Eboluzioa eta Biodibertsitatea
48 Questions
3 Views

Choose a study mode

Play Quiz
Study Flashcards
Spaced Repetition
Chat to lesson

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Zerk ez du bakterioen ugalketa sexuala irudikatzen?

  • Esportzea
  • Fisio binarioa
  • Pubikazioa (correct)
  • Konjugazioa

    • Zeintzuk dira archaeen ezaugarriak?

  • Prokariotoak eta extremofiloak (correct)
  • Eukariotoak eta fototrofikoak
  • Eukariotoak eta saprofitoak
  • Prokariotoak eta onddoetara lotuak

    • Zeintzuk ez dira protisten ezaugarriak?

  • Zelula eukariotoak
  • Heterotrofoak
  • Egonkorra eta beti autotrofoa (correct)
  • Zelula indibidualak

    • Herri gisa, zein ezaugarri duten onddoek?

    <p>Zelula-horma kitinazkoa</p> Signup and view all the answers

    Nolako zelulak dituzte protista gehienek?

    <p>Zelula indibidualak</p> Signup and view all the answers

    Zer esaten da bizidun lehenengoa sortzeko baldintza honek beharrezkoa zela?

    <p>Mintza</p> Signup and view all the answers

    Zeintzuk dira sostengurako ezaugarri nagusiak, bizitza hasteko eskatzen direnak?

    <p>Autoerreplikazioa eta metabolismoa</p> Signup and view all the answers

    Zeintzuk dira archaeorik ez diren elikaduraren motak?

    <p>Heterotrofoak eta saprofitoak</p> Signup and view all the answers

    Zein da eboluzioaren teoriaren ideia nagusia?

    <p>Bizidun modernoak iraganean zeuden bizidunekin erlazionatuta daude</p> Signup and view all the answers

    Zeintzuk dira protisten taldearen ezaugarri nagusiak?

    <p>Eukariotikoak eta zelula-multzoak</p> Signup and view all the answers

    Zer ezaugarri ez dute bakterioek?

    <p>Zelula eukariotoak izatea</p> Signup and view all the answers

    Zeintzuk izan daitezke lehenengo bizidunaren sorrera euskarria?

    <p>Baldintza aurre-biotikoak</p> Signup and view all the answers

    Noiz gertatu ziren prokariotoak hirugarren mailako bizi-taldean?

    <p>2500 milioi urte</p> Signup and view all the answers

    Zer da endosimbiotismoaren teoria?

    <p>Izaki prokarioto desberdinen sinbiosiaren bidez sortutako eukariotoak</p> Signup and view all the answers

    Zer den eboluzioa laburbiltzen du eboluzioaren teoriak?

    <p>Bizidun desberdinen osaketa genetikoa aldakatzea</p> Signup and view all the answers

    Zein hormak egon litezke bizitzaren sorrera angrazioan?

    <p>Barne eta kanpo</p> Signup and view all the answers

    Zein da izaki bizidun guztiek partekatzen duten ezaugarri komunetako bat?

    <p>Zelula-egitura</p> Signup and view all the answers

    Zein gertakizunek bultzatu zuen arnasketa zelular aerobikoaren garapena?

    <p>Fotosintesi oxigenikoaren agerpena</p> Signup and view all the answers

    Zein iritzi ez da aintzat hartu eboluzioaren teoriaren historian?

    <p>Hautespen naturala ez dela gakoa</p> Signup and view all the answers

    Nork proposatu zuen 'jasotako ezaugarrien herentziaren' mekanismoa?

    <p>Lamarck</p> Signup and view all the answers

    Zein ezaugarrik ez da hautespen naturalaren onura?

    <p>Interes komunitarioa</p> Signup and view all the answers

    Eboluzioaren teoriaren arabera, zein da organismoen aldaketa nagusia?

    <p>Antzeko organismoek arbaso komun bat dutela</p> Signup and view all the answers

    Zenbat urte inguru joan dira fotosintesi oxigenikoaren agerpenetik?

    <p>3.000 milioi urte</p> Signup and view all the answers

    Eboluzioaren teoriaren arabera, zein da lehenengo fasea?

    <p>Aldakortasuna gauzatzea</p> Signup and view all the answers

    Zer da alopoliploidea?

    <p>Espezie desberdinen arteko ernalketa.</p> Signup and view all the answers

    Zein prozesutan gertatzen da isolamendu mekanismoen garapena?

    <p>Isolamendu bidezko espeziazioa.</p> Signup and view all the answers

    Zeintzuk dira autopoliploideak?

