Hipertermia Ambientale dhe Termorregullimi
40 Questions
0 Views

Choose a study mode

Play Quiz
Study Flashcards
Spaced Repetition
Chat to lesson

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Cila është funskioma kryesore e qendrave hipotalamike të termorregullimit?

  • Të prodhojnë hormone të ndryshme
  • Të mbajnë ekuilibrin acidobazik
  • Të kontrollojnë presionin e gjakut
  • Të rregullojnë temperaturën e trupit (correct)

    • Si veprojnë qendrat e termorregullimit kur temperatura e trupit rritet?

  • Rrisin tensionin arterial
  • Injorojnë ndryshimin e temperaturës
  • Aktivojnë mekanizmat termolitikë (correct)
  • Frenojnë metabolizmin

    • Cila nga këto nuk është një mekanizëm efektor i termorregullimit?

  • Rritja e tonsit muskulor (correct)
  • Vazokonstriksioni i lekurës
  • Rritja e djersitjes
  • Frenimi adrenergjik

    • Cila është pasoja e dëmtimit të qendrave hipotalamike?

    <p>Poikilotermia</p> Signup and view all the answers

    Si funksionon sistemi i termorregullimit sipas parimit të 'negative feed back'?

    <p>Inkorporon veprime për të kompensuar ndryshimet e temperaturës</p> Signup and view all the answers

    Cila temperaturë trupore mund të shkaktojë konvulsionet tek fëmijët?

    <p>41° C</p> Signup and view all the answers

    Cila është ndihma e parë në rast të temperaturave mbi 42.2° C?

    <p>Përmirësimi i kushteve ambientale</p> Signup and view all the answers

    Cila është një pasojë e dështimit të mekanizmave termorregullatorë?

    <p>Dëmtimi i proteinave</p> Signup and view all the answers

    Cili është diapazoni normal i temperaturës trupore për një njeri të shëndoshë?

    <p>36.8±0.4° C</p> Signup and view all the answers

    Cili është funksioni i termoreceptorëve të thellë?

    <p>Të përgjigjen ndaj ndryshimeve të vogla të temperaturës në gjak</p> Signup and view all the answers

    Cili nga këta komponentë është përgjegjës për kontrollin e temperaturës trupore?

    <p>Hipotalamusi</p> Signup and view all the answers

    Kur ndodh zakonisht rritja e temperaturës trupore për gratë?

    <p>Pas ovulacionit</p> Signup and view all the answers

    Cila është një nga struktura që përcakton nëse temperatura e sensuar është normale, e rritur ose e ulët?

    <p>Hipotalamusi</p> Signup and view all the answers

    Çfarë ndodh me temperaturën trupore para dhe pas gjumit?

    <p>Temperatura është më e ulët në mëngjes</p> Signup and view all the answers

    Cila është rëndësia e mekanizmave termolitikë?

    <p>Të ndihmojnë në ruajtjen e temperaturës normale</p> Signup and view all the answers

    Cili faktor ndikon në ndryshimin e temperaturës trupore gjatë ditës?

    <p>Të gjitha të mësipërmet</p> Signup and view all the answers

    Cili është një nga simptoma e para të raskapitjes nga varfërimi hidrik?

    <p>Etja e shprehur</p> Signup and view all the answers

    Si karakterizohet goditja nga të nxehtit?

    <p>Dështimi i mekanizmave termorregullues</p> Signup and view all the answers

    Cili faktor ka ndikim në shkallën e dëmtimeve nga goditja e nxehtës?

    <p>Kohëzgjatja e ekspozimit</p> Signup and view all the answers

    Çfarë ndodh me serumet laboratorike gjatë varfërimit hidrik?

    <p>Hiponatremia</p> Signup and view all the answers

    Cila është një veçori e goditjes klasike nga të nxehtit?

    <p>Prekja e moshave të rritura me sëmundje kardio</p> Signup and view all the answers

    Cila është një nga pasojat e mospërputhjes midis masës qarkulluese dhe shtratit vaskular?

    <p>Ulja e presionit arterial</p> Signup and view all the answers

    Cili është një simptomë e rëndësishme e dehidrimit intraqelizor?

    <p>Etja e shprehur</p> Signup and view all the answers

    Çfarë ndodhi me aktivitetin fizik gjatë ekspozimit në temperatura të larta?

    <p>Reduktohet ose ndalon</p> Signup and view all the answers

    Cilën nga simptomat e mëposhtme përshkruajnë pacientët me goditje nga të nxehtit e efortit?

    <p>Dëmtim të vetëdijes dhe hipotension</p> Signup and view all the answers

    Cila është një nga shkaktaret e goditjes nga të nxehtit te sportistët?

