Podcast
Questions and Answers
Ilmiy izlanishlardan boshlanish nuqtasi ________ bo‘ladi.
Ilmiy izlanishlardan boshlanish nuqtasi ________ bo‘ladi.
ilmiy tadqiqiy faoliyat
Har qanday ilmiy tadqiqotning asosiy maqsadi ________ o‘rganishdir.
Har qanday ilmiy tadqiqotning asosiy maqsadi ________ o‘rganishdir.
obyektni
Ilmiy faoliyatning asosiy jihatlaridan biri ________ bo‘lib, u ratsional va isbotlangan bo‘ladi.
Ilmiy faoliyatning asosiy jihatlaridan biri ________ bo‘lib, u ratsional va isbotlangan bo‘ladi.
ilmiy bilim
Bilimning kumulyativ xarakteriga egaligi ilm-fan rivojining eng muhim ________ dan biridir.
Bilimning kumulyativ xarakteriga egaligi ilm-fan rivojining eng muhim ________ dan biridir.
Signup and view all the answers
Ilm-fani egallashning bosh maqsadlardan biri ________ olishdir.
Ilm-fani egallashning bosh maqsadlardan biri ________ olishdir.
Signup and view all the answers
Maqsadga erishishning alohida vositasi ________ hisoblanadi.
Maqsadga erishishning alohida vositasi ________ hisoblanadi.
Signup and view all the answers
Ilm-fan - bu kishilik jamiyatining ________ anglashga urinishi jarayonida qo‘lga kiritgan bilimlar jamlanmasidir.
Ilm-fan - bu kishilik jamiyatining ________ anglashga urinishi jarayonida qo‘lga kiritgan bilimlar jamlanmasidir.
Signup and view all the answers
To‘plangan bilim ________ deb nomlanadi.
To‘plangan bilim ________ deb nomlanadi.
Signup and view all the answers
Savollari orqali predmet, voqea-hodisalarni bir-biridan farqlay ______.
Savollari orqali predmet, voqea-hodisalarni bir-biridan farqlay ______.
Signup and view all the answers
Oddiy qiziqishdan kelib chiqadigan savollar bola katta bo‘lgan sari uni ______ o‘rganishga yetaklaydi.
Oddiy qiziqishdan kelib chiqadigan savollar bola katta bo‘lgan sari uni ______ o‘rganishga yetaklaydi.
Signup and view all the answers
Ta’limning o‘rni nihoyatda katta bo‘lib, maktab ta’limi o‘quvchilarni ______ bilan tanishtiradi.
Ta’limning o‘rni nihoyatda katta bo‘lib, maktab ta’limi o‘quvchilarni ______ bilan tanishtiradi.
Signup and view all the answers
O‘quvchi, bola muayn sohani tanlab olib, shu soha bo‘yicha ______ bo‘lishga qaror qilgach.
O‘quvchi, bola muayn sohani tanlab olib, shu soha bo‘yicha ______ bo‘lishga qaror qilgach.
Signup and view all the answers
Darslik va o‘quv qo‘llanmalar muayyan o‘quv ______ bilan bog‘liq.
Darslik va o‘quv qo‘llanmalar muayyan o‘quv ______ bilan bog‘liq.
Signup and view all the answers
Fanning rivoji tadqiqot ishlarining olib borilishi, ushbu tadqiqot ishlarining avloddan-avlodga ______ borishi bilan belgilanadi.
Fanning rivoji tadqiqot ishlarining olib borilishi, ushbu tadqiqot ishlarining avloddan-avlodga ______ borishi bilan belgilanadi.
Signup and view all the answers
Tadqiqotlar olib borilmayotgan sohalar esa rivojlanmaydi, aksincha, yo‘qolishga ______ bo‘lib qoladi.
Tadqiqotlar olib borilmayotgan sohalar esa rivojlanmaydi, aksincha, yo‘qolishga ______ bo‘lib qoladi.
