Podcast
Questions and Answers
Zahiriddin Muhammad Boburning ota-onasi kimlar?
Zahiriddin Muhammad Boburning ota-onasi kimlar?
Boburning 'Boburnoma' asari qanday turdagi asar?
Boburning 'Boburnoma' asari qanday turdagi asar?
Uvaysining dastlabki xat savodini qaerda olgan?
Uvaysining dastlabki xat savodini qaerda olgan?
Bobur haqidagi 'Bobur dilbar shaxs edi' degan fikr kimning qalamiga mansub?
Bobur haqidagi 'Bobur dilbar shaxs edi' degan fikr kimning qalamiga mansub?
Signup and view all the answers
Uvaysiy nechta devon tuzgan?
Uvaysiy nechta devon tuzgan?
Signup and view all the answers
Bobur Mirzo qaysi ilmiy faoliyat bilan mashhur?
Bobur Mirzo qaysi ilmiy faoliyat bilan mashhur?
Signup and view all the answers
Uvaysi o'z asarlarida yuksak odamiylikni nimalarga qiyos qiladi?
Uvaysi o'z asarlarida yuksak odamiylikni nimalarga qiyos qiladi?
Signup and view all the answers
Uvaysiy ilm tolibi bo'lish uchun qanday usul yaratdi?
Uvaysiy ilm tolibi bo'lish uchun qanday usul yaratdi?
Signup and view all the answers
“Ash-shifo” asarining muallifi kim?
“Ash-shifo” asarining muallifi kim?
Signup and view all the answers
“Devoni hikmat” asarining muallifi kim?
“Devoni hikmat” asarining muallifi kim?
Signup and view all the answers
“Baxt – saodatga erishish yo‘llari haqida risola” asarining muallifi kim?
“Baxt – saodatga erishish yo‘llari haqida risola” asarining muallifi kim?
Signup and view all the answers
Ibn Sino fanlar tasnifini 1-guruhiga qaysi fanlarni kiritgan?
Ibn Sino fanlar tasnifini 1-guruhiga qaysi fanlarni kiritgan?
Signup and view all the answers
Beruniyning ta’lim – tarbiya shakllari qanday?
Beruniyning ta’lim – tarbiya shakllari qanday?
Signup and view all the answers
Ibn Sino ijtimoiy-falsafiy sohada qancha asar yozgan?
Ibn Sino ijtimoiy-falsafiy sohada qancha asar yozgan?
Signup and view all the answers
Falsafani o‘rganishdan avval qanday hirs-havaslardan tozalash lozim?
Falsafani o‘rganishdan avval qanday hirs-havaslardan tozalash lozim?
Signup and view all the answers
Ibn Sinoning kamolotga erishish mezoni nima?
Ibn Sinoning kamolotga erishish mezoni nima?
Signup and view all the answers
Qaysi mutaffikir olim o‘qitishni jismoniy mashqlar bilan qo‘shib olib borish zarurligini ta’kidlaydi?
Qaysi mutaffikir olim o‘qitishni jismoniy mashqlar bilan qo‘shib olib borish zarurligini ta’kidlaydi?
Signup and view all the answers
Markiziy Osiyoda birinchi bo‘lib ta’lim-tarbiyaga ta’rif bergan alloma kim?
Markiziy Osiyoda birinchi bo‘lib ta’lim-tarbiyaga ta’rif bergan alloma kim?
Signup and view all the answers
Alisher Navoiyning didaktikaga oid asosiy asarini belgilang.
Alisher Navoiyning didaktikaga oid asosiy asarini belgilang.
Signup and view all the answers
O‘rta Osiyo mutafakkirlaridan qaysi alloma birinchi marta bolalarni jamoa bo‘lib, maktabda o‘qitishning ahamiyatini ilmiy asoslab bergan?
O‘rta Osiyo mutafakkirlaridan qaysi alloma birinchi marta bolalarni jamoa bo‘lib, maktabda o‘qitishning ahamiyatini ilmiy asoslab bergan?
Signup and view all the answers
Ibtidoiy jamoa davrlarida tarbiyaning yuzaga kelishiga sabab bo‘lgan shart-sharoitlar nimalardan iborat?
Ibtidoiy jamoa davrlarida tarbiyaning yuzaga kelishiga sabab bo‘lgan shart-sharoitlar nimalardan iborat?