    <p>Prodhuar nga puna e tepërt muskulare</p> Signup and view all the answers

    Cili është një pasojë e rëndë që ndodh si rezultat i goditjes nga të nxehtit?

    <p>Insuficiencë kardiake</p> Signup and view all the answers

    Si ndikon rënia e temperaturës trupore në organizëm në kushte të ulëta të temperaturës ambientale?

    <p>Rrit termogjenezën</p> Signup and view all the answers

    Cila është një karakteristikë e lëkurës tek pacientët me goditje nga të nxehtit e efortit?

    <p>E njomë dhe e ngrohtë</p> Signup and view all the answers

    Cila është një nga masat urgjente për të trajtuar pacientët me goditje nga të nxehtit?

    <p>Ulja e temperaturës trupore</p> Signup and view all the answers

    Cilat janë shqetësimet e tjera që mund të paraqiten përpara se pacientët të bie në gjendje kome?

    <p>Ankesa dhe shenja si cefale</p> Signup and view all the answers

    Cila është një çrregullim elektrolitik i zakonshëm në formën klasike të goditjes nga të nxehtit?

    <p>Hipokalemi</p> Signup and view all the answers

    Sa është fluksi kutan i gjakut në një person të shëndoshë me peshe 70 kg në kushte normale?

    <p>200-250 ml/min</p> Signup and view all the answers

    Cili është mekanizmi kryesor për rritjen e prodhimit të nxehtësisë gjatë ekspozimit në temperatura të ulëta?

    <p>Rritja e aktivitetit të muskujve skeletikë</p> Signup and view all the answers

    Cila është përkufizimi i nonshivering thermogenesis?

    <p>Prodhimi i nxehtësisë nga indi dhjamor kafe</p> Signup and view all the answers

    Cilat janë efekte të rënies së temperaturës trupore mbi sistemin nervor?

    <p>Rritja e çlirimit të katekolaminave</p> Signup and view all the answers

    Cila është përbërja kryesore e indit dhjamor kafe që ndihmon në prodhimin e nxehtësisë?

    <p>Mitokondresh me përmbajtje të lartë citokromesh</p> Signup and view all the answers

    Si ndihmon veshjet e trasha në aklimatizimin në temperatura të ulëta?

    <p>Zvogëlojnë sipërfaqen e kontaktit midis organizmit dhe mjedisit</p> Signup and view all the answers

    Cili rol ka indi dhjamor kafe te fëmijët e vegjël?

    <p>Të kontribuojë në prodhimin e nxehtësisë</p> Signup and view all the answers

    Cili është efektet e tkurrjes sinkrone të grupeve të vogla njësi motore në trup?

    <p>Rritja e temperaturës trupore</p> Signup and view all the answers

    Study Notes

    Hipertermia Ambientale

    • Në një person të shëndoshë, temperatura e trupit mbahet brenda kufijve normalë pavarësisht ndryshimeve të mjedisit, duke i përfshirë gjithashtu aktivitetin fizik.
    • Temperatura trupore normale varion brenda 36.8±0.4° C, duke u rritur me 0.6° C kur matet per rectum.
    • Temperatura trupore ka një ritëm circadian, duke qenë më e ulët në orën 6 para dite dhe më e lartë në orët 4-6 pas dite, me një diferencë që luhatet 0,5-1° C.
    • Gratë gjatë gjysmës së dytë të ciklit menstrual kanë një temperaturë trupore rreth 0,5° C më të lartë se gjatë gjysmës së parë.
    • Në fillim të menopauzës, gratë përjetojnë një temperaturë të lartë, por ajo rikthehet në normë më vonë.
    • Ruajtja e temperaturës trupore realizohet nga bashkëveprimi i proceseve të prodhimit dhe eliminimit të nxehtësisë.

    Sistemi Termorregullues

    • Kontrolli i temperaturës trupore është rezultat i aktivitetit të bashkëvepruar të strukturave të SNQ-së, duke filluar nga hipotalamusi, sistemi limbik, formacioni retikular, medulën spinale, ganglioneve simpatike dhe termoreceptorët.
    • Termoreceptorët janë dy llojesh:
      • Termoreceptorët sipërfaqësorë: të vendosur në lëkurë, i përgjigjen ndryshimeve të temperaturave sipërfaqësore.
      • Termoreceptorët e thellë: të vendosur në hipotalamus apo pranë tij, i përgjigjen ndryshimeve të lehta të temperaturës së gjakut që perfuzon këtë pjesë të SNQ-së.
    • Strukturat përpunuese qendrore (hipotalamike) përcaktojnë nëse temperatura e sensuar është normale, e rritur ose e ulët. Mendohet se ekzistojnë dy qendra të tilla:
      • Qendra e pasme: drejton proceset e prodhimit dhe konservimit të nxehtësisë.
      • Qendra e përparme: aktivizimi i së cilës nxit reaksionet termolitike.
    • Mekanizmat efektore përfshijnë proceset vazomotorë, sudomotorë dhe metabolikë.
    • I gjithë ky sistem operon sipas parimit të "negative feed back". Rritja e temperaturës trupore nxit mekanizmat termolitikë, ndërsa rënia e saj aktivizon mekanizmat kundërshtues.