Signup and view all the answers
Ilm bilan shug‘ullangan, ilm yo‘lidan ketgan insonlar esa ______ bo‘lib yetishadilar.
Ilm bilan shug‘ullangan, ilm yo‘lidan ketgan insonlar esa ______ bo‘lib yetishadilar.
Signup and view all the answers
Ilm olish nihoyatda murakkab, sermashaqqat va ______ davom etadigan ish.
Ilm olish nihoyatda murakkab, sermashaqqat va ______ davom etadigan ish.
Signup and view all the answers
Ilm-fanni egallash uchun ______ tashkil etish kerak.
Ilm-fanni egallash uchun ______ tashkil etish kerak.
Signup and view all the answers
______ ishlar qanday yoziladi va qanday rasmiylashtiriladi?
______ ishlar qanday yoziladi va qanday rasmiylashtiriladi?
Signup and view all the answers
Tadqiqot ishlarini qanday olib ______ kerak.
Tadqiqot ishlarini qanday olib ______ kerak.
Signup and view all the answers
Ilmiy ish asoslari fani aynan ilmshunoslik ______ bilan tanishish imkonini beradi.
Ilmiy ish asoslari fani aynan ilmshunoslik ______ bilan tanishish imkonini beradi.
Signup and view all the answers
Ilm-fan tushunchasining mohiyatini ______ etish talab etadi.
Ilm-fan tushunchasining mohiyatini ______ etish talab etadi.
Signup and view all the answers
Ilmiy tadqiqot ishining maqsadi ilmiy ______ chuqurlashtirishdir.
Ilmiy tadqiqot ishining maqsadi ilmiy ______ chuqurlashtirishdir.
Signup and view all the answers
______ ilmiy dalilni aniqlashning o'zi bilan ilmda kashfiyot yaratib bo'lmaydi.
______ ilmiy dalilni aniqlashning o'zi bilan ilmda kashfiyot yaratib bo'lmaydi.
Signup and view all the answers
Ilmiy tavsifda ikki tur xususiyatlar ajratiladi: birinchisi, bu tavsiflanayotgan obyektlar, hodisalarning umumiy _____ ga oid.
Ilmiy tavsifda ikki tur xususiyatlar ajratiladi: birinchisi, bu tavsiflanayotgan obyektlar, hodisalarning umumiy _____ ga oid.
Signup and view all the answers
Tadqiq qilinayotgan obyektning umumiy yoki farqli xususiyatlariga ko‘ra muayyan guruhlarga ajratib o‘rganilishi _____ deb ataladi.
Tadqiq qilinayotgan obyektning umumiy yoki farqli xususiyatlariga ko‘ra muayyan guruhlarga ajratib o‘rganilishi _____ deb ataladi.
Signup and view all the answers
Tasnif arab tilidan olingan so‘z bo‘lib, _____, sinflarga ajratish ma’nosini bildiradi.
Tasnif arab tilidan olingan so‘z bo‘lib, _____, sinflarga ajratish ma’nosini bildiradi.
Signup and view all the answers
Ilmiy tadqiqotning keyingi bosqichi olingan bilimlarni talqin qilish – _____ qilish bo‘lib.
Ilmiy tadqiqotning keyingi bosqichi olingan bilimlarni talqin qilish – _____ qilish bo‘lib.
Signup and view all the answers
Ijodiy talqin obyektni shunchaki _____ emas, balki uni zamonaviy ilmiy qarashlarga bog‘lab o‘rganish.
Ijodiy talqin obyektni shunchaki _____ emas, balki uni zamonaviy ilmiy qarashlarga bog‘lab o‘rganish.
Signup and view all the answers
Ijodiy tanqid ham ilmiy talqinning bir turi, ammo unda matn, asarning nafaqat _____ tomonlari, balki kamchiliklari ham yoritib berilishi kerak.