Signup and view all the answers
«Mudarris ota-onasining mansabi, boyligiga qarab bolaga muomala qilmasligi kerak» fikrlari qaysi Sharq mutafakkirining qalamiga mansub?
«Mudarris ota-onasining mansabi, boyligiga qarab bolaga muomala qilmasligi kerak» fikrlari qaysi Sharq mutafakkirining qalamiga mansub?
Signup and view all the answers
«As-sahih» to‘plami qaysi muhaddis – vatandoshimiz ijodiga mansub?
«As-sahih» to‘plami qaysi muhaddis – vatandoshimiz ijodiga mansub?
Signup and view all the answers
Ushbu misralar qaysi allomaga tegishli: “Otangga bo‘lmagin arzanda bandi, bandidan chiqib bo‘l hunar farzandi”?
Ushbu misralar qaysi allomaga tegishli: “Otangga bo‘lmagin arzanda bandi, bandidan chiqib bo‘l hunar farzandi”?
Signup and view all the answers
Kaykovus “Qobusnoma” asarida juvonmardlikni qaysi xistatlarni ilgari suradi?
Kaykovus “Qobusnoma” asarida juvonmardlikni qaysi xistatlarni ilgari suradi?
Signup and view all the answers
Kaykovus “Qobusnoma” asarida juvonmardlik yo‘lni tanlagan yoshlarda nimalardan tiylish nasihat qilingan?
Kaykovus “Qobusnoma” asarida juvonmardlik yo‘lni tanlagan yoshlarda nimalardan tiylish nasihat qilingan?
Signup and view all the answers
Qaysi alloma aql haqida 'Aql bir moldurki, uni o‘g‘ri ololmas, o‘tda yonmas, suvga oqmas' degan fikrni ilgari surgan?
Qaysi alloma aql haqida 'Aql bir moldurki, uni o‘g‘ri ololmas, o‘tda yonmas, suvga oqmas' degan fikrni ilgari surgan?
Signup and view all the answers
Kaykovus “Qobusnoma” asarida yoshlar tarbiyasida eng muhimi qanday talabdir?
Kaykovus “Qobusnoma” asarida yoshlar tarbiyasida eng muhimi qanday talabdir?
Signup and view all the answers
Qaysi alloma bir kecha-kunduzni 8 soat ibodatga, 8 soat ishratga, 8 soat ruhni toza qilmoqqa taqsim etgan?
Qaysi alloma bir kecha-kunduzni 8 soat ibodatga, 8 soat ishratga, 8 soat ruhni toza qilmoqqa taqsim etgan?
Signup and view all the answers
Kaykovusning yirik tarbiyaviy asari “Qobusnoma” qaysi asrda yuzaga kelgan?
Kaykovusning yirik tarbiyaviy asari “Qobusnoma” qaysi asrda yuzaga kelgan?
Signup and view all the answers
Qaysi shahardagi madrasa peshtoqida “Ilm olmoqqa intilmoq har bir muslim va muslima uchun qarzu farzdir” deb yozilgan?
Qaysi shahardagi madrasa peshtoqida “Ilm olmoqqa intilmoq har bir muslim va muslima uchun qarzu farzdir” deb yozilgan?
Signup and view all the answers
A.Temurning “Temur tuzuklari”da birinchi sifat qaysi javobda ko‘rsatilgan?
A.Temurning “Temur tuzuklari”da birinchi sifat qaysi javobda ko‘rsatilgan?
Signup and view all the answers
Turkistonda musulmon maktablarida ta’lim tizimi necha toifaga bo‘lingan?
Turkistonda musulmon maktablarida ta’lim tizimi necha toifaga bo‘lingan?
Signup and view all the answers
Ahmad Donishning ilmiy va adabiy merosi qanday xarakterda yozilgan?
Ahmad Donishning ilmiy va adabiy merosi qanday xarakterda yozilgan?
Signup and view all the answers
Ahmad Donishning “Navodir ul-vaqoe” (Nodir voqealar) asarining 5 bobida nima haqida yoritilgan?
Ahmad Donishning “Navodir ul-vaqoe” (Nodir voqealar) asarining 5 bobida nima haqida yoritilgan?