    <p>Kromosoma kopurua mutazio bidez bikoizten duten organizmoak.</p> Signup and view all the answers

    Zer adierazten du endosimbiosiaren teoria?

    <p>Mitokondrio eta plastidioek bakterioen antzeko ezaugarriak dituztela.</p> Signup and view all the answers

    Zein fase deskribatzen da espezie berri bat sortzeko prozesuan?

    <p>Ugalketa-isolamendua.</p> Signup and view all the answers

    Zer bi estruktura ziren mitokondrio eta plastidioen jatorria?

    <p>Bakterioak.</p> Signup and view all the answers

    Zein prozesu mugatzen du geneen fluxua eta gurutzatzea?

    <p>Poliploidetako mitosia.</p> Signup and view all the answers

    Zein ezaugarrik ez dute mitokondrioen eta plastidioen neurriaren berdin?

    <p>Mitokondrioen eta kloroplastoen koloreak.</p> Signup and view all the answers

    Zein talde nagusi sailkatzen dira triploblastikoak?

    <p>Ekinodermatuak eta Kordatuak</p> Signup and view all the answers

    Zeintzuk dira animaliak ebolutiboaren ibilbidea aurreratu ahala garatzen dituzten sistema?

    <p>Lokomozio sistema eta sistema nerbiosoa</p> Signup and view all the answers

    Diploblastikoek nola sailkatzen dira?

    <p>Bi hostok osatzen dute</p> Signup and view all the answers

    Espezie mailaren azpitik dauden kategoriak zeintzuk dira?

    <p>Azpi-espeziea, barietatea, kultibarra</p> Signup and view all the answers

    Zein da varietateari dagokion definizioa nekazaritzan?

    <p>Espezie baten barruko landaketa</p> Signup and view all the answers

    Nola sailkatzen dira animaliak beren enbrioi-garapenean oinarrituta?

    <p>Bi talde: Diploblastikoak eta Triploblastikoak</p> Signup and view all the answers

    Zein da protostomoen talde nagusia?

    <p>Ziklostomoak</p> Signup and view all the answers

    Zein da kultibarra definitzen duen irizpide nagusia nekazaritzan?

    <p>Laboratu batean sortutako barietatea</p> Signup and view all the answers

    Zein da espeziearen definizioa taxonomian?

    <p>Izakien multzo bat, euren artean gurutzatzeko gai direnak.</p> Signup and view all the answers

    Zeintzuk ezaugarri biologiak ditu Protista erreinuko organismoek?

    <p>Zelula eukariotikoak eta landareen antzekoak.</p> Signup and view all the answers

    Whittaker-ek proposatutako Fungi erreinuak nola definitzen ditu organismoak?

    <p>Zelula eukariotikoak, organuluak dituzten baina heterotrofikoak.</p> Signup and view all the answers

    Carl Woese-k proposatutako domeinuak zeintzuk dira?

    <p>Bakterioak, archea eta eukarya.</p> Signup and view all the answers

    Zein da bakterioen ugalketa nagusia?

    <p>Asexuala, fisio binarioa edo gemazioa.</p> Signup and view all the answers

    Zer forma dituzte bakterioek?

    <p>Esferikoak, baziloak eta espiriloak.</p> Signup and view all the answers

    Zein ezaugarri dute bakterioen zelula hormona nagusiak?

    <p>Peptidoglikanozko zelula-horma.</p> Signup and view all the answers

    Zein da domeinu bakoitzaren ezaugarriak zehazten dituen sailkapena?

    <p>Zelula-mota, mintza osatzen duten konposatuak eta RNAren estruktura.</p> Signup and view all the answers

    Study Notes

    EBOLUZIOA ETA BIODIBERTSITATEA

    •  Bizitza Lurrean sortu zen 2 hipotesiren arabera, Lurrean bertan edo beste planeta batzuetatik datozela.

    •  Bizitza oinarrizko erreaktibo kimikoen konbinaziotik sortu zen: metanoa, amoniakoa, ura, hidrogeno sulfuroa, karbono dioxidoa eta fosfato-anioiak.

    •  Bizitzaren jatorriaren eredua proposatutako zelula eta molekula osagaien jatorriari lotuta dago.

    •  Protobionteak (3.700 milioi urte) → Prokariotoak (3500 milioi; anaerobiko heterotrofoak)→ Prokariotoak (2500 milioi; anaerobiko autotrofoak)→ Prokariotoak (2200milioi; aerobikoak)→Eukariotoak (1800 milioi).

