Historia Rzeszy - Pokój augsburski

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Jakie był konsekwencją potwierdzenia pokoju augsburskiego w północnej części Niemiec?

Przeciwstawienie się cesarzowi

Wzrost znaczenia katolickich monarchów

Ograniczenie wolności wyznania

Zachowanie stanu posiadania protestantów sprzed 1624 roku (correct)

Jakie zmiany w kolegium elektorskim miały miejsce po nowym układzie sił?

Większość protestantów w kolegium elektorskim

Dominacja Habsburgów w kolegium elektorskim

Zlikwidowanie kolegium elektorskiego

Zrównoważony podział katolików i protestantów (correct)

Co oznaczała zasada ius foederis w kontekście Rzeszy?

Przyzwolenie na wojnę przeciw cesarzowi

Ograniczenie suwerenności państw

Przyznanie stanym większych praw i uprawnień (correct)

Zniesienie przymierzy międzynarodowych

Jakie państwo uznano de iure niepodległością w wyniku postanowień?

Szwajcarię (A) Signup and view all the answers

Kto był wódz, który zdobył Palatynat i złupił Heidelberg?

Jan hr. Tilly (D) Signup and view all the answers

Jaka była reakcja króla duńskiego Chrystiana IV na postępy Habsburgów?

Podjął interwencję w Niemczech (A) Signup and view all the answers

Co się stało po bitwie pod Dessau/Roßlau?

Mansfeld musiał uciekać do Śląska (C) Signup and view all the answers

Jaki tytuł otrzymał Wallenstein w 1628 roku?

Admirał Morza Bałtyckiego (B) Signup and view all the answers

Jakie były konsekwencje klęski Chrystiana IV pod Wolgast?

Chrystian uciekł na statku (A) Signup and view all the answers

Jakie plany zrezygnował Chrystian IV w północnych Niemczech?

Współpraca ze Szwedami (D) Signup and view all the answers

Kto był zwierzchnikiem książąt Dolnej Saksonii podczas interwencji duńskiej?

Chrystian IV (C) Signup and view all the answers

Jakie tytuły otrzymał Albrecht von Wallenstein od cesarza?

Książę Friedlandu i Żagania (B) Signup and view all the answers

Jakie plany miały Habsburgi po swoich sukcesach militarnych?

Stworzyć potęgę morską na Bałtyku (D) Signup and view all the answers

Jakie zbiory zostały złupione przez Jan hr. Tilly?

Zbiory biblioteczne Heidelbergu (C) Signup and view all the answers

Jaka była główna zasada, której zwolennikiem był Wallenstein?

Wojna winna żywić wojnę (B) Signup and view all the answers

Co Gustaw II Adolf stworzył jako część reformy edukacyjnej?

Pierwsze gimnazjum w 1623 roku (C) Signup and view all the answers

Jakie umiejętności miał Gustaw II Adolf poza zdolnościami wojskowymi?

Znał dobrze kilka języków i dziesięć powierzchownie (C) Signup and view all the answers

Jak Wallenstein zdobył majątek wynoszący około 4 milionów talarów?

Kupując za bezcen skonfiskowane dobra (D) Signup and view all the answers

Jaka strategia reformatorska została wdrożona przez Gustawa II Adolfa w armii?

Reorganizacja piechoty w jednostki po 150 osób (C) Signup and view all the answers

Jakie wyzwania stawiano Gustawowi II Adolfowi po odziedziczeniu tronu?

Stabilizacja finansowa i wewnętrzna (A) Signup and view all the answers

Jakie wydarzenie miało miejsce 9 listopada 1620 roku?

Ucieczka Fryderyka V do Palatynatu (C) Signup and view all the answers

Jakie konsekwencje miało powstanie czeskie dla władzy Habsburgów?

Ustanowienie dziedziczności Habsburgów (B) Signup and view all the answers

Jakie były główne przyczyny klęski Czech?

Przewaga militarna Habsburgów oraz brak jedności w obozie powstańczym (A) Signup and view all the answers

Dlaczego Wallenstein został zamordowany w Chebie?