Signup and view all the answers
Ushbu fikr muallifi kim: “Bir mamlakatda tinchlik va mo‘lchilik bo‘lib, buning ovozasi atrofga tarqalsa, buni eshitgan savdogar, hunarmand va olimlar har tomondan kela boshlaydi”?
Ushbu fikr muallifi kim: “Bir mamlakatda tinchlik va mo‘lchilik bo‘lib, buning ovozasi atrofga tarqalsa, buni eshitgan savdogar, hunarmand va olimlar har tomondan kela boshlaydi”?
Signup and view all the answers
Berdimurod Berdaq ijodida qanday tarbiyaviy g‘oyalar ilgari suriladi?
Berdimurod Berdaq ijodida qanday tarbiyaviy g‘oyalar ilgari suriladi?
Signup and view all the answers
Ma’rifatparvar pedagog Mahmudxo‘ja Behbudiy necha yoshlarida o‘qib xat-savod chiqardi?
Ma’rifatparvar pedagog Mahmudxo‘ja Behbudiy necha yoshlarida o‘qib xat-savod chiqardi?
Signup and view all the answers
Mahmudxo‘ja Behbudiy davrida sakkizinchi sinfni, ya’ni ikkinchi bosqichni tamomlagan shogird qaysi tillarda bemalol so‘zlab yozardi?
Mahmudxo‘ja Behbudiy davrida sakkizinchi sinfni, ya’ni ikkinchi bosqichni tamomlagan shogird qaysi tillarda bemalol so‘zlab yozardi?
Signup and view all the answers
Islomning qisqacha tarixi darsligi muallifi kim bo‘lgan?
Islomning qisqacha tarixi darsligi muallifi kim bo‘lgan?
Signup and view all the answers
Study Notes
مۇتەپەككۇرلار ۋە ئۇلارنىڭ ئىلمىي ھەسسىسى
- بېرۇنىي ئوقۇتۇشنى جىسمانىي مەشىقلەر بىلەن بىرلەشتۈرۈپ ئېلىپ بېرىشنىڭ زۆرۈرلۈكىنى تەكىتلىگەن.
- مەركىزىي ئاسىيادا بىرىنجى بولۇپ تەلىم - تەربىيىگە تەرىپ بەرگەن ئالىم بېرۇنىي.
- ئەلشېر نەۋائىي دېداكتىكىغا ئائىت ئاساسلىق ئەسىرى «مەھبۇبۇل - قۇلوب».
- ئوتتۇرا ئاسىيا مۇتەپەككۇرلىرىدىن بىرىنجى بولۇپ بالىلارنى جەمئىيەت بولۇپ مەكتەپتە ئوقۇتۇشنىڭ ئەھمىيىتىنى ئىلمىي جەھەتتىن ئاساسلاپ بەرگەن ئالىم فارابىي.
- ئىبتىدائى جەمئىيەت دەۋرلىرىدە تەربىيە پەيدا بولۇشىغا سەۋەب بولغان شەرت - شارائىتلار ئىبتىدائى كىشىلەرنىڭ مېھنەت پائالىيىتى ۋە بۇندا شەكىللەنگەن ئىجتىمائىي مۇناسىۋەتلەر.
- «ئەس - سەھىھ» توپلامى ئىمام ئىسمائىل ئەلبۇخارىينىڭ ئىجادىيىتىگە مەنسۇپ .
- شەرق ئويغىنىش دەۋرىنىڭ يېتۇق نامايەندىلىرى فارابىي، ئەبۇ رەيھان بېرۇنىي، ئىبنى سىنا.
- «قۇتادغۇ بىلىگ» ئەسىرىنىڭ مۇئەللىپى يۇسۇپ خوس ھوجىپ.
- «مۇدەررىس ئاتا - ئانىسىنىڭ مەنسبى، بايلىقىغا قاراپ بالاغا مۇئامىلە قىلماسلىقى كېرەك» بۇ فېكرى فارابىينىڭ قەلىمىگە مەنسۇپ.
- «ئاتانغا بولماغىن ئارزاندە بەندى، بەندىدىن چىقىپ بول ھۈنەر فەرzandi» بۇ مىسرالار نەۋائىينىڭ قەلىمىگە مەنسۇپ.