Ijodiy tanqid ham ilmiy talqinning bir turi, ammo unda matn, asarning nafaqat _____ tomonlari, balki kamchiliklari ham yoritib berilishi kerak.
Signup and view all the answers
Ushbu jarayonda bilim chegara _____, yangicha dunyoqarash, ilm-fanda yangi katetoriyalar paydo bo‘ladi.
Ushbu jarayonda bilim chegara _____, yangicha dunyoqarash, ilm-fanda yangi katetoriyalar paydo bo‘ladi.
Signup and view all the answers
Ilmiy talqinda tabiat va jamiyat _____ ochib berish, talqin qilish muhim o‘rin tutadi.
Ilmiy talqinda tabiat va jamiyat _____ ochib berish, talqin qilish muhim o‘rin tutadi.
Signup and view all the answers
Ba’zan tadqiqotchi ______ taqlididan foydalanadi.
Ba’zan tadqiqotchi ______ taqlididan foydalanadi.
Signup and view all the answers
Taqlidchilik ilmiy izlanishlarga kirishilayotgan ______ bosqichda ko‘zga tashlanadi.
Taqlidchilik ilmiy izlanishlarga kirishilayotgan ______ bosqichda ko‘zga tashlanadi.
Signup and view all the answers
Dogmatik talqin o‘rnatilgan tushuntirish usuli sanaladi.
Dogmatik talqin
Signup and view all the answers
Izlanishlarini real hayot ______ bilan bog‘lay olmaslik...
Izlanishlarini real hayot ______ bilan bog‘lay olmaslik...
Signup and view all the answers
Ratsional talqin ______, idrok, bilimga asoslangan izohlash usulidir.
Ratsional talqin ______, idrok, bilimga asoslangan izohlash usulidir.
Signup and view all the answers
Tadqiqotchining ______ talqin tarafdori bo‘lishi muhimdir.
Tadqiqotchining ______ talqin tarafdori bo‘lishi muhimdir.
Signup and view all the answers
Erkin talqin tayyor ______ chetga chiqish usuli hisoblanadi.
Erkin talqin tayyor ______ chetga chiqish usuli hisoblanadi.
Signup and view all the answers
Badiiy asarlar va matnlarni ilmiy ______ qilish.
Badiiy asarlar va matnlarni ilmiy ______ qilish.
Signup and view all the answers
Badiiy talqinda hayotiylikka asosiy belgi sifatida ______ qilinadi.
Badiiy talqinda hayotiylikka asosiy belgi sifatida ______ qilinadi.
Signup and view all the answers
Dogmatik talqin – ilm-fan sohalarida qat’iy o‘rnatilgan, avtoritetlar ______ ma’qullaydigan tushuntirish usuli.
Dogmatik talqin – ilm-fan sohalarida qat’iy o‘rnatilgan, avtoritetlar ______ ma’qullaydigan tushuntirish usuli.
Signup and view all the answers
Ijodiy talqin – obyektni o‘rganishda uni shunchaki izohlash emas, balki uni zamonaviy ______ qarashlarga bog‘lagan holda, sintezdan o‘tkazish.
Ijodiy talqin – obyektni o‘rganishda uni shunchaki izohlash emas, balki uni zamonaviy ______ qarashlarga bog‘lagan holda, sintezdan o‘tkazish.
Signup and view all the answers
Kompilyativ talqin yakunda yo‘q ______ sifatlarni bor qilib, bo‘rttirib ko‘rsatishga olib keladi.
Kompilyativ talqin yakunda yo‘q ______ sifatlarni bor qilib, bo‘rttirib ko‘rsatishga olib keladi.
Signup and view all the answers
Differensiatsiya – o‘rganilayotgan obyekt xususiyatlarini boshqalaridan ______ orqali o‘rganish.
Differensiatsiya – o‘rganilayotgan obyekt xususiyatlarini boshqalaridan ______ orqali o‘rganish.