Stawał się przeszkodą dla Habsburgów. (D) Signup and view all the answers

Co ustanowiono 13 marca 1621 roku w celu ukarania powstańców?

Trybunał nadzwyczajny (D) Signup and view all the answers

Co stało się w wyniku bitwy pod Nördlingen?

Pogrom armii szwedzkiej. (A) Signup and view all the answers

Jakie warunki ustalono w trakcie pokoju w Pradze w 1635 roku?

Zawieszenie edyktu restytucyjnego. (C) Signup and view all the answers

Jaką rolę odgrywała Habsburgów nowa arystokracja czeska po klęsce powstania?

Była podstawą ekonomiczną dla Habsburgów (C) Signup and view all the answers

Jakie zmiany dotknęły Czechy po klęsce powstania?

Zniesienie autonomii administracji (B) Signup and view all the answers

Jaki był główny cel interwencji francuskiej w wojnie trzydziestoletniej?

Zapobieżenie zwycięstwu Habsburgów. (D) Signup and view all the answers

Jakie były skutki klęski w powstaniu czeskim dla liczby ludności?

Spadek liczby ludności do około 1 miliona (B) Signup and view all the answers

Co było casus belli dla Francji w wojnie przeciw Hiszpanii?

Aresztowanie elektora trewirskiego. (D) Signup and view all the answers

W którym roku zmarł kardynał Richelieu?

<ol start="1642"> <li>(B)</li> </ol> Signup and view all the answers

Co stało się z majątkami skonfiskowanymi powstańcom po klęsce?

Stworzyły nową arystokrację czeską (C) Signup and view all the answers

Jaką klęskę zadano hiszpańskim siłom w bitwie pod Rocroi?

Druzgocącą klęskę. (A) Signup and view all the answers

Jakie zmiany w armii wprowadził kardynał Richelieu?

Reformy militarne inspirowane przez Gustawa Adolfa. (D) Signup and view all the answers

Co było skutkiem edyktu restytucyjnego cesarza Ferdynanda II?

Zwrócenie katolikom utraconych majątków od 1552 roku. (C) Signup and view all the answers

Kto był dowódcą obozu habsbursko-katolickiego przed atakiem szwedzkim w 1630 roku?

Wallenstein (D) Signup and view all the answers

Jaki był rezultat zjazdu stanów protestanckich w Lipsku w 1631 roku?

Lojalność wobec cesarza. (B) Signup and view all the answers

Jakie miasto zostało zdobyte przez Szwedów 20 maja 1631 roku?

Magdeburg (C) Signup and view all the answers

Jakie wydarzenie miało miejsce 17 września 1631 roku?

Bitwa pod Breitenfeld. (A) Signup and view all the answers

Jaki był główny cel traktatu zawartego w Bärwalde między Szwecją a Francją?

Skierowanie działań przeciwko cesarzowi. (D) Signup and view all the answers

Co spowodowało spalenie i splądrowanie Magdeburga?

Odmowa egzekucji postanowień edyktu restytucyjnego. (A) Signup and view all the answers

Jakie były następstwa dominacji Gustawa Adolfa?

Pogorszenie relacji z protestantami niemieckimi. (B) Signup and view all the answers