- «مېنىڭ بالام»، «سېنىڭ بالانگ»، دەپ ئايرىپ تەربىيە بېرىش ھەممىنىڭ ۋىجدانىي بۇرچىدۇر بۇ فېكرى پەيغەمبىرىمىزنىڭ (س.ئ.ۋ) ھەدىسى شەرىپتە كەلتۈرۈلگەن .
- «ئەش - شىفا» ئەسىرىنىڭ مۇئەللىپى ئىبنى سىنا .
- «دېۋانى ھىكمەت» ئەسىرىنىڭ مۇئەللىپى ئەھمەد يەسەۋىي.
- «سېزى» ئارقىلىق بىلىش بۇ قىسمەن بىلىش بولسا، «مانتىقىي» بەيان، بىلىش ئېسا ھەقىقىي بىلىش، بۇ فېكرى فارابىينىڭ قەلىمىگە مەنسۇپ.
- «فەلسەپە ئوچۇرغاندىن ئاۋۋال ئو‘زىڭىزنى ھىرس - ھاۋالاردىن شۇنداق تازىلىشىڭىز لازىمكى، سىزدا مائىشىي ۋە شەھۋانىيەت كابى نوتو‘غرى تۇيغۇلارغا ئەمەس، بەلكى كامالەتكە بولغان ھىرس - ھاۋاس قايسىن» بۇ فېكرى فارابىينىڭ قەلىمىگە مەنسۇپ.
- «باھت - سەئادتگە ئېرىشىش يو‘للىرى ھەققىدە رىسالە»، «فازىل ئادەملىر شەھرى»، «فازىلەتلىك خۇلقلار»، «شەھەرنى ئو‘رگەنىش ھەققىدە» بۇ ئەسەرلەرنىڭ مۇئەللىپى فارابىي.
- بېرۇنىينىڭ تەلىم - تەربىيە شەكىللرى ئەقىلىي، ئەخلاقىي، مېھنەت.
- «ئۆتمۈش ئەۋلادلارidan qalgan yodgorliklar»، «Xindiston»، «Mineralogiya» «Kitob as – Saydana» بۇ ئەسەرلەر بېرۇنىينىڭ qələmiga mەنسۇپ.
- ئىبنى سىنا فەنلەر تەسنىپىنى 1- گۇرۇھىغا دۇنيا قانونىيەتلىرىنى ئو‘رگەنۇچى بارلىق فەن كېرگۈزگەن.
- ئىبنى سىنا فەنلەر تەسنىپىنى 2- گۇرۇھىغا فىزىكا، ماتېماتىكا، مېتافىزىكا، دۇنيا قانونىيەتلىرىنى ئو‘رگەنۇچى بارلىق فەنلەر كېرگۈزگەن.
- ئىبنى سىنا ئىجتىمائىي - فەلسەپىي، تەلىمىي - ئەخلاقىي، تىببىيەت ۋە دورىشۇناسلىققا ئائىت 450 دىن ئارتۇق ئەسەرلەر يازىپ قالدۇرغان.
- ئىبنى سىنا كامالەتكە ئېرىشىشنىڭ بىرىنجى مېزانى .... دەپ تەكىتلىگەن --- ئىلم - فان.
- «ئو‘لىم ئىلم تالىپلارغا قەلبىنى يىمان ىللاتىردىن، ئىنسان ئو‘زى سېزىش مۇمكىن بولمايدىغان ھالەتلەردىن، قوتىپ قالغان ئۇرپ - ئادەتلىرىدىن، ھىرسدىن، بېھۇدە راقىباچىلىقتىن، ئوچ كۆزلىكتىن، شون - شوھرىتتىن ساقلىنىش نىزارۇرلۈكىنى ۇقتۇرغان». بۇ فېكرى فارابي قەلىمىگە مەنسۇپ.
- كەيكۇۋۇس «قوبۇسناما» ئەسىرىدە جۇۋانمەردلىكنى روستگو‘يلىك، خىلاف قىلماسلىق، خەيرلىك ئىش قىلىشنى ئىلگىرى سۈرىدۇ.
- كەيكۇۋۇس «قوبۇسناما» ئەسىرىدە يىڭىلار تەربىەسىدە - جۇۋانمەردلىك تەلەپلىرىدىن ئەڭ مۇھىمى بۇ --- ئەخلاقىي تەربىيە.