    •  Teoria endosimbiotikoa: eukariotoak izaki prokarioto desberdinen sinbiositik sortu ziren.

    EBOLUZIOAREN PROZESUA

    • Eboluzioa, teoria zientifiko bat da, bizidunen espezieak beren osaketa genetikoko aldaketak izanda sortu zirela azaltzen duena.

    • Organismo modernoak, lehenengoetatik etorri direla proposatzen du teoriak.

    • Organismo guztiek ezaugarri komun batzuk dauzkate: zelula-egitura, oinarri biokimikoak, kode genetikoa. 

    • Bizidun guztietan existitzen diren antzekotasun hauek, "arbaso komun" bat dutela iradokitzen dute (LUCA).

    • Fotosintesi oxigenikoa gertatu zen (~3.000 milioi urte lehenago) eta gero atmosfera oxigenoan aberatsa izan zen, arnasketa zelular aerobikoaren garapenerako ezinbestekoa izan zelarik.

    EBOLUZIOAREN TEORIAREN HISTORIA

    •  Lamarck (1733-1829): Jasotako ezaugarrien herentziaren mekanismoa proposatu zuen, hau da, organismoen ondorengoek bizitzarako egokitu diren ezaugarriak jasotzen dituztela.

    •  Darwin (1809-1882): Izaki bizidunak ez direla estatikoak dio, eboluzionatzen dutela eta hautespen naturala eboluzioaren indarra dela eta bi fasetan sortzen dela dioen teoria sortu zuen;  aldakortasuna gauzatzea eta bizirik irauteko borrokan hautaketa.

    • Hautespen naturala: aldaketa espontaneoak gauzatzeaz eta biziraupenaren bidez hautespena gauzatzeaz osatua. Organismoek hautespenaren ondorioz, inguruneari aurre egiteko ondo egokituta dauden ezaugarriak jasoko dituzte, ugaltzeko eta ondorengoen abantailatuak izateko aukera handiagoa izango dute.

    EBOLUZIOAREN FROGAK

    •  Froga paleontologikoak: Fosilen azterketak, eboluzioa azaltzeko eta espezieen egokitzapena ikusteko.

    •  Froga anatomikoak: Organoak funtzio desberdinak izan arren arbaso komun bat dute. Organo homologoak: funtzio desberdina izan arren, barneko egitura berdina duten organoak dira, enbrioi garapena berdina eginez eta arbaso amankomuna dute eta ingurumena aldatu egin delako. Organo analogoak: funtzio bera betetzen duten organoak, baina barneko egitura desberdina dutenak, espezieen arteko moldaerazko konbergentziaren adibidea izan daitezke.

    •  Froga biogeografikoak: Organismo desberdinen banaketa geografikoa aztertuz, espezie desberdinen arbaso komunak zein diren ikusi daiteke.

    •  Froga biokimikoak (molekularrak): Proteinen eta RNAren sekuentzien konparazioa eginez, organismoen arteko eboluzio-harremanak zehaztea ahalbidetzen du.

    ORGANISMOEN SAILKAPEΝΑ

    •  Taxonomia: organismoen sailkapen sistema da, eta garrantzi handikoa da biodibertsitatea aztertu eta ulertzeko.

    • Domeinuak: Bakterioa, Archea eta Eukarya dira.

    • Erreinuak: Protista, Fungi, Plantae eta Animalia dira.

    • Kategoria taxonomikoak: espeziak, generoak, familiak, klaseak, etab.

    ESPEZIEEN ARTEKO HARREMANAK. SINBIOSIA

    •  Espezieen arteko harremanak: bi espezieak mesedetu(mutualismoa) edo bat kaltetu (parasitismoa); espezie batek bestea elikatzeko erabiltzen du (harrapakaritza)

    •  Mutualismo: Bi espezieak mesedetu egiten dute elkarrekin bizitzeagatik. 

    Studying That Suits You

    Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

    Quiz Team

    Related Documents

    EBOLUOLUZIOA ETA BIODIBERTSITATEA PDF

    Description

    Eboluzioa eta biodibertsitatearen inguruko galderak egingo dituzu. Bizitzaren jatorria eta prokariotoen eta eukariotoen bilakaera aztertuko da. Teoria endosimbiotikoa eta espezieen aldaketa genetikoa ere landuko dira.

    More Like This

    Use Quizgecko on...
    Browser
    Open
    Browser
    Browser