    Rastkapitja nga Varfërimi Hidrik & Sodik

    • Variacioni i temperaturës trupore 3-3.5° C nga vlerat normale nuk përfaqëson një rrezik të madh për organizmin.
    • Konvulsionet janë më të shpeshta tek fëmijët kur temperatura rritet mbi 41° C, por gjithashtu mund të ndodhin edhe në vlera më të ulta si 38,5 dhe 39 gradë Celsius, veçanërisht tek neonatët.
    • Temperaturat mbi 42.2° C mund të shkaktojnë dëmtime të pakthyeshme dhe denatyrim të proteinave.
    • Rastet e raspkapjes nga varfërimi hidrik ndikojnë kryesisht në moshat e mëdha, ata me sëmundje kardiake apo të SNQ-së.
    • Simptomat tipike përfshijnë etje të shprehur, dhimbje koke, konfuzion mendor, ankth, axhitim, etj.
    • Presioni arterial është i ulur, ndërsa diureza rënë.
    • Temperatura trupore është e normalë ose pak e rritur.
    • Mjekimi konsiston në nxjerrjen në ambiente të ajrosur dhe të freskëta, si dhe në korrigjimin e çrregullimeve hidroelektrolitike.
    • Rastkapitja nga varfërimi sodik karakterizohet nga hipernatremia dhe rritja e osmolaritetit të likidit jashtëqelizor duke shkaktuar zhvendosjen e lëngjeve jashtë qelazës.

    Goditja nga Të Nxehtit

    • Goditja nga të nxehtit shënon një gjendje të rëndë që karakterizohet nga dështimi i mekanizmave termorregullues, me një rritje ekstreme të temperaturës trupore (zakonisht >41° C) dhe dëmtime multisistemike.
    • Dëmtimi më i rëndëshëm pëson SNQ, kryesisht truri.
    • Goditja nga të nxehtit haset në formën klasike dhe atë të efortit.
    • Goditja klasike nga të nxehtit prek kryesisht moshat e rritura.
    • Pacientët përjetojnë hipertermi, dëmtime të vetëdijes, dhe ndërprerje të djersitjes.
    • Goditja nga të nxehtit e efortit ndodh për shkak të prodhimit të tepërt të nxehtësisë nga aktiviteti fizik i shtuar.
    • Pacientët paraqesin lëkurë të njomë, dëmtime të vetëdijes, cefale, kriza konvulsive, etj.
    • Dëmtuan edhe sistemet e tjera si ai kardiovaskular, mëlçia, veshkat, muskujt, me çrregullime metabolike dhe elektrolitike.
    • Për shkak të dëmtimit të sistemeve enzimatike, dëmtimet mund të jenë të rikthyeshme ose jo.
    • Mjekimi për këtë gjendje është i menjëhershëm dhe përfshin masa reanimative dhe uljen e temperaturës.

    Hipotermia Ambientale

    • Aftësitë adaptuese të organizmit në temperatura të ulëta janë më të kufizuara se në temperatura të larta.
    • Organizmi reagon duke rritur termogjenezën dhe duke pakësuar termoeleminimin.
    • Rënia e temperaturës trupore nxit vazokonstriksionin e lëkurës.
    • Fluksi i gjakut në lëkurë zvogëlohet ndjeshëm në temperatura të ulëta për të zvogëluar humbjen e nxehtësisë.
    • Veshjet e trasha ndihmojnë aklimatizimin në temperatura të ulëta duke pakësuar kontaktin me mjedisin.
    • Rritja e aktivitetit të muskujve skeletikë, duke rezultuar me dridhje, është mekanizmi kryesor i rritjes së prodhimit të nxehtësisë.
    • Ind dhjamor kafe ka një rol të rëndësishëm në rritjen e temperaturave trupore.

    Studying That Suits You

    Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

    Quiz Team

    Related Documents

    Fiziopatologjia e termorregullimit (PDF)

    Description

    Ky quiz shqyrton konceptin e hipertermisë ambientale dhe sistemin termorregullues të trupit. Ai përfshin informacion mbi ndryshimet në temperaturën trupore nën ndikimin e mjedisit dhe faktorët që e ndihmojnë atë të mbetet brenda kufijve normalë. Mësoni se si temperatura e trupit ndikohet nga cikli menstrual dhe ndryshimet hormonale.

    More Like This

    Use Quizgecko on...
    Browser
    Open
    Browser
    Browser