- قايسى ئالىم بىر كېچە - كۈندۈزنى شۇنداق تەقسىم ئەتتى. 8 سائەت ىبادەتكە، 8 سائەت ئىشۋاتقا، 8 سائەت رۇھنى تازا قىلمۇققا دېگەن فېكرىنى ئىلگىرى سۈرگەن--- كەيكۇۋۇس.
- كەيكۇۋۇسنىڭ يىرىك تەربىيىۋىي ئەسىرى «قوبۇسناما» XI ئەسىردە يۈزە كەلگەن.
- قايسى شەھەردىكى مەدرىسە پېشتاقىغا «ئىلم ئالمۇققا ئىنتىلمۇق ھەر بىر مۇسۇلمان ۋە مۇسۇلىمە ئۈچۈن قەرزۇ فەرزدۇر» دەپ يازىلغان ---- بۇخارادا.
- تېمۇرنىڭ ئەڭ خاراكىتەرلىك خۇسۇسىيەتلىرى دۆلەت، جەمئىيەت ۋە پۇقارالارغا غەمھۇرلىقىدا
- م. ئۇلۇغ بېك 17 يىشىدا خاكىم بولدى.
- م. ئۇلۇغ بېك نىڭ مەشھۇر ئەسىرى بۇ --- «زىجى ئۇلۇغ بېك».
- تېمۇرنىڭ «تېمۇر تۇزۇكلىرى» دا بىرىنجى سىپەت بۇ --- خەيرى - ئېھسان.
- تېمۇرنىڭ «تېمۇر تۇزۇكلىرى» دا ئىككىنجى سىپەت بۇ --- بېغەرازلىق.
- تېمۇرنىڭ «تېمۇر تۇزۇكلىرى» دا ئۈچىنجى سىپەت بۇ --- راھىم شەفقەت.
- تېمۇرنىڭ «تېمۇر تۇزۇكلىرى» دا بەشىنجى سىپەت بۇ --- ئىسلامنىڭ تەئەللۇق ئىشلىرىنى دۇنياۋى ئىشلەردىن ئۇستۇن قويدۇم.
- تېمۇرنىڭ «تېمۇر تۇزۇكلىرى»دا ئالتىنجى سىپات بۇ --- بۇيۇك پېداگوگلارنىڭ ئەسەرلىرى، خەلق پېداگوگىك ئەدەبىياتلىرى.
- زاهىرىددىن مۇھەممەد بابلۇرنىڭ ئاتا - ئانىسى --- ئۇمەر شەيخ ۋە قۇتلۇق نېگەر خانىم.
- تېمۇرىي شاھزادىلار ئىچىدە «يولبارس» لاقابىنى ئالغان شاھزادا --- بابلۇر مېرزا.
- زاهىرىددىن مۇھەممەد بابلۇرنىڭ «بابلۇرناما» ئەسىرى --- تارىخىي ئەسەر.
- زاهىرىددىن مۇھەممەد بابلۇرنىڭ «خەتتى بابلۇر» ئەسىرى --- ئەرزۇ ۋەزنى ۋە قاپىيە مەسىلىلىرىگە دائىر.
- «كىم يور ئانگا ئىلم تالىبى ئىلم كرەك، ئو‘رگەنجالى ئىلم تالىبى ئىلم كرەك، مەن تالىبى ئىلmu تالىبى ئىلم يو‘ق، مەن بورمەن ئىلم تالىبى، ئىلم كرەك» --- بۇ تو‘رت مىسرالىق شېئىر بابلۇر مېرزانىڭ قەلىمىگە مەنسۇپ.
- «بابلۇر دىلبەر شەخس ئېدى. ئويغىنىش دەۋرىنىڭ ئاجايىپ سۇلتانى، كوچلۇك، تەدبىرگىر كىشى بولۇپ، سانئەتنى، ئەدەبىياتنى، گو‘زەللىكنى سېۋىردى» بۇ فېكرى --- ئى.ئ. كارىموۋنىڭ qələmiga mەنسۇپ.
- «يازۇۋ ھەم يارىم ئىلم، چىرايلىق ۋە تۆگرى يازىشقا، فېكرىلەرنى ئانىق ئىپادىلەش ھەققىدە قىلىنىدۇ. بۇ فېكرى --- نەۋائىنىڭ qələmiga mەنسۇپ.
