Kakayahang Lingguwistiko at Komunikatibo

Study Notes

Ang kakayahang lingguwistiko ay ang kakayahan ng isang tao na bumuo at makaunawa ng maayos at makabuluhang pangungusap.
Ang kakayahang komunikatibo naman ay ang kakayahan ng isang tao na magamit ng angkop ang mga pangungusap base sa hinihingi ng isang interaksiyong panlipunan.

Ang kakayahang lingguwistiko ng isang Pilipino ay kinabibilangan ng pagsunod sa mga tuntunin ng balarila ng wikang Filipino.
Ang wikang pambansa ay dumaan sa maraming pagbabago, na nagresulta rin sa pagbabago sa balarila ng ating wika.

Mga Salitang Pangnilalaman:
- Mga nominal:
  - Pangngalan: Nagsasaad ng pangalan ng tao, hayop, bagay, pook, katangian, pangyayari, at iba pa.
  - Panghalip: Pamalit o panghalili sa pangngalan.
- Pandiwa: Nagsasaad ng kilos o nagbibigay-buhay sa pangkat ng mga salita.
- Mga panuring:
  - Pang-uri: Nagbibigay-turing o naglalarawan sa pangngalan at panghalip.
  - Pang-abay: Nagbibigay-turing o naglalarawan sa pandiwa, pang-uri, at kapwa pang-abay.
Mga Salitang Pangkayarian:
- Mga Pang-ugnay:
  - Pangatnig: Nag-uugnay ng dalawang salita, parirala, o sugnay (halimbawa: at, pati, ni, subalit, ngunit).
  - Pang-angkop: Katagang nag-uugnay sa panuring at salitang tinuturingan (halimbawa: na, -ng).
  - Pang-ukol: Nag-uugnay sa isang pangngalan sa iba pang salita (halimbawa: sa, ng).
- Mga Pananda:
  - Pantukoy: Salitang laging nangunguna sa pangngalan o panghalip (halimbawa: si, ang, ang mga).
  - Pangawing o Pangawil: Salitang nagkakawing ng paksa o simuno at panaguri (halimbawa: ay).

Pasalitang Pagbaybay:
- Binibigkas ang mga titik sa wikang Filipino ayon sa tunog-Ingles, maliban sa Ñ (enye) na tunog-Espanyol.
- Binibigkas ang mga titik sa maayos na pagkakasunod-sunod.
- May kasamang mga titik sa pagbaybay ng salita, pantig, daglat, inisyal, akronim, simbolong pang-agham, at iba pa.
Pasulat na Pagbaybay:
- May mga tuntunin sa pagbaybay ng mga salita, lalo na sa paggamit ng walong dagdag na titik (c, f, j, ñ, q, v, x, z).
- Mga kahawig na tunog: Ginagamit ang mga dagdag na titik upang mapanatili ang mga kahawig na tunog ng mga salita mula sa mga katutubong wika sa Pilipinas.
- Mga bagong hiram na salita: Ginagamit ang mga dagdag na titik para sa mga bagong hiram na salita mula sa mga wikang banyaga. Hindi na kasama ang mga lumang salitang hiram na lumaganap na sa baybay na ayon sa abakada.

Ang D ay napapalitan ng R sa kaso ng din/rin, daw/raw kung ang sinusundang salita ay nagtatapos sa patinig o sa malapatinig na W at Y.
Nanatili ang D kung nagtatapos ang sinusundang salita sa katinig.
Nanatili ang D kung nagtatapos ang sinusundang salita sa –ra, -ri, -raw, o –ray.