Study Notes

Wojna trzydziestoletnia - Kryzys wewnętrzny Cesarstwa

Tendencje odśrodkowe: władcy terytorialni w Niemczech i stany w krajach habsburskich sprzeciwiały się absolutyzmowi Habsburgów i próbom wzmocnienia władzy cesarskiej.
Konflikty religijne: powstanie Unii Protestanckiej (1608) i Ligi Katolickiej (1609) doprowadziły do eskalacji napięć.
Powstanie Unii Protestanckiej i Ligi Katolickiej: te organizacje religijne wzmacniały podziały i sprzeciwiły się polityce Habsburgów.
List Majestatyczny Rudolfa II: dokument gwarantujący swobodę wyznania w Czechach i na Śląsku, ale nie zapobiegł dalszym konfliktom.
Panowanie Macieja Habsburga (1612-1619): rządy były cechowane wpływem doradcy cesarskiego kardynała Melchiora Klesla. Pomimo jego starań, napięcia nie ustąpiły.
Protestanci w Rzeszy poszukiwali wsparcia obcego: angielskiego, niderlandzkiego, szwedzkiego oraz francuskiego (i katolickiego).
Małżeństwa polityczne: przykładem jest małżeństwo Fryderyka V z Elżbietą, córką króla angielskiego Jakuba I.
Kontrreformacja: utrzymywała konflikt z protestantami.
Wybór Ferdynanda Styryjskiego: jego wybór na króla Czech i Węgier spotkał się z oporem Czechów.
Rzesza jako skupisko sprzeczności: reprezentowała konflikt reformacji z kontrreformacją i tendencji absolutystycznych z decentralizacyjnymi.
Sytuacja polityczna we Francji: Henryk IV Burbon odrodził Francję, planował działania przeciw Habsburgom. Jednak jego zabójstwo w 1610 r. zmieniło sytuację.
Panowanie Ludwika XIII: polityka regencji zmieniła kierunek polityki wobec Hiszpanii.

Defenestracja praska i wojna w Czechach

Marzec 1618 r.: Zgromadzenie protestanckie w Pradze, zdominowane przez radykalnych protestantów, domagało się wolności wyznaniowej.
Maj 1618 r.: odrzucenie żądania wolności wyznaniowej przez namiestników cesarskich.
Maj 1618 r.: Zgromadzenie protestantów zwołało kolejne zgromadzenie mimo zakazu.
23 maja 1618 r.: druga defenestracja praska: protestanccy przedstawiciele rzucili namiestników z okna zamku.
1618 r.: powstanie czeskie, powołanie rządu, przejęcie kontroli wojskowej przez hr. Jindřicha Matyáša Thurna.
1618 - 1619: poszukiwanie wsparcia w Europie (Anglia, Niderlandy).
1619 r.: wybraniem Fryderyka V na króla Czech.
1619: zawarcie sojuszu z Węgrami, kierowany przez księcia Siedmiogrodzkiego Bethlena Gabora.
8 listopada 1620 r.: bitwa pod Białą Górą: klęska protestantów czeskich.
13 marca 1621 r.: ustanowienie trybunału karnego w Czechach.
Skutki: zniszczenie ruchu protestanckiego, represje wobec Czechów.

Wojna o Palatynat

1622 r.: działania wojenne skupiają się na Palatynacie.
1628 r.: sprzeciw wobec interwencji duńskiej.
1628 r.: klęska Chrystiana IV w bitwie pod Wolgast.
1629 r.: pokój w Lubece: Dania ustąpiła pretensji do interwencji.
1630 r.: Szwedzi, pod wodzą Gustawa II Adolfa, wkraczają do Niemiec.

Interwencja szwedzka

1630 r: Gustaw II Adolf wylądował w Niemczech.
1631 r.: sojusz Gustawa Adolfa z częścią książąt protestanckich niemieckich.
1631 r.: bitwa pod Breitenfeld: klęska sił cesarskich.
1632 r.: zajęcie Czech.
1632 r.: bitwa pod Lützen: śmierć Gustawa II Adolfa.
1634 r.: bitwa pod Nördlingen: klęska sił szwedzkich.

Francuzkie lata wojny

1635 r: Francja wkracza do wojny.
1635 r: wypowiedzenie wojny przez Francję w stosunku do Habsburgów.
1639 r.: klęska sił hiszpańskich pod Rocroi.

Ostatnie lata wojny

1644 r.: rozpoczęcie rokowań pokojowych w Westfalii.
1648 r.: pokój Westfalski: zakończenie wojny trzydziestoletniej.
skutki pokoju Westfalskiego: zmiana układu sił politycznych w Europie.

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Description

Quiz dotyczy wydarzeń związanych z pokojem augsburskim oraz jego konsekwencjami w północnej części Niemiec. Zawiera pytania o zmiany w kolegium elektorskim, zasadę ius foederis, uznaną niepodległość oraz reakcję króla duńskiego. Sprawdź swoją wiedzę na temat tych kluczowych aspektów historii Rzeszy.