli u odbiorcy, prowadząc do niezrozumienia.

    Znak. Oznaka (ćwiczenie)

    • Pytania dotyczące tego, czy konkretny układ rzeczy lub zjawisk może być uznany za znak i jakie ma znaczenie.

    Język

    • Język to system obejmujący ustalony zbiór znaków słownych oraz reguły ich łączenia w wyrażenia złożone.

    Języki naturalne i sztuczne

    • Języki naturalne powstały spontanicznie, a ich reguły ukształtowały się zwyczajowo.
    • Języki sztuczne (np. esperanto) mają reguły zaprojektowane z góry.

    Znaczenie

    • Wyraz lub wyrażenie ma ustalone znaczenie, gdy jest ono kojarzone przez użytkowników języka z konkretnym stanem rzeczy.
    • Homonimy to wyrazy o tym samym zapisie, ale różnych znaczeniach w zależności od kontekstu; wyrazy te są różnymi znakami z różnymi regułami znaczeniowymi.
    • Synonimy to wyrazy o podobnym znaczeniu, należące do tego samego języka.

    Słownictwo. Składnia. Idiomy

    • Słownictwo to zasób słów o ustalonych znaczeniach w danym języku.
    • Składnia to reguły łączenia słów w wyrażenia złożone.
    • Idiom to wyrażenie, które ma znaczenie niezależne od znaczenia słów je tworzących.

    Język (ćwiczenie)

    • Pytania dotyczące charakteru języków używanych przez programistów komputerowych i internautów. Pytania o rozumienie wyrażeń oraz o znaczenie określonego wyrażenia.

    Stopnie języka

    • Język przedmiotowy (I stopnia) głosi coś o świecie zewnętrznym.
    • Język II stopnia, metajęzyk, głosi coś o zdaniu I stopnia (np. jego wartości logicznej).
    • Język III stopnia, metajęzyk w stosunku do języka II stopnia, głosi coś o języku II stopnia.

    Stopnie języka (ćwiczenie)

    • Pytania dotyczące stopni języka z przykładowych wypowiedzi.

    Paradoks kłamcy

    • Paradoks ten dotyczy zdania, które je zapełnia: mówi, że jest fałszywe. Ma to charakter zagadki logicznej.

    Kategorie syntaktyczne (1)

    • Zdania, nazwy i funktory tworzą kategorię wyrażeń w zależności od roli, jaką odgrywają w wyrażeniach złożonych.
    • Zmiana wyrażenia z jednej kategorii syntaktycznej na inną przy zachowaniu składni jest dozwolona; np. z „Van Gogh odciął sobie ucho" na „Malarz odciął sobie ucho"

    Kategorie syntaktyczne (2)

    • Zapis symboliczny zdań, nazw i funktorów; przykłady wyrażeń i kategorii.

    Kategorie syntaktyczne (ćwiczenie)

    • Określanie kategorii syntaktycznych w podanych wyrażeniach.

    Podział wypowiedzi ze względu na ich funkcje semiotyczne

    • Wypowiedzi opisowe (zdania w sensie logicznym): opisują stan rzeczy lub stan rzeczywistości.
    • Wypowiedzi pozaopisowe (niebędące zdaniami w sensie logicznym): nie opisują stanu rzeczy (np. oceniające, dyrektywalne, performatywne).
    • Wypowiedzi oceniające: wyrażają aprobatę lub dezaprobatę wobec określonego stanu rzeczy.
    • Wypowiedzi dyrektywalne: wpływają na sposób postępowania (np. polecenia, prośby).
    • Wypowiedzi performatywne: wywołuja zmiany w rzeczywistości, poprzez samą egzekucję czynności (np. wypowiadanie przysięgi).

    Wypowiedzi oceniające (f. ekspresyjna)

    • Ocena: przeżycie aprobaty lub dezaprobaty danego stanu rzeczy; podział ocen na moralne, hedonistyczne, estetyczne i utylitarne.

    Wypowiedzi dyrektywalne (f. sugestywna)

    • Wypowiedzi, które mają za zadanie wpływać na sposób postępowania (normy postępowania, dyrektywy celowościowe ).

    Wypowiedzi performatywne

    • Poprzez wypowiedź dokonuje się zmian w rzeczywistości (np. przysięga, ślub).

    Funkcje wypowiedzi (ćwiczenia)

    • Określenie funkcji semiotycznych konkretnych przykładowych wypowiedzi.

    Funkcje wypowiedzi (ćwiczenia)

    • Określenie funkcji semiotycznych konkretnych przykładowych wypowiedzi.

    Trzy aspekty aktu mowy

    • Lokucja: sama wypowiedź.
    • Illokucja: intencja nadawcy.
    • Perlokucja: efekt wypowiedzi na odbiorcy.

    Implikatury konwersacyjne

    • Wynikają z założenia, że rozmówca przestrzega konwencji komunikacji (prawa logiki, zasady).
    • Są to implikacje, które nie wynikają z samej wypowiedzi, ale z założeń dotyczących komunikacji.

    Studying That Suits You

    Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

    Quiz Team

    Related Documents

    Description

    Quiz ten sprawdza Twoją wiedzę na temat logiki i języka. Obejmuje pytania dotyczące definicji zdań, nazw oraz funkcji zdaniotwórczych. Dowiesz się również o znaczeniu znaków w komunikacji oraz różnicach między słownikami czynnych i biernych.

    More Like This

    Use Quizgecko on...
    Browser
    Browser