- «بابلۇرناما» دا ئاساسەن --- ئېران، موvarounnahr، ھىندىستان ھۇدۇتلىرىنىڭ تارىخى ۋاقېئلىرى بەيان ئېتىلگەن.
- ئۇۋەيسى خەت سەۋەت --- ئوتىنۇي qo‘lida ئالغان.
- ئۇۋەيسى --- 5 تا دېۋان تۇزگەن.
- ئۇۋەيسى ئو‘ز ئەسەرلىرىدە يۇكسەك ئادەمىيلىكنى، شۇ ئادەمىيلىكنى قەلب تۆرىدە ئەۋەيلەۋچ ۋاپادار يورنى --- تۆگرى جەۋاپ يوق قايسىلا bir narsağa قىياس قىلىدۇ:
- ئۇۋەيسى ئىلمى - تالىپلارنىڭ تېز فېكرلەش، چىرايلىق سو‘زلەش ئۈچۈن --- چىس - تاپىشماقلار yaratdi.
- ئۇۋەيسى دەۋرىدە ئوتىنۇينىڭ ئىش ھەقىسى --- ئوزىق - ئوۋقات مەھسۇلاتلىرى ھەمدە كىيىملىكلەر ۋە ba’zi ۋاقىتلاردا پۇل تۆلىگەن.
- ئۇۋەيسىنىڭ بۇ چىس - تاپىشماق --- quyosh ۋە oy nimanı aks ëttürگەن.
- ئۇۋەيسىنىڭ بۇ چىس - تاپىشماق --- تۆگرى جەۋاپ يوق nimanı aks ëttürگەن.
- تۈركىستاندا مۇسۇلمان مەكتەپلىرىدە تەلىم تىزىمى --- تۆرت toifaga بۆلۈنگەن.
- ئەھمەد دونىشنىڭ ئىلمىي ۋە ئەدەبىي مېراسى --- تەبىئىي - ئىلمىي، فەلسەپىي ۋە تارىخىي خاراكىتىردە yazilgan.
- ئەھمەد دونىشنىڭ ئىجتىمائىي كېلىپ چىقىشى --- تۆگرى جەۋاپ يوق.
- ئەھمەد دونىشنىڭ «نەۋادىرۇل - ۋاقېئە» ( نادرى ۋاقېئەلەر ) ئەسىرىنىڭ 5 بابى --- tush ta’biri ھەققىدە يورىتىلغان.
- «بىر ماملاكاتتا تىنچلىك ۋە مو‘لچىلىك بولۇپ، بۇنىڭ ئاۋازى ئاترو سېزىlsa، بۇنى ئېشىتىگەن ساۋداگار، ھۈنەرمەن ۋە ئالىملار ھەر تارمۇندىن كېلىش باشلايدۇ» --- بۇ فېكرى --- ئەھمەد دونىشنىڭ qələmiga mەنسۇپ.
- بېردىمۇراد بېرداق ئىجادىدا --- ئىلم، دىيانەت، ئەخلاق - ئادەت، مېھنەت، ئادالەت، ۋەتەنپەرۋەرلىك تەربىيىۋىي غويىلىرى ئىلگىرى سۈرىلىدۇ.
- «يەخىشىرەك»، «خەلق ئۈچۈن»، «ئىزلەديم», «ساليق» شېئىرلەر مۇئەللىپى --- بېردىمۇراد بېرداق.
- بېردىمۇراد بېرداق ئىجادىدا --- XVIII - XIX ئەسىر dەۋرلىرىنى ئىجتىمائىي ھايات ھادىسىلىرى aks ëttürgەn.
- مائارىپپەرۋەر پېداگوگ مەھمۇدخوجا بېھبۇدى --- 4 - 5 يىشىدا o‘qib xat - sەۋەت chqardi.
- ئىسلامنىڭ قىسقىچە تارىخى دەرسلىكى مۇئەللىپى --- مەھمۇدخوجا بېھبۇدى.
- مەھمۇدخوجا بېھبۇدى دەۋرىدە سەككىزىنچى سىنىپنى، يەنى ئىككىنجى باسقۇچنى تاماملىغان شوگىرت --- ئەرەبچە، پەرسچە ۋە تۈركچە تىللەردە بېمالال سو‘زلىب yazardi.
Studying That Suits You
Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.