Signup and view all the answers
Study Notes
Seminar Mashg'ulotlari Mavzusi: Ilm-fanning Jamiyat Taraqqiyotida Tutgan O'rni, Fanning Maqsad va Vazifalari
- Ilm-fan taraqqiyot uchun asosiy vosita hisoblanadi.
- Yoshlar ilm-fan bilishga intilishi mamlakat intellektual boyligi.
- Yaponiya va Koreya kabi mamlakatlarning rivojlanishi intellektual zahiralarga asoslangan.
- Ta'lim islohotlari intellektual boylikni oshirish, yoshlarning ilmga qiziqishini kuchaytirishga qaratilgan.
- O'qituvchilar va murabbiylar vazifasi yoshlarni ilm va hunar egallashga yo'naltirish.
- Oliy ta'lim muassasalarida talabalarga ilmiy izlanishlar olib borish uslublari o'rgatiladi.
- Inson voqelikni tug'ilishidan o'rganishga harakat qiladi.
- O'rganish ilk bosqichlari – idrok etish va narsalarni farqlash.
- Bu bosqichlar asta-sekin ilmiy bilishga yo'naltirilishi mumkin.
- Ilm-fan rivojidan mamlakat rivojlanadi.
- Ilm-fan sohalari doimo o'zgarib va rivojlanadi.
- Fan muammolarini echish tadqiqot ishlari va ilmiy izlanishlar bilan amalga oshiriladi.
Ilm-fan, Ilmiy Bilim, Ilmiy Tadqiqot, Ilmiy Etika tushunchalari
- Ilm-fan tushunchasi – ilmiy izlanish jarayoni, bilim olish va tadqiqot.
- Olamni idrok etish, qiziqishlarga asoslangan fanlar o'rganish.
- Ilmiy tadqiqot – voqelikni chuqurroq o'rganish, yangi dalillarni asoslash jarayoni.
- Tadqiqot qilish – noma'lum jarayonlar va hodisalarni oldindan bilish, dolzarb muammolarni aniqlash va ularni yechish bo'yicha farazlar bildirish.
- Ilmiy tadqiqot maqsadi – obyektni oʻrganish, natijalarni oldindan ko'ra bilish, hodisaning rivojlanishini bashorat qilish.
- To'g'ri tadqiqot - dolzarb muammolarni aniqlash, izlanish maqsadi,
- Tadqiqot metod va vositalari.
- Tadqiqot natijalarini yozish va taqdim etish.
- Ilm-fanning maqsadi – aniq, obyektiv bilimlarni to'plash va ularni rivojlantirish, tadqiqotlar orqali yangi bilimlar yaratish.
- Ilmiy bilim – nazariy, kontseptual boʻlib, u ratsional va isbotlangan.
- Fan sohalari –maxsus sohalar va yo'nalishlar sifatida shakllantiriladi.
- Fanlararo aloqalar va sintez – ilm-fanning rivojlanishi uchun muhim omillar.
Ilmiy tavsiflash va tasniflash
- Ilm-fan oʻrganish uchun maqsad qilingan obyekt tavsiflash, tasniflash, ilmiy talqin.
- Ilmiy tavsiflash – obyekt xususiyatlarini izohlab, aniqlash.
- Ilmiy talqinlarning turlari – ijodiy, ilmiy, kompilyativ, dogmatik, badiiy, erkin.
- Dogmatik talqin – qattiq asoslangan, erkin fikrlashga to'sqinlik qiladi.
- Kompilyativ talqin – avvalgi bilimlarni birlashtirish, o'z fikrlarini ko'rsatish.
Studying That Suits You
Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.
Related Documents
Description
Bu viktorina ilmiy izlanishlar, ularning maqsadi va bilim olish jarayonlarini o'rganadi. Har bir savol ilmiy faoliyatning asosiy jihatlarini yoritadi. O'quvchilar uchun ilm-fan va ta'limning muhimligi haqida bilish imkonini beradi.
